Radio-programma
De staking in de
Wieringermeer.
Kaasgerechlen: Gezond - Gemakkelijk - Goedkoop/
Oost'Indië
BINNENLAND
GEMENGD NIEUWS
Een goede bekende
jubileert.
UKI-PHKSCIfR COURANT VAN DINSDAG 28 APRIL 1936
Vier Italiaansche vliegtuigen
neergeschoten.
Een brief van de dochter van
den negus aan heriot.
De ziekte van
koning Foead.
De Fransche verkiezingen.
De officieele uitslagen in 616
kiesdistricten.
De toestand wordt ernstig!
NEERLANDS ZUIVEL VOEDT U COEDI
Binnenland
Vergadering van de stakers.
Bespreking van minister
Singen berg met de betrokken
burgemeesters.
Internationaal protest tegen
de Nederl. reisbelasting.
Jachtvliegtuig-afdeeling van
Soesterberg naar Schiphol
De longpest in Jogja.
Lesvliegtuig bij Lembang
neergestort.
Het ongeluk op de K VII
Meisje doodgereden te Leiden.
Schip doorinidddengebroken.
f 1800 uit zuivelfabriek gestolen.
Noodlottige brand te
Rotterdam.
Een jongetje van twee jaar
overleden.
De moord met roof te
Wildervank.
Twee tanks vernield.
Volgens een officieel communiqué uit Addis
Abeba zijn vier Italiaansche vliegtuigen op het
Zuidelijk front b« Sassa Baneh door Abea-
sijnsch geweervuur neergeschoten.
Voorts deelt het communiqué mee. dat twee
tanks door anti-tankgeschut vernield zijn.
Uit Lyon wordt gemeld:
Herriot heeft van prinses Tshai. de dochter
van den Negus, een brief ontvangen, waarin
zij zich namens de Abesaunsche vrouwen tot
hem wendt, om zijn autoriteit aan te wenden
tot het doen eindigen van het gebruik van
gifgassen.
Het antwoord van Herriot.
Herriot heeft telegrafisch geantwoord:
Ik had de eer Uw zoo ontroerende telegram,
waarvan de Inhoud mijn volle aandacht heeft,
te ontvangen. Ik zal uw verzoek bfl de Fran-
■che regeering aanhangig maken.
Met gevoelens van hoogachting.
w.g. Herriot.
Snelle achteruitgang.
Volgens het bulletin van Zondagavond zou
er toen een lichte verbetering in den toe
stand van koning Foead te bespeuren zijn ge
weest. De plaatselijke Infectie scheen te ver
minderen en, hoewel de algemeene toestand
als onveranderd beschouwd kon worden,
toonde het lichaam een betere reactie dan tot
dusver.
De berichten van gisteren *ijn echter
alarmeerend. Om half twaalf werd gemeld,
dat de Koning hard achteruitging.
Naar Reuter uit Kalro meldt, spelen aich
roerende tooneeltjee van trouw aan het vor
stenhuis te Kalro af. Gisterenochtend begaf
slch een stoet van 2000 schoolkinderen naar
het koninklijk palets onder het roepen: „God
behoede onzen Koning".
De toestand steeds achteralt
Gistermorgen om half elf ls de koning in
een diepe bewusteloosheid gevallen en do ge-
neeshceren meenden toen, dat hst einde zeer
nabij a-as. In den namiddag is er een bulletin
uitgegeven, waarin gezegd werd. dat de toe
stand van den koning onveranderd was. Het
gangreen heeft zich niet verder uitgebreid.
Toen de koning voelde, dat het einde niet
ver meer af was. liet htJ zijn kinderen roepen
en nam hartroerend afscheid van hen. Daarna
omhelede h|J de koningin.
Thans zijn officieel van de 618 kiesdistricten
de uitslagen bekend: 188 deftniUeve uitslagen
zqn gevallen, terwijl 488 herstemmingen
noodig zijn.
De stand van de uitslagen ls thanet
Zetels
behouden gewonnen verloren
Communisten 6 8
Socialisten S.F.I.Oi tl S 6
Republikeinse!» soa 4 1
On&fh. socialisten l
Socialistisch radicalen 28 I
On&fh. radicalen 11 I
Links republikeinen 88 6
Volksdemocraten 13
Republikeinen U.RJX 40 11
Conservatieven 4 t
De resultaten van Ajacclo en Sartene ont
breken nog.
Een groole opkomst te Parijs.
De Zondag gehouden verkiezingen zullen
waarschijnlijk voor Frankrijk voor de na-oor-
logsche periode een record hebben gevestigd,
wat de opkomst der kiezers betreft, althans
wat Parijs en omstreken aangaat. In de
meeste burger- en arbeiderswijken moest
Iedere kiezer gemiddeld 25 minuten wachten,
alvorens hjj zijn stem kon uitbrengen.
Het broeit op Wieringen. Sedert eenlge
dagen is de rust verstoord. Allerwege wordt
de aandacht voor de stakende menigte opge-
eischt. In lange rif trekken de stakende ar
beiders met hun rijwielen door de straten,
's Morgens vroeg verzamelen z(J zich op het
Kerkplein voor de arbeidsbeurs. Het is een
droevig gezicht. Honderden arme drommels
die daar met verbeten gelaat, zwijgzaam
samenscholen. Zij hebben het werk neergelegd.
De werkverschaffing, waar zfj met hard wer
ken een schamel loon konden verdienen, stop
gezet. Waarom Een veertigtal revolutionaire
elementen heeft dit zoo gewild. De rest loopt
mee, zou misschien graag hei werk hervatten,
maar durft niet, terwijl de regeeringsmaat-
regeien het beletten. Slechts 25 arbeiders
werken onder politietoezicht door.
De politie te Wieringen heeft assistentie
gekregen vanuit omliggende plaatsen.
De stakers trachten voortdurend aansluiting
te krijgen met de werkwilligen uit andere
gemeenten.
Gisteren heeft men getracht Medemblik
en Enkhulzen te bereiken. Door het per-
sOonlijk optreden van Burgemeester Petera
uit Medemblik is hen echter den doorgang
j belet. De politie heeft hierbij rake klap
pen uitgedeeld en de betoogers terugge
dreven.
In een gisterenavond gehouden protestver-
gadering te Hippolytushoef werd medegedeeld
dat allerwege sympathie aan de stakenden
•wordt betuigd.
Texel zal ook aansluiten met 200 man,
lti Hoorn ligt het werk thans geheel stil.
Hier zijn 400 stakers b(j de actie betrok*
en. 1 hans tracht men nog Medemblik te
te bewegen tot staking over te gaan. In
dat geval zullen meerdere randgemeenten
eveneens gaan staken, b.v. Hensbroek,
Grootebroek, Nleuwe-Niedorp, Oude-Nie-
dorp, enz.
Vanuit Amsterdam is bericht ontvangen,
dat op steun mag worden gerekend.
De Wieringer stakers hebben gisteren
avond besloten de geheele Nederlandsche
arbeiderswereld tot den strijd op te wekken.
Alom in den lande zal men ljjsten laten
circuleeren, teneinde financiëelen steun te
verkrijgen. Men is vastbesloten de actie door
te zetten. Morgen worden de laatste loonen
uitbetaald.
Volgens het telegram van Z.E. den
Minister van Soc. Zaken, mag voorloopig
niet worden gesteund.
Zaterdagavond vergadert men weer in
Slootdorp.
De vrouwen komen Maandagavond a.s. in
Hippolytushoef bijeen.
Mevr. Zwagermande Haan zal hier spreken.
Andermaal kwamen de stakers te Hippoly
tushoef bijeen. De zaal van café Soheltus was
wederom geheel bezet. Ditmaal waren ook
meerdere vrouwen aanwezig.
De heer Ottens, voorzitter van het actie
comité, roept allen een hartelijk welkom toe.
Spreker constateert tot zijn genoegen, dat
het solidariteitsgevoel de arbeiders nog niet in
den steek heeft gelaten. Van vele plaatsen zijn
sympathiebetuigingen binnengekomen. Nu juist
nog van Texel. Ook daar broeit het. Het broeit
overal. Dit is een menschel(Jke actie. Hoe on-
menscheljjk was hedenmiddag bet optreden
van de politie in de Wieringermeer, waarvan
een der arbeiders de dupe werd, zegt spreker.
We ciJn daar geslagen met den blanken lat.
Teruggedreven, teruggeslagen. Waarom? Ws
weten het niet. Tegen dit optreden van de
politie laten wij een ernstig protest hooren.
De Burgemeester van Medemblik heeft reeds
aan enkele stakers de steun in bonnen Inge
houden. Het ls Je reinste willekeur.
Den stakers werd de doorgang belet.
HQ heeft toen tegen den veldwachter ge
zegd: ..Als we hier niet vrij mogen loopen,
waarom schiet Je ons dan niet direct neer,
dan ben Je van het vuil af'. Op deze woor
den werd spreker door de politie afgeran*
eeld.
Hierna «preekt de heer Bugel
„Kameraden, de strijd is weer verscherpt
Van alle kanten krijgen wij berichten, dat men
bQ deze actie wil aansluiten. In uitbreiding van
dese actie ligt onse kracht".
Spreker uit eveneens een protest tegen het
optreden der politie.
Spreker ziet hierin echter voordeel. Wint,
zegt hjj. waarom zien ze ons liever niet op
straat Ze beginnen bang voor ons te worden.
Daarmee heeft men bet echter niet van ons
gewonnen. Ws zullen ons best doen door te
zetten en uit te breiden.
Ook voor de vrouwen ligt hier een mooie
taak weggelegd. Als wij, mannen, thuis komen
en de ellende in onze gezinnen zien, moet dit
voor ons een zweepslag zijn door te zetten.
„Gij vrouwen, zegt spreker, kunt ons steu
nen. Gij moogt dan niet veel van deze actie
begrijpen, gij staat er misschien bulten,
voelt misschien niet voor politiek, gij weet
misschien niet van economische verhoudingen,
als gij tegen de mannen zegt: „Trekt er op
uit, gaat voor onze gezinnen strijden, dan voe
len de mannen zich weer gesterkt".
WjJ zijn nog maar aan het begin.
Na dezen strijd komt nog een zware worste
ling. Vrouwen, zegt spreker, ziet dit ln, blijft
uw mannen aansporen. Het la ten eenenmale
geen communistischs rel het gaat om ons aller
belang. 8preker toomt tegen de werkwilligen.
Gevoelen zij hun verantwoordelijkheid niet?
Aan den schandpaal met deze strijdbrekera,
roept hij uit
Hierna spreekt de heer Jn. Bakker, uit Nw.
Niedorp.
De regeering doorziet onze actie en zal uit
breiding trachten te voorkomen. Maar ala d#
actie zich heeft uitgebreid, zal de strijd eerst
komen. Als wij nu stilzitten, zal de regeering
haar bewuste hongerpolitiek doorvoeren.
Uit de vergadering wordt dan gevraagd of
het de bedoeling is steunljjsten door geheel
Nederland te zenden. Men besluit lijsten om
financieelen steun door geheel Nederland te
laten circuleeren. Ook de vakorganisaties zal
om financieelen zoowel als moreelen steun wor
den gevraagd.
De voorzitter deelt mede, dat de namen van
de werkwilligen voortaan in het openbaar zul
len worden voorgelezen.
Vervolgens spreekt de heer Beers, uit Am
sterdam, die opdracht kreeg van het werkl.
comité in Amsterdam, eens poolshoogte te gaan
nemen ln Wieringermeer, daar den strijd te
gaan begroeten, met de verzekering van finan
cieelen en moreelen steun van hun zijde. Men
besloot reeds ln een vergadering van 600 arbei
ders unaniem de actie te steunen. Spreker
noemt deze actie eigenlijk geen staking. Men
wil wel werken maar het wordt door de regee
ring belet.
De centrale leiding van deze actie moet maar
spoedig haar strijdwijze bekend maken dan zal
Amsterdam ook toonen, dat ze iets kan. De
tendenz van dezen strijd ls niet alleen de actie
tegen het rouleeringssysteem, het gaat om al
gemeene lotsverbetering. Gij hebt, zegt spreker,
deze actie Ingezet. Mogen wij het nog eens
beleven, dat de Wieringer arbeiders aan den
kop gaan naar de overwinning.
De heer Bugel deelt mede, dat een geschorste
arbeider, die bij de actie is aangesloten, en wei
gerde te stempelen, van steun werd uitgeslo
ten. Als het gemeentebestuur dit blijft doen,
kan het comité niet voor de gevolgen instaan.
Spreker waarschuwt het gemeentebestuur en
laat haar dan de verantwoording. Langen tijd
houdt men zich dan bezig met de vraag of een
protest-telegram naar den Minister zal worden
gestuurd.
De heer Bakker is hier tegen. Hg weet uit
ervaring, dat telegrammen, conferenties e.d.
niet helpen, het moet van actie komen. Ande
ren zijn er weer voor en rneenen, dat dan de
zaak warm gehouden wordt.
Een spreker uit Anna Paulowna, zou
den Minister een ultimatum willen stellen.
Als binnen die en die tijd, dat en dat niet
gebeurt, zullen wg zoo en zoo doen.
De heeren Hoekstra, v. Tijen, Holtjer en
Bakker houden zich nog met dit onderwerp
bezig, tot slot de heer Beers, uit Amsterdam.
Ook hij is van meeningi dat een telegram niets
zal geven. Het meest noodige ls: uitbreiding
van de actie. Als het geheele land zich heeft
aaneengesloten, ls er nog t(jd genoeg voor tele
grammen en conferenties. „Gij moet uitbret-
ding zoeken, doe je dat niet, steekt dan de
Afsluitdijk maar weer door en sluit u op ln
uw eigen kringetje".
Een der aanwezige vrouwen zegt dan,
dat de vrouwen zich zullen aansluiten.
Als dan een telegram niet helpt, zullen zij
als de geheele Nederlandsche arbeiders-
wereld achter hen staat, zelf wel eens op
trekken naar Den Haag.
De vergadering wordt hierna gesloten.
Alles had een zeer ordelijk verloop.
Gisterenmiddag om vier uuf is te Alkmaar
een besrreklng gehouden tusschen minister
Siingenberg en de burgemeesters van Medem
blik. Hoorn en Wieringen, de heeren Peetere,
Leemhorst en Kolff, terwijl voorts daaraan
deelnamen de heeree Meyer de Vries, hoofd
inspecteur van de werkverschaffing in alge-
meenen dienst en Kikkert, rijksinspecteur van
de werkverschaffing ln het district Medemblik.
Besproken werd de toestand in de genoemde
gemeenten en speciaal in Wieringen. De door
den heer Peters, burgemeester van Medemblik,
genomen maatregelen konden de goedkeuring
van den minister wegdragen.
Tijdens de conferentie werden maatregelen
genomen om den heer Peters een tiental mare
chaussees ter beschikking te stellen, waarmede
deze de bewaking van de geheele Wieringer
meer op zich zou kunnen nemen.
Besproken werden verder ten aanzien van
de stakers te nemen maatregelen. Zij worden
zooals gemeld, voor onbepaalden tijd van de
werkverschaffing uitgesloten en ontvangen
ln dien tjjd een kleine ondersteuning ln natura,
waarvan de omvang in onderling overleg werd
vastgesteld.
De ConseU Central du Tourisme Internatio
nal, die thans ts Rome vergadert, en waarbij
Nederland oa vertegenwoordigd is door den
Koninklijken Nederlandschen Toeristenbond
A. N. W. B., heeft gisteren het in Nederland
aanhangig gemaakte ontwerp tot invoering
van een reisbelasting besproken en als resul
taat van die besprekingen een motie aange
nomen, tegen iedere belemmering van het vrije
Internationale verkeer.
De vergadering sprak haar leedwezen uit
over de mogelijkheid van de invoering van
een reisbelasting ln Nederland, welke een
ernstige belemmering zou zijn van het vrije,
internationale toeristenverkeer, waarvoor se
dert vele Jaren door de toeristische organisa
ties van alle landen krachtig geijverd wordt.
BEZOLDIGING ONDEROFFICIEREN
LANDMACHT.
BQ Kon. besluit zijn de navolgende wijzigin
gen gebracht in de bezoldigingen voor het
militaire personeel van de Kon. landmacht:
Sergeant, minimum 800, maximum na 18
Jaren voor Jaarwedde-verhooging tellcndanj
diensttijd 1881; sergeant, met geschiktheid
voor sergeant-majoor, minimum 000, maxi
mum na 20 jaren als voren 2052; sergeant-
majoor. minimum 1080. maximum na 22
Jaren als voren 2266; adjudant-onderofficier,
minimum 1170, maximum na 26 jaren als
voren f 2528; korporaal-vrijwilliger 55 ct per
dag. Zt}, die thans ln dien rang dienen 62 en
72 ct per dag. Een of meer Jaren die ge
schiktheid bezittende 76 cent per dag.
Deze wijzigingen gaan ln met Ingang van
1 Mei 1036.
Overigens wordt verwezen naar legerorder
1036 no. 120 O. van 18 April JJ.
VerkadeZaanduiu.
A.s. Zaterdag is het 50 jaar geleden, dat de
heer E. G. Verkade de Stoombroodfabriek
„de Kuyter" te Zaandam opende.
Het was geen jonge man meer, toen hij
deze branche aanpakte, daartoe gedwongen
door de minder gunstige conjuctuur welke
hem zijn vorig bedrijf (oliefabrlcage) had
moeten doen opgeven.
Links A. H. VERKADE.
Rechts J. A. E. VERKADE.
Fabriekmatige broodbereiding.... wel, de
tegenstand was aanvankelijk groot en slecht
door zeer taal volhouden en met toepassing
der modernste technische wetenschappelijke
methoden overwon Verkade de tegenspoeden
en.... reeds eenige jaren na oprichting was
hij gedwongen tot uitbreiding. Dat was de
af d. Bllkbeschuit. Na de beschuit kwam weer
verpakte koek en noem ons vandaag een
plaats in Nederland, waar men de overhe
llende Verkade-koek niet kent. Sterker, ook
in het buitenland geniet het Verkade-fabrlkaat
een uitstekende naam.
Veel ls veranderd: tien jaar later nam men
de vervaardiging van waxine-nacht en thee
licht jee ter hand en toen de sociale wetgeving
met haar consekwentles inzake nachtarbeid
voor bakkers de broodfabrlcatie ernstige be
zwaren ln den weg legde, gaf men deze tak
op en btgon hiervoor ln de plaats met de
bereiding van suikerwerken, bonbons, koffie
en chocolade. En zelfs ln dezen tijd (ln dit
jaar!) hoopt men de eerste steen te leggen
voor een nieuwe chocoladefabriek.
Veel is ln den loop der Jaren veranderd:
de directieleden (steeds een Verkade) wissel
den en steeds ook kwamen nieuwe systemen
bj) de bereiding der vele producten te pas.
Een ding bleef: dat stempel van oud-Holland-
scbe degelijkheid en betrouwbaarheid van het
product.
Az Zaterdagmiddag van 3.30 uur tot 5 uur
wordt in de recreatiezaal der fabriek een
receptie gehouden.
JAARVERSLAG A.V.K.O.
Een goed Jaar, ondanks de crisis.
Batis saldo van zes ton.
Verschenen ia het jaarverslag 1035 van de
A.V.R.O., uitgebracht door den directeur van
het Omroepbedrijf, den heer W. Vogt, aan het
algemeen bestuur. Er wordt ln geconstateerd,
dat de A.VJtO., niettegenstaande de ongun
stigs tijdsomstandigheden, een goed Jaar heeft
gehad.
Het aantal leden, ten opzichte van dat van
1034 bleek zich vrijwel gehandhaafd te heb
ben. Bif de telling op 1 October 1935 bleek dit
te zijn 108.127. Dit beteekent slechts een ach
teruitgang van 60 leden. Ds vrijwillig door de
leden bijeengebrachte contributie bedroeg
660.547.65, of nog geen 10 pet. minder dan
ln 1034.
De Radiobode. het weekblad van de A.V.R.O.,
wist zich uitstekend te handhaven. Hoewel ds
omvang toenam en den abonné's een speciaal,
geheel in kleurendruk uitgevoerd Kerstnum
mer werd toegezonden, bleef de abonnements
prijs gelijk. De oplaag ls ongeveer 14 miltloen
exemplaren per week.
Mede dank zij de baten uit de exploitatie
van de Radiobode, kon het bedrjjfsoverschot
WOENSDAG 20 APRIL 1936.
Hilversum I, 1875 m.
NCRV-uitzending.
8.00 Schriftlezing.
8.150.30 Gramofoonplaten.
10.30 Morgendienst.
11.0012.00 en 12.15 Ensemble V. d. Horst
en gr&mofoonplaten.
2.00 Orgelspel.
3.00 Chr. lectuur.
3.303.45 Gramofoonplateni
4.00 Trio-concert,
5.00 Kinderuur.
6.00 Landbouwhalfuur.
6.30 Onbekend.
7.00 Berichten.
7.15 Reportage.
7.30 Lezing.
8.00 Berichten.
8.15 Samenkomst v. d. Fed. Chr, Corp. in
Nederland tot bevordering van de toena
dering tusschen Jood en Christen.
9.30 Gramofoonplaten,
10.00 Berichten.
10.05 Kwartetconcert,
10.45—11.30 Gramofoonplaten.
Hilversum n, 301 m.
8.00 VARA. 12.00 AVRO. 4 00 VARA.
VPRO. 11.00 VARA,
8.00 Gramofoonplaten.
9.30 Kookpraatje.
10.00 Morgenwijding,
10.15 Orvltropia, Voordracht en lezing,
12.00 Gramofoonplaten.
12.40 Orgelspel.
I.00 Omroeporkest.
2.00 Continental Five.
2.45 Gramofoonplaten.
3.00 Voor de kinderen,
4.00 Kinderuurtje.
5.30 De Flierefluiters in zang.
6.30 RVU: Medische causerie.
7.00 Lezing.
7.35 „De Krekeltjes".
7.40 Gramofoonplaten.
8.45 en 8.00 Berichten.
8.05 Cursus.
8.30 Viool en piano.
9.00 Lezing.
9.30 Viool en plano.
10.00 Voordacht,
10.45 Berichten.
II.00—12.00 Gramofoonplaten,
S.OO
DONDERDAG 30 APRIL 1936,
Hilversum L 1875 m.
8.00—9.15 KRO. 10.00 NCRV. 11.00 KRO.
2.00—12.00 NCRV.
8.009.15 en 10.00 Gramofoonplaten,
10.15 Morgendienst
10.45 Gramofoonplaten.
11.30—12.00 Godsd. halfuur.
12.15 Gramofoonplaten en KRO-orkeat.
2.00 Handwerkcursus.
3.003.45 Gramofoonplaten.
4.00 Bijbellezing.
5.00 Jeugdcursus,
5.30 Zang, plano en strijkensemble.
7.00 Berichten.
7.15 Reportage.
7.30 Lezing.
8.00 Berichten.
8.15 Oranje-Avond. M.m.v. sprekers, koor en
i orkesten.
(9.40—9.45 Berichten),
10.40—12.00 Gramofoonplaten.
Hilversum H, 301 m.
AVRO-uitzendlng.
8.00 Reportage Huldebetooging aan Prinses
Jullana.
9.00 Ensemble Jenny Kroon.
10.00 Morgenwijding. Gramofoonplaten,
10.30 Jenny Kroon's Ensemble. 1
11.00 Knipcursus.
11.30 Omroeporkest.
1.10 Causerie.
1.80 Kovacs Lajos' orkest.
2.15 Causerie.
2.45 Gramofoonplaten,
3.00 Knipcursus.
.1.45 Gramofoonplaten. f
4.00 Voor zieken en ouden-van-dagen. f
4.30 Viool en piano. TT
5.00 Voor de meisjes.
5.15 Kovacs Lajos' orkest en soliste
6.30 Sportpraatje.
7.00 Voor de kinderen.
7.05 Radio-tooneel met muziek.
7.30 Engelsche les.
'8.00 Berichten.
9-10 Kon. Marine-kapel.
9 00 Radio-tooneel.
Ö.35 Opera-concert m.m.v. solisten, koor en
orkest,
0.50 Gramofoonplaten.
r1.00 Berichten.
il.ïö12.00 Dansmuziek,
over 1935 ruim 600.000 bedragen. Het kapi
taal van de A.V.R.O. kwam daardoor na af
schrijving tot op f 1.van alle bezittingen
(met uitzondering van het effectenbezit) op
ruim 3 millloen gulden. Aan de omroeppro
gramma's werd bijna 671.000 ten koste ge
legd.
Met 1 Juut wordt de „Java" onder
commando van kapitein van Weerden
>V Poelman op het Amsterdamsche
vliegveld gevestigd.
Reeds geruimen tijd geleden ls aangekon
digd, dat een gedeelte van de Luchtvaart-
afdeeling te Soesterberg naar elders zou
worden overgeplaatst. Thans wordt medege
deeld, dat dit definitief op 1 Juni zal ge
schieden. Hoewel aanvankelijk van een tijde
lijke detacheering sprake was, staat het thans
vast, dat tot definitieve overplaatsing zal
worden overgegaan, en wel van de zooge
naamde „Java", de jachtvliegtuig-afdeeling,
die bestaat uit de meest en-aren en gerouti
neerde militaire vliegers van Soesterberg,
zulks met het oog op de veiligheid in de lucht
boven het drukke Schiphol, waar jongere en
minder ervaren vliegers, die regelmatig oefen-
vluchten moeten maken, misschien wel eens
moeilijkheden voor het normale burger-lucht-
verkeer zouden kunnen veroorzaken.
De naar Amsterdam overgaande jachtvlieg
tuig-afdeeling beschikt over 20 h 25 jacht
vliegtuigen en bestaat uit 40 h 50 man per
soneel. Zij staat onder commando van den
bekenden vlieger, kapitein H. van Weerden
Poelman.
De J&va-vliegers worden natuurlijk getraind
op onverschrokkenheid. Wie ze hun bekende
duikvluchten ziet maken met hun snelle
Jagers, begrijpt dat zulk vliegen gericht ia op
oorlogseischen en dat zelfs niet iedere mili
taire vlieger voor opneming in het Java-
esc ad rille ln aanmérklng komt.
Thans reeds 64 slachtoffers.
Jogjakarta. Het aantal dooden tengevolge
van longpest in ds omstreken van Wonosari
bedraagt thans 67, Nog ruim 90 personen
bevinden zlah in isolatie.
Vrouwelijke passagier gedood.
Aneta meldt uit Bandoeng: Gisterenmorgen
ls het lesvliegtuig van de Ned.-Indische
Aeroclub „De Kriel", na tegen een hoog
spanningskabel te zijn gevlogen, neergestort.
Het ongeluk geschiedde in de buurt van Lem
bang bij Bandoeng. De Inzittende passagier,
mevrouw van Llerop, is bi) dit ongeluk ge
dood. De bestuurder, de sergeant van de
luchtvaart-afdeellng Keira, werd licht gewond.
De Soersbayasche medewerker van de „Lo
comotief" meldt aan zijn blad het volgende:
Inzake het geseinde malheur aan boord van
de „K VII" vernamen wij van den Comman
dant der Marine te Soerabaja, kolonel H. Jol
les, de volgende bijzonderheden, Van een ont
ploffing ls geen sprake geweest.
De korporaal Colombijn, die de wacht had,
begaf zich ln de morgen van 14 dezer om
4 uur naar beneden tot het aanzetten van en
kele werktuigen. Hiertoe schakelde hij een
looplamp in. Bij het uittrekken van het con
tact ontstond, zooals dat meer gebeurt, een of
meer vonken. De ruimte van de boot bleek
toen ten deele gevuld te zijn met kDalgas,
ontstaan door ln het schip aanwezige accu
mulatoren. De schepeling kreeg brandblaren
aan handen en gezicht, hij werd opgenomen ln
den ziekenboeg der marine van de M. K. O.
en van levensgevaar is geen sprake.
Ongetwijfeld is er aan boord van de „K VII"
een fout gemaakt, welke door de heden daar
toe ingestelde commisie wordt onderzocht.
De onderzeeboot zou per 1 Mei a.s. in de
half jaarljjksche conservatie gaan, terwijl thans
aan het departement ls voorgesteld het schip
daarin nu reeds op te nemen, ofschoon er
geen schade van eenlg belang is geconstateerd.
Een herinnering.
De Soerabajasche medewerker van de „Loc."
heeft van den commandant der marine te
Soerabaja, kolonel H. Jolles, nog vernomen
dat van een ontploffing, zooals men die zich
bij dit woord voorstelt, geen sprake is geweest-
Korporaal Colombijn, die de wacht had, be
gaf zich ln den morgen van 14 dezer om 4
uur naar beneden tot het aanzetten van enkele
werktuigen. Hiertoe schakelde hij een looplamp
in. Bij het uittrekken van het contact ontstond,
zooals dat meer gebeurt, een of meer vonken.
De ruimte van de boot bleek toen ten deele
gevuld te zijn met knalgas, ontstaan door in
bet schip aanwezige accumulatoren. De sche
peling kreeg brandblaren aan handen en ge
zicht, hi) werd opgenomen ln den ziekenboeg
der marine en van levensgevaar is geen sprake.
Ongetwijfeld is er aan boord van de K VII
een fout gemaakt, welke door de daartoe inge
stelde commissie wordt onderzocht. De duikboot
zou per 1 Mei a.s. in de halfjaarlijksche con
servatie gaan, terwijl thans aan het departe-
mede ls voorgesteld het schip daarin nu reeds
op te nemen, ofschoon er geen schade van
eenig belang is geconstateerd.
De „N. R. Crt." teekent hierbij aan:
Tot zoover het béricht uit de „Loc." Als
knalgas tot ontbranding komt, spreekt men
wel degelijk van een ontploffing, al zijn de
gevolgen ditmaal niet ernstig geweest.
Juist omdat er in een duikboot altijd kans
op vorming van knalgas is, mag er nooit met
vuur gewerkt worden en ls b.v. het rooken
verboden.
Dit ongeluk heeft dezelfde oorzaak als de
ontploffing aan boord van de KIV in December
1921 in de baven van Colombo, op weg naar
Indië. Daarby hebben toen de kwartiermeester
L. M. J, Huysman en de korporaal kok J. M.
Blom het leven gelaten, terwijl de kwartier
meester P. A. Malieste zwaar verminkt werd.
De slachtoffers zijn toén te Colombo begraven
en als er een vaartuig van dè marine ter
plaatse komt, bezoekt men nog steeds de
graven.
Zondagmiddag half drie stond het 13-jari°%
meisje A. Zwanenburg uit Katwijk, op deti
vluohttieuvel op den Rynsburgerweg te Leiden
op de tram naar Katwijk te wachten. Zy was
zoo onvoorzichtig van den vluchtheuvel af te
gaan, juist op het oogenblik dat er een auto
aankwam, bestuurd door den heer J. van D.
uit Stompwijk. Het meisje werd gegrepen,
een eind meegesleurd en ernstig gewond.
Onedrweg naar het academische ziekenhuis is
zij overleden.
Uit Lottum (L.) meldt het A.N.P.:
Zaterdagmiddag is het 850 ton metend®
schip Germanla 2, schipper P. de Bruin, door
midden gebroken en gezonken. Men was bezig
door middel van een baggermolen, de Panner-
den, het schip met zand te laden. Plotseling
brak het schip ln tweeën en begon te zinken.
De schipper, zijn vrouw, een 4-jarig kindje en
zijn knecht wisten zich, door op den bagger
molen te springen, te redden. Doordat het
achterschip omhoog ging, moest de vrouw
van een hoogte van 6 meter naar beneden
springen, waarbij zij lioht gewond werd.
Zondagmiddag werd ontdekt, dat een inbraak
was gepleegd in de stoomzuivelfabriek Sint
Jacob in den Dungen. De dieven hebben zich
waarschijnlijk in den nacht van Zaterdag op
Zondag door verbreking van een ruit toegang
verschaft tot het kantoor. Men is er in
geslaagd de brandkast met valsohe sleutels
te openen. Er wordt een bedrag van ongeveer
1300 ln contanten vermist. De politie en de
Koninklijke marechaussee hebben een uitge
breid onderzoek ingesteld, doch van de dieven
ls nog geen spoor ontdekt.
KATWIJKSCHE LOGGER GESTRAND.
Onder de gemeente Heemskerk, nabij strand-
paal 50. is Zaterdagavond omstreeks Uen uur
tijdens dikken mist de Katwjjksche stoomlog-
ger KW 108 gestrand.
De reddingboot van de Noord- en Zuid-Hol-
landache Reddingmaatschappij ia uitgevaren
om eventueel assistenUe te verleeneu.
Gisterenochtend om half acht is de logger
door twee sleepbooten van het bureau Weie-
muller te IJmulden weggesleept. De beman
ning bevond zich nog aan boord.
Zondagavond heeft in een pand aan de
Breedestraat te Rotterdam een brand ge
woed, welke weliswaar niet tot een grooten
omvang is kunen komen, maar die desniette
min noodlottige gevolgen heeft gehad. Twee
kinderen zjjn naar het ziekenhuis aan den
Coolslngel gebracht, waar de jongste ln den
loop van den avond is overleden.
Wel zeer tragisch is, dat tengevolge van
de overigens begrijpelijke agitatie van de
velen, die zich aanvankelijk moedig ala red
ders hadden opgeworpen, maar die tenge
volge van den dichten rook moesten wijken,
waarschijnlijk kostbare minuten verloren zijn
gegaan. Immers, er is in het trapgat en voor
de deur een geweldig gedrang ontstaan,
waardoor de met rookmaskers toegeruste
brandweerlieden moeite hadden zich een weg
naar boven te banen.
Het brandje ia met één straal op de water
leiding gebluscht Een achterkamer op de
eerste verdieping ls uitgebrand. Een kat U
in den rook gestikt.
I
1
Het Gerechtshof te Leeuwarden behandelde
Zaterdag ln hooger beroep de zaak tegen
Bouwe Bloem, 27 jaar, en Klaas Sternborg,
34 Jaar, belden arbeiders te Wildervank, die
door de rechtbank te Groningen overeenkom
stig den elsch werden veroordeeld tot levens
lange gevangenisstraf wegens moord op Jacob
Kroeze te Wildervank met het oogmerk om
een diefstal, dien zij wilden plegen, voor te
bereiden, althans gemakkelijker te maken.
Onmiddellijk voor of na het plegen van deu
moord braken zij de brandkast open en maak
ten f 700 bult.
Na den gemeenteveldwachter wordt gehoord
de vrouw van den eersten .verdachte en wel
bulten tegenwoordigheid van haar man.
Van haar man vernam zij ook, dat hij te
Barneveld had ingebroken, maar zondef succes
Zij spraken toen ook over nieuwe plannen,
waarbij de naam Kroeze genoemd werd. Ge
tuigde mengde zich toen in het gesprek en
bracht ln het midden dat Kroeze hen we
kende. Omdat er gevaar aanwezig was, wen
het plan gevormd Kroeze het leven te be
nemen.
President: Dus je man stemde tenslotte me.
alles, ook met de moordplannen in. Toen j»
man dien avond wegging, wat heb Je toen
gezegd
Getuige: Ik had liever dat hij niet weg 8in£'
was het niet om mij dan om de kinderen.
Bij het verhoor van de verdachten is eerst
de 27-jarige B. verhoord.
Verdachte erkende de hoofdzaken uit di»
misdrijf, maar ontkende dat er tevoren me»
de vrouwen over gesproken is.
President: Wist je, dat Kroeze een brand
kast bezat? i
Verdachte: Neen, mijnheer. Hij erkende, da»
ten slotte is afgesproken in den avond van
12 Juli naar Kroeze te gaan. Verder vertelde
hij, dat toen hij bg Kroeze in de keuken zat,
de andere verdachte aanklopte en bi) het
opendoen der deur zijn revolver op Kroeze
richtte.
President: Toen jullie Kroeze beet pakten,
verzette hg zich toen hevig?
Verdachte: Och neen, dat gaf hem niet vee
President: Wanneer is de zakdoek uit deu
mond van Kroeze verwijderd?
Verdachte: Nadat wij het geheele huis ha
den doorzocht.
President: Je ontkent dus, dat het voo'-
nemen bestond den man te dooden en doet he
voorkomen alsof het een ongeluk is geweest.
Verdachte: ln zekeren zin is dat ook zoo. j