WINTER-
ANTELS
BIJENKORF
DE GEBROEDERS „GOOCHEM"
Texel
Zio&tóen
5e kuui
5e koop
Sport
GELEGEHHEIDSK00P1E
Korfbal
Boksen
Esperanto als wereldtaal
Brochures
en periodieken*
Stoomvaartberichten
Bi
Bi
m
m
m
w
m
M
Visscherijberichten
Haven van Nieuwediep
T.O.G.O.E.L.T.O. 1-4
Groote keuze in sportmodel
of met mooie bontgarneering,
in alle prijzen en alle maten
in de
Spoorstraat,hoek Koningstraat
C. M.V.
B E K E NDMA K I N G
BRIEVEN OP
ADVERTENTIEN.
Prof. Melorini,
Philips Radio
Philips radio toestel 535 A
Philips Service Station
Weststraat 96
aangeboden
aangeboden
aangeboden
krijgen \ve weer een
a. v.r.o.-a v ond.
Naar men ons mededeelt, stelt het
A.V.R.O.-actie-comité te Texel pogingen in
jiet werk om het volledig touringgezelschap
van de A.V.R.O. met zijn prachtig program
ma hier dezen winter op Texel te kragen.
kerknieuws.
Beroepen tot hulpprediker bij de Geref.
Kerk te Oosterend en Den Burg, de weleerw.
heer S. Wouda, Cand. t./d. H. dienst te
Oranjewoud.
meisjescongregatie.
De R.K. Meisjescongregatie te Den Burg,
is gesplitst in twee deelen, n.1. een afdeeling
van meisjes beneden 18 jaar, die genoemd zal
worden „De Morgenster" en een afdeeling
Van meisjes van 18 tot 30 jaar, die „De
Ivoren Toren" zal heeten.
Oudeschild, 10 October 1936.
vischafslag.
Heden werden aangevoerd 296 kg. zoute gar
nalen èt 15 cent, 4 manden (266 kg.) wulken
20%22 cent.
Naar de noordelijke landen en volken.
Letland ligt aan de Oostkust van de Oost
zee en behoort tot de groep centrale Baltische
staten, die in 1918 hun onafhankelijkheid her
kregen. Het beslaat een oppervlakte van
65.000 km en is een vlak land, welks hoogste
punt slechts 300 m hoog is. Desondanks is het'
landschap er zeer belangwekkend, want overal
bevinden zich meren in grooten getale.
Eenige onderzoekers hebben geconstateerd,
dat de Letten hun land reeds in de elfde eeuw
bezetten en een hooge cultuur bezaten. Naar
hun karakter behooren de Letten tot de Noor
delijke volken, die zich onderscheiden door
een bijzonderen werk- en ondernemingslust.
Wat hun ras betreft behooren de Letten tot
de oer-Ariërs en hun taal is een van de oudste
nog levende talen en behoort tot de Indo-
Europeesche taai-familie.
Het politieke lot van Letland was eenig in
de wereldgeschiedenis: gedurende 7 eeuwen
vormde het de twistappel tusschen Polen,
Rusland en Zweden, door welke landen het
afwisselend geregeerd werd. In die lange
periode was het Letlandsche volk onderwor
pen; het had in het geheel geen politieke of
economische rechten.
In den loop van de zeven eeuwen verbeterde
de toestand van de Letten voor slechts korten
tijd gedurende de Zweedsche overheersching,
die gematigd voor de onderworpen volkeren
was. Het nationaal bewustzijn begon bij de
Letten pas in de 18de eeuw te ontwaken,
maar sociale vrijheid kregen zij in het jaar
1861. De Russische revolutie in 1905 had in
Letland ook een nationaal karakter, maar,
werd weldra door den Czaar met de hulp van
de Baltische baronnen onderdrukt, en de
regeering werd strenger. Maar ondanks de
reactie werkten de Letten steeds hardnekki
ger om bewustzijn te brengen onder het volk,
dat steeds meer rijp werd voor vrijheid en
onafhankelijkheid.
In den wereldoorlog, toen de Russische
regeering verzwakte, werd aan de Letland
sche officieren in het Russische leger toe
gestaan nationale troepen te vormen, die held
haftig tegen Duitschland streden. Na het uit
breken van de Russische revolutie werd Let
land op 18 November 1918 tot onafhankelijke
republiek verklaard. Nu waren dus vrijheid
en onafhankelijkheid gekomen. Maar het land
was in den wereldoorlog bijna geheel verwoest
en men moest alles van de grondslagen af
weer opbouwen. De geschiedkundige ontwik
keling van het Letlandsche volk was oorzaak
geweest, dat de grond aan baronnen behoorde
en 75 van de landbouwers vreemden grond
bebouwden, waarvoor ze pacht aan de bezit
ters moesten betalen. Daarom was dan ook
in de eerste plaats een agrarische hervorming
noodig, waardoor circa 200.000 nieuwe land
bouwbedrijven ontstonden.
Het voornaamste middel van bestaan der
Letten is de landbouw, maar ze hebben ook
industrieën, zooals leer-, textiel-, papierindu
strie e.a. De uitbreiding van het Letlandsche
volk gaat zeer snel: in 1800 bestond 't slechts
uit 720.000 personen en in 1934 telde het n.1.
1.940.000 zielen, behalve circa 300.000 Letten,
die in het buitenland wonen.
De hoofdstad en centrum van Letland is de
havenstad Riga, gesticht in het jaar 1201, die
Napoleon I de „voorstad van Londen" noem
de. In de 18de en 19de eeuw was Riga de
grootste Oostzeehaven. In den wereldoorlog
werd het verwoest, het aantal inwoners nam
af, maar sinds het 4e hoofdstad van de vrije
republiek Letland geworden is, groeit het
voortdurend en snel en heeft het reeds een
aantal inwoners van 360.000 bereikt.
Van mijn aankomst en eerste indrukken in
Higa heb ik reeds melding gemaakt, maar de
stad heeft zoo veel bezienswaardigheden, dat
ik niet kan nalaten er nog het een en ander
van te vertellen. Ofschoon ik uit Warschau
kwam, dat immers drie-en-een-half maal zoo
groot is, maakte de Letlandsche hoofdstad een
prettigen indruk op mij. Ten eerste de helder
heid: Riga is een voorbeeldig heldere stad.
Wanneer ik over het schitterende asfalt van
den Brivibas-, Rainis- of Aspazius-boulevard,
of zelfs in de voorsteden wandelde, dacht ik
dikwijls: wonen hier nu menschen? Het leven
in Riga is buitengewoon intensief: overal
krioelt het van menschen, in de straten, in de
havens, in de café's, overal is het vol zelfs
In de universiteit. De universiteit van Riga
heeft tienduizend studenten. Pas toen ik het
wist, begreep ik waarom aan de universiteits
gebouwen steeds nieuwe deelen worden bijge
bouwd. Toen ik Riga bezocht, was juist een
nieuwe aula klaar gekomen, een geweldige,
indrukwekkende zaal, zooals ik tot nu toe
alleen in de polytechnische hoogeschool van
Warschau heb gezien.
Gedurende vjjf dagen dwaalde ik door Riga,
steels weer iets nieuws begwonderend. En het
strand! Een rit van enkele minuten per auto
bus bracht mij aan de Baltische Zee, in het
zomerverblijf van de bewoners van Riga en
vele buitenlanders. De zee en het strand zijn
werkelijk prachtig, en veel te vroeg moest ik
er afscheid van nemen. Nog enkele woorden
over de taal. In Letland en vooral in Riga
kan men op straat drie talen hoorenRus
sisch, Letlandsch en Duitsch, zoodat men
soms vergeet, in welk land men is. In den
laatsten tijd komt er verandering in dien toe
stand: een jaar geleden trad een wet in wer
king, volgens welke een Letlander in een
openbaar gebouw geen vreemde taal mag
spreken. Een buitenlander mag dat natuur
lijk wel. Meermalen gebeurde het, wanneer
ik in het postkantoor een beambte in het
Russisch, Esperanto of Duitsch aansprak, men
m(j eerst vroeg: „Buitenlander?" en pas na
mijn bevestigend antwoord mijn zaken behan
delde. Zoo ondervond ik dus ondanks het feit,
dat ik in het geheel geen Let ben, geen ge
brek aan hulpvaardigheid, wanneer ik met
menschen te doen had. In andere gevallen was
het verschrikkelijk: de opschriften op borden
enz. waren allen in het Letlandsch. Op vele
plaatsen merkte ik op, dat het opschrift op
een bord maar de helft van de plaats innam;
de andere helft was met het een of ander be
smeerd. Men legde mij uit, dat dit het gevolg
was van de genoemde taalwet, die geen
vreemde talen op uithangborden toestaat.
Maar, zooals reeds gezegd, in Letland voelde
ik die vreemdheid maar weinig, en toen ik in
den trein stapte naar Estland, het tweede
land van mijn reisplan, was het mij, alsof ik
een bekend land verliet, om naar een nieuwe,
onbekende wereld te gaan. Natuurlijk voorzag
ik niet de vele verrassingen, de welwillendheid
van de Estlandsche Esperantisten, het goed
hartige volk, bescheiden, eerlijk en gastvrij;
dit alles wachtte mij in Estland
Van de K.L.M. ontvingen wij de opvallend
goed verzorgde brochure „Touring the Tropics
at top-speed", die een beeld geeft van Neder-
landsch-Indië en haar K.N.I.L.M. Adspirant-
passagiers zullen uit dit werkje, dat typogra
fisch magnifiek verzorgd werd, nog heel wat
op kunnen steken. Wij bevelen het gaarne ter
lezing aan.
Panorama van deze week staat in het tee-
ken derHeldersche Marine, en ons past
hier een speciaal woord van waardeering, aan
gezien deze reportage, die van uitstekend
fotomateriaal voorzien werd, ons alleszins
geslaagd voorkomt. In deze eerste bijdrage
wordt behandeld de Onderzeedienst en men
is er in geslaagd op populaire wijze een idee
te geven van de werkzaamheden onzer Jannen
Van den verderen inhoud noemen wij een
artikel over de uitgestrektheid van onze
hoofdstad en derzelver randgemeenten, terwijl
tenslotte een lezenswaardige beschouwing toe
gevoegd werd over de film „De Muiterij op
de Bounty".
„Stad en Land". Naast de gewone
rubrieken van binnen en buiten de grenzen,
het modepraatje en Nederlands landschaps-
schoon, treffen wij eenige boeiende artikelen
aan, waarvan wij noemen: „Een School bij de
Laplanders", „Japan, zooals het is!" en „De
Maya-Schatten in Chichicastenango". Boven
dien vinden wij in dit nummer een artikel van
T. Cnossen over onze nieuwste vloot-aanwinst:
de kruiser „De Ruijter". Korte verhalen en
het begin van een nieuw vervolg-verhaal:
„Janne en de Clown Pitt", zorgen voor ont
spanning.
Stoomvaart Mj) Nederland.
Tawali, 10 October van Port Said.
HollandAmerika Lijn.
Damsterdijk, 9 October te Liverpool
Delftdijk, 9 October van San Francisco.
Maasdam, 9 October nabij Land's End.
Rotterdam, 9 October te New York.
Statendam, 10 October van Rotterdam.
HollandWest-Afrika L(jn.
Zaanstroom, 8 October van Dakar.
Maaskerk, 9 October van Dakar.
Reggestroom, 11 October te Havre verwacht.
Rotterdamsche Ltoyd.
Baloeran, 9 October van Southampton.
Djambi, pass. 9 October Point de Galle.
Sibajak, 9 October van Lissabon.
Sitoebondo, pass. 9 October Sagres.
Iftlver JavaPacific Ljjn.
Hopecrest, 9 October te Bombay.
Kota Agoeng, 10 October van Cebu.
Silvercedar, 9 October te Lourenzo Marqués.
Holland—Afrik? Ljjn.
Heemskerk, 11 October van Antwerpen.
Jagersfontein, 9 October van Genua.
Meliskerk, 10 October te Kaapstad verwacht.
Springfontein, 10 October te Duinkerken ver
wacht.
Kon. Ned. Stoomboot Maatschappij.
Baarn, 8 October van Talcahuano.
Kon. Paketv. Maatschappij.
Barentsz, 7 October naar Beira.
Le Maire, 8 October van Manila.
Nieuw Holland, 9 Oetober te Melbourne.
Stagen, 9 October te Port Natal.
Kon. Holl. Lloyd.
Eemland, 10 October van Amsterdam.
Salland, 9 October van Las Palraas.
JavaNew York Lijn.
Kota Radja, 10 October nabij St. Vincent.
Tanimbar, 8 October van Philadelphia.
JavaChinaJapan Ljjn.
Tjisalak, 9 October te Manila.
Stoomvaart-Mij. Oceaan.
Polydorus, 6 October van Casablanca.
Polyphemus, 9 October Land's End gep.
Sarpedon, 9 October van Yokohama.
HollandAustralië Lijn.
Nijkerk, 9 October van Lissabon.
HollandBritsch-Indlë Lijn.
Hoogkerk, 9 October van Port Said.
Holland0.-Azië Lijn.
Serooskerk, 9 October te Genua.
Probleem J. Dik Jr., Den Helder.
Zwart 6 sch.: it, 13, 14, 19, 24, 26 en
dammen op 15 en 48.
Wit 8 sch.: 22, 30, 34, 38, 39, 40, 41, 43
en dam op 50.
Wit speelt en wint.
Miniatuur G. L. Gortmans, Londen.
m
-
H
Q
is
m.
13
jjgj
gg
T,
IS
SS
Üf
Zwart 7 sch.: 13/16, 19, 29, 33
Wit 7 sch.: 21, 25; 27, 30/32, 35.
Wit speelt en wint.
Oplossingen:
Zwart 8 sch.: 6, 8, 11, 14, 21, 24, 31, 35.
Wit 7 sch.: 18, 33, 38/40, 46, 48
33—29 35><42
2 48x17 11x13
3 29x18 en wint.
Zwart 8 sch 7, 9, 11/14, 17, 18.
Wit 7 sch.: 20, 28/30, 32, 33, 28.
1 28—22 14x23
2 33—28 18x27
3 28x8 12x3
4 32x1 en wint.
Een slagzet in de opening:
Zwart 20 sch.: 1/13, 15,16,28,19,21,23,24.
Wit 20 sch.: 25, 31/43, 45/50.
Wit forceert schijfwinst door:
1 25—20 2429
Op 24—30: 35x24, 19x30; 34x25, 15x24
32—27.
33X24 19X30
3 34X25
4 32—27
5 37X30
15x24
21x32
Alles betreffende deze rubriek te adres-
seeren aan:
G. L>. GORTMANS,
61 Sinclair Road, Flat 2,
Ken.iington, Londen W. 14.
De pas-benoemde burgemeester zag in
een der buitenwijken zijner gemeente een
aantal jongens, die zich ongestoord in een
breede sloot aan 't baden waren.
„Hallo, jongens," vroeg hij, „is het hier
niet verboden te baden?"
„Jawel, mijnheer," antwoordde een
kleuter, die den nieuwen magistraat nog
niet kende, „maar Willem's vader is veld
wachter, je kunt dus gerust meedoen!"
10 October 1936.
Aangebracht door korders:
Tongen, per kg. 1.100.95
Slips, per kg. 0.880.74
Tarbot, per kg. 0.700.60
Schol, le soort per kist, 8.507.60
Schol, 2e soort, per kist 4.503.90
Schar, pér kist 2.60—2.00
Wijting, per kist 1.201.00
Door garnalenvisschers:
Levende garnalen, per lit 1.35
12 Oct. 1936.
Aangekomen van Colding het Deensche pa
lingschip „Falken" met bestemming Aker
sloot.
Aangekomen van Londen en vertrokken
naar Harlingen Eng. s.s. „Vouvetten".
KOVACS LAJOS VOETBALT
IN DEN HELDER.
Op verzoek van den aanvoerder Bob
Scholte wordt a.s. Donderdagmiddag een voet
balwedstrijd gespeeld tusschen het elftal van
Kovacs Lajos' en een elftal van de Helder
sche Courant. Dat wordt wat!
Nadere bijzonderheden volgen.
Zondag is Elto er eindelijk in geslaagd om
haar eerste overwinning in de competitie te
behalen. Met 41 werd het A'damsche Togo
geklopt en het dient gezegd, dat de overwin
ning ten volle verdiend was.
Toch zag het er met de rust niet naar uit
dat er zoo gedecideerd gewonnen zou worden.
Elto leidde n.1. met 10 en het laatste kwar
tier waren de Amsterdammers geducht komen
opzetten, zoodat ieder oogenblik de gelijkmaker
verwacht kon worden. Na de rust ging het
weer meer gelijk op en na 10 min. maakte
Togo gelijk.
Na het vakverwisselen was het spelbeeld
volkomen veranderd. Elto zette de tanden op
elkaar en er waren oogenblikken dat de Togo-
verdediging volkomen overspeeld werd. Het
schieten liet echter in het begin wel wat te
wenschen over, maar het was iedereen duide
lijk, dat dit voor Togo slechts uitstel van
executie beteekende. Na een kwartier spelen
werd de stand op 31 gebracht, waarmee
Elto dus een veiligen voorsprong genomen
had. Ongeveer een kwartier voor het einde
maakte Bruggeman de overwinning tot een
voldongen feit, door op fraaie wijze den stand
op 41 te brengen. Over het algemeen geno
men was het een aantrekkelijke wedstrijd. De
Eltoërs hebben zooals wij reeds voorspelden
het noodige uit den wedstrijd tegen Groen-
Geel geleerd en we durven gerust te zeggen,
dat deze overwinning heusch niet de laatste
zal zijn.
HELDERSCHE BOKSERS IN GRONINGEN.
Op den gehouden Nationalen Bokswedstrijd
te Groningen Zaterdag j.1., waaraan twee
leden van S.N.A. hebben deelgenomen, moest
Luters na harden strijd zijn meerdere erken
nen op punten in De Vries (Gruno). H. Brons
won door knock-out in de eerste ronde van
den kampioen noordelijk district P. v. d. Zee,
„de Pugilist".
H
Afd. Den Helder
Het bestuur van bovenst.
Vereeniging maakt bekend,
ter voorkoming van misver
stand, dat de Amusements-
avond van Vrijdag 9 Öct. 1.1.
in Casino was georganiseerd
door de Vereen, van Christ.
Mar. Personeel (V. C. M. P.)
en niet door de Chr. Marine
Vereeniging (C. M.V.).
HET BESTUUR.
Meermalen komt het voor, dat
wjj brieven ontvangen, geadres
seerd aan de „Heldersche Cou
rant", die bjj opening betrekking
bljjken te hebben op een in ons
blad geplaatste advertentie. Men
heeft er dan niet aan gedaeht,
het nummer van de advertentie
op de envelop te vermelden.
Wfl verzoeken beleefd steeds
het nummer duidelijk op de
envelop te schrijven in den
linkerbenedenhoek.
Adm. Held. Crt.
Vooruitbetaald: 10 ct. p. regel t minimum
Niet vooruitbet: 15 et. p. regel 40 en 60 c.
Voor het welslagen van Vereeni-
gingsavonden en Kinderfeesten
Goochelaar, Conferencier en Buikspreker.
Soembastr. 67, Den Helder
Haast U! nog enkele
voorradig. Wij geven
f75.- voor uw oude Radio
bij aankoop van het
met ingebouwde korte-golf
15-50 m., van f 195
Verpakt in doos met
Fabrieksgarantie-
Vooruitbetaald: 10 ct. p. regel minimum
Niet vooruitbet: 15 ct. p. regel S 40 en 60 c.
Stucadoors-patroon vraagt
COMPAGNON.
Vereischte: goed vakman.
Brieven onder No. 184, aan
het Bureau van dit blad.
Bil
Vooruitbetaald: 10 ct. p. regel I minimum
Niet vooruitbet: 15 ct. p. regel 40 en 60 c.
Te Huur:
Moderne WONING.
Ruijghweg 96.
Te huur Huis Emmastraat 45
a 4.50, Beukenkampstraat 65 a
5.00, water vrij.
Te bevr.: Hoofdgracht 55.
Vooruitbetaald: 10 ct. p. regel minimum
Niet vooruitbet: lo ct. p. regel 40 en 60 c.
Te koop
nette Kinderwagen, 12.
Adres: Bureau van dit blad.
Te koop aangeboden een diep
model Kinderwagen 15.
Adres: Langestraat 100.
262. Dit pad was tussen de rotsen uitgehouwen. Allen
gingen thans een grot binnen, terwijl Pit en Pat door een
matroos van de aap werden overgenomen, door enige gangen
geleid en eindelijk op een plek, die een verbreding van die
gang was, achtergelaten.
263. In de grot waren nu de kisten opgestapeld, terwjjl de
ingang werd bewaakt door enige oorlogszuchtig uitziende
mannen, die een machinegeweer hadden opgesteld.
