Hoe Prins Bernhard
«Éi
Voor 25.000 gulden
opgelicht
Een flinke stap in de goede
richting
s "Si r
Tarweprijs weer
verlaagd
Nederiaodsch leerde
BUITENLAND
Het fascisme is
anti-Engelsch
3? lïnTerd'
Stijgende uitvoer van Amerika.
Herberekening pensioenen
Wat zijn leeraar
vertelde
Reeds zes maal
veroordeeld
Onvoldoende rechtshouden
het grootste euvel
Thans f 9.60 per 100 K.G.
Rede van Slr John Simon.
Woensdagavond heeft Sir John Simon in
lijn kieskring Clockheaton een redevoering
uitgesproken, waarin hij antwoordde op de
critiek der Labouroppositie tijdens het con
gres te Edinburg. Hij wees er op, dat onder
de nationale regeering 1.5 millioen werk-
loozen werk hebben gevonden.
Voorts besprak Simon de kwestie van de
vrijheid van het woord in verband met de
ongeregeldheden ter gelegenheid van de fas-
cistenbetooging op Zondag jJ.
Simon zeide in dit verband o.m. te
(erkennen, dat de fascistische liede
ren en redevoeringen vol provocatie
zijn. Sir John beschouwt de fascisti
sche leer als anti-Engelsch en even
weinig wenschelijk als de commu
nistische leer.
Het is echter de plicht van de overheid
onpartijdigheid te betrachten bij de hand
having der vrijheid van woord en vergade
ring voör alle partijen, hoe gevaarlijk of
dwaas hun leerstellingen ook mogen lijken,
op voorwaarde slechts, dat de wet niet wordt
overtreden.
Huil over den buitenlandschen
handel.
New York. In een verkiezingsrede te
Minncapolis heeft staatssecretaris Huil o.m.
verklaard, dat de buitenlandsche markten
onder het handelsverdragen-program van
Roosevelt weer worden opgebouwd. De uit
voerwaarde is van 1600 millioen dollar in
19321933 gestegen tot 2280 millioen. Deze
stijging duurt voort. De uitvoer van land
bouwproducten is tijdens de regeering van
Hoover gedaald van 1693 millioen in 1928 tot
662 millioen in 1932.
Sindsdien is de uitvoer dezer producten
voortdurend gestegen.
INDIÖ.
Aneta seint uit Batavia:
Gisteren diende de regeering van antwoord
inzake de discussies van den Volksraad om
trent do her-berekening van Indische pen
sioenen.
De regeering-sgemachtigde, de heer Wester-
ouen van Meeleren, verklaarde dat in den
monetairen toestand geen reden ligt om het
ontwerp te laten liggen, waar verschillende
groepen van gepensionneerden in betere om
standigheden zullen geraken, andere groe
pen practisch van korting worden vrijge
steld en vele niet-Europeesche ambtenaren
hij aanneming van het ontwerp, beter afzijn
dan nu.
Ten aanzien van de kinder-toelage staat
<ie regeering principieel niet afwijzend te
genover het denkbeeld om rekening te hou
den met de gezinsomstandigheden.
Zoodra door den monetairen toestand de
noodzaak klemt, zal de regeering ongetwij
feld de noodige maatregelen nemen.
Na behandeling in tweeden termijn van
het wetsontwerp en de beide, tegelijk daar
mede aangeboden, ontwerpen voor maatre
gelen van algemeen bestuur, worden deze
in stemming gebracht en met 30 stemmen
tegen en 10 stemmen voor verworpen. Voor
het ontwerp stemden de economische groep,
de vaderlandsche club, de heer van Baaien
de heer van Resteren, de heer Kan en de
voorzitter.
Over de herberekening van pensioenen ver
neemt de Java-Bode uit Den Haag dat het
vaststaat dat het voorstel betreffende de kor
ting op de Indische pensioenen in Holland
grondig zal worden herzien.
Voorloopig zal moeten worden afgewacht
wat de Volksraad doet, doch men vreest,
dat er te weinig tijd zal overblijven om de
invoering per l Januari 1937 van het gewij
zigde ontwerp te kunnen verwezenlijken. In
dat geval zal de huidige korting worden ge
handhaafd bij een nieuwe wet en zal het
noodige worden gedaan om de groepen
misdeelde gepensionneerden, vooral de mili
taire, aan wat meer pensioen te helpen.
De korting op de weduwe-pensioenen is
thans practisch van de baan.
Het A.N.P. verneemt van bevoegde zijde,
dat de regeering hier te lande in elk geval
het advies van den Volksraad dien aan
gaande zal afwachten.
De veronderstelling, dat de pensioenen
van bepaalde groepen misdeeld gepension
neerden verhoogd zouden worden, wordt
volkomen uit de lucht gegrepen geacht.
Wat de weduwe-pensioenen betreft, van
korting hierop is nooit sprake geweest, zoo
dat het onjuist geacht wordt te melden, dat
».deze korting thans van de baan ia.''
„Een overplaatsing naar ons land zon
wel mogelijk zijn."
Wij lezen in de „Msb." van de hand van
den Parijschen correspondent:
„Kent u niet een landgenoot in Parijs, die
iemand goed Nederlandsch kan leeren?"
Het bevestigende antwoord op die diplo
matiek gestelde vraag heeft gemaakt, dat
een nog betrekkelijk jong onderwijzer, de
heer L. M. Tempelman uit Haarlem, op een
goeden dag van de jongste Aprilmaand een
briefje kreeg van een Duitscher, met het
verzoek eens bij hem te komen om te spre
ken over Nederlandsche conservatielessen.
Vier jaren geleden was de heer Tempel
man zelf naar Parijs gekomen, toen hij het
schoolonderwijs had moeten verlaten om
gezondheidsredenen, en hij had gedacht in
de Fransche hoofdstad niet langer te blij
ven dan noodig zou zijn om het Fransch
even vlot te leeren spreken als hij 't Engelsch
en het Duitsch reeds deed. Hij had eenige
lessen gevonden moeilijk genoeg en
ook eenige landgenooten leeren kennen. Hij
was dus blijven „hangen", en Parijs was
hem gaan bevallen. Maar 't leven is er duur
en 't briefje van dien „meneer Lippe" was
dus een buitenkansje.
Op het uur. waarop hij ontboden was,
belde hij dus aan bij een van de ouderwet-
sche deftige paviljoens van de rue Barbey
de Jouv, even voorbij het patriciershotel van
de Cochin's, dat nu het aartsbisschoppelijk
paleis is. Voor 't rijke huis had hij nog eens
het briefje bekeken, verbaasd zoo'n deftig
wonenden leerling te vinden.
Hij werd bijna eerbiedig ontvangen en in
een salon geleid en kreeg een knik in de
knieën toen hem gezegd werd dat Zijne
Hoogheid hem zoo dadelijk zou ontvangen.
Men moet werkelijk den eenvoud van den
heer Tempelman kennen om het gevoel te
apprecieeren, dat zich op dat oogenblik van
hem meester maakte. „En eenige dagen la
ter nam hij mij mee in zijn „fordje"
De Prins vertelde mij, zoo verhaalde ons
de heer T., zijn bezigheden te hebben in de
„Avenue Hoche" bij de Soeiété Frantjaise
d'importation et exportation de matires co-
lorantes", die in Parijs de Int. Farbenin-
dustrie vertegenwoordigt, maar dat een
overplaatsing naar ons land wel mogelijk
zou zijn, zoodat hij onze taal wilde leeren.
Niet grammaticaal, daar zou hij dan in Ne
derland zelf wel gelegenheid toe hebben,
als hij de conversatie in de taal onder de
knie had
Zoo'n aardige jongeman.
Het was zoo'n aardige jongeman, zoo
vriendelijk en opgewekt, dat ik in een
oogwenk op mijn gemak was. Hij sprak
met geestdrift van ons land, dat hij erg
mooi vond en verschillende malen bezocht
had. Over de condities der lessen waren we
het direct eens en hij stond er op eiken dag
een les te ontvangen... behalve Zaterdag.
„Dien dag houd ik vrij om te tennissen."
Daar is hij een liefhebber van. Hij sprak
er dikwijls over.
Toen hij hoorde, dat ik vlak bij de Ave
nue Hoche mijn kamer had, zei hij: „Best,
best, dan kom ik u 's middags om half zes
afhalen en neem ik u in mijn wagen mee."
En dat gebeurde altijd, tenzij ik een vrien
delijk briefje had gekregen, waarin hij zich
verontschuldigde voor de verhindering.
In de auto kreeg ik al spoedig het ver
zoek niet elk oogenblik „Hoogheid" te zeg
gen, en voortaan, was hij „meneer van Lip
pe" en slechts „Hoogheid" als ik kwam of
als ik weer vertrok.
En heeft u nooit „van den Prins geen
kwaad" vermoed vroegen we den heer tem
pelman.
Nooit of nimmer. Ik kwam ook wel op t
kantoor. En daar scheen hij met de andere
heeren gewoon mee te werken. Ik dacht dat
het een toekomstige handelsman of indu
strieel zou zijn, want ik had later wel ge
zien dat de groote heeren van dat mooie
kantoor bijzonder voorkomend voor nem
waren. Maar meer toch niet. En hij naa
mij verteld ook de economie van ons land
zeer te bestudeeren en dat bleek ook welzoo
dikwijls wij over Nederland spraken, t was
iemand die zich blijkbaar zeer grondig van
ons land op de hoogte wilde stellen en
een ware studie van maakte.
Nooit heb ik zoo'n goede leerling
gehad.
En de Prins was een goed leerling?
Goed leerling? Nooit heb ik er een zoo
gehad. Na een paar keer begon hi] al .Ne
derlandsch met me te spreken. En nergens
had hij moeite mee. Ook met de uitspraak
niet, zelfs niet met de „ch" na de „s uit
gesproken, wat in het begin wel oplettend
heid vroeg, maar waarmee nooit getona
werd, zooals dat altijd het geval is als ik
Duitschers als leerlingen heb.
Gebeurt dat wel eens?..
ja, maar het zijn altijd verloofden, die
de taal willen leeren van hun °f.haar „toe
komstige".. U begrijpt wel, hoe ik paf heb
gestaan, dat het zelfs dezen keer ook zoo
geweest is. Eerst had ik het Duitsch als
voertaal genomen. En om de uitspraak te
onderwijzen maakte ik ook gebruik van
het Engelsch, dat mijn leerling ook vloei
end sprak.
De grootste moeite heb ik gehad om een
leerboekje te vinden. Die hebben wij te over
voor iemand, die. grondig grammaticaal de
taal wil leeren. maar voor eenvoudige con
versatielessen kende ik er geen, en ten slotte
vond ik een Waalsch boekje, dat kwam van
pas. Bovendien maakte ik gebruik van de
„I.inguaphone'-uitgave.
Eerst dacht ik, dat het wel moeilijk zou
zijn zoo'n voornamen leerling hard te doen
werken. Maar jawel, de prins studeerde ter
dege zijn lessen in en na een paar weken lie
ten wij het Duitsch geheel varen en bedien
den we ons reeds van het Nederlandsch als
voertaal. Mijn leerling werkte verbazend
mee: hij legde zich toe op heel langzaam
spreken en zoo gauw we 's middags in de
auto kwamen, begon het al.
Stof der conversatie was altijd
Nederland.
De stof der conversatie was altijd Neder
land, waarvan hij de geschiedenis al heel
aardig begon te kennen, ook over onzen han
del, onze nijverheide de koloniën, kortom ge
heel onze economie. En meermalen heeft het
mij plezier gedaan hoe hij uitroepen kon „wat
een interessant land!" Nooit heb ik zoo'n
vluggen leerling gehad. Bepaald een verba
zend vlugge geest. En daarbij zoo'n prettig
en eenvoudig man. Hij was altijd even opge
wekt. Zoo was ik om half zes bij hem, of ik
voelde zijn prettige nabijheid. Ook zelf werd
je er opgewekt van.
En hoe lang hebben die lessen geduurd?
Tot omstreeks Pinksteren. Hij zou met
de Pinksterdagen op reis gaan, en dan na
de feestdagen de lessen weer hervatten. Het
spreken ging toen reeds best. Een weinigje
accent nog, maar dat werd iederen keer min
der. Na Pinksteren heb ik hem nog wel ge
zien, maar hij kreeg het toen erg druk, waar
over ik mij niet verwonderde. Ook ontving ik
nog eenige malen een briefje en hij veront
schuldigde zich dan verhinderd te zijn de
conversatielessen voort te zetten. Zoo kwam
de vacantietijd.
En hoe hoorde u toen
Oh, dat Ja, verbeeldt u, ik was in
Duitschland. Ik heb daar de maand Sep
tember doorgebracht voor vacantie. Op een
goeden dag neen maar ik kon eerst
mijn oogen niet gelooven maar toen be
greep ik toch, dat die Prins von Lippe
mijn prins was.
Wat zult u hem gefeliciteerd hebben!
Ja, en ik heb op mijn eerbiedigen brief
direct zoo'n aardig antwoord ontvangen,
We hebben den heer Tempelman, zooals
Prins Bernhard schrijft maar veel ver
lovingen toegewenscht van hen, die in Pa-
rijsch Nederlandsch willen leeren.
•<v"
-- V-. A <r .-f ,.vr.
ZATERDAG 10 OCTOBER.
HILVERSUM H 301.5 m.
ORKEST CONCERTEN.
10.05 n.m. VARA Groot Orkest.
NIEUWSBERICHTEN.
8.03 en 10.00 n.m.
G RAMOFOONM UZI EK.
8.00, 12.00, 6.30, 8.15.
LICHTE MUZE.
2.15 Melody Circle.
9.40 Accordeon recital.
ORGELBESPELINGEN.
6.00 n.m. Orgelconcert
GODSDIENSTIGE UITZENDINGEN.
10.00 v.m. Morgenwijding.
DANSMUZIEK.
3.30, 4.20 en 5.10 De Flierefluiters.
11.05 Dansmuziek.
LEZINGEN.
2.00 Filmpraatje.
5.40 Litterair overzicht.
SPORT.
3.15 Schaakles.
DIVERSEN.
10.15 Orgel, voordracht en gramofoon-
platen.
9.00 Radio-tooneel met muziek.
HILVERSUM I 1875 m.
ORKESTCONCERTEN.
12.15 KRO-Orkest.
NIE UWSBERICHTEN.
8.00 en 10.30 n.m.
GRAMOFOONMUZIEK.
g po9.15, 10.00, 2.30, 10.35 n.m.
LICHTE MUZE.
4.05 KRO-Melodisten.
GODSDIENSTIGE UITZENDINGEN.
11.3012.00 Godsdienstig halfuur.
LEZINGEN.
6.20 Journalistiek- weekoverzicht.
7.35 Actueele aetherflitsen.
VOOR DE JEUGD.
2.00 Voor de rijpere jeugd.
3.00 Kinderuur.
5.45 Voor de Katholieke padvinders.
DIVERSEN.
8.35 Gevarieerd Zaterdagavond-program,
ma.
Uw bijzondere aandacht vraagt:
Hilversum I. VARA. 5.40 n.m. Sam Goud.
smit leest uit eigen werk.
Internationale specialiteiten:
9.20 n.m. Londen Regional. Tweede be
drijf van Wagner's „Lohengrin".
Rechtbank.
VOORMALIGE WETHOUDER
VAN DE GEMEENTE SCHO
TEN VOOR DEN RECHTER.
Voor de Haarlemsche rechtbank heeft gis
termiddag terecht gestaan de 59-jarige C. A.
B. uit Zandvoort, die vroeger o.a. wethouder
is geweest van de voormalige gemeente Scho
ten en die reeds zes maal wegens oplich
ting en valschheid in geschrifte is veroor
deeld.
Thans was hem ten laste gelegd, dat hij
een Haagsche dame, mevr. M., en haar zoon
voor ongeveer f25.000 had opgelicht.
Deze zoon wilde een politiek dagblad op
richten, waarvoor hij financieelen steun uit
Duitschland hoopte te krijgen.
Hij kwam in contact met verdachte, die
hem mededeelde, dat hij zeer veel relaties in
Duitschland had en dat het hem gemakkelijk
zou vallen, geld voor het beoogde doel los te
krijgen.
DE K.N.A.C. NIET ONTEVREDEN
OVER DE NIEUWE VERKEERS
VOORSCHRIFTEN. HET VEI.
KEER OP DE WEGEN ZAL AAI
VEILIGHEID WINNEN, INDIEN.
DE WEGGEBRUIKERS ALLE!
MEEHELPEN.
's-Gravenhage: Na kennis
neming en ernstige bestndeering van
de op 5 October in het Staatsblad
bekend gemaakte wijzigingen van
het motor- en rijwielreglement, is de
K.N.A.C. tot de conclusie gekomen
dat daarmede een flinke stap is gezet
in de richting van moderne aan het
verkeer aangepaste verkeersvoor-
schriiten.
Wel blijven er nog verschillende zaken te
regelen en zijn er ondanks de zeer zorgvul
dige voorbereiding nog onvolkomenheden,
vooral in de nieuwe verlichtingsvoorschrif
ten, waarover de permanente verlichtings
commissie van de K.N.A.C. zich nader hoopt
uit te spreken, met een spoedige behande
ling en invoering van een nieuw wegenver
keersreglement en een nieuwe bschikking
voor oogen, kan worden verwacht dat over
de oude en de nieuwe voorschriften nogmaals
de schaaf zal worden gelegd en in omissies
zal worden voorzien.
Het is voor de K.N.A.C. een voldoening,
dat reeds thans in tal var opzichten is re
kening gehouden met de desiderata waar
voor zij heeft geijverd bij de invoering van
de wegenverkeerswet en welke o.m. op den
eersten wegverkeersdag in October 1935 ook
voor het wegenverkeersreglement worden be
kend gemaakt. De instelling van voorrangs
wegen, bepalingen tegen gevaarlijk stilstaan,
voorschriften voor het motorverkeer in vel
band met het verkeer met trams en zoovele
andere, juicht zij van harte toe. Zij zullen
ertoe bijdragen, dat het verkeer op de wegen
aan veiligheid zal winnen, indien.... de weg
gebruikers allen medehelpen.
Zeer ingenomen is de K.N.A.C. voorts met
het signaalsverbod gedurende de nachtelijke
uren en de voorschriften voor het maximum
geluid van motorrijtuigen (motorrijwielen)
en de signaalinstrumenten waarvoor zij on:.
afgebroken heeft geijverd o.m. op 't in't voor
jaar gehouden anti-lawaai-congres te Delft.
Dit is ook het geval met het achterlicht
voor fietsers, dat per 1 Januari 1938 ver
plicht wordt gesteld.Onmiddeilijk na invoe
ring van de witte achterspatborden werd
gewezen op de zeer ongunstige ervaringen,
welke daarmede in Engeland werden opge
daan, terwijl het roode achterlicht in België
en Frankrijk goed voldoet. Dat nu ook de
verblindende verlichting voor wielrijders
rechtstreeks wordt verboden, stemt tot te
vredenheid.
Een zeer belangrijke bepaling in de nieu
we voorschriften is voorts die, waarbij het
ijdende verkeer rechts moet houden niet
'.11 een, maar zich daarbij niet verder van
^en kant van den weg mag verwijderen, dan
!oor de omstandigheden gerechtvaardigd
vordt. Dit komt er in de practijk op neer
lat het langzame verkeer, waaronder de
wielrijders, den uitersten rechter kant van
!en weg moet volgen, terwijl het snelver
<ecr, ''at het langzame verkeer inhaalt, op
weg( voor gemengd verkeer aan dat lang
zame verkeer de noodige ruimte moet la
ten.
Op wegen, waar alleen snelverkeer
is toegelaten, moet dit snelverkeer
d«s de meest rechische baan vol
gen. BIJ de vele tochten, welke met
den „rijdenden verkeerspaedagoog"
van de K.N.A.C. gedurende het laat
ste jaar werden gemaakt is afdoende
gebleken, dat het „onvoldoende
rechtshouden" een der ernstigste eu
velen van het wegverkeer is.
Wanneer het verkeerstoezicht wordt uitge
breid en verscherpt, waarop de K.N.A.C. bij
herhaling heeft aangedrongen en hetgeen
thans is toegezegd, zullen deze en de andere
nuttige bepalingen in de nieuwe verkeers-
voorschriften goed tot hun recht kunnen ko
men.
Het heeft eenigszins teleurgesteld, dat in
de centrale verkeersvoorschriften nog geen
bepalingen voor het voetgangersverkeer zijn
opgenomen, aangezien deze in het bestaan
de motor- en rijwielreglenient vrijwel geheel
ontbreken. Thans toch geldt alleen, dat voet-
gangers verplicht zijn voor zooveel mogelijk
op de wegen aan motorrijtuigen, rijwielen en
andere rij- en voertuigen blhoöriijk rotote
tot voorbijgaan te geven. Het is van harte
te hopen, dat in 't nieuwe wegenverkeers
reglement aan deze numeriek grootste cato
gone van weggebruikers ook in haar den
scionken. aandacht Zal ™rden ge-
meen hig°van^de 555^"
van de als zoodanig aangeduide rïfwiefin
ter,voor,chri„m oor be„.«S,
verlreersre«!emonti',laTn']!nVOOi het nieuwo
daarop terufr te kl;ï»'egenhl!i<1
Rotterdam, 8 Oct. De Tarwe-Centrale
heeft gisteren den tarweprijs, welke giste
ren f 9.70 en eergisteren f 9.80 bedroeg, we
derom verlaagd tot f 9.60 per 100 K.G.
Ook kon hij er voor zorgen, dat het geld
uit Duitschland uitgevoerd zou mogen wor
den.
Zoowel de zoon als diens moeder geloof
den den verdachte en gaven hem herhaal
delijk belangrijke bedragen, om zijn reizen
naar Duitschland, waar hij zijn „relaties"
moest bezoeken, te bekostigen.
In totaal ontving verd. op deze wijze onge
veer f25.000.Hij maakte inderdaad rei
zen naar Duitschland, doch het verwachte
resultaat bleef uit en de partij (de N.S.
D.A.P.) die belang zou hebben bij de oprich
ting van het dagblad, ontving geen geld.
De heer M„ die als getuige werd gehoord,
verklaarde onbekend geweest te zijn met het
verleden van verdachte. Wel had deze hem
eens gezegd, dat hij zich aanvankelijk wat
op den achtergrond wilde houden, omdat hij
bevreesd was voor „politiek gestook" tegen
zijn persoon.
Verd. was ook in relatie gekomen met den
heer S. uit Deventer, die destijds leider was
van de partij.
Daar de partij veel schjilden had, bood
verd. aan, om te zorgen dat er geld uit
Duitschland kwam.
Ook van den heer S. had hij daarvoor reis
geld gekregen.
Toen verd. van een zijner reizen terug;
kwam, deelde hij den heer S. mede, dat hij
gedurende twee jaar maandelijks 30.000
mark zou ontvangen en wel met ingang van
2 Januari van dit jaar.
Ook dit geld bleef echter uit
Voor de rechtbank verklaarde de heer S.
in de meening verkeerd te hebben, dat verd.
het geld van Duitsche industrieelen zou ont
vangen. Verd. bestreed deze verklaring en
zei, dat zijn bezoeken steeds vooraanstaande
regeeringspersonen goldend, zooals dr. Goeb-
hels, dien hij reeds 12 jaar kende, en van
wien hij zelf een fraai potlood ten geschen
ke had gekregen.
Hij had echter bij dr. Goebbels zijn per*
soonlijke belangen bepleit en niet die van
zijn opdrachtgevers, zooals hij erkende.
De heer S. had in verband hier
mede van dr. Goebbels f 29,090 scha
devergoeding geëischt. Bij de verkla
ringen der getuigen wond verd. zich
herhaaldelijk op en verweet hun, dat
zij niet de juiste toedracht mede
deelden.
Op zeker oogenblik riep hij uit: jul
lie bent zelf in je bruine uniform
naar Munchen geweest om geld af
te bedelen.
In zijn requisitoir zei de officier van Ju-
cfLit' n?r' A' R' Andringa, dat verd. bekend
i,„ i ?en herocpsoplichter, die reeds
herhaaldelijk veroordeeld is.
Unlf.11 onf)erzoek naar zijn geestvermogens
reeds vroeger uitgewezen, dat hij
P88"1 's- Helaas kan hij door de
«.kil??1* der Psyehopatenwet niet ter be-
van de regeering gesteld worden
en daarom eisehte de Officier anderhalf jaar
gevangenisstraf.
Op verzoek van verdachte hield zijn ver
dediger geen pleidooi.
22 Oct'o'bèr'^anIt bepaalde dc uitspraak op