PAG. S
ZATERDAG 26 SEPTEMBER 1936
T JUTTERTJE
Spaansche anarchie.
Indrukken, welke men
niet vergeet.
TOB NOOTT HOEKJE
Hoe rustig en genoeglijk of het sedert
1831 in Spanje geweest is moge blijken
uit het volgende, hetgeen wij vinden in de
Parijsche ,.Mariana".
Ziehier een overzicht van de voornaam
ste opstandige bewegingen in Spanje sinds
het aftreden van Alfons XIIX;
1931.
12 April. Voor het eerst sinds 1925 al-
gemeene verkiezingen. Verpletterende ne
derlaag voor de republikeinen.
14 April. De Tweede Republiek uitge
roepen. De koning treedt af. Voorloopige
regeering onder Zamora. Kolonel Marcia
roept in Catalonië de republiek uit.
27 April. Allerstatie van generaal Be-
Eenguer.
11 Mei. Monarchistische onlusten te
Madrid.
12 Mei. Algemeene werkstaking. De
staat van beleg wordt afgekondigd.
14. Mei. De rust is hersteld.
18 Juni. Verkiezingen voor de Cortes.
Overwinning der republikeinsch-socialis-
tische coalitie.
14 Juli. Opening der constitueerende
Cortes.
1932.
21 Januari. Communistische woelingen
in Catalonië. Steden en dorpen door 15.000
opstandelingen bezet.
23 Januari De opstand in Catalonië is
Onderdrukt.
24 Januari Algemeene werkstaking in
Sevilla.
10 Augustus. Militair complot onder
leiding van generaal Sanjurjo; onlusten te
Madrid en Sevilla.
11 Augustus. Generaal Sanjurjo, door
zijn troepen verlaten, vlucht en wordt te
Sevilla gearresteerd. Admiraal Majaz en
generaal Berenguer zitten te Madrid ge
vangen maar zijn meester van den toe
stand in Sevilla.
15 Augustus. De opstandige beweging
geheel onderdrukt.
1933.
9 Januari. Extremistische elementen
verwekken een bloedigen opstand te Bar-
fcelona. Een poging tot algemeene werk
staking mislukt De opstand wordt on
middellijk onderdrukt.
2627 April. Algemeene werkstaking
te Barqelona, door dezelfde rechtsehe ex
tremisten uitgelokt.
Juli. Gedurende de geheele maand ver
wekken de uiterst rechtschen onlusten te
Madrid.
14 Juli. Aanslag op het bureau der
Vrienden van Sowjet-Rusland.
2326 Juli. De uiterst rechtsehe par
tijen verwekken onlusten in geheel Spanje;
oproeren, die snel onderdrukt worden, bre
ken uit te Madrid, Malaga, Oviedo, Jigón,
Granada en Sevilla.
1934.
4 October. Zoodra het nieuwe kabinet-
Lerroux is gevormd, wordt het parool der
algemeene werkstaking uitgegeven. Tal
rijke onlusten.
5 October. In Asturië wordt de staat
'van beleg uitgeroepen.
6 October. Catalonië verklaart zich on
afhankelijk. Azana vormt te Barcelona
een voorloopige regeering. De militaire
autoriteiten verzetten zich. In geheel
Spanje wordt de staat van beleg uitge
roepen. Woelingen en algemeene werk
staking in Marokko. Overal oproer en
vechtpartijen.
1935.
7 Juli. Companys, president van Cata
lonië, en de leden van zijn voorloopige re
geering gearresteerd. Bevel aan de stakers
om het werk te hervatten.
8 Juli. Uitbreiding der anarcho-syndiea-
listische en communistische woelingen.
Onderdrukking der beweging in Asturië,
die verscheiden weken aanhoudt. Het
vreemdelingenlegioen en de Marokkaan-
sche tirailleurs worden op de opstande
lingen losgelaten.
1936.
Februari. Gedurende de geheele maand
verwekken de rechtsehe partijen alom in
den lande opstanden en woelingen.
12 Juli. Luitenant José de Castello ver
moord.
13 Juli De monarchistenleider Calvo
Sotelo op zijn beurt te Madrid vermoord.
Schietpartij te Sevilla: een doode.
18 Juli. Militaire opstand in Spaansch
Marokko. Troepen der opstandelingen ont
schepen zich te Cadiz.
Eén ding is zeker: onder alle regimes,
onder alle omstandigheden blijft er in
Spanje een ondergrond van anarchie be
staan, die sterker is dan de verschillende
regimes en regeeringen, die deze anarchie
Üe baas trachten te blijven.
Detmold, de „bonbonnière" van
Duitschland!
door
Drs. M. Grüning.
Slechts tweemaal bezocht ik het Teuro-
burgerwoud en beide malen slechts kort.
De weinige uren echter, welke ik te Det
mold en op de Grotenburg doorbracht,
schonken mij diepe indrukken, welke ik
mijn leven lang niet vergeet. Wat een heer
lijk landschap en hoe snel wisselen de bonte
beelden! Ik kwam van Paderborn, de stad,
die ik als een groot openluchtmuseum zou
willen beschouwen. Na een korte autorit
stond ik bij de Externsteinen.
Het standbeeld van Hermann.
Hoe wonderlijk spreekt op deze plek in
een idyllisch landschap de oorkracht, als
het ware optornend uit den schoot der
aarde. Hier gaan onze gedachten terug
naar het eerste eeuwen van onze tijd
rekening, toen het Christendom werd ge
bracht aan de primitieve bewoners dezer
beboschte bergen, wanneer men het van
vroomheid getuigende naieve relief beziet,
dat in het harde materiaal der Extern
steinen is gebeiteld..
Dan rijden wij Detmold binnen. Ik heb
vele steden in verscheidene landen gezien
en er waren er schoone onder, maar geen,
die den vreemdeling zoo lieflijk, zoo char
mant ontvangt als de hoofdstad van Lippe
met haar schaduwrijke „allee". Treedt men
van deze zijde de stad binnen, dan wordt
men plotseling omgeven door de uitbundige
vreugde en de teere weemoed der roman
tiek, en dit gevoel blijft den vreemdeling
bij, zoolang hij dwaalt door de nieuwere
zoowel als de oude straten, door de parken
van deze precieuse bonbonnière: Detmold!
De moderne gebouwen, de goede verkeers
wegen, het autoverkeer, de 20e-eeuwsche
techniek waren niet in staat de mooie,
rustige woonstad te berooven van het
stempel van „Anno Dazumal", die juist
haar groote trots is.
Een van de knusse laantjes van het
slotpark.
En de Detmolders hebben hiervoor het
juiste gevoel, zij houden de traditie in
stand. Iets, waarvoor de toerist hun slechts
dank verschuldigd kan zijn. Er gaat in
onzen haastigen tijd reeds zooveel schoons,
zooveel charmants uit oude tijden ver
loren, dat wij de rust, de pastorale schoon
heid der omgeving van Detmold als een
verkwikking voelen voor den grootestads-
mensch. En indien dit alles bewaard blijft,
zal Detmold ook steeds zijn aantrekkings
kracht blijven bewaren. Een geheel andere
stemming kwam over mij, toen ik de hel
lingen van de Grotenburg beklom en ik mij
na korten tijd in den ban voelde van het
Duitsche woud, het donkere, stemmige
bosch. In zulke bosschen meen ik steeds
iets te bespeuren van de volksziel, die ik,
Nederlander, eenigszins meen te verstaan
uit hetgeen de kunst in dit land ons schenk
en waarin de zielsverwantschap met ons
volk denk te hebben ontdekt.
Al verder klimmend naar den top teeke
nen zich nu tegen den hemel de gigan
tische omtrekken van het gedenkteeken
voor „Hermann" af. Millioenen toeristen
hebben reeds op deze plaats gestaan en
lieten hun blikken dwalen over den verren
omtrek, de beboschte heuvels. Op deze
pelk in het Teuroburgerwoud, waar enkele
jaren na het begin van onze tijdrekening
de eerste steen werd gelegd voor de latere
Duitsche saamhorigheid, moet elk kind
van Duitschland het hart sneller voelen
kloppen. Echter komt ook de vreemdeling,
die de geschiedenis kan verstaan, hier
onder den indruk der omgeving.
Ik zag op naar „Hermann", den grooten
en edelen aanvoerder der Germaansche
stammen in hun succesrijken strijd tegen
de macht der Romeinsche legioenen en
naast mij hoorde ik verschillende getallen
noemen, die mij een indruk gaven van de
geweldige grootte van dit gedenkteeken.
Tegelijkertijd echter reeds een andere
gigantische gestalte voor mij op: de schep
per van dit wonderwerk van vaderlands
liefde, Ernst van BandeL Men verhaalde
mij de geschiedenis van het gedenkteeken
en van den kunstenaar, onafscheidelijk van
elkaar, een geheel menschenleven om
vattend, een geschiedenis van trouw, door
zettingskracht, trots alle zich voordoende
moeilijkheden, maar ook van elende, klei
neering, vertwijfeling. Welk een triomf
echter voor van Bandel, toen in den avond
van zijn leven het gedenkteeken daar vol
tooid stond!
DE EERSTE TAXI'S VOOR
ADDIS ABEBA.
Rome: Dezer dagen vond op het groote
plein voor de St. Pieterskerk de feestelijke
uittocht plaats van een honderdtal fonkel
nieuwe taxiwagens. Uit het kerkgebouw
traden hooge geestelijke en zegenden de
nieuwe automobielen. Al deze automobie
len waren bestemd om, via Napels, naar
Abessinië te worden vervoerd. Een zeven
tig-tal wagens gaan naar de hoofdstad,
de rest is bestemd voor Asmara. Zoodra de
de toestand van de verkeerswegen in de
Abessijnsche steden is verbeterd, zullen
meerdere wagens naar Oost-Afrika wor
den gevoerd.
Een Italiaansche autofabrikant is voor
nemens in het volgend jaar aan te van
gen met den bouw van een nieuwe auto-
fabriek, even buiten Djiboeti. Het wachten
is echter nog op goede verkeerswegen,
waaraan vlijtig wordt gearbeid.
INVOERING VAN „REVOLUTIE
POSTZEGELS".
Athene: De laatste Albaneesche Revo
lutie had voor de postzegelverzamelaars
het voordeel, dat er uit Albanië nieuwe
zegels kwamen met het opschrift „Epire
autonome Coryza". Aanvankelijk was men
geneigd de zegels voor waardevolle exem
plaren te houden, totdat evenwel uitkwam,
dat de zegels niet officieel werden uit
gegeven. De postzegels zijn absoluut waar
deloos, omdat zij nimmer door den staat
werden uitgegeven, doch door een druk
kerij in omloop werden gebracht, welke
firma er intusschen goede zaken mee
heeft weten te doen. Den drukker te
Korfu, die de zegels in omloop bracht,
werd gestraft met een gevangenisstraf
van anderhalf jaar, terwijl de drukkerij
voor drie maanden moest worden gesloten.
Een oud merk.
Reiziger: Hebt U het allerlaatste merk
vulpenhouders gezien? Het is absoluut
onmogelijk, dat de inkt er op welke manier
ook, uit kan vloeien.
Winkelier: Hm! Ja, ik ken het merk, ik
tracht zelf al jaren lang met zo'n vlupen-
houder te schrijven.
POLEN, DIE VOOR FRANKRIJK
STREDEN.
Parijs: Bij de kranslegging op het Graf
van den Onbekenden Soldaat onder den
Are de Triumph zal de blik van den Pool-
schen Generalissimus, Ryd2-Smigly, ook
wel gevallen zijn op de inscriptie, welke
de hooge bogen sieren. Onder deze in
scripties, waarin de namen te lezen staan
van hen, die keizer Napoleon in zijn strijd
tegen den vijand bijstonden, bevinden zich
talrijke Poolsche generaals, die aan de
zijde van Frankrijk in een glorieuzen Na-
poleontisehen oorlog vochten. Bovenaan
staat natuurlijk de naam van den Pool-
schen nationalen held Maarschalk Ponla-
towski, wiens naam ten nauwste verboden
is aan den slag nabij Leipzig. Daarnaast
leest met de namen van de generaal Dom-
browski, Sulkowski, Chlopicki, Kniazie-
wicz, Zaionrek allen Poolsche mannen,
die onder den adelaar van Keizer Napo
leon nabij Abukir, in Spanje en op de
slagvelden van Europa onsterfelijk zijn
geworden.
Dankbaar.
Zij: Is U de boer, die mij redde, toen ik
door het ijs zakte?
Hij: Jawel, maar het heeft heus niets
te beteken, ik deed alleen mijn plicht?
Zij: Ja, maar wat deed U met mijn an
dere schaats?
ONTSPANNING.
Het vermijden van overspanning.
Men hoort meer dan ooit tevoren van
overspanning. Die is overspannen en die
is overspannen; de redenen daarvoor kun
nen verschillend zijn, maar steeds zal men
te doen hebben met een te langdurige en
te intensieve spanning op één bepaald ge
bied, een te langdurige concentratie op
steeds hetzelfde werk of hetzelfde pro
bleem.
Overspanning ontstaat gemakkelijk,
wanneer iemand zich voortdurend intens
met iets bezig houdt zonder zijn pogingen
met succes bekroond te zien.
Het vruchtelooze van een dergelijke
voortdurende inspaning is buitengewoon
vermoeiend. Waneer de toestand van over
spanning begint, komen er onaangename
symptomen als slapeloosheid, prikkelbaar
heid, oververmoeidheid, e.d.
Dit zijn allemaal noodseinen van de
natuur die te kennen willen geven
„houdt op, laat er nu een periode van ont
spanning optreden, want ge zijt aan de
grens van uw krachten gekomen."
Wordt daaraan geen gevolg geveen, dan
volgt onherroepelijk het moment van vol
komen overspanning, waarop men welbe
wust gevoelt: „nu kan ik niet meer".
Een overspannen mensch gelijkt op een
elastiekje, waar de rek uit is; ook hij
heeft zijn veerkracht verloren.
De noodige rust en gepaste afleiding
zijn meestal het middel om de overspannen
mensch weer normaal te doen worden,
maar dit kan een tijdroovende geschiede
nis worden. In elk geval geldt ook de
overspanning, dat het beter is haar te
voorkomen dan te genezen.
Dit voorkomen kan men het beste door
zich aan de volgende punten te houden:
le Richt er alles naar in, om met uw
werk bij te blijven, zoodat geen achter
stand ontstaan kan.
2e. Sluit, tegelijkertijd met de deur van
uw werkkamer bij het einde van uw werk
tijd, ook het vakje in uw hoofd af, waarin
zich alles bevindt, wat met dat werk ver
band houdt. Wanneer uw gedachten zich
nog in die richting willen voortzetten, zegt
dan tot uzelf: „voor vandaag is het ge
noeg, nu iets anders", want als ge uw
werkuren goed besteedt, dan is het inder
daad voor vandaag genoeg.
3. Denkt zooveel mogelijk constructief,
d.w.z. indien ge over een probleem denkt,
moet dit inhouden dat u zoekt naar een
oplossing. Is er schijnbaar geen oplossing
tracht dan het probleem een oogenblik te
laten rusten; soms brengt de tijd op het
meest onverwachte moment een geheel on
gezochte oplossing. Wanneer men daaren
tegen geforceerd te lang doordenkt, ziet
men het gewoonlijk hoe langer hoe don
kerder in, en vervalt in de vruchtelooze
gedachtengang van den tobber, die zijn
energie verspilt aan gedachten als: „wat
is het toch naar, wat is alles toch ellendig,
ik kom er nooit uit." Een tobber denkt
altijd in een kring, de vicieuse cirkel
van het pessimisme.
4e. Zorgt voor voldoende en geschikte
ontspaning.
Wat verstaat men eigenlijk onder ont
spanning? Alles, wat in staat is om op
aangename wijze de in den geest bestaande
spanning op te heffen.
Door de concentratie op werk, moeilijk
heden of eenig probleem ontstaat span
ning, en zoodra men zijn geheele aandacht
geeft aan sport, natuurschoon, of eenig
spel, wordt die spanning vanzelf opge
heven.
Er zijn menschen, die er een soort eer
in stellen, teveel van zichzelf te eischen
en zich aldus stelselmatig in een toestand
van overspanning brengen.
Dit is dwaas, en allerminst verdienstelijk,
want men doet zijn omgeving alleszins een
indienst door haar in de toekomst te be
laden met de zorg voor een overspanning
mensch. Men is het niet aleen aan zich
zelf, maar alereerst aan anderen verplicht
om te zorgen, naar lichaam en geest zoo
frisch en fit mogelijk te blijven.
DR. JOS DE COCK.
