Amsterdamsche Brieven. Marine'brieven uit Indië T -HJTTERTJE Lente-onderwerpen. Met eerste aankondiging van de 0te die tusschen de laatste ijzige af- hei'dsgioeten van den winter ook in de h ofdstad bemerkbaar zijn, wendt de pu- hUeke aandacht zich zoo nu en dan ook weer tot luchter lichter onderwerpen, waarana de menschheid als regel de i atste jaren gewoon is geraakt... Men zou het beroemde en beruchte „ver- che kadetje" ook tot dit genre lichtere 3 derWerpen kunnen rekenen, al maken °ele„ daar blijkbaar een gewichtige staats zaak van, die plechtige vergaderingen in Kras onder voorzitterschap van oud-nu- ister Posthuma zou rechtvaardigen... alle geval sympathieker „luchtig lente-ontwerp" is het Vondelpark, keu riger gezegd de staat waarin dat, ons eenige stadspark-van-formaat zich op het „ogenblik bevindt. Van zekere zijde heeft men 't de laatste dagen in de pers doen voorkomen of die staat er een zou zijn van verregaande verwildering en slordig- hellji waarbij achteloos weggeworpen kerstboomen, vuilnishoopen en andere on gerechtigheden hoogti) vieren. Dezelfde, pers die, vóór alles sensatie-belust als zij nu eenmaal is, ook het bovengenoemde cayetje opblies tot een gewichtig ding van groote afmetingen, heeft ook uit deze Vondelparkkritiek een soort tragedie trachten te construeeren. De goedgeloo- vige burger, die len laatsten tijd niet in de gelegenheid was de feiten in net park met eigen oogen aan de overdregen voor stellingen van enkele alarm-makende en kelingen te toetsen, werd in den waan ge bracht dat het Comité Practisch Werken. hetwelk zich de laatste jaren zoowel het lot van de jeugdige werkloozen ais van het met gebrek aan kasmiddelen kam pende Vondelpark heeft aangetrokken, niet veel anders gedaan heeft dan een aantal losloopende jongeren aangenaam en nuttig beziggehouden, met opoffering van de werkelijke belangen van het park aan dit doel. Terecht nu is prof. Stomps, de botani cus, die op het gebied van tuinen en par ken toch zeker deskundig mag heeten, en die genoemd Comité als adviseur terzijde staat, tegen dezë sensatie-actie in 't ge weer gekomen. Inplaats van streven en werken van het Comité in een verkeerd daglicht te stellen, moesten, zegt hij, de kritikasters zich nog maar eens trachten te herinneren hoe het park er een paar jaar geleden uitzag toen het Comité zijn werkzaamheden begon. Met de feiten tot in détails, „op tafel" roept hij hen, nog eens: terecht! toe: U zoudt eens zien hoe gauw ons Vondelpark weer een wérkelijke schade voor Amsterdam zou zijn, wanneer het Comité geen medewer king meer aan het park-bestuur zou kun nen verleenen! Zoo is het. Ideaal is de toestand zeer zeker nog niet, maar in alle geval verdient het Comité eerder lof dan blaam... Strandbaden. Ook komt, tenslotte, met de lente-nade ring, natuurlijk het luchtige onderwerp baden en zwemmen" weer langzamer hand op het tapijt, een onderwerp waaraan het groote publiek de laatste jaren, in tegenstelling met wat in den goeden ouden tijd het geval was, zijn zomersch hart verpand heeft. Het kwam ook reeds even op het tapijt van de Raads zaal, door toedoen van een voorstel van dr. de Hartogh, die een „strandbad" wilde doen aanleggen bij het Nieuwe Diep, in Oost. Zulk een strandbad zou z.i. daar ter plaatse in een behoefte voorzien. Het idee „strandbaden" is voor Amsterdam niet nieuw; in het groote uitbreidingsplan immers werden reeds dergelijke strand baden geprojecteerd in den Sloterdijker- meerpolder en in den Poel van nee z.g. groote Bosch-plan btj Amstelveen. Maar allereerst is, volgens den steeds „iniatief- nemenden" dokter, zulk een bad hier, bij het Nieuwe Diep aangewezen Door zand- storting en het aanleggen van „speelwei den" is hier een ideaal ontspanningsoord 'e maken, dat via drie wegen te bereiken is. Thans ziet men in de zomermaanden reeds voortdurend bij de Merwe iesluizen vele menschen, al „pootjesbadénd" te wa ter gaan. De „drang naar het water is er dus in die buurt zeer zeker wél... Al sprak de wethouder ten dezen ook van „nogal ingrijpend" en „vrij kostbaar", heelemaal wegwerpen deed hjj dit strand bad-idee van dr. de Hartogh niet en de zaak is dan ook door B en W. in prae- ^vies genomen. Ook kwam, in aansluiting bjj dit zwem en baa.d-debat, nog even dat andere water- onderwerp van het zomersche roeien ter sPrake. Dit naar aanleiding van een voor dracht om de, in het bovengenoemde boschplan passende roeibaan, nu maar Vaat en voor al het andere te gaan uit voeren. Dat men met deze nieuwe roei baan, dle volgens deskundigen de mooi- ste in Europa zal worden en waarop vier achten naast elkaar den strjjd om den voorrang zullen kunnen aanbinden, zoo veel haast wil maken, hangt samen met het feit, dat in 1937 hier ter stede de in ternationale roei-kampioenschappen ver- roeid zullen worden. Vast staat reeds, dat die nieuwe model roeibaan er tegen dien tijd inderdaad zal zijn; of de daarlangs aan te leggen weg ten behoeve van de toeschou wers en ter voorkming van verkeersopstop pingen door auto's -die met de ploegen gelijk-op zullen willen meerijden, op een hoog niveau -zal komen, iets wat de heer Boissevain bepleitte, staat even wel nog niet vast. Dat détail moet eerst nog eens, aldus de wethouder, door de technici van P.W. bezien en in de commis sie van bijstand besproken worden Laat ons, alvorens voor dezen keer af scheid te nemen van dr. de Hartogh en zijn medé-Raadsleden, nog evèn het aller laatste intiatief van den actieven propa gandist voor „levendiger Amsterdam aanstippen. Overtuigd als hij met zijn Comité is „dat nog zooveei Nederlanders nauwelijks op de hoogte zyn van het vele dat de hoofdstad des lands bezit, wil hij thans een week organiseeren, waarin de jeugdige leerlingen van middelbare scho len alle bezienswaardigheden der stad kunnen bezichtigen. Daardoor zullen zij In staat zijn in werkelijkheid té zien wat zij tot dusver slechts in hun boeken geleerd hebben. Deze gedachte wijkt dus geheel af van wat tot nu toe in dit opzicht gedaan is; het wordt geen „Amsterdamsche week", geen feestweek, het wordt een week, waarin de Nederlandsche jeugd in staat wordt gesteld te leeren, hoe het be zichtigen van cultureele, industrieele en handelsinstellingen in Amsterdam in hoo- ge mate bevorderlijk is voor hun alge- meene kennis. De datum van de week is vastgesteld van 18 tot en met 23 Mei. Het „I.C.A." heeft zich gewend tot de directeu ren van alle openbare en bijzondere hoo- gere burgerscholen, gymnasia en lycea met een schrijven, waarin het zijn ge dachten heeft uitgewerkt en de "medewer king" van die directeuren heeft verzocht. Het gemeentebestuur heeft reeds toege zegd medewerking aan dit plan te zullen verleenen. Afscheid wintersport. De zomer-sport moge dan al, naar ook uit het bovenstaande blijkt, in de hoofden van vele Amsterdammers beginnen rond te waren, we zijn nog in de periode van de wintersport. Op de kunst-ijsbaan aan de Linnaeustraat verschenen de laatste dagen nog diverse matadors op de smalle ijzers, die, op weg naar huis van de Olym pische Winterspelen in Beieren, nog even de gelegenheid waarnamen om de Amster dammers op demonstraties te vergasten. En aan het einde van deze maand zal, voordat de Stadion-baan wederom in ge bruik wordt genomen, ook nog de winter- sche wielersport in den vorm van de derde Zesdaagsche in het R.A.I.-gebouw hoogtij vieren. De termen „sport" en „hoogtij" moeten hier met een korreltje zout ge nomen worden: zij, die ook maar even achter de coulissen van dergelijke Zes daagsche heben kunnen kijken, spreken den laatsten tijd al duidelijker en al luider van „zuiver commercieele vertooningen, die met sport niets meer te maken heb ben", zoo niet van erger... Zij gebruiken, inplaats van korreltjes, handen vol zout! Nochthans neemt de groote „men" ook nu nog een en ander heelemaal zonder zout en loopt het dan nu reeds, bij de voorver koop der kaarten, storm!... Het tooneel in de put. Van „coulissen", dus van „tooneel" ge sproken... Het gaat nog steeds niet goed met hef. Amsterdamsche Tooneel. En dat is heel belangrijk, want gaat het het Amsterdam sche Tooneel goed, dan gaat dat tooneel overal elders in den lande ook goed. f)it zonderling schijnende axioma is slechts schijnbaar zonderling. - Amsterdam is van ouds DE tooneelstad, en als het hier ver keerd gaat, is dat een bewrjs dat het overal verkeerd is. Hiér en nergens anders in den lande is het hart van de tooneel- wereld. Het is hier echter nog steeds suk kelen. Schouwburgen leeg, Bioscopen vol. Vermakelijkheidsbelasting, bedoeld voor vermakelijkheid als o.a. de bioscoop, maar administratief ook toegepast op de schouw burgen, welke het dan weer in den vorm van subsidies zouden terugkrijgen, maar het inderdaad nooit krijgenwant de subsidie wordt steeds minder en de belas ting blijft vormt een groote handicap. Verder is daar nog bijvoorbeeld de zeer verouderde inrichting van de Stadsschouw burg, waar men voor veel geld een be roerde plaats kan krijgen en ook de fa- meuse instelling van den Eersten Bespeler, wat op het oogenblik de Amsterdamsche Tooneelvereeniging onder van Dalsum en Defresne is. Deze tooneelvereeniging be schikt over de weekends en een ander ge zelschap mag dan wel eens in de week een avondje krijgen en juist als het stuk goea blijkt en de lóóp er in komt, zit er nog weer een ander gezelschap in de Schouw burg. Het publiek weet nooit precies wie er speelt en het is een gezoek in ver makelijkheids-agenda's en andere informa tiebronnen om te weten wat er vandaag of morgen nu wel gaande is op de plan ken van meergenoemde schouwburg. Deze meergenoemde schouwburg is gemeente eigendom en een legertje ambtenaren hoogere en lagere loopt er rond en ver diend meer dan de acteur die er komt spelen! Nu is op het salaris van deze ambtenaren niets af te dingen, het is laag genoeg, maar een acteur mag toch ook wel iets hebben. Nu verdienen de meeste het zout in de pap niet en het spelpeil kan niet anders er onder lijden. Een acteur die dagelijksch maar weer ziet dat al zijn hard werken beloond wordt met nog niet een zoutvaatje, moet moreel wel afzakken. Slechts een radicale ingreep van de zijde van het Gemeentebestuur zal hierin ver andering kunnen brengen. In de eerste plaats moet die zotte subsidie-regeling maar vervallen. Belasting innen en daardoor dure plaatsen en het dan niet. zooals beloofd, aan het gezelschap terug betalen is toch eigenlijk een Hoofdstedelijk Bestuur onwaardig. En dan moet er een eind komen aan dat steeds wisselen van bespelend gezelschap. Vandaag Pietje en morgen Jantje, overmorgen Klaasje en dan voor de verandering weer eens Pietj< maar nu gevolgd door Klaasje, waarna weer eens Pietje en dan weer Jantje is precies wat gebeuren moet om het publiek, dat toch heusch ook nu nog wel tooneel- minnend is naar de bioscoop te drijven, waar tenminste de geheele week een en hetzelfde programma draait. Misschien zullen dan een of meer gezelschappen moeten woraen samengevoegd, zoodat een behoorlijk tableau-de-la-troupe ontstaat en dan vooral de prijzen omlaag, zooveel om laag dat het publiek even gaarne naar den Schouwburg gaat als nu naar de Bios coop. Liever een volle zaal tegen matige prijzen, dan een voor een kwart gevulde zaal tegen hooge prijzen. Licht en ver warming kosten toch hetzelfde, de ambte naren en tooneelknechten dito en tenslotte is het voor den acteur toch pleizleriger te spelen voor een volle zaal dan voor eenige rijen leege stoelen. En dan in 's-hemels- naam niet te veel gemeente-bemoeiing, die, hoe goed bedoeld ook. dikwijls de dood in de pot van het artistieke leven is. Ik geloof, dat de domheid in dit dorp nooit zal uitsterven. Dat geloof ik ook, mijnheer, zoolang de vreemdelingen uit de steden nog in me nigten hierheen komen. Amice, Deze week waren de jagers met zijn vieren hierbinnen, hadden stillig- week, na de reis. naar Balik Pap.an. Hr. Ms. „Sumatra" is wel naar buiten ge weest, in hoofdzaak om kanonniers af te schieten, maar het was echt West-moes- son-weer met zware buien. Soms net Hol land, met veel regen en wind. Zooals je dus uit de kranten gelezen hebt is het eerste gedeelte van de proeftochten ge lukt, nu .kan dus weer alle tijd aan de oefeningen besteed worden. Gisteren bij het binnenstoomen van het Westervaar water hadden we een klein ongelukje. De V-vliegtuigen worden, zooals je je nog wei zult herinneren, alvorens we binnen ko men op Soerabaja, ter hoogte van den Middelrug gestreken. Nu wilde bij de V-2 de sliphaak niet los, met dat gevolg, dat het vliegtuig omgetrokken werd en met de drijvers naar boven in het water kwamen te liggen. Nu, we hebben het gauw met de motorsloep opgepikt en weer aan boord geheschen. Maar de motor zal toch wel nagekeken moeten worden. J.L Woensdag was er in de Simpang- societeit een afscheidsdiner door de Marine officieren hiér aangeboden aan admiraal en mevrouw Van Duim. Ongeveer 200 gasten waren er aanwezig. Als Fotax klaar is met de kieken zal ik je er een paar sturen. Je zult er een bende bekende gezichten op zien. De stafmuziek en de tamboers en pijpers gaven een taptie ten beste van de Sim pang soos, die als altjjd veel belangstelling trok. Het was tevens van Speykdag, zoo dat jullie ook wel een taptoe gehad zullen hebben, althans muziek op het instituut. Gedurende het diner gaf de stafmuziek nog een concert in den tuin. Je begrijpt dat er veel belangstelling was en niet alleen van Marine-zijde. Ook mevrouw Van Duim hield aan tafel een speech dewelke een „lang zal ze leven" uitlokte. Vandaag houdt de admiraal en mevrouw een af scheidsreceptie ten huize van de Marine commandant. Wat zal het weer een druk verkeer geven daar op het snijpunt Pal- menlaan Simpang. Maar onze verkeers regeling hier in Soerabaja is tegenwoordig puik in orde. Dat is heel wat anders als vroeger in onze vorige term. Het overlijden van den Engelschen koning heeft de vorige week de geheele stad in rouw gedompeld. Massa's vlaggen half stok en van alle nationaliteiten. Dan merk je eigenlijk pas goed hoeveel Engel schen hier in Soerabaja wonen en ook hoe- vele nationaliteiten hier zijn. Bij één van de collega's die op Darmo woonde is bij één der laatste buien het dak naar beneden komen zetten. Zoo maar midden op de ontbijttafel. Dat zijn nu weer echt van die Indische hulzen nietwaar. Erg licht gebouwd. Het mag een wonder heeten dat er niemand bij gewond raakte. Geef mij- dan maar een Nieuwedieps huis hoor. Daar mag het zoo hu en dan eens tochten,, en de bevroren waterleiding van je buurman kan je huis onder water zet ten, maar behalve een enkele dakpan kun je er toch zelfs bij de zwaarste stormen veilig binnen zitten. Vrijdag j.1. zijn Admiraal en mevrouw Van Duim wederom met de eendaagsche vertrokken. Het was op het station stamp vol met marine-officieren en alle mogelijke autoriteiten. De stafmuziek was present eii ook een gewapende wacht. Onder het spelen van het volkslied reed de trein het station uit. Nu velen van ons zullen den vertrekkenden vlootvoogd in Batavia of liever in Priok nog terug zien. De bevelsovergave heeft 3 Maart plaats aan boord van Hr. Ms. „Sumatra". Vanmorgen juist zag ik het eskader vertrekken, het welk dan al oefenende naar Priok op- stoomt. De Sum, vier jagers en 4 onder zeebooten en dan komen de flottielje vaartuigen en de tweede divisie onderzee booten nog na. Hr. Ms. „Flores" is aange wezen om in Maart Zijne Excellentie de Gouverneur Generaal te escorteeren op zijn reis rond Sumatra. Verder bestaan er plannen voor een Mulukkenreis voor het heele eskader tegen Juli. Ik hoop maar dat we nu eens in de buurt van Nieuw Guinea komen, dan kunnen we misschien de eenigste plek zien waar de eeuwige sneeuw heerscht in de Oost. Wat een gek gezicht zal dat zijn. Overigens wordt het tijd dat je hier komt kerel, want ik heb heel zachtjes hooren mompelen dat we in het najaar een mooie buitenlandsche reis misschien zouden gaan maken. Nou dat zou je toch zeker niet willen missen. Er wordt al veel over gesproken zoo op de vloot en de kombuis laat zich in dit op zicht niet onbetuigd, maar het zou de eerste maal niet zijn dat het blijk, dat de kok over 'e allerbeste informatie's be schikt. Kom Klaas ik ga eens eindigen, we zitten op zee en dadelijk om half zeven is het sporten op het halfdek. Ja, hsusch, strakjes als we weer in Holland zijn, dan moeten we meteen weer beginnen aan de „ouwe heeren proef" van het N.O.C., dus moeten we probeeren het overtollige vet van ons af te schudden. Ik ben overigens benieuwd hoe jij er uit ziet, wat dat aan gaat. Juist dezer dagen kreeg ik van mijn vrouw uit Holland mijn Europeesche pakians opgestuurd. Als gegoten meneer, alleen een beetje „trekken" bij de vierde knoop van mijn jekker. Gonje hoor en ik hoop tot spoedig kijk, HENK.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1936 | | pagina 21