Op de proef gesteld. PAG 2 ZATERDAG 7 Astronomische verschijnselen in Maart 1936 1 T JUTTERT.p MAART 1936 TOB NOOn_ HOEKJE Populaire Rubriek Een leerzame geschie denis van liefde en list. Door: L.M.A. EILERS De Zon: De tijdsvereffening bedraagt op: 1 Maart: 4-12m36s; 6 Maart: +llm32s; 11 Maart: 10ml7s; 16 Maart: -(- 8m34s; 21 Maart: f 7m26s; 26 Maart: +5m56 s; 31 Maart: -j-4m25s. Deze bedragen geven, opgeteld bij den waren tjjd (die door een Zonnewijzer aan gewezen wordt), den middelbaren tijd (die door een uurwerk aangewezen wordt). De declinatie van de Zon neemt toe van 7°7' tot 4°4. Hierdoor neemt de middaghoogte der Zon toe van 30°3' tot 42°4' en haar dag boog van 10u53m tot 12u37m (voor het midden van ons land). Op 20 Maart begint de Lente; de Zon treedt dan in het teeken Ram (Aries), of „lentepunt", dat zich, tengevolge van de precessie, thans ih het sterrenbeeld de Visschen (Pisces) bevindt. Zonnebeelden beschreven in Maart ellip tische banen, waarvan de holle zijde naar de Zuidpool der ecliptica gekeerd is. De Maan: 8 Maart: V.m.; 16 Maart: L.K.; 23 Maart N.m.; 29 Maart: E.K. Op 16 Maart, 's morgens, gaat de Maan. 2e. ten Noorden aan Jupiter voorbij. De Planeten: Mercurius is in deze maand geschikt voor waarneming. Venus verdwijnt langzamerhand in de morgenschemring en is niet goed waar te nemen. Mars staat te dicht bij de Zon om waar genomen te kunnen worden. Jupiter beweegt zich rechtloopend in Ophiuchus. De planeet is aan den morgen - hemel waar te nemen. Saturnus was op 3 Maart in conjunctie en is dus deze maand niet zichtbaar. Uranus staat te dicht bjj de Zon om waargenomen te worden. Neptunus beweegt zich terugloopend in den Leeuw. Op 6 Maart is de planeet, die als een sterretje van de 8ste grootte zicht baar is (dus voor het bloote oog niet waar neembaar) in oppositie. Het zodiacale licht is goed zichtbaar aan den avondhemel. Het lijkt een zwak lichtende pyramide, die de ondergegane Zon volgt en een helling van 60° op den horizon heeft. Als verkla ring noemt men wel het bestaan van kos mische stof om de Zon, waarvan de deel tjes het zonnelicht weerkaatsen en ver strooien. Sterrenbeelden In de avondschmering worden de eerste zichtbaar: Sirius alpha van den Groo- ten Hond) in het Zuiden en Capella (van den Wagenman) in het Zenith. In het be gin van de maand om 11 uur, in het mid den van de maand om 10 uur en aan het einde om 9 uur 's avonds, culmineert Re- gulus (alpha van den Leeuw). Het fraaie groote sterrenbeeld de Leeuw (Leo) over spant een groot deel van den Zuidelijken hemel en levert steeds een Imposant schouwspel op. De verbeeldingrijke geest der Grieken heeft in dit sterrenbeeld den leeuw gezien, die door Hercules gedood werd in de Nomeïsche wouden. Het licht van Regulus (helderheid) lm3; parallaxe 0"058) heeft 55 jaren noodig om ons te bereiken. Een der fraaiste dubbelsterren van den geheelen hemel is de ster gamma van den Leeuw. Haar afstand bedraagt onge veer 150 lichtjaren. De ecliptica op schijnbaren Zonsweg vol gend vindt men tusschen den Leeuw en de Tweelingen het sterrebeeld de Kreeft (Cancer). Op maanvrije avonden is in dit sterrenbeeld reeds met het bloote oog een lichtend, elliptisch wolkje zichtbaar, dat zich in een tooneelkijker al ontpopt als een prachtigcn open sterrenhoop: de T-rib (of Praessope). Deze groep sterren, die gezamenlijk op reis zijn door de wereldruimte, zijn zoo ver van ons verwijderd, dat het licht 200 jaren noodig heeft om ns een boodschap van dit reisgezelschap over te brengen. Een sneltrein, die zich met een vaart van 120 km/uur, dag en nacht zou voortspoe den, zou na 30 millioen jaren het eindpunt bereiken. Indien men om de 10.000 km een cent als „mijlpaal" zou neerleggen, dan zou.men daarvoor meer dan drie-vierde gedeelte van onze geconsolideerde Staats schuld, ten bedrage van ruim 3 mllliard gulden, noodig hebben. Rechts van de Kreeft bevindt zich het sterrenbeeld de Tweelingen, waarvan Castor en Pollux de helderste sterren zijn. Daaronder bevindt zich Orion, welk ster renbeeld, de glorie onzer winternachten, steeds vroeger onder de Westerkim duikt. Wanneer Orion ondergegaan Is, komt dia metraal er tegenover de Schorpioen op en gaat de Schorpioen onder, dan komt Orion weer op, zoodat het is alsof z(j elkander eeuwig achtervolgen. Nabij het Zenith culmineert de Groote Beer (Ursa Major), Mizar zêta van den Grooten Beer) vormt met Alcor een met het bloote oog te splitsen dubbelster (grootten 2.m2 en 4.m0; afstand H'30") Met een kleinen kijker (b.v. opening 5 cm; vergrooting 25 maal) is Mizar reeds te splitsen in twee componenten met groot ten 2.m4 en 4.m0. Deze %eide en tevens Alcor zijn spectroscopische dubbelsterren. De dupliciteit van zulke sterren wordt ons niet door telescopen onthuld, zelfs niet door de grootste, doch door het wonder- instrument dat spectro-scoop heet. De af stand van het veelvoudig stelsel, dat door Mizaren Aleer gevormd wordt, bedraagt ongeveer 100 lichtjaren. Nadruk verboden. (Copyright „Hemel en Dampkring" en ,,'t Juttertje". HOE WAS HET OOK WEER? Ordent uw denken. Vergeetachtigheid is geen gevolg van druk werk; dit blijkt wel hieruit, dat men- schen die het werkelijk druk hebben, meestal zelden iets vergeten. Ze zijn ge wend, verantwoording te dragen, ze zijn er ook aan gewend, dat aan hun herinnering vele en veelzijdige eischen gesteld worden, en daardoor werken hun gedachten intens en regelmatig. Juist bij hen, die weinig te doen heb ben wat er werkelijk op aankomt, en die zelf hun dag vullen met minder belang rijke bezigheden, vindt men dikwijls ver geetachtigheid. Eenerzijds begrijpelijk, want hun onder bewustzijn is erop ingesteld, dat het zoo nauw niet luistert, en hun opmerk) gave is daardoor een beetje traag geworden. ^i; Zulke menschen nemen alles half nog minder dan half in zich op. Nim staat iets, dat zij zich trachten te inneren, hen duidelijk voor oogen. Het^ alles vaag, wazig, half. Dit gebrek a 'S concentratie veroorzaakt ook, dat n,1*1 alles zonder aandacht maar ergens rie 6,1 legt, het dan een volgend oogenblik nf" vinden en een massa tijd moet verliep met naar dingen te zoeken. Er zijn twee soorten van vergeetachti menschen; zij wier hersens voortdurend o° halve kracht werken door een gewoontP van geestelijke luiheid, en die dus zen Ten tweede is er de categorie, die steefl aan wat anders denken dan aan hetgeen waarmee zij bezig zijn Hun denken is mis. schien krachtig en intens, maar ze passen daarbij geen cencentratie toe. En daar- door verspillen ze veel energie. Ieder mensch verdiept zich wel eens graag in een toekomstdroom of in een U«. velingswensch, maar dit kan men beter doen op een rustig oogenblik, dat men niets bepaald te doen heeft en er rustig tien minuten of langer voor ontspanning kan afnemen. En men zal de meeste tijd voor ontspanning overhouden, wanneer men steeds zijn volle aandacht bepaalt bij' hetgeen waarmee men bezig is. Wat soezen met een minder zacht woord: suffen betreft, dit Is niet alleen een gewoonte die ons veel tijd en energie doet verliezen, he is zelfs een gevaarlijke gewoonte. Want een gewoonte is iets, waarvar men zich tenslotte niet eens meer bewust is; en wie bij het tegenwoordige verkeer op straat loopt te suffen, heeft groote kans. een ongeluk te krijgen. Zelfs de eenvoudigste bezigheden ver- eischen aandacht, wanneer men ze zoo goed en zoo vlug mogelijk wil uitvoeren. Een bekend feit. is. dat menigeen meer fouten maakt in heel eenvoudig werk dan in moeilijker werk, juist omdat het moeilijk is, b(j weinig-inspannend werk zijn aandacht te bepalen. Weest klaar wakker, en met de volle honderd procent van uw aandacht brj al hetgeen u doet. Neemt eens een proef bi) uzelf, en u zult er verbaasd over zijn, hoe veel er aan uw opmerkings-gave dus aan uw concentratie hapert. Neemt daar voor b.v. eens een straat, waar u eiken dag doorloopt. Kunt u de daar gevestigde zaken in de juiste volgorde opnoemen? Een trap, die u dagelijks vele malen op en af gaat, weet u hoeveel treden die trap heeft? Nu zijn dit louter proef nemingen, er is niet zooveel aan ge legen of u die vragen al dan niet kunt beantwoorden, maar iemand die gewend is, scherp op te letten, zal ze kunnen beantwoorden. En hoeveel dingen zijn er niet, die op een dag door toevallige omstandigheden tot ons doordringen en ons de verzuchting doen slagen: „had ik daar maar eens eer der op gelet!" Daarom, droomt niet buiten uw ont- spanningstijd, en verricht ook het een voudigste werk aandachtig. Het zal u heel wat onaangename verrassingen, en heel wat tijd en energie besparen. Dr. JOS. DE COCK. Op een gastvoorstellingstournée, had Meta Rosman, de gevierde zangeres, ten gevolge van een kwaadaardige keelaandoe ning, haar stem verloren. Zoo stond het in de couranten, vol lof en waardeering, maar tusschen de regels jioor, kon men opmerken dat, wat hen be trof, de zangeres had afgedaan. In alle stilte keerde de kunstenares naar huis terug, en vertelde haar ongeluk al leen aan een paar goede vrienden. Deze maakten plichtmatig, zooals Meta Ros man ironisch opmerkte, hun „condoléance" bezoek en vertrokken daarna zonder meer. Eén liet zich alleen niet zien, dat was Hans Harteveld, de eigenaar van de kunst zijdefabrieken, die met haar een hechte Vriendschap onderhield. Die vriendschap, gold dus alleen haar stem. Zooals bjj alle anderen, die hun leedwezen kwamen be tuigen, doch op haar smeekbede, haar aan een passenden werkkring te helpen, met een medelijdend schouderophalen antwoord den. Hoe zou men Meta Rosman kunnen hel pen? Ja, haar financieele steun te geven, dat ging wel, maar een vrouw, die men alleen terwille van de kunst zjjn vriend schap gegeven had, den heelen dag als on dergeschikte om zich heen te hebben, dat kon men moeilijk verlangen. Maar Meta Rosman wilde geen onder steuning, zij wilde werken. Advertenties in de couranten hadden weinig succes, en op haar sollicitaties kwamen negatieve ant woorden, daar geen onderneming iemand wilde aanstellen zonder eenlge vakkennis. Zoo zag de toekomst er niet al te roos kleurig uit. Meta begon zich terug te trek ken, zonder evenwel den moed op te geven. Op zekeren dag, lag er een brief op haar bureau, die uit het kantoor van Hans Har teveld kwam, met ongeveer den volgenden inhoud: „Zeer geachte mevrouw Rosman, Op gevaar af, door U een ontrouwe vriend genoemd te worden, heb ik U m Uw eerste smart niet opgezocht, en mijn leedwezen niet betuigd, maar doe dat nu alsnog. Wat geeft het echter om te la- menteeren, men moet de dingen nu een maal nemen zooals ze zjjn.Daarom heb ik een voorstel; want dat Uw trots het zou toelaten, aalmoezen aan te nemen, kan ik mij niet voorstellen, maar goed en eerlijk werk heeft niemand nog tot schande ge bracht. Nu mijn voorstel. Mijn oude secretaresse is mij ontrouw geworden, wat ik haar niet kwaljjk neem, daar zjj in het huwelijk beter werk zal vinden dan bjj mij. Maar, zonder secretaresse gaat het in mijn bedrijf nu een maal niet, en dus doe ik U, geheel zakelijk, en zonder medelijdende gevoelens, mijn voorstel, de vacature te komen innemen, en mijn medewerkster te worden. Dit is na tuurlijk zonder eenige verplichting, daar ik eerst moet zien hoe U zich inwerkt. Ik zou gaarne zoo spoedig mogelijk Uwe beslissing willen ontvangen, en teeken in middels, Hoogachtend, Hans Harteveld. Meta zag er zeer gelukkig uit, toen zi) haar antwoord schreef, en de brief zelf in de bus gooide De rest ging natuurlijk zeer logisch. Op een Maandagmorgen begon zij met haar werk. Het wederzien met Hans Har teveld, gaf haar de overtuiging, dat hg wer kelijk op haar werkicracht rekende Daar zjj alles goed en sne' in zich opnam en niet dom was, viel haar het inwerken niet zoo zwaar, en zoo kwam de dag, dat Harteveld zijn tevredenheid uitsprak. En Meta moest toegeven, dat dit zakelijke werk haar vroolijker stemde, dan Indertijd het applaus van een jubelend publiek. Zoo vlogen de dagen, in goede verstandhouding om, en had Meta er den slag van beet, zich onontbeerlijk voor Harteveld te maken, wat deze dan ook volmondig toegaf. In de kan tooruren, was het alles koel en zakelijk tusschen hen, maar daarna liet hij haar niet merken, dat zij een betaalde kracht was, maar was de vriend van vroeger. En toch voelde zij, dat haar werk bij Harteveld bijna ten einde was. Zjj kon zich niet verhelen, dat de vriendschap in hechte liefde was veranderd. Dat maakte haar angstig. Een half jaar, nadat Meta Harte- veld's secretaresse was geworden, vroeg z(j hem om haar ontslag. Hij verborg haar zjjn schrik en verba zing niet. „Heb ik iets verkeerds gedaan, bevalt het werk U niet? Dan zal ik iets anders voor U vinden, maar weg gaan mag U niet." Met schorre stem bracht hg deze woor den uit. „Ik moet, manheer Harteveld, het kan niet anders." „Waarom niet?" Harteveld had zijn hoed reeds op. (Slot volgt.)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1936 | | pagina 18