Amsterdamsche Brieven. Marine-brieven uit Indié Een verordening, die nog geen „ordening" to! moeten dezen keer in deze kroniek er "toeven op het Prinsenhof dan xvat ifatsten tijd 't geval was en vangen in dachten, daar, temidden van onze in £f vaderen, onze rondwandeling aan. VC°'ft wij de Raadszitting van deze V°°ï onder de loupe nemen, grijpen wij t no" even terug naar de kwestie van eerS' iordening, die een veertien dagen de n haar beslag kreeg. De nieuwe ver- e 6 kwam er door met 28 tegen 13 jpning KWOJ" men: deze nieuwe verordening is con- ?tem aan het voorstel van B. en W., op form nkel punt echter aangevuld met e6D amendement Romme-Franke, dat door peD betrokken wethouder werd overgeno- de°n get is juister in dezen voorloopig t van „ordening", maar van „verorde- nie te blijven spreken. De voorzitter van S-D-A-P-'fractie' de heer MathiJsen, ees er o.i. terecht op, dat deze „veror- d ning" n°& %een "ordeninS" tot stand te t ju de beteekenis, die daaraan de laatste jaren wordt gehecht. Maar wél, bet was de heer Romme die het opmerkte, ligt in de thans aangenomen nieuwe regeling het principe vast van een gere ld contact tusschen de overheid en be- drijfslieden plus publiek, wat een „grond- slag vormt voor verdere deugdelijke... ordening"! Zoo is dan, gezien deZe einde lijk bereikten goeden grondslag, de zeker niet geringe hoeveelheid „gemeente-tijd", die men aan deze zaak besteedde niet ver spild geweest, en vallen de eindeloos lang gerekte debatten ten dezen, kondigde de burgemeester den wethouder als spre ker in tweede termijn niet als aen 36sten „redevoerder" aan?, althans voor een deel te billijken. Naar men weet bedoelt deze nieuwe taxi-regeling in de eerste plaats de sta- tioneerende blokband-taxis min of meer te 'beschermen tegen' de concurrentie van z.g. garageTbedrijven. Toch behouden zoö- als het: nu tenslotte geworden is, die garage-bedrijven ook in de Amsterdam sche straten nog wel eenige vrijheid, dank zij het bovengenoemde amendement. Dit laatste geeft n.t aan B. en W. de bevoegd heid aan bezitters van huur-auto's buiten het blokbandbedrijf vergunning: te geven voor het opnemen van passagiers langs den weg, zoo deze bezitters aan bepaalde voorwaarden voldoen; de voornaamste is wel, dat hun arbeidsvoorwaarden gelijk waardig moeten zijn aan die van het blok- bahdpersoneeï. Öm intusschen te voorko men, dat de positie van de blokbanders hierdoor te meer zou worden verzwakt, krijgen B. en W. tevens de bevoegdheid een aantal straten voor deze „gewettigde snorders" te sluiten. Zij moeten zich daarbij laten leiden door de eischen van hef verkeer en ervoor waken, dat het blok- tandbedrijf niet in het gedrang komt. Van belang is tenslotte, dat een commis sie; samengesteld uit werkgevers, werk nemers en taxigebruikers, het college van B. en W. bij het toepassen van de regeling terzij de 'zal. staan... De Rokin-kwestie. Deze week werd het beroemde en „van ouds bekende" Rokin-vraagstuk ten zoo- veelste male aangesneden. Over dat Ro kin, de kwestit van „dempen of niet taipen" namelijk, is eigenlijk reeds alles gezegd. „Als de Raad het nu nog niet weet, dan weet hij het nooit", zeide de heer Baas reeds in... 1928. De Burge meester verklaarde bij de debatten van deze week, dat hg dit „gevleugelde woord" van den heer Baas in 1931, toen de kwestie weer eens op het tapijt was,al had aangehaald, maar dat hij het „nu nóg eens zou zeggen"! Overigens leverden de debatten dezen keer wel een doorslaand bewijs, dat de egrippen „behoudend" en „vooruitstre vend" toch maar altijd relatieve, betrek- elijke, begrippen zijn en big ven! Deed ach niet het verschijnsel voor, dat een »root aantal van hen, die men voor zoo- e als achter de groene tafel, in de wan- vanwege hun politieke kleur nogal 115 als „behoudend" pleegt aan te dui- afn vóór „demping" bleken te zijn, met 8 voornaamste argument de voor alles eischen van het moderne snel- ,,j. ,eer' wat men toch zeker een „voor- standpunt kan noemen? En vele efen°Ver niet het verschijnsel dat vaLT* den volhsmond als bij uitstek houd"1 Venden" betitelden vóór „be- van het water?... ran°a Verded'gde dan wethouder de Mi- heid a,S woordvoerder van de meerder de b B 6n het ..behoud"; en trad kendUigemeesler' voor de minderheid spre ien ijalS woordvoerder op van de paladij- ;>,vooruitstrevenden", die al dat over-„schennis- van - - het— steden- - „ppT", eventueele demping niet veel Znilf611 dan misPlaatst sentiment, met te zeggen sentimentaliteit Bgster sterk waren de argumenten van d®f. !®r De Amanda en de zijnen in dezen niet Meerendeels trachtte hij door grap- o g aan werkelijk steekhouden- argumenten te verdoezelen. De voor standers van demping, zeide hij b.v„ ko men steeds weer met de redeneering, dat het Rokin tóch al een „dood element" is en dus leelgK, waaraan het „behoud" van het water niets meer kan veranderen. „Maar", vroeg de heer De Miranda, ,de Venus van Milo, leeft' die?... En overigens is alles wat leeft nog niet altijd schoon!"... De heer Segers, aldus, óók nog deze wet houder, heeft als pro-demper weinig eer bied getoond voor het oude stadsschoon, „maar bg het Kremlin in Moskou doet men alle moeite om- dit vier eeuwen oude gebouw te behouden"... Het sterkst nog stond de heer De Mi randa ongetwijfeld daar waar hij objectief, met opgave van de diverse breedten, vast stelde w&t er op dat stuk Rokin tenslotte tot stand zou komen „zonder demping" en „met demping". Het plan dan „mét be houd van het water is aldus: voetpad drukke zgde 4 meter, rijweg 14 m, voetpad lm, het muurtje bij het wa ter, het water zélf 11—21,30 m, stille zijde 6 m 50 (rijweg en voetpad). Het plan „mét (totale) demping": voetpad 5 m,rijweg 15 m, voetpad 2 m, par keerterrein 8.90—18.70 m, daarna rij weg en voetpad 3 m, (stille zijde). Het verschil op den rijweg is dus slechts 1 m, voor die ééne m zou men dan het water in zijn geheel moeten opofferen! Sterker echter stonden toch o.i. de bur gemeester en de pro-dempers. Zij, die pro-dempers, aldus dr. De Vlugt, „zijn nuohter en praten niet over. het weerspie gelende maanlicht. Zij halen de grachten aan, waar de verhouding tusschen straat breedte, water en gevelwanden schitte rend is. Maar zou die verhouding ook zoo schitterend zijn oj> 't Rokin als er een breede verkeersweg komt. en een versmald wa ter? Die „halfbehoudende" oplossing heeft dan ook uit een oogpunt van steden schoon niets voor! Overigens moet aan het verkeer an- de city-vorming hét Rokin- water opgeofferd worden. Het, bij7 dem ping aan te leggen parkeerterrein is ten slotte van secundair belang, al is er groote behoefte aan. Hoofdzaak is het verkeer! De „pro-dempers" willen zeker niet „ver der gaan". Het water bij de Nederland- sche Bank wordt niet gedempt. Al was hij, burgemeester, al sinds 1918 voorstan der van demping, dat beteekent nog niet, dat nu ook allerlei grachten in de toe komst zouden moeten worden gedempt. Zoowel de anti-dempers als de pro-dem pers hebben op dit oogenblik dat wij dit schrijven nog alle hoop op een overwin ning. Intusschen lijkt het waarschijnlijk, dat de eersten het dit keer zullen winnen. Dat wil nog niet zeggen, dat de... eind overwinning tóch, na eenige jaren, ten slotte niet aan de laatsten zal zijn! Er zal nü, waarschijnlijk!, „half ge dempt" worden en dan, na eenige jaren, heelemaalü... Het is zooals de burge meester nog opmerkte: „In Amsterdam zijn groote beslissingen vaak moeilijk. Maar „les idéés marcAnt", alhoewel hier het tempo dikwijls is dat van een „marche funèbre"... Het Leidscheplein. Voorloopig zijn we evenwel van die Ro- kin-kwestie af. Voordat zij weer teberde komt, zullen we denkelijk, in dien tus- schentijd, opgescheept zitten met een nieu we kwestie, die eveneens een zekere „wij ziging van het stadsbeeld" in zich sluit. Wij doelen hier op de Leidscheplein-kwes- tie, die nu reeds, buiten het Prinsenhof om, druk besproken wordt. Gelukkig doet zich bij deze nieuwe kwestie geen „water probleem" voor, zoodat ten dezen een iets vlotter tempo verwacht mag worden. Zeker is, dat dat Leidsché plein in zijn tegenwoordigen vorm niet meer voldoet aan de eischen des tqds, onder welke eischen dan in de eerste plaats begrepen moet worden de eischen die het nieuwe City-theater als attractie-punt voor uit gaand Amsterdam stelt. Bij de film-ge beurtenissen, als nu onlangs weer de ver tooning van de K XVIII-film, is dit thea ter, die vrijwel doorloopend „uitverkochte huizen" trekken, komen de gebreken van genoemd plein en dat van het aangren zende Kleine-Gartman-plantsoen wel zeer duidelijk aan den dag. Ruimte om de stroomen publiek, zoowel als de stroomen auto's naar behooren te „verwerken", c.q. te parkeeren is er in hoogst onvoldoende mate. Men wil nu hierin verbetering brengen door o.a. van genoemd plantsoen ■een-behoorlijke parkeer-plaats. te- maken. en verder ook de z.g. persistyle, oftewel voorbouw van den Stadsschouwburg weg te breken. Zeker is, dat ook hier spoedig iets betere voorzieningen zullen moeten getroffen worden. Niet alleen het City theater, dat een eersten stoot gaf,maar ook plannen die op het punt staan van te worden verwezenlijkt, zullen in de naaste toekomst het Leidsche plein wederom ma ken tot een van de belangrijkste centra van de geheele stad. Wij wjjzen slechts op den nieuwen stadhuis-bouw op het Frederiks- plein, waardoor het verkeer over het Leid sche plein naar en van de richting der Weteringschans aanzienlijk zal toenemen, op de plannen tot opening van nog weer enkele nieuwe café's en andere plaatsen van vertier rondom den Stadsschouwburg, op het voornemen van de tramdirectie om directe verbindingen van dit plein met het oude en nieuwe „Zuid", waar „uit gaand Amsterdam" voor het overgroote deel woont!, tot stand te brengen... Een loflied. Laat ons met een loflied op die tram directie, die wat „lof" betreft de laat ste jaren waarlijk niet verwend is, ein digen! Eindelijk dan schijnt zij met haar nieuwe-verlaagde tarieven en vereenvou digde overstap- en andere bepalingen, den weg tot... het hart van het Amsterdam sche publiek weer te hebben gevonden. De resultaten van deze eerse weken in het nieuwe jaar hebben aangetoond, dat de leuze „pak de tram!" ingang bij dat pu bliek begint te vinden. Gaat het zoo door, deze opleving van een oude liefde, dan zal de tram op het einde van dit jaar een goede vjjf en een half millioen passa giers meer vervoerd hebben dan in het vorige paar en zullen de inkomsten met een goede ton gestegen zijn. Een „keer ten goede", die wel lang op zich heeft laten wachten, maar die nu dan toch ein delijk gekomen is. Moge hij blijvend zijn! „Oude heer: „Arme kerel, is dat alles, wat je voor de kost kunt doen?" Plaveisel-schilder: „Dat is alles. Of dacht u, dat ik ook salto-mortales of zoo iets kon maken?" Beste Klaas, We hebben net in straat Sapoedi een reuze regenbui gehad op de tweede plat voet en zijn we met een zoeklichtoefening gewoon weggeregend. Je krijgt zoo'n echt Hollandsch gevoel over je als je je natte sokken en schoenen uittrekt. Je mist alleen nog maar dekachel om ze bij te drogen te zetten. Het eskader is weer uit. Het was een grootsch gezicht, die divisie jagers hoor. Op de ree heeft de Sumatra zijn twee „vinkie's" weer aan boord geno men, zoodat we klaar (waren voor alles. Vanmorgen werden we op de dagwacht opeens verrast door het verschijnen van een Engelsch flottieljevaartuig, dat gra- cielijk voor de vlag van onze E.C. sa lueerde. Nu we waren natuulijk ook klaar d'r voor en konden hem oogenblik- kelijk bedanken. De E.C. wenschte het schip waarop de Engelsche consul uit Batavia geëmbarkeerd was nog een goede reis. Er gaan op het oogenblik stemmen op over een vlootdag in Soerabaja. Dat heb ben we in geen tijden gehad. Ik mag dat wel, dat de burgerij ook eens wat meer van onze marine ziet. Trouwens, dat meet gezegd worden, we staan er tegenwoordig weer goed in. Er wordt in de couranten hier veel goeds van de marine verteld. Verder staan er ook weer twee lezingen van Marine-officieren op het Kunstkring programma, meen ik. Eén van den luite nant ter zee Hootsen en één van den officier-vlieger Mataré. In Batavia is de Duitsche kruiser „Karlsruhe" op bezoek. Weet je nog wel, dat dat schip ook in Soerabaja aankwam op den dag, dat de „Uiver" daar bij Al- bury in de modder zat. Den heelen nacht hadden ze achter de radio gezeten. Het schip is nu vergezeld van zijn eigen tan ker, de „Mittelmeer". Dat is toch nog iets wat wij niet doen. Trouwens het zou wat zijn voor al die marinevrouwen, als we nog langer van honk gingen. Op Toendjoegan was weer een massale verbouwing. lederen keer als je na een poosje weer in de Krokodillenstad terug komt valt het je op, dat er weer een stukje oud krot in die buurten opgeruimd is en er een zeer stijlvol gebouw voor in de plaats gekomen is. Nu van beneden ko mende aan S.B.'s zjj van Tandjoengan „de leelijke kant" zeiden we vroeger. Hier is meteen de plaats om een oude fout te herstellen. Ik schreef je eenige maanden geleden, dat de „Blauwe soos" liquideerde. Zoo je weet woonde die in het paleis, waar vroeger de „Moulin rouge" was. Ik vertelde toen dat er plannen waren om daar een zwembad op te richten. Dat was mis. Dat zwembad is nu bijna klaar, in het allereerste gebouw van „Concordia". Weet je nog wel, waar op feesten altijd een doolhof was, wat je, als je je erg kwaad maakte en dat deden we nog wel eens in dien tijd zoomaar omver kon loopen en waar we ons in het oud- Hollandsche dorp lieten trouwen. Tegal- sarie heette het daar. Nu daar is een pracht van een zwembad met buffet en leestafel, ledenavonden etc. etc. Een soort van „Lido", dus wat in de Soerabajaan- sche Society wel opgang zal doen. In de „Moulin Rouge" komt nu toko Aurora, met een 25 meter hoogen' middentoren voor lichtreclame. Wie had dat ooit ge droomd Klaas, dat op die plaats des ver- maaks uit onzen vorigen torn nu onze vrouwen en kinderen zouden komen win kelen. Ja... kinderen ook, want in dat nieuwe gebouw zal ook een soort garage voor „anakken" komen, die daar bezig ge houden zullen worden als moeder aan 't in- koopen doen is. Je ziet dus, we worden steeds Europeescher hier én daarmede verdwijnen ook de laatste leelijki krotten aan S.B.'s zijde van Toendjoegan. Er staan er nog een paar. Misschien herinner je je de namen nog. Toko Mie-Mie, toko de Hoop. Maar het schijnt dat daarachter deze ondiepe tokotjes Chineesche graven liggen en het opruimen hiervan gaat met vele moeilijkheden en bezwaren gepaard. Ik schrijf je dit alles terwijl we ten an ker komen ter reede van Benoa. Morgen komt er een Dornier om den divisie-com mandant van de divisie twee der onder zeebooten te brengen. Dit commando werd tijdelijk waargenomen door luitenant ter zee le kl. Quant, de oudste bootscomman dant jij herinnert je toch nog wel hoe we met elkaar, nu welhaast 30 jaar ge leden, op het Havenplein speelden. Dat had moeder Gomes toch nooit gedacht, dat die boefjes van het Havenplein het nog zoover zouden brengen. Maar laten we verder gaan, die Dornier zal dezen brief meenemen. We zijn gisterendoor de Straat Bali even onze neus in de deining van den Indischen Oceaan gaan steken. Het was weer behoorlijk van „Kojangen", trouwens hier liggen we ook behoorlijk te deinen. Alleen de off. art. heeft er schik in, want die kan richtoefeningen houden met zijn kanonniers. Luitenant ter zee le kl. Cox wordt ad judant van den Eskader-Commandant en zal in het begin van Februari luitenant ter zee Van den Arend aflossen, deze laatste wordt Chef personeel Soerabaja in de plaats van luitenant ter zee Harmsen, die weer gaat repatrieeren. Hr. Ms. „Java" heeft gedokt. Zou dat beteekenen dat het schip naar Holland komt? Daaromtrent verkeeren we hier nog maar steeds in on zekerheid. Het zou anders wel mooi zijn als we eens twee kruisers bq elkaar in het eskader hadden, dat is een heelen tijd geleden. Vier jagers achter elkaar geeft je al zoo'n trotsch gevoel. Op het schiereiland in de jagerreparatie- loods is men op het oogenblik bjzig met den bouw van een nieuwe T.M. boot. Het scheepje wordt heelemaal gepolqst naar ik hoor. Nu Klaas, nu weet ik waarachtig niets meer, tot de volgende week vanuit Lom bok. Het geld is nu op, dus van een Bali- trip komt niks meer, bovendien moet je eerst een drie kwartier in de sloep zitten voor je in Benoa tegen den steiger bent, maar op Boeleleng staat op het oogenblik ook een behoorlijk mondje water. Gonje. HENK.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1936 | | pagina 21