De Nij en rode-zaak
Nasleep van
den storm
Moord te Leek
Schouw op het kasteel
De Bilt seint
Verduistering bij de Vrij
willige Landstorm
Is Italië een blaffende hond?
Marktberichten
Marineberichten
I
Terechtzitting in het gebouw.
Bijna vijf jaar zijn voorbijgegaan sedert
5n dien stormachtigen Februari-nacht van
het jaar 1932 de sluipende voetstappen van
drie onderwereld-jongens zich richtten naar
het trotsche kasteel Nijenrode te Breukelen.
Pruim twee uur later verlieten ze door
een raam, waarvan een der glas-in-lood-
ruitjes was verbroken, het riddergoed weer.
Zwaar beladen met buit, kostbare schilde
rijen, precieuse miniaturen, de trots van
den verzamelaar.
Diefstal of., een duivelsch plan om de
verzekering op te lichten? Jaren zijn er
voorbijgegaan, jaren van ellende en zorg
voor den kasteelbewoper, zijn zaken-relatie
Koning, diens vriend Witbraad en voor vele
welbekende figuren in Amsterdamsch on
derwereld, alsmede voor een vroeger bij de
hoofdstedelijke politie welingevoerde parti
culier-detective. Het dossier, dat reeds bij
den rocliter-commissaris meer dan duizend
bladzijden telde, is na de behandeling van
de strafzaak voor de rechtbank nog met
honderden folio's aangevuld.
De kasteelheer Onnes van Nijenrode hoor
de door den Officier twee en een half jaar
tegen zich eischen. De rechtbank sprak On
nes vrij.
Twee en een half jaar later. Onnes staat
ïn hooger beroep voor het Hof terecht. On
verzwakt houdt hij zijn onschuld vol. Mi
nutieus en uiterst onpartijdig is het on
derzoek van het Hof, gepresideerd door
Mr. Joh. M. Jolles.
Op zeer scherpzinnige wijze bestrijden de
verdedigers. Mr. Kappevne v. d. Coppello
en Mr. Muller Massis de zware beschuldi
gingen.
Het Hof wenschte niet uitsluitend recht
te doen op getuigenverklaringen en stuk
ken. Zelf willen de leden van het rechter
lijk college het terrein van het misdrijf
zien:... de poort... het raam, waardoor de
dieven of „verhuizers" het gebouw zijn
binnengekomen. De zalen waar de kost
baarheden aan de wanden hingen en in de
vitrines uitgestald waren.
Weer is het winter om Nijenrode, winter
om het prachtige riddergoed, waarvan de
geschiedenis teruggaat tot het begin van
de 14e eeuw, toen Willem van Mechelen,
bisschop van Utrecht, in het 'gebied van de
Heeren van Amstel valt en het kasteel voor
een deel verwoest. Hoe vele stormen zijn
over tinnen en transen van het trotsche
bouwwerk gegaan vanaf die aanval van de
Utrechtenaars tot de nachtelijke inval van
de Amsterdamsche onderwereld?
Van 17141740 zetelde in een der zalen
yan het gebouw het gerecht van Breukelen.
Twee eeuwen later: het Amsterdamsche
gerechtshof verplaatst zijn zitting naar het
kasteel, tot het houden van een schouw.
Zoo bevonden zich dan gistermorgen te half
elf de President Mr. Joh. M. Jolles, de raads-
heeren Jhr. Mr. J. F. Lewe van Nijenstein
en Mr. N. J. M. Smit, de griffier Mr. H. F.
W. Jeltes, de advocaat-generaal Mr. .T. Ver
steeg, de verdedigers Mrs. Muller Massis
en Kappeyne, alsmede de heer Onnes van
Nijenrode zich binnen de poorten van het
kasteel.
Ook de verdedigers van verd. Koning, Mr.
F. A. Kokosky en Mr. M. Levenbach, zijn
tegenwoordig, evenals de inspecteur van
politie, de heer Posthuma, die het onderzoek
heeft geleid, evenals enkele leden van het
politiecorps te Breukelen, die direct na het
bekend worden van de inbraak ter plaatse
waren om het eerste onderzoek in te stellen.
Het Hof begeeft zich eerst naar de Louis
Quinze salon. Daar toch immers speelde
zich een groot deel van de nachtelijke ge
beurtenissen af. De glas-in-lood ruitjes en
de grendels worden bekaken en de heer
Onnes wijst in de groote zaal, die thans
vrijwel ongemeubileerd is, de plaats aan
waar eens de vitrines met de kostbaarhe
den en de miniaturen stonden. We komen,
vooraf gegaan door het Hof, den procu
reur-generaal, den verd. en zijn verdedigers
in de prachtige ridderzaal. De verd. is sterk
onder don indruk van dit bezoek aan zijn
voormalige behuizing, dat onder zoo vreem
de omstandigheden plaats grijpt. Hij wijst
weer de plaatsen aan, waar eens de kost
bare schilderijen hingen: „zeven stukken
zijn verdwenen" zegt verd. nog eens „...hier
stonden de leegelijsten", wijst hij aan.
De zitting wordt dan voortgezet in de
bovenzaal, het voormalige slaapvertrek van
het, echtpaar Onnes. Een groote vierkante
kamer, eikenhouten betimmering, een be
tegelde schouw, enkele mooie schilderijen.
Om een kloostertafel staan liooge zetels
geschaard... Eerst laat de president enkele
proeven nemen. De dieven hebben beneden
in de zaal vlak onder het slaapvertrek de
zware gordijnen dichtgeschoven. Is dat
hoven te hooren? maakte dat zooveel la
waai, dat de heer O. hierdoor moest ont
waken?
Een paar veldwachters worden naar be
neden gestuurd met de opdracht de gor
dijnen dicht te schuiven. Boven wacht en
zwijgt het gezelschap. Door de glas-in-lood-
ramen valt het koude wintersche licht op
het. luisterende gezelschap in de hooge
Kasteelkamer. Niets verbreekt de stilte, de
scherpste ooren vernemen geen enkel ge
rucht. Nogmaals wordt de proef herhaald.
Niets.. Het staat dus wel vast, dat. nie
mand dien nacht een gerucht kop hebben
gehoord, veroorzaakt door het dichtschui
ven van de gordijnen.
Dan neemt de president, Mr. Jolles, plaats
kan het hoofd van den tafel, ten rechter-
en linkerzijde de raadsheeren, aan het an
dere einde de advocaat-generaal mr. Ver-
Steeg.
Sedert eeuwen weer een terechtzitting op
Nijenrode de vroegere kasteelheer als
.Verdachte.
Hot Hof wenscht ter plaatse enkele getui
gen te hooren.
Dan wordt in deze vreemde omgeving
Juffrouw Pape voorgeroepen. Zij Is admini
stratrice bij 't Meisjeslyceum, vroeger secre
taresse van verd. Onnes.
Pres.: Toen u op 1 Maart beneden kwam,
hierkte u dat er ingebroken was, niet waar?
Getuige vertelt dan, dat ze tegelijkertijd
hiet den heer Onnes beneden kwam. Direct
merkte ze, dat er ingebroken was. Getuige
wist echter niet meer te vertellen hoeveel
'eege schilderijenlijstcn tegen de wanden
stonden.
Pres. (tot verd.): toen u ontdekte, dat af
"Ebroken was, hebt u toen eerst globaal
geïnventariseerd of belde u direct de politie
op.
Verd.: Onmiddellijk ik vloog naar de
telefoon.
Procureur-generaal (tot get,): Kan de heer
Onnes op Maart 's morgens naar Amsterdam
zijn geweest?
Getuige denkt lang na en zegt dan: „Neen,
ik heb meneer Onnes in den loop van den
morgen herhaaldelijk gezien. Toen verd. be
neden kwam was hij erg geschrokken.
Verd. (tot zijn secretaresse): Hebt u ooit
den indruk gekregen, dat ik gecamoufleerde
brieven dicteerde?
Getuige (overtuigd): Nooit,
Dan wordt nog de dorpsveldwachter Koek
koek gehoord en een rijksveldwachter.
Nadat nog enkele vragen zijn gesteld,
neemt het Hof de toegangswegen tot het
landgoed op: het houten hekje, waarvan in
het proces zoo dikwijls sprake was, de hoofd
poort, enz.
De schouw is hiermede ten einde. Het
Hof, de verdedigers en de verdachte vertrek
ken weer naar Amsterdam. De rust binnen
het kasteel keert terug.
In de middaguren zal het Hof de zitting
voortzetten. Ditmaal weer in zijn gewone
omgeving, in de groote strafzaal van het Pa
leis van Justitie.
In de middagzitting, die te 2 uur aan
vangt is het woord eerst aan den procureur-
generaal Mr. J. Versteeg. Deze begon met
een weerlegging van de juridische bezwa
ren van de verdediging. De procureur-gene
raal was van meening, dat verd. door ver
zwijging of verklaringen den assuradeur de
overtuiging heeft bijgebracht, dat er van een
werkelijke diefstal sprake was geweest.
Spr. wijst er nogmaals op, dat Koning
geen voordeel bij den diefstal kon hebben.
Hij kon de goederen immers nooit verkoo-
pen, op de assurantiepenningen had hij geen
recht, van de belooning zou hij niets krijgen.
Koning toonde dan ook voor het goed niet
de minste belangstelling.
De schilderijen en miniaturen moesten
verdwijnen, maar om met zekerheid te kun
nen zeggen, dat ze verdwenen waren, moes
ten ze eerst terugkomen bij Witbraad.
Verder hekelt de procureur-generaal de
houding van Onnes tijdens de z.g.n. chan
tage, om vervolgens tot in de finesses de
financieele positie van verd. te bespreken.
Daarnaast stelt spr. de geldmiddelen van
Koning. Deze laatste had zeer zeker geen
kans om f 8000.voor de „jongens" bijeen
te brengen.
De „Balhash" behouden binnen
gebracht. Duitsch en Britsch
schip vergaan.
De „Oostzee" van L. Smit en Co.'s inter
nationale sleepdienst is er gisteravond in
geslaagd het Russisch s.s. „Balhash" van
de Beltic Spades Steamship Line, welk
schip Dinsdagavond omstreeks half acht
een radiografisch verzoek om assistentie
verzond, behouden binnen te brengen.
De „Balhash" is thans gemeerd aan boei
14 op de Nieuwe Maas, dwars op de Lloyd-
kade te Rotterdam.
De „Balhash" die in ballast onderweg
was van Portishead naar Leningrad, was
op 27 Nov. van eerstgenoemde plaats ver
trokken en het was niet de bedoeling hier
binnen te vallen. Dinsdag raakte de „Bal
hash" evenwel op ongeveer 15 mijl bewes
ten den mond van den Waterweg in den
Noordwesterstorm. Aangezien het schip in
ballast voer, was de zee, die .steeds woeliger
werd, voor het schip moeilijk en tenslotte
bleek het dan ook vrijwel onmogelijk het
stuur te hanteeren. F.enige mijlen ten N.W.
van den Oosterschelde ter hoogte van Goe-
ree is de „Balhash" voor anker gegaan.
Een oogenblik heeft de Rus nog de mo
gelijkheid overwogen om te trachten zien
zelf te redden, doch in verband met de
gevaarlijkheid van den grond is hiervan
afgezien. Men is een tijdlang bang geweest
dat de ankertros van de „Balhash" zou
breken, aangezien de storm niet alleen aan
hield, doch zelfs een tijdlang in hevigheid
scheen toe te nemen. Indien dit gebeurd
was, zou het Russische schip ongetwijfeld
op de kust zijn geworpen. De „Oostzee",
die steeds in de nabijheid van het schip is
gebleven, heeft tenslotte in den morgen
van Woensdag bij de Hinderribhen de ver
binding tot stand gebracht en het schip
naar Rotterdam gebracht.
Duitsch schip bij Borkum gezonken
Het Duitsche s.s. „Elsa' is nabij Borkum
gezonken. Het schip meet 849 ton en was
op weg van Dantzig naar Cherbourg. Twee
opvarenden werden gered, het lot van de
overige leden der bemanning is nog niet
bekend.
Nader meldt men ons dat 10 van de 12
leden der bemanning in de golven zijn om
gekomen.
DEENSCHE DRIEMASTSCHOE
NER AAN DEN GROND GE-
LOOPEN
Bij Breskens is de Deensclie driemastschoe
ner „Fuglen aan den grond geloopen.
De reddingsboot uit Vlissingen heeft
geen hulp behoeven te verleenen en is in den
namiddag teruggekeerd.. De „Fuglen" heeft
beide ankers verspeeld.
Hoewel de sleepbootcn gistel-middag ver
binding hebben kunnen krijgen verwacht
men toch niet, dat het schip vlot zal komen,
daar het met zeer hoog water is vastgeloo-
pen en het getij steeds afneemt.
De lading zal wel ter plaatse moeten
worden gelost, waarna de pogingen om het
schip los te trekken kunnen worden hervat.
BRITSCH SCHIP BIJ CAT AIS
VERGAAN.
In den vorigen nacht is voor Calais een
BrifSche treiler vergaan. 8 Opvarenden zijn
verdronken, toen zij trachtten zich in de
sloep in veiligheid te stellen.
Dan bespreekt de procureur-generaal en
kele punten, die gedurende de schouw naar
voren zijn gekomen, zooals b.v. de bewaking
van het gebouw en de omgeving.
De kans dat de nachtelijke bezoekers een
agent te lijf zouden loopen, was naar spr.'s
meening gering en... wanneer men wat
winnen wil, móet men durven te wagen.
Na een peroratie over de waarheid, die
weldra door het Hof aan het licht zal wor
den gebracht, besloot spr. zijn repliek.
Het woord is vervolgens aan Mr. Muller
Massis voor repliek.
Pleiter bestreedt de meening van den pro
cureur-generaal betreffende de onmogelijk
heid voor Koning om de stukken te verkoo-
pen.
„We moeten niet vergeten, dat vele gesto
len schilderijen hun weg naar particuliere
verzamelingen in Amerika vinden. Zeer ze
ker had Koning belang bij den inbraak. Hij
hamerde er steeds op, dat het goed „terug"
moest komen bij hem. Vanmorgen bij
den schouw op Nijenrode is door niets de
verklaring bevestigd.
De procureur-generaal noemt de chantage
ondenkbaar. Het is echter alles volkomen
verklaarbaar, meent Mr. Massis. Koning had
dringend geld noodig en nam zijn toevlucht
tot de meest krasse en verwerpelijke mid
delen.
Uitvoerig beantwoordt pl. het gedeelte van
de repliek van het O. M., waarin gesproken
wordt over de „camouflage brieven". De pro
cureur-generaal heeft de bewaking op Nyen-
rode weinig effectief genoemd. Koning heeft
gezegd, dat, Onnes hem had meegedeeld dat
er geen bewaking was. Die verklaring kon
Onnes niet afgeven. Koning loog, zooals hij
zooveel gelogen heeft. Het, staat nu wel vast,
zeide pl., dat Onnes op 3 Maart niet in Am
sterdam is geweest, zooals Koning beweert.
Juffrouw Pape heeft vanmorgen verklaard,
dat verd. thuis was. Vroeger, toen Mr. Ko
kosky verdiger was van Witbraad en Johan-
knegt, dacht hij heel anders over de zaak.
Toen vond hij de getuigenis van K. ook niet
zoo betrouwbaar
Mr. Kokosky die achter den verdediger in
de advocatenbank zit, protesteert.
Mr. Muller Massis: Ja, meneer Kokosky,
nu wilt. u misschien liever de zaal uit?
Mr. Kokosky schudt het hoofd, waarna Mr.
Muller Massis zijn pleidooi voortzet met een
algemeen protest tegen de houding van zijn
confrere als verdediger van Koning.
Met klem drong pl. tenslotte op vrijspraak
van Onnes aan.
Nadat nog eenige vragen aan verd. Onnes
zijn gesteld, schorst de president de behande
ling tot morgen ochtend. Dan zal Mr. Ka-
peyne gelegenheid krijgen voor repliek.
Vervolgens zal dan de zaak tegen Koning
worden afgehandeld.
DE „O. A. KNUDSEN" ZWAAR
BESCHADIGD
Het Noorsche tankschip „O.A. Knudsen"
dat op den Zuiderstrekdam te IJmuiden was
vastgeloopen en zooals wij gisteren reeds
konden melden, is losgesleept blijkt ernstig
beschadigd te zijn. Zoo is de stuurmachine
defect geraakt, het roer gebroken en heeft
het schip bodemschade. Het schip zou in
Rotterdam worden gerepareerd. De schade
bleek echter zoo ernstig dat het niet raad
zaam werd geacht het schip naar zee te
laten gaan. Het is daarom naar Amsterdam
opgesleept waar het bij de Nederlandsche
Dokmaatschappij zal worden gerepareerd.
Roof waarschijnlijk de reden.
In den vorigen nacht heeft te De Leek bij
Groningen een afschuwelijke moord plaats
gehad op den 05-jarigen ongehuwden C.
Reyntjes. Deze had een kruidenierswinkel
in een pand gelegen vlak bij de sluis aan
het kanaal. De man, die gebrekkig is, woon
de alleen. Overdag had hij hulp van een
dienstmeisje, dat na afloop van haar werk
zaamheden des avonds, naar haar woon
plaats terugkeert.
Een buurman van Reyntjes, zekere A.
Bolk, is in het bezit van een sleutel van de
huisdeur van Reyntjes. Hij komt iederen
ochtend de koeien van R. njelken. Ook gis
terenmorgen kwam hij, als altijd, om zeven
uur het huis binnen. Hij vond daar zijn
buurman nog te bed liggen, hetgeen hij van
dezen niet gewoon was, daar Reyntjes
meestal om zeven uur opstaat. Toen Bolk
het ledikant naderde, deed hij een vreese-
lijke ontdekking. Hij vond R. n.1. gebonden
liggen met een kussen op het hoofd en een
prop in den mond. Het was duidelijk dat
geen leven meer aanwezig was.
Onmiddellijk rende Bolk de deur uit en
waarschuwde de politie. Ook de burgemees
ter van Leek en het parket van' Groningen
werden gewaarschuwd. De burgemeester
was spoedig ter plaatse.
Van den dader ontbreekt tot dusver elk
spoor. Vast staat dat R. er warmpjes inzat
en vaak de beschikking had over veel baar
geld. Gisteren was aan Reyntjes nog f 200.
gebracht. Of er iets gestolen is kon nog niet
worden vastgesteld. Het vermoeden ligt
evenwel voor de hand dat roof de drijfveer
tot den moord is geweest.
Het onderzoek door de justitie.
Of een of meer personen den moord heb
ben gepleegd, is nog niet komen vast te
staan. Gebleken is dat de inbreker (s) via
een raam aan de achterzijde van het huis,
waar behalve een kruidenierswinkel ook nog
distilleerderij wordt gedreven, is (zijn) bin
nengekomen.
Om daar te komen moest een weiland
worden overgestoken. De dader(s) heeft
(hebben) in de keuken, waar Reijntjes sliep,
alles overhoop gehaald. Er is geen lade of
kast onaangeroerd gebleven. Vast staat dat
geld wordt vermist. Hoe groot het vermiste
bedrag is, is evenwel niet te zeggen. Bij het
onderzoek wordt van politiehonden gebruik
gemaakt. De officier en substituut-officier,
benevens de griffier van het parket uit Gro
ningen hebben ter plaatse een onderzoek
Ingesteld»
Verwachting: Matige tot krachtige, later af
nemende Noordwestelijke tot Westelij
ke wind, meest zwaar bewolkt, enkele
regen- of hagelbuien, zelfde tempera
tuur.
Verdere vooruitzichten: Afnemende wind,
aanvankelijk iets kouder.
BAROMETERSTAND HEDENMORGEN:
8 UUR: 760.
Het dunne pijltje geeft den vorigen
stand aan
TEMPERATUUR 4Va gr. C. is 40 gr. F.
Gisteravond is de 50-jarige P. J. 0„ oud
secretaris-penningmeester-propagandist van
het Verband Alkmaar van de Vrijw. Land
storm gearresteerd en overgebracht naar
het buis van bewaring alhier.
Benige maanden geleden werd O. uit zijn
betrekking ontslagen.
Men mompelde toen reeds over knoeie
rijen. Echter werd nadien niets meer ver
nomen, zoodat men vermoedde dat het ont
slag op andere gronden was gepleegd.
Thans schijnen feiten bekend te zijn ge
maakt die wijzen op verduisteringen op
groote schaal over een lang tijdsverloop.
Generaal Smuts wil de luchtvloot
versterken.
Te-Standerton in Transvaal heeft generaal
Smuts een redevoering uitgesproken, waarin
•hij o.m-. zeide, dat het duidelijk is, dat de
-naties hun huis in orde moeten brengen.
- Wat Zuid-Afrika aangaat, het moet ver
trouwen op zijn machtigen vriend, Groot-
-Brittannië voor de bescherming van zijn
kusten. Zelf moet het echter de verdediging
te land en in de lucht ter hand nemen, ten
einde een invaller of een vijand, die een
'luchtaanval pleegt, af te slaan. Er bestaat
een gevaar omdat de Unie zich niet geheel
kan losmaken van. die landen, welke verko
zen hebben op te trekken langs een voor de
menschheid zeer gevaarlijken weg. Blaffende
honden hij ten niet, voegde Smuts hieraan toe.
Nu en flap vallen zij kleine naties aan en
slikken die op, zooals met Abessinië gebeurd
*st
EEN AUTOWEG TUSSCHEN BERLIJN
EN ROME.
-Rijkskanselier Hitier heeft den Italiaan-
^schen industrieel Senator Puricelli, deskun-
•dige op het gebied van wegaanleg, ontvan
gen. Onder meer is het plan voor den aan
leg van een autoweg BerlijnRome bespro
ken.
ITALIANEN ZETTEN VEROVERING
VAN ABESSINIË VOORT.
Op 1 December, des middags vijf uur zijn
de troepen van generaal Coloso bij de bezet-
ling van de gebieden rond het Tana-meer,
irgalem binnengedrongen.
MOEILIJKHEDEN VOOR BLUM.
Communistische partij zal op
heffing van „blokkade" tegen
Spanje eischen.
Het bestuur van de communistische par-
lementsfractie heeft met algemeene stem
men de rede goedgekeurd, die Thorez te St.
Etienne heeft gehouden en als zijn mee
ning te kennen gegeven, dat de politiek
der regeering niet in overeenstemming is
met het programma van het Volksfront,
o.a. ten aanzien van de overtreding van den
vrede. Besloten werd in het debat over de
buitenlandsche politiek te intervenieeren,
o.a. om opheffing van de „blokkade" tegen
Spanje te eischen.
FRANSCIIE KAMER EN DE OORLOGS
SCHULDEN
Voor het eerst sedert de zitting van 14
December 1930, toen het kabinet-Herriot ten
val werd gebracht, is gistermiddag in de
Eransche Kamer de kwestie van de regeling
der onderlinge schulden van de geal
lieerden aangeroerd.
Deze kwestie in de commissie van buiten
landsche zaken besproken ter gelegenheid
van de benoeming van een rapporteur over
de door den radicaal-socialist René Richard
voorgestelde resolutie waarbij de regeering
wordt uitgenoodigd. besprekingen te openen
tot regeling van de kwestie der oorlogs
schulden.
De besprekingen liepen slechts over de
procedure, de kern vap het probleem, aan
gaande de wenschelijkheid van nieuwe be
sprekingen werd -niet aangeroerd
Bij Kon. besluit van 27 November is met
ingang van den datum van dit besluit bevor
derd tot hoofdofficier van den marinestoom
vaartdienst der 2e klasse, officier van den
M.S.D. der le klasse. K. Bolk.
HR. MS. O 16.
Lezing van ir. G. de Roofj, hoofd
ingenieur van de marine.
Ir. G. de Rooij, hoofdingenieur van de ma
rine, heeft Dinsdagavond in het gebouw voor
werktuig- en scheepsbouwkunde te Delft een
lezing gehouden over: De duikboot Hr. Ms.
O. 16.
Reeds in 1624, aldus spr., werden er pogin
gen gedaan om onder water te varen. Hoe
wel de duikboot zeer modern is, heeft ze dus
wel een oude geschiedenis. Na den Nederlan
der dr. Drebbel, waren het Bushnel, Fulton en
Bauer, die min of meër geslaagde constructies
maakten, waarmee eenigen tijd onder water
kon worden doorgebracht.
Na 1900 heeft de duikboot een snelle ont
wikkeling doorgemaakt. Vooral tijdens den
grooten oorlogen gedurende de laatste tien
jaren is de ontwikkeling sterk toegenomen.
Men heeft drie types voor duikbooten: het
enkelhuid-, het dubbelhuid- en het gemengde
type. Hr. Ms. O. 16 behoort tot het laatste.
Aan een duikboot worden een groot aantal
eischen gesteld, waarvan verscheidene min of
meer met elkaar in strijd zijn. De voornaam
ste eischen zijn: snel kunnen duiken, sterke
bewapening, groote duikdiepte, stabiliteit,
zoowel onder als boven water, groote snel
heid en actieradius, boven en onder water,
flinke mate van veiligheid, goede woonver
blijven, geruischloosheid onder water, bestand
zijn tegen dieptebommen, goede manoeuvreer
eigenschappen, enz.
Hoewel een duikboot nooit ten volle aan al
deze eischen kan voldoen, mag toch worden
gezegd, dat het grootst mogelijke effect brj de
Hr. Ms. O 16 is verkregen en een compromis
tot stand gebracht, dat de boot maakt tot
een zeer modern en goed bruikbaar oorlogs
schip.
Hoewel deze duikboot 15 20 pet. grooter
is dan Hr. Ms. K XVIII, is de snelheid bij
hetzelfde vermogen nog iets grooter. Dit is
vooral te danken aan den gunstigen vorm,
waarvan de bepaling vergemakkelijkt werd
dooruitvoerige onderzoekingen in den sleep-
tank te Wageningen.
Bij den bouw is het z.g. staal 52 op ruime
schaal toegepast, terwijl van het eleetrisch
lasschen een ruim gebruik werd gemaakt.
Hiervoor waren ook vele proeven noodig.
Tenslotte behandelde ir. De Rooij de mo
derne wijze van redding uit een gezonken
duikboot.
Met een opwekking voor grootere belang
stelling voor onze marine besloot spr. zijn
lezing.
HR. MS. JOHAN MAURITS V. NASSAU.
Hr. Ms. Johan Maurits van Nassau is op
28 November van een reis van Kingstone te
Curagao teruggekeerd.
SCHAGEN, 3 December.
3 Paarden f 100—200,, 12 geldekoeien, ma
gere f 80150, 21 idem vette f 150210, 10
kalfkoeien f 150—225. 13 vaarzen f 80140,
22 graskalveren f 2555, 23 nuchtere kalve
ren f 616, 100 vette schapen f 1826, 610
overhouders f 1319, 20 vette varkens per
Kg. 39—41 ct., 174 biggen f 8—12, konijnen
0.501.50, kippen 0.30—1, haantjes 2575 ct.
AMSTERDAM, 2 December 1936.
Ter veemarkt waren heden aangevoerd:
Vette kalveren: le kw. 5863 ct.. 2e kw. 50
—56 ct., 3e kw. 44—48 ct. per Kg. levend
gewicht; 36 nuchtere kalveren f 710 per
stuk; 241 varkens: vleeschvarkens, wegende
van 90—110 Kg. 49—50 ct., zware varkens
4849 ct., vette varkens 4748 ct., per
Kg. slachtgewicht. Aangevoerd: 2 wagons
geslachte runderen uit Denemarken.
Marktoverzicht: Vette kalveren matige aan
voer, handel stug en hoogere prijzen. Nuch
tere kalveren gewone aanvoer, vlotte handel
en prijshoudend. Varkens behoorlijke aan
voer, handel slepend en prijzen lager.
MIDDENMEER, 2 December.
Graanbeurs. Rogge f8—8.25. wintergerst
f 88.25, zomergerst f 8.258.50, witte ha
ver f 77.30, groene erwten f 89, paarde-
boonen f 6.25—6.60. duiveboonen f 99.50,
blauwmaanzaad f 2021.50, karwijzaad
f 22—23.
WARMENHUIZEN, 2 December.
Roode kool f 1—1.30, Deensche witte kool
8090 ct.. gele kool f 1, uien f 1.50, grove
uien f 1.70. Aanvoer: 12550 Kg. roode kool,
6000 Kg. gele kool, 1850 Kg. Deensche witte
kool, 1150 Kg. uien.
ALKMAAR, 2 December.
Aardappelen f 1.80, andijvie f 0.56—1.40,
appelen f8.50. Bloemendaler kool f2—4,
bloemkool I f 11, boerenkool f 0.801.80,
bieten f 0.601.40, gele kool f 1.20, groene
kool f 1.503. knolselderie f2—3.80, peren
f5—9, prei f 2.80—4.30, roode kool 1—1.70,
selderie f 1.50, spinazie 92 ct., spruiten f2
—4, tomaten f 6—13.50, uien f 0.60—1.80. wor
telen f2—4. witlof I f4—5.
NOOBDSCIIABWOUDE. 3 December.
Bevel, f 1.90, Schotsche muizen 2.drie-
linen 1.60, uien 1.101.50, drielingen 1.70-
2.30. grove 1.50—1.80. peen 1—1.20, kleine
peen 50 ct., kroten 0.60—1.20. roode kool 1
1.80 witte kool 80 ct. gele kool 1.—, Deen
sche witte kool 80—90 ct. bloemkool 7.50—
8.60, 2e soort 55—65 ct.
BROEK OP LANGENDTJK. 8 December.
Bevel. 1.80. uien 1.2G1.60, drielingen 2.
grove f 1.401.60, peen f 0.901.20, groene
kool f 1.801.90, kroten f 1.201.30.
Roode kool f 1—1.80, ofw. f 1—1.20, witte
kool f 0.80, gele kool f 1, D. witte kool
f 0.800.90, bloemkool f 7.709.50, 2e soort
f 3.10—3,70, andijvie i 0,50-0.60.
