De oud-burgemeester van Den Helder
vertelt uit den zeiltijd van de marine.
Wederom was onoplettendheid de oorzaak.
HKLDKKSCHE COURANT VAN DONDERDAG 3o APRIL 1936
DEVENTER 29 April. Het koopenci
publiek begint steeds meer aandacht te schenken
aan het euvel, dat er slechte nabootsingen van
Origineele Auping-matrassen als de echte, Origi-
neele Aupings worden verkocht. Later blijkt pas,
hoezeer men bedrogen is uitgekomen. Gelukkig
zijn er twee dingen waaraan men de gegarandeerde.
echt-Origineele Auping-matrassen (Stroomlijntype
zonder klinknagels) kan herkennen: in het netwerk
moet de naam AUPING „ingeweven" zijn, ter
wijl de officieele verkoops-prijskaart aan de matras
dient te hangen. Zoo heeft de oplettende kooper
voldoende waarborg voor echt fabrikaat!
Uit het politie-rapport
Arrondissements
rechtbank te Alkmaar.
Verduistering van f 6000.
(door YVEL DLAWNURG).
Oude Bet, de zwarte negerin, doet een strategische zet en zegt
dat iedereen die tegen de marine in opstand komt aan de ra
van de Sommelsdijk wordt opgehangen. - Het privilege van
oude Bet. - Hoe de heer Houwing de burgerwacht drilde.
XIII.
Het gevolg van de besprekingen met den
Gouverneur van Suriname was, aldus ver
volgde de oude burgemeester van Den
Helder. zjjn verhaal, dat er een driemanschap
in Paramaribo werd ingesteld. Er werd
besloten, dat de troepen onmiddellijk zouden
uitrukken. Het oproer grondig te kunnen
onderdrukken, was echter geen gemakkelijke
taak, Paramaribo was zeer uitgebreid, zooals
in al die tropische steden waren er huizen met
groote erven. En waren heel breede straten,
die beplant waren met tamarinde- en pom-
pelmoesboomen. Vele dier straten waren niet
geplaveid, maar met fijn schelpzand bedekt.
Het is te begrijpen, dat het garnizoen het
niet alleen af kon. Ze konden tenslotte niet
overal tegelijk zijn. En dus werd van de
„Sommelsdijk" hulp verleend. Aan het hoofd
van een sectie matrozen en gewapende ma
riniers rukte ik uit...
De oud-burgemeester van Den Helder scha
tert plotseling van het lachen.
„Waarom lacht u, kolonel?" zeg Ik ver
wonderd. „Vond u het zoo komisch, dat op
roer?"
De oud-burgemeester schudt nog steeds
lachend het hoofd.
„Neen, dat niet", zegt hij. „Maar een van
onze voornaamste hulptroepen, een, die het
leeuwenaandeel gehad heeft, om het oproer
te dempen, was een oude negerin, Bet van de
Keet.
Die ouwe zwarte Bet dan, was met hart en
ziel verknocht aan de marine.
Bet was namelijk kadraaister en hield de
wacht op den steiger. Ze was een zeer in
vloedrijke persoon onder de negerbevolking.
Ieder commandant van een oorlogsschip,
die voor den tweeden keer in Suriname
kwam, mocht volgens de traditie niet aan
wal komen, voor hjj door Bet gezoend was.
Overste van Steyn, die in de periode van
den negeropstand In Suriname lag. had als
commandant van de „Sommelsdijk" nolens
volens, zich aan de kuische kus van de oude
negerin moeten onderwerpen. Je kunt dus
denken, dat de Nederlandsche marine door
Bet aanbeden werd! En vóór de troepen aan
wal kwamen, had die oude negering bij de
inboorlingen rondgestrooid, dat ze uit vaste
bron wist, dat iedere neger, die het waagde
zich tegen de marine te verzetten, en niet aan
de eerste sommatie zou gehoorzamen, met
een sloep onder gewapend geleide naar de
„Sommelsdijk" zou worden gebracht, en daar
aan de nok van de ra zou worden opgehan
gen.
De schrik zat er dus danig in. En toen ik
met mijn sectie matrozen en mariniers voet
aan wal zette, onderstreepte ik de bedreiging
van Bet, de oude negerin, en ik commandeer
de luide:
„Sabel op?" en toen... al wat neger was
stoof weg. De marine marcheerde langs de
rivier naar de Zwarte Hoven Brugstraat, en
daar betrok ik het hoofdbureau van politie.
Van hier uit patrouilleerde de marine door
de straten. Een bevel dat samenscholingen
van meerdere personen verboden waren, werd
uitgevaardigd. Dat was voor de negers wel
een penetentie. Ze waren gewend om 's avonds
altijd uit hun huizen te komen om te luchten.
De woningen in Paramaribo worden
's avonds n.L veel met luiken gesloten om het
binnendringen der muskieten te verhinderen.
Maar geen neger die het waagde 's avonds
buiten een frissche neus te halen. In gedach
ten rilden ze van angst, dat aan de nok van
de ra van de „Sommelsdjjk" zouden komen te
bungelen.
Bet van de keet, de oude negerin, had
enorm succes. Alles was rustig!
Na twee dagen werd er een burgerwacht
gevormd uit de inwoners van Paramaribo.
Die burgewacht was 70 man sterk, terwfil
de marine dienst deed met 60 man. Nacht en
dag was dit niet vol te houden geweest we
gens de uitgebreidheid van Paramaribo. De
burgewacht viel dus in om de marine af t®
lossen.
Joncheere, luitenant ter zee 2e klasse, had
opdracht die burgerwacht te leiden. Maar dl®
vond het geen baantje om met zoo'n ongeor.
dende troep burgers op te rukken. Zoo'n troeè
sjappies is beneden de waardigheid van ee®
marineofficier vond hjj. Toen moest lk het
zaakie opknappen. Het was me het stelletje
wel. Ze hadden van militaire opvattingen geen
snars verstand, maar overste Van Stein haa
alle vertrouwen in mjj gesteld en gezegd!
„Houwing, JU knapt dat zaakie wel op!"
„Ik zeg tegen den sergeant," aldus ver.
volgt de oude kolonel: „Leer die landrotten
links- en rechtsom maken met verdubbelde
rotten, dat ze niet als een stelletje zoutzak
ken staan, maar dat als ik commandeer:
„Geef a-a-acht!" dat ze dan derlui voeten bjj
mekaar moeten trekken, en dat ze doen wat
ik zeg.
De sergeant nam ze een half uur onder
handen, en het was reusachtig, wat we voor
elkaar boksten. Een tamboer van de marine
stond erbjj. Ik liet de roffel slaan en dat stel
letje trok z'n voeten bjj elkaar als grenadiers.
Met verdubbelde rotten rechtsom voorwaarts;
man het was alsof ze de paradepas liepen!
Het was zoo voor elkaar, dat ik definitief
commandant van die burgerwacht werd. ik
moest echter streng de miltaire tucht hand
haven, want op een gegeven oogenblik had-
den ze allemaal een hevig verlangen naar
moeder de vrouw te komen.
„Luit, we zouden graag even naar hui®
willen." Maar lk liet me niet beduvelen. Jui-
lie hebben je vrijwillig gemeld als burger,
wacht, thuis kunnen jullie nog lang genoeg
zitten. Patrouilleeren! Als de drommel! Iit
had zes groepen en ik stuurde lederen keer
voor één uur een groep uit om wachtdienst
te doen.
Op deze wijze is het oproer van de negers
in de kiem gesmoord.
Lohman werd naar Nederland teruggeroe»
pen en Titus Asch van Wjjk is hem opge
volgd. Die was, evenals Lohman, Anti-Revo»
lutionnair, maar een groot vriend van de Jo
den ln Suriname. Onder hem liep 't op roi«
letjes.
Alles te zamen genomen, heb ik heel pret
tige herinneringen aan mjjn verblijf ln West-
Indië. De bevolking droeg de marine op da
handen, voordat de „Sommelsdijk" wegging,
kregen we een fuif? Er werd een soort caba
ret voor ons gegeven. Of de Jannen een ple
zier hadden! Die stonden te zingen en potsen
te maken van jewelste.
Eén trok een heel treurig gezicht toen de
„Sommelsdjjk" wegging, en dat was de oude
negerin. Bet van de Keet, de kadraaister. Tot
weerziens, riep ze. en ze wuifde zoo lang tot
de „Sommelsdjjk" uit het gezicht verdwenen
was.
Tot weerziens, dacht ik met galgenhumor,
maar ik kreeg toch kippeval van angst. Mis
schien dacht lk, als ik hier weer kom, zal ik
als commandant van een oorlogsschip de ha
ven binnenloopen, en dan moet ik, net als
nu Overste van Steyn, de tradltioneele zoen
aan Bet van de Keet geven."
„En... burgemeester, bént u later in Su
riname teruggeweest als commandant?"
De oude kolonel knikte. „Het was ln 1914,
dat ik weer in Suriname aankwam. Ik had,
dat wil ik je eerlijk vertellen, de stuipen op
mjjn ljjf.
O wee, dacht ik, en het vervolgde mjj
als een nachtmerrie: Nu moet ik door oude
Bet gezoend worden!
...Gelukkig voor mjj, maar jammer voor
de oude negerin was Bet eenlge weken voor
aankomst van ons schip gestorven. Maar
toch, de oude zwarte was een vrouw, die de
Nederlandsche marine een goed hart toe
droeg, aldus besloot de oude burgemeester
van Den Helder zjjn Interessante vertelling.
Het twaalfde artikel werd opgenomen in
het nummer van Dinsdag 14 April J.L
Rondvraag.
Bjj de rondvraag wijst de heer Tronchet
op een dagbladbericht betreffende een actie
van de Vereeniglng van houders van uitleen
bibliotheken, die van de leeszalen onge-
Wenschte concurrentie vreezen.
De Voorzitter wijst er op, dat inder
tijd de boekhandel ook bezwaren maakte
tegen de stichting van de leeszalen, en een
verminderd boekendebiet vreesde. Gebleken
is evenwel, dat het juist de leeszalen zjjn,
die het lezen en koopen van boeken bevorde
ren en de leesbibliotheken zullen zeker van
de leeszalen op den duur geen schade onder-
Vinden.
Hierna sluiting.
EEN' KRANIGE REDDING VAN DEN
HEER VAN DOK.
Zjjn twintigste
De ter plaatse welbekende heer J. van Dok
«it de Basstraat ,de voorzitter van de ver-
ceniging „Moed-Volharding-Zelfopoffering"
heeft Maandagmiddag een kranige redding
verricht.
Omstreeks half vjjf bevond de heer van Dok
gich toevallig op de Buitenhaven, toen onge
veer voor de Marinekazerne het 7-jarige
toontje van den heer de Wit uit de Visch-
•traat in het water viel.
De heer van Dok bedacht zich geen moment,
♦n na zijn bonker uitgesmeten te hebben
sprong hjj den jongen na. Hjj was zoo geluk
kig deze direct vast te grjjpen en met behulp
van anderen op het vlot te helpen.
Deze redding heeft haar bjjzondere ver
diensten: te nee rs te is de heer van Dok reeds
de 60 gepasseerd en ten tweedeis het zjjn
twintigste redding: aldus een jubileum.
Wjj hebben hem gisteren nog even opgezocht
en geïnformeerd of hjj nadeelige gevolgen van
Bjjn duik in het nog jjskoude water heeft
ondervonden. Dat was evenwel meegevallen.
Een woord van hulde voor dezen kranigen
redder is hier zeker op zjjn plaats, een man,
die tal van malen reeds bewees de plaats als
voorzitter van Moed-Volharding-Zelfopoffering
Volkomen te verdienen.
NED. VEREENIGING VAN HUIS-
VROl'WEN.
Op een zeer druk bezochte bjjeenkomst van
bovengenoemde Vereeniging hield de verte
genwoordiger van de firma Stokhuyzen een
causerie over het onder dezen naam zoo zeer
bekende en goed geoutilleerde jam- en vruch
tensapbedrijf. Hierbjj werden o. a. afbeeldin
gen getoond van enkele machines, die er een
duideljjk beeld van gaven, dat in deze fabriek
vol mechanisch gewerkt wordt en die het
aanraken der vruchten en de daaruit vervaar
digde producten met menschenhanden totaal
•verbodig maakt.
Het consumeeren dezer prima artikelen,
welke in verschillende prjjzen verkrjjgbaar
Bijn, biedt U naast een absoluut hygiënische
bereiding de zekerheid, dat de levering ervan
plaats heeft in verpakkingen, die het volle
gewicht bevatten. Dit is in dezen tjjd wel
iets waar eens met nadruk op moet worden
gewezen.
Van het voortreffelijke ,,Rhena"-product
der firma werd een glaasje tot proef aan
geboden en hierbjj werd een heerljjk stuk cake
gepresenteerd, door Koopmans' Meelfabrieken
in Leeuwarden, wier vertegenwoordiger ons
het een en ander vertelde over de fabricage
van verschillende meelsoorten. We vernamen,
dat graan voordat het als zuiver consumptie
artikel kan worden gebruikt, allerlei bewer
kingen moet ondergaan, zooals borstelen,
wasschen, poetsen en malen ,dat vooral boek-
weitmeel een hooge voedingswaarde heeft en
licht verteerbaar is, zoodat hiermede vlug een
goede aanvulling van het menu te bereiden
is. De verpakte artikelen geven ons de waar
borg van zuiverheid.
De presidente, Mevrouw Grunwald, zei, dat
zonder reclame geen artikel kan worden ge
lanceerd en geen zaken in stand kunnen bljj-
ven en het dus goed gezien was van boven
genoemde firma's om de huisvrouwen op deze
Zeer interessante wjjze een goeden indruk van
hun artikelen te geven
FILMAVOND GEORGANISEERD DOOR
DE HELDERSCHE ZWEM VEREENIGING
EN REDDINGBRIGADE.
Op Dinsdag, 5 Mei organiseert de Helder-
eche Zwemvereenging en Reddingbrigade in
de Witte Bioscoop alhier een filmavond, ten
einde propaganda te maken voor de zwem-
fiport in het algemeen en ln het bijzonder
Voor het zwemmend redden.
De filmavond kan worden georganiseerd,
«lank zij de welwillende medewerking van het
Bestuur van den Kon Ned, Zwembond en van
het Bestuur van den Ned. Bond tot het red
den van drenkelingen, welke besturen elk een
zeer actueele film op zwemgebied ter be
schikking hebben gesteld.
De film van den Kon. Ned. Zwembond
geeft antwoord op de vraag: „Waar, hoe en
waarom zwemt Nederland?", terwjjl de an
dere film het werk der leden en brigades van
Nederland toont. Hierbjj wordt o.m. weerge
geven de vervoer- en bevrjjdingsgrepen, red-
dingsgevallen, demonstraties aan zee, werken
van kustbrigades, het zeer actueele gedeelte
betreffende reddingswerk bjj te water ge
taakte auto's e.d.
Wie reeds dikwijls de verzuchting heeft ge
blaakt: Daar had ik nog wel meer van wil
len zien als bjj toeval bjj gewoon bioscoop
bezoek eens ln het Holandsch nieuws een op-
name van Willy den Ouden of één onzer an
dere zwemberoemdheden de revue passeerde,
zal op Dinsdag a.s. voUedig tevreden gesteld
worden door wat de K.N.Z.B.-film te zien
geeft, Daar zjjn b.v. de opnamen van diverse
zwemslagen, snelzwemmen met daaraan ver
bonden techniek, schoonspringen, alles gede
monstreerd door de beste uit de besten van
Nederlandsche zwemmers en zwemsters. Op
namen van diverse zweminrichtingen, een ge
deelte betreffende zwemonderwjjs aan school
kinderen en veel meer. Kortom, deze film
toont u waarom zwemmen nuttig, noodlg en
aangenaam ls en de cultureele en sociale
waarde van dit alles.
In het nummer van Zaterdag a.s. komen
wjj nog even terug op het doel deze voorstel
ling voor wat betreft de reddingbrigade.
INSTITUUT VOOR ARBEIDERS
ONTWIKKELING.
Propaganda-Fecstvergaderlng afd.
Natuurvrienden.
Het was de heer Roovers, die gisteiavond
voor een goed gevulde zaal in het Bondsge-
bouw den natuurvrienden een woerd van wel
kom toeriep, en daarbjj wees op het min of
meer fleurige cachet, dat men dezen avond
gegeven had. In het bjjzonder had hjj het ge
noegen den heer Polderman, die een met
lichtbeelden geïllustreerde lezing zou houden,
het welkom toe te roepen.
Door viool en piano werden vervolgens en
kele nummertjes uitgevoerd, waarna direct de
heer Polderman het woord nam.
De heer Polderman:
Nadat deze verzocht had om staande de
nagedachtenis van den, des morgens over
leden pionnier, Wibaut te herdenken, ving hjj
zjjn betoog aan met het schilderen van de
wordingsgeschiedenis der Natuurvrienden
organisatie.
Zooals zoovele van de neven-organisaties
stamt ook deze uit de laatste jaren van de
voorgaande eeuw. Daarvoor toch had men
voornameljjk gelet, hetgeen trouwens begrij
pelijk was, op de materieele nooden van het
proletariaat, doch nu men dit op een belang
rijk hooger niveau gebracht had, werd het tjjd
ook eens te gaan letten op de geestelijke po
sitie. Tenslotte, aldus spr., kan men van
brood alleen niet leven.
Het was de toenmalige hoofdstad van
OostenrijkHongarije, Weenen, waar de
eigenljjke geboorte van de thans zoo groote
organisatie plaats vond. Het was daar, dat
een aanvang werd gemaakt met de menschen
vanuit de sloppen en stegen der groote stad
naar buiten te brengen, hun een Idee te ge
ven van Gods vrjje natuur, hen de oogen te
openen voor de schoonheid van hun land bui
ten de enge stadsbegrenzing.
Enhet groeide. Van het samengaan
van enkelen in het jaar 1895 (slechts 37),
groeide men in slechts 10 jaar uit tot een or
ganisatie van niet minder dan 8.000. In 1930
beleefde men het hoogtepunt: over alle lan
den verdeeld waren ln totaal ingeschreven
250 300.000 leden.
Evenwel, na 1930 kwamen de slagen: in
Italië was het met de Natuurvrienden, in ver
band met de dictatuur, gedaan, evenals later
in Duitschland, terwjjl men ook in Oostenrijk
met het regime van Dolfusz voor groote
moeilijkheden kwam te staan.
Hoe 't ook zjj, thans is de beweging weer
groeiende, niet in het minst in Nederland en
men mag zonder overdrijving spreken van een
wereldbeweging. Waf ons land betreft, dit
sloot zich aan ln 1923 en telt momenteel
10.000 leden.
Vervolgens vangt de met lichtbeelden (door
den heer Maas geprojecteerde) geïllustreerde
lezing aan. Wjj zien de vele groepshuizen in
tal van landen: ln België, in Frankrijk, in
Zwitserland, in Engeland en Amerika.
Nadat men tal van zeer aantrekkelijke
kiekjes gezien heeft vraagt de heer Polder
man of het wel verantwoord is den arbeiders
dit alles te laten zien, of het niet het opwek
ken van een begeerte is, die voor de meesten
toch nimmer in vervulling zal gaan. Hjj ont
kent dit en dringt er in dit verband op aan.
dat men nóg meer propaganda zal voeren,
dat men nóg meer moet offeren, opdat eens
de tjjd zal komen dat allen het vele schoons
van eigen land en daarbuiten zullen kunnen
genieten. Men heeft er recht op, en daarom
is het wekken van deze begeerte volledig ver
antwoord.
Belangrijker dan dit alles van het interna
tionale „Reisbureau" is evenwel volgens spr.
het werk ln 't eigen land, de arbeid in ge
meenschapszin verricht. Het tweede gedeelte
van de rede staat dan ook in het teeken van
Nederland: tal van steden en mooie plekjes
worden bezocht en bjj elk hiervan heeft de
heer Polderman wel iets interessants te ver
tellen.
Na de pauze
bezoeken wjj de 9 huizen en de 2 kampplaat
sen die de Nederlandsche Natuurvrienden be
zitten. Deze 11 centra zjjn het resultaat van
heel veel werk en nog meer offervaardigheid,
We krijgen uitstekende opnamen uit de
Voornsche duinen, van de Reewjjksche plas
sen, van de huizen bjj Loenen, van de Lage
Vuursche en in Twente.
De heer Polderman besluit zjjn bespre
king met het aantoonen van de vereischte,
dat men dan alleen volledig zal kunnen sla
gen als bjj allen de wensch naar een waar-
achtigen gemeenschapszin uitgaat, hetgeen bjj
iederen Natuurvriend een diepere overtuiging
behoort te zjjn. Hjj verzoekt nogmaals den
steun van allen, ter bereiking van het ideaal,
dat men zich reeds vele jaren geleden gesteld
heeft en waarvan reeds een belangrijk ge
deelte ln vervulling ging.
Na nog een enkel nummertje muziek is
het de heer Marinus, die onder aandrang van
de aanwezigen (het is dan reeds bjj elven!)
een fragment voorleest uit het boek van A.
M. de Jong: Frank van Wezels Roemruchte
jaren, hetgeen natuurlijk in den smaak viel.
De heer Roovers sluit daarna deze propa-
ganda-feestvergadering.
BIJ DE OPVOERING VAN „PARCIVAL".
Zondagavond a.s. in don Volksbond
door de Kath. Vrouiveljjke Jeugdbewe
ging „De Graal".
In verband met den Zondagavond op te
voeren Parcival-iegende ljjkt het ons nuctig
eenige bijzonderheden te geven betreffende
deze oeroude sage, welke steeds weer in de
middeleeuwen opduikt en die men in ontel
bare vormen terugvindt.
Het begint met de proloog, waarin de
reien vertellen van den herkomst der graal
en van de latere bewakers en Koning der
wondere kelk.
ln het dan volgend eerste tafreel zien we
Parcival als knaap, hoe hjj leeft en hoe het
onbestemde hem naar het avontuur trekt, in
dit gedeelte ontdekt hjj ook de 3 myseries:
Ucht-donker, levend-dood en God-Vjjand.
In het tweede tafreel trekt Parcival de
wereld ln en doodt ridder Ither om in het 3e
op den burcht Graharz opgevoed te worden
tot ridder. Hjj wordt Koning, doch vertrekt
om z'n moeder te zoeken. Dan vindt Parcival
de Graalburcht.
Het 4e en 5e tafreel vertellen respectieve
lijk hoe hjj zjjn roeping mist en God-loos door
de wereld zwerft om ln het 6e te laten zien
de bekeering: hoe hjj tot het weten komt dat
het niet de trotsche strjjder is die het Graal
mysterie zal weten op te lossen, doch de dioor
lijden gelouterde alleen.
Het laatste tafreel brengt de volkomen
verlossing van Parcifal en zjjn Koningschap
over de Graal-ridders. Het verhaal wordt dan
besloten met het „Laudate Domlnum".
Er zal ongetwijfeld voor deze bjjzondere
opvoering belangstelling bestaan.
TILLV KALKHOVEN's JORDAAN
CABARET.
Men schrjjft ons:
Een avond bjj Tilly Kalkhoven in haar bont
gekleurd Jordaan-Cabaret is geen verloren
avond. De „Mistlnguet van Holland" verstaat
de kunst als bjj tooverslag een zaal vol men
schen tot een vrooljjke .gemeenschap te
maken.
Zjj is een vrouw, die in haar cabaret
programma. aan den gullen humor uit de
onsterfelijke Amsterdamsche Jordaan alle
recht laat wedervaren.
De eerste groote attractie op Zaterdag en
Zondag a.s. in Casino is het bekijken der
muurschilderingen, die de groote zaal omge-
tooverd hebben tot een vrooljjken feest-
tempel.
Een attractie op zich zelf vormen de zin
gende kellners. Het zjjn Jordaansche jongens
die gemoedelijk in een truitje rondloopen en
een roode das om hun hals dragen. Zjj brengen
niet alleen de potten bier rond, maar hebben
ook hun aandeel ln het cabaretprogranvna.
RIJWIELDIEFSTAL.
Door een bewoner van de Spechtstraat werd
aangifte gedaan van vermissing van zjjn
r|jwie! hetwelk in een garage achter de
Keizerstraat was geplaatst.
Schoorsteenbrandje.
Maandag werd kennisgegeven dat er een
schoorsteenbrandje in de Emmastraat was.
Door het werpen van zout ln den schoor
steen werd de brand gebluscht. Persoonlijke
ongelukken kwamen niet voor.
Een heethoofdig jochie.
Door de politie te Alkmaar werd kennis
gegeven. dat aldaar aan het Hoofdbureau van
Politie een jongen verbleef, die na een twist
met zjjn moeder alhier, was weggeloopen. In
overleg met den vader van den jongen is hjj
per autobus naar Den Helder teruggebracht.
Wie?
Aan het hoofdbureau van Politie bevindt
zich een onbekend persoon, vermoedelijk van
Duitsche nationaliteit.
De Commissaris van Politie te Den Helder
verzoekt hun, die meenen eenlge inlichtingen
te kunnen verstrekken omtrent zjjn identiteit,
de plaats, waar hjj voor zjjn aanhouding ver-
bljjf hield of eenige andere inlichtingen, welke
voor de vaststelling van zjjn identiteit moge
lijk van belang kunnen zjjn, dringend hiervan
zoo spoedig mogelijk mededeeling te doen aan
het Hoofdbureau van Politie alhier.
Het signalement van bedoelden persoon
luidt als volgt:
Lengte 1.82 M„ rechte houding, slank
figuur, ongeveer 22 23 jaar oud, langwer
pig gezicht, hoog voorhoofd, naar achteren
gekamd blond haar, gezonde kleur, grjjze
oogen, rechte neus, geen baard of knevel,
dikke bovenlip, zeer grove handen, welke
aan de binnenzijde geheel met eelt zjjm be
dekt, op den linkerduim heeft lijj een ver
dikking.
Hjj is gekleed in een zwart colbert-costuum
(mcc streepje) zwarte lage schoenen, donker
gr\ize sokken, wit overhemd, witte slappe
boord, zwart met rood en grjjs gestreepte
das, donkerblauwe sjaal met witte stippen,
grjjzen slappen hoed, waarin de letters v. d.
G. voorkomen en de firma-naam C. Troost,
Den Helder (De naam Den Helder ls onlees
baar gemaakt).
VISSCHERIJ.
Op de zuid was er weinig garnalenaanvoer.
Er werd slechts twee dagen gevischt en
toch was het vastgestelde kwantum, dat
mocht worden aangevoerd, slechts 50 kilo per
zeil- en 100 kilo voor motorvaartuigen.
Het besommingsresultaat kon dus slechts
zeer laag zjjn.
De Noordzeevisscherjj had ook te ljjden
onder het stormachtige weer der vorige week,
zoodat er een schaarsche besomming het ge
volg was was. De prjjzen varieerden zeer.
Maandag waren de prjjzen aan den afslag te
IJmuiden nogal goed, zoodat enkele trawlers
een tameljjk behoorlijke besomming korden
maken.
In Scheveningen wordt geklaagd, dat er
den laats ten tjjd zoo weinig aanvoer is van
tarbot, terwjjl er verleden jaar om dezen tjjd
zoo bjjzonder veel tarbot werd aangebracht.
Ook dit ichrjjft men toe aan de koude,
maar waarschjjnljjk zal het wel een geheel
andere oorzaak hebben. Men is geneigd een
oorzaak aan te wjjzen, die oogenschjjnljjk het
meest voor de hand ligt, maar welke waar
schjjnljjk niet is na te speuren.
Zoo kwam er verleden Jaar veel tong
voor op onze kust, meer dan ervaren vis-
schers zich konden heugen, dat dit het geval
was geweest. Men tastte toen naar de oor
zaak er van, maar kon er geen verklaring
van geven.
Liet de ansjovis zich dit jaar al heel vroeg
ln het zuiden zien en kwam er zelfs al een
exemplaar voor in de Waddenzee, thans
wacht men. vergeefs op de groote scholen;
ze laten zich nog niet zien.
Uit het zuiden wordt zelfs gemeld, dat er
zelfs geen enkel exemplaar meer wordt
waargenomen. Zou ook hiervan de koude de
oorzaak kunnen zjjn?
VAN ONZE ADVERTEERDERS.
Een gevelsteen uit den Rembrandt-
tjjd Inspireert een moderde handels
organisatie.
I
Men schrjjft ons:
Toen het nieuwe fabrieksgebouw van de
Koffie Hag Maatschappij in Amsterdam tus-
schen de Laurier- en Rozenstraat, met uitgang
naar de Prinsengracht, werd opgetrokken,
vond men ln een regenput een gevelsteen.
Deze steen, die thans aan den gevel van het
nieuwe gebouw prjjkt, stelt een „Lindt-Winckel"
voor.
Er was gedurende ruim 25 jaren maar één
coffeïnevrjje koffie, n.1. Hag. Toen de gevel
steen van „De Lindt-Winckel" gevonden was
en men zag, dat deze winkelier uit den Rem-
brandt-tjjd door de voorstelling op diens
gevelsteen reeds wilde aantoonen, dat zjjn
artikelen niet alleen door den deftigen stand
gebruikt konden worden, maar dat ook de
middenstand en de arbeidersvrouw daar
konden koopen, stond het voor de Koffie Hag
Maatschappij vast, dat de gegarandeerd coef-
fïnevrjje koffie, die beter voor de gezondheid
is, ook in goedkoopere soorten baschikbaar
moest worden gesteld, zoodat deze onschade
lijke koffie binnen het bereik van iedereen
kon komen.
Laboranten ec technici gingen aan den slag
en het resultaat was ln 2 opzichten belangrjjk.
Thans is er niet alleen een gegarandeerd
coffeïnevrjje koffie binnen ieders bereik, maar
ook op het gebied der conserveering van het
heerljjke koffie-aroma zjjn geweldige vorde
ringen gemaakt. In het nieuwe bedrijfsgebouw-
staan de meest geperfectionneerde machines,
waarmede deze vindingen worden toegepast.
Het standaardmerk Hag, de van ouds be
kende superieure kwaliteit, wordt thans onder
super-vacuum verpakt, dus in luchtledige
bussen, die de koffie tegen geur- en smaak-
bedervende invloeden beschermen. Zelfs in de
meest veraf gelegen streken krjjgt de huls
vrouw dus thans de Hag-koffie kersversch
uit de branderjj in haar provisiekast.
Zitting van 28 April.
Joh. B., Wervershoofd. diefstal in kaas-
fabriek; eisch 50 of 25 dg.; uitspraak; 25,
of 15 dagen.
Erwin K„ Wervershoofd, diverse diefstal
len, eisch 10 mnd gev.; uitspraak: 6 maan
den gevangenisstraf.
L. Z„ bollenkweeker te Castricum. Hooger
beroep van vonnis kantonrechter van 50
of 25 dg.: eisch bevestiging; uitspraak 40
of 20 dagen.
Jan I., Egmond Binnen, bollenkweeker.
Hooger beroep vonnis kantonrechter van
30 of 20 dagen; eisch bevestiging; uit
spraak conform.
A. A., bloemenventer, Limmen, hooger be
roep vonnis kantonrechter van 10 of 6 dg.;
eisch 5 of 3 dg. uitspraak: vrijspraak.
Deze drie gevallen betrof teelen van bollen
zonder vergunning van de Sierteeltcentrale.
H. v. G., garagehouder te Zeist, dood
door schuld, (aanrijding te Wieringen op 7
December J.l.) eisch: vrijspraak. Uitspraak
conform.
Zitting van Dinsdag 28 April.
,n Heethoofdig jongmensch.
De 22-jarige Joh. A. S. uit Wieringen stond
terecht wegens smaadschrift. Hjj had ln
December 1935 bljjkens de dagvaarding de
eer en goeden naam aangerand van de heeren
C. P. Ooms en J. W. Lucas, resp. directeur
en gedelegeerd Commissaris van de N.V.
Drukkerjj „De Spaarnestad", uitgevers van
het Panorama, door een pamflet in een oplaag
van 250 exemplaren te verspreiden, waarin hjj
had geschreven, dat genoemde heeren N. K.
hadden belasterd en dat deze N. K. niet het
Panorama had opgelicht, maar dat het Pano
rama N. K. hadden op
De invulling van dit hiaat liet hjj aan de
lezers van het pamflet over. Tevens had hjj
sprekende van de directie van het Panorama
geschreven: de ,.heren(?)".
Verdachte erkende dit pamflet geschreven
te hebben; met het hiaat ...op had hjj niet
bedoeld „opgelicht", maar: op laten draaien
voor de kosten, welke verkalring natuurljjk
niet geaccepteerd werd door de rechtbank.
De heeren Ooms en Lucas, als getuige
gehoord, verklaarden zich door den inhoud
van het pamflet beleedlgd te gevoelen. Briga
dier Bergsma had ook de eer gehad een der
gelijk pamflet te mo^en ontvangen, verd.
aldus deze getuige, bewoog zich nogal op
politiek terrein, doch stond overigens goed
bekend.
Get. décharge N. K„ verklaarde ontslag
genomen te hebben als colporteur van het
Panorama, waarna hjj trachtte een ander
periodiek „Stad en Land" ingang te doen
vinden; hjj ontkende echter dit te doen bjj de
Panorama-abonnees. In het pamflet heeft get.
niet de hand gehad; wel wist hjj van de ver
spreiding af. Toen ook get. verklaarde even
als verdachte, dat hjj achter de woorden:
Niet Kat heeft het Panorana opgelicht, maar
het Panorama heeft Kat opmeende
te moeten lezen: ...laten opdraaien voor de
kosten", moest de rechtbank toch wel be
grijpelijk lachen over deze veelzeggende soli
dariteit van verd. en deze getuige.
De Officier achtte het volkomen begrijpelijk
dat een klacht was ingediend; het pamflet
was beleedigend; eerstens door de uitdruk
king: de herenvan het Panorama; ver
der door het ten laste leggen van het straf
bare feit: belasteren en ten derde door de in
sinuatie van oplichting.
Verd. is een heethoofd en warhoofdig jonge
man, aldus de Officier die aan politiek wil
doen, zonder nog te weten wat politiek is; in
de wereld van groote menschen wordt zjjn
handelswijze niet geslikt. H|) moet nog 'n hoop
leeren; hjj moet zelfs een harde les hebben
daar kan hjj dan het zjjne mee doen. Spr
achtte hier het primair tenlaste gelegde, over
treding van art. 261 wettig en overtuigend
bewezen. Waar verdachte getoond heeft niet
voldoende inzicht te hebben in wat hjj gedaan
heeft, is een gevoelige straf noodig; gezien
zjjn blanco strafregister wil spr. geen vrij
heidsstraf vragen, doch een flinke boete, n.L
50 of 30 dagen. Uitspraak 5 Mei.
In Parjjs goede sier gemaakt.
Voor de derde maal ln kort tijdsbestek kreeg
de rechtbank een belangrijke verduisterings
zaak te berechten. Ditmaal betrof het de ver
duistering bjj de fa. Erven P. Verburg, Noord
Hollandsche Conservenfabriek te Noord
Scharwoude, gepleegd onlangs door haar
reiziger, de 35-jarige Anthonie van H., ge
durende de jaren 1934 en 1935 tot een bedrag
van circa 6000, zooals destijds werd gemeld.
Verdachte had bjj zjjn verduistering het
systeem gevolgd, dat hjj gelden die hjj van A.
ontving gedeeltelijk verantwoordde als van B.
of C. te hebben ontvangen, welke afnemers
gewoonljjk niet vlot betaalden en gevaar
Hepen geen goederen meer van de fa. te zullen
ontvangen. Hierdoor werd dit gevaar afge
wend, doch tenslotte moest het toch uitkomen.
Op deze wijze zou verd. ten gunste van slechte
betalers een bedrag van 3600 ten nadeele van
zjjn firma hebben verduisterd. Doordat de fa.
de gewoonte had per 1 Jan. een rekening cou
rant aan de afnemers te zenden, bestond de
kans, dat een en ander zou uitkomen.
Toen hjj op zekeren dag naar het Zuiden
des lands was gereisd en na 2 dagen nog niet
was teruggekeerd, rees het vermoeden, dat hjj
naar het buitenland was uitgeweken. Dit ver
moeden bleek juist te zjjn. want aan een
dominé in Broek op Langedjjk had hjj vanuit
Parjjs een brief gestuurd, waarin hjj mede.
deelde een fout te hebben begaan en daarom
was gevlucht
In het vreemde land wilde hjj trachten goed
te maken, wat hjj had misdaan. Hjj schreef
den dominé, dat hjj een dubbel leven had ge
leld en verzocht hem zjjn vrouw met een en
ander in kennis te stellen en haar notabene
100 van het verduisterde geld, ln den brie
ingesloten, te overhandigen. De dominé stel e
zich echter in verbinding met de fa. Verburg
en de familie van H. in Zeeland. De fa. ®r'
burg, die inmiddels ook een brief van \e
had ontvangen wendde zich echter tot den
burgemeester, die de veldwachters Leuring en
Rood een onderzoek liet instellen.
Het bleek vervolgens, dat verd. een pa* h
aangevraagd voor Noord-Afrika, welke W»
zelf uit Haarlem had gehaald.
In Parjjs had hjj van de 1900. die
zich had mooi weer gespeeld; hjj was
den gevallen van een Duitscher, die met e
naar de Follies Bergères was gegaan, w®
hjj verdween en verd. v. H. in handen
van vrooljjke vrouwtjes, die hem zjjn gel'
25 na afhandig maakten. Toen zond hij
vrouw een telegram, met het verzoek
Roosendaal te komen. Dit telegram was
zaak. dat hjj op het station ln de val
Justitie liep. Hjj werd gearresteerd aldaar
nijar het Huls van Bewaring te Alktl.'en
overgebracht. Hjj bekende 2400 ten e
bate te hebben aangewend.
Verd. ontkende op 'n vraag van den
met z'n Amsterdamsche relatie naar Parij® w
zjjn gevlucht, de Président geloofde n.1 1
van het verhaal van de Folies Bergss,
veronderstelde, dat de vrouw uit Amstv
hem van dat geld had afgeholpen, Hetg
verd. ontkende. I
Over zjjn vlucht naar Parijs vertelde |e j
dat hij het plan had om in Algiers m«
geld, dat hjj over had 'n zaak te beginne®'
had het vliegtuig van Marseille naar Alg^
al besteld. Voordat hjj met den trein uit
