Radio-programma
Frankrijks eischen.
Qoebbels roept de
medewerking van het
Duitsche volk in.
HELDERSCHE COURANT VAN ÜO^DERDAG 12 MAART 1936.
De Fransche oudstrijders
en Locarno.
Manifest van de socialistische partij.
Een motie van de Fransche socialistische
Kamergroep.
Een verklaring van
België's standpunt.
Minister-president van Zeeland in
de Kamer.
8.40 VARA-Varia.
8.45 VARA-orkest.
Het verband tusschen den
oorlog in Abessinië en de
schending van Locarno.
Toch een
gedemilitariseerde zone
Wat Hitier zegt.
Duitschland op de conferentie
te Londen of niet?.
Waarom Londen.
Een optimistische Engelsche
uitlating.
Een Engelsch voorstel aan
Frankrijk.
De bijeenkomst van de commissie
van dertien uitgesteld.
Het heeft niet van ons afgehangen, dat be
paalde staten zich niet by den Volkenbond
hebben aangesloten, of, wat erger is zich na
hun aansluiting zich weer hebben terugge
trokken. Wy zön steeds trouw gebleven,
welke teleurstelling het pact van Genève ook
te doorstaan heeft gehad. Nog onlangs heb
ben wy in moeiiyke omstandigheden, waarby
ons gevoel van vriendschap ten opzichte van
een naburige groote mogendheid betrokken
was, onze plichten van lid van den Volken
bond vervuld, zy het ook niet zonder smar-
teiyke reactie voor ons zelf. Onlangs ook,
toen het Fransch-Russische verdrag, dat wy
gesloten hebben naar geest en letter, door
Duitschland was gecritiseerd, hebben wy niet
geaarzeld om by voorbaat de scheidsrechter
lijke uitspraak van het permanente hof van
Internationale justitie te aanvaarden en aldus
onzen eerbied en ons vertrouwen in het recht
en de rechtvaardigheid als beschermers van
flen vrede voor volken en individuen getoond.
Sarraut wyst er op, dat Frankrijk geen
velegenheid heeft veronachtzaamd om de
Toenadering tot de Duitsche regeering te be
vorderen en dat het de correspondentie
van FranQois Poncet, de Fransche gezant te
Berlijn bewyst het ook geen enkele ge
legenheid veronachtzaamde om duidelyke
verklaringen uit te lokken en de Fransch-
Duitsche gedachtenwisseling op een plan
van concrete realisatie te heffen. Sarraut
wyst er verder op, dat de herbezetting van
de gedemilitariseerde Rynzone gevolgd is op
het Fransch-Britsche aanbod van 3 Februari
1935 tot onderhandelingen, strekkende om de
veiligheid in Europa te organiseeren door een
beperking der wapening op voet van geiyk-,
heid van rechten, èn op het onmiddeliyk
zenden van een Franschen gezant naar
Hitier.
Waarschyniyk treft de schending van de
gedemilitariseerde zone onze eigen veilig
heid, maar het brengt ook de kwestie van de
toekomst van den Europeeschen vrede en de
organisatie van de colelctieve veiligheid en
den Volkenbond op het tapyt Niemand in
Europa zal zich hieromtrent bedriegen, maar
door het in herinnering te brengen, verduide-
lgken wy den toestand: het lot van den Vol
kenbond zal in een nabye toekomst beslist
worden.
wy hebben een beroep op de onderteeke-
naars, de garanten van het verdrag van
Locarno gedaan, omdat het de beteekenis
van de verdragen in de internationale betrek
kingen is, die op het spel staat.
Wie zou het geringste geloof behouden
in de uitwerking van het verdrag, indien
de sterkste, zoo hy dit wilde, deze uit
werking kon vernietigen T Men zou dan
terug moeten keeren tot militaire over
eenkomsten en, laat ons dit erkennen
tot den oorlog, ontketend door den sterk
ste op het voor hem gunstigste oogen-
blik. Leggen sommigen zich hierby neer,
dat zy het duldeiyk zeggen en wy zul
len er nuttige gevolgtrekkingen uit ma
ken.
Wat ons betreft, wy zullen al onze mate-
rleele en moreele krachten ter beschikking
van den Volkenbond stellen, teneinde dit on
herstelbareongeluk voor de Europeesche be
schaving te vermyden, onder voorwaarde
slechts, dat wy bijgestaan zullen woren door
hen die zich formeel hebben verbonden door
het Rijnpact en in de hoop dat alle onder
teekenaars van het pact van den Volkenbond
naar hun krachten aan onze zyde zullen stry-
den voor het ideaal, waarmede zij zich soli
dair hebben verklaard.
Zooals Hitier zich als hoofd van de
Duitsche regeering tot het Fransche
volk richtte, kan de Fransche regeering,
zooals die door de bevolking gekozen is,
zich op haar beurt tot het Duitsche volk
richten, wy kunnen het Duitsche volk
Vragen, zich te bezinnen op de nieuwe
verantwoordeiykheden, die sommigen het
voor de geschiedenis willen doen aan
vaarden. Wy kunnen plechtig verklaren
dat wy nooit gewild hebben en nooit
zullen willen: een aanslag te plegen op
de vryheid en de eer van dit volk.
Zou het Duitsche volk vertrouwen hebben
in de Fransche regeering om een nieuw ver
drag aan te gaan, indien de Fransche regee
ring oude verdragen behandelde als stukken
scheurpapier T Hoe kan dan het Fransche volk
vertrouwen hebben om een nieuw verdrag met
Duitschland aan te gaan.
Moet er in de tegenwoordige situatie on
derhandeld worden?
Op welke reëele basis.
Om wat te bereiken?
De Fransche regeering is zeker niet onge
negen om besprekingen te voeren, die tot een
betere samenwerking met Duitschland kun
nen leiden, maar onder deze omstandigheden
is het noodzakeiykheid, dat Frankrijk den
Volkenbond en de mogendheden die het pact
van Locarno hebben geteekend, raadpleegt
Frankryk blijft bereid met Duitschland te
onderhandelen, zoodra de eerbied voor de in
ternationale wet opnieuw verzeker^ zal zQn.
Frankryk wil zijn geloof behouden in de
waarde van internationale verplichtingen van
het verdrag van Locarno en het handvest van
den Volkenbond en Frankrijk zal daarvoor
stryden.
De Nationale Unie van oud-stryders, waar
van meer dan 800.000 oud-stryders lid zyn,
heeft een communiqué gepubliceerd, waarin
staat dat de unie met kalmte en koelbloedig
heid, de situatie, zooals die door de opzegging
van het pact van Locarno door Duitschland
geschapen is, onder het oog ziet.
zy stelt de volgende maatregelen voor:
Een hervorming van het kabinet, ten einde
een regeering van de Fransche verzoening en
nationale defensie in het leven te roepen.
De uitnoodlglng tot de pers en tot de poli
tieke partyon te richten om weder alle pole
miek tle staken.
De komende verkiezingen uit te stellen.
Onmiddeliyk de legersterkte uit te breiden,
daarby inbegrepen het oproepen van de laatst
naar huis gezonden jaarklaBsen.
Aan alle mede-onderteekenaars van Locar
no te Verzoeken maatregelen van geiyken aard
te némen.
Een delegatie van de Federale Unie van oud-
strijders, die bijna een milUoen leden heeft,
heeft Sarraut een adres overhandigd met be
trekking tot de Duitsche stap, waarin ge
zegd wordt: wy hopen dat de regeering met
behoud van het diplomatiek contact met de
Duitsche regeering en door tusschenkomst
van den Volkenbond, in besprekingenn voF
ledige satisfactie van de Duitsche regeering
zal krygen en dat deze besprekingen de kwes
ties tusschen Duitschland en de andere onder
teekenaren van het pact van Locarno uit den
weg zullen ruimen.
Verder spreekt men de hoop uit dat er een
volledige samenwerking in Frankrijk zal zyn
met betrekking tot deze aangelegenheid.
Frankryk wenscht een collectieve
actie, welke zal leiden tot herstel van
den status quo in het Rynland. Ge
motoriseerde eenheden en troepen in
het Itynland zou de Fransche regee
ring desnoods goedkeuren, zoo deze
niet steunen op fortificaties.
Havas meldt uit Parijs:
De coup de théatre van Dinsdagavond laat
is gevolgd, nadat Eden en Lord Halifax met
Londen getelefoneerd hebben. Zy heeft het
programma van de vertegenwoordigers van
de Locarno-mogendheden omver geworpen,
evenzeer als de vergadering van den Volken
bond en de daarvoor vastgestelden datum.
De keus van de Engelsche hoofdstad als
centrum van de internationale besprekingen
wordt gemotiveerd door de overweging, dat
tengevolge van het Duitsche gebaar een by-
zonder groote verantwoordeiykheid gelegd is
op Engeland als garant van het pact van
Locarno.
De uiteenzettingen van Flandin en
Boncour en de sterke argumenten van
Van Zeeland hebben een grooten indruk
gemaakt op de Engelsche delegatie, die
een nieuw onderzoek van den toestand,
welke 'door de Fransche en door de Bel
gische gedelegeerden zeer duideiyk is uit
eengezet, noodig achtten. De regeering te
Londen deelde de meening van haar dele
gatie en zy kwam tot de overtuiging, dat
het besluit van Duitschland dermate be-
langryke gevolgen kan hebben, dat het
onvermydeiyk is, dat de regeering in haar
geheel op op ieder oogenblik de noodza-
keiyke beslissingen kan nemen.
De Fransche regeering is vastbesloten en
ook gereed, zooals zq ook in de Kamer heeft
verklaard, met alle mogelyke materieele en
moreele kracht haar recht te verkrygen, in
dien zy by deze poging gesteund wordt door
de andere onderteekenaars van het pact van
Locarno. zy wil een collectieve actie inzetten.
Zy baseert zich daarby op het verdrag van
Locarno en op het Volkenbondspact, twee di
plomatieke stukken, die het fundament van
haar en van de Belgische buitenlandsche poli
tiek vormen.
De garanten van het pact van Locarno
hebben formeel verplichtingen op zich ge
nomen jegens de andere onderteekenaars. De
Fransche regeering rekent er op, nadat de
schending van de verdragen door Duitschland
door dén Volkenbond zal zijn erkend, verze
kerd Ite zullen zyn van den absoluten steun
van de méde-onderteekenaars, zelfs indien
men zal moeten overgaan tot militaire maat
regelen, welke overeenkomstig de uitdrukke-
ïyke belofte in het pact van Locarno zijn neer
gelegd:
zy zal zicti ook beroepen op de reso
lutie, die de Volkenbond 17 April 1935
heeft aangenomen, welke te Stresa met
de vertegenwoordigers van Engeland en
Italië was tot stand gekomen, nadat de
algemeene dienstplicht in Duitschland
was hersteld.
De resolutie van Stresa veroordeelde
elke eenzydige verbreking van aangegane
verplichtingen en voorzag tegen den
schuldigen staat oeconomische en finan-
tieele sancties. Frankrijk is besloten alle
mogeiykheden, die deze beide verdragen
openen, te gebruiken en te geraken tot
een herstel van den status quo ante aan
den Rjn.
Eerbied voor de internationale wet moet
worden hersteld op een zeer doeltreffende
wjze, zoodat van „een voldongen feit"
geen sprake meer zal kunnen zijn.
Om dit te bereiken is het minste, waar
mee genoegen genomen kan worden wel,
dat Duitschland zich verbindt in een con
ventie, die evenals het pact van Locarno
gegarandeerd zal worden door Engeland
en Italië, geen militaire versterkingen aan
te leggen in de gedemilitariseerde zone
van het Rijnland, welke thans onrecht
matig bezet wordt gehouden.
Per slot van rekening is de aanwezigheid
van gemotoriseerde eenheden en van troepen
in het Rynland van secundaire beteekenis, in
dien deze niet gesteund worden door fortifi
caties.
De Fransch-socialistische Kamergroep heeft
een motie aangenomen, waarin zy haar afkeu
ring uitspreekt over de jongste besluiten van
Hitier. In de motie werd gezegd, dat de Fran
sche regeering moet handelen in overeenstem
ming met de regeeringen van Groot-Britannië
en België ten opzichte van een zorgvuldig
nakomen van aangegane verplichtingen, het
onmiddeliyk bjeenroepen van den Volkenbond
en het openen van onderhandelingen binnen
het kader en in den geest van den Volken
bond.
Aansporing tot kalmte.
„Le Peuple", het socialistische blad, publi
ceert een manifest van de socialistische party
ten aanzien van het opzeggen van het ver
drag van Locarno.
Het manifest luidt als volgt:
„De bevolking moet haar kalmte bewaren
en opmerkzaam de gebeurtenissen gadeslaan,
Hitler-Duitschland heeft op misdadige wjze
het verdrag van Locarno opgezegd, dat een
essentieele garantie was van onze veiligheid.
Het moet thans met vastberadenheid worden
toegepast.
Niettegenstaande de opzegging van het
verdrag door Nazi-Duitschland, heeft Enge
land Maandag zjn plechtige belofte her
nieuwd België of Frankryk te hulp te komen,
in -het geval zj worden aangevallen.
De werkmansklasse in België biyft onwan
kelbaar trouw aan de socialistische interna
tionale solidariteit Zonder zwakheid zal zj
den strijd tegen de dictatuur, welke de oor
sprong is van conflicten, voortzetten."
De Fransche socialistische Kamergroep
verzoekt de Fransche regeering zich te hou
den aan de beslissingen van den Volkenbond,
het voorstel te doen het conflict aan arbi
trage te onderwerpen en van de omstandig
heden te profiteeren om de banden en waar
borgen der collectieve veiligheid te versterken.
De correspondent vande Nw. Rott. Crt. te
Brussel telefoneerde gisteravond:
Zelden was de belangstelling in de Kamer
zoo groot als hedenmiddag twee uur by de
opening van de vergadering. Al de tribunes
waren tot de laatste plaats bezet.
Omstreeks drie uur verscheen de minister
president in de zaal.
De voorzitter verleende hem onmiddeliyk
het woord. Met vry zwakke, biykbaar ver
moeide stem, ving Van Zeeland te midden
van de grootste stilte zjn rede aan.
Ilede van den minister-president.
Ons land, zeide hy, staat eens te meer voor
een zware verantwoordeljkheid. De schending
van het tractaat van Locarno en de militaire
wederbezetting van het Rijnland zyn felle
slagen voor al de vredelievende volkeren,
speciaal voor de buurstaten van Duitschland.
België is, de oppervlakte van zijn grondgebied
in aanmerking genomen, het land met de
langste gemeenschappeiyke grens met Duitsch
land, heeft ook de meest blootgestelde grens,
zonder natuuriyke verdedigingsmiddelen. Het
bestaan van een gedemilitairiseerde zone was
als een soort borstwering, waarachter wy ons
minder bedreigd achtten.
De handelwijze van Duitschland treft ons
dieper en zwaarder dan welk ander land ook.
En nochtans mogen wy eens te meer het
hoofd hoog houden en ten aanzien van de ge-
heele wereld bevestigen, dat niets in onze
handelingen, in onze daden, - in onze woorden,
aan een mede-onderteekenaar van het pact
van Locamo, ik zal niet zeggen een reden,
maar zelfs een schyn van reden heeft kunnen
geven om tot ons een verwyt te richten.
Eens en vooral, dit zy hier nadrukkelyk
gezegd, treft het voorwendsel, dat in het
memorandum van de Duitsche regeering wordt
ingeroepen, en dat steunt op het sluiten van
het Fransch-Russische verdrag, ons noch van
verre, noch van nabij.
Het Fransch-Russische verdrag is de eenige
rechtvaardiging, waartoe de Duitsche regee
ring in haar memorandum haar toevlucht
neemt om haar actie te staven. Zoo blyft dus
tegenover ons, die de eerste en voornaamste
belanghebbende zijn, de schending bestaan van
de'zoö düideltjk omschreven verbintènissen,
Zonder den schijn van een verontschuldiging,
ja zelfs'zonder een poging van verontschul
diging.' Maar zelfs indien men naar een ver
ontschuldiging had gezocht, zou men ze niet
gevonden hebben.
Wy kunnen op dit oogenblik verklaren,
zonder vrees voor tegenspraak, dat wy het
Verdrag vhn Locarno niet alleen naar den
ietter, maat* ook naar den geest hebben nage
leefd. Eens te meer is in de huidige crisis
onze internationale poisitie absoluut duidelyk
èn loyaal. Het recht is voor honderd procent
aan onzen kant.
Het Franscli-Belgische militaire
accoord.
Er is echter nog meer. Ik kan thans een
nieuw bewjs voorleggen, dat beter dan welk
ander getuigenis de tegenwoordige toestand,
waarin twee der onderteekende mogendheden
van Locarno, nameiyk België en Frankrijk,
jzich bevonden en wenschen te blyven, op tref-
jfende wyze kenschetst. Het geldt niet minder
dan de definitieve oplossing van het vraag
stuk, dat voor een deel van de Belgische opinie
zooveel verwarring heeft meegebracht: het
Fransch-Blgische militaire accoord van 1920.
Daaruit vloeit voort, aldus de minister-pre
sident, dat het Fransch-Belgische accoord van
;1920 met de verjaarde clausules, die het be
zwaarden en de geheimzinnigheid, waarmede
het omringd was, niet meer bestaat, maar dat
daarentegen met de volledige duidelijkheid en
in een tekst, die op zichzelf ook volledig is en
waarvan alle bewoordingen onbetwistbaar
precies zyn, België en Frankrijk het tusschen
hen bestaande accoord bevestigen, wat betreft
het houden van contact tusschen de generale
staven ten einde hun in staat te stellen, even
tueel binnen het kader van de bestaande in-
i ternationale verdragen, een niet uitgelokten
aanval af te slaan. Het toeval, welke toeval
ook Franschen en Belgen op dit oogenblik
gunstig voorkomt, heeft gewild, dat dit
nieuwe accoord, dat reeds eenigen tyd tot
stand was gekomen, formeel vastgelegd werd
in dén brief op 6 Maart gewisseld, dit is op
den dag voordat de regeering van Duitschland
het verdrag van Locarno heeft geschonden.
Dè Kamer verwacht ongetwijfeld, dat de
regeering haar de punten zal aanduiden,
waarop zy in den loop van deze moeilijke
jperiode haar houding meende te moesten ves-
jtigen.
wy moeten trachten er het goede uit te
halen wat er uit te halen is. In de vraagstuk
ken kunnen wy twee aspecten ontwaren:
eenerzij ds de militaire wederbezetting van het
.Rynland als zoodanig, de juridische zyde
daarvan buiten beschouwing latend, en an-
derzyds de eenzydige opzegging van het ver-
;drag van Locarno zelf.
De militaire wederbezetting van het Ryn
land, zelfs wanneer ze by verdrag geschiedde,
blijft voor ons immer een ernstig feit, een ver
andering in een toestand die onze veiligheid
verzekerde.
Itt de voorstellen door kanselier Hitier ge
daan, komt een opvatting voor, die een op
bouwend karakter heeft en voor ons van be
lang: is. Deze voorstellen zullen evenwel on
volledig bljven, zelfs wanneer men al de mo-
Jgèlykheden er van verwezenlykte. Anders zou
den wy er aan moeten toevoegen, die makke-
iy kte vinden zyn, indien men voldoende ook
rechtvaardige compensatie wil vinden voor de
vermindering der veiligheid, welke het gevolg
is van de aanwezigheid van Duitsche troepen
|in het tot dusver gedemilitariseerde gebied.
Maar het vraagstuk, dat weliswaar niet ge-
makkëlyk is op te lossen, moet toch opgelost
worden, het moet gesteld worden in een geest
van vrye en gelyke bespreking. Het wordt by-
izonder ingewikkeld nu men het stelt door
middel van een brutale daad van geweld.
De regeling van het vraagstuk mag op
jgeenerlei wyze een premie zijn voor de schen-
jding van een verdrag. Men moet langs een
geschikten weg, binnen de palen van de wer-
jkelijkheid, terwijl voorts alle denkbare voor-
jzofggn worden getroffen om tevoorkomen,
dat: de: gebeurtenissen zouden ontsnappen aan
jde controle van hen, die ze moeten leiden, het
middel vinden om de internationale orde te
perstellen.
Richtlijnen voor de internationale
besprekingeij.
Gij verwacht van my by den aanvang van
de internationale onderhandelingen, die onge
twijfeld lastig en misschien langdurig zijn,
geen voorspellingen, evenmin als het aanne
men ;van een houding, welke volkomen nutte-
}oos onze volledige en onontbeerlijke vrijheid
ban handelen in den weg zou staan, maar wat
jk U kan zeggen is, dat wij er aan houden
eenige practische richtlynen te volgen, waar-
Vap gij de voorzichtigheid en de doeltreffend
heid, meen ik, zult waardeeren. Het streven
hibet er vooral op gericht zijn alles te doen
VRIJDAG 13 MAART 1936.
Hilversum I, 1875 m.
8.00 VARA. 10.00 VPRO. 11.00 VARA. 12.00
AVRO. 4.00 VARA. 8.00 VPRO. 11.00 VARA
8.00 Gramofoonplaten.
10.00 Morgenwyding.
10.15 Gramofoonplaten.
10.30 Causerie.
11.00 Gramofoonplaten.
12.00 Omroeporkest en Gramofoonplaten,
2.00 Muzikale causerie.
2.40 Kovacs Lajos' orkest en gramofoonplaten.
4.00 Trio Sam de Gorter.
5.05 Kinderuurtje.
5.30 Zang en orgel.
6.00 Gramofoonplaten.
6.20 VARA-orkest.
7.00 Lezing.
7.20 Vervolg orkestconcert.
7.50 Berichten.
8.00 Causerieën.
8.30 De Holl. Kamermuzlekvereén,
9.00 Causerie.
9.30 Vervolg concert.
10.15 Lezing.
10.45 Berichten.
11.00 Jazzmuziek. (Gr. pl.).
11.3012.00 Gramofoonplaten,
Hilversum II. 801 m.
Algemeen programma verzorgd door de
NCRV.
8.00 Schriftlezing, meditatie.
8.159.30 Gramofoonplaten.
10.30 Morgendienst.
11.0012.00 Cello en piano.
12.15 Gramofoonplaten.
1.00 Ensemble v. d. Horst en Gramofoonpl,
2.30 Chr. lectuur.
3.003.45 Orgelspel.
4.00 Hobo en piano.
4.45 Gramofoonplaten.
5.00 De Gooilanders en gramofoonplaten.
6.30 Causerie.
7.00 Berichten reportage.
7.30 Literair halfuur.
8.00 Berichten, gramofoonplaten.
8.15 Haarlemsche Orkestvereen. m.m.v. pia
nosolist. (Om 9.05 lezing).
10.20 Berichten.
10.2511.30 Gramofoonplaten.
ZATERDAG 14 MAART 1936.
Hilversum I. 1875 in.
i VARA-uitzending.
8.00 Gramofoonplaten.
10,00 Morgenwyding.
io.15 Gramofoonplaten.
12.00 Gramofoonplaten.
12.30 „Orvitropia".
1.Ö0 Cymbaal en piano.
I.15—1.45 Vervolg concert.
2.00 Berner-Strykkwartet,
3.45, Vervolg kwartet.
8. }0 Schaakpraat je.
3.30 Rotterdamsch phllharmonlsch orkest, m.
m,y. koor en solisten.
4.30 Esperanto-uitzending.
8.00 Berichten.
8.10 „The Ramblers",
9.30 Gramofoonplaten.
10.00 Nieuwsberichten.
J010 Gramofoonplaten.
0.30 Sportuitslagen.
10.45 VARA-m.' -vndrevue, m.m.v. de Fliere
fluiters en solisten.
II.19 C. Steyn's accordeonorkest.
4l.4512.00 Gramofoonplaten.
Hilversum II, 301 m.
KRO-Uitzending.
8.00--r9-lf> cn 10.00 Gramofoonplaten.
11.30—12.00 Godsd. halfuur.
1J2.15 Gramofoonplaten en KRO-orkest.
2.00 Voor de jeugd.
2.30 Sport.
8.00Kinderuur.
4,00 Gramofoonplaten.
i 4.15-5.00 KRO-Boys.
5.05 Gramofoonplaten.
5.80 KRO-melodisten.
6.20 Lezingen en gramofoonplaten.
8,00 Berichten.
8.10 Reportage.
8135 Gramofoonplaten.
8.30 KRO-orkest, KRO-Boys en gramofoonpl.
10.00 Voordracht.
10.15 Gramofoonplaten.
10.30 Berichten.
10.3512.00 Gramofoonplaten,
wat gedaan kan worden om het gevaar voor
oorlog te verminderen niet enkel voor het
huidige oogenblik, maar ook voor de toe
komst.
De eerste onontbeeriyke voorwaarde ls, dat
iedereen zyn kalmte bewaart.
Indien deze staten eensgezind blyven en
eensgezind handelen, ben ik er van over
tuigd, dat wy zonder letsel en moeilykheden
zullen te boven komen waarin wy ons thans
bevinden.
Mocht echter en dit is voor my een niet
minder diepe overtuiging, die eenheid van
actie niet tot stand komen, en de Locarno
staten op een gegeven oogenblik een verschil
lend standpunt ten aanzien van een der
vraagstukken die vandaag opgeworpen zijn
innemen, dan zouden ernstige gevolgen te
vreezen zijn voor ons en voor alle mede-
onderteekenaars en voor de geheele wereld
en voor de toekomst zelve van de bescha
ving.
Spr. besloot zyn rede met de verzekering
te geven, dat hy vastbesloten is zonder eenig
voorbehoud aan iedere collectieve actie, iedere
poging die door de onderteekenaar van Lo
carno gemeenschappelyk wordt ondernomen,
deel te nemen.
Dinsdagavond heeft Goebbels in het Sport
paleis te Berlijn als gouwleider van de kreits
Berlijn den verkiezingsstrijd geopend.
Het zekere voor het onzekere.
Het is mogelyk dat de Franschen vinden,
dat één sterk leger voldoende is in Europa,
maar wy willen toch liever, zoo zetde hy o.m.,
het zekere voor het onzekere nemen.
Wy willen niet eens meer rullen met andere
rykere of z.g. gelukkiger volken. Ons geluk
blykt uit onze geboortecijfers, die met 350.000
zyn tbegenömen 'sinds i.932! Kinderen van
het nationaal-socialisme! (Stormachtige by-
val).
By ons is cultuur niet meer het voorrecht
van een bepaalde bezittende klasse, wy heb
ben de arbeiders naar concert en tooneelzaal
teruggevoerd. Wy hebben de landsverraders
en Joden uit onze redacties gejaagd en het
werk van de Dultsch journalisten aan het
belang van den Staat vastgekoppeld. Wy zyn
er trotsch op dat men dat In het buitenland
onderdrukking van de gewetens- en meenings-
vryheld noemt! Wy noemen het, juister, ver-
antwoordeiykheidsbesef.
Toen er geen andere mogelykheid was onze
eer te redden zijn wy uit den Volkenbond ge
treden. Toen zyn wy begonnen met het her
stel van ons leger, eerst
in het geheim,
dat geven wy toe en in tegenspraak met het
Verdrag van Versailles, maar hadden de an
deren ontwapend? Hadden zy dit verdrag ge
houden
De remilitariseering van het Rynland.
Als wy toestemden onze Westelijke grenzen
open te laten had dit voor Frankrijk voldoende
moeten zyn. Maar Frankrijk zocht nog meer
zekerheid en sloot een verbond met den bolsje-
wistischen staat in het Óostën en nu kondén
ook wij niet langer werkeloos en weerloos
blyven. We hebben Frarikrijk ér niet mee Wil
len beleedigen. wy" willen ihtegéndeel dat
de remilitariseering van ons Rijnland het uit
gangspunt zal worden tot langdurige ver
dragen met zyn buren. Men moet begrypen
dat men geen volk van 67 millioen In het
hart van Europa verachtelyk kan blyven be
handelen. Men moet ons vertrouwen, zooals
wy anderen vertrouwen zullen, maar om te
leven heeft een volk zyn eer noodig.
Als Sarraut zegt dat hy niet kan dulden
dat Straatsburg onder het bereik van Duit
sche kanonnen ligt, moeten wy dan wel dul
den, dat Keulen, Frankfort of Mannheim wel
voortdurend onder het bereik der Fransche
blyven?
Duitschland heeft nu genomen wat de Vol
kenbond het In 1932 niet wilde geven en daar
om staat een terugkeer tot den Volkenbond
thans niets meer in den weg, maar wy ver
wachten dat die Bond dan ook zal begrypen
dat in afzienbaren tyd
het koloniale vraagstuk
tot oplossing moet worden gebracht De
Leider heeft vergaande voorstellen gedaan en
zelfs Lithauen in een veiligheidspact willen
betrekken. Waarom schreeuwt de Fransche
pers moord en brand en verlangt dat onze
vestingen geslecht worden? Ja wy hebben den
oorlog verloren, maar, jullie Franschen heb
ben ook wel eens een oorlog verloren zonder
dat wy eeuwig van „gewonnen" oorlogen zyn
blijven spreken.
Men verwacht, dat Engeland een
oplossing zal voorstellen, gebaseerd
op een symbolische ontruiming van
het Rynland.
De diplomatieke correspondent van Reuter
meldt uit Londen, dat er reden is aan te
nemen, dat Italië door zyn gezant te Parys,
Cerutti, Flandin Dinsdag heeft beloofd, Frank
ryk in de huidige internationale crisis by te
staan, indien Frankryk bereid is al zyn in
vloed te gebruiken om tot een voor Italië aan
vaardbare oplossing van den Italiaansch-
Abessijnschen oorlog te komen.
Dit beteekent niet, dat Italië sancties tegen
Duitschland zou steunen, maar het beteekent,
dat Frankryk geen vredesvoorstel zal steu
nen, dat niet al te veel van het plan Hoare-
Laval afwykt en dat Frankryk Engeland er
van za1 trachten te overtuigen, dat een wer-
eiyk zeer ernstige poging moet worden ge
daan om een eind te maken aan de sancties
D^tscS:Dlt in verband met de geato van
Grandi, die waarschijniyk Italië by de be
sprekingen zal vertegenwoordigen, zal naar
men verwacht meedeelen, dat Italië slechts
het front van Stresa zal kunnen steunen, In
dien een eind komt aan de sancties.
Hoewel een definitieve beslissing nog niet
genomen ls, houdt men er in diplomatieke
kringen rekening mee, dat Engeland morgen
een oplossing zal voorstellen, gebaseerd
een symbolisfche ontruiming van het weder*
bezette Rijnland.
By w(ize van vriendschapsgebaar
jegens het Fransche volk.
Een speciale correspondent van de Dall
Telegraph seint uit Kehl, aan de Duitseh#
zyde van de Ryngrens by Straatsburg, oat
Duitschland besloten heeft een vrywiliigè ge.
demilitariseerde zone te handhaven van ongel
veer 8 myi langs de geheele Ryngrens, bil
wyze van vriendschappeiyk gebaar jegens het
Fransche volk.
Het nieuwe Duitsche leger, dat Zaterdag
het Rynland ls binnengerukt heett nergens
kazernes binnen een strook van 8 tot 10
mylen van de grens. Luchtbases en artillerie
worden eveneens buiten deze zone gehouden
terwyi den soldaten verboden is zich binnen
die zone te begeven.
Te Kehl, dat slechts iets meer dan een myi
van Straatsburg verwyderd ls, ligt geea
Duitsche bezetting. Het dichtstbyzynde gar
nizoen ligt in in Kastatt, op een afstand van
10 myl.
De militaire herbezetting van het grootste
deel van de grens van het Ryngebied wordt
uitgevoerd met de uiterste nauwkeurigheid.
In sommige gevallen waren de wegen van
Mannheim en Karlsruhe opgestopt met leger-
vrachtwagens, die militaire uitrustingen en
voorraden vervoerden. Er bevinden zich than»
ongeveer 15.000 officieren en manschappen
in het gebied tusschen Karsruhe en Straats
burg.
Hitier heeft den journalist Ward Price met
betrekking tot zyn verklariDg in den Ryksdag,
een interview toegestaan, waarin hy gezegd
heeft: Myn voorstel tot het sluiten van non-
agressie verdragen in het Oosten en het Wes
ten moet uitgelegd worden als een algemeen
voorstel. Het houdt geen enkele uitzondering
•in en is toepasselyk zoowel op Tsjechoslowa-
'kye als op Oostenryk.
In antwoord op verschillende vragen door
Ward Price gesteld, heeft Hitier gezegdmyn
opvatting is, dat het sluiten van non-agressie
verdragen, voorgesteld door de Duitsche regee
ring, het best behandeld zou kunnen worden
in directe besprekingen tusschen de belang
hebbende regeeringen. Het zou misschien ge-
wenscht zyn, dat de mogendheden, welke
gewaarborgd moeten worden door veiligheids-
verdragen tusschen Duitschland aan den eenen
kant en Frankryk, België en misschien Ne
derland aan den anderen kant, in de eerste
plaats het vraagstuk met de toekomstige
garandeerende mogendheden zouden bespreken.
In antwoord op een vraag van den journa
list, heeft Hitier gezegd, dat de garnizoenen
in de gedemilitariseerde Rynzone hersteld zyn
op voet van vrede. Geheel zooals in de rest
van het land, dus niet meer, maar ook niet
minder troepen.
In welingelichte kringen te Beriyn wordt
volgens Havas medegdeeld, dat nog geen be
slissing is genomen inzake de vertegenwoor
diging van Duitschland by de besprekingen te
Londen, noch inzake den eventueelen ver
tegenwoordiger. v
k
Aan het verrassende besluit tót de bijeen
komsten te Londen, zoowel van de Locarno-
mogendheden als van den raad van den Vol
kenbond, zyn verschillende overwegingen
voorafgegaan,
In de eerste plaats hoopt men hier In een
kalme en neutrale sfeer te kunnen beraad
slagen, die het ook den Duitschenvertegen
woordigers mogelijk maakt, aanwezig te zijn.
De Daily Telegraph weet reeds als zeker te
melden, dat von Ribbentrop als raadgever in
buitenlandschezaken te Londen zal komen,
en dat wordt bevestigd door sommige Pary-
sche bladen.
Verder maakt de uiterste gewichtige rol
van Groot Britannië in den verderen loop van
zaken het onmiddeliyk contact met de ge
heele Britsche regeering gewenscht Ook
Flandin heeft dit gewild.
Wellicht zal het de regeering gelukken een
zoodanigen druk op Duitschland uit te oefe
nen, dat het in zeker opzicht wil toegeven
b.v. door zy het dan ook by wijze van
symbolische handeling een deel van de
trogepen in het Rynland terug te trekken.
„Wy hebben de vraagstukken niet meer
dan even aangeraakt", heeft een van de En
gelsche deelnemers aan de byeenkomst te
Parys tot Reuter gezegd. „Men heeft deu
Indruk, dat de toestand toch niet zoo heel
kritiek ls en dat er misschien kans bestaat
onderhandelingen met Duitschland tot stand
te brengen op den grondslag van het aanbod
van Hitier".
Volgens mevrouw Tabouis, de medewerk
ster van de „Oeuvre", het Parysche blad, zou
den de Engelschen gevraagd hebben of Frank
ryk niet bereid was te onderhandelen, zonder
te eischen, dat de Duitsche troepen het Rijn
gebied zouden ontruimen, indien Frankryk
van Duitschland de toezegging zou kunnen
verkrygen, dat het geen versterking ln de
Ryn-zone zal bouwen, onvoorwaardeiyk terug
zal keeren in den Volkenbond en een lucht-
verdrag zal onderteekenen, met een bepaling
betreffende de beperking der wapening.
De Engelschen, aldus de medewerkster van
de „.Oeuvre", zullen zich inspannen, de fouten
van Duitschland tot het minimum terug te
brengen en probeeren het Duitsche ryk er toe
te krygen, dat het onderhandelt op een grond
slag, die voor allen aannemeiyk ls en dit
onder bedreiging, dat er op Duitschland oeco
nomische, ja militaire sancties zullen worden
toegepast
In verband met de besprekingen van de
Locarno-mogendheden en de byeenkomst van
den Volkenbondsrsad te Londen a.s. Zater
dag ia de vergadering van de commissie van
dertien, die gisteienmorgen zou plaats vinden
en waarin de antwoorden van Italië en Abe-
sinië op het beroep door deze commissie op
de beide oorlogvoerende landen gedaan om to
vredesonderlmndelingen te komen, uitgesteld
tot na Zaterdag.