Versterking der defensie
in Nederland
DAGBLADt rOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Lindberg over den
Oceaan
Tsj an g-Sj oe-Liang
veroordeeld
De kwestie der
vrijwilligers
Partij-oproep
van Hitier
Duitsche represaille
SPANJE
Buiienlandsch
Overzicht
Staking in Amerikaansche
auto-industrie
Troebelen in Sjensi
De Amerikaansche wapen-
uitvoer
REIST PER WACO
UITGAVE. N.V, DRl'kk'F|j em UITGEVERIJ V/H C, DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
ZATERDAG
2 JANUARI 1937
64e JAARG. No. 7890
Duitschland en de in
menging in Spanje
AUTOBUSDIENSTEN
naar HOORN, EDAM, AMSTERDAM
en GEHEEL WEST-FRIESLAND
Inlichtingen WACO,
Kanaalw. 137, Den Helder, tel. 773
heidersche courant
EERSTE OEFENTIJD BIJ DE
MARINE MET ZES MAANDEN
VERLENGD.
Drie herhalingsoefeningen.
Beperking vrijstelling wegens
broederdienst,
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging
van de dienstplichtwet, welk wetsvoorstel
blijkens de memorie van toeliehting strekt
ter voldoening aan de in de troonrede van
dit jaar aangekondigde herziening van en
kele bepalingen der dienstplichtwet en waar
aan drieërlei doel ten grondslag ligt, n.1.:
1» wijziging van den eerste-oefeningstijd
voor de dienstplichtigen der zeemacht;
uitbreiding van het aantal herhalings
oefeningen;
S. het scheppen van 'de mogelijkheid om, in
geval bij een nadere wet wordt besloten
tot verhooging van de lichtingsterkte,
deze verhooging spoedig te kunnen in
voeren.
De regeering ïs tot "de overtuiging geko-
ïnen, dat het noodig is de materieelreserve
Van de voor Indië noodig geoordeelde ma
ritieme macht althans ten deele in Neder
land beschikbaar te houden voor oefenings
doeleinden. Daarnevens is het noodzakelijk,
met het oog op de kosten, het beroepsperso-
neel voor de zeemacht niet grooter te doen
zijn dan onvermijdelijk is,
In verband met een en ander zal de
maximum sterkte aan in werkelijken
dienst zijnde dienstplichtigen bij de
zeemacht ongeveer anderhalf maal
zoo groot moeten worden als zij thans
is. Dit kan worden bereikt, hetzij
door verhooging van het contingent
der reserve voor zeemi
litie, hetzij door verlenging van den
duur der eerste oefening met 6 maan
den. Het laatste verdient de voor
keur, voornamelijk omdat bij ver
hooging van het contingent de re
serve voor oorlogstijd zou worden
vergroot, zonder dat daaraan behoef
te bestaat.
Het getal gegadigden voor den zeedienst
is jaar op jaar, ook na de op 1 Januari 1936
ingevoerde verlenging van oefentijd, zóó
groot, dat de verwachting alleszins gewettigd
is, dat de thans voorgestelde verlenging de
animo voor dezen dienst bij de dienstplich
tigen niet zal doen dalen.
Voor de kustwachters wordt een verlen
ging van den bestaanden oefentijd met 2
maanden raadzaam geacht.
Ten aanzien van de herhalingsoefeningen
wordt in herinnering gebracht, dat in 1922
door de invoering van de dienstplichtwet en
het vervallen van de landweerwet het ge
tal herhalingsoefeningen voor dienstplichti
gen is verminderd van 3 tot 2.
Het ligt nu in de bedoeling voor het gros
der dienstplichtigen drie herhalingsoefenin
gen van 13 dagen in te voeren.
Zooals reeds eerder is medegedeeld maakt
e regeering een wetsvoorstel gereed om
6rlang te kunnen geraken tot verhoo-
BXg van de lichtingsterkte Een verhooging
VA eenige beteekenis zal echter niet kun-
neY worden verkregen, zonder het getal per
sonu, dat naar het tegenwoordige stelsel
rech 0p. vrijstelling wegens broederdienst
genit te verminderen.
Om de belemmeringen weg te nemen,
welkeWien in verband met reeds verleende
vrijsteiingen aanwezig zou kunnen achten
om ree*® voor de lichtingen 1938 en 1939 'n
noodig geoordeelde versterking toe te pas
sen, wout thans een bepaling voorgesteld,
die beoojt, aan de vrijstellingen wegens
broederdipgt, reeds verleend voor de lich
ting 1938 n alsnog te verleenen voor de
lichting 195t jn afwachting van een nadere
wettelijke voorziening een slechts voorloopig
karakter te *-even. In dit geval zal er voor
den wetgeyet een grootere vrijheid bestaan
om de vrijgeleiden, voor zooveel noodig,
alsnog een betemming te geven tot gewoon
dienstplichtige»
Hij zalin den loop der maand
opstijgen
Kolonel Lindberg, iie in -Engeland de
American Airways LU, vertegenwoordigt, is
voornemens in den lo.p dezer maand met
de vliegboot „Caledoni>"i van de. Imperial
TOT 10 JAAR GEVANGENISSTRAF
HIJ KRIJGT ECHTER GRATIE.
Nanking, 31 Dec. (A.N.P.) Tsjang Sjoe
Liang is vandaag wegens ontvoering van
Tsjang Kai Sjek veroordeeld tot tien jaren
gevangenisstraf, maar hij zal morgen gratie
krijgen.
TSJAVG-SJOE-LIANG.
Gratie uitgesteld.
Volgens een zo juist uit Sjanghai ont
vangen telegram is Tsjang-Sjoe-liang toch
niet direct begertdigd, maar naar de mili
taire "pvangenis te Nanking overgebracht.
De uitvaardigiit van het verwachtte de
creet, waarbij hen gratie zou worden ver
leend is uitgested tot de volgende week.
LINDBERG.
Airways de eerste proefvlucht te maken van
de vlieghaven Westport, aan de Westkust
van Ierland, naar New York, via New
Foundland.
De beide genoemde luchtvaartmaatschap
pijen zullen gemeenschappelijk de eerste
luchtlijn voor passagiers en goederen oVer
den Atlantischen Oceaan exploiteeren.
AMBASSADEURS VAN ENGE
LAND EN FRANKRIJK BIJ
VÖN NEURATH.
Francois Poncet en sir Eric Phipps, de
ambassadeurs van Engeland en Frankrijk,
hebben zich Donderdag op uitnoodiging van
baron von Neurath naar de Wilhelmstrasse
begeven. Men gelooft, dat hun bezoek ver
band houdt met de jongste FranschBritsche
nota over de kwestie der neutraliteit in
Spanje, welke dezer dagen aan de Duitsche
regeering is overhandigd.
VON NEURATH.
Verbazing te Berlijn over
bezoek.
het
De uitnoodiging van den minister van
buitenlandsche zaken von Neurath aan de
ambassadeurs van Frankrijk en Engeland
heeft te Berlijn een zekere verbazing ge
wekt, aangezien Donderdag nog officieus
was aangekondigd, dat de diplomatieke
vacantie zou duren tot 11 Januari.
Naar thans vernomen wordt, heeft von
Ngurath ook den ItJiaanschen ambassa
deur ontvangen. Het schijnt, dat von Neu
rath gebruik wilde maf en van de gelegen
heid dat hij te Berlijn was voor de ter aar-
debestelling van von Seeckt om de ambas
sadeurs te ontvangen, teneinde de mogend
heden aan te sporen geduld te hebben, aan
gezien het Duitsche antwoord vermoede
niet voor 11 Januari zal worden overhandigd.
In Duitsche kringen wordt er op gewezen,
dat dit antwoord zal worden gegeven in
volledige overeenstemming met Italië.
Nog geen Ztaliaansch antwoord.
In Italiaansche kringen zegt men, dat de
aan lord Plymouth overhandigde Italiaan
sche nota geen antwoord op het Britsch-
Fransche voorstel vormt, maar slechts be
trekking heeft op de beraadslagingen in
de commissie voor de niet-inmenging. De
Italiaansche regeering geeft in de nota te
kennen, dat zij het niet aanbevelenswaar
dig zou achten het vraagstuk der vrijwil
ligers los te maken van de andere punten
der middellijke inmenging en afzonderlijk te
SPAANSCHE BOOT DOOR DUITSCH
OORLOGSSCHIP BUITGEMAAKT.
Weinig nieuws van de fronten.
Naar gemeld wordt, zou een Duitscb.
oorlogsschip in de Spaansche wate
ren een Spaansch regeeringsvaar-
tnig, „de Aragon" hebben buitge
maakt.
In een communiqué van het Duitsche
nieuwsbureau wordt medegedeeld dat deze
maatregel als represaille naar aanleiding
van de verbeurdverklaring van een ge
deelte van de lading van het Duitsche
stoomschip „Palos" en de arrestatie van
een passagier van de Palos" is bedoeld.
„De weigering van de roode regeering te
Bilbao, aldus het communiqué van het D.
N. B. heeft de Duitsche regcering genood
zaakt haar eisch tot teruggave door maat
regelen van dezen aard te steunen. De buit
making van het Spaansche stoomschip
heeft ten doel, de Duitsche souvereine
rechten tegen daden van zeerooverij te be
schermen",
BRITSCH SCHIP BESCHOTEN.
In kringen der admiraliteit te Londen
wordt vernomen, dat het Britsche stoom
schip „Etrid" dat onderweg was van
Kaifa naar Liverpool ter hoogte van Gi
braltar door een oorlogsbodem der Spaan
sche opstandelingen is gepraaid.
Het oorlogsschip opende het vuur op de
„Etrid" maar de kapitein weigerde de hem
gestelde eischen te voldoen, en bracht de
autoriteiten te Gibraltar van het geval op
de hoogte. Dinsdag of Woensdag komt de
I „Etrid' 'in Liverpool aan.
RUST AAN DE FRONTEN.
IN DE SECTOR GUADELA-
JARA VERBITTERDE GE
VECHTEN
In zijn radiotoespraak van gisterenavond
zeide Queipo de Llano o.a. het volgende:
De grootste kalmte heerscht aan de fron
ten der Noordelijke legers, behalve in den
sector van Guadalajara, waar de republi
keinen, gesteund door talrijke tanks, een
hevigen aanval hebben ondernomen, zonder
evenwel eenig doel te bereiken. Wat de Zui
delijke fronten betreft, in het gebied van
Antequera is ons geschut tijdens een licht
kanonvuur in de meerderheid gebleven. In
den sector van Ronda duurt onze opmarsch
voort. In den sector van Cordoba heeft een
colonne rechtsche troepen na een gevecht
van drie dagen een groot succes behaald,
door laat in den avond Fortuna te bezetten,
dat de vijand thans bezig is te ontruimen
met achterlating van een groote hoeveelheid
oorlogsmateriaal.
Het regeeringscommunique van gisteren
luidde:
Aan het centrale front in den sector van
Guadalajara, zijn de dorpen Algora en Mir-
buela bezet. In den sector van Madrid is
de vijandelijke artillerie gisternacht een
uur lang zeer actief geweest. Den geheelen
dag duurde het vuur der mortieren en mi
trailleurs onafgebroken voort en laat in den
middag bereikte het zijn hoogtepunt
De verdedigingsraad van Madrid deelt nog
mede, dat aan alle sectoren van het Madri-
leensche front een krachtig kanonvuur
wordt onderhouden. Voor het overige wor
den geen krijgsverrichtingen gemeld. De
luchtmacht der regeering heeft het stati
on van Teruel en de versterkingen der stad
gebombardeerd.
SCHIP OP EEN MIJN GELOOPEN
De correspondent van de „Times" te Gi
braltar meldt, dat een schip, welks naam
en nationaliteit niet bekend zijn, bij den
ingang van de haven van Malaga op een
mijn zou zijn geloopen en ernstige schade
zou hebben opgeloopen. Hij voegt aan zijn
bericht toe, dat de rechtschon mijnen zou
den hebben gelegd langs de Spaansche Oost
kust,
Duitschland heeft tot op heden Frankrijk
en Engeland nog steeds in het onzekere
gelaten omtrent zijn antwoord in de kwestie
van de Duitsche vrijwilligers voor Spanje.
Men weet uit vorige overzichten
dat het in de ernstige bedoeling van
Engeland en Frankrijk ligt zich te
onthouden van eenige inmenging in
de Spaansche aangelegenheid, opdat
de non-interventie maar niet alleen
een theoretisch vraagstuk blijft, doch
een practisch resultaat zal opleveren
Nog deze week hebben we geschre
ven dat een absolute onthouding van
buiten, den Spaanschen burgeroorlog
tot een spoedig einde zou kunnen
brengen, doch de belangen die ver
schillende mogendheden meenen te
hebben bij het winnen van één van
de twee partijen kan hen niet afzij
dig houden.
Zal Duitschland nu op de vragen van
Frankrijk en Engeland dezelfde tactiek toe
passen, die het zich al eerder tegenover
Engeland veroorloofd heeft, n.1. de tactiek
van het zwijgen?
In werkelijkheid is Duitschland niet voor-
nemens met het antwoord onbepaalden tijd
te wachten, meent de Berlijnsche corr. van
de Nw. Rott. Crt. Veeleer- was men ook in
de Wilhelmstrasse, onafhankelijk van den
nieuwen stap van Engeland en Frankrijk,
voornemens om de antwoord-nota nog aan
het begin van de volgende week te laten
afkomen, omdat dan een vergadering van
de sub-commissie van het embargo-comité te
verwachten is. Eerst echter moet over de
zaak nog een gedachtenwisseling meit Italië
worden gevoerd. Duitschland is er op gesteld
juist naar aanleiding van de kwestie der
vrijwilligers voor Spanje nog eens aan de
wéreld te toonen, dat dc z.g. „spil", Rome
en Berlijn nog wel degelijk bestaat.
Hoe staat het nu met de inmenging in
Spanje? Generaal Franco heeft aan 'n Por-,
tugeesch blad een interview toegestaan,
waarin hij verklaart, dat van den eersten
dag af de nationalistische beweging zich
Madrid ten doel gesteld heeft, maar dat hij
Franco, als Spanjaard er geen belang bij
had deze stad als puinhoop te veroveren.
Ten aanzien van de vreemdelingen aan
het Madrileensche front zeide de rechtsche
generaal: hoewel de Sowjet Unie den oorlog
heeft aangewakkerd in haar eigen politiek
belang blijkt toch, dat juist zij er het kleinste
aantal manschappen heeft heengezonden en
het minste oorlogsmateriaal. Het grootst deel
van de strijdkrachten, welke door de Sowjet
Unie gerecruteerd zijn, zijn Fransche, Bel
gische en Tsjechische anti-fascisten, die hun
land moesten ontvluchten. Omtrent het oor
logsmateriaal, dat door zijn tegenstanders
gebruikt wordt, verklaarde Franco, dat het
gedeeltelijk van Russischen, maar voor het
grootste gedeelte van Fransche, Belgische,
Tsechoslowaaksche en Engelsche afkomst
was.
behandelen. De nota zegt vex-der, dat een
verbod van financieele hulpverleeningen
aan Spanje niet alleen betrekking zou moe
ten hebben op regeesingsleeningen en -cre-
dieten, maar ook op leeningen en credieten
van particuliere banken of andere finan
cieele instellingen, op openbare inschrijvin
gen en alle vox-men van steunverleening om
niet, die den strijd zouden kunnen rekken.
Tenslotte bevat de nota twee voorstellen.
Het eerste wil, dat maatregelen worden ge
nomen, opdat voorkomen wordt, dat het
door de regeering te Valencia naar het bui-
teenland gezonden goud gebruikt wordt
voor den strijd, het tweede verlangt, dat
alle inschrijvingen voor Spanje voox-taan
door bemiddeling van het internationaal
roode kruis geschieden.
Ook de economische boeien
len worden losgemaakt.
zul-
Ter gelegenheid van de jaarswisseling
heeft de Fuehrer een oproep gericht tot de
N.S.D.A.P. waarin hij o.a. zegt:
„Geeft mij vier jaren tijd, was het verzoek
dat ik den dag van overneming der macht
in 1933 tot het Duitsche richtte. Het vierde
jaar is thans geëindigd. Een ontmoedigd,
politiek en moreel verslagen en economisch
geruineerd volk heeft zich weer verheven.
Dit wonder is het werk van de Nat. Soc.
Partij.
HITLER.
Haar komt de verdienste toe dezen groo-
ten keer der natie te hebben vooi-bereid, ver
wezenlijkt en volbracht. Duitschland zal
steeds meer een bolwerk zijn van de Euro-
peesche beschaving tegenover het bolsjewis
me, dat de vijand is van het menschdom.
Door het succes van het groote werk van
nationaal herstel wordt Duitschland tevens
een veilige waarborg voor den Europceschen
vrede. Aan het einde van i*t vierde jaar
dank ik al degenen, die mij door hun offer
vaardigheid, gehoorzaamheid en trouw ont-
ontbeerlijk geweest zijn voor het welslagen
van mijn arbeid. Het in politiek opzicht uit
de boeien van het verdrag van Versailles
verloste volk zal in de komende vier ja
ren ook de economische boeien losmaken.
Aan hetb egin van het nieuwe jaar maken
wij het besluit met nog grootere liefde ons
volk voor geen werk, geen offer en geen
moeite terug te schrikken teneinde den aard-
schen gang van dit volk te behoeden voor
nooden en gevaren. Dan zal ons ook in
den komenden lijd, evenals voorheen, de
zegen van den Almachtigei niet verlaten,
een zegen, waarom wij dankbaar en oot
moedig smeeken, voor ons Duitsche volk
en voor onzen eigen arbeid",
Fabrieken bezet,
De oppositioneele arbeidersleider John Le-
wis heeft in den staat Michigan een
campagne om touw gezet, om de arbeiders
in de automobiel-industrie te organiseeren
volgens zijn principe van „organisatie vol
gens industrieën", hetgeen in tegenstelling
is met de organisatie in corporaties, welke
de Amerikaansche labour nastreeft.
Tengevolge van deze campagne van Lewis
is een groote staking uitgebroken bij de Ge
neral Motors: een staking met gekruiste ar
men werd georganiseerd in de carrosserie-
fabriek Fischer Body te Flint in Michigan
in de Chevroletfabrieken.
In deze laatste, staken 8200 man, Aange
zien verscheidene andere fabrieken, zooals
Buick, Cadillac en Pontiac van deze fabrie
ken hun onderdeelen betrekken, is hier ge
last het productieproces te vertragen. Buick
waar 16.000 man werken, zou zelfs bij ge
brek aan materiaal geheel hebben moeten,
sluiten.
De in de Amerikaansche auto-industrie
ontstane staking heeft zich Donderdag uit
gebreid. Het aantal stakers bedraagt thans
bijna 15.000 in zeven tot de General Motors
behoorende fabrieken. Bovendien worden
5 andere fabrieken wegens gebrek aan on
derdeelen door deze beweging indirect ge
troffen, zoodat in totaal 34.000 arbeiders het
werk hebben neergelegd.
De directie der General Motors weigert be
sprekingen met de vertegenwoordigers der
stakers te voeren, zoolang de fabrieken bezet
blijven. In Washington vreest men, dat de
beweging ernstiger wordt en zich tot ruim
een millioen arbeiders zal uitbreiden.
Communistische invloeden.
Er is in Nanking ongerustheid gewekt door
berichten over vooi-tdurende agitatie der
troepen van Tsjang Sjoe liang en Yang Hoe
Tsjeng, de commissaris voor de pacificatie
van Sjensi. De berichten schijnen op goeden
grond te berusten, want alle ambtenaren
der centrale en provinciale regeering zijn
uit Sjensi vertrokken. Eehigen hunner, o.a.
de goeverneur der provincie, zijn gisteren
in Nanking aangekomen.
Roosevelt keurt uitbreiding der
neutraliteitswet tot Spanje goed.
De Britsche regeering heeft bericht uit
Washington ontvangen, dat president Roose
velt zijn goedkeuring eraan heeft gegeven,
zoodra het congres bijeenkomt, het wetsont
werp te behandelen waarbij de Amerikaan
sche neutraliteitswet wordt aangevuld en
uitgebreid tot den Spaanschen burgeroorlog
en met zekere punten van onderscheid tot
andere landen, die het tooneel van een bur-
gerstrijd kunnen worden.
Zooals men weet, verbiedt de neutraliteits
wet in haar tegenwoordigen vorm den uit
voer van wapenen en munitie naar landen,
die met elkaar in oorlog zijn, maar voorziet
ze niet in een burgeroorlog.