Negentien eilanden in de
Noordelijke IJszee ontdekt
De Pachtwet
Verkiezings
campagne in
Amerika-
Ciano te Berlijn
Tsjecho-Slowakije zal
België's voorbeeld
niet volgen
ssr r"h,er"ik
De ramp der „Van
der Wijck"
Enorme kosten voor
de propaganda
VriMiXdeS? W0"" 5'40
Britsche vliegtuigen
achtervolgen plunderaars
Een brand* die vijf weken
geduurd heeft
DEMOCRATEN EN REPUBLI
KEINEN GEVEN MEER DAN 10
MILLIOEN DOLLAR UIT.
HOEVEEL STEMMEN ZULLEN
ER WORDEN UITGEBRACHT?
Washington, 22 Oct. 1936.
De uitgaven der beide groote Amerikaan-
sche partijen democraten en republikei
nen in den verkiezingsstrijd tusschen
Roosevelt en Landon zullen een bedrag van
tien millioen dollar verre te boven gaan.
Het oorspronkelijke „budget" van het Repu-
blikeinsche Nationale Comité bedroeg
8.636.000 dollar en men mag aannemen, dat
deze som met behulp van verdere contri
buties aanzienlijk overschreden is. En wat
de democraten betreft: deze zullen in totaal
meer dan 2 millioen dollar uitgegeven heb
ben. Deze cijfers hebben intusschen slechts
betrekking op den verkiezingsstrijd tus
schen Roosevelt e*n Landon; de propaganda-
kosten voor de verkiezing van gouverneurs,
enz., zijn hierbij niet berekend.
ROYALE REPUBLIKEINEN.
Niet slechts ditmaal, maar steeds in de
laatste tientallen jaren hebben de republi
keinen bijna tweemaal zooveel als hun te
genstanders voor verkiezingspropaganda
uitgegeven. Bij de laatste presidentsverkie
zing in het jaar 1932 bij voorbeeld bedroegen
de onkosten der republikeinen 2.431.112 dol
lar, terwijl de democraten slechts 1.708.507
dollar uitgaven; bij de verkiezingen van
1924 beliepen de propagandakosten voor de
republikeinen 4.270.477 dollar en voor de
democraten slechts 903.908 dollar en in het
jaar 1916 bedroegen de „oorlogskosten" voor
de republikeinen 2.-W1.656 dollar, voor de
democraten daarentegen slechts 567.042 dol
lar.
De kostbaarste verkiezingscampagne in de
geschiedenis van de Vereenigde Staten was
die van 1928; de oorlogskas der republi
keinen, die men goed gespekt had, om de
verkiezing van Herbert Hoover door te voe
ren, bevatte niet minder dan 6.550.773 dol
lar, terwijl de democraten voor hun candi-
daat Al Smith 5.444.958 dollar uitgaven.
Eenig begrip van de totale kosten eener
Amerikaansche verkiezingspropaganda,waar
bij thet niet om het ambt van president
gaat, geven de cijfers voor de verkiezingen
van de leden van den Senaat en het Huis
van Afgevaardigden in het jaar 1930, waar
bij de democraten een kleine meerderheid
veroverden. Indertijd deelde het Republi-
keinsche Nationale Comité mede, dat het.
743.949 dollar voor propaganda had uitge
geven en aan de democraten kostte deze
verkiezing 612.657 dollar. Hierbij kan nog
opgemerkt worden, dat de huidige gouver
neursverkiezingen op zijn minst evenveel
kosten.
Men rekent er op het oogenblik op, dat
in totaal 42 millioen menschen hun stem
men zullen uitbrengen. Bij de laatste vijf
presidentsverkiezingen was het stemmen-
aantal als volgt:
1916
1920
1924
1928
1932
18.528.743
26.705.346
29.022.261
36.879.414
39.816.522
BROWDER VERDREVEN, ROOSEVELT
BEJUBELD.
New York, 22 October: De rechtbank
te Terre Haute (Indiana) heeft Woensdag
het verzoek van den communistischen can-
didaat voor het presidentschap, Browder, den
plaatselijken autoriteiten te bevelen, dat zij
voortaan niet meer het houden van verkie
zingsvergaderingen mogen tegengaan, ver
worpen.
Browder is Woensdagochi op aanra
den van de politie uit zijn ho ertrokken,
omdat gevreesd werd voor een uetooging.
New York: Op zijn laatste groote ver-
kiezingstournée werd Roosevelt gisteren in
de industrie-centra der staten Rhode-Island
en Massachussetts door een geweldige me
nigte op stormachtige wijze bejubeld.
Te Fall River verbrak de menigte de af
zettingen. Tal van personen werden onder
den voet geloopen en gewond. Een gedeelte
van een toeschouwerstribune is ingestort.
Ook daarbij werden eenige personen gewond.
LANDON ONGESTELD.
Op voorschrift van den geneesheer moet de
republikeinsche candidaat voor het Ameri
kaansche presidentschap Landon, in den
specialen trein, van waaruit hij zijn verkie
zingscampagne leidt, het bed houden. De
trein is op weg naar Oklahoma .City.
De dokter verklaarde, dat Landon lijdt
aan een keelontsteking, welke veroorzaakt is
door een lichte verkoudheid, welke verer
gerd is door vermoeienis van zijn stem ten
gevolge van de vele redevoeringen welke hij
heeft gehouden.
De dokter voegde hieraan toe, dat indien
Landon geen rust neemt, hij tijdelijk zijn
stem zou kunnen verliezen.
Het eerste onderhoud te Berlijn tusschen Graaf Ciano en den Duitschen minister
van Buitenlandsche zaken von Neurath, waarin naar verluidt belangrijke bespre
kingen zijn gehouden over de toekomstige verhouding tusschen Italië en Duitschland
Wat er besproken zou zijn.
Rome, 22 October. Volgens te Rome
in omloop zijnde geruchten zouden de te
Berlijn gevoerde besprekingen betrekking
hebben op de volgende punten:
1. Geen militair bondgenootschap noch
verdrag van welken aard ook.
2. Berlijn en Rome zouden de regeering
te Burgos erkennen.
3. Italië zou zijn steun geven aan een
verzoek van Duitschland om een tweezijdig
Fransch-Duit/sch pact, gegarandeerd door
Italië en Engeland.
4. Wederkeerige consolidatie voor alles
wat het optreden der beide landen ten
aanzien van den Volkenbond betreft.
5. Italiaansche ondersteuning van het
Duitsche verzoek om uit het Locarnopact
ieder accoord met betrekking tot Oost-
Europa weg te laten en de Sovjet-Unie van
dit pact uit te sluiten.
6. De beide landen zouden het eens zijn
met betrekking tot de economische pene
tratie in het Donaubekken.
Er zou voor het oogenblik geen sprake
zijn van een erkenning van het Italiaan-i
sche keizerrijk Abessinië door Duitschland.
Het gerucht doet voorts de ronde, dat Ci
ano Zondag een rede zal houden, waarin
hij zich tot de internationale openbare
meening zou richten.
RUMOERIG VERLOOP VAN ENGELSCHE
FASCISTENVERGADERING.
Londen. Tijdens een bijeenkomst, die door
de British Union of Fascists te Hampstead
was georganiseerd, is de orde verstoord door
een twaalftal politieke tegenstanders. Dezen
werden de zaal uitgezet na een vechtpartij,
waarbij verscheidene personen ernstige
kwetsuren opliepen.
VERKLARING VAN KROFTA
OVER DE BUITENLANDSCHE
POLITIEK.
Reuter meldt uit Praag De minister
van buitenlandsche zaken van Tsjecho-
Slowakije, Krofta heeft voor de parlements
commissie van buitenlandsche zaken een
uiteenzetting gegeven van de buitenland
sche politiek van Tsjecho-Slowakije en
daarbij verklaard, dat Tsjecho-Slowakije
getrouw blijft aan zijn verplichtingen je
gens zijn vrienden en de huidige evolutie
met aandacht volgt.
In ieder geval, aldus Krofta, weigert
Tsjecho-Sjowakije zich aan te sluiten bij
een of ander anti-bolsjewistisch of antifas
cistisch front.
In antwoord op de ten aanzien van de
buitenlandsche politiek geoefende critiek
verklaarde, dat Tsjecho-Slowakije, wel ver
re van uitsluitend te vertrouwen op den
Volkenbond, of zelfs ook maar op zijn bond
genootschappen om zijn veiligheid te waar
borgen, vooral op zijn eigen militaire
kracht vertrouwt.
Hij verklaarde, dat de met Frankrijk en
de kleine entente gesloten bondgenootschap
pen veel van hun waarde zouden verliezen
door de herbewapening van Duitschland,
indien zij niet zouden worden aangevuld
dor de vaststelling van wederzijdsche ver
plichtingen en de sluiting van verdragen
tot wederzijndschen bijstand met andere
staten.
Krofta voegde hieraan toe, dat de buiten
landsche politiek van Tsjecho-Slowakije
niet bij iedere buitenlandsche impulsie
zonder overdenking mag worden prijsge
geven. Hij concludeerde dat de richtlijnen
voor de buitenlandsche politiek van Tsje
cho-Slowakije juist zijn en dat het niet noo-
dig is er van af te wijken.
Sprekende over bijzondere aangelegenhe
den zeide Krofta, dat Tsjecho-Slowakije niet
het voorbeeld van België zou volgen.
Krofta merkte op, dat de Italiaansch
Duitsche toenadering de organisatie van
centraal-Europa zou kunnen vergemakkeli]
Hij verklaarde, dat de betrekkingen met
Duitschland en Hongarije goed en met Oos
tenrijk vriendschappelijk waren dat de De-
trekkingen met Polen wat verbeterd zij
en dat het hernieuwde Fransch-Poolsche
bcyidsgenootschap zou moeten leiden to
een ontspanning in de betrekkingen tus
schen Polen en Tsjecho-Slowakije.
Ten aanzien van Spanje zal Tsjecho-
Slowakije de niet-inmengingsoyereenkomst
welke het heeft aangegaan, strikt naleven.
Moskou, October 1936.
Een Sovjet-Russische ijsbreker heeft
in de Nordenskjöldzee voor de Nd.-
Siberische kust negentien eilanden
ontdekt.
Wij zijn in het algemeen nog veel te veel
aan het geografische beeld van den Atlan-
tischen Oceaan gewend om de juistheid van
de these te erkennen, dat de kortste weg van
Europa naar Amerika over Groenland en
van Europa naar Oost-Azië door de Noorde
lijke Yszee leidt. Een blik op de globe echter
bewijst de waarheid van deze theorie.
Anders is het natuurlijk met de practische
uitvoering daarvan gesteld. De mogelijkheid
de Noordelijke Yszee te bevaren heeft men
reeds vele malen onderzocht. Adolf Erik
Nordenskjöld heeft zich onsterfelijken roem
verworven, door met zijn schip „Vega" in
de jaren 1878/1879 van Tromsö uit langs de
kust van Noord-Siberië te varen, noord
westelijk van de Beringstraat te overwinte
ren en in Juli 1897 de reis voort te zetten.
Via Japan en door het Suezkanaal keerde
hij daarna naar Zweden terug. Nordenskjöld
is dus de eerste geweest, die het probleem
van den noord-oostelijken doorvaart opge
lost heeft.
Hem ter eere werd de Laptewzee in Nor
denskjöldzee omgedoopt. Het is een deel
van de Noordelijke Yszee en vormt een
grooten baai tusschen het Taimyr-Schier-
eiland, de noordkust van Siberië en de Nd.-
Siberische eilanden. De Siberische rivieren
Lena, Jena, Olonek,. Anadyr en Sjantanga
monden in deze zee uit.
Hoewel men nu weet, dat de doorvaart
mogelijk is, blijft er nog oneindig veel te
ontdekken. Tengevolge van het vele pakijs
is het onderzoek door middel van schepen
natuurlijk moeilijk, daar er maar eenige
weken ter beschikking van een vrijen door
vaart staan. Er gaat echter geen jaar voorbij
dat niet een of andere ijsbreker nieuw land
ontdekt.
Zoo is het ook verklaarbaar, dat thans
wederom 19 eilanden ontdekt konden wor
den. Hun nauwkeurige ligging is nog niet
bekend. Maar de mededeelingen van den
ijsbreker doen ons tot de conclusie komen,
dat zij dichter bij de Oostkust van het Tai-
myr-schiereiland dan bij de Nieuw-Siberi-
sche eilanden liggen. Wanneer in de
eerste berichten gezegd wordt, dat deze ont
dekking den doorvaart zal vergemakkelijken
moet men dit zoo opvatten, dat men op het
ontdekte vasteland waarnemings- en radio
stations kan oprichten. Deze zullen zich dan
eerst moeten bezighouden met de bestudee
ring van de zeestroomingen. Want tenslotte
zal het probleem van den doorvaart eerst
opgelost zijn, indien de Noordelijke Yszee
geen geheimen voor de menschheid verbergt.
AANKLACHT TEGEN BLUM EN AURIOL.
Door belastingbetalers ingediend
Parijs Ket dagblad „La Liberté" publi
ceert een bericht, waarin o.m. gemeld
wordt, dat de voorzitter van de nationale
federatie van belastingbetalers Dubreuil,
een aanklacht heeft ingediend tegen Léon
Blum en Vincent Auriol.
De aanklacht heeft betrekking op de open
bare uitgifte van staatspapier onder frau
duleuze voorwaarden. Bedoeld is hier de
plaatsing van schatkistbiljetten in den loop
van dit jaar.
TWEEDE KAMER.
In de gisteren voortgezette vergadering
van de Tweede Kamer is aan de orde ge
steld het wetsontwerp tot nieuwe regeling
van de pacht.
De algemeene beschouwingen worden ge
opend door den heer Van Houten (c. d.)
Men zal moeilijk kunnen beweren, zegt hij,
dat dit ontwerp overhaast is ingediend. Spr.
heeft het ontwerp met instemming en waar
deering gelezen, waarbij hij van meening
was, dat het voor de pachters een zegen
zou zijn geweest, wanneer reeds eerder een
pachtwet was ingediend, gebaseerd op het
beginsel, dat in de memorie van toelichting
tot uiting komt. Het is een feit, dat de
grondeigenaars vrijwel nergens aan waren
gebonden en de pachters zoo goed als rech
teloos waren.
De veel te lage pachten dateeren van vóór
de crisisjaren. In de crisisjaren hebben de
pachters al hun reserves opgeteerd en zijn
zij in noodlijdenden toestand geraakt. Oor
zaak hiervan is voor een deel de veel te
hooge pacht. Indien de pachtprijzen worden
overgelaten aan den invloed van vraag en
aanbod, zal dat noodlottig zijn voor den
geheelen boerenstand. Regeling door mid
del van een pachtwet is absoluut noodza
kelijk.
Inmiddels hebben de pachters zich geor
ganiseerd en in vele gevallen worden af
spraken gemaakt, waardoor men den ver
pachter, wanneer hij te hooge prijzen vraagt
met het losse land laat zitten. Spr. leest
eenige recente pachtcontracten voor, waar
in de clausule is opgenomen, dat ten aan
zien van alle bepalingen, waarbij van de
wet kan worden afgeweken, daarvan zal
worden afgeweken. Evenals bij de z.g. cri
sispachtwet zijn de bezwaren der tegen
standers van de pachtwetgeving schrome
lijk overdreven.
De vrije concurrentie grijpt in alle pacht-
verhoudingen ten plattelande, waardoor
huursommen worden vastgesteld in afwij
king van de werkelijke bedrijfsuitkomsten.
Correctie-bevoegdheid van de pachtka-
mers acht spr. buitengewoon noodzakelijk.
Goede verpachters hebben van deze wet
niets te vreezen, wel die verpachters, die
de pacht door de concurrentie willen zien
geregeld en dus alen uit zijn op 'n zoo hoog
mogelijke pacht. Ook aan landarbeiders en
middenstanders ten plattelande zal de wet
ten goede komen.
De heer Weitkamp (c.h.) zegt, dat tal van
misstanden door betere organisatie der boe
ren te voorkomen zouden zijn. Spr. kan
den indruk niet van zich afzetten, dat deze
wet teveel wil regelen. Doch een nieuwe
pachtwet is noodig Deze wet zal een prin-
cipieele wijziging in de pacht aanbrengen,
aan vrijwillige, onderlinge afspraken zal te
weinig ruimte zijn gelaten. De pacht wordt
aan de vrije concurrentie onttrokken, de
pachter wordt de bevoorrechte persoon.
In tal van gevallen is tegenwoordig ook
niet uit te maken of de pachter dan wel de
verpachter de lijdende figuur is. Een gemis
is ook, dat de regeering niet aangeeft, wat
er onder redelijke pacht is te verstaan.
De heer Van de Sluis (soc. dem.) zegt,
dat onder ons huidig recht de ontevreden
heid over de pachtregelingen wel moest toe
nemen.
De sociaal-democratie heeft al lang op
verbetering der positie van den economisch-
zwakken pachter aangedrongen. Br .zijn
menschen, die beweren, dat deze wet den
verpachter rechteloos maakt. Spr. ziet daar
niéts van.
Spr. is geneigd, vóór het ontwerp te stem
men, tenzij het te zeer gedenatureerd wordt,
waarbij spr. wijst op den stroom van adres
sen, alle aandringend op verwerping of te
rugneming van het ontwerp. Spr. noemt o.m.
adresseri van rentmeesters, broederschap van
notarissen, vereeniging van hypotheekban
ken, boerenbonden, bond van landverpach-
ters.
Volgens deze allen zou de pachter het zoo
slecht niet hebben. Zelfs is van zekere zij
de het continuatierecht diefstal van eigen
dom genoemd. Een nieuwe pachtwet is nood
zakelijk.
De heer De Geer (c.h.), releveert kort de
geschiedenis der pachtwet-ontwerpen en her
innert aan vroeger geopperde bezwaren. Spr.
wijst op de moeilijke taak van de rechter
lijke instantie, aan welke de beslissingen
zullen worden opgedragen, en aan welke
eisrhen worden gesteld van alwetendheid
en elderziendheid.
Het zou verkeerd zijn, als de ontwikke
ling van economische en sociale verhoudin
gen steeds meer in handen van den rech
ter wordt gelegd.
Spr.'s bezwaar is voorts dat de rechter
partijen kan dwingen, zekere bepalingen in
contracten aan te gaan. Dergelijke dwang is
in een rechtsstaat ontoelaatbaar, vrijwillige
contractsluiting wordt een daad, waaraan
groote risico verbonden is. De regeering ne
me dit terug, de rechter verklare nietig, wat
hem niet aanstaat, hij behoude zijn recht
van veto, maar hij krijge niet de vrijheid in
andersmans contracten te knoeien.
De heer Louwes (lib.) zegt dat verschil
lende landen maatregelen namen om den
eigen-geërfde boerenstand te beschermen, en
dat velen de werking van wettelijke maat
regelen overschatten. Wel zijn de pachters
niet aan volkomen willekeur blootgesteld,
doch maatregelen te hunnen behoeve zijn
toch wel gewenscht. Men hechte echter niet
teveel waarde aan den invloed van den
rechter op economische verhoudingen.
Het is er om te doen, te komen tot een
juiste afweging der belangen van den
grondbezitter en den pachter. Dit is echter
buitengewoon moeilijk. Ware het alleen al
door de felle concurrentie onder de pach
ters om te komen in het bezit van een
boerderij.
De eigenaar zal de pacht moeten kunnen
beëindigen als hij de hoeve zelf wil gaan
exploiteeren. In het ontwerp zullen ver-
schilende veranderingen moeten worden
aangebracht, zal het voor spr. aannemelijk
zijn.
De heer v. d. Heuvel (a.r.) betuigt in
stemming met opzet en vorm van het ont
werp. Niettemin zijn er enkele bezwaren
die een donkere schaduw werpen op het
goede er van. Door alle pacht er in op te
nemen, springt de regeering over het doel
heen. Spr. denkt aan kleine stukjes grond
om eigen groente te telen, dit heeft met
levensbestaan van een pachter niets te
maken.
De heer EBF.LS (Vrijz. Dem.) is van oor
deel, dat zonder ingrijpen door den wetgever
aan bestaande misstanden niet tegemoet te
komen is. Spr. zou willen weten of de bui
wP°rlg!ïelCl de- Pachtc°ntracten alleen
slaat op de pachtprijzen dan wel ook op de
voorwaarden. Spr. hoopt dat de pacht
Bezwaren zijn er ook t.a.v. de vele kleine
verpachte perceeltjes. Er schuilen in het
ontwerp elementen die het sluiten van
nieuwe pachten belemmeren. Over het alge
iSeh<" sprekers
UIT ONZE OOST.
Het aantal slachtoffers.
Aneta seint uit Batavia:
De directie van de Koninklijke Paket-
Vaart Maatschappij deelt mede, dat de re
gistratie van inheemsche vermisten bij de
scheepsramp van de „Van der Wijck" tot
zoover uitwijst, dat in totaal 42 inheemsche
schepelingen en passagiers worden ver
mist.
MONETAIRE VARIA.
De gevaarlijke verkeerde meening.
Bij de Solosche bioscopen heeft zich het
volgende voorgedaan. Vele inlandsche be
zoekers, die gehoord hadden, dat de gulden
in waarde is achteruitgegaan, betaalden
hun 10-cents plaatsen met een gulden. Zij
kregen natuurlijk 90 cent in klein zilvergeld
terug, waarom het hen te doen was. Men
verkeerde vrij algemeen in de veronder
stelling, dat de gulden slechts 80 cent
waard zou zijn. Door een bioscoopbezoek
zouden ze dus aldus de redeneering
10 cent bovendien hebben verdiend.
De gouverneur van Soerakarta heeft nu,
aldus meldt de Loc., wegens het groote ge
vaar van verbreiding dezer verkeerde meer
ning, waarvan handige oplichters *wel eens
misbruik zouden kunnen maken, maatrege
len getroffen om de bevolking vooral op 't
platteland duidelijk te maken, dat de gulden
nog steeds honderd centen of tien dubbel
tjes waard blijft.
Roovende Masaikrijgers door politie
opgespoord.
Dares Salaam 22 October (ANP). Met
behulp van vliegtuigen is de, Britsche politie
er in geslaagd, roovende krijgers van de
Masaistam op te sporen. Deze krijgers die
nog geregeld rooftochten houden, hadden
onlangs ëen bezoekt aan een nederzetting
gebracht, 600 stuks vee gestolen en verschei
dene inboorlingen, gedood. De bewoners der
nederzetting achtervolgden de roovers, maar
werden op de vlucht gedreven. De Masai
schoten daarbij met vergiftigde pijlen.
De politie trok er met vliegtuigen op uit
en het gelukte haar, een deel van de roof
zuchtige bende te ontdekken. Bij de grens
van Kenya werden daarop 55 mannen aan
getroffen, die zich overgaven zonder weer
stand geboden te hebben.
Te Tokio is een brand, die vijf weken
geduurd heeft, eindelijk gebluscht Het vuur
was uitgebroken in 'n steenkoolopslagplaats
in de wijk Foekagawa, waar het door zelf
ontbranding na regenval uitgebroken is op
17 September. De eerste brandweerafdec-
ling, die ter plaatse arriveerde, begon het
blusschingswerk met water op de kolen te
werpen, hetgeen echter tengevolge had, dat
het vuur nog eens zoo fel ontbrandde.
Men ging toen over tot het weghalen
van den nog niet aangetasten kolenvoor-
raad.
De totale schade wordt geraamd op
20.000 yen.
PASSAGIERSDIENST OVER DEN
STILLEN OCEAAN GEOPEND.
Alameda (Californie 22 Oct. (ANP) De
passagiersdienst der Panamerican Airways
over «den Stillen Oceaan is gisteren officieel
geopend met het vertrek van de „Hawaii
Clipper" die zes passagiers vervoert.
JACK TORRANCE WORDT BOKSER.
New York Het is thans een feit, dat
de bekende Amerikaansche wereld-record
houder kogelstooten Jack Torrance, die tij
dens de Olympische spelen te Berlijn zulk
een verrassende nederlaag leed, zal tot de
bokssport overgaan, zoals we reeds dezer
dagen meedeelden. Torrance heeft een
contract met Mike Jacobs afgesloten en
is onmiddellijk begonnen met zwaar, licha"
melijke arbeid. Zijn manager, Herbe Bro-
die, verklaarde, dat Jack een echte bokseC
zal worden geen vechter. Hij is vlug 4,11
sterk en heeft de natuurlijke intuitie, welke
een goed bokser bezit. Door het zware
werk zal er ongetwijfeld een groot 8®"
deelte van zijn te groot lichaamsgewicht
verdwijnen, Sedert hij met dit werk begon»
is hij reeds ongeveer 30 pond lichter g0*
worden.
