De verklaring
Nadert de Britsche crisis
haar einde?
van Baldwin
Aanval oo Madrid
vastge
oopen
Amerika's financiën
Belangwekkende
verklaring uit
Cannes
Als de kroning niet
zou doorgaan
Instortingsongeluk te Praag
Mrs* Simpson bereid zich
terug te trekken
Het presidentschap van
Finland
Duitsche vrijwilligers
in Spanje
SPANJE
Groote overstrooming in
Turkije
Het gevallen Duitsche
vliegtuig
Er ïs zeer onverwachts een gunstige wen
ding is gekomen in de Britsche constitutio-
neele crisis. Mevrouw Simpson heeft n.1.
gisterenavond de volgende verklaring laten
afleggen:
„Mevrouw Simpson heeft geduren
de de laatste weken iedere handeling
willen vermijden, welke nadeel zou
doen aan Zijne Majesteit of aan de
Kroon. Ook thans is haar houding
nog immer dezelfde en zij is bereid
indien zulks het ontstane pro
bleem zou oplossen zich onmid
dellijk terug te trekken uit de situatie
welke even ongelukkig als onhoud
baar is geworden."
De verklaring is voorgelezen door
Lord Browlow, den particulieren
secretaris van den koning, die daar
toe een twintigtal journalisten had
bijeengeroepen in het Hotel Majestic
te Cannes. De verklaring was getee-
kend door mevrouw Simpson per
soonlijk en Lord Browlow voegde er
nog aan- toe, dat zij geen enkel pers-
onderhoud zou toestaan aan wien
ook.
De Londensche correspondent van de Msb.
schrijft naar aanleiding van deze verklaring:
Het welkome bericht uit Frankrijk
is niet onmiddellijk te Londen open
baar gemaakt. Zoo werd het in het
radio-nieuws van 10 unr niet gege
ven, ofschoon het reeds minstens een
uur oud was.
De reden hiervan is vermoedelijk,
dat nog officieel commentaar ver
wacht wordt, want zooals thans
wordt aangenomen, is de crisis ten
einde.
Dit einde is aldus vrij onverwacht geko
men, ofschoon erkend moet worden, dat he
den de stemming veel optimistischer was
dan gisteren.
De eerste aanwijzing, dat er een gunstige
wending in de zaak scheen te ontstaan,
kwam zonderling genoeg, vroeger in den
avond uit Nieuw Zeeland, in welks parle
ment mr. Savage, de eerste minister, ver
klaard had dat de toestand minder moeilijk
was geworden.
Toen deze uitspraak Londen bereikte, was
hier nog geen feit bekend, hetwelk dit op
timisme scheen te rechtvaardigen, maar
zoowel in het parlement als onder het pu
bliek was de stemming minder .gedrukt ge
worden en de hartelijkheid, 'waarmede mr.
Baldwin toegejuicht ,/erd, eerst op straat
en later in het lagerhuis bewees, dat men
toch algemeen voelde, dat onder zijn leiding
de zaken een gunstiger keer hadden geno
men.
Men had evenwel niet gedacht, dat het in
dezen vorm zou komen en was er veeleer
op voorbereid, dat de koning een besluit zou
nemen, waarop mr. Baldwin nog advies zou
moeten uitbrengen, zoodat de eindbeslissing
eerst hierna komen zou.
Deze omslachtige weg schijnt, indien men
ten^ minste de beteekenis van mrs. Simp-
son's verklaring juist interpreteert, thans
vermeden te zijn. -
Ook uit ander commentaar blijkt, .dat men
geneigd is aan het initiatief van Mevrouw
Simpson de beteekenis te hechten, dat de
Koning besloten zou zijn van een huwelijk
met haar af te zien.
De gekozen vorm is uit den aard der zaak
de voor Mrs. Simpson minst onaangename.
Niet algemeen ziet men hierin echter het
einde der crisis.
Zoo seint Reuter uit Londen dat personen
uit de omgeving des Konings niet eerder
kennis van deze verklaring hadden gedra
gen. De mededeeling kwam geheel- onver
wachts voor de hofkringen. Men is niet van
oordeel, dat zij een einde zal maken aan
de crisis, maar beschouwt haar als de uit
drukking van mevrouw Simpson's persoon
lijke meening. Anderen zeiden, dat mevrouw
Simpson haar geheel en al uit eigen - ini
tiatief had afgelegd en waren van oordeel
dat alleen een handeling -van den Koning
een einde zou kunnen maken aan de toe
stand van het oogenblik en dat zulles niet
kon geschieden door andere handelingen,
hoe belangrijk deze overigens ook waren.
Ten slotte werd nog uit Cannes gemeld, dat
mevrouw Simpson in de villa Lou Veie zal
blijven totdat de Koning een besluit geno
men heeft.
Evenmin kan thans reeds gezegd worden,
hoe deze oplossing tot stand kwam en of
b.v. mr. Churchill, van wien eerst gisteren
bekend werd, dat hij Vrijdag meer dan vier
uren bij den koning had doorgebracht, er
eenig leidend aandeel in gehad heeft.
Svinhufvud weer candidaat.
Helsingfors. De president der repu
bliek, Svinhufvud, heeft het aanbod van
een boven de partijen staande delegatie
Verlies van 100 millioen pond
sterling voor handel en indu
strie.
Londen. Het aan handel en industrie
berokkende verlies, indien de kroning van
den koning niet zou doorgaan, wordt ge
schat op een bedrag van 100 millioen pond
sterling. De fabrikaten van aardewerk, vlag
gen, galanterieën, papierhandelaars, druk
kers en kleermakers hebben bij de feeste
lijkheden groot belang. Den sterksten te
rugslag, zal de aardewerk-industrie van
Staffordshire ondervinden. Hier worden 6
tot 8 millioen stuks aardewerk vervaardigd,
waarin 80.000 arbeiders werk vinden. Ook
voor het hoteibedrijf zou de tegenslag groot
zijn. Particulieren in Londen rekenden op
de huisvesting van ruim twee millioen be
zoekers. Pensions en kleine hotels verwacht
ten hun 200.000 kamers bezet te krijgen, ter
wijl het meerendeel van de 12.000 kamers
in de voorname Londensche hotels reeds be
sproken is.
SVINHUFVUD.
aanvaard en zich wederom candidaat ge
steld voor het presidentschap. Ook de
Finsche concentratiepartij is voornemens
Svinhufvud te verzoeken candidaat voor
het presidentschap te zijn. Dezer dagen zal
Svinhufvud zijn 75sten verjaardag vieren.
Verklaring van Eden in het La
gerhuis.
Londen: In het Engelsche Lagerhuis
zijn gistermiddag een reeks vragen tot de re
geering gericht over de aankomst in Spanje
van Duitsche vrijwilligers. Eden antwoordde,
dat volgens inlichtingen, die door hem ont
vangen waren, 5000 Duitschers te Cadiz aan
land waren gegaan. Deze inlichtingen had
hij rechtstreeks uit Cadiz ontvangen. Even
eens heeft hij vernomen, dat een groot aan
tal Italianen dienen bij de troepen op het
eiland Majorca en dat een belangrijk con
tingent Russen en andere buitenlandsche ele
menten dienst hebben genomen in de gele
deren van de regeering te Madrid.
„Zooals ik reeds de gelegenheid
heb gehad te zeggen, aldus Eden ver
der, keurt de Britsche regeering deel
neming van vrijwilligers aan den
oorlog in Spanje streng af. Op mijn
verzoek heeft de voorzitter van de
niet-inmengingscommissie Vrijdag in
de vergadering een verklaring voor
gelezen, waarin de nadruk gelegd
werd op de ongerustheid, die door de
regeering gevoeld wordt in deze aan
gelegenheid en waarin de commissie
verzocht wordt de zaak in overwe
ging te nemen en tot overeenstem
ming te komen over de maatregelen,
die genomen moeten worden om een
einde te maken aan deze deelneming.
Dientengevolge heeft de subcommissie een
reeks voorstellen uitgewerkt, die aan de com
missie zullen worden voorgelegd. Ik meen
te weten dat in den loop van de zitting van
hedenmiddag (dat was dus gister), de de
finitieve vorm dezer voorstellen zal worden
vastgesteld."
DEN KONING ZAL VOLLEDIGE
GELEGENHEID WORDEN GEGE-
VEN, ZIJN BESLISSING TE OVER
WEGEN.
LONDEN. In antwoord op een door
Attlee gestelde vraag hëeft Baldwin gister
middag in het Lagerhuis de volgende ver
klaring afgelegd:
„Het verheugt mij de gelegenheid te heb
ben wederom een verklaring te kunnen af
leggen over den toestand. Bij het overwe
gen van den geheelen toestand is het ge
weest en blijft het de vurige wensch van
de regeering den koning de meest uitge
breide gelegenheid te verleenen de beslis
sing af te wegen, die even direct ziJn eigen
toekomstig geluk als de belangen van al
zijn onderdanen omvat. j
Tegelijkertijd kan de regeering nie ui
het oog verliezen, dat een belangrijk rek
ken van den tegenwoordigen toestand van
onzekerheid het gevaar met zich zou mee
brengen van ernstige schade voor de nati
onale en rijksbelangen en waarlijk, nie
mand legt meer dan de regeering en
nadruk op dit aspect van den toestand. Ge
geven zekere verklaringen, die afgelegd
zijn ten aanzien van de betrekkingen tus-
schen de regeeringen en den koning, za
ik hieraan toevoegen, dat met uitzone ei ing
van de kwestie van het morganatische
huwelijk, geen enkele raadgeving door e
regeering is verstrekt aan den koning met
wien al mijn besprekingen streng per
soonlijk en informeel zijn geweest.
Deze kwesties zijn het eerst niet door de
regeering maar door den koning zelf te
berde gebracht in een gesprek met mij,
enkele weken geleden toen hij mij in ken
nis stelde van zijn voornemen in het hu
welijk te treden met mrs. Simpson op het
oogenblik, waarop zij vrij zou zijn. Het on
derwerp is dus sedert eenigen tijd in de
gedachten van den koning geweest en
zoodra de koning tot een besluit zal zijn
gekomen ten aanzien van den weg, dien
hij wil volgen, zal hij daarvan ongetwijfeld
zijn regeeringen in dit land en in de do
minions in kennis stellen."
Zijn rede beëindigend, zeide Baldwin: „Het
zal dan de taak dezer regeeringen zijn te
beslissen, welken raad zij zoo noodig, wan
neer zij dit haar plicht zouden achten, den
koning zouden moeten geven in het licht
van zijn besluit. Ik kan deze verklaring niet
besluiten zonder uitdrukking te geven aan
hetgeen het geheele huis gevoelt, n.1. onze
diepe en eerbiedige sympathie voor den ko
ning in dit oogenblik.
De leider de oppositie, Attlee, deed na het
aanhooren van de verklaring van Baldwin
opmerken, dat het huis en het land levendig
wenschen zoo spoedig mogelijk volledige
inlichtingen te ontvangen, aangezien zonder
deze het onmogelijk is de kwestie behoorlijk
te bespreken.
Baldwin antwoordde: „Het zal mij ten zeer
ste aangenaam zijn op het passende oogen
blik de volledige inlichtingen, die ik in staat
zal zijn te geven,te verstreken maar ik hoop
dat de kamer zal toegeven, dat ik, nu de
toestand zoo ernstig is en de koning nog
bezig is met het overwegen van deze proble
men en nog geen beslissing genomen heeft,
groote moeilijkheden zou ondervinden in 't
antwoorden op vragen om aanvullende in
lichtingen, te meer, daar de antwoorden, die
ik geven zou, geïmproviseerd zouden moeten
zijn."
Toen Churchill vervolgens de in de laatste
dagen reeds eenige malen door hem gestelde
vraag herhaalde, antwoordde Baldwin:
„Ik moet Churchill er van in ken
nis stellen, dat het mij op dit oogen
blik onmogelijk is een antwoord te
geven. Ik weet nog steeds niet, ik
kan nog niet weten, wat de koning
kan besluiten, of hoe hij kan beslui
ten op te treden. Het is mij volko
men onmogelijk in te gaan op hy
pothetische overwegingen." (Appl.)
De vraag van Churchill wekte protest en
hij had moeite zich verder verstaanbaar te
maken. Tenslotte ging hij zitten, zonder zijn
vraag teneinde te hebben kunnen uitspre
ken.
De liberale afgevaardigde Lambert vroeg
vervolgens of Baldwin wist welke krachtige
sympathie er voor hem bestond, hetgeen luid
applaus van alle banken ontlokte. Baldwin
stond toen weer op en richtte eenige verzoe
nende woorden tot Churchill waarmede het
incident gesloten was.
De zitting van het Hoogerhuis.
In het Hoogerhuis heeft lord Halifax de
rede van Baldwin voorgelezen. Lord Snell
wees er vervolgens op. dat iedere bespreking
zonder de noodige feitenkennis onwerkelijk
zou zijn en schadelijk zou kunnen worden.
De zaak moet echter niet voor onbepaalden
tijd gerekt worden. Lord Crewe, van de li
berale oppositie, verklaarde, dat het inder
daad onjuist is, dat do regeering onbehoor
lijken druk op den koning heeft uitgeoefend.
In de wandelgangen van het Lagerhuis
wordt het onderwerp van gesprek gevormd
door het slechte onthaal, dat de woorden van
Churchill's vraag meer als een tegen Bald
win gericht dan voor den koning gespro
ken.
ZAL FRANCO ZIJN AANVALS
PLAN WIJZIGEN?
Het ziet er naar uit alsof generaal Fran
co voor Madrid zijn Waterloo zal vinden.
De bewegelijke burgerkrijg is veranderd in
een positieoorlog, waarin geen der beide
tegenstanders ook maar iets wint.
Een nieuw
Franco?
aanvalsplan van
Generaal Queipo de Llano heeft in een
door hem aan een verslaggever van het Na
tionaal socialistische dagblad Theinfront
toegestaan interview verklaard, dat hij
zich, zoodra hij daartoe gelegenheid zal
hebben, naar Duitschland zal begeven om
gehoor te geven aan de tot hem gerichte
uitnoodiging.
Hij deelde mede, dat Franco zijn aanvals
plan op Madrid zal wijzigen. Het Berliner
Tageblatt geeft bijzonderheden over dit
nieuwe plan van Franco.
Deze zou den aanval aan het front
van Madrid, welke reeds bij voor
baat tot mislukking was gedoemd
wegens de zeer sterke stellingen der
verdedigers, opgeven, doch zijn
strijdkrachten hergroeppeeren en
versterken en een verbinding met
het leger van generaal Mola tot
stand brengen.
Het blad waarschuwt voor te groot op
timisme, „Beslissende gevechten zullen pas
later kunnen worden geleverd".
18.000 man Rechtsche troepen
gedood of gewond voor Madrid.
Volgens het blad had Franco bij Madrid
de beschikking over 80.000 man, waarvan
18.000 werden gedood of gewond. Franco
zou 70.000 man versterkingen op de been
kunnen brengen om niet te spreken van de
Marokkaansche reserves.
Aan deze cijfers moet worden toegevoegd
dat 120.000 man „Phalanxisten" (Spaansche
fascisten) aan andere fronten staan. Deze
troepen zouden intusschen met 25.000 man
zijn geslonken. Er op wijzende, dat de re-
geeringstroepen de beschikking hebben over
materiaal, dat van gelijke zoo niet betere
hoedanigheid is dan de rechtsche troepen
verklaart het blad tenslotte, dat Franco
niet tot een beslissende actie zal overgaan
aleer hij zich verzekerd zal hebben van de
superioriteit van zijn materiaal.
Heden groote aanval op Madrid?
De Madrileensche pers bericht, dat he
den de opstandelingen een groote aanval
op Madrid zullen ondernemen. De „He-
raldo de Madrid" heeft inlichtingen ont
vangen ten aanzien van den militairen
toestand bij de opstandelingen. Zij zouden
hun troepen concentreeren bij Naval Car-
nero en llleseas en aanzienlijke verster
king van Duitsche troepen hebben ontvan
gen. Deze troepen zouden worden gecom
mandeerd door verscheidene nationaal-so-
cialistische leiders. Binnenkort zou tot
den aanval worden overgegaan om een
beslissenden slag toe te brengen.
Het blad schrijft verder, dat de fascisti
sche landen, welke de opstandelingen steu
nen, generaal Franco opdracht hebben
gegeven den toestand in 48 uur op te hel
deren.
Guadalajara gebombardeerd.
De minister van oorlog deelde mede,
dat gistermiddag 23 driemotorige vlieg
tuigen van de opstandelingen, vergezeld
van jachtvliegtuigen, de stad Guadalajara
hebben gebombardeerd. Door dit bombar
dement zijn vele branden ontstaan. Het
aantal slachtoffers is nog niet bekend.
De luchtmacht van de regeering steeg
op om de aanvallers te verjagen en tijdens
het luchtgevecht werden drie bombardeurs
van de opstandelingen omlaag geschoten.
Betonnen zoldering van effec
tenbeurs ingestort. Aantal ar
beiders bedolven.
Gistermiddag is de betonnen zol
dering van de groote zaal der nieu
we Praagsche effectenbeurs inge
stort Slechts een deel van de arbei
ders, die zich in de zaal bevonden,
kon zich redden. De andere werden
bedolven. Tot dusverre zijn 20 arbei
ders bevrijd, elf hunner zijn ernstig
gewond.
Op 30 Juni van het volgend jaar
zal het tekort de drie billioen
naderen.
Washington. De Amerikaansche Kamer
van Koophandel heeft voorspeld dat op 30
Juni 1937 het tekort van Amerika de 3 bil
lioen zal naderen, hoewel de inkomsten der
belastingwet van 1936 dit getal iets zou kun
nen doen verminderen. De Kamer van Koop
handel verklaarde verder, dat de stijgende
uitgaven voor de werkeloozenuitkeering de
directe oorzaak waren van dit groote tekort
dat aanzienlijk hooger is dan de schatting
van president Rooseveit, toen hij op 2 De
cember jl. het tekort voor de begrooting 1937
op 2.096.996.300 raamde, plus 500 millioen dol
lar voor verhooging der steunuitkeering.
Amerika's openbare schuld.
Washington. Door de uitgave de regee
ring in de komende zes weken zal de open
bare schuld stijgen tot 34.444.000.000 dollar,
het hoogste bedrag in Amerika's geschiede
nis, dat 100 millioen meer is dan de raming
der regeering en tevens iedere schuld met
300 millioen dollar overtreft.
Honderden dooden en groote
materieele schade.
Tengevolge van een overstrooming in
Adana zijn verscheidene huizen ingestort. Op
sommige plaatsen in de stad staat het water
tot twee meter hoog.
Eenige honderden personen zijn om het
leven gekomen en men schat het aantal dak-
loozen op 30.600.
Het plotseling opkomen van de overstroo
ming veroorzaakte een paniek, waardoor het
vrijwel onmogelijk was hulp te organiseeren.
Alle spoorweg]ijnen zijn verbroken, evenals
de telegrafische en telefonische verbindingen.
Het water is nog niet teruggetrokken.
30.000 DAKLOOZEN TENGE
VOLGE VAN DE OVERSTROO
MINGEN
Havas seint nader uit Ankara Tenge
volge van de ernstige overstroomingen te
Adana zijn verscheidene huizen ingestort.
Op sommige plaatsen in de stad staat het
water tot twee meter hoog.
Eenige honderden personen zijn om het
leven gekomen. Men schat het aantal dak-
loozen op 30,000
Het plotseling opkomen van de overstroo
ming veroorzaakte een paniek, waardoor
het vrijwel onmogelijk was hulp te orga
niseeren.
Alle spoorweglijnen zijn verbroken, even
als de telegrafische en telefonische verbin
dingen. Het water is nog niet teruggetrok
ken.
Blijkens nadere mededeeling van het ge
meentebestuur van Adana aan het blad
„Haber" zijn reeds tweehonderd huizen in
gestort, waarbij een honderdtal menschen
den dood vond. Veel vee is in den stroom
meegesleurd en omgekomen.
Vanochtend heeft de regen een einde ge
nomen en nu begint het water een weinig
teruÉ* te trekken.
ANKARA 7 December Tot dusver zijn
meer dan honderd menschen verdronken en
340 gewond. Reeds zijn drie honderd huizen
ingestort tengevolge van de overstroomin-
gen in Adana (Zuid-Anatolië)
De lezing van het D.N.B.
Berlijn Volgens het Duitsche nieuws
bureau was het Duitsche verkeersvliegtuig
dat Donderdag in het Mont Blanc gebied is
gevallen, het toestel, dat den Duitschen
zaakgelastigde bij de Franco-regeering, ge
neraal Faupel, naar Spanje had gebracht
en zich op de thuisreis bevond. Bij het on
geluk zou ook een vooraanstaand lid van
de Berlijnsche afdeeling der Spaansche
phlanxisten gedood zijn.
Havas meldt nog nader uit Annecy We
gens den grooten sneeuwval moesten de na
sporingen in de overblijfselen van het na
bij Grand Bornand verongelukte Duitsche
vliegtuig worden opgegeven. Uit de zich
aan boord bevindende papieren is gebleken
dat het toestel 29 November uit Stuttgart
naar Lissabon is vertrokken, waar het den
eersten December aankwam.
Na een oponthoud te Salamanca werd ver
volgens Burgos bereikt.
Generaal Faupel werd met het toestel,
dat 3 December naar Duitschland vertrok
vervoerd. In de gevonden papieren komt
geen enkele aanwijzing voor omtrent het
aantal passagiers. Alle gevonden papieren
zijn verzegeld en naar Parijs gezonden. Zij
zullen door het ministerie van buitenland
sche zaken aan den Duitschen ambassadeur
worden overhandigd. Bij den prefect heeft
gister een bijeenkomst plaats gevonden,
waar de Duitsche consul, de afgevaardig
den van de Lufthansa en een officier van
het Duitsche ministerie van luchtvaart
aanwezig waren, evenals een officier van
den generalen staf der Fransche luchtmacht
De Duitsche vertegenwoordigers spraken
hun grooten dank uit aan den prefect, de
burgerlijke en militaire autoriteiten en de
bevolking van Grand Bornand vqor de ver
richte nasporingen. De slachtoffers zullen
Dinsdag naar Stuttgart worden overge
bracht.
TELEVISIE OP DE OLYMPISCHE SPELEN
TE TOKIO.
Tokio. De Japansche omroepvereeniging
heeft zijn onderzoekingen betreffende de
moge'uk'-eid van televisie uitzending tijdens
de Olympische Spelen welke in 1940 te
Tokio worden gehouden, bijna beëindigd.
De omroep heeft het plan, de televisie in den
nog resteerenden tijd zooveel mogelijk te
populairiseeren, zoodat een zoo groot moge
lijk aantal kijkers binnen een straal van 20
k.m. van Tokio de uit te zenden Olympische
wedstrijden zal kunnen volgen.
AUTO IN DE SAONE GEREDEN.
Zes dooden.
Lyon. In het centrum van de stad is een
auto in de Saone gereden. De chauffeur zag
een kademuur voor een brug aan.
De zes inzittenden zijn om het leven ge
komen.
DE NEGUS MOET ZIJN ZILVER
VERKOOPEN.
De Negus van Abessinië zal een groot deel
van zijn zi! verschatten verkoopen, waaron
der verscheidene serviezen, bokalen en zil
veren borden, afgezet met goud en edelge
steenten.