Opgewekte viering van den
Koninginnedag.
Stadsnieuws
tweede blad
Opening van de
B.LO.-School.
heldersche courant van dinsdag i september 1936
De nieuwe B. L. O. School,
De réveille.
De parade.
Samenstelling der parade.
Admiraal Kruys inspecteert de troepen.
L)e admiraal komt.
net défilé
Saluutscn
De optocht en de zanghuk -
aan den burgemeesL
Licht op voor alle voertuigen.
Dinsdag 1 Sept
Woensdag 2
I I
I I I I
20.17 uur
20.15 uur
fcekediging nieuwe officieren der
marine.
Naar wij vernemen zal de beëediging van
4je nieuw benoemde officieren der zeemacht
Vrijdag 11 September a.s., des namiddags
2 uur plaats hebben. Bij gunstig weer geschiedt
de plechtigheid op het sportterrein Ankerpark,
alhier, bjj ongunstig weer in de exerciUeloods
aan de Buitenhaven.
de kon. marinekapel naar
beesterzwaag.
Naar wij vernemen zal de Kon. Marine
kapel, onder leiding van haar directeur, den
heer Leistikow, morgen naar Beesterzwaag
(Fr.) gaan, om daar den Landdag van de
p.V.L. met een aantal pittige marine-
jnarschen op te luisteren.
chr. oranjevereeniging.
Rectificatie.
De in het bericht en de advertentie in de
,,Heldersche Courant" voorkomende mede-
deeling dat de leden toegang hebben tot de
feestelijke vergadering in Casino op vertoon
van bewijs van lidmaatschap „le halfjaar '36",
moet zijn: „2e Halfjaar '36".
de rehoboth-bibliotheek.
Deze Bibliotheek, die gevestigd is in den cor
ridor van de Rhobothkerk, Ooievaarstraat
hervat 2 September de uitleening. Uit het dan
verkrijgbare supplement blijkt, dat ook dit
jaar de Bibliotheek een belangrijke uitbreiding
verkreeg.
Ztj, die belang stellen in hetgeen verschijnt
op de boekenmarkt aan Christelijke lectuur,
kunnen hier, ook wat jeugdboeken betreft, te
kust en te keur terecht. Voor verdere bijzon
derheden zie men de advertentie.
inschrijvingen handelsregister.
25 Aug.—1 Sept. 1936.
Opheffingen.
Den Helder:
N.V. Theehandel v/h Focke S. Klein, filiaal
Kanaalweg 182.
politee-opleiding.
Wij verwijzen belangstellenden daar de in
dit nummer voorkomende advertentie betref
fende de politie-cursus die deze maand weer
aanvangt.
Hedenmiddag kwart voor twee
officieele opening van de B.L.O.-
School aan de Hector Treubstraat.
Van 4 tot 6 uur bezichtiging voor
het publiek.
- i
Vanmiddag om kwart voor twee heeft de
Officieele opening plaats van de B.L.O. School,
aan de Hector Treubstraat, met den bouw
waarvan het vorig jaar October werd aange
vangen. De school is gebouwd naar een ont
werp van den directeur van gemeentewerken,
den heer A. Dokter, het is in beton opge
trokken op een houten paalfundeering, terwijl
het betonnen skelet onderbroken is door niet
minder dan 600 vierk. meter glas, gezet in
Stalen ramen.
Om de openluchtschool nabij te komen, die
voor ons klimaat minder geschikt is, is ge
streefd naar zooveel mogelijk licht en lucht
en daarbij is men voor de volle honderd pro
cent geslaagd. Wie het gebouw aan den bui
tenkant ziet, vindt meer glas dan steen, ter
wijl rijk bloeiende roode geraniums voor de
ramen het geheel een gezellig aanzien geven.
Het gebouw heeft twee ingangen, n.1. een
voor de debielen, de hoofdingang, die zich
ongeveer voor de Lorentzstraat bevindt, en
een voor de imbecielen, die eveneens in de
Hector Treubstraat, voor het gymnastiek
lokaal is.
Als men den hoofdingang van het gebouw
betreedt, wordt men direct getroffen door het
buitengewoon prettig interieur, het lijkt het
glazen paleis van de sprookjes-prinses. Het is
hier alles even licht en vroolijk, in de gangen
en in de lokalen. Het egypto-glansbeton, dat
zoowel in de lokalen als gangen toegepast
werd, de naadlooze parvadur asbestvloeren,
het verfwerk, het is alles in crème of nog
lichter kleur gehouden en het moet wel een
zeer donkere dag zijn als dit gebouw iets van
zijn lichtvreugde zal verliezen.
Het gebouw bezit in het geheel zes lokalen,
n.1. 3 beneden en 3 boven, bovendien nog twee
werklokalen voor de imbecielen, er is voorts
een groote overdekte zandbak voor de kinde
ren en pl.m. 500 vierk. meter tuin voor prac-
tische lessen, voorts is er een kamer voor het
hoofd der school en een kamer voor onderzoek
door den dokter, die tevens als leeraarkamer
dienst doet, terwijl er nog een drietal douches
zijn voor de leerlingen, die op medisch advies
een douohe moeten gebruiken.
Voor de meisjes-leerlingen is er een model-
keuken naar Vakschoolinrichting; direct naast
'deze keuken bevindt zich een leslokaal, zoodat
de meisjes hun lessen practisch toe kunnen
passen. De keuken 'wordt tevens gebruikt als
schaftlokaal voor de kinderen.
Ieder leslokaal heeft achterin drie vaste
kasten en onder de ramen aan de gangzijde
nog een aantal kasten voor het opbergen van
de leermiddelen, voorts is er een ruim vast
bord en ook een waschbak. Alle lokalen heb
ben eenzelfde inrichting. De meubelen zijn
uit de oude school overgebracht, doch hebben
natuurlijk een flinke beurt gehad, zoodat ze
er als nieuw uitzien.
Een prachtig gymnastieklokaal is aan de
school verbonden. Een lokaal van 9 bij 18
meter en 5 meter hoog. De werktuigen uit het
gymnastieklokaal Emmastraat zijn hier ge
deeltelijk naar overgebracht, aangevuld met de
noodige nieuwe werktuigen. Dit lokaal zal
tevens dienst doen voor alle openbare scholen,
die zelf nog geen lokaal bezitten.
Vermelden we tenslotte nog het sloydlokaal
van de school en het magazijn van leermid
delen, terwijl beneden het terras de centrale
verwarming is gebouwd, bestaande uit twee
groote ketels, die met cokes gestookt worden.
Bij de opening is tevens een kleine ten
toonstelling van enkele leermiddelen georga
niseerd, die duidelijk doet blijken hoe het on
derwijzend personeel van deze school er op
uit is om door sprekende en practische mid
delen, voor zoover dat eenigszins mogelijk is,
hun pupillen klaar te maken tot goede leden
voor de maatschappij.
Vermelden we tenslotte, wie bij de tot stand-
koming van dit gebouw door hun leveranties
en anderszins betrokken zijn geweest.
De bouwers waren de firma Arhens te
Dronrijp. De opzichter de heer R. Duinker en
de teekenaar de heer Mooij van gemeente
werken.
Het egypto-glansbeton werd aangebracht
door de firma Niestasz te Haarlem.
Het lood- en sanitairwerk is van de firma
De Jong, alhier. Het verf- en glaswerk van
de firma Kraak en Zn., alhier. De stalen
ramen en deuren werden geleverd door de
firma De Vries Robbé, Gorkum, de tegelwer
ken zijn van de N.V. Intercodam, Amsterdam.
De naadlooze parvadur-vloeren werden gelegd
door de firma Vrijenhoek, Den Haag. De cen
trale verwarming werd verzorgd door de fa.
Geveke. De verlichting door de firma Van Os,
alhier. De stoffeering is van de firma Govers
en Vroom en Dreesmann, de stalen meubeltjes
van de firma Klercq en het meubilair van de
firma Quack. De metselsteen is afkomstig
van de N.V. Belvedère te Maastricht.
OPRICHTING ALGEMEENE VEREENIGING
VOOR ZIEKENHUIS VERPLEGING
„DEN HELDER".
Men schrijft ons:
In het nummer van heden, wordt per adver
tentie mededeeling gedaan, dat morgen,
Woensdag 2 September, 's avonds 8.15 uur in
het Kegelhuis een vergadering gehouden wordt,
welke ten doel heeft tot oprichting te komen
van bovengenoemde vereeniging.
Het lijkt ons goed om in het kort even uiteen
te zetten, wat deze vereeniging beoogt.
In afwijking van eenige honderdtallen van
steden en dorpen in ons land, hebben wij in
Den Helder 'geen algèmeene onderlinge ver
eeniging, welke dekt het risico van de kosten
voor Ziekenhuisverpleging, operatiekosten, en
specialistische hulp. Dat een zoodanige ver
eeniging van groot sociaal belang is te achten,
staat ongetwijfeld vast en wordt in tal van
plaatsen bewezen. Om een voorbeeld te noe
men, in Alkmaar bestaat een vereeniging,
welke haar ledental in eenige jaren zag groeien
tot 12000.
Bij de Federatie van Vereenigingen voor
Ziekenhuisverpleging in Nederland zijn aange
sloten 226 vereenigingen met een totaal van
ruim 637000 verzekerden. Behalve deze Fede
ratie bestaan ook nog de Groninger Bond en
de Friesche Federatie.
Uit dit alles blijkt wel de groote behoefte
voor de aansluiting van degenen, die zich wil
len verzekeren tegen de hooge kosten van
ziekenhuisverpleging, enz., welke kosten juist
in dezen tijd tot groote financieele moeilijk
heden kunnen leiden. En juist omdat er geen
winstbejag voorzit en geen kosten van be-
teekenis ermede gemoeid zijn, kunnen de pre
mies uiterst laag zijn, slechts luttele centen per
week.
Al deze overwegingen hebben er toe geleid,
dat de in de advertentie genoemde personen,
met nog andere, die met het doel sympathisee-
ren, de hoofden bij elkaar gestoken hebben en
de zaak hebben voorbereid. Wjj hopen, dat
Woensdagavond in het Kegelhuis voldoende
belangstelling zal worden betoond om den
grondslag te leggen voor de zoo uiterst nuttige
vereeniging, waaraan ook in Den Helder een
werkelijke behoefte bestaat.
OP EEN GOLFBREKER GESTRAND.
Vrijdagmorgen in de vroegte, drie uur k
half vier, kwam er op zee plotseling een zware
mist opzetten, die alle zicht belemmerde en
voor de visschers aan de kust gevaar op
leverde. Er waren er, die, zoodra ze den mist
bank zagen opkomen, direct den wal inliepen
en daar veilige schuilplaats kozen, voor
anderen was dit echter niet meer mogelijk en
zoo liep het motorvaartuig van Kees de Wit
van Den Helder, dat op weg was naar Kam
perduin, op een golfbreker tusschen paal 4 en
5. De stranding gebeurde juist met vallend
water, zoodat het schip na eenigen tijd geheel
droog kwam te liggen.
Een zoon van de Wit ging, toen dat moge
lijk was, van boord en wandelde naar Den
Helder om een aantal dommekrachten te
halen en daarmee het schip te lichten en met
den vloed vlot te brengen. Met een motorvlet
en het noodige materiaal kwam hij terug.
Met de dommekrachten werd het'schip opge
draaid en werden er balken onder geschoven,
idat het vrij kwam te liggen en toen later
:n dag de vloed kwam en nog een motor
en vier vletten ter plaatse waren, weid'
schip vlot gebracht en kon het zijn reis
naar huis ondernemen, gelukkig zonder
eenige schade.
een dag met de speeltuin ver
eeniging, afd. tuindorp,
op stap.
Men schrijft ons:
Donderdagavond omstreeks 7 uur was het
al merkbaar stil op het anders zoo drukke-'
Tuindorp en daar was een goede reden voor,
want den volgenden dag toch, zou de Speel
tuin op reis gaan en daar de kinderen vroeg
uit de veeren moesten was het geraden om'
vroeg naar bed te gaan. Vrijdag, heel vroeg,
de dagaraad was nog maar nauwelijks door,
zag men zoo hier en ander al een kleur ver
schijnen en voordat het half zeven was, was
heel Tuindorp in rep en roer.
Circa 200 kinderen en denk daar de noodige
ouders en aanhangers eens bij, verzamelden
zich voor den tuin. Het was een drukte van
belang. Om vijf minuten over half zeven werd
„opstellen" geroepen en om 10 minuten over
half zeven ging het in optocht naar de Bin
nenhaven, alwaar we ons inscheepten op de
plezierboot van de E.S.O.N.A. De heelé groep
kon juist achter op. De harmonica werd uit
gepikt en het ging met volle muziek op Ber
gen aan, waar we om 11 uur aankwamen.
Na eerst brood gegeten en melk gedronken te
hebben, werd er tot 1 uur genoten van de
speelwerktuigen, die daar aanwezig zijn. Om
1 uur zijn we toen in optocht door Bergen
langs het Hertenkamp en door de bosschen
naar Schoorl gewandeld. Wat een werk of de
leidsters en leiders daaraan gehad hebben
kan een ieder zich wel indenken, vooral met
het oog op het drukke verkeer.
Na onderweg even gerust te hebben en na!
dat een versnapering was uitgedeeld, werd de
tocht voortgezet en om 3 uur werd de speel
tuin „De Roode Leeuw" stormenderhand in
genomen. Eerst moest de dorst gelescht wor
den met een glas ranja en daarna hebben de
kinderen naar hartelust gespeeld. Tot kwart
voor vijf hebben wij ons geamuseerd met de
kinderen en toen werd het tijd om den af
tocht te blazen. In Schoorldam aangekomen,
moesten wij een kwartiertje op de boot wach
ten. Wij dachten, dat de kinderen nu wel moe
zouden zijn, maar wij kwamen bedrogen uit,
want niet één der kinderen toonde teekenen
van vermoeidheid. Het leek wel een bruiloft
zoo'n stemming was er aan boord. Bij West
einde kwamen de eerste fietsrijders ons te
gemoet en eer wij Den Helder te pakken
hadden reden er zeker 150 fietsers met ons
mee. Bij den aanlegsteiger trof ons het meest
de groote belangstelling van de ouders. I
Het leek wel of er een mailstoomer moesfo
binnenkomen, 3 400 menschen stonden eib
op den wal. In optocht zijn wij weer onder
het zingen van: „De speeltuin Tuindorp gaat
nooit verloren" naar den tuin gewandeld.
Nog eenmaal werd een ;,Lang zal ze leven",
aangeheven en toen was het welletjes.
Rest ons nog een woord van dank aan alt
diegenen, die ons geholpen hebben, dezen!
j dag zoo goed te doen slagen en dat rij op{
dezen weg voort mogen gaan tot bloei én hèil
van het Speeltuinwerk.- .,;q
een gevaarlijke tocht.
Weer 4 jongens met een zeilbootje
door den stroom opgehouden.
Zondagavond kwam op het havenkantoor het
bericht binnen, dat in het Borgat, voor de ha
ven van Oude Schild een zeilbootje was opge
merkt, dat waarschijnlijk met wind en tij te
kampen had. En niet alleen dat dit bericht
binnenkwam, maar ook zaten de ouders van
de onverantwoordelijke knapen op het haven-}
kantoor in angst en vreeze op hun spruiten te,
wachten.
Het schijnt, dat de waarschuwing, die wij
eenigen tijd geleden reeds gaven, om toch
vooral niet met een klein bootje de verrader-
1 lijke zee te bevaren, nog steeds niet genoeg
doorgedrongen is. Zelfs menschen die de diver
se stroomingen voor de kust goed kennen, zul
len zich wel tweemaal bedenken om in een niet
zeewaardig bootje met een forschen wind de
haven uit te gaan.
Toen het al bij tienen was en van de jongens
nog geen spoor te bekennen viel, besloot de
commissaris van het loodswezen, de heer van
Diest, om er met de „Dorus Rijkers" op uit te
trekken, om te trachten de jongelui op te
sporen. Door afwezigheid van den schipper der
reddingboot nam de heer van Diest zelf de
leiding op zich. En zoo vertrok onze „Dorus".
Nu is de opsporing van een dergelijk bootje
voor een reddingboot als het zoeken van een
naald in een hooiberg, vooral wanneer er een
flinke deining staat. De menschen, die met een
zeilbootje zich buiten de haven wagen, ver
trouwen er over 't algemeen te veel op, dat
wanneer het eens mis mocht loopen, de red
dingboot hen wel zal oppikken, doch deze kans
is uiterst gering. Het was dan ook absoluut niet
te verwonderen, dat de „Dorus Rijkers" om
ruim half elf de haven weer binnenliep, zonder
een spoor van de jongelui te hebben bemerkt.
En de angst en spanning waarin de ouders
verkeerden nam toe. 't Was reeds elf uur toen
eindelijk een der vaders met een kreet de an
deren attent maakte op een bootje, dat van
fort Harsens de haven binnenliep. Gelukkig
bleken het de lang verbeiden te wezen. Door
nat en bibberend van de kou stapten ze aan
wal.
Het relaas van den tocht.
Van den vader van een der jongens ver
namen we later, dat zij reeds Zondagmorgen
om 7 uur weg waren gevaren. Het doel was
Oude Schild.
Hiervandaan vertrokken ze 's middags om
2 uur, maar door den sterken vloed waren ze
gedwongen, om afdrijven te voorkomen, zich
aan een boei, die gelukkigerwijs juist in de
buurt was, vast te houden. En zoo hebben ze
daar eenige uren gewacht tot het ty draaide
en ze, hoewel doornat, gelukkig behouden
thuis kwamen, 't Is te hopen, dat men nu ein
delijk eens, waar 't dit zich op zee begeven
in een kleine boot betreft, voorzichtiger gaat
worden en het gevaar, dat er in schuilt, niet
meer te licht acht.
Het Helden der Zeeplein het middelpunt der feestvreugde. - Mooie middag
op het Sportterrein. - De Stafmuziek zorgt voor een waardig
slot. - Veel vlaggen en veel oranje.
31 Augustus, Koninginne-verjaardag.
Voor de 56ste maal heeft de Nederland-
sche bevolking zich opgemaakt het feest
van Oranje te vieren, den verjaardag van
Wilhelmina, regeerend Vorstin van Neder
land.
Sinds eenige jaren is een „nationaal
Téviel" doorgebroken en het lijkt wel of
felk jaar de gezindheid jegens ons Vorsten-
"huis toeneemt,
h. ri. de koningin.
■UB.
Fr is hier opgewekt de verjaardag van de
Koningin gevierd, we kunnen dit a priori vast
stellen. Den geheelen dag door hebben we dui
zenden, vroolijk gestemde menschen op de
been gezien. Menschen, die al 's morgens
vröèg op pad waren gegaan om van het begin
tot het eind het Koninginnefeest mee te vie
ren; We zagen duizenden bij de parade op het
Helden der Zeeplein, honderden bij de Zang-
hulde op dezelfde plaats, honderden op het
sportveld, waar de spelen plaats hadden en
wie schat het aantal dat 's avonds, alweer op
het Zeeheldenplein, aanwezig was om de Staf
muziek te hooren concerteeren?
i
Wè gelooveri, dat we niet overdrijven als we
zég^ën, dat geen dag des jaars zooveel men-
sdhèn de straat op brengt als deze laatste dag
vkn de maand Augustus dat deed. Zooals ge
zegd, de menschen waren vroolijk gestemd.
Natuurlijk! Onze Koningin was jarig, maar
ook*-het weer werkte mee. Gelukkig is het den
geheelen dag droog gebleven, wind was er
weliswaar, doch daar werd in de feestvreugde
minder op gelet en voor de rest was er zon,
ja, heusch, zonneschijn! Wel niet constant,
maar er was toch een vrij groot volume en
meestal juist wanneer het gewenscht was.
N.1. tijdens de parade en in den middag toen
de kinderen hün Koninginnefeest vierden.
Er was een vroolijke stemming! Er waren
de vele vlaggen, tjonge, wat is er gisteren
veel gevlagd! Als in geen jaren...... de geheele
stad door, in het hartje zoowel als in de bui
tenwijken. En er werd ook veel oranje ge
dragen op de revers van de heerenjassen, op
de japonnetjes en op de mantels der dames.
Dat bracht allemaal stemming. Maar daar
was meer nog. We hebben niet geïnformeerd
of ;1het gemeentebestuur H.H. musici en alles
wat er voor doorgaat toestemming verleend
had om dezen dag muziek te maken. Maar
het was opvallend zooveel muziek als er langs
den weg was. Ons stadsorgel was feestelijk
versierd, zoo mede de harmonica's van onze
bekende plaatselijke virtuozen. Er was ook
gezang, straatzang wel te verstaan, maar dat
was clandestien. Verboden of niet, ook deze
liedjeszangers wrochten stemming. En dat
alles bij elkaar, heeft den dag van gisteren
tot een echten gezelligen, drukken, vroolijken
dag gemaakt.
Bezien we thans in chronologische volgorde
de gebeurtenissen van dezen dag.
Het Koninginnefeest begon heel vroeg al;
het was in den prillen morgen, n.1 .om kwart
over zeven, toen de Oranjegarde, afdeeling
Vdel, van de Koningsdw.str. uit marcheerde
om de réveille te verzorgen. Al trommelend en
trompetterend werd een marsch gemaakt
langs de volgende route: Koningdwarsstraat,
Stationsdwarsstraat, Stationsstraat, Spui
straat, Weezenstraat, Keizerstraat, Schagen-
dwarsstraat, Basstraat, Goversdwarsstraat,
Goversstraat, Sluisdijkstraat, Janzenstraat,
Spoorgracht, Nieuwstraat, Jan in 't Veltstraat,
Van Hogendorpstraat, Fabrieksgracht, Ruijgh-
weg, H. a. Lorentzstraat, Van Galenstraat,
K rugerstraat, Laan, Walvischstraat, Bree-
straat, Paardenstraat, Middenstraat, Dijk-
straat, Kerkgracht, Loodsgracht, Looiersteeg,
Oostslootstraat, Ooststeeg, Kanaalweg, Hoofd
gracht, naar de Buitenhaven, waar om half
negen aangekomen werd. Hier wachtte heb
Vendel tot 9 uur, het tijdstip van de vlaggen-
parade. Tijdens het spelen van het Volkslied
bracht het Vendel, dat vergezeld werd door 1
den staf leider, den heer J. de Jong, en dat I
gecommandeerd werd door den waarnemend
hopman, vaandrig S. van Zweden, den groet
met de vlag. Via Hoofdgracht en Weststraat
werd vervolgens teruggemarcheerd naar de
Rijkswerf, waar de meegevoerde attributen,
die o.m. bestonden uit een doek, waarop de
spreuk: „Het blijft altijd Oranje boven!" ge
schilderd was, het met bloemen versierd wapen
van H. M. de Koningin en het vergroote
insigne van de Oranjegare, werd afgelegd. Met
genoegen akn het Vendel terugzien op dit, zijn
eerste Koninginnedagréveil, dat de inwoners
van onze stad deed ontwaken en hen dadelijk
deed beseffen, dat het vandaag een feestdag
was.
Zooals alle jaren stond ook deze morgen
van den 31sten Augustus in het teeken van
het militaire schouwspel, dat we gewend zijn
parade te noemen. Reeds vroeg waren zeer
vele menschen op de been, reeds om 9 uur
hadden velen zich op straat begeven, ofschoon
het weer niet je-d&t was. Maar het zon
netje brak weldra door en dat stimuleerde
weer de drukte op straat, die zich steeds meer
deed gelden. Van 10 uur af was de groote
stroom menschen gericht naar het Helden der
Zeeplein, waar de parade gehouden zou wor
den. Het was hier weldra een drukte van
belang. Naarmate het tijdstip van 11 uur
naderde groeide de menschenmenigte aan, die
zoo groot werd, dat velen een plaatsje op de
verhooging van het „Dijkje" of op de glooiing
van den Dijk moesten zoeken. Zelfs op de
daken was men geklommen, maar ook de
vensters van de omliggende huizen waren vol
van nieuwsgierigen. De vele uitgestoken vlag
gen wapperden lustig in den wind, het groen
van het plantsoen, dat daar rond het Helden
der Zee-monument zoo fraai gelegen is, stak
stemmig af tegen al die andere kleuren, die
op dit oogenblik te onderkennen waren. Daar
was het donker van de marine-uniformen,
waarvan die van de officieren flonkerden van
het goud en die van de matrozen opgevroolijkt
werden door den frisschen kraakschoonen
braniekraag. Daar was voorts het grijs van de
soldaten, die, hoe klein in getale ook, toch
nimmer ontbreken en zonder wie men zich
een Heldersche parade toch niet goed voor
kan stellen. Voorts was er de kaleidoscopische
kleurencombinatie, die door de japonnetjes
der verschillende dames gevormd werd. Het
was alles even fleurig en vroolijk van aanblik.
Om 11 uur had de belangstelling het top
punt bereikt en was iedereen in afwachting
van de komst van den admiraal met zijn staf.
De politie, onder leiding van commissaris A. J.
v. d. Hoeven, had in samenwerking met de
marine voor een keurige afzetting gezorgd
en had men van de lucht uit een blik op het
Helden der Zeeplein kunnen werpen, dan zou
men aan een legkaart gedacht kunnen
hebben.
Aan de parade werd deelgenomen door een
régiment bestaande uit 2 bataljons van de
Zeemacht en een compagnie van het Regi
ment Kust Artillerie.
De bataljons van de Zeemacht waren als
volgt samengesteld:
a. le bataljon.
Bataljonscommandant Kapitein der Mari
niers M. R. de Bruijne, aan wien toegevoegd
was: Adjudant Onderoff. der Mariniers J.
Kroese als Adjudant.
Rechtercompagnie en 2e compagnie samen
gesteld uit personeel van het Korps Mariniers
Commandant rechtercompagnie: Kapitein
der Mariniers W. A. J. Roelofsen.
Commandant 2e compagnie: Kapitein der
Mariniers J. A. J. de Bruijn.
3e compagnie: 4 secties dekpersoneel van
Hr. Ms. „Gelderland", waarbij ingedeeld 8
man kader.
Compagniescommandant Luit. ter zee der
le kl. F. Stam.
Linkercompagnie: 3 secties dekspersoneel
van Hr. Ms. „Wachtschip" te Willemsoord,
waarbij ingedeeld 4 man kader; 1 sectie deks-
personeel van de Marine Kazerne Willems
oord.
Compagniescommandant Luit. ter zee der le
kl. B. Hessing.
b. 2e bataljon.
Bataljonscommandant Luit. ter zee der le
kl. J. B. de Meester.
Rechtercompagnie: 2 secties dekspersoneel
van den Onderzeedienst, 1 sectie dekspersoneel
van het Vliegkamp „De Kooij", 1 sectie deks
personeel van Hr. Ms. „Schorpioen".
Compagniescommandant Luit. ter zee der
le kl. J. M. L. I. Chömpff.
2e compagnie: 2 secties technisch personeel
van Hr. Ms. „Schorpioen", 2 secties technisch
personeel van het Vliegkampp „De Kooij".
Compagniescommandant Luit. ter zee der
le kl. A. Molenaar.
Se compagnie: 4 secties machinekamerper-
soneel van Hr. Ms. „Van Sperjk", Sectiecom
mandanten: 4 officieren M.S.D. der 2e kl.
Compagniescommandant Luit. ter zee der
2e kl. J. J. Hogendoorn.
Linkercompagnie: 3 secties machinekamer-
personeel van Hr. Ms. „Gelderland", 1 sectie
machinekamerpersoneel van den Onderzee
dienst, Officier M.S.D. 2e kl. T. J. Spangen
berg.
Compagniescommandant Off. M.S.D. der
2e kl. T. A. Vos.
De compagnieën waren 4 secties k 16 man
sterk, gerekend zonder kader.
c. 1 compagnie van het Regiment Kust-
artillerie, onder commando van kapitein A.
Weyns.
Met de algemeene regeling op het parade
terrein was belast de Luitenant ter zee der
le kl. Hoofdinschieter, aan wien waren toege
voegd 5 Officieren Vlieger der 2e en 3e kl.
Nauwelijks is de laatste der 11 slagen van
de Westerkerk-klok verklonken, of het geluid
van roffelende trommen doet zich hooren. De
reactie in de militaire en burgerlijke aan
wezigen is duidelijk waarneembaar. „Geeft
acht!" klinkt 'tDaar stapt Vice-admiraal
T. L. Kruys, vregezeld van rijn adjudant,
luitenant ter zee 1ste klasse I# W. Reinierse
en van de tot zijn Staf behoorende officieren
op het terrein der parade. De Stafmuziek,
welke onder leiding van kapelmeester L. H. F.
Leistikow natuurlijk aanwezig was, zette de
eerste strophen van het Volkslied ter begroe
ting van den admiraal in en alles wat militair
was, hoorde het, stram in de houding staande,
aan. Daarop volgde de begroeting tusschen
den Vice-admiraal en den paradecommandant,
als hoedanig dit jaar kapitein-luitenant ter
zee H. Pitlo (vergezeld door luit. ter zee 2e
klasse G. P. de Lange) fungeerde en noodigde
Zijne Excellentie den oudsten aanwezigen zee
officier, c.q. schout-bij-nacht J. J. Dikkers en
den garnizoenscommandant, luitenant-kolonel
J. H. C. Bentz van den Berg uit om de
inspectie, welke thans aanving, te gaan mee
maken. Luid schalden de commando's over het
plein en plantten zich voort langs de rijen tot
aan die welke op den Kanaalweg stonden. Het
duurde eenigen tijd voor de troepen in orde
van inspectie opgesteld waren en alvorens de
admiraal en de hem vergezellende officieren
de bekende wandeling konden aanvangen.
Tijdens de inspectie deed de Stafmuziek zich
met eenige pittige marschen hooren; het
publiek volgde, al luisterend, de witte pluimen
van de beide opper-officieren, die boven de
gelederen en het publiek uit zichtbaar bleven.
Na de inspectie begroette de admiraal de
dames van de officieren, de leden van de
Koninklijke vereeniging van oud-zeeofficieren,,
de officieren en onderofficieren, die niet aan
de parade deelnamen. Vervolgens stelde Zijne
Excellentie, steeds vergezeld van de genoemde
officieren, zich op voor het Raadhuis, waar de
burgemeester van onze stad, de heer G. Rit
meester en de wethouders W. de Boer en P.
Smits zich bij hem voegden. Inmiddels hadden
de troepen zich verwijderd om zich gereed te
maken voor
dat thans ging plaats vinden. Reeds drongen
de klanken van de bekende Defileermarsch
tot de aanwezigen op het Helden der Zeeplein
door en daar kwamen de troepen keurig
netjes in defileerformatie aangemarscheerd.
Voorop ging de Stafmuziek, daarachter volg
de de overste Pitlo, die op dfen voet gevolgd
werd door zijn adjudant. Beiden traden, nadat
ze den marine-commandant gepasseerd waren,
uit en sloegen het défilé mede gade. Zoo deden
de onderscheidene compagnies-commandanten.
Dan volgden de verschillende secties. Op een
bepaalden afstand tot den marine-comman
dant genaderd, door een z.g. guide aange
geven, commandeerden de sectie-commandan
ten „Hoofd rechts!", waaraan als door één
man resp. door de mariniers, matrozen en
soldaten gevolgd gegeven werd. Het was een
demonstratie van stram militairisme en uit
stekende discipline. Het was een lust de
troepen in volmaakte parade voorbij te zien
trekken, het hoofd gewend naar hun comman
dant. Het défilé verliep vlot en voorbeeldig,
zooals steeds.
Na afloop begaven de autoriteiten, die zich
intusschen van hunne dames hadden doen ver
gezellen het Raadhuis in, waar men een ver-
frissching gebruikte. Deze geste was geheel
nieuw, het eenige nieuwe trouwens op deze
parade, of het zou nog moeten zijn, dat di -
maal de vliegtuigen, die andere jaren zulk een
attractie waren, afwezig waren.
De marsch welke de troepen na afloop ve-:
de parade, „met slaande trom en vliegen
vaandels", door de stad maakten, trok z*
veel belangstelling.
Om 12 uur ving de gepavoiseerde „Gek.
land" aan met het afgeven van de serie v.
101 saluutschoten.
Er was nu een pauze van 2 uren in het feest-
gedruisch. Men spoedde zich naar huis om het
middagmaal te gebruiken, dat natuurlijk uit
stekend smaakte na zoo'n morgen in de buiten
lucht. De heer Tj. Dito was onvermoeid, hij
had des morgens om 8 uur al een half uur op
het Carillon gespeeld en thans deed hij dat na
de parade. Zwaar dreunden later de kanon
schoten van de „Gelderland" door de stad.
De middagrust was maar van korten duur
want reeds om 1 uur was het weer druk op
het Helden der Zeeplein. Waren het 's morgens
de militairen nu waren het de kinderen,
die de aandacht voor zich opeischten en
zich haastten om tijdig bij 's Rijkswerf aan
wezig te zijn. Hier bij de Werfpoort werd, al
weer onder groote belangstelling, de stoet ge
formeerd, welke zou bestaan uit niet minder
dan ongeveer 500 kinderen en 300 gymnasten
van de gymnastiekvereeniging O.K.K. Het
formeeren van den stoet vorderde wel eenigen