Marine-Manoeuvres
Julianadorp.
Wieririgen
Schagen.
HELDER3CHE COURANT VAN ZATERDAG iB fÜLI TQgfl
Die schele Hoofdpijn
die telkens Uw dag vergalt
Mexico zonder licht.
De ontvoering van Emmy Houston
Verscherping der strafwet tegen
roekelooze motorbestuurders.
Regeering zet spoed achter
inpolderingswerken.
IQ Augustus wordt Lemmer
aanbesteed.
AKKER.CACHETS
Dikkers en gevormd door Hr. Ms. „Gelder*
land". Hr. Ms. „Hertog Hendrik", een gr08p
G-booten en een groep L-vliegtuigen hebben
't weer op te nemen tegen een blauwen vijand^
die er vandaag als volgt uitziet: Hr. Ms.
groep Z-booten (jagers). Hr. Ms. onderzee,
booten (O 9. 10, 11 en 15) en 2 groepen
G-vliegtuigen. Vanmorgen om 9 uur lag de
roode scheepsmacht op 5 myl ten westen van
het lichtschip Noord Hinder en zette vandaar
koers naar het Noorden tot Noord-Oosten.
De blauwen zijn er nog niet achter kunnen
komen, wat hun tegenstanders in het schild
voeren, maar zij verwachten blijkbaar, dat het
smaldeel op weg is naar het zeegat van Ter.
schelling om een eskader te versterken, dat
daar een operatie aan het verrichten is.
Natuurlijk zal blauw trachten te verhinderen,
dat het z-oode smaldeel contact krijgt met het
eskader en daarom heeft zij zich in de buurt
van het lichtschip Maas genesteld om te
trachten de roode schepen te vernietigen.
We zien thans de roode scheepsmacht al
zig-zaggend haar weg naar het Noorden ver-
volgen. Voorop gaat het admiraalschip Gel.
derland, aan beide kanten geflankeerd door
een G-boot en achter dit trio sluit de Hertog
Hendrik, een tusschenruimte van ongeveer
400 tot 500 meter bewarend, zich aan. Ook
zien we nog de Z 5 achter ons, doch deze is
neutraal, doet alleen dienst als oppikboot voor
eventueel te lanceeren torpedo's. De beide
kruisers stooten zware rookwolken uit hun
schoorsteenen, hetgeen zeer funest is, daar de
vijand nu van verre onze nadering kan ver.
kennen. De moderne oorlogsschepen hebben
daar geen last van, maar wij zullen 't er zoo
lang mee moeten stellen. Hoe lang nog? De
groep roode vliegtuigen heeft een groot rayon
verkend, maar ook de vijandelijke vliegers
zitten niet stil, want om half tien zien we ze
over onze scheepsmacht vliegen. We zijn ver
kend en de vijand weet onzen koers en heeft
zijn vermoedens bewaarheid gezien, zijn
schepen zullen thans de juiste opstelling
kiezen om ons den doortocht te beletten. Voor.
loopig is een ontmoeting nog niet te vreezen
en enkele uren gebeurt er dan ook verder
niets. Om half een 's middags worden we er
aan herinnerd, dat we dicht bij den vijand
aangekomen zijn. Deze begroet ons n.1. met
een escadrille bommenwerpers, dat een bom.
menaanval op ons hoofdschip uitvoert. Het
werpt' van 1200 meter hoogte 3 bommen met
een totaal gewicht van 600 kg naar beneden,
maar de Gelderland komt onder het moor.
dend vuur door en kan ongehinderd haar tocht
vervolgen. De vliegtuigen verdwijnen, maar zij
zullen terugkomen. Met een nieuwen voorraad
bommen zullen zij hoogstwaarschijnlijk een
nieuwen aanval op de roode kruisers doen.
Inderdaad, het roode smaldeel heeft een
tweede aanval tusschen 2 en 3 uur te door.
staan. Thans hebben de vliegers het op da
Hertog Hendrik gemunt, doch ook nu hebben
zij geen succes, de bommen missen hun doel.
Aan dit alles is te merken, dat de we hoofd-
macht van Blauw zullen ontmoeten. Om half
vier verkennen de roode vliegtuigen aan
stuurboord van onze schepen een vijandelijke
onderzeeër. Zij blijven boven het schip cirkelen
en drukken het door hun dreigende bommen
onder water. De onderzeeboot neemt daarop
de vlucht en de Rooden zullen van haar wel
geen last meer hebben.
Steeds verder dringen de roode schepen,
om het kwartier wordt van koers veranderd
om de vijandelijke verkenningen te bemoei
lijken. Toch doemt aan de horizon een blauwe
Z-boot op, vaart onze masten in elkaar en
gaat dan snel haar bevindingen aan de eigen
onderzeebooten melden. Ook vijandelijke vlie
gers laten zich zien, zij zorgen er echter wel
voor buiten het bereik van de roode scheeps-
mitrailleurs te blijven.
geen woord gesproken, iedereen zwoegde
zwijgend voorwaarts... aan het natte pak werd
in de verste verte niet gedacht. Wij achter
blijvers genoten van het tafereel, dat de zee
met haar ruim twee honderd landbestormers
bood. Weldra hadden de eersten het strand
bereikt, spoedig volgden de anderen. De divi
sies van de Hertog Hendrik maakten de lan
ding nog wat „echter", door in stormpas de
duinen te beklimmen. Zij rustten niet eerder,
dan nadat zij de top ervan bereikt hadden...
eerst toen beschouwden zij de zege als een
feit! De divisie van de Gelderland deden aan
deze bestorming niet mee, doch moesten on
middellijk na aankomst uit het water aan
treden. Enkele minuten laten waren zij geflan
keerd door hun vrienden van de Hendrik, die
hijgend maar glunderend van hun duin
bestijging waren teruggekomen.
Het verblijf op het „veroverde" land de
landing had plaats tusschen Oosterhoofd en
Vrouwenpolder op Walcheren heeft slechts
enkele minuten geduurd, want spoedig werd
het bevel gegeven, dat de divisies zich weer
naar de sloepen moesten begeven. We kregen
nu het zelfde schouwspel doch van omge
keerde richting. De mannen hadden bepaald
pleizier in het bad, zoo zagen we onder de
mariniers een enkeling, die zich maar had
laten vallen om in vol ornaat naar de sloep te
zwemmen. Kletsnat, het water siepelde in de
„kissies", zaten allen spoedig weer in de sloe
pen, men kon het ze aanzien, dat ze zelf
tevreden waren over de geslaagdheid van deze
oefening. In een echte overwinningsroes werd
de terugtocht naar de schepen dan ook aan
vaard en zonder dat zich ook maar een enkele
stagnatie voordeed of een wanklank gehoord
werd stonden allen voor half negen weer aan
dek. Een buitengewoon nuttige en geslaagde
manoeuvre was volbracht! Tusschen 9 en 10
uur legde het aan de Roode scheepsmacht toe
gewezen nevelvliegtuig een nevel om de terug
tocht der divisies te maskeeren.
Aan boord Hr. Ms. „Hertog Hendrik, 15 Juli.
Het was vroeg op, den derden dag der
vloot-manoeuvres. Reeds om half vijf in den
ochtend klonk het schetterende signaal
door de ingewanden van de in de
Roompot gelegen schepen en om kwart
over vijf stonden de verschilende secties
reeds aan stuurboord en bakboord aan
getreden. Het was één en al bedrijvigheid aan
boord; er zou een landing uitgevoerd worden
en dat beteekent, dat er van te voren heel
wat verhapstukt (zooals dat in een marine
term heet) moest worden. De officieren, on
derofficieren en manschappen, die aan de lan
dingsdivisie zouden deelnemen, hadden zich in
het z.g. debarkementstenu gestoken, d.w.z.
zij droegen een grijs-groenen linnen broek en
puttees. Voorts waren zij op de voorgeschre
ven wijze gewapend, dus de officieren met
revolver en klewang en de overigen met ge
weer.
Man over boord!
Het zal even zes uur geweest zijn, toen het
bevel „Sloepen strijken" gegeven werd. Het
was nauwelijks tot de manschappen doorge
drongen toen de „Gelderland" de T-vlag
(Fransche vlag) heesch, waarop de Uitkijk
van de Hendrik onmiddellijk meldde: Man
over boord! De kreet werd overgenomen door
de bemanning en een oogenblik was er ont
roering onder de mannen. Men haastte zich
naar de verschansing en inderdaad de alarm
kreet bleek gerechtvaardigd te zijn. Daar
dreef een man en de stroom voerde hem in
snelle vaart langs de „Hertog Hendrik". Aan
boord van de „Gelderland" was den drenke
ling een boei, waaraan een brandende fakkel,
nageworpen, doch de man was blijkbaar reeds
dermate buiten bewustzijn, dat hij dat red
dingsmiddel niet zag en zich dan ook daar
van af bewoog. Onmiddellijk waren op de
„Hertog Hendrik" maatregelen genomen om
den drenkeling te kunnen redden. Een sloep
werd bemand en gereed gehouden, het schip
draaide zelf intusschen bij. Men wachtte zeer
verstandig tot de man langszij gekomen
zou zijn, want tegen den stroom inroeien zou
dwaasheid geweest zijn.
Juist toen de drenkeling de „Hertog Hen
drik" genaderd was, zonk hij zonder een tee-
ken te geven plotseling weg. Twee matrozen
sprongen den zinkenden kameraad na, de
sloep was intusschen gestreken. In spanning
volgde men aan boord van de schepen de
handelingen in en op het water. De belde
moedige mannen doken en doken, de sloep
zochthelaas de drenkeling kwam niet
meer boven water. Meerdere sloepen werden
gestreken, ook van de „Hydra" en de „Douwe
Aukes"; de „Gelderland" liet zich met den
stroom wat meedrijven, de beide watervlieg
tuigen, die inmiddels gearriveerd waren, zoch
ten al cirkelend de Roompot af. Dit alles
mocht echter niet meer baten en ten langen
leste, diep teleur gesteld, moest men de red
dingspogingen staken. Het slachtoffer, de zee-
milicien 2e kl. S. van Dijk, was met den
stroom meegesleur en bleef aan de turende
blikken van de manschappen onttrokken
zoo'n migraine, die U ongeschikt maakt
voor Uw werk, die Uw geest versluiert
en U het denken onmogelijk maakt, daar
door behoeft Ge U niet te laten kwellen.
Gebruik daarvoor nu eens één of twee
"AKKERTJES" en dat ellendige gevoel zal
optrekken als 'n grauwe mist voor de zon.
Dan zult Ge U weer verjongd en als her
boren gevoelen, vol werk- en levenslust.
"AKKERTJES" bevatten een zeer bijzondere
samenstelling van geneesmiddelen, bereid
volgens recept van Apotheker Dumont en
zijn onschadelijk. "AKKERTJES zijn ook
ongeëvenaard door hun snelle en prompte
werking bij allerlei aandoeningen zooals i
Griep, Kou, Spierpijn, Zenuwpijn, Rheu-
matische pijnen, Lendenpijn, Migraine
Vrouwenpijn, Kiespijn en Lusteloosheid.
Overal verkrijgbaar. Per 12 stuks 52 cent.
Donderdagmiddag" is onder de electriciteits-
arbeiders in Mexico een staking uitgebroken.
De electriciens van de acht belangrijkste staten
van Mexico hebben zich bjj de staking ge
voegd. De trams kunnen niet rijden en de
stroom voor licht en telefoon ontbreekt.
Naspel van een studentengrap.
Gisteren zijn te Edinburgh twee Schotsche
studenten tot betaling van boeten van 5 en 3
pond of 10 dagen hechtenis veroordeeld wegens
hun aandeel in de tijdelijke ontvoering van de
tponeelspeelster Emmy Houston bij den stu
denten rag van eenige maanden geleden bij
de wisseling van het dectoraat.
In antwoord op een Interpellatie van den
bisschop van Winchester ln het Engelsche
Hoogerhuls, die er de aandacht op vestigde,
dat meer dan 20 procent van het aantal slacht
offers op de openbare wegen kinderen onder
15 jaar waren, heeft Lord De la Warr namens
dn regeering gezegd, dat er Inderdaad een
zekere categorie van chauffeurs en motor
rijders scheen te bestaan, die niet konden
beschouwd worden als verantwoordelijke men-
schen, en het was de vraag of de straffen
hun door de rechtbanken opgelegd, wel vol
doende afschrikwekkend werkten. In de prac-
tijk was hier althans weinig van gebleken en
bovendien waren de rechtbanken met hun
langzame procedure misschien niet de ge
schiktste instanties voor deze soort misdrij
ven. De regeering overweegt nieuwe speciale
wetgeving voor deze gevallen, waarbij in de
eerste plaats aan verscherping van de straf
wet wordt gedacht.
Volgens recept van Apotheker Dumont_
Daar Rood geen middelen bezat om de Blau
we jagers te verdrijven, konden deze door
voortdurend verkenningsberichten te seinen de
Blauwe onderzeebooten ten aanval brengen.
Rood trachtte tevergeefs Blauwe radio-
berichtgeving te storen.
Van zijn kant liet Rood door zijn verken
ningsvliegtuigen een groot zeegebied af pa-
trouilleeren, om de Blauwe onderzeebooten te
verkennen en zoo mogelijk onder water te
drukken.
De Blauwe vliegtuigen verichtten daarna
herhaalde bomaanvallen, waartegen de groote
schepen zich trachtten te beschermen door
verspreiding.
Beide liepen zoodoende aanvankelijk geen
zware schade op.
Te omstreeks 4 u. n.m. ontdekten de Roode
vliegtuigen een Blauwe onderzeeboot en druk
ten deze onder, waardoor een aanval werd ver
hinderd. Het Roode verband trachtte toen door
koerswijziging het gevaarlijke gebied te ont
wijken.
Te 4 u. 21 werd de „Gelderland" niettemin
door de „O 10" kort na een bommenaanval mld-
scheepsch getroffen, waardoor de vaart ver
minderd moest worden tot 7 myl.
Hierop splitste Rood zijn macht en liet de
„Hertog Hendrik", beschermd door 2 torpedo
booten ter uitvoering van de opdracht verder
gaan.
Vergeefs trachtte de „Gelderland" daarop de
Roode vliegtuigen voor bescherming aan te
trekken. Deze waren door benzinegebrek even
wel reeds genoodzaakt geweest naar hun basis
terug te keeren. Om 6 u. 10 n.m. viel zoodoende
de „Gelderland" ten offer aan de „O 11", ter
wijl de „Hertog Hendrik", die aan de onderzee
booten ontsnapt was, tenslotte bij een bomaan
val om 6 u. 20 werd vernietigd.
Inmiddels was Rood er in geslaagd met ge
schutvuur een Blauwe torpedojager, die zich
binnen vuurbereik waagde, te vernietigen.
Het resultaat was aldus, dat Rood zijn op
dracht niet heeft kunnen uitvoeren.
Wederom slecht weer.
Intusschen was de wind weer opgestoken,
hetgeen bjj voorbaat geen al te beste middag
voorspelde. Niettemin werd om 12 uur precies
het anker gelicht om het tweede gedeelte van
deze oefening uit te voeren. De Roode scheeps
macht, ditmaal bestaande uit Hr. Ms. Gelder
land, Hertog Hendrik, de mijnenleggers
Douwe Aukes en Hydra en een nevelvliegtuig
(de groep L-vliegtuigen moest wegens het
slechte weer verstek laten gaan) moest zich
vanuit de Roompot naar zee (Noord Hinder)
begeven en zoo manoeuvreeren, dat zij de aan
vallen van Blauw, bestaande uit Hr. Ms.
onderzeebooten O 9, O 10, O 11 en O 15, een
groep Z-booten (Z7 en Z8), een groep G-boot
(G15 en G16) en een groep G-vliegtuigen,
zou kunnen ontloopen. Daar het traject naar
den Noord Hinder in korten tijd afgelegd
kan worden zou Rood een aantal schijnkoer-
sen loopen, waarbij het nevelvliegtuig bij het
veranderen van koers een nevel zou leggen.
De blauwe bevelhebber, luit. ter zee 1ste
klasse C. W. Slot, had de opdracht om de
roode scheepsmacht te vernietigen.
Tot een ontmoeting, laat staan tot een
strijd is het echter niet gekomen. Want
nauwelijks waren de schepen een uur buiten
gaats en had het nevelvliegtuig zijn eerste
gordijn gehangen (dat echter door den ster
ken wind spoedig verdwenen was), of de zee
werd zoo hoog, dat de beide mijnenleggers
in moeilijkheden kwamen. Mijn begrijpe goed,
deze schepen zijn uitsluitend bestemd om
dicht onder den wal te opereeren en vandaar,
dat zij niet op hooge zeeën berekend zijn.
De „Hydra" kon weldra het tempo niet meer
volgen en daar het er uit zag, dat het weer
eer slechter dan beter zou worden, wendde
het admiraalsschip „Gelderland" den steven
en zette koers terug naar Vlissingen. De
oefening werd afgelast...
Op den terugweg, die enkele uren vorderde
omdat de schepen alles tegen hadden, hebben
we er van gelust! De wind was plotseling
van zoo ongekende hevigheid, dat zware
stortzeeën over de boeg kwamen. Af en toe
bereikte de wind een kracht van 10 meter
per secunde, hetgeen een dikke storm is.
Kolonel Wakerlin en de eerste officier, luit.
ter zee 1ste klasse Meyer, bleven dan ook
constant op de brug van de Hertog Hendrik,
die zich manhaftig door de beukende rollers
sloeg. Voor ons uit steigerde de Gelderland
als een jong veulen, maar bepaald te kwaad
hadden het de Hydra en de Douwe Aukes, die
ver achter geraakt waren. Het gebeurde ette
lijke malen, dat de Hendrik halve kracht
ging loopen om de Hydra niet uit het oog
te verliezen, terwijl de Douwe Aukes een
tijd lang achter haar zuster ging varen.
Langen tijd keek men uit, waar de Z. en G
booten bleven. Na verloop van tijd zagen we
de Z 8 en de G 15 voorbij loopen, beter ge
zegd voorbij duiken, want zij zaten meer
onder water dan boven water. De anderen
waren blijkbaar een ander „gaatje" binnen-
geloopen. En steeds meer wakkerde de wind
aan, zoodat het met recht spookte. Het was
een sauve qui peut.
Omstreeks half vijf ln den middag kwam
men echter behouden voor Vlissingen aan,
ook de mijnenleggers hadden de voor hen wel
zeer moeilijke tocht naar behooren volbracht.
Daarzijn heel wat zeemanschap en heel wat
zweetdruppels op de stookplaat voor noodig
geweest!
A/b. Hr. Ms. Hertog Hendrik, dd. 16 Juli.
Blauw slaat Rood met mijnen
Oefening ln samenwerking met de
Kust Artillerie.
In den prillen morgen van den 16en Juli is
oorlog uitgebroken tusschen Rood en Blauw.
De Gelderland en Hertog Hendrik, geassi
steerd door een groep Z-booten. n.1. de Z 7
en de Z 8 en een groep G-booten, de G 15
en de G löbenevens een groep L-vliegtuigen
(wier deelname aan den krijg, zooals steeds
tot nu toe( niet doorging, hebben de opdracht
gekregen om de belangen van het Roode
fictieve rijk te verdedigen, terwijl zulks voor
Blauw is opgedragen aan het commando Zee
land, waaronder ressorteeren de mijnenleggers
Friso, Douwe Aukes en Hydra, welke laatste
twee in dit verband als pantserbooten be
schouwd moeten worden. Voorts een divisie
mijnenvegers en een groep G-vliegtuigen. Te
land is men terdege op zijn qul vlve, want
het ls Rood bekend, dat de Marine Kust
PREDIKBEURTEN.
Nod. Herv. Gemeente.
's Morgens 10.30 uur, Ds. M. van Wlchen
H. Doop.
Zendingsgebouw „De Ster der Hope".
's Morgens 10 uur en 's avonds 7.30 uur,
de Heer I. Kuiper, van Bilthoven,
Nog slechts kort zijn de eerste werken nabij
prk voor de uitvoering van den Noord-Oost
polder ln uitvoering of thans reeds wordt een
ongeveer gelijk werk, iets minder in omvang
dan Urk, aangekondigd.
19 Augustus zal Zuiderzeewerken n.1. aan
besteden het maken van een fundeeringsput
met omringdam, een gedeelte van den ringdijk
yan den Noord-Oostelijken Polder en een
werkhaven met opslagterreinen nabij Lemmer.
Het ligt dus ongetwijfeld ln de bedoeling
yan de Regeering nog dit jaar met de uit
voering dezer werken aan te vangen.
De landingsdivisie.
Tengevolge van dit ongeval kon de voorge
nomen landing van 8 divisies, 4 van de „Gel
derland" en 4 van de „Hertog Hendrik" eerst
een uur later dan oorspronkelijk vastgesteld
was, plaats vinden. De betrokken divisies stel
den zich nu om pl.minus 7 uur onder bevel
van hun divisiecommandanten, als hoedanig
oudste jaars adelborsten optraden, bij de
sloepen op, waarna wederom het commando
„sloepen strijken" weerklonk. De Journalis
ten zouden de landing van nabij meemaken,
dus zat er niet anders op dan dat zij in de
sloepen zouden plaats nemen. De netelige
tocht van boord via het Jacob's laddertje naar
de sloep leverde nog al moeilijkheden op, zeer
ten pleiziere van de manschappen, die dit
schouwspel maar al te graag beleefden.
Dan volgden de troepen, die in volmaakte
orde en hun bekwaamheid in het afdalen per
touwladder demonstreerend vlot in de sloepen
aankwamen. Het was met name het keurcorps
der marine, dat der mariniers, dat den eersten
indruk maakte, ook later tijdens deze oefe
ning. In onze sloep nam de commandant
dezer landingsdivisie de luit. ter zee der 1ste
klasse C. J. van Wingender plaats. Vier
motorbarkassen waren beschikbaar om de
sloepen naar het strand te trekken, tot zoo
ver de diepte van het water dat tenminste
toeliet. Het was een aardig schouwspel de 8
sloepen getrokken door de 4 barkassen over
de grauwe zee richting landwaarts te zien
varen. De regen zorgde ervoor, dat de laatste
draadjes, die droog aan het lichaam gebleven
waren, eveneens doorweekt werden. Achter
ons dreunde het geschut van de schepen, die
we zoo juist verlaten hadden. Zij dekten onze
divisiën tegen de verdediging van het land.
Dreigend richtten de mitrailleurs, die op de
punt van de barkassen opgesteld waren hun
trompen naar het strand, waar achter alleen
een fictieve vijand te bedreigen viel. Bij deze
oefening waren n.1. alleen ingedeeld de Marine
Kust Wacht posten: Oosterhoofd, West
Kapelle en Kruishoofd.
Snel stoomen de barkassen op, zoodat ln
een minimum van tijd de grens van bevaar
baarheid voor hen bereikt is. Vlug worden de
touwen, die hen met de sloepen verbinden los
gegooid, reeds hebben de manschappen de
riemen gereed en dan gaat het op eigen
kracht verder. Door luide het tempo aan te
geven wakkeren de officieren de matrozen
en mariniers tot een uiterste krachtsinspan
ning aan, we schieten dan ook flink op. Nog
een paar slagen, dan stoot onze boot. Er zit
tempo en vaart, kortom actie achter alles wat
er gebeurt. Op een kort bevel van hun com
mandanten halen de roeiers hun riemen bin
nen boord, zfl grijpen hun wapenen en
„Over boord" klinkt het in alle sloepen. Daar
gaan ze reeds, gekleed en wel, het geweer in
de hoogte houdend, het zeewater in. Tot hun
heupen verdwijnen zij er in, kat achter kat. Ze
vinden het heelemaal niet erg, integendeel
deze actie doet hen goed, zij haasten zich
door het water naar het strand. In tegen
stelling met dit beeld van levendigheid en
activiteit ls de bijkans geluidloosheid, waar
mede deze landing plaats heeft. In werkelijk
heid ls dat natuurlijk ook noodig, want by
voorbaat zal zulk een landing bij verrassing
en ln het duister geschieden, zoodat geen kik
gegeven mag worden. Er werd dus ook nu
De vernietiging van de Gelderland
en Hertog Hendrik door de blauwe
mijnen.
Hier volgt nog de inhoud van het officieele
telegram, over de oefening van Donderdag
verstrekt:
Het roode verband, bestaande uit de Gel
derland, Hertog Hendrik en vier torpedo
booten, poogden de blauwe mijnenvegersdivisie
te verrassen, welke gedekt door drie pantser
booten, een passage moest vegen in een rood
mijnenveld tusschen Thorntonbank en het
lichtschip Wandelaar. Door zeegang was ver
kenning door middel van vliegtuigen voor
beide partijen onmogelijk en was een actie,
uitgaande van mijnenvegers, uitgesloten.
De roode torpedobooten verkenden de
blauwe strijdkrachten, terwijl roode kruisers
op grooten afstand volgden. Blauw had zich
genesteld bij den verkenningston Deurloo en
slaagde er in, met behulp van nevelschermen,
te ontkomen en de eigen basis te bereiken.
Hierop trachtte Rood met haar geheele
scheepsmacht de Wielingen te forceeren,
waarbij zij zich lieten voorgaan door torpedo
booten, voorzien van paravanes.
Toen de roode schepen binnen het vuur
bereik van de landmachtbatterijen gekomen
waren, legden de torpedobooten nevelscher
men, waardoor de batterijen korten tyd blind
werden gemaakt.
Teneinde het nevelen te verhinderen, viel
een blauwe pantserboot de nevelende torpedo
boot aan. Zij slaagde er in de torpedoboot
het verder nevelen te verhinderen, maar zij
werd daarop zelf door de roode kruisers ver
nietigd. De beide kruisers werden om beurten
door de batterijen van de kustartillerie onder
vuur genomen; deze vuurstryd duurde 25
minuten.
Tijdens het passeeren van de mijnversper-
ring werd de Hertog Hendrik vernietigd en
even later de Gelderland zwaar beschadigd,
waarna deze laatste de onderneming opgaf.
Fraai succes van de O. 10. De
Hertog Hendrik door vliegtuigen ge
bombardeerd.
A/b. Hr. Ms. Hertog Hendrik, 17 Juli.
Het is de laatste dag van de marine
manoeuvres 1936 en als gold het tot com
pensatie voor het gemiste, heeft het weer zich
een echt zomersch pakje aangetrokken, waar
door het verblijf op de Noordzee, die er thans
vredig uitziet, een waar pretje is. Er waait
een koel windje, dat de zon, die stralend aan
den hemel staat, verhindert al te warm op te
treden.
Er is weer oorlog vandaag, hoe kan een
mensch vechten bij zulk weer! Toch doen
ze 't, omdat ze menschen zyn
Een roode scheepsmacht, wederom onder
bevel staande van den schout-bij-nacht J. J,
MARKTBERICHT.
JJ. Donderdag was ter markt een groot
^antal vette koeien aangevoerd. Er was een
Vlugge handel; hoogste noteering 22.(28
cents). Deze prijzen blijven dus den laatsten
tijd vrij stabiel. Eveneens viel de handel in
CaLfkoeien vlug te noemen. Melkkoeien heel
duur. Hoogste noteering 215.Aange
voerd waren ook beste Friesche kalfkoeien.
Uitstekende aanvoer eveneens in gelde-
koeien tamelijk goed.
Er was maar een matige handel in gras
kalveren. Nuchtere kalverenhandel goed,
f 30— tot 90.—.
Handel in paarden matig en in schapen
jvlug: 19.tot 23.50. Vette schapen vlugl
Tot 23.—.
Lammeren voor den slacht werden niet ge
kocht. Lammeren voor de weide tot 9,
Stille handel.
Vette varkens best verkocht. Tot 18 V4 ot.
Aanvoer goed.
Ooed ook de handel in biggen en schram-
jnen; noteering iets hooger dan vorige week,
Oyer het algemeen een gunstige markt,
Welke een aardig bezoek ten deel viel.
Het einde van den strijd.
Onverwachts is dan de strijd, die nog maar
zoo kortgeleden ontbrand is, ten einde. Om
6.10 uur loopt de „Geldrland" op een vijan
delijken mijn en wordt op deze wijze buiten
gevecht gesteld. Onversaagd zet de „Hertog
Hendrik" en de haar begeleidende kleinere
schepen de opmarsch voort, terwijl het vuur
van de kustbatterijen over het water weer
klinkt. Echter ook de brave „Hendrik" zal
het niet lang meer maken, want 5 minuten
nadat de „Gelderland" slachtofferde, trof een
nieuwe blauwe mijn doel. De „Hertog Hen
drik" was getroffen en moest uitvallen.
Daarmede was Rood haar stootkracht kwijt
en moest den thans ongeljjken strijd opgeven.
Blauw had de overwinning met mijnen be
haald.
Radiografisch communiqué der
oefening van Vrijdag oef. E.)
Rood kan zijn opdracht niet uit
voeren.
Te 9 uur v.m. vertrok van de Noord-Hinder
de Roode scheepsmacht, bestaande uit 2 krui
sers, beschermd door 2 torpedobooten en een
groep van 3 watervliegtuigen, met de opdracht
voor 11 u. n.m. lichtschip „Haaks" te pas
seeren.
By lichtschip „Haaks" was de Blauwe partij
opgesteld, bestaande uit 4 onderzeebooten en
2 torpedobootjagers. Voorts beschikte Blauw
over een groep verkenningsvliegtuigen met
basis Veere en een groep bommenwerpers van
de Mok.
Te 9 uur zond Blauw torpedojagers en ver
kenningsvliegtuigen uit om Rood op te sporen,
terwijl de bommenwerpers van de Mok naar
Veere werden verplaatst.
Reeds te 9.30 u. slaagden de Blauwe vliegtui
gen er in het Roode verband te vinden en dit
vast te houden tot de torpedobootjagers de ver
kenning konden overnemen.
Barometerstand te Den Helder 764.8.
Temperatuur van het zeewater 17.8° G,