De muizen- en rattenplaag
Mist op zee
in de Wieringermeer
mmmmSm1
Een lijk op de Sch 28
gevonden
De schietpartij te
Broek op Langendijk
De Jndrapoera" komt een
dag later aan
Koninklijke Nederlandsche
Schaatsenrijdersbond
Gevaar voor ijzelvorming
Nederlandsche zee
lichter gezonken bij
Hansweert
Botsing op den
Nieuwen Waterweg
Visschers vaartuig
overvaren
Motorschip gezonken
Spoorwegen verwachten
groote drukte op
7 Januari
Van de schade welke muizen en
ratten in ons land aanrichten ENKELE STROOSCHELF,
zouden wij leger en vloot kun
nen bekostigen.
Talrijk zijn de berichten over het voorko
men van een veldmuizen en rattenplaag in
de Wieringermeer en de verschillende om
liggende gemeenten.
De verklaring van het veelvuldig voorko
men der veldmuizen in de Wieringermeer
moet waarschijnlijk gezocht worden in het
feit, dat de waterstand laag gehouden
wordt in verband met de ontzouting.
De rattenplaag in de omliggende gemeen
ten is een normaal verschijnsel in ons land
De bestrijding van dit onguur gedierte
wordt te weinig intensief ter hand genomen,
zoodat wij een voortdurende vermeerdering
van de rattenstand door het geheele land
kunnen constateeren. Gezien het ontzettend
vermenigvuldigingsvermogen van ratten en
muizen, zal de toestand steeds ernstiger
worden, tenzij op andere wijze in de bestrij
ding voorzien wordt. Wij willen daarom
onzen lezers het een en ander over ratten
en muizenbestrijding mededeelen.
Ratten- en muizenbestrijding is een vraag
stuk van sociaal-economisch en sociaal-hy-
ginisch belang omdat deze dieren 'n groo-
te materieele schade berokkenen, terwijl
voorts vaststaat dat zij aangemerkt moeten
worden als verspreiders van de gevaarlijk-
sta- ziekten. Teneinde een inzicht te krij
gen in de materieele schade, door ratten en
muizen veroorzaakt, heeft men voederings-
proeven genomen (Bahr. Creel).
Gevangen dieren werden nauwkeurig ge
wogen en voorts met zeer eenvoudig voed
sel als rogge, aardappelen, een weinig vet
en water gevoederd. Het gewicht werd re
gelmatig gecontroleerd, om zeker te zijn, dat
de dieren het wat de hoeveelheid voedsel
betreft, niet minder hadden, dan in hun
vrijen staat. Het bleek dat 100 ratten aan
bovengenoemde eenvoudige voedingsmidde
len een bedrag van J 250. per jaar noodig
hebben. Voor muizen bedraagt dit f 125.-
Andere onderzoekingen door geleerden
van verscheidene landen verricht vertellen
ons, dat we het aantal ratten in ons land
veilig op circa 8 millioen kunnen stellen,
terwijl het aantal muizen zoowat even groot
is. Deze groote getallen worden verklaard
door het ontzettend vermenigvuldigingsver
mogen dezer dieren. Het aantal nakomelin
gen van één rattenpaar bedraagt ongeveer
860 per jaar!
Uit deze feiten volgt, dat de rat
ten- en muizenstand in ons vader
land per jaar voor minstens
f 30.000.000 schade berokkenen,
door het voedsel dat zij stelen .En
daarbij is dan niet gerekend de
schade die zij veroorzaken door het
vernielen en bevuilen van goede
ren en andere eigendommen, het
ondergraven van gebouwen en be
stratingen. Alleen aan voedsel kost
de horde ons per jaar dit ontzet
tend bedrag.
Weet V lezer dat het onderhoud van de
weermacht de natie per jaar ook circa 30
millioen kost.
Dit ter vergelijking! Maar wat beteekent
deze financieele schade, indien we den
ken aan de grootere gevaren op hygië
nisch gebied, Vaststaat, dat de ratten de
verspreiders zijn van de navolgende ziek
ten, welke jaarlijks onder menschen en
nuttige huisdieren ontelbare slachtoffers
maken: de pest, de rattenbeetziekte, de
ziekte van Weil, mond- en klauwzeer, tnchi
nose. Een Amerikaansche onderzoeker toon
de voorts aan hoe bij 34% der ratten de
lintworm voorkomt, en een ander ver
klaart, hoe elke rat gastvrijheid verleent
aan een zeer groot aantal vlooien, welke
ook op den mensch kunnen parasiteeren.
Waarom echter langer in deze „kamer der
verschrikkingen" te toeven!
Het was voldoende om elk weldenkend
mensch tot de overtuiging te brengen, dat
de bestrijding van ratten en muizen een
sociale noodzakelijkheid is, waaraan ieder
naar vermogen dient mede te werken. De
Vaag is echter slechts of bestrijding met
redelijke kans op succes mogelijk is. Kat
ten- en muizenschade worden in ons lant
doorgaans veroorzaakt door de noolrn
(mus decumanus), de huismuis (mus mus-
culus) en de veldmuis (arvicola aivans),
maar ook andere vertegenwoordigers van
de uitgebreidde familie komen in ons land
voor. Hoewel in meerdere of mindere mate
van al deze dieren het zelfde gezegd -
ivorden, geldt voor de rioolrat wel
bijzonder, dat zij buitengewoon slim
DE VANGST BIJ ééN
argwanend, buitengewoon vraatzuchtig en
weinig kieskeurig is, terwijl haar verniel
zucht geen grenzen kent. Met deze eigen
schappen dient bij de bestrijding rekening
gehouden te worden.
Zoo zal men met de talrijke ver
giften, die als rattenverdelginsmid-
del in den handel gebracht wor
den, nooit afdoende resultaten be
reiken. Evenmin met vallen. De die
ren zijn te slim en wantrouwend,
zoodat slechts de jonge onervaren
dieren slachtoffers worden van de
ze simpele verdelgingsmiddelen.
Hierbij komt dan nog de hooge
gevaar-factor voor menschen en
nuttige huisdieren, wanneer vergif
ten op ruime schaal rondgestrooid
worden.
Honden en katten kunnen heel wat
ratten en muizen verdelgen, doch een ern
stige plaag kunnen zij nooit baas. In
volle pakhuizen vindt het ongedierte te
veel schuilplaatsen, terwijl hond en kat
er te veel in hun bewegingen belemmerd
worden. Veel katten zijn bovendien bang
voor een rat en voorts zijn katten in het
bijzonder zeer ontvankelijk voor de infec
tieziekten voor welker verspreiding de rat
zoo gevreesd is.
Volledigheidshalve noemen wij voorts
voor afdoende ontratting in hermetisch te
sluiten ruimten het gebruik van gas. Men
gebruikt zwavel-, blauwzuur- of cyclongas,
welke alle hoogst gevaarlijk zijn voor
menschen en huisdieren. De toepassing ver-
eischt kostbare installaties en mag alleen
overgelaten worden aan geschoold personeel,
onder strenge inachtneming van de voorge
schreven voorzorgsmaatregelen. Door dit al
les heeft het gebruik van gas alleen prac-
tische waarde voor schepen en vrijstaande
gebouwen.
Voor verdelging op groote schaal, zoowel
van ratten als van muizen, hebben wij tot
heden de beste resultaten gezierr van het
wetenschappelijke Ratin-systeem, dat met
zeer groot succes in practisch alle landen
der wereld toegepast wordt. Het voordeel
van deze methode is, dat systematisch ge
werkt wordt door vakkundig personeel met
preparaten, die gegarandeerd onschadelijk
zijn voor menschen en nuttige huisdieren
en die bovendien door de lastige knaagdie
ren zonder wantrouwen en gaarne opgeno
men worden.
In Denemarken en Duitschland is het be
wezen, dat door regelmatige toepassing de
rattenstand met 95 verminderd kon wor
den. Gedurende de jaren 1933—1935 zijn b.v.
in Duitschland 58 Landkreisen (provincies)
geheel volgens deze methode bewerkt, waar
bij niet minder dan 5000 gemeenten ontrat
en ontmuisd werden. Uit 2700 rapporten
der betrokken autoriteiten blijkt dat de re
sultaten schitterend waren, terwijl zij vast
stelden, dat niettegenstaande deze toepas
sing op groote schaal, geen enkel nuttig
huisdier, nog minder een mensch, nadeelige
gevolgen ondervond.
In de Nederlandsche hoofdstad is men
onder leiding van den Gemeentelijken Ge
neeskundigen- en Gezondheidsdienst vorig
jaar ook een georganiseerde verdelgings
campagne begonnen, waartoe op de Ge
meentelijke Begrooting een bedrag van
f 30.000.was uitgetrokken. Ook hier is be
wezen, dat alleen door systematisch en op
groote schaal te werken een verdelgings
campagne resultaten opleveren kan.
De Directie van de Wieringermeer heeft
ook reeds eenige keeren alle bedrijven te
gelijkertijd laten ontratten en ook hier bleek
dat een dergelijke campagne succes oplevert.
Medewerking van allen is daartoe echter
noodig. Dit jaar heeft de Cultuur Mij. in
haar gebouwen en op haar eigen terreinen
de bestrijding der muizenplaag ook ter
hand genomen. Het is echter vanzelfspre
kend, dat slechts gedeeltelijke resultaten
bereikt kunnen worden wanneer de eigena
ren van belendende perceelen de muizen
rustig laten voortwoekeren.
Wij hopen, dat deze regelen ertoe mogen
medewerken dat degenen die last van rat
ten of muizen ondervinden, niet aarzelen
om bestrijdingsmaatregelen te nemen Georga
niseerd en op groote schaal behoeft de be
strijding niet veel te kosten, kost zij zeker
minder dan de schade bedraagt, die het ge
dierte veroorzaakt.
De wetenschap geefs ons voldoende wape
nen in de hand om het gevaarlijke goedje
te bestrijden, laat ons deze wapens dan ook
gebruiken.
De vier opvarenden gered.
In den nacht van Zaterdag op Zondag
heeft bij Hansweert een ernstige aanvaring
plaats gehad.
De Nederlandsche zeelichter „Thames 5",
komende van Antwerpen en op weg naar
Londen, gesleept door de Engelsche sleep
boot „Security", is nabij Hansweert recht te
genover de haven „De Roode Tonnenkant",
aangevaren door het Amerikaansche s.s.
„Cranford", komende van Gent met bestem
ming Antwerpen.
Door deze aanvaring is de „Thames 5" on
middellijk gezonken, zoodat de bemanning,
bestaande uit vier personen, geen tijd had
de reddingssloep te strijken.
Alle vier de opvarenden, n.1. de kapitein
Driedijk, zijn vrouw en twee knechts zijn
door middel van touwen aan boord gehaald
van de „Cranford". Later zijn ze aan boord
van de „Thames 6" gebracht.
Scheepspapieren en andere artikelen gin
gen verloren.
De zeelichter was geladen met cooks en
ijzer.
Er werden twee schepen gesleept.
Omtrent het zinken van de zeelichter
„Thames 5" vernemen wij nader, dat de
„Security", behalve de „Thames 5", ook nog
de „Thames 6" op sleeptouw had, aan boord
waarvan de opvarenden van de „Tames 5"
later zijn gebracht.
De bemanning bestond niet zooals eerst ge
meld uit kapitein, diens vrouw en twee
knechts, doch behalve de kapitein waren nog
een stuurman en twee matrozen aan boord.
De „Thames 6", die evenals de andere zee
lichter van de reederij Van der Es is, heeft
een belangrijke schade opgeloopen. Het
schip wacht thans nadere instructies af.
De bemanning van de „Thames 5" heeft
order gekregen om naar Antwerpen terug te
keeren. De kapitein is echter in Hansweert
gebleven.
Het schip ligt zeer gevaarlijk voor de
scheepvaart. Door den rijkswaterstaat zijn
onmiddellijk de noodige maatregelen getrof
fen om het wrak te lichten.
Tusschen Nederlandsch stoom
schip en loodsboot. Het stoom
schip moest aan den grond gezet
worden.
Rotterdam, 22 Nov. Gistermiddag is tij
dens een dikken mist het thuiskomende
Nederlandsche stoomschip „Willemsplein"
van de scheepvaart maatschappij „Millin-
gen" te Rotterdam, in de Nieuwen Water
weg, ter hoogte van den seinpost, in aanva
ring gekomen met loodsboot 16.
Het stoomschip dat water maakte en in
zinkenden toestand verkeerde, is tegen den
Zuidwal aan den grond gezet. Voor de. be
manning bestond er geen gevaar.
De sleepbooten „Hoek van Holland" en
„Maas" van L. Smit en Co.'s internationalen
sleepdienst voeren uit om het stoomschip
hulp te verleenen.
De loodsboot is aan den voorsteven be
schadigd.
De „Willemsplein" lag reeds
voor anker.
Rotterdam, 22 Nov. Omtrent de aanva
ring tusschen de „Willemsplein" en een
loodsboot vernemen wij nader, dat de „Wil
lemsplein", welke binnenkwam van Lulea,
wegens den mist nabij de berghaven te
Hoek van Holland voor anker was gegaan.
De loodsboot is toen tegen de „Willems
plein" opgevaren, waardoor deze een lek
aan bakboordzijde bekwam. Het schip is tij
dens hoog water aan den grond gezet, zoo
dat verwacht kan worden, dat het afsleepen
geen gemakkelijk karwei zal zijn. De pomp-
boot „Hoek van Holland" van L. Smit en
Co. was Zondagavond laat nog bezig met
het leegpompen van het schip. Verder be
vonden zich in de nabijheid van de „Wil
lemsplein" de sleepbooten Maas, de Oostzee
en Blankenburg, De bemanning, welke geen
enkel gevaar loopt, blijft aan boord van het
schip.
De „Willemsplein", welke in 1910 gebouwd
is, heeft een tonnenmaat van 5498 bruto re-
gisterton.
De loodsboot, welke slechts licht aan den
voorsteven werd beschadigd, kon de reis
naar zee voortzetten.
Drie opvarenden den dood in de
golven gevonden.
Duinkerken. Als gevolg van den mist
heeft het uitgaande Spaansche stoomschip
„Christina" 'n visschersvaartuig uit Osten-
de overvaren, dat in het midden geraakt
werd en vrijwel onmiddellijk zonk.
Slechts een der opvarenden kon worden
opgepikt en men veronderstelt, dat nog drie
personen vermist worden. De naam van
het gezonken vaartuig is nog niet bekend.
Opvarenden gered.
Londen: Het te Groningen thuisbehoo-
rend motorschip Schelde is op weg naar
Jersey gisteren tijdens den dikken mist op
de Paternoster-rotseilandjes geloopen. De
bleef onder water. De opvarenden brachten
de reddingsboot uit, doch deze zonk, toen zij
'e kust bereikten. Een hotelhouder heeft hun
onderdak verleend.
De Rotterdamsche Lloyd deelt me
de, dat het m.s. „Indrapoera", niet
Maandagmorgen, zooals aanvanke
lijk gemeld, doch eerst Dinsdag
morgen om acht uur te Rotterdam
wordt verwacht.
Na het lichten van den logger
vond men het onder een kluwen
netwerk.
IJmuiden. Toen het personeel
van Van der Tak's bergingsbedrijf
Zaterdagmiddag, nadat men den ge-
lichten logger Sch. 68 in de bergha
ven te IJmuiden had gebracht, het
dek opruimde, vond men onder een
kluwen netwerk nog een lijk van een
der opvarenden.
Het werd naar het lijkenhuisje op
de begraafplaats overgebracht.
Zondag zijn familieleden van de
beide opvarenden, waarvan men de
stoffelijke omhulsels nog niet heeft
gevonden, naar IJmuiden gekomen
om het lijk te identificeeren. Dit is
echter nog niet gelukt.
Het gevonden lijk blijkt te zijn
van matroos van de „179".
Nader uit IJmuiden. Het lijk, dat Za
terdagmiddag aan boord van den verganen
logger „Sch. 68" is gevonden, blijkt afkom
stig te zijn van een der opvarenden van de
„Sch. 179", nl. van den matroos L. Spaans,
wonende te Scheveningen.
Dat men den geheelen Zondag noodig had
om het lijk te identificeeren, kwam doordat,
men natuurlijk in de veronderstelling was,
dat het van een der opvarenden van de
Sch. 68 was. Een verlovingsring heeft ten
slotte uitgewezen, van wie het lijk afkom
stig was.
Speciale prijzien op die dag voor
sommige gedeelten van 't land.
Utrecht. Naar ons wordt medegedeeld,
hebben de Nederlandsche Spoorwegen de
volgende maatregelen genomen inzake het
te verwachten drukke reizigersvervoer op 7
Januari a.s. naar en van Den Haag.
Gewone gezelschapsbiljetten en uitstap
jesbiljetten voor kinderen worden naar
Den Haag of naar een station, gelegen bin
nen een afstand van 65 K.M. van Den Haag
voor reizen richting De Haag aanvangende
op 7 Januari niet afgegeven.
Van stations gelegen op een afstand van
65 K.M. of minder van Den Haag. zullen
groote groepen personen, gezamenlijk wil
lende reizen, naar Den Haag, goed doen
hun verlangen daartoe uiterlijk op 22 Dec.
a.s. aan het station van vertrek kenbaar
te maken, onder opgave van het aantal rei
zigers en gewenschte uren van vertrek en
aankomst te Don Haag opdat de N. S. zoo
veel mogelijk deze vervoeren kunnen rege
len.
Van stations gelegen op een afstand van
meer dan 65 K.M. van Den Haag, zullen
voor reizen heen en terug naar Den Haag
op 7 Januari speciale gezelschapsbiljetten
2o en 3e klasse verkrijgbaar worden ge
steld, voor tenminste 15 personen, kostende
per persoon den prijs der eendaagsche re
tourkaarten voor deze 65 K.M. (is f 3.05
voor de tweede klasse, f 2.15 voor de derde
klasse), verhoogd met 2.88 cent voor de
tweede klasse en 2 cent voor de derde klas
se voor eiken retourkilometer. (Zoowel de
heen- ais de terugreis moeten gezamenlijk
afgelegd worden). Deze gezelschappen moe
ten eveneens alle uiterlijk 22 December a.s.
hun vervoer aanvragen met -opgave van
gewenscht uur van aankomst en vertrek te
Den Haag, waarna N.S. ook deze vervoeren
zullen regelen en zoo noodig bepaalde trei
nen hiervoor zullen aanwijzen.
Voorzooveel noodig zal op sommige baan
vakken de gewone dienstregeling niet gel
den, doch wordt in plaats daarvan een uit
gebreide of gewijzigde treinenloop ontwor
pen, waarvan de dienstregeling# zal wor
den gepubliceerd in een afzonderlijke uit
sluitend voor dien dag geldende reisgids,
en waarvan spoedig nadere gegevens aan
de pers zullen worden verstrekt.
BOERDERIJBRAND IN FRIESLAND.
Gisterochtend is de boerderij van K. Bos
te Rotsterhale, gemeente Haskerland, in
vlammen opgegaan. Hoewel de motorspuit
uit Joure spoedig ter plaatse was, viel er
niets meer te redden. Alleen het vee kon in
veiligheid worden gebracht. De oorzaak van
den brand kon niet worden nagegaan. Ver
zekering dekt de schade.
De drie kameraden van den
verslagene heden voor den
rechter.
In den nacht van 21 op 22 September j.1.
werd zooals bekend te Broek op Langen
dijk een krachtige jongeman in de bloei
zijns levens bij een conflict met een poli
tieman doodelijk getroffen.
Morgen zullen zijn makkers, die bij de
oppositie tegen den brigadier betrokken
waren, terechtstaan.
Aan de drie verdachten Dirk Slot, Simon
Groot en Dirk Krap is ten laste gelegd dat
zij in den nacht van 21 op 22 September
1936 tesamen en in vereeniging met M. K.
openlijk met vereende krachten te Broek
op Langendijk geweld hadden gepleegd te
gen den Rijksveldwachter Brigadier R. C.
v. d. Bosch. In dien nacht was wrijving ge
weest met R. C. v. d. Bosch in verband met
het sluiten van een café, waarna verdach
ten zich naar de woning van den veldwach
ter begaven, en daar misbaar maakten
door luid schreeuwen en schelden. De veld
wachter begaf zich vervolgens uit zijn wo
ning naar buiten, waarop verdachten op
hem af kwamen en grijpbewegingen naar
hem maakten. De veldwachter trok zijn kle
wang en deed daarmede op hen een uit
val, waarop verdachten bleven opdringen
en M. K. aanstalten maakte, om den veld
wachter van achteren te bespringen. Deze
gelastte hen toen uiteen te gaan, en gaf,
toen aan dit bevel geen gehoor werd gege
ven, met zijn revolver één of meer scho
ten in de lucht. Dit hielp niet, want ver
dachten drongen tegen den veldwachter op
Hierop volgde wederom eene verdediging
met de klewang, en toen verdachten ble
ven opdringen loste de veldwachter weder
om een schot, waardoor M. K. doodelijk
werd getroffen, waarna het geweld een
einde nam.
In deze zaak zijn elf getuigen a charge
door den Officier van Justitie gedagvaard
en wel R. C. v. d. Bosch, Brigadier Rijks
veldwachter te Broek op Langendijk; S. P.
Rood, Brig. tit, Rijksveldwachter te Oud
karspel; E. G. Fluijter, majoor, brigade
commandant Alkmaar; A. ten Bruggecate,
J. de Boer, C. de Gooijer, J. Balder, D.
Tiel, F. H. Prins, J. A. Huitema, P. A,
Huitema.
Advocaat voor al de verdachten is, mr.
P. Langeveldt te Alkmaar.
ZEEBOOT OMHOOG GEVAREN.
Hansweert. Tijdens dikken mist is gis
termiddag nabij Saeftingen een zeeboot om
hoog gevaren. De naam van deze boot is
echter nog niet bekend.
Het schip is blijven zitten. Sleepbooten
zijn uitgevaren om het schip tegen hoog wa
ter vlot te brengen.
Algemeene vergadering te Zwol
le. Wedstrijden om het kam
pioenschap vw.ges'i ld.
Onder leiding van den heer G. W. A. van
Laei heeft de Koninklijke Nederlandsche
Schaatsenrijdersbond zijn algemeene verga
dering te Zwolle gehouden.
De prestaties van onze vertegenwoordi
gende hardrijders, aldus meldde het jaar
verslag, waren in het afgeloopen seizoen uit
stekend geweest. Du rekening en verant
woording over '35-'36 sloot in de gewone
dienst op f 4.903,65 en gaf een voordeelig
saldo aan van f 24.99, de buitengewone dienst
sloot op f 239,43, terwijl hier het batig saldo
f 180.07 bedroeg.
Het debetsaldo bij den kassier bedroeg
f 991,87, zoodat er in totaal een verliessaldo
was van f 786,81.
Met algemeene stemmen werd besloten de
algemeene vergadering het volgend jaar in
Groningen te houden, ter gelegenhèid van
het 75-jarig bestaan van de „IJsvereeniging
Groningen" aldaar.
De periodiek aftredende bestuursleden, de
heeren mr. C. P. Eecen Gzn., H. C. van Za-
linge, Jhr. H. R. A. Laman Trip, en J. Duin-
tjes Mzn. werden vervolgens bij acclamatie
als zoodanig herkozen.
Als crediet voor dit jaar te organiseeren
wedstrijden werd een bedrag, uitgetrokken
van f 500, terwijl voor uitzending van Ne
derlandsche rijders naar het buitenland
f 1000 werd toegestaan, welk laatste bedrag,
staande de vergadering, van particuliere
zijde en namens de vereenigingen nog werd
aangevuld tot f 1485.Hierop werden de
wedstrijden om de nationale en provinciale
kampioenschappen toegewezen, waarvan
wij vermelden, dat het kampioenschap van
Nederland hardrijden zal worden verreden
in Zutfen, en het kampioenschap van Neder
land in het schoonrijden, zoowel voor dames
als heeren, in Arnhem, wegens het 50-jarig
bestaan van de ijsvereeniging aldaar.
Bij de bestuursmededeelingen was voorts
medegedeeld, dat de Europeesche kampioen
schappen in het kunstrijden voor paren op
20 Februari 1937, op de kunstijsbaan te Am
sterdam zullen worden gehouden.
's-Gravenhage. De K.N.A.C. vestigt er
de aandacht van automobilisten op, dat
met het koude weer tevens het gevaar voor
ijzelvorming zijn intrede heeft gedaan. We
gen, welke oogenschijnlijk door en dus on
gevaarlijk lijken, kunnen vooral in de och
tenduren met een dun ijslaagje ziin bedekt.
Men zal goed doen, daarmede rekening te
houden hij plotseling remmen.
Brugdekken kunnen thans extra gevaar
lijk zijn. Tengevolge van den trek onder de
brug ontstaat een hevige afkoeling welke
ijzelvorming op het brugdek veroorzaakt.
Ook daar is dus voorzichtigheid geboden.
