Abonneert op dit blad
De Burgeroorlog
in Spanje.
Madrid
in oorlogstijd.
ïer,rkken om 2iJ°
GEMENGD NIEUWS
Marktberichten.
BUITENLAND
HELDERSCHE COURANT VAN MAANDAG 28 SEPTEMBER 1936
De belastingdruk in Neder
land 1936 1937.
Verdwijnt de wereldbekende,
eeuwenoude kaasmarkt
te Alkmaar.
Huwelijksgeschenk voor de Prinses
van de Nederlandsche jeugd.
Geen wereldtoonstelling
te Amsterdam?
De kustvisscherij en de visscherij
in het IJselmeer in Augustus 1936.
Tuinbouwers voorzichtig met
nicotine.
De verbroken verloving.
Op 't kantje gered.
Het bombardement van Bilbao is
hevig geweest.
Val van Toledo aanstaande?
Inneming van Toledo
officieel bevestigd.
Een provisorisch ministerie
van koloniën in Duitschland
Een ministerie van koloniën in
voor-geboortelijken staat.
Frankrijk verklaart zijn
trouw aan den Volkenbond.
De rede van Eden heeft in
Duitschland een gunstigen
indruk gemaakt.
woningbouw vermindert tot het peil, dat door
hem normaal is berekend, het totale aan
tal bouwvakarbeiders kleiner zal moeten wor
den, tenzij andere oorzaken genoegzaam in
tegengestelden zin werken.
Statistische gegevens.
Het centrale bureau voor de statistiek heeft
wederom de nieuwste gegevens op belasting
gebied vereenigd tot een publicatie, die onder
den naam van belastingdruk in Nederland
19381937 zoo juist het licht heeft gezien.
Het gemeenten, waarin geen opeen
ten ep de gemeentefondsbelasting rechtstreeks
worden geheven, is gedaald van 183 over
19321933 tot 26 over 19361937, terwyl het
aantal gemeenten met het hoogst mogelrjk
aantal opcenten in dit tijdvak is gestegen van
115 tot 664.
Verder blijken verscheidene, gemeenten, die
zich met betrekking tot deze belasting voor
19321933 in de eerste, resp. tweede klassa
hadden gerangschikt voor volgende jaren naar
de tweede, resp. derde klasse te zijn over
gegaan. Van 1932—1933 tot 1936—1937 is het
aantal gemeenten der eerste klasse 176 klei
ner geworden, terwyl het aantal gemeenten
der derde klasse 282 grooter ia geworden. Op
gemerkt zy, dat door deze verandering van
klasse onder overigens gelijke omstandigheden
een grooter aantal personen in de gemeente
fondsbelasting valt, waardoor een hoogere
belastingopbrengst wordt verkregen.
Over de jaren 19311932 tot 1936 1937
wordt verder in een grafiek een vergelijking
gemaakt tusschen den totalen belastingdruk
Voor een inkomen van 5000 in de verschil
lende gemeenten. Hieruit blijkt, dat over 1931
1932 en 1932—1933 in de gemeenten met
den laagsten druk, gevormd door de in
komsten- en gemeentefondsbelasting in hoofd
som en opcenten, 4.83 pet. van dit inkomen
betaald moet worden en in de gemeente met
den hoogsten druk 8.07 pet. Over de jaren
19331934 en 19341935 zijn deze bedragen
resp. 5.55 en 8.80 pet. en over 19351936 en
19361937 resp. 6.57 en 9.-9 pet Uit het ver
loop der ljjnen, die op de grafiek tusschen
deze uitersten getrokken zijn, is duidelijk te
zien. dat in den loop dezer jaren een groot
aantal gemeenten moest overgaan tot wijzi
ging der classificatie en verhooging van het
aantal opcenten op de gemeentefondsbelasting,
waaruit opnieuw de invloed van de ongunstige
tijdsomstandigheden op de financiën der over
heidslichamen merkbaar is.
Ten slotte komen in de inleiding nog enkele
gegevens voor, waarbij de progressie tot uit
drukking wordt gebracht, die voor de inkom
sten-, gemeentefonds- en verdedigingsbelasting
geldt. Zoo betaalt een gehuwde zonder kinde
ren bij een inkomen van f 800 ten minste 0.45
en ten hoogste 1.66 pet van dit inkomen aan
inkomsten- en gemeentefondsbelasting te
zamen, terwijl bij een inkomen van f 500.000
ten minste 35.48 en ten hoogste 43.72 pet. van
dit inkomen moet worden betaald. Bij een
Vermogen van f 20.000 moet aan vermogens-
en verdedigingsbelasting tezamen minstens
0.13 en ten hoogste 0.16 pet van dit vermogen
betaald worden, terwijl bij een vermogen van
f 12.5 millioen dit het geval is voor resp. 0.86
en 0.93 pet. van dit vermogen.
In een Zaterdagmiddag gehouden vergade
ring van belanghebbenden is een besluit ge
nomen, dat voor de eeuwenoude en wereldbe
kende Alkmaarsche kaasmarkt van zeer vèr
strekkende gevolgen kan zijn. Men besloot n.1.
tot oprichting van een kaasbeurs.
De vraag „kaasmarkt of kaasbeurs?" is
reeds van betrekkelijk ouden datum, maar zij
werd pas klemmend in de huidige crisis, die
de kaasprijzen tevens met sprongen deed dalen
en de boeren noopte tot het betrachten van
allerlei bezuinigingen ook ten aanzien van het
aanvoeren ter markt. Wel verlaagde het ge
meentebestuur van Alkmaar de marktkosten,
maar men oordeelde deze ook daarna nog te
hoog, met als gevolg dat de oprichting van
een kaasbeurs opnieuw aan de orde werd ge
steld.
In de voorjaarvergadering van den Bond
van Zuivelfabrikanten (de grootste organi
satie op dit gebied in deze streek) kwam dit
jaar o. a. in bespreking een door ir. G. Kra
mer, adj.-secr. v. d. Bond gedaan voorstel,
waarin de stichting van een kaasbeurs krach
tig werd aanbevolen en de daartegen van de
zijde van den handel ingebrachte bezwaren
Werden bestreden. De voorstanders van de
markt, die zich schaarden achter den secre
taris, den heer G. Nobel, bleven ver ln de
minderheid.
Naar aanleiding van dezen afloop der be
sprekingen zocht het bestuur contact met
Alkmaar's gemeentebestuur, maar het vond
daar begrijpelijkerwijze geen lust tot mede-
Werking tot afbraak van de markt Het bonds-
bestuur ging echter voort in de door de ver
gadering aangewezen richting, voerde bespre
kingen met belanghebbenden, enz., met als
gevolg, dat tegen Vrjjdag een vergadering
van voorstanders van een kaasbeurs werd uit
geschreven. Daartoe werden ultgenoodlgd alle
by den Bond aangesloten fabrieken, welke
zich op bovenbedoelde voorjaarsvergadering
hadden uitgesproken vóór een kaasbeurs. On
der de pl. m. 20 aanwezige fabrieken bevon
den zich niet die, welke desttjds blanco stem
den, terwijl ook zy, die geregeld handelen over
de beurs te Purmerend, afwezig waren ge
bleven
De vergadering werd geleid door den voor
zitter van meergenoemden bond, den heer H.
K. Koster uit Wieringerwaard. die den gang
Van zaken tot nu toe uiteenzette. Vervolgens
Werd gelegenheid gegeven tot bespreking,
waarna tenslotte met één stem tegen en één
blanco werd besloten tot het vormen van een
commissie, welke tot taak heeft de zaak ver
der voor te bereiden.
Op welke leest de kaasbeurs zal worden
geschoeid is natuurlijk nog niet te zeggen,
maar dat zij er komt, is wel zeker, waar
schijnlijk reeds over een paar maanden.
FELLE REDE VAN Mr. KORTEXHORST
CP LANDDAG DER R.-K. STAATSPARTIJ.
Dringend verzoek tot de Katho
lieken zich te vereenigen.
Ongeveer tienduizend personen uit alle dee-
len van Limburg waren gisteren in den namid
dag met bussen, auto's en treinen samengeko
men op het Bekkerveld, waar een groote land
dag van de R. K. Staatspartij voor Zuid-Lim- I
burg werd gehouden, bedoeld als inzet voor de i
komende verkiezingscampagne, tegelijkertijd j
om de gelederen der staatspartij in dat deel van
het land te versterken en dit vooral ook om
ten strijde te trekken tegen dissidentisme en
afbrokkeling.
De landdag stond onder leiding van den
nieuwen voorzitter van den katholieken Lim-
burgschen kiezersbond, jhr. mr. Michiels van
Kessenich, burgemeester van Beek, die in het
bijzonder een woord van welkom richtte tot
mgr. Poels, aalmoezenier van den arbeid in
Zuid-Limburg, de vele aanwezige geestelijken
en genoodigde autoriteiten, terwijl hij onder
applaus ook hulde bracht aan den bisschop van
Roermond.
Er waren drie sprekers, namelijk de voor
zitter der R. K. S. F.. het lid der Tweede
Kamer mr. C. M. J. F. Goseling en voorts
de Kamerleden mr. L. G. Kortenhorst en dr. H.
W. E. Moller.
Het was voornamelijk mr. Kortenhorst, die
scherpe critiek uitte op het kabinet-Colijn. Zijn
betoog was in den aanvang gericht op de
sociale taak der R. K. Staatspartij tot herstel
van den arbeid. Onze partij, zoo zeide spreker,
heeft niet alleen door haar beginselen, maar
ook door haar daden en door haar toekomst
plannen, het recht in dit tijdsgericht een be
roep te doen op de katholieken om zich rond
haar vaandel te scharen.
De partij durft het aan het oordeel van het
Nederlandsche volk te verzoeken over de vraag,
of zij inderdaad een politiek heeft gevoerd van
sociale rechtvaardigheid.
Spreker noemde nu een reeks van maat
regelen op, genomen o.a. onder aanvoering
van mr. Aalberse, wijlen jhr. mr. Ruys de
Beerenbrouck en mgr. Nolens, om de con
clusie te trekken, dat de R. K. Staatsparty
zich met een gerust geweten aan een on
derzoek naar haar sociaal program en haar
sociale actie durft te onderwerpen.
Het kabinet-Colijn heeft ons doen weten, zoo
vervolgde mr. Kortenhorst, dat het schip van
staat door de branding in veilig vaarwater is
geraakt en dat wij in de toekomst niets anders
zouden hebben te doen dan in dezelfde richting
voort te gaan. De katholieke fractie kon dit
optimisme niet deelen.
Noch op het terrein van het evenwicht in
de staatsbegrooting, noch op dat van de aan
passing van kosten en prijzen, noch op dat der
industrialisatie en structuurwijziging, noch dat
der handelspolitiek, noch op dat der ordening,
doch ten slotte dat der bestrijding van de
werkloosheid, is de toestand van ons land sedert
1933, toen het kabinet-Colijn optrad, met schre
den vooruitgegaan.
In tegenstelling met dr. Colijn van gisteren,
waren wij reeds lang van oordeel dat de ver
betering van de binnenlandsche conjunctuur
mogelijk geweest zou zijn, ook zonder vooraf
gaande merkbare verbetering van onze export
positie. Het is niet onze schuld, dat door het
verloop van den tijd en de tweeslachtige poli
tiek van het zittende kabinet de keuze tus
schen de verschillende mogelijkheden hoe lan
ger hoe geringer is geworden.
De keuze, zoo vervolgde de heer Kortenhorst,
was gisteravond blijkbaar niet meer: de aan
passingspolitiek van het kabinet-Colijn, of iets
anders, maar binnenlandsche conjunctuursti-
muleering met of zonder behoud van den gou
den standaard. Het kabinet koos het laatste en
offerde met haar politiek den gulden op.
Het kabinet, aldus spreker, en niemand an-
derst draag, de volle verantwoordelijkheid voor
deze daad en haar gevolgen.
Ik wil van deze gelegenheid, zeide spr.
verder, nog wel gebruik maken, om te
zeggen, dat men devaluatie niet als een
ramp moet beschouwen. De eventueele
muntcorrectle moet ons niet te zeer ver
ontrusten. Mocht men morgen of overmor
gen bijvoorbeeld voor het brood of andere
levensmiddelen maar een fractie van een
cent meer vragen, dan raad ik u aan die
betaling te weigeren.
De voorzitter der R. K. Staatspartij, de heer
Goseling, met gejuich op het podium begroet,
zeide, dat na de N. S. B.-meeting op 5 Septem
ber te Valkenburg de Roomsch-Katholieke
meeting op 6 September het katholieke volk
een heel ander geluid heeft laten hooren en
getoond heeft, wat het wil.
Het is schuldige onkunde, zoo zeide spreker,
dus een lichtvaardig oordeel, wanneer men het
voorstelt, alsof wi) het werk van de partij en
van de kerk vereenzelvigen, dus, dat wij de
party canoniseeren. Wy moeten evenwel ver-
myden, wat ook maar den schijn zou kunnen
wekken dat wy door ons werk de kerk zouden
compromitteeren.
Zaterdag is ln den Haag een vergadering ge
houden van vertegenwoordigers van gymnasia
en middelbare scholen van het openbare en het
byzondere onderwys.
Op eenige scholen was gebleken, dat by de
jeugd behoefte bestaat der Prinses een ge
schenk aan te bieden by gelegenheid van haar
huweiyk. De wenscheiykheid werd nu over
wogen van een groote daad van de Nederland
sche jeugd en dus te komen tot een landelyke
organisatie.
Deze commissie zal provinciale commissies
in het leven roepen ,om de geheele jeugd te om
vatten, d.w.z. de gymnasiale en middelbare
scholen, de lagere-, handels- en nyverheids-
scholen, enz., zoodat het geheele openbare en
byzondere onderwys hierby betrokken wordt.
Besloten is, het geschenk te kiezen met goed
keuring van het Prinselyke paar en ln overleg
met het nationale comité, zoodat het geschenk
van de jeugd een onderdeel van het nationale
huldebiyk zal kunnen worden.
De inzameling van de gelden, die per hoofd
laag zullen Worden gehouden, zal plaats heb
ben op een te voren vastgestelden dag, op een
bepaald uur. De geheele Nederlandsche school
jeugd zal dus op een oogenblik een bewijs van
haar aanhankelykheid aan het oranjehuis kun
nen geven.
GASTEN OP HET LOO.
De Koningin heeft Zaterdagochtend aan het
station te Apeldoorn hertog Adolf, broer van
wijlen Prins Hendrik, en zijn echtgenoote van
den trein gehaald, die om 8 u. 36 uit Duitsch-
land aankwam. Deze hooge gasten zullen
eenigen tyd op het paleis het Loo doorbrengen
EEN TWEEDE ESKADRON PANTSER
WAGENS.
By de samenstelling van de begrooting van
het departement van defensie is er rekening
mede gehouden, dat in den loop van 1937 zal
worden overgegaan tot aanschaffing van 12
nieuwe pantserwagens.
De regeering kent geen subsidie toe,
waardoor de kans bestaat dat de ver-
wezeniyking onmogeiyk zal blijken.
Nadat de commissie, welke de mogelijkheden
van het houden van een tentoonstelling, van
groot formaat te Amsterdam in een 6er eerst
volgende jaren heeft onderzocht, reeds eenigen
tyd geleden de mededeeling van de regeering
had ontvangen, dat geen toestemming kon
worden gegeven voor een geldlotery en toen
in aansluiting daarop aan de regeering had
gevraagd een rijksbijdrage van voldoenden om
vang te mogen verkrijgen, is thans van de zijde
der regeering aan de commissie bericht, dat,
daar de regeering meent geen vrijheid te kun
nen vinden om een volgend kabinet te binden
aan een belangrijke financieele toezegging als
die, welke door de commissie was gevraagd, zy
niet heeft kunnen besluiten tot het verleenen
van een subsidie.
Onder deze omstandigheden moet, ernstig
rekening worden gehouden met de mogelyk-
heid, dat de commissie haar pogingen om tot
verwezenlyking van de plannen te komen,
zal moeten staken.
De afdeeling visscheryen van het departe
ment van landbouw en visscherij, deelt het vol
gende mede omtrent de kustvisschery en de
visscherij in het IJselmeer, waarby de tusschen
haakjes geplaatste cyfers betrekking hebben
op de maand Augustus 1935.
In de Lauwerzee en den Dollart, de Wad
denzee en het niet-afgesloten gedeelte van de
Zuiderzee en de Zuidhollandsche stroomen en
zeegaten werd de visscherij minder druk uit
geoefend dan in Augustus 1935.
De geldelijke uitkomsten der visscherij in de
Lauwerzee en den Dollart waren beter, die in
de Waddenzee en het niet afgesloten gedeelte
van de Zuiderzee, het IJselmeer en de Zuidhol
landsche stroomen en zeegaten daarentegen
slechts dan in Augustus 1935.
De hoeveelheid en opbrengst der aangevoer
de visch bedroeg n.1. volgens voorloopige op
gave resp. in de Lauwerzee en den Dollart
1.488.949 (800.641) kg en 19.330 10.519),
in de Waddenzee en het niet-afgesloten ge
deelte van de Zuiderzee 2.123.010 (2.451.422)
kg en 23.971 30.492), in het IJselmeer
387.092 (401.291) kg en 163.786 188.318),
in de Zuidhollandsche stroomen en zeegaten
292.827 (264.051) kg en 21.740 26.113).
Uit Zeeland werden verzonden 4.974 (18.644)
oesters, ter waarde van 207 793) en
3.800.540 241.980) kg mosselen, ter waarde
van 91.833 80.920).
In het IJselmeer verliep de aalvisscherij
met dwarskuil, kwakkuil en kornet over het
algemeen zeer bevredigend. De aal was wat
dikker van stuk dan in Juli, doch de prijs was
niet hoog. De visscherij met aallijnen had een
gunstig verloop, terwyl de aalfuikvisscherij
betere resultaten opleverde dan in de vorige
maand. De vangst van trekpaling was nog niet
van veel betegkenis. De botvisscherij met
staande netten leverde sommige dagen een
tamelijk goed resultaat op. De bot was klein
van stuk, doch bracht een tamelijk hoogen prijs
op. Met kuil- en kornetten werd weinig bot
gevangen. Voorts werd in het IJselmeer nog
wat baars, blei, snoekbaars, voorn en winde
gevangen, terwijl in de kuilnetten zeer veel
jonge spiering werd medegevangen.
In de Waddenzee en het niet-afgesloten ge
deelte van de Zuiderzee was de botvisschery
met hoekwant en peur weinig loonend, evenals
de visschery met staande botnetten en bot-
schutwant. De aalvangsten waren niet van be-
teekenis. De visschery op garnalen, welke ge
kookt werd afgeleverd, werd door slechts en
kele vaartuigen uitgeoefend, terwyl ook de vis
schery op garnalen voor de Amsterdamsche
markt weinig te beteekenen had, daar deze
markt van IJmuiden uit van levende en veelal
grootere garnalen werd voorzien. De visschery
op garnalen voor de drogery werd door ver-i
scheidene vaartuigen uitgeoefend. In de laatste
dagen der maand werden van de perceelen,
enkele balen mosselen naar het binnenland ver
zonden. Op consumptiemiddelen van de na-
tuurbanken werd nog niet gevischt. De vis
schery op mosselen voor eendenvoeder werd
door elf Wieringer motorvaartuigen voortgezet.
In de Lauwerzee verliep der garnalenvis-
schery zeer gunstig. Er konden groote hoeveel
heden worden gevangen, welke grootendeels
gedroogd werd. De aalvisscherij leverde nog
slechts weinig op.
In den Dollart en de Eems had de garnalen-
visschery met staande kuilen een ongunstig
verloop. Met de kor werden echter goede vang
sten gemaakt.
In de Zuidhollandsche stroomen leverde de
aal- en botvisschery slechts geringe vangsten I
op. Met de ankerkuilen werd goed spiering
gevangen, doch deze visschery was toch maar
weinig loonend, aangezien de uitvoer naar
Frankryk zeer werd belemmerd door de hooge
invoerrechten aldaar, terwyl in het binnenland
niet dan tegen zeer lage prijzen afzet was te
vinden. De garnalenvisschers vischten, wegens
gebrek aan voldoenden afzet, op beperkte dag
taak.
STAATSRAAD RAMBONNET IS
ERNSTIG ZIEK.
Gisteravond werd zyn toestand
zorgwekkend geacht.
Naar de Crt. verneemt is de Staatsraad
vice-admiraal J. J. Rambonnet, oudminister
van Marine, eenige dagen ongesteld. Gister
avond werd zyn toestand zorgwekkend ge
acht. Aan de padvinders is medegedeeld, dat
admiraal Rambonent, die hoofdverkenner van
de Ned. Padvinders Vereeniging is, ernstig
ziek is.
DANKWOORD AAN BURGERIJ VAN
APELDOORN.
De burgemeester van Apeldoorn, jhr. dr. C.
G. C. Quarles van Ufiford heeft het volgende
ter kennis van de burgery van Apeldoorn ge
bracht
„H. K. H. Prinses Juliana en Z. H. Prins
Bernhard hebben my gemachtigd aan de Apel-
doornsche burgery hun dank over te brengen
voor de hartelyke ontvangst, hun op 19 Sept.
j.1. bereid. H.K.H. heeft haar bewondering
over de straatversiering uitgesproken en my
verklaard, dat deze dag hun onvergetelyk zou
blyven".
Bi.inenland
Gevaarlyke tuinbouwbezigheid.
Ter bestrijding van plantenziekten wordt in
den tuinbouw vry veelvuldig gebruik gemaakt
van nicotine.
Dit gebruik heeft reeds meermalen meer of
minder ernstige gevallen van vergiftiging ver-
ooorzaakt by tuinders, die niet zorgzaam ge
noeg optraden. Thans heeft zich opnieuw een
ernstig geval van vergiftiging voorgedaan by
een knecht van den tuinder Scheffers aan den
Dijkweg te Honselersdyk.
Deze knecht, zekere K. uit Naaldwyk, had
des middags geholpen by het verpulveren van
nicotine.
Toen de jongeman eenige uren deze werk
zaamheden had verricht, voelde hy zich onwel
worden.
Aanvankelijk scheen zyn toestand niet zoo
ernstig, doch des avonds kreeg de man het
zoo benauwd, dat dr. de Bruyn overbrengen
naar het Ziekenhuis in Den Haag noodzake-
lyk achtte.
Dit geval vestigt opnieuw de aandacht op
het gevaar van geen voldoende voorzichtigheid
by het verwerken van nicotine.
Het gebruik van een masker wordt nood-
zakelyk geacht, vooral indien de nicotine in
een warenhuis of kas wordt gespoten, waar
dus geleidelyk de dampen zich kunnen ont
wikkelen.
De 22-jarige artiste C. G. K. toog Zaterdag
op weg naar de woning van haar vroegeren
verloofde, die op den Statensingel te Rotter
dam ergens op kamers was. Na aangebeld te
hebben vertelde de kostjuffrouw, dht mijn
heer niet thuis was, waarop haar de deur
voor den neus dichtgeslagen werd. Hier nam
de artiste geen genoegen mee. Zij sloeg een
ruitje van de deur in, opende deze eigen
handig en liep naar de kamer van haar ex-
aanstaande-man. Haar woede was blijkbaar
zeer groot, want in de kamer nam zij een
colbert-jas en broek, die zij geheel stuk
scheurde. Toch had zij nog geen animo om
heen te gaan en aangezien de kostjuffrouw er
niet op gesteld was, dat het meisje bleef
wachten, waarschuwde zij de politie. Deze
heeft haar toen meegenomen naar het bureau
aan de Oostervanstraat.
Daar mocht zy wèl wachten..,
DIAMANTEN HUWELIJKSFEEST.
Zaterdag was het 60 jaar geleden, dat Jan
Schutter en Grietje SchutterBerger te Krim
pen aan de Lek in het huwelijk traden.
1'
Een tweejarig kind van den heer Th. O., te
Maasland, geraakte tijdens het spelen bij de
ouderlijken woning in een sloot.
Eerst na eenigen tijd werd het ongeluk opge
merkt en vond men het kind voorover in de
sloot liggen.
Een ontboden geneesheer paste kunstmatige
ademhaling toe. Na ongeveer anderhalf uur
hadden deze pogingen succes en konden de
levensgeesten weer worden opgewekt.
ZIJN HUISHOUDSTER VAN DE TRAP
GEGOOID.
De politie van het bureau Marnixstraat te
Amsterdam heeft een 44-jarigen koopman aan
gehouden, die in zijn woning in de de Clercq-
straat zyn 36-jarige huishoudster van de trap
czou hebben gegooid, waardoor zij verwondingen
opliep.
Do Boterprijzen.
ALKMAAR, 26 September 1936. Op de heden
gehouden botermarkt werd betaald voor groot
handel 7075 cent en kleinhandel 72%77%
cent. Handel goed. Kippeneieren (groothan
del) 34.70 en Eendeneieren 2.50. Handel
goed.
Do Veemarkt.
ALKMAAR, 26 Sept. 19361 Op de heden
gehouden veemarkt waren aanvoer en prij-
zenn als volgt: 3 Paarden 150250; 3 Melk
koeien 170210; 37 Schapen: vette 17
20 en Overhouders 918; 2 Biggen van
10 weken, prijs niet genoteerd en 1 Geit 5.
N.V. Alkmaarsche Exportveiling,
ALKMAAR, 25 Sept. 1936. Op de heden
gehouden veiling werd betaald voor: Aard
appelen per 100 kg. 1; Aardbeien per doos
613 cent; Andyvie per 100 st. 0.50—1.50;
Appelen per 100 pond 410; Augurken per
100 pond 210; Bloemkool, le s. 46.50,
2e s. 1.502.50; Bieten per 100 kg. 0.60
1.60; Druiven per 100 pond 715; Gele kool
per 100 kg 12.20; Groene kool 12.50,
Kropsla 0.502.20, Knolselderie 22.80,
Komkommers 15 en Meloenen 619 per
100 stuks: Peren per 100 pond 414.50; Prei
f 1.504, Peterselie 0.501.20, Raapstelen
0.70, Radys 0.50—1.20, Selderie 0.50—1.20
en Wortelen 24 per 100 bos; Postelein per
bakje 1228 cent; Roode kool per 100 kg 1
2.40, Spinazie per bak 1638 cent, Sprui
ten 1.504 en Snyboonen 3.50—12 per
100 pond, Enkele Spercieboonen 85 cent en
Dubbele Spercieboonen 0.501.45 per zak,
Tomaten per 100 pond 1.503 en Uien per
100 pond 11.80.
Do Amsterdamsche aardappelprijzen.
AMSTERDAM, 26 September 1936. Op de
heden gehouden aardappelenmarkt waren de
prijzen onveranderd. Aanvoer 206000 kg.
NOORDSCHARWOUDE, 26 Sept. 1936.
(Noordermarktbond). 25000 kg Aardappelen:
Sch. muizen 1.201.80, Blauwe Eigenhei
mers 1.402, Drielingen 1.70 en Groote
1—1.90; 29400 kg. Uien: Nep 3.304.70,
drieling 6090 cent, uien 0.801.40 en grove
uien 1.401.50; 1200 kg. Bieten 0.501.40;
4900 kg. Peen 0.700.90; 8000 kg. Spercie
boonen 38.70; 5800 kg. Roode kool 1
1.60; 41500 kg Witte kool 8090 cent en 4400
kg Gele kool 11.50, alles per 100 kg. 36600
str. Andyvie 1.20.
BROEK OP LANGENDIJK, 26 Sept. 1936.
Aanvoer en prijzen waren heden als volgt: 9000
kg. Aardappelen: Eigenheimers 1.802,
Sch. muizen 1, Blauwe Eigenheimers 1.90
2.20, Drielingen 1.201.70, Blauwe 1.60,
Bevelanders 1.40—1.50 en Bonken 1.40-L
1.70; 1350 kg. Tomaten: A 3.40—3.50, B. 4,
C 3, CC 2.10; 20000 kg. Uien: gele nep 4
—4.80, gele drieling 0.60—1, gele uien 0.80
—1.50, gele grove 1.30—1.70; 1000 kg. Snij-
boonen 1.60; 11000 kg.Bieten 0.601.20'
1100 kg. Slaboonen 3.60—8.20; 18000 kg'
Roode kool 1—2.30; 24000 kg. Gele kool 1-1
1.10; 82000 kg. Vroege witte kool 0.800.90
alles per 100 kg.; 225 stuks Groene kool 2.50-
7000 stuks Andyvie 50 cent en 1400 stuks
Bloemkool le s. 2.70—5.20 en 2e s. ƒ1.50.
Reeds is gemeld, dat Bilbao Vrydag hevig
is gebombardeerd en dat op verschillende
plaatsen brand is uitgebroken. Het Noorder
station o.m. staat in brand en men weet nog
niet hoe groot het aantal gebouwen is, dat
reeds in vlammen is opgegaan. Het staat ech
ter vast, dat noch Irun noch San Sebastiaan
ooit zoo zwaar zyn gebombardeerd. De actie der
vliegtuigen heeft diepen indruk gemaakt op
de bevolking en een deel daarvan eischt thans
dat eenige gijzelars ter dood worden gebracht.
Men vraagt zich af in hoeverre het den Bas-
kischen nationalistischen autoriteiten zal ge
lukken de orde te handhaven en of zekere
extremistische elementen niet zullen overgaan
tot repressaillemaatregelen. Hulpbrigades zijn
thans bezig een onderzoek in te stellen in de
puinhoopen om te zien, o daar geen menschen
meer onder zyn begraven.
D.N.B. meldt uit Hendayer:
De roode troepen rekenen met den spoedigen
val van Toledo. De commandeerende generaal
aldaar heet zijn hoodkwartier van Toledo naar
Madrid verplaatst. De aanval der rechtsche
troepen in dezen sector is by San Martin-de-
Eglesias begonnen.
Sevilla, 27 September. (Reuter/A.N.P)
Generaal Queipo de Llano heeft via radio-
Sevilla officieel mededeeling gedaan van de
bezetting van Toledo en het Alcazar door
de rechtsche troepen.
Ook het hoofdkwartier van Generaal Mola
heeft, naar uit Valladolid wordt gemeld, officieel
de bezetting van Toledo en de bevryding van
de verdedigers van het Alcazar gemeld.
Een vertegenwoordiger van de Parijsche Soir
is na een verblijf van zes weken te Madrid per
vliegtuig te Parijs teruggekeerd. Men ziet, zoo
vertelt hij, geen bedelaars meer op de café-ter
rassen, de burgerwachten hebben hun leeren
steken afgelegd en de heertjes, die zich vroeger
ijdeltuiterig over de trottoirs verspreidden, lig
gen op het kerkhof of vechten in het leger van
Mola. En de sierlijke loop, waarin de Madri-
leensche, heup wiegend, uitmuntte, gaat thans
schuil onder het ruwe kleed van de milicienne.
En wat het vreemdste is, deze stad, die ge
woonlijk om tien uur 's avonds pas recht begon
te leven en om vier uur in den ochtend de
luiken sloot, gaat twee uur vóór middernacht
te bed tegelijk met het dooven van de lan
tarens met het oog op nachtelijke luchtaanval
len. Maar ze slaapt niet, al waakt ze niet meer
in de bars. Ze luistert angstig tot het ochtend
krieken naar de officieele auto's, die bij het
schrale licht van speciale lampen blijven rijden.
Niemand is zich van zijn leven zeker en deze
gestadige tegenwoordigheid van den dood ver
vult elke minuut met een verwonderlijke inten
siteit. De atmosfeer is gespannen. Om zeven
uur in den ochtend beginnen de militaire auto's
de stad te doorkruisen. Die met de letters
U(nion) G(enerale des) T(ravailleurs) vervoe
ren de arbeiders. Veel netter zien de miliciens
er uit in de met hamer en sikkel gemerkte
wapens. Zij dragen een roode ster op de borst.
Verder zijn er de rijtuigen met C.N.T. of F.A.I.
opgevorderd door de anarchistische vakbonden.
In hun midden ziet men altijd vrouwen, de lip
pen nog rood geverfd.
Op de trottoirs maken de vrouwen al vroeg
queue om wat melk en suiker machtig te wor
den. Vleesch wordt nog heel weinig gegeten,
want het vee komt vooral uit Galicië, dat in
handen van de rechtschen is. De bevolking ver
genoegt zich zonder morren met visch, ryst en
groente. De Madrileensche milicien eet alleen
's avonds thuis, voor het kofiemaal bezoekt hij
een van de vele door het volksleger in beslag
genomen restaurants. Daar worden hem voor
niets rijst, boonen, rapen, een stukje gekookt
vleesch, een tros druiven of vijgen en een kop
koffie voorgezet. Met zyn 10 peseta's schade
loosstelling per dag voelt hy zich niet bekla
genswaard. Het blauwe machinistenpak kry'gt
hy evenals de stoffen schoenen van den staat
Mannen met een hoed tafelen in andere eet
huizen. Zy moeten het met kreeft, garnalen,
patrijs of gebraad stellen. Deze spijzen zijn min
der kostbaar dan een goede biefstuk. In deze
lokalen kan men de politieke grootheden van
het oogenblik, Indalecio Prieto, Alvarez del
Vayo en Gonzalez Pena in arbeiderspak ont
moeten.
Van drie tot vyf houdt Madrid siësta gelyk
vóór den bugeroorlog. De meisjes met de
bedelnap voor de Roode Hulp maken het den
enkelen voorbijgangers lastig. Als ze een klei
nigheid krygen heffen ze de vuist, maar be
denkt u hen met een peseta dan beloonen ze u
met een breeden glimlach. Tegen zessen begint
iedereen in een gespannen toestand te komen.
Tusschen zeven en acht worden de kranten den
verkoopers uit handen gerukt en bespreekt men
in de koffiehuizen het stafbericht.
Vervolgens brengen de miliciens twee uurtjes
in de bioscoop door. Met de linkerhand houden
ze den schouder van een beminde milicienne
omvat, terwijl de rechter het geweer vasthoudt.
En zelfs in de weeshuizen slapen de kinderen
in, het lied van den jongen gardist prevelend.
Von Ribbentrop zal omstreeks 10 October
deurspost aldaar te aanvaarden. Voor dien
tyd is nauweliyks een definitief antwoord op
coiSntTe f"014 inZake v'J^mo£enclheden-
onferentie te verwachten. Immers Ribben
trop moet dat antwoord persoonlijk kracht
0 vo» Ribbiïp^
te Londen voorloopig een huis betrekken, dat
van Neville Chamberlain gehuurd is, daar da
representatieve verbouwing van de Duitsche
ambassade nog niet is voltooid.
Interessant is wat er dan zal gebeuren met
het bekende bureau von Ribbentrop in de
Wilhelmstrasse te Berlyn. Dit bureau, dat
veelal als een soort bijministerie van buiten-
landsche zaken werd beschouwd, al in dien
vorm ophouden te bestaan.
Het zal echter geenszins worden opge
heven, integendeel, zal het worden uitge-
breid, en de gedaante aannemen van een
provisorisch of voorbereidend ministerie
van koloniën.
Onderscheidene specialisten op het gebied
van koloniale kwesties, in het byzonder op dat
der overzeesche grondstoffen, zullen in dit
provisorisch ministerie posten bekleeden. Een
van de voornaamste betrekkingen aan deze
nieuwe inrichting zal, zegt men, de oecono-
mische raadsman des Leiders, Kepler, te ver
vullen krijgen. Een en ander wijst er wel op,
hoe stellig men hier met de teruggave van
althans eenige der koloniën blijft rekenen.
De zitting van Zaterdagochtend.
In de Zaterdagochtend te half elf geopende
Assemble heeft Delbos, de Fransche minister
van buitenlandsche zaken, de Vrijdag begon
nen algemeene beschouwingen met een rede
voortgezet.
Yvon Delbos begon met de opmerking, dat
de Volkenbondsvergadering reeds vele criti-
sche uren gekend heeft, doch dat nooit zoo
veel wolken den horizon hadden verduisterd.
Vroeger waren het alleen belangentegenstel
lingen tusschen de volkeren, thans dreigen
andere brandgevaren door de verscherping
van de tegenstellingen in gedachten. Boven
dien bestaat een crisis van ontmoediging
jegens den Volkenbond, zoodat de eerste plicht
is het vertrouwen in den Volkenbond te her
stellen.
De Fransche regeering wil een verklaring
van trouw afleggen. De Fransche regeering
weigert den Volkenbond te beschouwen als
een kunstmatige schepping van diplomaten.
De Volkenbond is een onoverwinnelijke kracht
in den wil van de volkeren zelf. Dit is een
verklaring van trouw, die Delbos de Volken
bondsvergadering namens zijn regeering en
namens het Fransche volk brengen zal.
Delbos sloot zich vervolgens aan by de
woorden van Eden over de democratie. Ook
het Fransche volk zal zich nimmer zyn demo
cratische vrijheden laten ontrooven. Frankryk
wil, door democratisch te blijven, verdedigen
de vrijheid, de gelijkheid en de broederschap,
ook tusschen de volkeren. Frankrijk wil ver
dedigen de vrijheid der volkeren om binnen
de eigen grenzen den eigen wil te organiseeren
zonder gevaar voor buitenlandsche inmenging.
Frankrijk wil de gelijkheid der volkeren ver
zekeren door ook aan de zwakste het recht
toe te kennen zijn stem in het internationale
debat te doen hooren.
Frankrijk wil werken voor de broederschap
der volkeren door nimmer geweld te gebrui
ken, waar -zooveel mogelijkheden van ver
zoening en arbitrage bestaan.
De burgeroorlog in Spanje.
In dit verband sprak Delbos over den burger
oorlog in Spanje. Indien de Fransche regeering
heeft voorgesteld de niet-inmenging, dan heeft
zij dit geenszins gedaan in een geest van on
verschilligheid, doch de Fransche regeering was
zich bewust van de groote gevaren van wed
ijverende interventies op het gebied van wapen
leveringen, waaruit ongetwyfeld fatale inciden
ten zouden zijn voortgesproten.
Het Fransche initatief is bovendien door alle
landen, welke ook hun regeeringsstelsel is,
goedgekeurd. Deze hebben daardoor alle ge
toond de gevaren in te zien. Zij moeten thans
alle ook dezelfde loyaliteit betrachten in het
naleven der op zich genomen verplichtingen.
Locarno.
Hierna sprak Delbos over Locarno. Het ver
drag van Locarno is op 7 Maart door Duitsch
land opgezegd. De Fransche regeering had ge
hoopt het hierdoor ontstane vraagstuk voor
den herfst te kunnen oplossen met de mede
werking van alle betrokken regeeringen, opdat
te Genève in een zuiverder atmosfeer een nieu
we poging zou kunnen worden ondernomen om
eindelyk den Europeeschen vrede op vaste
grondslagen te vestigen. Dit is niet gelukt. De
crisis, die op 7 Maart geopend is, is niet ge
ëindigd. De verlenging er van maakt het wel
licht nog moeily'ker om ze op te lossen.
Herziening van het Handvest.
Delbos hoopt, dat de raadpleging die over de
Volkenbondshervorming heeft plaats gevonden
tusschen de Volkenbondsstaten zal worden
aangevuld door de medewerking van die staten,
die thans bij de beraadslagingen afwezig zijn,
Intusschen stelde hy met genoegen vast, dat
vele regeeringen zich hebben aangesloten by
het Fransche voorstel om in artikel 11 van het
Volkenbondsverdrag op te heffen de noodzake
lijkheid, dat de geschil-hebbende partyen zich
vereenigen met de aanbevelingen van den Vol
kenbondsraad. Delbos verheugde zich ook er
over, dat de noodzakelijkheid van regionale
pacten, gesloten in den geest van het Volken
bondsverdrag, hoe langer hoe meer wordt er
kend. De Fransche regeering wil het voorbeeld
geven door trouw te blijven aan de pacten, die
Frankrijk geteekend heeft.
Het oeconomische vraagstuk.
Delbos zeide hierna eenige woorden over de
oeconomische vraagstukken. Hy bracht, even
als gisteren, Eden, hulde aan het werk van het
oeconomische Volkenbondscomité. De Fran
sche regeering wenscht een oeconomische ont
spanning gelijktydig met een politieke ontspan
ning.
Het wapeningsvraagstuk.
De politieke ontspanning en de oeconomische
ontspanning zouden echter zeer vergemakke
lijkt worden, indien de lasten der wapening
werden verminderd. Delbos eindigde daarom
zUn rede met eenige beschouwingen over het
wapeningsvraagstuk.
