Marine^brieven uit Indië
Op de proef
gesteld.
PAG. 2
ZATERDAG 14 MAART 1936
TOB NOOIT HOEKJE
T JUTTFpt.ip
Hr. Ms. Sumatra op proeftocht nabij Pasir Poeti.
Populaire Rubriek
Een leerzame geschie
denis van liefde en list.
REACTIE.
Soms ls stilstand de veiligste
reactie.
Het is tegenwoordig voor een voetgan
ger niet zoo gemakkelijk, om zich veilig
door de straten te bewegen, vooral op
drukke uren. Het verkeer is zoo druk en
gecompliceerd geworden, dat dit op zich
zelf al moeilijkheden genoeg biedt; daar
bij komen nog de lieden, die een supe
rieure minachting hebben voor stoplichten
en verkeersregels, en daardoor de zaak
nog een graadje erger maken.
Wie op een druk punt veilig wil over
steken, heeft tegenwoordig terdege uit te
kijken, en snel te reageeren op een oogen-
blik van betrekkelijke rust temidden van
de drukte, met de gedachte: „ziezoo, nu
kan ik er door".
Wie maar blindelings oversteekt, ris
keert zeer zeker een ongeluk te krijgen,
en dit zou dan door eigen schuld gebeuren.
Want de bestuurders van voertuigen heb
ben er recht op, dat degenen, die zich
langzamer voortbewegen dan zijzelf, hun
oogen en.hun verstand gebruiken.
Maar ook kan het gebeuren, dat men
als voetganger terecht denkt: „nu kan ik
wel oversteken", en dat dan plotseling,
terwijl hij juist halverwege is, uit een on
verwachte richting een of ander voertuig
komt aansuizen.
Wat nu? Teruggaan is gevaarlijk, want
hij weet niet wat er intusschen achter hem
weer gebeurd is. Doorloopen ls geen tijd
voor, tenzij op een draf en dit geeft groote
kans op struikelen en vallen. Het ver
standigste is, onbeweeglijk te blijven
staan. Een snelrijdende auto kan gemak
kelijker door een kleine stuurzwenking een
stilstaand voetganger vermijden, dan plot
seling voldoende remmen.
Paradoxaal als het moge klinken, ls het
werkelijk in zoo'n geval het veiligste, om
stil te blijven staan.
Het leven vertoont soms veel overeen
komst met een kruispunt op een druk
uur; van alle kanten komen de mogelijk
heden, de complicaties en de problemen
op ons aanstormen. Het is werkelijk niet
eenvoudig, zich daar zoo zonder kleer
scheuren tusschendoor te loodsen. En op
een oogenblik kunnen wij heelemaal niet
verder; gaan wij door op den ingeslagen
weg, dan bedreigt ons het ééne; achter het
risico van rechts omkeert maken moeten
wij een groot vraagteeken zetten. Ons
hoofd loopt om, en wij zijn geneigd blin
delings en in snel tempo door te hollen,
om daardoor bijna zeker een van de ons
omringende problemen recht in de armen
te vliegen.
Neen, ook In een kritiek moment op den
„levensrijweg" is het 't beste, om stil te
blijven staan tot een oogenblik van be
trekkelijke rust aanbreekt
Dit stilstaan wordt ons dikwijls moei
lijk gemaakt door anderen, die, met de
beste bedoelingen bezield, ons een of an
dere richting trachten in te drijven. Dan
komt het erop aan, sterk te zijn en te
kunnen zeggen: „neen, momenteel doe ik
niets, eerst moet ik het geheel beter kun
nen overzien."
Dan zullen er zeker menschen zijn. die
medelijdend glimlachen. Laat hen glim
lachen! Het zijn degenen die roekeloos en
op goed geluk langs den „Levensrijweg"
razen. Misschien zijn zij vlugger aan den
„overkant" dan u. maar groot is de kans,
dat zij in hun roekeloose vaart averij op
doen, en daardoor een aanzienlek opont
houd ondervinden.
Gaat u eens na: „hoeveel van wat u
doet heeft u zelf voor honderd procent
gewild In alles, wat daarbuiten valt,
heeft u zich geleefd laten worden, lnplaats
van zelf te leven. Ieder mensch heeft zijn
eigen tempo kunstmatig opdrijven van
uw, van nature, kalmer tempo kan voor
u fataal worden.
Zoekt en vindt uw eigen tempo, want
dat ls voor u, op den duur, het veiligste
en het beste.
DR. JOS. DE COCK.
Beste Nicolaaa.
Deze week kregen we op zee bericht,
dat het thuisvaren weer geleidelijk aan
zou beginnen en thans regent het tele
grammen van lui die allemaal naar huis
gaan. Voor de eerstkomende maanden zul
len de mailbooten wel stampvol met Ma
rine zjjn. Verscheidene menschen van het
eskader embarkeeren te Priok als het es
kader daar ligt en zien dus Soerabaja
niet eens meter terug. J.L Vrijdag zijn we
met Hr. Ms. „Sumatra" even voor Tand
jong Priok geweest om de mail af te ha
len. eenige grieppatiënten af te zetten en
om de marine-schermers voor de wedstrij
den in Bandoeng gelegenheid te geven ten
strijde te trekken. Priok zag er nog zoo
ui tals altijd in den ochtendnevel, met de
Salak en de Gedeh op den achtergrond.
Ja, dat entrée van Indië is nog zoo gek
niet, maar het maakt ook dat de rest heel
dikwijls bar tegenvalt. Nadat we de sloep
weer geheschen hadden zijn we om de
West gestoomd naar Oosthaven toe. In de
verte zagen we de Krakatau nog liggen,
lag en er ook nog twee K.P.M.-ers binnen
waren. Vrijdagavond kwamen we met de
divisie onderzeebooten ten anker voor
Oosthaven. Alleen de officier van piket
ging nog den wal op. Officieele bezoeken
zouden eerst den volgenden dag plaats
vinden. Des avonds na zonsondergang had
den we bioscoopvoorstelling en deed „Mar
leentje" de sfeer op den bak wel zeer ver
anderen. Ik vergat Je nog te zeggen, dat
de divisie Jagers in de Ban tam baal ten
anker ging voor de weekend. Zooals reeds
opgemerkt, was er een uitgebreid feest
programma. Zaterdagmorgen ging de E.C.
naar den resident toe. die een uur later
terug kwam. Des middags was er een
voetbalwedstrijd van een eskaderelftal
tegen een elftal uit de kotta, welke met
0—1 werd verloren.
Des avonds was het vrij bioscoop in
Telok Betong, en zooals te doen gebruike
lijk in de Oost, op Zaterdagavond, dans
avond op de soos. Het was eerst in het
vroege morgenuur aleer ik de laatste
feestgangers de valreep op zag komen, het
maar hij beliefde niet te spuwen. Toch is
dat bevaren van straat Soenda altijd wel
aardig en een aangename afwisseling op
onze Gili's. Het bracht me weer de tijd
van 1926 in herinnering, toen we in den
tijd van de Bantam-relletjes op bra 11-
wacht lagen daar tusschen Java's 3e en 4e
punt in. Nu liggen we in Oosthaven en
dagelijks stoomt de veerpont naar Merak
aan ons voorbij. Het gevolg, dat we een
pracht van een mail-verbinding hebben.
Ik kreeg gisteren b.v. een vliegbrief uit
Holland van nog geen 6 dagen oud. Als
uit als altijd in den ochtendnevel, met de
maakt van de ontvangst. We konden he
laas niet tegen de kaai liggen, omdat er
een groot vrachtschip van de „Nederland"
ls dus blijkbaar nogal geanimeerd ge
weest. Zondagmorgen maakten een onge
veer 120 onderofficieren en manschappen
een tocht naar de touw- en triplexfabriek
alhier. Verder was het zwemmen in het
zwembad achter het residentiehuis, waar
we natuurlijk ook al spoedig achter een
biertje zaten. De Inlandsche hoofden hier
uit de streek brachten op dien morgen een
bezoek aan de Sumatra en even later kwa
men de Europeanen aan bod. De eskader
commandant maakte dien dag met de an
dere commandanten van de onderzeesche
booten een autotocht op uitnoodiging van
den resident, naar de „Giesting" je
weet wel, die kolonie Javanen, daar in de
Lampongsche districten. Het is geweldig,
Waarom wilt u vechten? ik heb
toch niets met u te maken?
Maar dat had je met Jim Hawklna.
Maar die is toch dood!
O, Ja, maar hij heeft mij belast met
de afdoening van de loopende zaken.
wat daar in een paar jaar tijd uit oer-
bosch tot stand is gekomen. Het geheel
maakte een welgestelden indruk.
Des middags was het rijsttafelen ten
residentiehuize, een hoop knapen zag ik
echter ook hetzelfde in het hotel doen.
Als bijzonderheid zij nog vermeld ik
mag bijna wel zeggen als tragische bijzon
derheid dat een paar schepelingen bij
het klimmen in een pohon (boom), om
een klapper te plukken een wespennest te
genkwamen met als gevolg, dat ze ziek
van de vele steken hier in de ziekenboeg
terecht kwamen. Ja, die dingen zijn ge
vaarlijk in de Oost. Een Indische wesp is
veel gevaarlijker dan een Hollandsche, dit
zie je hier weer aan.
Zooals je misschien wel uit de krant
een poos geleden gelezen zult hebben, zijn
de liedjeszangers Tholen en van Lier hier
op een tournée door den Oriënt. Ter ge
legenheid van het bezoek van het eskader
zijn ze nu Zondagavond hier in de „kam-
mar bola" van Tandjong Karang opgetre
den (je moet n.1. weten, dat Oosthaven
eigenlijk de havenplaats is en dat alle
Europeanen op een half uur afstand daar
van wonen in het plaatsje Tandjong Ka-
rang). Het was er stampvol en weer was
het erg laat of liever erg vrpeg -
voor alles aan boord terug was. Op den
weg van Oosthaven naar Tandjong karang
loopen nog heele troepen apen rond en
ook maak je zoo nu en dan nog eens een
kansje om door een tijger gegrepen te
worden. Zie je, Klaas, dat overkomt jou
op d5n Hulduinerweg niet meer.
Maandag 17 Februari kwam de resident
het schip bekijken en bood de E.C. een
lunch aan diverse autoriteiten aan. ®j
vertrek werd voor het hoofd van het be
stuur hier met 11 schoten gesalueerd
En nu liggen we weer gereed voor het
vertrek. We zijn nog bezig met een tea
aan boord, maar dadelijk gaat de sloep
van den facteur weg en moet deze brie!
nog mee om de veerpont naar Merak te
halen. Vanavond is het weer van lanceer-
oefeningen en is deze weekend in Oost
haven wederom voorbij. Over een week
zijn we op de boeien in Priok. Van daaruit
zal ik je schrijven, hoor kerel, nu stop ik
maar. Saluutjes,
HENK-
Door:
Q L.M.A. EILERS
„Kom, wij gaan wandelen. Ik heb wat
te veel van U gevergd, daar buiten ziet het
er rooskleuriger uit. Daar zult U mij dan
vertellen wat er aan mij mankeert."
Het werd voor beide menschen de mooiste
wandeling van hun leven. Toen zij terug
kwamen, had Harteveld al Meta's bezwa
ren weggeredeneerd. Zoo grondig wegge
redeneerd, dat zij hem het jawoord had ge
geven.
De verloving baarde groot opzien.
En ziet, de vrienden van eens, die zoo
stilletjes den aftocht hadden geblazen,
kwamen nu een voor een weer opdagen.
Met vele, mooie bloemen, en mooie speeches
trachten haar vroegere vrienden hun afval
ligheid weer goed te maken.
Meta lachte in stilte. Haar oogenblik was
nog niet gekomen. Dit kwam pas, toen
men haar huwelijk met Harteveld feestelijk
vierde.
Meta was uitermate gelukkig, en men
kon het haar aanzien.
Voordat zij echter zonder meer in dit ge
luk opging, had zij nog een plicht te ver
vullen, waar zij zich reeds lang op ver
heugd had.
Hateveld, was zeer verbaasd, toen zijn
jonge vrouw opstond, en begon te spreken.
Er heerschte diepe stilte in de geheele
kring, en een ieder luisterde in spanning.
„Vrinden," zoo begon hij," ik ben U
een verklaring schuldig, waarvan U de
noodzakelijkheid aanstonds zelf zult In
zien. Ik moet even tot het verleden terug-
keeren. In den tijd, toen mijn artistieke
loopbaan op haar hoogepunt bleek te zijn,
waren er telkens weer mannen, die mij
zeiden, dat niets hen gelukkiger kon ma
ken, dan met mij te trouwen. Nu ben ik
altijd meer vrouw dan kunstnares geweest,
zoodat deze aanzoeken mij zeer gelukkig
maakten. Alleen wist ik niet, wie het
meende, en wie niet. Ook was het moeilijk
een keus te doen, daar de keuze te groot
was. Bovendien kon ik onmogelijk uitmaken
of de m(j aangeboden liefde en vriendschap,
mijzelf golden, of alleen mijn kunst. Daar
om besloot ik hen allen op de proef te stel
len, wat mij dan de ware vrienden zou aan-
toonen, afgezien van het feit, dat mijn hart
zijn keur reeds gedaan had. Ik wilde alle
maal dezelfde kans geven, en deed dit door
middel van een list, die ik nu niet langer
behoef vol te houden".
Meta gaf de muziek een teeken, die met
een van haar beroemde liederen inzette,
welke haar eens tot de lieveling van het
publiek hadden gemaakt.
Plotseling begon Meta Harteveld te zin
gen. "fe zingen, zooals zij nog nooit gedaan
had. Hafir geheele talent scheen zij In dit
kleine lied te leggen, en menig gezicht in
de kring was aangedaan.
Alleen Harteveld zat erbij, als had hij
niets anders verwacht.
Een handbeweging van Meta, verstomde
het opkomende applaus, toen haar lied ten
einde was. Zij was nog niet uitgesproken.
„Vrienden", Meta gebruikte dit woord
schijnbaar met opzt," nu weet U wat ik
met mijn list bedoelde. Mijn stem is, en was
er altijd. Maar, mijn vereerders verdwenen,
toen ik haar schijnbaar kwijt was. Eén ls
er alleen gebeleven, en ik kan het U in ver
trouwen zeggen het was de ware Jacob.
Maar, in het algemeen gesproken, moet
ik zeggen dat jullie mannen zeer, zeer
makkelijk te vangen zijn."
Meta lachte vrooljjk, toen zij In de ver
blufte gezichten van de gasten keek. Toen
stond Harteveld rustig en gelaten op, tikte
aan zyn glas:
Als wy nu och eenmaal met onthullingen
bezig zijn, zou het onbillijk zijn, om met
mijn wijsheid achter te blijven. Mijne
vrienden ik wil niet dat met van mij kan
zeggen, dat ik door mijn kleine vrouw ,,ge'
vangen" ben. Tot de pantoffelhelden be
hoor ik niet. Nu, ik heb ook een kleine ver
rassing. Ik wist namelijk alles van de lis'
af, en moet zeggen, dat ze mtl waarde
volle diensten heeft bewezen, bjj de ver
overing van mijn vrouw. Mijn beste vrien
den, waarvoor zijn er informatiebureau*-
Moeten wij dan altijd alles gelooven, wat
de menschen zeggen? Ik ben van nature
een beetje sceptisch, en dat heeft mi) ge'
holpen. U weet, dat ik Meta Rosman ver
eerd heb. Maar, waarschijnlijk heel anders
dan mijn rivalen, daar haar kunst mi!
den weg stond. Ik voelde er niets voor,
haar met vele anderen te moeten deelen
Mijn vrouw heeft zelf haar oordeel geveld
want een vrouw, die met eigen krachter
haar leven weet te maken en het niet
dankt aan een gave der natuur, dat i£
een vrouw naar mijn hart! Ik heb de pro
genomen. Dat ze positief is uitgevallen,
bewijst het feest, dat wij hier vandaag
vieren
Maar, om praatjes te vermijden, wil
hier nog uitdrukkelijk vaststellen, dat de
Zangeres Meta Rosman werkelijk niet meer
bestaat maar, dat Meta Harteveld is ver'
rezen, die, als ik mij niet vergis, meer be
langstelling heeft voor andere dingen, dah
tooneel en roem".
EINDE.