Stadsnieuws
J. van de Witte
De strijd om de
„Betty
Bonn"
Uitwerking van den
storm*
Waar gaan we heen
Woensdag 2 December 1936
Heldersche Courant
Tweede Blad
Voor het kind»
Uitslag aanbesteding»
St Nicolaas voor de arme
kinderen»
Dames- en Heeren
armbandhorloges
Licht op voor alle voertuigen
Het ho&ge water Een communicatie-vaartuig is noodig om de verbinding met de
O. 16, die „aan den steiger" ligt, te onderhouden.
Feuilleton
door Friedrich
Lindeman
Bij beschikking van den Minister van
Financiën is de Ontvanger der Directe Be
lastingen enz, A. C. Otter, verplaatst van het
Kantoor Den Helder naar het kantoor Velp.
Morgenavond zal het kamerlid H. S. v.
Houten in „Musis Sacrum" een rede houden
voor de Christelijk Democratische Unie. Er
wordt gelegenheid voor debat gegeven.
Men zie voor verdere bijzonderheden de
annonce in het Advertentieblad.
Vroom Dreesmann verzoekt ons te wil
len vermelden, dat er, evenals het vorig jaar,
weer weldadigheidszegels en prentbriefkaar
ten verkrijgbaar zijn aan de kassa's.
Uitslag der gehouden openbare aanbesteding
op Dinsdag, 1 December 1936, des v.m. 11.30 u.
voor het uitvoeren van baggerwerken in de
voorhaven van de Zeedoksluis, in het natte dok
en de Maritieme Binnenhaven, behoorende tot
de Rijkswerf te Willemsoord (Den Helder).
(Perceel no. 9).
Gebr. Dikkerboom Sijbrandij,
Oudehaske (Fr.) 6.650.—
C. Kooyman, Harlingen7.230.—
B. van Noordenne Ezn., Sliedrecht 7.380.
A. Kraaijeveld Pz., Zwijndrecht 7.440.
jtf.V. v.h, Van Dongen en Van
Hoven, Dordrecht 7.556.—
jï.V. Baggermij „Holland", Har-
dinxveld 7.730.
Fa. H. J. Eijkelboom, Apeldoorn 7.750.
Sijmen Spek, Sliedrecht 7.850.
p. C. en C. M. Bons, Sliedrecht8.150.
Meurs Co.'s Baggerbedrijf N.V.,
Alkmaar 8.711.—
Fa. Pranger en Roele, Edam ,r-: 8.800.—
Leendert Bakker, Hilversum9.132.
N.V. „Leeghwater", Hilversum 9.500.
Hulde aan de leerlingen van de
Comeniusschool.
We hadden het vorige jaar het genoegen te
kunnen wijzen, op het prachtige werk, dat
was geleverd door de leerlingen van de Come
niusschool. Zij hadden al het speelgoed, waar
aan zij ontgroeid waren of, dat zij voor het
doel speciaal wilden afstaan, geschonken aan
den Bond van Barmhartigheid, die daardoor
in staat was aan vele arme kinderen een ge
lukkigen St. Nicolaas te bereiden.
De heer Jager, Hoofd van genoemde school
ën initiatiefnemer in deze, heeft ook dit
jaar zijn leerlingen weer aangespoord om
alles wat zij aan speelgoed te missen hadden,
mee naar school te nemen. Zoo geschiedde.
Vorig jaar was de voorkamer van de woning
van den heer Dissel de plaats, waar al dat
speelgoed tijdelijk opgeslagen werd, doch dit
jaar was die voorkamer beslist te klein. Het
bleek n.1., dat de animo onder de kinderen,
om hun in minder gunstige omstandigheden
verkeerende vriendjes en vriendinnetjes een
prettigen St. Nicolaas te bezorgen, zóó groot
was, dat de voorraad speelgoed in vergelijking
met dien, welke vorig jaar bijeen gebracht
werd, meer dan verdubbeld was.
We hebben de fraaie collectie gezien, zij
stond op 5 lange tafels uitgestald in een gang
van de school aan de Vischmarkt. De tafels
waren dicht bezet en wel met speelgoed voor
de jonge zoowel als voor de oudere kinde-
PORTRETATELIER
JAC.Dt BOER
ren. Het gaat niet aan gedétailleerde bijzon
derheden te geven, doch we volstaan met
onzen totaalindruk weer te geven. Behalve
de hoeveelheid viel ons op hoe uitstekend de
kwaliteit van dit geschonken speelgoed is.
Alles verkeerde in den besten staat en men
kon echt zien, dat de jeugdige gevers en geef
sters het zich tot een eer gerekend hadden,
dat hunne cadeaux er zoo florissant mogelijk
uitzagen. Natuurlijk is de Bond van Barm
hartigheid zeer dankbaar gestemd jegens de
leerlingen van de Comeniusschool, maar
bovenal prijst deze zich gelukkig, dat aan
vele kinderen zulke fijne St. Nicolaas-cadeaux
geschonken kunnen worden. Bravo!
Het is hier tevens de plaats om even te
wijzen, op welk een succes de rondgang door
de stad voor den Bond van Barmhartigheid
uitgeloopen is. Wij hebben n.1. den geweldigen
voorraad goederen gezien, die er opgehaald is.
Die was meer dan verrassend. Eerstens door
zijn omvang, tweedens door de verscheiden
heid van de goederen en ten derde door het
peil, waarop de kwaliteit staat. We zagen
zelfs, dat er enkele geheel nieuwe stukken bij
waren. Die waren afkomstig van het crisis
comité, dat bij de liquidatie deze goederen nog
over had. Maar ook alles, dat niet nieuw was,
zag er uitstekend uit. Daar waren japonnen,
mantels, jassen, pakken, een geweldige hoe
veelheid schoenen, wiegen, kinderwagens en
nog veel meer. Dat was het prachtige resul
taat van dien ophaaldag! Een compliment en
een hartelijk woord van dank aan al de milde
geefsters en gevers is hier dan ook wel op
zijn plaats.
Het spreekt vanzelf, dat alle geschenken
een goede bestemming zullen krijgen. Er is
nog veel nood in deze gemeente, doch op deze
wijze wordt er voor gèzorgd, dat de minder
bedeelden toch niet worden vergeten. Dank
zij de weldadige houding van velen onzer stad-
genooten zal menigeen geholpen kunnen wor
den aan het zoohoog noodige warme winter-
goed, en kunnen a.s. moeders hun kindje in
een mooie, welvoorziene wieg ontvangen. Hul
de aan den Bond van Barmhartigheid en nog
maals hulde, aan de stadgenooten, die op zoo
royale wijze den Bond in staat stelden zijn
werk te doen.
Een groot gedeelte van de dijk-
glooiing vernield. Het pad nabjj
de Donkere Duinen geheel verdwenen.
De Noórdwester heeft onze stad niet onbe
roerd gelaten. Wat de stad zelf betreft, moet
gezegd worden, dat we er best afgekomen zijn.
Hier is een schoorsteen gesneuveld en met klet
terend geraas op de straatsteenen neerge
komen, daar is een raam uit zijn voegen ge
waaid en in splinters in den tuin van de bijbe-
hoorende woning terecht gekomen, doch van
ernstige stormschade was in de stad zelve geen
sprake. Alleen de voetbalvereeniging „Helder"
had pech met haar nieuwe tribune, die gedeel
telijk omgewaaid is.
Om de uitwerking van den Noordwester te
zien, moest men aan den rand van de gemeente
zijn. En wel aan de haven en op den dijk. We
hebben in ons blad van gisteren al verteld, dat
het water aan de fiaven tot ver over de steigers
stond. Des middags was de vloed danig afge
nomen, wel stond het water tot aan den
rand, doch het bleef tenminste in zijn be
stemde domein. Hoog dansten de marine
schepen en de Texelsche boot, die des morgens
eenige uren vertraging had gehad, op het wit-
gekuifde water; de nog altijd zeer krachtige
wind gierde door het want. Begrijpelijkerwijze
Komt U ook eens kijken
naar de keureollectie
in onze étalage?
Wacht U niet te lang met koqpen,
want juist het model wat U zoo mooi
vond, is dan net weg
Keizerstr. 103
waren er heel wat nieuwsgierigen op de been,
die het fraaie schouwspel in. zich op wilden
nemen.
De dijk bood een eigenaardigen aanblik. Dui
delijk was te zien, dat onze brave zeewering
het zwaar te verantwoorden had gehad. Er
waren vele groote keien losgeslagen en deze
waren als een veertje door de kokende water
massa opgenomen en boven op het weggedeelte
geworpen. De weg was als bezaaid met die ge
weldige gesteenten, die door geen 2 mannen
verplaatst konden worden. Behalve steenen
lag er hout en andere voorwerpen, die den dijk
een rommeligen aanblik gaven.
Maar dat was het ergste niet. Vooral het
gedeelte dijk tusschen den z,g. Ringmuur
en Huisduinen had het blijkbaar zwaar te
verduren gehad. Nabij den Ringmuur was
zelfs een vrij groot gat in de glooiing ge
slagen, waarmede mannen van den Water
staat een heel karwei gehad hebben, om
het te stoppen.
Voor het overige bleek de dijk bestand ge
weest' te zijn tegen de ziedende watermassa.
Op Huisduinen was de schade echter groo-
ter. Zooals men weet, bevindt zich daar een
betonnen pad, dat naar het strand leidt. Ach
ter dit pad, tegen de duinen gelegen, ligt een
steenen glooiing, die zich voortzet, daar waar
het pad ten einde loopt.
Een groot gedeelte van die glooiing nu,
n.1. over een oppervlakte van naar schat
ting 250 vierkante meter, is finaal be
zweken en ligt daar als een rommelige, in
elkaar gezakte massa. Hier heeft de zee
met reuzenkracht een stuk oerstevig werk
vernield! Toen de glooiing eenmaal ver
nield was, kon het water de duinenrij daar
ter plaatse aanvreten, zoodat ook hieraan
schade is toegebracht. Het betonnen pad
zelf is, voor zoover wij het konden beoor-
deelen, onbeschadigd gebleven.
Verder is ons gebleken, dat het strand weer
danig te lijden heeft gehad. En niet te vergeten
de duinen, die op tal van plaatsen ingevreten
zijn. Nabij de Donkere Duinen bevond zich een
hellend pad, dat van de duinen naar het strand
voerde.
Van dit pad is niets meer overgebleven;
het is geheel in de kokende watermassa
verdwenen. Als men op de bewuste plek
aankomt, staat men plotseling voor een
gapenden' afgrond! Voorzichtigheid is dan
ook geboden voor hen, die zich te dicht bij
den rand zouden willen wagen. Het zand
onder dien rand is n.1. zoodanig wegge
spoeld, dat de bovenste laag onder het ge
wicht van een menschenlichaam wel eens
zou kunnen bezwijken. Men wage zich dus
niet te veel!
Overigens is het een triest gezicht die afge
brokkelde duinenrij te zien. Voor zoover men
tenminste zien kan, want gistermiddag stond
er een complete zandstorm die dat bijkans on-
Natuurhistorisch Museum. Elke weekt
Woensdag nam. van 35 u. en van 810 u.
en Zaterdag nam. van 36 u., alsmede op
den eersten Zondag van elke maand nam.
van 35 u.
Woensdag 2 December.
Leger des Heils, gebouw Spoorgracht, 8 u.
Filmavond.
Donderdag S December.
Casino, 8 u. Feestavond M.U.L.O.-vereen.
Musis Sacrum. Chr. Dem. Unie, Spr. H. S.
v. Houten. Vrij debat.
Vrijdag j December.
Casino, 8 u. Feestavond Zeevaartschool-
vereeniging.
N.' H. Kerk, Julianadorp, 8 u. Zendingsfilm
over Suriname.
Zaterdag 5 December.
Casino, 8 u. Soirée Dansinstituut „Modern",
Woensdag 2 Dec. 16.18 uur
mogelijk maakte. Met reuze-kracht blies de
wind het fijne zand tegen het gelaat, zóó zelfs,
dat het striemend pijn deed. Van een langer
verblijf dan hoogst noodzakelijk was, hebben
we dan ook:grif afgezien. Het zand zat ons
toch al in neus, ooren en kleeren
Het is dit najaar wel erg gesteld met de
stormen. Bijkans elke week is het wéér raak.
Ditmaal vielen er gelukkig geen scheepsram
pen te betreuren, maar zooals uit het boven
staande duidelijk gebleken is, is er toch weer
voor ettelijke guldens schade geleden. En dan
moeten we nog maar afwachten, wat er van
ons mooie strand terecht is gekomen. Is het
kleiner geworden, misschien zelfs op sommige
plaatsen verdwenen? We zullen het pas kun
nen zien, als het ruwe weer voorbij is..^»
Fotobureau „Modern", Weststraat.
Zij waren dus aan boord gekomen: hij, de
Politieofficier en de duiker. Zij hadden het
heele schip doorzocht. Iedere mast en iedere
takel, zei Hayes. Zij waren in het ruim ge
kropen, hadden elk hoekje doorsnuffeld. De
duiker was zelfs over boord gegaan en had de
buitenhuid van het schip onder water beklopt.
Zij hadden alles in orde bevonden, niets had
ontbroken, alles precies zoo als de „Frisco
menschcn het verteld hadden, behalve de thee
kopjes.
Maar die stonden werkelijk in de kast van
bet matrozenlogie netjes afgewasschen op een
Plank. Ook in kombuis, in logies, in de kajuit,
bi de hut van den kapitein had alles keurig
in orde geweest, zelfs pijnlijk netjes. Alleen
in de hut van den stuurman was de heele
boel door elkaar gesmeten, hoed, schoenen en
onderkleeding. Doch dit had de kapitein en de
stuurman van de .Frisco" in 't protocol ver
hield. Goed.
Maar nu dit: de Rijksadvocaat had hem
van de bemanningslij st verteld, die de Reederij
der „Betty Bonn" getelegrafeerd had. Vijftien
namen zouden daar op voorgekomen zijn.
£>at was hem al direct verdacht voorgeko
men. Een bezetting van vijftein man; dat leek
hem te veel voor zoo'n klein schip. Dus had
den zij zich de moeite getroost een nauw
keurige telling der achtergebleven kleeding-
stukken en uitrustingen te doen.
En hoeveel was hieruit gekomen? Vijf,
hoogstens zes man. Buiten de vrouw natuur
lijk. Maar dit was weer te weinig voor een
bemanning van dit schip.
Nu het tweede punt. De vrouw moest be
slist de vrouw van den kapitein geweest zijn.
In ieder geval had zij in zijn hut geslapen.
Daar stond ook haar koffer. Een groote kof
fer. Veel kleeren had de vrouw gehad.
Mooie kleeren.
Ja, zelfs, vrij-uit gesproken, geen kleeren
voor een kapiteinsvrouw en zeker niet voor
een zeemansvrouw. Zijden kleeren. Lakschoe
nen. Parfum. Hayes gebruikte een paar maal
het woord „dame". Zoo'n indruk had de in
houd van den koffer op hem gemaakt. Van
het portret zei hij niets. Dat had hij waar
schijnlijk voor een foto van een aardig meisje
aangezien, zooals zeelui die graag aan den
wand in hun kooi hangen. In een aantal zak
doeken had hij ook een monogram gevonden:
B.B.
Ten derde. Hier maakte Hayes voor ons
leeken een kleine opmerking.
Alle schepen worden in de haven van her
komst op een lijst, een zgn. register ingeschre
ven en genummerd. Dit registernummer wordt
bij zeilschepen op een bepaalde plaats, bij een
brik b.v. op de brikzeilboom, gebrand. Hayes
had hier direct naar gekeken. Maar op den
„boom" der „Betty Bonn" was dit register
nummer door iemand eruitgeschrapt of er uit
gesneden.
Bij deze bekendmaking keek Trevor mij
aan.
Ik wist, wat hij daarmee zeggen wilde. Het
was n.1. een zijner lievelingstheoriën, dat men
de herkomst of nationaliteit van het schip
had willen verdonkeremanen, waarop ook de
inschrijving van Spurling „Oostenrijksche
brik" sloeg.
En van deze opvatting leek dit toch weer
een bevestiging. Kwam alles niet uit, zooals
hij gezegd, gefantaseerd had?
Nu het vierde punt. Ja, dit hadden zij eigen
lijk meer toevallig gevonden en hadden daar
aan zeker beslist geen verdereaandacht be
steed als niet't was zoo gegaan: de dui
ker was onder water gegaan om den bodem
te onderzoeken. Zij hadden een luchtpomp op
het dek der „Betty Bonn" neergezet en twee
havenbeambten hadden gepompt. Hayes had
de vanglijn vastgehouden. Toen de duiker
eenigen tijd later weer bovenkwam en de trap
naar boord opsteeg, bleef hij plotseling, toen
zijn oogen ter hoogte van de reeling geko
men waren, staan. Zij vroegen zich reeds ver
wonderd af, wat er aan de hand was, maar
toen zagen de anderen het ook.
In de leuning der reeling zaten diepe spo
ren van een sabel of van een lang mes en
daarnaast donker bruine vlekken als van
neen, daaraan hadden zij op dat moment niet
eens gedacht en zouden waarschijnlijk ook
nooit op die gedachte gekomen zijn, hadden
zij niet het laatste gevonden.
Ja, en dat was het laatste punt, waarmee
Hayes in zijn naieve vreugde en spanning zeer
geheimzinnig deed. Men moest het hem toe
geven: Hij wist een hoogtepunt in zijn ver
haal te brengen. Dat, wat hem eigenlijk het
meest op de tong brandde, had hij tot het
laatste moment bewaard, het wapen waarmee,
in de stuurmanshut, in dezelfde, waar alles
zoo door elkaar gelegen had herinnert gij
niet? In de stuurmanshut had de kast
deur aangestaan, de sleutel in het slot, het
slot omgedraaid, doch de deur open.
En daarin! Er in gesmeten, en door elkaar
heen, mantels, oliegoed en daartusschen een
entermes, een van deze oud-modisChe dingen,
die misschien ten tijde van Nelson „up to
date" geweest waren. Een korte breede ge
vaarlijk gebogen sabel met mes, heft en een
zwarte lederen schede. Een akelig gevoel was
over hen gekomen, toen zij het ding in hun
handen namen. Maar toen zij het lemmet uit
de schede trokken, toen was hun alles duidelijk
geworden; donkerbruine vlekken en deze vlek
ken hadden den duiker op een gedachte ge
bracht. Zij waren naar buiten gegaan, het
dek op, tot aan de plaats waar de duiker aan
boord was gekomen.
En zie; het entermes paste precies in de
groeven op de reeling, waar ook donkerbruine
vlekken...
Donkerbruine vlekken.
Dit was het slot van Hayes rede. Hij knikte
nog eenmaal met bijzondere beteekenis en
bleef toen stil zitten, een beetje opgeblazen
en met den trotsch van een eenvoudige ziel
over zijn ontdekking en dan daarboven, dat hij.
bij zulke gewichtige dingen een rol speelde.
Trevor. had de koorts weer te pakken. Hij
schoof op zijn stoel heen en weer, schudde
zijn hoofd, trommelde met zijn potlood op
zijn schrijfttafel, vroeg plotselings:
Donkerbruine vlekken? Roest?
Neen. Hayes liet zich niet meesleepen door
Trevors opwinding. Hij bleef bij zijn eenmaal
uitgesproken beeld:
Donkerbruine vlekken, meneer de Rijks
advocaat. Meer zeg ik niet. Ik weet echter
ook, hoe roest er uitziet.
Daar bleef het bij. In ieder geval moest
deze uitdrukking de nauwgezetheid en zake
lijkheid van zijn opmerkingen documenteeren
of misschien voelde hij ook dat Trevor bang
was het woord uit te spreken, waar wij allen
aan dachten.
Dus toch! Trevor leunde in zijn stoel
achterover.
Een oogenblik bleef het stil. Een breede
roode streep van de avondzon viel door het
venster en gaf alle dingen en gezichten in
deze kamer dezelfde kleur, waarin ook een
maal het entermes gedoopt was. Ieder van
ons met zijn eigen gedachten bezig. Hierbij
probeerden wij alle drie hetzelfde te bereiken
en wel dit nieuwe gezichtpunt in te vlechten
in het beeld, dat ieder van ons zich omtrent
het drama op de „Betty Bon" gemaakt had.
Ik moest altijd weer opnieuw aan de vrouw
denken. Aan B.B.
Trevor was de eerste, die het zwijgen ver
brak. Hij zette zichzelf schrap:
Kapitein gij zijt een nuchter en verstan
dig mensch. Gij zijt een zeeman. Ge kent de
stukken. Ge kent het schip. Wat denkt ge
nu, dat daar voorgevallen is?
Hayes trok eerst een paar maal tevergeefs
aan zijn sigaar, die al lang uitgegaan was.
Daarna schoof hij onrustig op zijn stoel heen
en weer.
Ik denk... de kwestie met dat intermes.
Dat was steeds het punt, waar hij omheen-
draaide. Het was een gewichtige ontdekking:
Het entermes en de bloedvlekken erop. Al het
andere was gemakkelijk te verklaren geweest.
Het tegenstrijdige met de theekopjes; een
heinneringsfout van den stuurman. De ont
brekende scheepspapieren, de verkeerde natio
naliteitsvermelding, het weggesneden register
nummer; misschien een zwendeltje betreffende
het bergloon.
(Wordt vervolgd.)