De ondergang van
Coney Island
Heerscht er in Amerika
nog Slavernij 1
-Sri'*8 jrr sw 2 r?dii» °'5°
Droog-betonbouw
De storm aan de kust
Mailschip van Cunard White Star
aan den grond geloopen.
Auto door trein gegrepen Marktberichten-
INVLOED VAN DE CRISIS ALS
MEDE VAN DE MODERNE TIJD
DUIDELIJK MERKBAAR.
Het grootste Lunapark ter we
reld gedoemd te verdwijnen.
Hoe meer bezoekers, hoe slech
tere zaken. Andere tijden, an
dere smaken.
DEZE zomer reeds is 't groote Luna
park te Berlijn voor altijd verdwe
nen. Niet als slachtoffer van het
groote stadsverkeer is het gevallen, neen,
het is daarom verdwenen, omdat de heden-
daagsche jeugd vrij vreemd staat tegenover
tobogans, lachhuizen, enz. Indien de voor
teekenen niet bedriegen, zal het met Coney
Island, het New Yorksche Lunapark, wel de
zelfde kant opgaan. Weliswaar is de stroom
van bezoekers nog zeer groot, doch hieraan
ligt het hem niet. De 3fgeloopen zomer wa
ren dagen met één a anderhalf millioen be
zoekers op Coney Island heusch geen uitzon
dering. Wanneer men nu denkt, dat tegen
het einde van het seizoen de pachters der
verschillende vermakelijkheden en tentjes
zich tevreden de handen zouden wrijven,
heeft men het mis. Het is juist deze ge
weldige menschenstroom, die de ondergang
van Coney Island beteekent. Sinds het
Strand zich in de populariteit van het gros
der menschen mag verheugen, zijn de ont
vangsten der bovenvermelde pachters achter
uitgegaan. De bezoekers van heden komen
voor alles om een beetje frissche lucht te
happen en zoo mogelijk te genieten van een
afkoelend bad. Wanneer er een hitte golf
over New York komt, vluchten de bewoners
naar Coney Island om aldaar in het zand
te gaan slapen. Anderen zitten den geheclen
dag op de banken van de strandpromenade
en staren droomerig in de verte, waar de
groote stoomschepen passeeren.
De jonge generatie interesseert zich niet
meer voor luchtschommels, stoomcaroussels,
achtbanen, rollende tonnen, vroolijke rade
ren, enz., kortom, voor de geneugten, waar
voor hun ouders graag hun laatste dollars
over hadden, blijven zij onverschillig. Wie
heeft er heden ten dage nog belangstelling
voor een kermisdanseres, wanneer hij op de
bioscoop de mooiste vrouwen van de nieuwe
en oude wereld kan zien?
De beste tijd voor Coney Island was van
1903 tot 1921. Toenmaals was het „Panora
ma" nog een sensatie. Een reproductie van
de vuurspuwende berg, de Mont Pelée, de
zinkende Titanic, de groote Mississippi-over-
strooming trok duizenden belangstellenden.
Doch wie interesseert zich op het oogenblik
nog voor een dood diorama, wanneer hij vier
en twintig uur later na het gebeuren de
grootste natuurrampen van de wereld op het
witte doek kan zien?
In het begin van deze eeuw stond Coney
Island op het hoogtepunt van zijn aantrekke
lijkheid. Vooral des avonds was het een fan
tastisch gezicht de honderdduizenden elec-
trische gloeilampen op torens en gebouwen
te zien branden. De „hot dog" waaronder
de N. Yorker de warme Weensche en Frank
forter worstjes verstaat had Coney Is
land en New York veroverd. Voorts hadden
de tentjes, die „mais" en gebakken krabbe
tjes verkochten, een groote en goede cliën-
tèle. Duizenden bezoekers gaven groote som
men gclds uit om bij de werptentjes siga
ren, wijn of ook wel baar geld te winnen.
Zakkenrollers kwamen op hun kosten.
"Voorts telde Coney Island tal van eerste
rangs restaurants, nachtclubs en cabarets. Er
was een renbaan en verschillende casino's
zorgden er voor, dat de menschen het geld,
dat hun nog restte, kwijt raakten.
Om de roulette-tafels was gewoonlijk geen
plaatsje meer over. Vroolijke keukens, lach
en bptooverde huizen, figuur-achtbanen, mi-
niatuurautobaantjes maakten een tijd van
hoogconjunctuur mede.
Hoe veranderd is dit allemaal! De eeni-
gen, op wie Coney Island nog indruk maakt,
zijn de buitenlanders. Doch ook zij komen
met te groote verwachtingen naar Coney Is
land, met het gevolg, dat ze er teleurgesteld
vandaan gaan. De New Yorkers, en vooral
de jongere generatie, vervelen zich bij deze
kinderlijke genoegens, welke hun ouders zoo
gelukkig maakten. Niemand vindt er meer
iets aan om in een karretje in een donkere
tunnel te kunnen flirten, sinds deze bezig
heid volgens hedendaagsche begrippen ook
bij daglicht geoorloofd is. Wat de restaurants
betreft, deze hadden gehoopt door het popu
lair worden van de automobiel, nieuwe en
grootere clientèle te krijgen, doch zij hebben
misgerekend. Thans is een groot aantal van
deze eet-inrichtingen verdwenen. De meeste
nachtclubs en cabarets hebben hun deuren
gesloten. Wel functionneeren nog alle acht
en rodelbanen, doch tengevolge van de eco
nomische crisis zijn de ondernemers genood
zaakt geweest hun prijzen belangrijk te ver
lagen.
Een New Yorker, die na jaren weer eens
langs de Surf Avenue wandelt, zal zijn ver
wondering nauwelijks kunnen verbergen. De
gelegenheden, die vroeger overvol waren, zijn
nu slechts ten deele door kijklustigen gevuld.
Ook de aard der attracties is zeer veranderd.
Alles is ingesteld op sensatie, hetgeen noch
tans de belangstelling van de groote massa
niet vermag te wekken. De eenigen, die
nog flink te doen hebben, zijn de verkoopers
van warme worstjes, gebakken aardappelen,
zuurkool of ijswafels. De prijzen van deze ar
tikelen zijn doorgaans op tien cents vast
gesteld. Dranken, die er uitzien als limona
de, doch eerder naar troebel regenwater sma
ken, zijn voor de somma van vijf cents ver
krijgbaar. En hierin schuilt de ondergang
van Coney Island, want de gegoede Ameri
kaan, die in vroegere paren aldaar groote
sommen gelds placht uit te geven, is van
oordeel, dat Coney Island thans tot 5 cents
gelegenheid gedegradeerd is. Gelegenheden,
die vroeger een entrée konden heffen van een
kwart dollar, zijn nu maar al te blij, wan
neer de menschen er nog vijf cents voor
over hebben. „Zeker", zeggen de pachters, de
menschen komen nog wel naar Coney Is
land, doch zij komen in zoo groote getale,
dat zij elkaar de weg versperren. De meeste
vergenoegen zich er mede een wandeling
langs de strandpromenade te maken of om
het groote breede strand te bevolken. Maar
geld uitgeven voor één of andere grap, zoo
als vroeger, dat doen zij niet meer. Wij wer
ken nu al eenige jaren met verlies, lang
kunnen wij het echter niet meer volhouden.
En dit beteekent het eind van Coney Is
land."
WAT MENIGEEN NIET WEET.
Een manicuurstel, 1500 jaar oud, en
bijna geheel gelijk aan de garnituren welke
tegenwoordig in gebruik zijn, is in Hon
garije ontdekt
Een groot irrigatiewerk in China, waar
toe het water van de rivier Hwang Ho
wordt benut, nadert zijn voltooiing. Daar
door worden 335.000 acres dor land in
bebouwbaren grond herschapen.
„Zwaar water" is een samenstelling van
deutohydrogenium en oxygenium. Al zijn
eigenschappen zijn nog niet bepaald, maar
proeven hebben aangetoond, dat het ver
giftig is voor dieren. Het is 10 procent
zwaarder dan gewoon water.
Frankrijk telt 20.320.000 vrouwelijke en
18.444.000 manlijke inwoners.
ONSCHULDIGE GEVANGENEN
ALS DWANGARBEIDERS
NAAR DE PLANTAGES. HOE
PLANTERS HUN ARBEIDERS
ONDER DEN DRUK HOUDEN.
LITTLE ROCK (Arkansas)
Oct. 1936.
Midden in dezen verlichten tijd en
dan nog wel in het moderne Ame
rika duikt plotseling de beschuldi
ging van nog steeds bestaande sla
vernij op. En zij richt zich niet te
gen eenige achterlijke boeren in de
afgelegen gebieden van het zuiden,
maar veeleer teg;en een van de meest
moderne instellingen van de Ver-
eenigde Staten ,dc Works Progress
Administration. Bovendien schijnen
de Amerikaansche arbeidersorgani
saties en liberale politici het bewijs
te willen brengen van het feit, dat
er in den geheelen zoogenaamden
„katoengordel" nog evenzeer als vroe
ger slavernij en lijfeigenschap zou
bestaan.
Sheriff Peacher op de
slavenjacht.
Aanleiding tot dezen nieuwen „antisla-
vernij-veldtocht" gaf de in het begin van
deze maand plaats gehad hebbende arres
tatie van den Deputy Sheriff, P. D. Peacher
in Earle (Arkansas). Deze politieman wordt
er van beschuldigd, dat hij in den zomer
tijdens de laatste staking der plantage-ar
beiders op illegale wijze achter negers heeft
gevangen genomen en den burgemeester
van Earle heeft bewogen, deze acht man
nen tot een dwangarbeid van dertig dagen
op den farm van Peacher te veroordeelen.
Daarmede is Peacher in strijd gekomen
met het slavernijstatuut van het jaar 1867,
Nu stellen intusschen de autoriteiten van
Arkansas zich overwegend op het stand
punt, dat Peacher zich sleehts aan de on
rechtmatige arrestatie van de negers zou
hebben schuldig gemaakt, maar dat hem in
de kwestie van den dwangarbeid eigenlijk
geen blaam treft. Inderdaad is dit systeem
in een groot aantal der Zuidelijke Staten
wettelijk verankerd. De plantage-bezitters
betalen daar aan den staat een zekere ver
goeding voor het gebruik van gevangenen,
in Arkansas bij voorbeeld cent per dag,
«/olie hpfha^ dan in mindering \*orai
bracht van de aan de veroordeelden opge-
legde boeten.
Nog andere misbruiken.
Niet iedere katoenplanter wenscht zicb
echter op deze wijze goedkoope arbei -
krachten te verschaffen. Zoo bestrijdt de
Vereeniging van Farmpachters in d
delijke Staten juist dit svsteem en be"'ee^
dat het meer dan misbruikt wordt en d
het een van de grondslagen ian de nog
in het zuiden bestaande slavernij en j
eigenschap vormt.
Een andere grondslag, waarop de:z®laiTta.
vernii steunt is de door vele groote P]anta
ges uitgeoefende practijk, da rondtrek*anbde
arbeiders en werkkrachten, die vooreenbe-^
paald aandeel in de opbrengst van de oogst
arbeiden, tot het koopen van hun waren
in de door de plantages zelf gecxploiteerde
winkels te dwingen. Daar echter zijn de
prijzen welbewust zoo vastgesteld, dat ae
loonen slechts ternauwernood voldoende «]n
om de hoognoodige levensbehoeften te kun
nen dekken; er wordt dan ook voor gezorgd,
dat de arbeiders zich voortdurend dij de
plantages in den schuld bevinden. Op deze
wijze worden zij gedwongen, tegen de daa,r
geldende hongerloonen in drukkende af
hankelijkheid verder te werken voor den
eigenaar van de plantage.
Zal er thans verbetering komen?
Al deze verwijten laat bovengenpemde ver
eeniging gepaard gaan aan de beschuldiging
dat in den staat Mississippi de daar geves
tigde onderafdeeling van de Works Progress
Administration, het geweldige werkverschaf-
fings-instituut van den New Deal, zich er
toe zou hebben geleend, de planters bij de
verslaving van hun arbeiders te helpen.
Doordat het instituut weigerde levensmid
delen en andere noodzakelijke levensbehoef
ten ter beschikking te stellen, zou het scha
ren van mannen en vrouwen hebben ge
dwongen, op de plantages te arbeiden tegen
loonen, die onder het bestaansminimum lig-
gert.
Door eenige andere organisaties ondersteund
eischt de Vereeniging van Farmpachters,
die al sinds eenige jaren voor de verbete
ring der arbeidsvoorwaarden op de planta
ges strijd, dat het in verband met de zaak-
Peacher in te stellen onderzoek niet slechts
tot Arkansas zal worden beperkt, maar bo-
HERFST-SYMPTOMEN.
De beroemde Amerikaansche athleet
kampioen in het kogelstooten, Jack Tor
rance, is beroepsbokser geworden. Zij ge,
spierde gestalte in aanmerking genomen,
is het niet twijfelachtig of ook hierin zal
hij successen weten te behalen.
vendien tot minstens zes andere staten zat
worden uitgebreid.
Met het oog op de opzienbarende beschuit
digingen tegen de Works Progress Admini
stration ziet het Amerikaansche publiek het
resultaat van het onderzoek met spanning
tegemoet en men hoopt, dat de regeering
daarin aanleiding zal vinden tot het nemen
van maatregelen, die aan de verkapte sla
vernij én lijfeigenschap in de Zuidelijke
Staten eens en voor altijd een einde zullen
maken.
Momenteel wordt te Rotterdam een fabriek
gebouwd op het terrein van het abattoir.
Het plan is van het architectenbureau G,
A. v. d. Wilde en het wordt uitgevoerd door
de firma G. Verloo, beiden te Rotterdam. De*
ze verbouw verdient alle aandacht.
Het merkwaardige daarbij is, dat het ge*
heele skelet van gewapend beton is en dat
dit niet ter plaatse is gestort, zooals ge
bruikelijk, doch dat alle onderdeelen ge
heel machinaal vervaardigd zijn in de werk
plaatsen van de N.V. „Schokbeton", te
Zwijndrecht.
Vandaar dat men deze bouw betitelt met
„droog-betonbouw". Het fnateriaal „schok
beton" wordt zoo genoemd, omdat de beton
door schokken verdicht wordt.
Het doet zeer vreemd aan, dat men een
gebouw ziet verrijzen in beton, zonder dat
gebruik wordt gemaakt van bekisting.
De indruk van het materiaal is, een zeer
soliede, daar met deze beton een drukvast-
heid bereikt wordt van omstreeks 800 kg.
per c.M2., hetgeen zeer hoog te noemen is.
Het komt ons voor, dat deze bouwmethode
groote perspectieven biedt, daar inderdaad
het probleem van onderhoud, dat altijd nog
groote kosten medebrengt, hierdoor wordt
uitgeschakeld.
Ook voor defensie-doeleinden lijkt dit ma
teriaal mogelijkheden te bieden vanwege de
voortreffelijke kwaliteiten en het van ta
voren gereedmaken der onderdeelen.
Hier is weer een blijk te vinden van Ne-
derlandschen ondernemingsgeest, daar de
schokwerkwijze, waarop deze materialen
vervaardigd worden, een Nederlandsche vin
ding is, terwijl er tevens octrooi op is .ver
leend in verschillende andere landen.,
's-Gravenhage, 20 October. Tijdens
den hevigen storm die gisteravond woedde,
is te ongeveer 8 uur op eigen gelegenheid
nog in de Scheveningsche haven binnenge-
loopen de haringboot Sch. 63, schipper Klaas
Buis.
Nauwelijks was het schip behouden bin
nen, of de storm wakkerde aan, zoodat aan
de Scheveningsche haven terdege de wacht
gehouden moest worden.
De loggers die in de oude binnenhaven la
gen, zijn bijtijds in de nieuwe haven ge
bracht. Maar ook daar spookte het. Drie sche
pen werden van hun trossen afgegooid en
sloegen op drift. Doordat personeel aanwe
zig was, konden de schepen spoedig weer
aan den kant worden gemeerd en werd
schade voorkomen.
Vanmorgen was er tijdens hoogwater
veel drukte aan de haven, doch de storm
woede nog zoo hevig, dat van uitvaren geen
sprake kon zijn.
Het mag wel 'n wonder heeten, dat een
storm als hedennacht gewoed heeft, het
Zuiderhoofd, dat in reparatie is, niet ver
der heeft beschadigd.
Van IJmuiden meldt men ons nog, dat
de stoomtrawler Sch. 61, schipper Arent
Groen, welke gisteren met een defecte
stoommachine op halve kracht in den
storm voer, vannacht behouden te IJmui
den is binnengekomen.
Londen, 20 Oct. (Reuter-A.N.P.): Het
mailschip „Lancastria" van de Cunard
White Star Line, dat met bijna 600 passa
giers aan boord terugkeerde van een tocht
naar de Middellandsche Zee, is vanmorgen
tijdens een storm in -de monding van de
Mersey aan den grond geraakt.
Om half vijf raakte het schip vast. De
passagiers 573 in totaal snelden naar dek
maar konden spoedig gerustgesteld worden.
Het was niet mogelijk de Lancastria on
middellijk met sleepbooten weer vlot te
brengert.
Men twijfelde er vanmorgen echter niet
aan, dat het gelukken zou bij vloed het
schip los te.sleepen,
Zes dooden in Amerika.
New York. Nabij Dayton is een auto
met zes personen, welke van een bruiloft
terugkeerden, door een trein gegrepen en
vernield. De zes inzittenden zijn allen om
het leven gekomen.
ENGELSCH SCHIP AAN DEN GROND.
Met 600 passagiers.
LONDEN, 20 October De „Lancastria"
van de Cunard White Star-lijn is bij den te
rugkeer van een kruistocht door de Mid
dellandsche Zee met zeshonderd passagiers
aan boord, gedurende een hevigen storm
in de Mersey aan den grond geloopen.
OUDE GRANAAT DOODT TWEE
KINDEREN.
Te Luck in Oost-Polen zijn twee jongens
gedood door het ontploffen van een granaat
uit den wereldoorlog. De beide jongens
knaapjes van 10 en 12 jaar, vonden het
projectiel in het veld en gingen ermede
spelen, met het gevolg, dat het ontplofte.
ERNSTIG AUTOBUSONGELUK
BIJ LUIK.
Zeventien zwaar gewonden.
Nabij Boncelles, op 11 km. van Luik heeft
zich een ernstig autobus-ongeluk voorge
daan, waarbij de autobus, die 25 passa
giers vervoerde, totaal vernield werd. Ze
ventien inzittenden werden ernstig ge
wond.
Vier hunner verkeeren in levensgevaar.
WARSCHAU DOOR CYCLOON
GETEISTERD.
Boven de Poolsche hoofdstad Warschau
heeft een hevige cycloon gewoed, die een
snelheid had van honderd tien kilometer
per uur. De orkaan richtte ernstige scha
de aan.
Onder de bevolking brak een paniek uit
.Tal yan personen werden gewond.
AMSTERDAM, 19 October.
Ter veemarkt waren heden aangevoerd:
502 vette koeien, waarvan de prijzen wa
ren: le kw. 57—61 ct„ 2e kw. 48—56 ct., 3e
kw. 4046 ct., per Kg. slachtgewicht, 94
melk. en kalfkoeien f 175—220 per stuk, 58
vette kalveren, 2e kw. 46—53 ct., 3e kw.
4045 ct., 84 nuchtere kalveren f 7.50—11.50
per stuk, 65 schapen f 18—21 per stuk, 558
varkens, vleeschvarkens, wegende van 90—
110 Kg. 5253 ct., zware varkens 51—52 ct
vette varkens 49—50 ct., 5 paarden. Markt-
overzicht: Runderen behoorlijke aanvoer,
handel zeer kalm, dezelfde prijzen. Vette
kalveren kleine aanvoer, weinig handel en
prijshoudend. Nuchtere kalveren gewone
prijzen. Schapen weinig aanvoer, handel
stug en iets lagere prijzen. Varkens flinke
aanvoer, handel stug en iets lagere prijzen.
Vleeschvarkens onveranderd, vette iets la
ger.
AMSTERDAM, 19 October.
Aardappelen. (Bericht van den Mak J
Knoop). Zeeuwsche bonten f 2.20—2.40 Z
blauwen f 2.202.40, Eigenheimers f 1.70—
1-80, Z. blauwen eigenheimers f 1.80190
bonten en blauwen poters f 1.50—1 60 alle
soorten bonken f 1.80-1.90. Brielsche eigen
heimersi f 2-2.10, Dito poters f 1.50—l.fK) p
70 Verder per 100 Kg.: N.-H. bonten f3
-3.20, idem blauwen f 2.60-3, idem eigen
heimers f 2.602.80, idem blauwe eigen
ïe'me'? f 2.60—2.80, idem muizen f 2.60—
2.80. Hillegommer en Katwijker zandaard-
appelen f 3.604, Nieuwlandsche zandaard-
appelen in 50 kilo balen f 3—3.20 Dito
bonken f 2.30—2.60.
ALKMAAR, 19 October.
Aardappelen f 1.50-1.70, andijvie f 0.50-
t't 9P-'^ _n f 41'2, bloemkool I f 7—1050
f 1 irC^Mp5' oarenko°' f 1.20-3.80, biet°n
1'2'40, drim'en f 8—14, gele knni 1 sn
-2.40, groene kool f 1.50-3.50. kropsla f 050
-4, knolseldene f 2-4.10, komkommers f5
prei f pen 1 7- peren f 4.50—1250
lein Peterselie f 4.3O-5.G0, poste.'
•oinnzio0.2ÏÏ.10 "ldrLe,J '-?•
boonen f 13-15. tomaten f 24^50' f-1J"
n,rar,eta' liS-S
V ÏVKF.L, 19 October
appelen
spruitkool f 5.50—6.50, uien f 1—1.20 per 100
pond, bloemkool f 5.50—6, andijvie 60—70
ct. per 100 stuks.
WARMENHUIZEN, 19 October.
Aanvoer: 38.700 Kg. witte kool f 0.80.
AMSTERDAM, 19 October.
Binnenl. granen. (Boerennoteering). Rog
ge f 7.75—8, chevaliergerst f 7.75—8, winter-
gerst f 7.257.75, haver f 7.25—7.60, duive-
boonen f 8—9, paardeboonen f 6.50—6.75,
groene erwten f 8.50—9.25, vale erwten f 15
JI-Ü9' ?,les P«r 100 Kg., karwijzaad f 11.50
11.7b, blauwmaanzaad f 10—11.25, alles p,
aö Kg.
ROTTERDAM, 19 October.
Fijne zaden (Boerennoteering)". Karwij"-
zaad f 21—21.50, blauw maanzaad f 20—
f in voer 1 dito zaa* (witbloei)]
1 10—11, dito (blauwbloei) f 10—11 p. 100 kg
PURMEREND, 20 October.
♦„?^eri Y5amarkt waren heden aangevoerdf
t' f?0 stuks: vette koejen 38—60 ct. p.
gelde koeien f 80160, melkkoeien f115
per* l"k' sf'eren 38—45 ct. per Kg., 12
paarden f 60—130, 95 vette kalveren 25-50
sinnvu1"*^Kg., 270 nuchtere kalveren voor de
fiR rL per stuk> voor da fok; f 10—
7nn) p .r k' 200 vette varkens voor de
taf 1^! ct' per Kfr-' 40 magere var-
npr «t k 7™ por stuk' 390 biggen f 10-14
boken f\iio schapon f tO—27 per suk, 40
ooken f 3—13 per stuk.
BROEK OP LANGENDIJK, 20 October.
flA8nnVr:i 8000 K*' 'Aardappelen; Bevel
dito 'f ?9mion<5n i eiaenheimers f 1.90, bi-
ge e nenV-^n0' 12000 Kg' uien f 1.7O-1S0,
f29 50 9-nn J ,peen fl-10-1.50, snijboonen
roode knn? fnn o°oten f 0.50-1.50. 8000 Kg.
3000 K1-00230, witte kool 0.80-0.9.
kool i m onnn f 11-40, 8000 Kg. D. w.
f 6 90 o d stuks bloemkool Lecerf
3 10 19nn R?us f 410-7.30, 2e soort f 1.50-
700Yl 2 groene kool f 1—2.80.
kenthff 24.60—2^IiCant f 20'2°-22-40' Fral>
NOORDERMARKTBOND. 20 October.
dukeneli o'n40^1'00' ^rooten 2.30—2.50, ronde
ct niol l h dlt0 2.102.30, drielingen 80
grove dr'elingen 2.10—2.70,
200 kff Kele nfip 4.80—5.30.
t l A0?li nnen, f 70' 19499 kg. Roode Kooï
011 rn 41400 kg. Witte kool f 0.80-
andiivio l nkS Bloemkool f7.-; ISOO.stuj^
- V.. -f
