Japan en Ned.
Oost-lndië
DE WEEK:
HELDERSCHE COURANT VAN ZATERDAG 22 FEBRUARI 1936.
fa
yytfM
Uit het politierapport.
Zeekrijgsraad
Willemsoord
Visscherij-
IN FEITEN EN
F A N T A S I E M
Langs de Straat.
IO
REMBRANDT.
Interessante lozing van Ds. H. A.
Knklaar voor dei» Ned. Protestanten
bond.
Over bovengenoemd onderwerp heeft Don
derdagavond Ds. Enklaar voor den Ned. Pro
testantenbond in USO een beschouwing ge
geven, na de pauze verduidelijkt met een
groot aantal lichtbeelden van reproducties
naar werken van Neerlandsch grootsten
colorist.
De inleider ving. na welkom te zijn geheeten
door Ds, v. d. Poel, aan met er op te wijzen
dat men hedenavond Rembrandt zou zien uit
den gezichtshoek van den Godsdienst en dat
hij voornamelijk tot deze lezing gekomen was
naar aanleiding van zijn bezoek aan de Rem-
brandt-ten toonstelling, kortelings in het
hoofdstedelijk Rijksmuseum gehouden.
Spr. wijst op het eeuwige, dat men in al
het werk van den meester aantreft, op de
grootsche gedachte die er uit naar voren
treedt en spreekt de hoop uit, dat de avond
er toe moge bijdragen, dat men zich meer
zal verdiepen in deze wondere kunst.
Duidelijk zet de inleider Rembrandt vervol
gens in het licht van zijn tijd, de eeuw der
reformatie, welke eerst kortelings den vol
keren van Europa den bijbel verschaft had.
(In 1637 verscheen de eerste groote Neder-
landsche bijbelvertaling). Van de godsdienst
twisten. welke in die bewogen periode aan de
orde van den dag waren, bemerkt men niets
bij dezen genialen schilder. Hoe zou hij zich
ook bekommeren over de kleine gedachten
van die zielig-burgerlijke menscben, die zich
vermoeien aan de futiliteiten des levens, doch
de groote lijn niet zien.
Hij zag dit alles, klaar en duidelijk en was
zijn t(id ver vooruit.
Uit de meeste zijner werken blijkt zonne
klaar, dat hij tegelijk de realiteit en de poëzie
des levens zag. hetgeen alleen te verklaren is
door zijn geniaal kunstenaarschap.
Dat hij bü dit alles midden in het volle
leven stond, dat bewijzen o.a. zijn tallooze
zelfportretten en schilderwerken van anderen,
waarin hij nimmer eenige concessie deed aan
de waarheid. Het beste wordt zijn wezensaard
wellicht gekenschetst door de woorden van
Just Ha velaar, die van Rembrandt zegt: „Hij
was een mystisch realist"en daarmee een
juiste karakteriseering zeer dicht benadert.
Na gesproken te hebben over het dubbel-
dimensiale in zijn kunst wordt het een en
ander gezegd betreffende zijn arbeid. Hoe
deze man nooit tevreden met zijn gepresteer-
den arbeid was, hoe hij steeds zocht en ver
der vocht en hoe ln hem nimmer de routiner
bovengekomen is. Rembrandt is altijd jong ge
bleven, ook toen vele zorgen hem drukten en
het leven zeer stil om hem geworden was...
Welk een mensch was deze man. Een
mcnsch, die bij zjjn inspiratie ongetwijfeld de
vonk van het Heilige aanschouwd moet heb
ben.
Alles wat hij schilderde werd direct ver
heven tot een algemeen begrip; bijv. schildert
hij een vrouw en een kind, dan is dat de Moe
der, en penseelt hij een man, die peinzend het
oog naar boven geslagen heeft dan is dat
de Peinzer.
Er schijnt den laatsten tijd meer belang
stelling voor onzen grootsten schilder te ont
waken, een belangstelling, welke duidelijk ge
ïllustreerd wordt door de dezen zomer gehou
den Rembrandt-tentoonstelling, welke bezocht
werd door niet minder dan 120.000 personen.
En is dat nu eigenlijk wel zoo verwonder
lijk. dat men deze figuur zoekt?
Daar zijn een ontgoochelde wereld en vele
teleurgestelde mensch en en bij Rembrandt
vindt men bjj alles steeds dat eene: eeuwig
heid.
Spr. geeft toe dat Rembrandt veel dingen
van het Geloof anders ziet dan de bijbel, en
de kerken ln het algemeen, doch dat de be
doeling dezelfde is.
Hierna wordt een aanvang gemaakt met
de lichtbeelden-illustratie en krijgen wij voor
en na de pauze een gedeelte van Rembrandt's
omvangrijk oeuvre te zien, goeddeels reli-
gieuse voorstellingen, geschilderd, geëtst of
geteekend.
Tusschen de verklaring door vertelt de in
leider en passant iets van het leven van dezen
onsterfelijken Leidschen jongen. Over zijn
jeugdjaren en zijn Amsterdamsehen tijd. Hoe
deze het gelukkigst waren, doch hoe daar
later de schaduwen der zorg over zijn leven
kwamen, toen hij door allen verlaten achter
bleef.
Wij hooren eenige algemeenheden van
Saskia, van Titus van Hendrikje, en eerst te
elf uur beëindigt Ds. Enklaar zijn inleiding
welke door velen ongetwijfeld met groot in
teresse gevolgd zal zijn en die zeker iets kon
bijdragen tot beter begrip van Rembrandt,
dén schilder, die méér deed dan alleen een
„Nachtwacht' schilderen!
Het was Ds. v. d. Poel, die den inleider
dankte en de vergadering sloot
EEN STAD STINKT.
63.000 liter stookolie weggeloopen
in de haven.
De oude kanonneerboot „Wodan", die al
sedert onheugelijke tijden dienst doet als
tankschip voor stookolie, en zich zoo in zijn
laatste levensjaren nog verdienstelijk maakt
zou gisteren, lAdat hij bij den oliesteiger ge
vuld was, naar de marine-werf worden ge
sleept om iets van zijn inhoud mee te deelen
aan de Z 5. De sleepboot van het wachtschip
zou de „Wodan" de werf opbrengen en
sleepte het schip daarvoor naar het schut-
sluisje bij het Havenkantoor. Reeds was het
voorschip veilig binnen, toen het achterschip
door den sterken vtoedstroom werd gegerepen
en tegen den steenen dam opgedrukt werd.
Deze vriendelijke liefkoozing kon de oude
Wodan niet meer verdragen en een van de
groote plompers werd dwars in zijn hart ge
drukt met gevolg dat zijn hartebloed, in dit
geval stookolie, de haven invloeide. De achter-
tank. die 63 ton stookolie bevatte, liep zoo
goed als geheel leeg en dat was de oorzaak
dat er gisterenmiddag boven onze stad een
zware olielucht hing, die tot ln de huizen
doordrong. Onze typiste beweerde tenminste
dat ze er hoofdpijn van kreeg.
Het was raadzaam er voor te zorgen dat de
olie niet in het N. H. kanaal terecht kwam,
omdat ze bjj stilstaand water brandgevaar
oplevert. Men hield dus de siuis dicht, totdat
de vloed en t!a.irna de eb. de olie uit de haven
had meegenomen. De „Triton", die ook ge
bruikt wordt als tankschip heeft gistermid
dag de olie uit de voortank overgenomen en
vanmorgen zou de „Wodan" naar de Werf
worden gesleept, om in het dok te worden op
genomen. Voorloopig is gistermiddag het gat
gedicht door „een stempel", een stuk spek,
dat men op handige wijze tegen het gat aan
brengt.
Kedc van den lieer J. O. J. Kruipees voor
het Verbond voor Nationaal Horstel.
,Jndien een conflict in de Pacific zou
uitbreken en Japan hou-vast in ons Indië
mocht noodig hebben (petroleum!), dan
zal het ongetwijfeld het negen-mogend-
hedenverdrag schenden en zich meester
maken van onze koloniën."
Voor de afdeeling Den Helder van het Ver
bond voor Nationaal Herstel sprak Donderdag
avond in het Kegelhuis de heer J. C. J. Kem-
pees over het onderwerp „Japan en Ned. Oost-
lndië.
De spreker werd ingeleid door den voorzitter
van de afdeeling, den heer A. Uithol, die de
aanwezigen een welkom toeriep.
Alle aanwezigen hadden eerst staande, het
Wilhelmus gezongen.
Spr. wenschte de leden een gunstig 1936 en
het Verbond veel voorspoed en succes bjj de
nationale beweging toe. Spr. bracht dank aan
hen, die het Verbond moreel en financieel ge
steund hebben, de colporteurs, den heer Boom
sluiter, e.d. Met weemoed herdenkt spr. het
overlijden van den heer W. F. G. L. Driessen,
die „in het harnas" uit de kringen van het
Verbond is weggerukt. Spr. heeft groote waar
deering voor hetgeen de overledene voor het
Verbond gedaan heeft en hoopt, dat zjjn op
volger hem waardig zal toonen en de natio
nale gedachte zal voorstaan. De aanwezigen
verheffen zich eenige oogenblikken van hun
zetels.
De heer Uithol herinnert er dan aan, hoe
het Verbond reeds drie jaar het 100-millioen-
weerfonds voorstaat en dat dit fonds thans
voor 54 ingewilligd is. Wat het zingen van
heet Wilhelmus op de scholen betreft, spr.
heeft geconstateerd, dat er hier ter plaatse de
hand aan wordt gehouden. De minister heeft
gezegd, dat dit moet geschieden en de wet
houder van onderwjjs, aldus spr., zal, als spr.
er binnenkort weer op terug komt, wei een
anderen toon aanslaan dan toen hjj door spr.
de eerste maal daarover geïnterpelleerd werd.
De heer Kempees
vangt vervolgens zjjn voordracht aan, die ln
rustige en heldere bewoordingen gesteld, uit
stekend te volgen is.
Spr. begint met Den Heider een pluim op
den hoed te steken door nJ. te verklaren, dat
hjj onze stad liefgekregen heeft vanwege het
typisch Hollandsch milieu, dat hij hier aan
treft en de onvervaischte Hollandsche geest.
Hier voelt men, dat Nederland nog stoere
mannen kent: de visschers en de mannen van
de marine!
Wil men het gevaar, dat Japan ongetwijfeld
voor ons Indië beduidt, volledig beseffen, dan
diene men iets van de
historie van het Japansche volk
te kennen. De veroveringsgeest, die bet Japan-
sche volk kenmerkt, spruit uit zijn godsdien-
stigen aard voort. Voor Westersche begrippen
is het moeilijk om waardeering voor zjjn over
tuiging te vinden, want het bekende woord van
Rudyard Kipling:
For East is East and West is West
And never the twain shall meet,
is hier wel zeer toepasselijk. Van den oor
sprong af is het Shintoiame de godsdienst in
Japan geweest, een godsdienst, opgebouwd uit
het beginsel van de eigen goddelijkheid. De
Japanners zjjn „kinderen van de godin der
zon" de Japanners beschouwen alle niet-
Japanneezen als barbaren. Gedurende meer
dan twee eeuwen heeft het Japansche Rijk
geheel afgescheiden van het overige deel der
wereld geleefd (16001854). Het leefde toen
in alle gemoedsrust en zelfgenoegzaamheid,
waarvan het gevolg echter was, dat het volk
een dosis eigenwaan opdeed, waarvan thans
nog duidelijk de sporen tot uiting komen.
Ontsluiting Japan.
De ontsluiting van Japan dateert van 1853,
toen de president der V.S. commodore Perry
naar Japan stuurde om een handelsverdrag te
bewerkstelligen. Na hem kwamen anderen:
Engelschen, Russen, Nederlanders en Fran-
schen. De gewilligheid van de Japansche
autoriteiten was groot maar in de praktijk
werd de grootst mogelijke tegenwerking on
dervonden. In '63 uitte men zich openlijk, nJ.
dat men het buitenland wer kwijt wilde",
maar een erkader onder Engelsch commando,
waaraan ook door Nederlandsche schepen
werd deelgenomen, maakte zooveel indruk met
zijn optreden, dat de Japanners tot toegeven
gedwongen werden. Sindsdien kwam een betere
verhouding tot stand. Door de jaren heen paste
Japan zich als een echte ,,na-aper" bjj het
Westen aan: een constitutie werd door den
Mikado in het leven geroepen (zij het volgens
Pruisisch model), de consulaire rechtspraak
werd tenslotte opgeheven, zoodat Japan voor
het forum der openbaarheid gelijkgeschakeld
met de Westersche beschaving was.
De wil naar expansie
In zjjn oorlogen met China, maar vooral met
Rusland (19041905) heeft Japan getoond
welk een ontzettende macht het kan ontwik
kelen. Beide oorlogen werden glansrijk door
haar gewonnen en hadden tengevolge, dat het
gebied, waarover het te heerschen kreeg, aan
merkelijk vergroot was (Mandsjoerije). In
1910 werd Korea ingepalmd en in den wereld
oorlog, werden de Duitschers uit hun eilanden
in de Groote Oceaan verdreven, zoodat bij.de
vrede van Versailles als vanzelf sprak, dat
deze gebieden onder Japansch protectoraat
kwamen. Japan meende thans machtig ge
noeg te zijn, om zich aan te sluiten bij den
Volkenbond, maar toen het in een conflict met
China in het ongelijk gesteld werd, verliet het
dien Bond weer. Van toen af was het duidelijk
dat Japan in de Oriënt zou doen, wat het wilde.
Spr. vestigde er vervolgens de aandacht uit
drukkelijk op, dat de Japanners niet willen
koloniseeren: zij willen gebieden veroveren om
die als hun vazalstaten, die voor hen werken,
beschouwen. De Japanners zelf zijn niet ge
neigd om hun eilanden te verlaten. Zij zijn
niet gevaarlek voor ons Indië, omdat zij zich
daar willen vestigen, maar omdat door hun
gebiedstoename hun zelfbewustzijn zóó ge
groeid ls, dat zij veronderstellen oppermachtig
te zijn. (Sterk militair georganiseerd en de
grondslag van hun godsdienst!). Codo (de
keizer) moet heerschen, aldus heeft generaal
Arak! gezegd, en omdat te bereiken over de
geheele wereld „moeten alle hinderpalen weg
gevaagd worden."
De actie-radius van de Japansche vloot moet
aangepast worden aan de economische expan
sie van dat land. Doordat het onlangs de vloot-
conferentie van Londen verlaten heeft kan
haar vtootbouw niet aan banden gelegd wor-
Zoekt by da vrouw bekoorlijkheid, echte vrouwelijkheid en een
d figuur - hoe vaak mist hij dit maar! Een ding staat echter
vast: hoe het oordeel uitvalt, blijft „zijn" geheim. Ook U
kunt dank zij een nieew ontdekte methode Uw figuur vermen en 1
Uw geheime wenschen „werkelijk mooi te zijn" vorwezelijken. I
J Om dit te bereiken zyn er geen oefeningen, apparaten of diSet I
inoodid Bestelt U het hoekje „Hoe verkrijg ik eene onberispelijke I
I figuur?" (3? afbeeldingen). Het bevat wetenschappelyke inlich-1
I tingen over oorzaken, behandeling en bewezen resultaten. Ver- f
krijghaaraladrukwerk tegen 35ct,ef als --sloten brief 45 ctnzn
I postzegots door de „Idoena" N.V. A'dam Htcrtngmcht 33/0)2
den. Spreker wil niet zeggen, dat Japan dei
oogen naar ons Indië zal richten, als het de'
vlootsterkte van Engeland en de V.S. bereikt
zal hebben, want het zal dan eerst zjjn invloed
in de directe omgeving zien te versterken en>
uit te breiden.
Maar het staat vast, dat, indien een
conflict in de Pacific zou uitbreken en J
Japan houvast in ons Indië noodig mocht
hebben (petroleum!) dan zal het onge
twijfeld het negen-mogendheden-verdrag
schenden en zich meester maken van onze
koloniën. Deze wetenschap is er de oor- j
zaak van, dat de zorg voor ons Indië, die
i
we eigenlijk nooit gehad hebben, gekomen is.!
We moeten ons wapenen voor het gevaar, dat
ln de toekomst dreigt. Versterking van de
miltaire macht te land en ter zee is absoluut
noodzakelijk. De opofferingen, die we ons voor
een ideaal land als Indië hebben moeten ge-;
troosten, zjjn tot nu toe maar gering geweest..
Is het land groote opofferingen waard? Een
volmondig: Ja! zy hierop het antwoord. Het;
Verband voor Nationaal Herstel spreekt in deze
duidelijke taal: het zegt voortdurend: Maakt
Indië weerbaar! Houdt vast aan het devies: wjj
zullen handhaven!
Een hartelijk applaus klaterde op, nadat de
heer Kempees zijn voordracht beëindigd had.
Na de pauze werden eenige vragen beant
woord. Een der aanwezigen had gevraagd of
iets gedaan was om de S.D.A.P. te verbieden
dat zg aan het gebouw in het Julianapark den
naam van „Marinebondsgebouw" verbond. Dat
is toch misleidend, want het gebouw is niet
voor militairen toegankelijk. In het antwoord
werd gezegd, dat deze zaak reeds ter kennis
van den minister was gebracht, die beloofde
de noodige stappen te zullen doen. Opnieuw
zal door het Hoofdbestuur tegen het misbrui
ken van dien naam geageerd worden. De heer
Kempees merkte in deze aangelegenheid
voorts nog op, dat het beste wellicht zou zijn
om den toekomstigen burgemeester van Den
Helder, van wien hy hoopt, dat hy een persoon-
lijkheid van het Verbond zal zijn „en dien we
allemaal wel zullen kennen" te vragen, of hy
het gebruiken van den naam „Marinebondsge
bouw" wil verbieden.
Presentiegelden.
Op de vraag, wat de leden van het Verbond,
tevens Gemeenteraadsleden, met de gelden
doen, die zy als presentiegelden ontvangen,'
antwoordde de heer Uithol, dat geen lid van
het Verbond presentiegelden ten eigen bate
mag besteden. Volgens opvattingen van het
Verbond is het raadslid-zijn een eerebetrekking,
die niet beloond behoeft te worden. In Den
Helder is het gebruikeiyk, dat de ontvangen
presentiegelden in de kas van het Verbond ge
stort worden.
Nadat nog enkele andere vragen betreffende
de lezing tot voldoening van de vragenstellers
beantwoord waren, kreeg de heer Uithol ge
legenheid om den spreker harteiy'k dank te
zeggen voor zijn zeer actueele lezing en om
de bijeenkomst te sluiten met een opwekking
om pal te staan voor de nationale zaak.
RIALTO-THEATER.
„Koning der Verdoemden"» een
knap stuk werk van Walter Forde.
De industrie, welke zich ontwikkeld heeft
om dat wondere kunstgewrocht der 20ste
eeuw, en hetgeen men „de film" noemt, heeft
bij haar vele merkwaardige eigenschappen er
een, die wel zeer sterk op den voorgrond
komt en wel die der overtreffing. En
met name gaan onze gedachten dan uit naar
de machtige Amerikaansche (en momenteel)
wederom Duitsche!) centra, waar regis
seurs, met behulp van een schier volmaakte
techniek, het er op aan leggen hun werken
het cachet te geven van iets, wat den bioscoop
bezoeker van allen dag, den man, die eens
per week zijn portie droomen en fantasie
komt halen, met stomme verbazing slaat,
hem zijn mond en oogen doet opensperren
van verbazing, en hem uiteindelijk doet
zuchten: „hoe is 't ter wereld mogelijk".
Neem alle show-films, de z.g. monumen
tale nlms (de superfilms en wat al niet meer.
Het is alles overdonderend en machtig en
geniaal van massa^begrip, doch, en let wel, hoe
zelden vindt men juist in die werken het al
gemeen menscheiyke, het aanknoopingspunt
van het leven met het film-rhythme... Als we
heel eeriyk willen zijn: bijna nooit.
We zullen er niet veel van zeggen, doch
om deze redenen juist bevreemdt het ons,
dat men het werk van regisseur Forde in
„De Koning der Verdoemden" vergeleken
heeft met dat van den millioenen-goochelaar
de Mille, hem zelfs de Engelsche de Mille
genoemd heeft. Dit kan een compliment
zijn, doch men mag ook van meening ver
schillen
Conrad Veidt, de mysterie-man van vele
films en de man, die tot in zijn vingertoppen
kunstenaar is, Conrad Veidt is het ook thans
weer, die ons doet verbazen over zijn fil
misch kunnen, over zijn waaritjk mensch-
waardig vertolken van een rol, die alle ge
varen van het sentiment in zich borg. Het
is merkwaardig, doch als men deze figuur
ééns gezien heeft, dan blijft de herinnering
U bij, dan duikt steeds weer zijn ondoorgron
delijk masker, zijn wondere kop voor U op en
telkens tracht ge weer iets te doorgronden,
van wat daar achter zijn expressie-vol gelaat
verborgen moet zijn.
De film welke deze week in dit theater
draait is goed, ook hier biykt wederom, op
welke gevaarlijke wijze de Gaumont-British
Hollywood naar den kroon steekt. Want daar
is spanning, daar in gezonde sensatie, maar
daar is ook veel zuiver menscholijks.
Het is het verhaal van vele mannen in een
bagno, van menschen, die slechts nummers
zijn en door een aantal clean-shaven en ge
cultiveerde Britten (of Amerikanen) als lui
zig ver beschouwd worden.
Daar is wanhoop en veel vertwijfeling, tót
in die hel van malaria en sadisme, en zon, de
opstand losbarst
Men zit steeds ln spanning en soms wordt
deze spanning een obsissie. Forde werkt ver
bazend knap met z'n materiaal, arrangeert
dit alles meesterlik en zag zijn knap werk
dan ook bekroond met een succes, dat er
zyn mag.
Wy kunnen tot onzen spgt er niet meer
van zeggen. Alleen dit: een sensatie-film,
waarin men op opvallende wijze een zeer hu
manistische tendenz legde.
Een „super-film", goedmaai- dan ln
andere beteekenis dan men dat zoo ge
wend is.
In het voorprogramma draait deze week
eveneens een zeer acceptabele film, waarin
men het genoegen heeft doodgewone men
schen te ontmoeten.
TIVOLI-BIOSCOOP.
„Verraad" met Viotor McLagian.
„Verraad" (The Informer) is een film, die
een episode weergeeft uit den Iersehen Vrij
heidsoorlog. Het verhaal speelt ln Dublin;
Cypo Nolan (Victor McLagian) is door de
lersche revolutionairen uitgestooten; hij is
zonder geld en bijna zondei vrienden. Zijn
liefje Katie (Margot Grahame) is hem trouw
gebleven, maar zy zwerft hongerig langs de
straaten en verwijt Gypo, dat hy geen geld
heeft. Deze, die alles wil doen om te zorgen,
dat het haar aan niets ontbreken zal, ziet op
zgn zwerftocht door de stad het billet waarin
twintig pond 240) wordt uitgeloofd voor
hét aanbrengen van Frankie McPhilip, Gypo's
Vriend. De film laat ons nu zien hoe Gypo,
"ria Veel strijd en door den nood en de liefde
Van Katiegedreven, er toe komt zgn vriend
të Vérraden. Deze wordt dan by een overval
der politie in zijn woning doodgeschoten.
Sfcdert dien is Gypo overgeleverd aan zyn
wroegingen, zgn geweten; hoe het hem daar
bij vergaat doet de film ons in bgzonderheden
zien. Zooals wy reeds vermeldden is zg, wegens
het sublieme spel van de hoofdfiguur, door de
pers in binnen- en buitenland geprezen, ja, de
Hollywoodsche vakvereniging van filmspelers
bekroonde haar met den hoogsten prgs voor
1935 en te Brussel kreeg zij den „prgs des
Konings".
In de allereerste plaats zyn deze onder-
scheldingen wel te danken aan het geweldige
spel van McLagian den verrader. Daar is de
adembenemende scène van het verraad zelf,
en dan is daar verder, door het geheele
drama heen, de wroeging en het zelfverwgt
hierover. Alles doet Gypo Noian om aan de
stem van het geweten te ontvluchten; in den
drank en de braspartgen, die hg organiseert,
tracht hy vergeefs vergetelheid te vinden
Zijn handelwijze wekt telkens en telkens weer
achterdocht en tenslotte wordt hg dan ook
door het revolutionnaire comité gegrepen en
veroordeeld. Dit alles is geweldig van spel,
zeiden we, maar het is tevens grootsch in
opzet en afwerking. Een knap regisseur, die
dit samenstelde. De groote waarde van dit
drama ligt echter in het psychologische spel
van de hoofdrol, de wgze waarop deze zgn
innerlijke strijd uitbeeldt en de wgze hoe hy
op die hem niet meer loslatende wroeging
reageert, doen den toeschouwei voortdurend
nip ademlooze spanning het verloop volgen,
„o Naast de hoofdfiguur rijn een aantal mede
spelers te noemen, waarvan Margot Grahame
als het liefje van den bruut wel de belang-
rgkste rol heeft Als teer en frêle poppetje
steekt zg tegenover den grover., gespierden
reus Gypo wel zeer af. Prachtig waren ook
moeder en zuster van den verraden jongen
man in de scène van het overvallen en dood
schieten door de politie. Buitengewoon sug
gestief werkt voor de muzikale illustratie, die
zich verwonderlgk goed by de beelden aan
past De toeschouwer moet vooral eens letten
op de scène van het trekken der lucifers (wie
den lucifer trekt, moet n.1. den verrader dood
schieten). Het klokken-spel en het gefluister
der mannen maken deze scène tot een der
prachtigste van de film. Ongetwgfeld zal zy
velen trekken, die van prachtig spel genieten
willen.
Het andere hoofdnummer is van gansch
ander genre en speelt in de wereld der
motorraces. Het is een spannend verhaal uit
Amerika, waarin veel geraced wordt en dat
bovendien een treffende geschiedenis bevat
van een racer, die door unfaire methodes van
een concurrent als onschuldige de gevangenis
in gaat. Het verhaal zal ongetwyfeld boeien,
niet het minst door de races die er in ver
filmd zijn.
Het journaal U ziet, we werken ditmaal
van achter naar voren bevat zeer interes
sante opnamen uit den oorlog in Abessyniè.
O.a. krijgen we den Negus met zijn grooten
te zien, de vreeselijke gevolgen van een lucht
bombardement en nog meer actueels. Verder
ls er een Jaoansche parade, een party voetbal
tusschen een Amerikaansch zee- en land
macht-elftal, wintersportniet in Igls dit
maal, maar in de Rocky Mountains, en nog
veel meer.
DE BUITENLANDSCHE BAND
IN CASINO.
Het orkest Bros Langer's dat Zondagmid
dag en -avond in Casino de dansmuziek zal
verzorgen, is hoofdzakeiyk ln het buitenland,
doch ook vroeger reeds te Scheveningen, den
Haag, Amsterdam en meermalen ln Hilver
sum voor de radio opgetreden. Het is samen
gesteld in de volgende bezetting: Piano, trom
pet, 3 saxen, trombone, stringbas en drum
mer, met ter afwisseling nog 9 bginstrumen-
ten en 3-stemmige zang. Het repertoir van
deze band is veelzgdig en afwisselend. Hun op
treden op a.s. Zo'idag alhier is de eenige keer.
„THE HODLARS" ZONDAGAVOND
l IN MUSIS SACRUM.
Als verzorgers der entr' acte muziek
by DOK's Wielerwedstrijd.
Zooals men kan lezen ln de advertentie van
Musls Sacrum in dit nummer zal het accor
deon-duo „The Hodlars" morgenavond als ver
zorgers der entr'acte muziek bg de Wieler-
wedstrgden van D.O.K. optreden.
Het is niet de eerste maal dat deze accor
deonisten, die ware virtuozen op hun instru
ment zgn, in Musis Sacrum compareeren, zoo
dat er ongetwgfeld nog velen zgn, die een
aangename herinnering aan hen zullen kun
nen opfrisschen.
NED. VER. VAN HUISVROUWEN.
Men verzoekt ons nog te willen melden, dat
de demonstratie van de Ned. Liebig Maat-
schappg, op Dinsdag JJ. in „Musis Sacrum"
werd gehouden voor de afdeeling Den Helder
van de Ned. Vereeniglng van Huisvrouwen.
GRATIS JEUGD BIOSCOOP
VOORSTELLING.
Moge de Winkelweek, die we nog maar kort
achter ons hebben, niet dat succes gebracht
hebben, dat de ondernemers van Spoor-, Ko
ning- en Keizerstraat zich er wel van voorge
steld hadden, iets vruchtbaars heeft zij toch
blijkbaar opgeleverd. De firma Kannewasser
is n.1. tot de ontdekking gekomen, dat het
aanbieden van een gratis bioscoopvoorstel
ling aan de jeugd een reuze attractie is. Zg
zag, dat Rialto en Tivoli beide malen tot den
nok gevuld waren en dat die voorstelingen
dus zeer in den smaak vielen. De firma wil
thans de Heldersche jeugd, blijkens een adver
tenties in dit blad, opnieuw in de gelegenheid
stellen gratis zoo'n fyne voorstelling mee te
maken. Moeder ontvangt by eiken aankoop
van 50 cents gratis een bon. Vgf van die bon
nen heeft ze noodig om een kaart voor de
voorstelling in de Rialto op Woensdag 11
Maart te bekomen. Men zie de advertentie en
bereide zijn kinderen opnieuw een prettigen
middag.
WEKKLOOZE STEELT BIJ GEBK. LEEN
EEN MANCHESTER PAK.
Donderdagavond, omstreeks kwart voor ze3,
bemerkten twee jongelui, die zich in de Spoor
straat ophielden, dat een persoon, een buiten
de winkel van de Gebr. Leen opgehangen man
chesterpak weggriste en zich hiermede haastig
uit de voeten maakte.
Een der jongelui volgde den man, welke een
woning in de Spulstraat binnenging, terwijl de
ander het Hoofdbureau van Politie met het ge
beurde in kennis stelde.
Het bleek, dat de man reeds van een en
ander de lucht gekregen heeft, want bg een
onderzoek in zgn woning was het ontvreemde
kleedingstuk nergens te vinden; dit bleek later
gedeponeerd te zgn In de bleek van een aan
grenzen den tuin.
Op het Hoofdbureau heeft de man, die werk
loos is, een volledige bekentenis afgelegd en is
gisteren weder uit de voorioopige hechtenis
ontslagen.
Aangehouden en opgesloten.
Door de politie werd een man aangehouden
en overgebracht naar Alkmaar, die ln het
Algemeen Politieblad gesignaleerd stond voor
f 2 boete of 1 dag hechtenis, welke boete hy
niet kon betalen.
Zitting van Woenslag 19 Februari.
Diefstal van Rijwielen.
De matroos 2e klasse L. M. was gedag
vaard ter zake, dat hg in het vorige jaar 3 X
een heerenrgwiel en 1 X een dam es rijwiel had
gestolen en verkocht Deze rijwielen hadden
op daarvoor bestemde bergplaatsen bg marine-
instellingen gestaan.
De fiscaal, off. van administratie le klasse
Mr. D. B. A. Franken, qualificeerde het ten
laste gelegde als diefstal en beschouwde de
vier feiten als één voortgezete handeling. Hg
eischte: 1 jaar gevangenisstraf met aftrek
van den tgd in voorarrest gezeten (vanaf 4
December j.L), ontslag uit den zeedienst zon
der ontzegging van de bevoegdheid om bg de
gewapende macht te dienen en teruggave van
de weggenomen fietsen.
Mr. J. Mulder, die verdachte rechtskundig
ter zgde stond, kon uiteraard weinig over de
bedreven feiten zeggen, daar verdachte deze
alle toegegeven had. Hg bepaalde zich daar
om tot de strafmaat, waarvan pl. zeide, dat
iuj een zware uitspraak verwacht had, gezien
de vonnissen, welke bg de rgwieldiefstallen in
de groote steden geveld worden. Pl. wgst op
de beweegreden van den bekl.: armoede en
schulden, maar ook op den weinigen steun,
die bekl. van zyn vrouw heeft ondervonden.
Deze wist, dat haar man zich vergreep, noch
tans liet zg hem begaan. Algemeen staat bekl.
bekend als een „stakkerd", iemand, die ach-
terlijk en dom is, en alleen maar kan werken
in een sleur. Hg is een man, die voor de prak
tijk eigenlgk ongeschikt ia. Het is pl. echter
een vraag of een langdurige gevangenisstraf
een juiste correctie voor hem zal zyn. Vol
gens pl. zal de straf den bekl. totaal onge
schikt maken en zal hy als een a-sociaal
mensch uit de gevangenis komen. Pl. stelt
daarom voor een gecombineerde straf, gedeel-
telgk onvoorwaardelgk en gedeelteiyk voor
waardelijk, op te leggen. Dit zou wellicht een
stimulans zgn, ook voor zyn vrouw, om bekl.
er boven op te helpen.
Uitspraak: 10 maanden gevangenisstraf en
overigens conform den eisch.
Slapen als schildwacht.
De zeemilicien-matroos C. H. H. had in den
nacht van 25 op 26 December van het vorig
jaar de wacht over de slaapzalen in de Ma
rinekazerne te Amsterdam, zyn superieur
trof hem, instede van „waakzaam" te zyn,
in zgn krib onder de dekens, bigkbaar in die
pen slaap gehuld. Terzake, dat hy als schild
wacht zgn plicht verzaakte, werd 1 maand
tegen hem geëischt, maar de Raad verwees
de zaak terug naar den commandant.
Evenzoo geschiedde met de zaak tegen een
anderen zeemilicien, die des nachts de sein
post boven de Marinekazerne bevuild had.
Nadat De Telegraaf en later de Nw. Rott.
Crt. hadden bericht, dat er een regeling zou
komen, die een grooter aanvoer van haring
mogeiyk zou maken en de reeders meer vrij
heid van handelen zou geven wat betreft het
aantal schepen en netten, dat aan deze vis
scherij zou mogen deelnemen, is er nu weer
een bericht van de Nw. Rott. Crt. waarin
wordt gezegd, dat in dit opricht nog geen
enkele beslissing ls genomen en dat er nog
niets vaststaat.
Is het dan misschien een proefballonnetje
geweest?
I»
We mogen ons er over verheugen, dat de
heer M. A Kolster, als ondervoorzitter van de
Kamer van Koophandel weer voor het tgdvak
tot 15 Februari 1939 ln den Spoorwegraad is
benoemd door den Minister van Waterstaat.
Zoo hierby ook vlsschcrgbelangen zijn be
trokken (en dat zyn ze ongetwyfeld) zullen
deze door den heer Kolster op zyn krachtigst
worden bepleit en verdedigd.
Behalve de feiten, dat de tentoonsuaunga,
razerng over Nieuwediep schynt losgebarsten
te zyn. dat er geruchten gaan over een kleine
mogelgkheid van een nieuwe woonsteê van
onze plaatseiyke Tante Pos en dat deze week
zoo plotseling en in eens de Lente ons kwam
overvallen met als logische konsekwentie, dat
de eene helft van Den Helder de andere vol
stopt met heete kwast, cognac, zwart-op-wit
en suikerwater (zoo zgn onze Lente's...) pgj
daar als een dreigend spook, een groote angst,
voor ons het bericht, dat het wel eens in do
verre of wellicht minder verre toekomst moge-
ïyk zou zgn, dat ons aller en zoo zeer na aan
het hart gelegen Stink pardon Helder
sche Kanaaltje kans maakt in zyn bestaan ge
kortwiekt te worden. Althans, er zouden vol
gens genoemd bericht plannen in de maak zijn
tot genoemde kortwieking over te gaan,
Persoonlgk gelooven we niet, dat het ooit
zoo ver zal komen; er ls weliswaar veel vóór
maar er is nóg meer tegen. Ten eerste betee!
kent het verdwy'nen van ons geliefd Keizers-
brugje (of zooals iemand het eens zeer karak-
teriseerend kenschetste: de brug des doods)
het missen van een dagelijksch sportief inter
mezzo om 12 uur als de Werf, zooals men dat
noemt, „af-gaat" en men als in een circus op
genoemde brug (of brugje) acrobatiek pleegt.
Het is een der merkwaardigste plaatselijke
sport-terreinen! En ten tweede: waar zal men,
als deze modernisatie van het verkeer steeds
meer toegepast wordt, voortaan zgn verkeers
overtredingen kunnen bedrgven, en waar zal
men nog zulke publiekelgke rebussen kunnen
vinden als juist by onze Keizersbrug. Nergens
meneer!
Maar wie weet, biyft zy niet en blazen we
te voorbarig op de trompet der verre toekomst.
Een ander punt ter bespreking, ook al be
hoort het kenneiyk tot de afdeeling „fanta
sieën" is onze aanstaande burgervader.
Er schynen groote dingen op komst te zijn,
want in de afgeloopen twee weken hoorden we
van welingelichte zgde, dat er respectievelijk
op de nominatie zouden staan: een oud-burge
meester, een generaal in ruste, een onderwj-
zer-op-wachtgeld, een directeur van een bouil
lon-fabriek, een tandarts zonder praktyk en
tenslotte een jonkheer van zeer ouden bloede
(stamboom teruggaande tot de Hoeksche en
Kabeljauwsche twisten).
Het is merkwaardig, zoovele menschen
adspirant-burgemeester van Den Helder schij
nen te zgn, waaruit men zoo zou mogen con-
cludeeren, dat het een alleszins bengdenswaar»
dige positie moet wezen.
Vraag echter nooit naar de officieele bron
van dit geburgemeester, want dan is het
steeds: zooals ik hoorde van den vriend van
den zwager van mgn oudste zuster.
Het spijt ons, dat we geen ruimte meer heb
ben een hartige noot te kraken over de voor
vallen in Noord-Afrika van de laatste week,
toen eenige duizenden stuks ongeciviliseerde
negers het licht werd uitgeblazen door be
schaafde zonen van het rgk van den Duce.
En over het feit, dat men in de Eeuwige
Stad de vlag uitstak. U voelt: hier zit een ge
weldig brok copy in.
Doch wat in 't vat ligtenz.
Nauwelgks hadden we dit geschreven, of een
nadere correspondentie uit Den Haag aan De
Telegraaf meldt, dat voor het komende haring
seizoen een verruiming der vangst aanvoeren
mag worden verwacht.
De Telegraaf houdt dan een beschouwing
hoe onze haringafzet dreigt teniet te gaan
juist door de beperking van aanvoer en dat
verleden jaar daardoor Engeland in staat is
geweest afzet van haring te vinden in die ge-
Bieden in het buitenland waar wy vroeger de
leveranciers waren.
Door de vischbeperking toch bleven de prij
zen te hoog. zoodat b.v. Duitschland zicb van
haring voorzag in Engeland. Ook naar Palesti
na had Engeland een verruiming van afzet.
Door al de maatregelen is er groote werk
loosheid ontstaan in de nevenbedrijven, zoo
dat de kosten, die nu niet productief zijn aan
gewend, beter hadden kunnen worden besteed
om de menschen aan het werk te houden.
Ook voor de bokklngrookera wordt een uit
breiding van de vangst als een groot belang
geacht.
We zgn maar nieuwsgierig hoe tenslotte de
Visschery-Centrale zal tngrypen.
De lente die komt
De lente komtDrie lievenheersbeestjes
hebben, met een paar zwaar-doorvoede dauw
wurmen, bezit genomen van den tuin, en,
anders dan onze jonge meisjes (die het drom
mels goed weten), beseffen ze zelf niet hoe
bekoorlgk ze d'r in hun zwart-rood gevlekte
schildjes uitzien. De kinderen van de buurt,
Guusje en Hans, Piet en Maurits, Flora met
de blonde krullen en Betsy met het grappig0
snuitje, hebben beslag gelegd op het trottoir,
waar ze hun uitgelaten spelletjes doen. De wal
oudere jeugd, van tien en twaalf en zoo, werkt
zich op een drassig bouwterrein in het zweet,
een der jongens heeft een fantastisch, Indiaan
achtig pak aan, waarmee hy de speelmakker*
geweldig imponeert.
Ja, de lente komtJonge en oude hondjes
bedrgven uitbundigheden, de katten van de
buren sluipen, allerakeligste geluiden makend,
door den tuin; spreeuwen en musschen doen
zich actiever dan ooit gelden. De buurvrouwen
beleven weer de gouden dagen van de
praatjes-aan-de-deur, onder het bel knop póót"
sen of straatvegen door.
De lente komtDaar zyn do moeders m
de kinderwagens, de wandelaars die profitce-
ren van de zon, daar is de zee, die blinkend
geworden en vrooiyk kabbelt. Daar zyn oo
de brulnvisschendartel springen zy omhoog,
zg houden wedstryden in hoogspringen, é^n.
er, die slechts het puntje van den staart
water houdt. Aan onze kust houden zich t
ook zeehonden op; nu en dan verschynen
met hun vreemden kop boven water, maai cv
later zie je ze, veie meters verder, eerst w
verschynen.
De lente komtAller-afgfgseiykst
hond te huilen als uit een luidspreker, 'iennr |(le
niet van eerste klas-fabrikaat, goed-bc'ioc^
steps en andere dancing-wgsjes opkim
En aller-erbarmclgkst loopt een kleine
te huilen, die van een „vriendje", wat po®
dan hgzelf, een pak rammel heeft gehad-
dezen straie'
Hoog is de hemel en blauw, op i
