GEMENGD NIEUWS
Marktberichten.
HELDERSCHE COURANT VAN DONDERDAG 27 AUGUSTUS 1936
Binnenland
De moord te Leiden.
Jeugdige inbrekers.
Onregelmatigheden opeen
notariskantoor.
Een bange nacht.
Een onplezierig uitstapje.
Arrestaties in verband met het
in Merwedekanaal gevonden lijk.
Familie door bijen
overvallen-
Zes slangen te Helmond ontsnapt.
Door een autobus overreden
en gedood.
De brandstichting te Zundert.
Motorschuit gezonken.
Een vrouw verbrand bij een
benzineontploffing.
Door het oog van een naald.
Autobus door afsluitboom gereden.
Buitenland
Een mijnongeluk in de Ver. Staten.
Analfabetisme in Argentinië.
Een ketelontploffing op Formosa.
Schip in nood ter reede van Tanger
De eerste openbare televisie-
vertooning te Londen.
Acht dooden bij een auto-ongeluk.
Familie-drama.
Doortastend optreden van den
Zweedschen kroonprins.
Oost>Indië
Vliegtuigen van de burgerij
Hr. Ms. „Java" naar ons land
De aardbeving te Koeta-Radja.
„Marine"-begrooting in
den Volksraad.
Drama in Tasikmalaja.
Gedood door moerasgas.
Visscherijberichten
Marineberichten.
Haven van Nieuwediep.
Geen nieuwe kruiser voor
Indië.
r—
De 25-jarige gewezen meesterknecht M. C.
B. uit Leiden, thans gedetineerd, die in den
avond van 14 April in de hal van een bios
cooptheater aan den Stationsweg te Leiden,
de 22-jarige fabrieksarbeidster J. Siera uit
Zoeterwoude, uit wraak, met een broodmes
eenige steken in den rug toebracht, tenge
volge waarvan het slachtoffer na korten tijd
is overleden, heeft Dinsdag terechtgestaan
voor de rechtbank te 's-Gravenhage. B. die
gehuwd was, had meermalen getracht het
slachtoffer zijn liefde te verklaren, doch zij
had hem afgewezen en zich ten slotte bij de
directie beklaagd, omdat zij door verdachte
ontslagen was.
Het openbaar ministerie had primair moord,
subsidair opzettelijke mishandeling met doo-
delijken afloop ten laste gelegd.
Dr. Hulst verklaarde, dat van de twee toe
gebrachte steken met het mes er een doode-
lijk is geweest. De andere deskundige, de heer
van Waalwijk van Doorn, die de eerste hulp
aan het slachtoffer had verleend, verklaarde
dat het meisje tijdens het vervoer naar het
ziekenhuis is overleden.
Twaalf jaar geëischt.
Mr. Cohen Tervaert noemde het feit een
der ergste, die in de rechtszaal worden behan
deld. Hier is opzettelijk een jonge vrouw het
leven ontnomen. Spr. behandelde de voorge
schiedenis van de zaak en de betrekking tus-
schen verdachte en het meisje. Gebleken is
dat verd. ernstige plannen had om naar Zuid-
Afrika te vertrekken. Hij heeft er evenwel
ook ernstig aan gedacht het slachoffer, aan
wie hij zijn ongeluk wijt, van het leven te be-
rooven. Hij heeft daarbij ook over de gevan
genis gesproken. Het meisje is door hem ge
stoken, toen hij volkomen kalm was. Spr.
qualificeerde het feit als moord. Rekening
houdende met alle omstandigheden eischte de
officier wegens moord twaalf jaar gevange
nisstraf.
De uitspraak is daarop bepaald over 14
dagen.
Drie jongens te Haarlem gear
resteerd.
Brutale jongens hebben zich Zaterdagnacht
en Zondagmiddag door middel van een vak
schen sleutel toegang verschaft tot een per
ceel aan de Vooruitgangstraat te Haarlem.
Zij hebben het huis doorzocht, braken den
muntmeter open, ontvreemdden het daarin aan
wezige geld en openden een spaarpot, waar
uit zij een gulden ontvreemdden. Verdacht van
dezen diefstal heeft de politie Maandag twee
jongens uit Haarlem aangehouden, resp. 14 en
17 jaar oud. Beiden hebben bekend. Bg het
verhoor bleek, dat zij in gezelschap van een
derden, 15-jarigen jongen de vorige week op
het Bolwerk een ouden man, die in beschon
ken toestand verkeerde en naast hen op een
bank zat, een portemonnaie hebben ontstolen
met een inhoud van 55. Zij hebben dit be
drag gedeeld en vervolgens opgemaakt aan
verschillende liefhebberijen, sigaretten en
snoepgoed. De derde jongen is Dinsdagochtend
aangehouden. Ook hij heeft bekend.
Een der klerken gearresteerd.
Vervalsching van hypotheek-acten.
Te Breda en Princenhage gingen Maandag
hardnekkige geruchten omtrent ernstige onre
gelmatigheden op het kantoor van een notaris
te Princenhage. Bij informatie ter bevoegder
plaatse werd ons meegedeeld, schrijft de „Nw.
Rott. Crt.", dat deze geruchten reeds eenige
weken in ingewijde kringen bekend waren en
dat naar aanleiding daarvan een officieel on
derzoek werd ingesteld. Bij dit onderzoek zou,
naar wordt meegedeeld, zijn komen vast te
staan, dat inderdaad onregelmatigheden zijn
gepleegd. Uit het onderzoek is echter in ver
band met het verblijf in 't buitenland van een
van de klerken van het kantoor, neit gebleken,
wie voor de onregelmatigheden verantwoor
delijk is. De financieele gevolgen van deze
onregelmatigheden zouden voor zoover deze
de directe verplichtingen betreffen, in den
loop van Maandag zijn geregeld.
Nader verneemt het blad, dat Dinsdagoch
tend een arrestatiebevel tegen den notaris
klerk is uitgevaardigd. Gebleken is, dat deze
klerk, die voorgegeven heeft met vacantie
buitenslands te gaan, verschillende hypotheek-
acten valschelijk heeft opgemaakt en de aldus
ontvangen gelden te eigen bate heeft aange
wend. De zaak kwam uit toen tijdens afwe
zigheid van den notaris iemand uit Breda zich
bij den eersten candidaat vervoegde en zijn
verwondering te kennen gaf, dat hem de rente
van een bepaalde hypotheek niet was overge
maakt. Toen den candidaat bleek, dat deze
hypotheek niet in de boeken voorkwam, vroeg
hij de acte ter inzage. Daarbij bleek, dat deze
geheel en al valsch was en dat ook de hand-
teekeningen van den notaris en de getuigen
valsch waren. Hij waarschuwde onmiddellijk
den notaris, die zijn reis onderbrak en naar
Princenhage terugkeerde. Inmiddels waren
nog andere gevallen van fraude ontdekt. No
taris E. heeft onmiddellijk maatregelen geno
men en heeft de valsche acten, voor zoover
deze op dit oogenblik bekend zijn, ingenomen
en de gedupeerden volkomen schadeloos ge
steld. Hoe groot het totale bedrag van de
fraude is, is op het oogenblik nog niet bekend.
De gelden, die tot op dit oogenblik zijn terug
betaald, beloopen een bedrag van ongeveer
f 10.000.
Een teleurgestelde inbreker.
Dezer dagen heeft een bewoner van de Vier-
ambachtstraat te Rotterdam, een angstigen
nacht doorgebracht. Hg bewoont in zijn eentje
een bovenhuis, boven een winkel, waarin zich
des nachts niemand bevindt, zoodat hij des
nachts geheel alleen in huis is. Desondanks
is het zijn gewoonte des avonds de kas van
zijn in de binnenstad gevestigde zaak mee
naar huis te nemen. Dit schijnt aan een in
breker bekend te zijn geworden, maar toe
vallig had op den avond waarop de inbreker
zijn slag had willen slaan, de betrokkene de
kas eens niet mee naar huis genomen.
Toen hij dien avond in gezelschap van een
Paar vrienden tehuis kwam, maakten dezen
hem er op opmerkzaam, dat op de bovenver
dieping licht brandde. De betrokkene dacht,
dat zijn vrienden een grapje wilden maken en
sloeg er geen acht op. Toen hg later naar bed
ging deed hij de knip op de buitendeur. Toen
hij eenigen tijd had geslapen werd hij wakker,
doordat hij eenig gerucht hoorde. Hij durfde
evenwel niet te gaan kijken, hoewel hjj begon
te begrijpen, dat de opmerking van zijn vrien
den wel eens niet een grapje geweest kon zijn
en meer en meer kreeg hij het vermoeden met
een inbreker in huis te zitten. Aangezien hij
niet bijzonder forsch is en geen telefoon of
wapen ter beschikking had, besloot hij stille
tjes in bed te blijven, onderwijl de omstandig
heid zegenend, dat hij ditmaal toevallig de
kas niet had meegenomen. Met nu niet be
paald prettige gevoelens bezield wachtte hij
het aanbreken van het daglicht af.
Al wachtende viel hij door slaap overmand
in een lichte sluimering, waaruit hfl voor de
tweede maal werd opgeschrikt, ditmaal door
een luiden slag. Toen het geruimen tijd daarna
stil was gebleven, is hij eens op onderzoek uit
gegaan. In de woning kon hij niets verdachts
bespeuren, maar de knip zat niet meer op de
buitendeur, zoodat het vermoeden voor de
hand ligt, dat de slag veroorzaakt is door het
dichtvallen van de buitendeur achter den te-
leurgestelden inbreker.
Reizigers ongesteld geworden.
Vrijdagavond JJ. toen een reisgezelschap van
de Nederlandsche Reisvereeniging, onder lei
ding van den heer J. Schreuder te Groningen,
bestaande uit 30 personen, zich te Honnef bij
Keulen bevond, werd een der reisgenooten plot
seling ernstig ongesteld, zoodat overbrenging
naar een ziekenhuis gewenscht was. Zaterdag
ochtend openbaarden zich in minder of meer
dere mate dezelfde verschijnselen: buikpijn,
diarrhée, koorts bij het grootste deel van het
gezelschap. Op last van den geneesheer werden
negen van de ernstigste patiënten naar het zie
kenhuis vervoerd, terwijl aan de overige 20 ver
boden werd te vertrekken, zoodat het laatste
deel van het programma, bestaande uit wan
deltochten in den omtrek, niet kon worden uit
gevoerd.
Het bacteriologisch onderzoek wees gelukkig
uit, dat men hier niet met een kwaadaardig
geval van besmetting te doen heeft, zoodat de
deelnemers, die zich goed genoeg voelden, hun
reis konden vervolgen en Zondag met den
leider naar Nederland mochten terugkeeren.
Wat de oorzaak van de vergiftigingsver
schijnselen was, is nog niet vastgesteld kunnen
worden. De andere gasten in het hotel, waar
het gezelschap vertoefde en waar zich de ver
schijnselen openbaarden, bleven allen gezond.
Onderweg hadden de meeste excursisten slag
roomgebak gebruikt. Onmiddellijk is een onder
zoek in die richting ingesteld maar het resul
taat daarvan was den leider nog niet bekend.
De tien zieken, die nog te Honnef worden ver
pleegd zijn buiten gevaar. De leider zelf onder
vond nog de naweëen van de vergiftigingsver
schijnselen.
Naar het Hbl. verneemt is Maandagnacht
te Vaassen op de Veluwe een man aange
houden, tegen wien vermoedens zijn gerezen
in verband met den dood van den 21-jarigen
Utrechtenaar, weins lijk Maandag in Amster
dam-Oost uit het Merwede-kanaal is opge
haald.
De man, die thans te Vaassen is aange
houden, stond in zakenrelatie met den thans
gestorven Utrechtschen jongeman en tus-
schen deze beiden was een zakelijke kwestie
gerezen, welke eventueel aanleiding tot een
misdrijf kan hebben gegeven. De aangehouden
ook 21-jarige en werklooze man woonde even
eens te Utrecht en men heeft hem het laatst
in gezelschap van het slachtoffer gezien. Gis
teren had hij zich naar zijn ouders te Vaas
sen begeven en daar is hij aangehouden.
Nader verneemt het blad dat de verdachte
ontkent iets met den dood van het slachtoffer
uitstaande te hebben. Niettemin heeft de
politie termen gevonden den verdachte in
arrest te houden.
Onaangenaam avontuur op de
Veluwe.
Een Amsterdamsche familie, die haar
vacantie op de Veluwe doorbrengt is Dinsdag
middag een onaangenaam avontuur over
komen. De familie, dr. Weydland, zijn eehtge-
noote en hun vijfjarig dochtertje, maakten per
auto een uitstapje naar de omgeving van
Teriet, waar men ging picknicken.
Op haar wandeling over de heide is de
familie plotseling overvallen door een bijen
zwerm die door een of andere oorzaak, die
onbekend is gebleven, woedend was en de drie
vacantiegasten te lijf ging. Ieder van de
slachtoffers kreeg een 60-tal bijensteken.
Een Amsterdammer, die toevallig per auto
passeerde, heeft de drie slachtoffers in zijn
auto onmiddellijk naar het Diaconessenhuis te
Arnhem vervoerd, waar hun toestand dus
danig ernstig bleek te zijn, dat opneming
noodzakelijk was. Vooral het dochtertje is er
vrij ernsting aan toe. Gelukkig was de toe
stand hedenavond van alle drie de slacht
offers vrij gunstig al zullen zij nog geruimen
tijd verpleging in het ziekenhuis behoeven.
Het eenige middel om een bijenaanval,
wanneer die eenmaal plaats heeft, tot zoo
gering mogelijk proporties te beperken, is,
dat men zich langzaam en zonder naar de
bijen te slaan of driftige bewegingen te maken
van de plaats der onheils verwijdert.
DOOR EEN RANGEERENDEN TREIN
OVERREDEN EN GEDOOD.
Gisterennacht heeft op het stations
emplacement te Eindhoven een doodelijk
ongeluk plaats gehad. De 49-jarige ooorweg-
arbeider C. Kouwenberg wilde eenige papie
ren overbrengen van de goederenloods naar
het stationsgebouw, toen hij bij het oversteken
van de rails door een rangeerenden goederen
trein werd gegrepen. Hij laat een vrouw en
vier kinderen achter.
GLAZENWASSUHER DOODGEVALLEN.
In de Tweede van der Helststraat te Amster
dam is Dinsdagochtend een glazenwasscher,
toen hij bezig was ruiten te zeemen, van zijn
ladder gevallen. Met een schedelbreuk is hij
naar het O.L. Vrouwe-gasthuis vervoerd.
Eenige oogenblikken na aankomst aldaar is
hij overleden.
Vier opgespoord te Helmond.
Bg de vogel- en dierenhandel van de firma
Corstens-Verschuren aan den Weg op den Heu
vel te Helmond zjjn zes groote Pythonslangen,
welke een dezer dagen werden ontvangen, uit
de kooi ontsnapt.
Begrijpelijk verwekte de ontvluchting dezer
gevaarlijke slangen, wier lengte varieert van
2*6 tot 4% meter, in de buurt groote conster
natie.
Met behulp van een speurhond werd het op
sporingswerk begonnen. Op het terrein der ge
meentelijke ambachtsschool werden vier slan
gen opgespoord en gepakt.
De nasporingen naar de twee andere dieren
leverden tot op heden nog geen resultaat op.
Desniettemin wordt het onderzoek nog voort
gezet.
Gistermiddag is op den Stationsweg te Ede
een 15-jarig meisje, genaamd Anbeek, uit Vee-
nendaal, door een autobus van de firma de
Haas, eveneens uit Veenendaal, terwgl zij plot
seling per fiets den weg overstak, aangereden-
Ernstig gewond werd zij naar het ziekenhuis
gebracht waar zij spoedig is overleden.
Een verrassende wending.
Het onderzoek naar de brandstichting in het
Trappistenklooster De Kievit te Zundert,
schijnt verrassende resultaten te zullen op
leveren. Dit door de Kon. Marechaussee na de
brandstichting van Zondag j.1. ingestelde onder
zoek heeft namelijk met vrg groote zekerheid
uitgewezen, dat de brandstichting los staat van
de andere door de Heikesmannen gepleegde
baldadigheden tegen de kloostergemeenschap.
De brandstichter toch schijnt gezocht te moeten
worden onder de leden van de kloostergemeen
schap zelve, hetgeen ook daaruit blijkt, dat
alleen de kloosterbewoners bekend waren met
de opheffing der bewaking. Er zijn dan ook
aanwijzingen, dat een der kloosterbewoners nel
gingen tot pyromanie heeft, zoodat deze zeer
waarschijnlijk den brand heeft gesticht. Hoe
wel de man nog niet bekend heeft, wordt het
onderzoek in deze richting voortgezet.
De twee opvarenden verdronken.
Gisterochtend waren twee landbouwers
zoons, de 20-jarige J. Bakker J.Mzn. en de
23-jarige J. Silver Lzn., per motorschuit van
Lutjebroek naar Grootebroek vertrokken voor
het vervoeren van een lading tulpen. Toen zij
gistermiddag om half vier nog niet waren
teruggekeerd, begon hun uitblijven ongerust
heid te wekken. De politie trok op onderzoek
uit en vond op de z.g. Tocht, een breed vaar
water bg Lutjebroek, het dekzeil en een deel
van de lading aan de oppervlakte drijven,
terwijl het wrak van de boot op den bodem
werd ontdekt. Onmiddellijk begon men te
dreggen en kort na elkaar werden de lichamen
van de beide opvarenden opgehaald. Dokter
E. van der Koogh uit Bovenkarspel heeft nog
geruimen tijd getracht met behulp van een
zuurstofapparaat de levensgeesten der dren
kelingen op te wekken, maar dit mocht n|et
meer gelukken.
Bakker was de kostwinner van zijn moeder.
Beiden waren ongehuwd.
Ongeluk of misdrgf Haar echt
genoot in arrest.
Gistermiddag omstreeks' 5 uur zgn in een
keuken van een pand aan de Delftschestraat
te Rotterdam bij de voorbereidende werkzaam
heden om kleedingstukken met benzine te
wasschen benzinedampen in brand geraakt.
Er volgde een explosie, waarbg de vrouw des
huizes zeer ernstige brandwonden over het
geheele lichaam opliep. Zg is later in het
ziekenhuis aan den Coolsingel aan de gevolgen
overleden. Haar man, die lichtere brandwonden
heeft opgeloopen, is, mede op grond van
enkele uitlatingen van de vrouw, gearresteerd.
Het onderzoek wordt "voortgezet.
INBRAKEN TE AMSTERDAM.
In den nacht van Zondag op Maandag zijn
dieven door opensluiting binnengedrongen in
een perceel op de Prinsengracht bij de Leid-
schegracht te Amsterdam.
Zij hebben, na alles overhoop gehaald te
hebben, 190 aan geld, een ring ter waarde
van 1000, een dito van 150, een gouden
broche, een sjaal van waarde en eenig kost
baar bont gestolen.
Voorts is aangifte gedaan, dat uit een per
ceel in de Jan van Eyckstraat te Amsterdam
geld en sieraden zijn gestolen ter waarde van
ongeveer 900.
DOOD GEVALLEN.
Dinsdagochtend om ongeveer kwart over
elf heeft op de Brouwersgracht te 's-Graven
hage een doodelijk ongeluk plaats gehad. Op
dat uur was zekere W. uit de Brandstraat
bezig op het dak van het perceel 29 een hou
ten stellage aan te brengen. Door onbekende
oorzaak is de man van deze stellage gevallen
en kwam op straat terecht, waar men hem
zwaar verminkt heef opgenomen. De man
bleek op slag dood te zijn. Het lijk is door den
geneeskundigen dienst naar het ziekenhuis
aan den Zuidwal vervoerd.
De politie stelt een onderzoek in.
Dinsdagavond te half 11 is een autobus uit
Bolsward, welke een gezelschap vervoerde
voor Tjerkwerd door de gesloten afsluitboo-
men van den spoorweg te Heerenveen gereden.
De eene ijzeren paal met hekwerk knakte
middendoor, terwgl de andere geheel ver
bogen werd. De zwaar beschadigde autobus
bleef midden op den overweg staan, doch
doordat de overwegwachter het sein voor den
trein, die in de onmiddellijke nabijheid was,
nog niet op veilig gezet had, bleef deze hier
door staan. Een minuut later en de autobus
zou door midden gereden zgn.
De doodelijk verschrikte passagiers vlucht
ten in paniekstemming de spoorbaan op. De
trein ondervond 15 minuten vertraging. Het
gezelschap heeft om half een de reis vervolgd.
Tegen den chauffeur, aan wiens onoplettend
heid het ongeluk zou zijn te wijten, is proces
verbaal opgemaakt.
Vijf slachtoffers.
De inspecteur van de mijnen te Wilkesbaree
in Pennsylvanië deelt mede, dat vijf mijnwer
kers om het leven zijn gekomen tengevolge
van een ontploffing van mijngas.
Het parlement te Buenos Aires bestudeert
op het oogenblik een wetsontwerp ter bestrij
ding van het analfabetisme, dat in Argentinië
nog veel verbreid is. Uit de regeeringsstatis-
tieken blijkt, dat er alleen te Buenos Aires
reeds 60,000 van de 300.000 knapen niet kun
nen lezen en schrijven, terwgl van de 600.000
volwassenen 100.000 deze kunst niet meester
zgn. De regeering is voornemens een nationaal
register van analfabeten in te stellen, teneinde
dit kwaad beter te kunnen bestrijden.
Talrijke slachtoffers.
Op het eiland Formosa, is een ketel ontploft
in een papierfabriek, zes arbeiders zijn gedood
en 13 zwaar gewond.
Nader meldt Reuter nog, dat de Gorizia op
eigen kracht naar Gibraltar stoomt en daar
een voorloopige reparatie zal ondergaan, al
vorens naar Italië terug te keeren.
Het schijnt, dat het schip beschadigd is
door een ontploffing in de olietanks in den
boeg. Er schijnen geen schepelingen door de
ontploffing gedeerd te zijn.
Gisteren zou in het Olympia-gebouw te
Londen de eerste openbare televisie-vertoo
ning gegeven worden, die door het station
te Alexander park werd uitgezonden. De uit
zendingen omvatten zoowel klank als beeld
en zullen voorloopig tot half September voort
gezet worden, zoolang de radio-tentoonstel
ling in Olympia duurt.
Tengevolge van een botsing tusschen een
autobus met deelnemers aan een uitstapje en
een particulieren auto is te Chambery de bus
in brand gevlogen. Naar tot nu toe vernomen
werd, zijn acht personen omgekomen en der
tig gewond.
In het dorpje Leutkirch in Wurtemberg
heeft een vrouw in een aanval van plotselinge
krankzinnigheid haar vier kinderen van *6
tot 5% jaar in een twee meter diepen water
put geworpen waarin zij toen zelf is nage
sprongen. Met het grootste kind op den arm
werkte zij er zich weer uit en ging weenend
op den rand zitten, waar zij door haar echt
genoot en eenige buren gevonden werd. De
drie andere kinderen werden spoedig opge
haald, maar bleken reeds overleden. Het
oudste meisje van 8 jaar was op school. De
waanzinnige is naar een gesticht overge
bracht.
Toen de Zweedsche kroonprins Zondag in
zijn auto een tochtje maakte in de buurt van
het kasteel Sofiero, zag hij in de buurt van
een dorpje drie huizen van landarbeiders in
brand staan.
De prins verliet onmiddellijk zijn auto en nam
de leiding van de blussching op zich. Hij deed
een keten vormen, waarlangs emmers water
werden doorgegeven en wierp zelf het water
op het vuur. Verder drong hij eenige malen
de woningen binnen om huisraad en voor
werpen van waarde te redden. Bovendien gaf
hij den bewoners van de huizen een aanzien
lijke som gelds.
Batavia. Het Bat. Nbl. deelt mede, dat
men in middenstandskringen het plan over
weegt om de Indische burgerij te interesseeren
voor het aanbieden van enkele vliegtuigen
aan de regeering, ten einde daarmede te ge
tuigen tegen linksche stroomingen die het op
peil brengen van de defensie zooveel mogelijk
trachten tegen te gaan. (Aneta).
Gaat de nieuwe „De Ruyter" naar
de kroningsfeesten in Engeland?
Naar de „Javabode" verneemt, wordt Hr. Ms.
kruiser „Java" in gereedheid gehouden om naar
Nederland te kunnen vertrekken. Verschillende
officieren hebben aanzegging gekregen, dat zij
t.z.t. met een oorlogsschip zullen thuisvaren.
Het is echter waarschijnlijk, dat met het ver
trek van de „Java" zal worden gewacht tot de
„De Ruyter" hier is.
Er bestaat intusschen groote kans, dat Hr.
Ms. „De Ruyter" ter gelegenheid van de kro
ningsfeesten van Z. M. koning Edward Vin ter
vertegenwoordiging van Nederland naar Enge
land zal worden gezonden. Uiteraard zou het
zeer toe te juichen zijn wanneer bij de groote
vlootschouw, welke bij die gelegenheid zal
plaats hebben, Nederland met een zoo vol
komen „up-to-date" en mooi schip als de „De
Ruyter" voor den dag zou komen.
De schade veel grooter dan gedacht
was. Tien gewonden reeds huiswaarts
gekeerd.
Koeta-Radja. Aanhoudend worden nog
lichte schokken gevoeld; de laatste Maandag
nacht een half uur na middernacht. Door de
beving van Maandag is de kampong Sibreh met
den grond gelijk gemaakt.
De voorgevel van het munitie-depot te Koe
ta-Radja is ingestort, waardoor de schildwacht
onder het puin werd bedolven en gedood. Van
de twintig gewonden, die in het hospitaal zgn
opgenomen, zjjn thans tien huiswaarts ge
keerd.
De schade is veel grooter dan aanvankelijk
werd vermoed en beloopt, naar schatting eenige
tonnen.
De Ned.-Ind. Gas Maatschappij leverde een
schitterende prestatie door herstelling der
machines, niettegenstaande de vernieling van
het hoofdgebouw. Hierdoor was de stad gister
avond weer geheel verlicht, tot zeer groote ge
ruststelling van de bevolking. (Aneta).
„In nieuwe personeelsorganisatie
ruime plaats voor Inheemschen".
BATAVIA, 26 Aug. In het regeerings-
antwoord betreffende de begrooting van
„Marine", merkte de vlootcommandant schout-
bg-nacht Ferwerda op, dat in de bestaande
Defensie-grondslagen, ook voor de verster
king van de Maritieme Defensie geen belem
mering behoeft te worden gezien.
Binnenkort zullen de voorstellen tot aan
vulling van het materieel voor de zeemacht
worden toegelicht. In deze voorstellen zgn de
maatregelen, die door het Opperbestuur wor
den noodig geacht voor de versterking van de
vloot, belichaamd.
Naast een verhooging van de bijdrage van
het moederland voor de Indische maritieme
Defensie valt voor de eerstvolgende begxoo-
tingen ook te rekenen op een accres ten laste
van Ned.-Indië.
De personeelsvoorziening is bij de, thans
aan het opperbestuur voorgelegde richtlijnen,
bepaaldelijk verzekerd. De Volksraad zal
waarschijnlijk binnenkort in kennis worden
gesteld van de resultaten van het overleg in
zake het opleidingsvraagstuk. In de nieuwe
personeelsorganisatie is een ruime plaats
opengesteld voor inheemsche schepelingen.
Hieruit blijkt, dat de regeering voldoende ver
trouwen in hen heeft en ook hun geschiktheid
voor den zeedienst geenszins uitsluit. Om de
personeelsorganisaties op een meer reëele
basis op te bouwen, is allereerst een wijziging
in de sterkte-verhouding tusschen Europeesch
en Inlandsch personeel noodig.
De sterkte-verhoudingen der nieuwe organi
satie zullen als volgt zijn: het over en weer
dienend Nederlandsch beroepspersoneel plus
de Indische militie, circa 70 procent, het
inlandsche en Indische plm. 30 procent. De
keuze zal in hoofdzaak vallen op Nederlandsch
sprekende inheemschen.
Behandeling in tweeden termfln.
Hierna werd onmiddellijk overgegaan tot
de behandeling van de begrooting in tweeden
termijn.
De heer Kruyne zegt erkentelijk te zijn
voor de toegezegde aanvullende begrootingen,
waaruit blijkt, dat er beweging in de Defensie
zit. Spreker verklaart, na het antwoord der
regeering, zijn meening in zake de Defensie-
grondslagen ten stelligste te blijven hand
haven. De telegrammen, heden van Aneta uit
Nederland ontvangen, bewijzen, dat in elk
geval voorloopig niet behoeft te worden ge
vreesd, maar ook niet behoeft te worden ge
hoopt, dat die grondslagen spoedig te nauw
zullen zijn. Dit stemt tot teleurstelling. Het
is beschamend, dat wij ons lange jaren in een
schamele Defensie-plunje op het wereldtooneel
moeten bewegen. De Aneta-telegrammen be
vestigden wel, dat inderdaad met de uitbrei
ding der grondslagen geen haast wordt ge
maakt. Spreker acht het beschamend, dat
groote groepen van het Nederlandsche volk
en de volksvertegenwoordiging zoo weinig
inzicht hebben in de noodzakelijkheid van ver
sterking der Defensie.
De heer Wirjopratono verdedigt het
recht van zijn groep om tegenover een pax
Neerlandica een pax Indonesia te stellen,
evenals hij het recht van de heeren Roep en
Van Baaien erkent om den lof van het Neder
landsche bewind te verkondigen.
De heer Van Ardenne sluit zich aan bij
de meening van den heer Kruyne: Uit de tele
grammen van Aneta uit Holland blijkt, dat in
Nederland besloten is tot een verlangzaming
van den aanmaak van materieel.
Ten aanzien van loyaliteit huldigt het I.E.V.
opvattingen, die lijnrecht staan tegenover die
van den heer Wirjopratono. De heer De Hoog
verklaarde reeds, dat het I. E. V. tot samen
werking met elke groep bereid is. Maar wan
neer een groep zich tegen de Nederlandsche
vlag keert, dan zal deze het I. E. V. te allen
tijde tegenover zich vinden.
Morgen zal de regeering in tweeden termijn
antwoorden. Aneta.
Cipier vermoordt zyn vrouw.
Naar Aneta uit Tasikmalaja aan de Indische
bladen meldde, heeft de cipier van het huis
van bewaring aldaar, de heer T., gepension-
neerd onder-officier van de maréchaussee,
Zaterdagmiddag 15 Augustus zijn echtgenoote
met zijn dienstrevolver doodgeschoten en ver
volgens een poging tot zelfmoord gedaan.
Zendingsarts Guszo en twee dames.
Aneta meldt uit Taroetoeng (Bataklandeh,
Tapanoeli) aan de Indische bladen dat de
Duitsche zendingsarts Gusze, zijn echtgenoote
en een andere Duitsche dame bij het baden
nabij de zwavelbronnen, 12 K.M. van
Taroetoeng verwijderd, door moerasgas zijn
gedood.
26 Augustus.
Aangebracht door korders:
Tongen p. kg
Slips n
Schol I p. kist
Schol H
Door garnalenvisschers:
Gekookte garnalen p. kg
26 Augustus.
Aangebracht door korders:
Tongen p. kg
Slips
Tarbot
Schol I p. kist
Schol II
Door garnalenvisschers:
Levende garnalen p. lit
0.72—0.55
0.48—0.34
6.75—4.85
3.70—2.20
0.15
0.85—0.65
0.45—0.35
0.65
6.65—4.75
3.50—2.40
1.35
27 Aug. 1936.
Aangekomen van Harlingen en vertrokken
naar Londen het Eng. s.s. „Roek",
Binnen vier jaar vernieuwing lucht-
materieel der Indische Defensie.
Minister Colijn, gevolg gevend aan zgn toe
zegging, om voor het einde van dit zittingsjaar
mededeeling te doen van de voornemens der
regeering met betrekking tot de Indische
Defensie, heeft dienaangaande een verklaring
afgelegd in de Memorie van Toelichting op het
Wetsontwerp tot wijziging en verhooging van
Hoofdstuk Xlll der Rijksbegrooting voor 1933
(Departement van Koloniën), dat thans is ver
schenen.
Minister Colijn acht, gegeven de Internatio
nale verhoudingen van het oogenblik, het voort
gaan met aanbouw van het kleine materieel
doelmatiger dan het op stapel zetten van een
nieuwen kruiser. Voor het jaar 190 zullen 4
jagers en 9 onderzeeërs worden vervaardigd.
In totaal zijn er 12 jagers en 18 onderzeebooten
voor de Indische Defensie noodig.
Binnen vier jaren zal het luchtmaterieel
moeten worden vernieuwd, waartoe reeds ver
schillende bestellingen zgn gedaan. Onder ande
re zullen geleidelijk 39 groote gevechtsvliegtui
gen voor de Indische landmacht (bommenwer
pers) worden aangeschaft.
Men zie verder pag. 2.
Bij beschikking van den minister van de
fensie ad interim, zgn de volgende plaatsin
gen gelast:
Met 1 September, luitenant ter zee der 2e
kl. C. H. E. Brainich von Brainich-Felt aan
boord Hr. Ms. Hertog Hendrik.
Met 2 September, luit. ter zee der 2e kL
R. M. Crommelin, bij het Koninklijk Instituut
voor de Marine te Willemsoord.
Met 16 September, luit. ter zee de le kl.
J. Tissot van Patot, in het oommandement
van de marine te Willemsoord.
Met 1 October, off. van den M.S.D. der 2a
kl. T. A. Vos te Delft.
Met een door den commandant van de ma
rine te Willemsoord te bepalen datum, off.
van den M.S.D. der 2e kl. N. C. van Bergen
van der Grijp, bij het Kon. Instituut voor de
Marine te Willemsoord.
Met 5 October, off. van den M.S.D. der 2e
kl. A. A. Looijen, bij den Onderzeedienst te
Willemsoord.
Luit. ter zee le kl. A. A. Fresco, alsmede
luits. ter zee 2e kl. J. F. Drijfhout van Hooff
en H. M. van den Wall Bake, aan wie ver
gund is uit Oost-Indië naar Nederland terug
te keeren, zijn 19 Augustus aan boord van het
m.s. Marnix van St. Aldegonde van Batavia
vertrokken.
Luit. ter zee le kl. A, J. Bussemaker zal
1 September geplaatst worden bij het depar
tement van defensie.
Off. van gez. le kl. der zeemacht W. A.
Borgeld, van het Wachtschip te Willemsoord,
zal 14 September overgeplaatst worden aan
boord van Hr. Ms. Wachtschip te Vlissingen.
Geplaatst aan het Kon. Instituut voor de
Marine voor 3-jarige opleiding als adelborst
der mariniers, C. G. Lems te Utrecht.
(Herplaatst wegens misstelling.)
Luit. ter zee le kl. J. A. Gauw, zoomede
luits. ter zee 2e kl. H. A. W. Goossens en
J. B. Reicher, uit Oost-Indië hier te lande
teruggekeerd, zijn ter beschikking gesteld.
Luit. ter zee 2e kl. C. H. E. Brainich von
Brainich-Felth, van het Wachtschip te Vlis
singen, zal 1 September overgeplaatst worden
aan boord van Hr. Ms. pantserschip Hertog
Hendrik te Nieuwediep.
Off. van gez. der le kl. der zeemacht P. C.
Broekhof! zal 17 September overgeplaatst
worden van het Wachtschip te Vlissingen aan
boord van Hr. Ms. kruiser de Ruijter te Schie
dam.
PURMEREND, 25 Aug.
Gem. kaasbeurs. Verhandeld 18 partgen,
wegende 61,000 kg. Hoogste prijs 17. Han
del matig.
Kaas. 14 stapels kleine boeren 17.50 en 8
stapels Goudsche 19.50 per 50 kg met rijks-
merk. 1306 kg boter 1.301.38 en weiboter
1.17—1.27 per kg.
De Amsterdamsche aardappelprijzen.
AMSTERDAM, 26 Aug. 1936. Op de heden
gehouden aardappelenmarkt waren de prijzen
onveranderd. Aanvoer 19800 kg.
AMSTERDAM, 26 Aug.
Veemarkt. Aangevoerd: 227 vette kalveren,
le kw. 5060 cent, 2e kw. 4449 cent en 3e
3e kw. 4043 cent per kg levend gewicht; 59
nuchtere kalveren 611; 302 varkens,
wegende van 90110 kg 48—49 cent, zwar^
varkens 4748 cent en vette varkens 464?
cent per kg slachtgewlcht.
NOORDSCHARWOUDE, 26 Aug.
11,200 kg aardappelen: Schotsche muizen
1.70, groote 1.902.30, drielingen 2—
2.20, duc 2.90, eigenheimers 2.10, bl. eigen
heimers 2.30; 2000 kg zilvernep 2.703.30,
drielingen 1.201.50; 21,300 kg gele nep
2.103.20, drielingen 1.601.70, uien
1.30—2.20, grove 2.70—2.80; 15,300 kg
spercieboonen 3—8; 2000 kg r oode kool
1—1.30; 10,800 kg witte kool 0.90, alles
per 100 kg.
BROEK OP LANGENDIJK, 26 Aug.
16.000 kg aardappelen: Schotsche 1.40,
bonken/ 22.30, drielingen 2, bl. eigenhei
mers 1.70—2.20, eigenheimers 1.902.10{
28,000 kg roode kool 1—1.20; 300 kg gele
kool 1.101.70; 41,000 kg vroege witte kool
o.901.10; 13,000 kg uien: gele nep 3
3.20, gele drielingen 1.50—1.60, gele uien
1.40—2.40; 6000 kg slaboonen 36.30; 850
kg snijboonen 57.80; 1500 kg bieten 1.20
2.10, alles per 100 kg; 140 st. groene kool
1.70 en 2300 stuks bloemkool le s. 34.50,
2e s. 1.501.70; 375 bos peen 22.50.
SCHAGEN, 27 Aug.
11 paarden 150375; 9 veulens 90130;
17 geldekoeien (magere) 120140; 90
geldekoeien (vette) 160—270; 15 kalfkoeien
190240; 8 graskalveren 3045; 30 nuch
tere kalveren 817; 50 schapen (magere)
1420; 221 schapen (vette) 20—27; 101
lammereen 714; 19 varkens (vette) p. kg
0.390.41; 87 biggen 913; konijnen
0.25—1.00; kippen 0.40—0.70; 12 eenden;
haantjes 0.30—0.70.
