Stisnieuws
De strijd
VAN WILLIGEN
Bioscoopnieuws
Goedkoop stoken
B« Koninklijke Delftsch aardewerkfabriek
„De Porseleijne fles"
Predikbeurten
Zaterdag 2 Jam 1937
Heldersche Courant
Tweede Blad
Onderscheiding r den
heer Leistih
Uitslag van de verloting
Blaasmuziek van den Lutherschen
kerktoren.
Knap crayon-werk van den heer
Sneltj
Donderdag, 7 Janu^n extra
trein naar Defig.
De feestverlichting de stad.
es.
F e ullleton
dcfriedrich
Liem an
WANDBORD diam. 25 cm. f 12 50
WANDBORD diam. 18 cm f 5 00
Hulpwinkel WESTSTRAAT
De Delftsche Herinneringsborden
verkrijgbaar bij Van Willigen.
Aanbesteding*
Kinderfeest in de
Witte Bioscoop*
Tivoli-theater.
De eerste dag*
Zondag 3 Januari 1937
Voor het te Amster gehouden
Esperanto-examen slaagde o^dgenoote,
mevrouw A. Nijkampde te Den
Helder.
Voor den door hem poneerden
„Prins Ilenihard-Ma
De kapelmeester der Kon. !-kapel, de
heer L. F. Leistikow, heeft, znen weet,
bij de plechtigheid op 't Mi te Den
Haag met zijn korps een zeer jen indruk
gemaakt, iets waarover in 0 niet ge
zwegen is.
Het is verheugend, dat de t*e dirigent
thans 't volgende schrijvenden Luit.-
Generaal Jhr. E. J. M. Wittefzitter van
het Genootschap voor Militraditie en
Uniformkunde, mocht ontvan
Waarde Heer Leistikow,
Na het gesprek, dat wij getebben ten
bureele van den Commandanhet Veld
leger, deed het mij groot gjn, dat bij
het defileeren der Koninklij "ine reeds
spoedig de zoo populaire erkteristieke
melodie „Piet Hein" weerklt
Ook verder maakte uw njorps, ver
sterkt door de tamboers en een uit
stekenden indruk.
Zoudt gij de vriendelijkhefen hebben
mij te berichten wat de na van den
marsch, waarmede gij 't Ma zijt opge
marcheerd, en welke de pop marsch is
geweest bij het voorbij trekker !t Konink
lijk Paleis, toen het aanwezi iek mede
gezongen heeft?
Beschrijving van "ins Bern-
hard-marsch
ejs
Pijl1
n va
Na de inleiding: „In Den
Prins, dien zijn naam is Bi
vier maten trom solo. V
orkest met tamboers en
melodie in van twintig
het motief „Lang zullen
daarna het Lippe Detmold-
twee zinnen van het Vol
Volkslied), namelijk Wien
door d'adren vloeit, Vi
als wij. Het derde deel is toe-
tamboers en pijpers, verste:
blazers der Marinekapel, de
melodie is getiteld „Eendracht:
aar is een
volgen
zet het
vroolijke
aar door
klinkt,
llverkt met
k Neêrlands
3sch bloed
den zang
,vd aan de
de hout-
volgende
Zalig, wie door liefd' or
Zijnen levensweg betreet
Bij het vroolijk voorwaaiven
't Heil van and'ren niet t.
Wat genot ons d'aard d ten.
Wat de Wereld ons ooi
Hier gelukkigen te mal
Hooger vreugd bestaat
van den heer Gorter, Parallelweg 1. Reeds
Donderdagmorgen hadden een 100-tal perso
nen voor deze reis ingescreven.
Het vertrek uit Den Helder is nog niet de
finitief vastgesteld, doch dit zal vroeg zijn. De
aankomst in Den Haag is dan ook reeds te
7 uur 's morgens.
Voor prijzen en verdere bijzonderheden leze
men de advertentie in dit nummer.
APOTHEKEN.
Van hedenavond 10 uur tot Maandagmor
gen is alleen geopend de apotheek van A. P.
Hoolmans, Spoorstraat.
Van Maandag 4 Jan tot 11 Jan. wordt
avond- en Zondagsdienst waargenomen door
W. H. Kingma, Kanaalweg.
van de Af deeling Den Helder van het N. P. G.
1 125 4 36 7 163 9 84
2 237 5 129 8 201 10 16
3 73 6 7
De prijzen kunnen tot 15 Januari 1937 afge
haald worden bij mevr. Oortgijsen, West
gracht 80.
Op Oudejaarsavond is door een achttal
leden van de Christelijke Oranje Harmonie
kapel gewijde blaasmuziek gegeven vanaf den
toren der Luthersche Kerk in de Weezen-
straat.
Te kwart voor acht hadden zich in ge
noemde straat, en ook in de omgeving, vrij
veel personen opgesteld om deze stemmige
muziek, die vooral op een der laatste uren
van het scheidende jaar een speciale bekoring
verkreeg, aan te hooren.
Gedurende een half uur heeft men geluis
terd naar een aantal bekende liederen (w.o.
het bekende „Uren, Maanden, Dagen, Jaren",
waarna velen zich kerkwaarts begaven.
Ook het vierde deel hee
pittige melodie.
een zeer
Zich opgeven Maandag
morgen 10 uur.
Wij kunnen onze lezers i len, dat bij
genoegzame deelname op dag, 7 Ja
nuari a.s. een extra trein va leider naar
Den Haag zal loopen.
Wij vestigen er evenwel c icht op, dat
diegenen, die van dezen tr ruik wen-
schen te maken, zich diene: geven vóór
a.s. Maandagmorgen 10 ui het bureau
De feestverlichting van cfcal door den
Burgemeester hedenavond Worden ont
stoken.
De heer J. C. Sneltjes, onze bekende kunst
drijver en teekenaar, over wiens werk wij
reeds verscheidene malen zeer gunstig moch
ten schrijven, heeft in verband met 't komend
Oranjefeest wederom iets vervaardigd, dat
ongetwijfeld belangstelling in breeden kring
verdient.
De heer Sneltjes heeft in zijn woning aan
de Molengracht (No. 31) een viertal crayon-
teekeningen vervaardigd, en wel van wijlen de
Koningin-Moeder, Koningin Wilhelmina, Prin
ses Juliana en Prins Bernhard.
Het zijn met name de beide laatste teeke-
ningen, die bijzonder gelukkig uitgevoerd
werden. De afbeelding der beide Verloofden is
meer dan levensgroot en geteekend op buiten
gewoon natuurlijke wijze.
Het plan is, om gedurende de geheele vol
gende week, te beginnen met Maandag, deze
afbeeldingen voor het publiek ter bezichtiging
te stellen.
Met groen en vlaggen zal dit werk ge
ëncadreerd worden en wij twijfelen er niet
aan, of velen zullen volgende week een kijkje
gaan nemen voor de ramen van perceel Mo
lengracht 31.
doet men met ONZE
ANTHRACIET ad. f 1 80 p. H.L.
franco thuis
NEEMT NOG HEDEN EEN PROEF
Fa. H. BOOY ZOON
TELEF. 235 en 479
MOLENSTRAAT 134
35)
Ik was er van overtuig< purling geen
rgelijks was.
:is nog meer
der „Betty
moordenaar, zeeroover of
Misschien ontdekte ik op
bijzonderheden over het 'f
Bonn". Dit alles, lokte m
Maar er kwam nog niers bij; wan
neer ik als passagier aar der „Frisco'
ging, behoefde ik niet lan omtrent het
tijdstip van mijn vertrek isen, dan zou
het niet meer in mijn ms jen, wanneer
ik Nancy voor het laatst zou kunnen
drukken.
Ik zag het zelf nu ook
voor een afscheid zou ik
opnieuw uitstellen, zou
kracht missen, afscheid ta, en ik was
toch vast besloten, betre lit afscheid.
Ik wilde mij als werek ld, die ik nu
eenmaal beroepshalve we iog niet aan
een vrouw binden, hoew
wenschen in tegenspraal
reidingen voor dit onver n onvoorzien
verschijnsel zou mijn g<
mijn wenschen terughou< den mijn on-
k. Uit angst
rtrek telkens
t lEiatste de
jjn innerlijke
De voorbe-
verstrooien,
rust en mijn onzekerheid meer kracht geven
om over het laatste afscheid heen te stappen
en zooals ik toen beweerde gevaarlijke
uren lichter maken.
Toen Nancy mij dus nog eens vroeg:
Reist ge met hen mee?
Toen bedacht ik mij niet langer en ant
woordde:
In ieder geval ga ik morgenvroeg naar
Spurling en hem er over spreken.
Wij liepen een paar passen door. Nancy
zweeg. Zij dacht aan iets. Dai kon ik duidelijk
zien. Was zich misschien óók thans voor het
eerst bewust geworden, dat de scheiding daar
door onafwendbaar was en dan nog wel op
een dag, die Spurling aanwijzen zou.
Plotseling wendde zij zich tot mij. Zij bleef
staan.
Zij keek mij verst in de oogen. Haar stem,
waaraan ze tevergeefs poogde een vasten
klank te geven, beefde van emotie, toen zij
langzaam maar duidelijk sprak:
En ik ga ook mee.
Een schok voer mij door het hart. Ik zag
nog niet eens het gewaagde van een dergelijke
situatie, nog niet eens den stroom van ge
klets, die in Gibraltar losbreken zou.
Ik zag alleen dat hierdoor met een slag al
mijn goede voornemens over afscheid en zoo,
over boord geworpen werden, dat dit tijdstip
alleen mEiar een peiar dagen, die noodzake
lijkerwijze alleen mEiar een beproeving voor
onze harten zouden beteekenen, verschoven
werd.
Maar wat moest er dan gebeuren in Ge
nua? In een vreemde stad?
Deze vragen vervulden mij op dit oogen-
blik met een grooten angst en met een
groot geluk.
vervaardigt in beperkte aanmaak wand
borden ter herinnering aan het Huwelijk
van Prinses Juliana en Prins Bernhard,
ontworpen door den bekenden kunstenaar
LÉON SÉNF.
Van bovenstaande schotel, diam. 35 cm.
worden genummerde exemplaren verkrijg
baar gesteld. Prijs f 62.50
Vroegtijdig bestellen voorkomt
teleurstelling.
Bestellingen worden gaarne opgenomen
door
hoek Kerkplein
Onder verwijzing naar een in dit nummer
opgenomen advertentie vestigen wij er bij
onze lezers de aandacht op, dat bij de firma
Van Willigen thans verkrijgbaar zijn een 3-tal
Herinneringsborden met betrekking tot het
groote Oranje-gebeuren, dat aanstaande is.
De borden werden vervaardigd door de N.V.
Koninklijke Delftsche Aardewerkfabriek „De
Porceleyne Fles" en munten, zooals men dat
reeds sedert een respectabele rij van jaren
gewend is, uit door een groote schoonheid van
compositie. Zij werden uitgevoerd door den
kunstenaar Léon Senf.
Door den architect J. J. van der Leek werd
Donderdag namens de Fa. S. A. Kannewasser
alhier aanbetsteed het verbouwen van het
woon- en winkelhuis aan de Keizerstraat.
Er was ingeschreven als volgt:
Voor B (glas- en schilderwerk)
C. H. Caspers 740,—
B. J. M. Slot 780,—
E. Coenen 870,
Girrman en en Koning 998,
J. Swart 1154,
Voor A (timmer- en metselwerk):
H. Doorn N.V. 7900,—
G. v. d. Wal 7990,—
L. Plaatsman 8015,
Minneboo Walboom 8100,
W. F. Labout 8190,—
K. Venema 8190,
P. Vermeulen W. A. Ran 8210,
Noppert Van Oort 8515,
G. H. Geus v 8643,—
A. Smit 8690,
G. J. de Wit 8800,—
J. P. van Os 9200,
P. van 't Hoog, Texel 9240,
Op Maandag 4 Januari 1937 des namiddags
te 4 uur heeft in de Witte Bioscoop, door de
welwillende medewerking van den heer P. van
Twisk, bioscoopdirecteur, een Oranje-feest
plaats met de kinderen uit de 1ste en 2de
Vroonstraat, HoogstrEiat, grootste gedeelte
Koningdwarsstraat, Vlamingstraat, Oostsloot-
straat, Goversstraat, Weezenstraat, Emma-
.straat en Brouwerstraat. De kinderen zullen
onder geleide straatgewijze naar de Witte
Bioscoop gaan en zorgen voor 4 uur pre
sent te zijn. De Witte Bioscoop gaat te 3(4
uur open. De buurtcomité's van gemelde stra
ten, die dit feest organiseerden, verzoeken de
ouders van de kinderen er voor te zorgen,
dat de aan dit feest deelnemende kinderen,
zoo mogelijk, voldoende met oranje zijn ge
tooid. Aan de kinderen zullen verschillende
verrassingen worden uitgereikt, terwijl voor
vermaak der kinderen verschillende attracties
op het programma stEian. De leiding van dit
kinderfeest is In handen van den heer K.
Horsman, voorzitter van het Buurt-comité,
2e Vroonstraat, bij wien desgewenscht alle
inlichtingen, dit feest betreffende, te verkrij
gen zijn.
Tivoli heeft het Nieuwe Jaar ingezet met
een programma, dat aan de eischen van den
meest critischen bioscoopbezoeker kan vol
doen. Een programma, dat niet alleen naast
sensatie ook romantiek van het zuiverste
water geeft, maar waarvan tevens scenario
als spel iets aparts is. Ten eerste is daar
direct na het Polygoon-nieuws een film, die
een overzicht geeft van het heugelijke ge
beuren in ons vorstenhuis en wel de onder
trouw van H.K.H. Prinses Juliana met Z.D.H.
Prins Bernhard. Zoowel het verlaten van het
paleis Noordeinde als de aankomst en het
vertrek van het stadhuis zijn op de gevoelige
band vastgelegd. We leven mee met het
duizendkoppige enthousiaste publiek, dat langs
den weg staat opgesteld en dat met geest
driftig hoera-geroep uiting geeft aan zijn
vreugde met het huwelijk van onze geliefde
Prinses met de nu reeds door ieder Neder
lander beminde sympathieke persoon van
Prins Bernhard. Een tocht door het feestelijk
versierde Den Haag besluit dit interessante en
actueele filmpje.
Volgt dan het sensationeele gedeelte van
den avond en wel het Amerikaansche product
„De Verleider". Een uitstekend gespeelde,
sterke film, waarin Spencer Tracy en Virginia
Bruce de hoofdrol vervullen. Het verhaal
draait om een moordgeschiedenis. Een moord,
waarbij de dader, na eerst een onschul
dige bijna op den electrischen stoel te hebben
geholpen, ten laatste bekent. Een film, die op
vlotte wijze een uitstekend beeld geeft van het
jachtige en interessante Amerikaansche jour
nalisten-leven en tevens een film, gebaseerd
op een uitstekend scenario.
Voor de pauze draait dan het extra numer
en wel „De Kippen-Carioca". Een bijzonder
geestige, rijk geënscènnieerde teekenfilm. En
dan is het de wereldberoemde zangeres Grace
Moore, die met haar prachtige, volle sopraan en
haar geestig vlot spel de aandacht boeit in het
romantische filmwerk „The King steps out".
En naast de figuur van de bekoorlijke zange
res schitteren er nog een aantal first class ster-
Ons bracht de eerste dag van 't jaar,
Veel regen, wind, en bij elkaar
Genomen was 't een slechte dag.
Die, als ik 't eerlijk zeggen mag,
Een koude rilling joeg op 't lijf.
Je ledematen werden stijf.
En griep-rig dook je in je kraag,
Men zei elkaar: 't is bar vandaag.
Maarook dit jaar zal het wel zijn:
„Na regen komt weer zonneschijn".
Jan Mens.
Ned. Herv. Gem. (Nw. Kerk, Weststraat)
Dinsdagavond 7.30 uur, Ds. H. A. Enklaar
Wijdingsdienst ter eere van het a.s.
Vorstelijk Huwelijk.
Westerkerk, (Helden der Zeeplein).
's Morgens 10.30 uur, Ds. F. W. J. v.d. Poel
Geref. Kerk. (Julianapark).
's Morgens 10 uur, Cand. J. v. d. Wielen
s Avonds 5.30 uur, Ds. Tollenaar
Woensdagavond 7.30 uur, Wijdingsdienst
Ds. Meijnen.
Geref. Kerk (Rehoboth-Kerk).
's Morgens 10 uur, Ds. Tollenaar,
's Avonds 5.30 uur, Cand. J. v.d. Wielen
Oud Geref. Kerk (Hoogstraat).
's Morgens 10 uur en 's avonds 5.30 uur
Ds. N. v. d. Kraats.
Donderdagavond 7.30 u., Ds. N. v.d. Kraats
Chr. Geref. Kerk (Steengracht).
's Morgens 10 uur en 's avonds 5 uur
de heer J. Rebel.
Dinsdagavond 8 uur, Wijdingsdienst ter
gelegenheid van het Vorstelijk huweljjk
door den heer J. Rebel.
Herst. Evang. Luth. Gem. (Weezenstr.).
's Morgens 10.30 uur, Ds. W. J. F. Meiners
Doopsgezinde Gemeente (Kerkgracht).
's Morgens 10 uur, Ds. P. J. Smidts
Dinsdagavond 7.30 uur, Wijdingsdienst
Ds. P. J. Smidts
Evangelisatie (Palmstraat).
's Morgens 10 uur en 's avonds 5.30 uur,
Ds. A. G. H. v. Hoogenhuyze vanA'-dam
Gebouw Middenstraat 117.
's Avonds 8 u„ Evangelisatie-samenkomst
Oud-Katholieke Kerk (Langestraat 76)
Zondag, v.m. 10 uur, kerkdienst
Dinsdag, 'sav. 7.30 u„ 1ste Vesper van
Driekoningen, toespraak n. a.v. 't huwelijk
van prinses Juliana.
Woensdag, Driekoningen, 9.30 uur,
gezongen dienst.
Evangeliesatiegebouw, Vijzelstraat:
's Morgens 10.30 uur, samenkomst
Zondagmiddag 4 uur, straatprediking
Molenplein Verschillende sprekers,
's Avonds 8 uur, samenkomst
Leger des Heils.
110 uur v.m. Heiligings-Samenkomst
3.30 Openluchtsamenkomst.
8 uur n.m. Verlossings-Samenkomst
Donderdagav. 8 u., Heiligings-samenkomst
Hersteld Apostolische Zending Gemeente
Sluisdijkstraat hoek Schagenstraat.
's Morgens 10.30 uur, dienst.
Kerk van Jezus Christus, Janzendw.str. 8
's Morgens 9.30 en 's avonds 5 uur
Samenkomsten.
HUISDUINEN
Ned. Herv. Gemeente.
's Morgens 10 uur, Ds. M. van Wichen
Bevestiging van een ouderling.
ren, die van dit filmwerk iets apart maken en
wel Francis Tone en Wal ter Connelly. Het ver
haal speelt in Oostenrijk. De Keizer zal op zijn
verjaardag zich verloven en het is de zuster
van Cissy (Grace Moore), die door de moeder
vsin den Keizer als gelukkige wordt aange
wezen. Maar het noodlot wil het anders. De
Keizer wordt verliefd op de knappe, bekoor
lijke Cissy, die zich als naaister tot het paleis
toegang verschaft. Intriges, minnekoozerijen
en wat niet al vindt plaats voordat het ten
slotte tot een happy end komt. In deze film
blijkt wel heel duidelijk, dat Grace Moore niet
alleen een zangeres van wereldberoemdheid is,
maar ook dat haar spel zich met dat van de
beste filmdiva's kan meten. Geestig, origineel
is zij in haar rol van prinses-naaister. Geestig
haar op- en aanmerkingen. We zijn gewend, dat
in films waarin een zanger (es) van beteekenis
Mijn tegenspraak was daardoor ook zwak.
Maar Nancy, bedenk u toch wat wilt
ge doen op dat schip?
Zij zag het net zoo goed, dat mijn tegen
stand zeer zwak was. Haar besluit stond des
te meer vast.
Nu wil ik met deze menschen omgaan,
ik wil met ze spreken.
Ik zei
Nancy, Nancy, ge kent het schip niet.
Ge weet niet wat het beteekent, op dit wrak
ook slechts een halven dag te moeten leven,
te ademen.
Dat is me hetzelfde. Ik zou op het aller
ergste zijn voorbereid.
En het andere, Nancy. Neen, als gij mee
gaat, moet ik aan land blijven.
Gij wEiarom?
Omdat ze ons niet samen op zoo'n
avontuur mogen aantreffen.
En denkt ge dat wanneer ik alleen on
der deze zeelui verkeer, ze in Gibraltar milder
zullen oordeelen?
Zij had gelijk.
MEiar uw vader.
Vader zal willen, wat ik wil. Ik doe het
toch voor hem.
Ik wist maar al te goed, dat deze laatste
zin maar betrekkelijke waarde bezat.
Zeker, het was natuurlijk ook eensdeels
schaamte over de nederlaag van hEiar vader,
die hsiar tot dit avontuurlijke plan dreef. Maar
bij haar weis het evengoed ook de vrees voor
een afscheid, de brandende wensch, het uur
van afscheid als was het mstar voor een
pEiar dagen op te schuiven. En dat was het
ook, wat mij zwak msiakte, wat mij dezen
tocht plotseling in een nieuw licht, ja zelfs
in een schoonen glans tooverde: nog eenmaal
acht dagen elk alleen met Nancy bij zwel
lende zeilen, op een zilveren zee, onder den
prachtigen sterrenhemel. Ik zou beslist de om
geving vergeten, waarin wij ons bevonden, het
doel, de eigenlijke oorzaak van deze reis. Ik
droomde van deze vaart als van een eindeloos
geluk.
En dit alles bij elkaar, deed mrj per slot
„ja" zeggen, toen Nancy mij vroeg of ik den
volgenden morgen op haar wachten wilde om
met mrj mee naar Spurling te gaan.
Deze 24e Januari was weer een der heldere,
bijna zomersche winterdagen, die reeds eiken
geur der komende Lente bij zich hebben.
Wij hadden elkaar op de markt ontmoet en
liepen nu over den steiger. Voor ons het beeld
van de oude haven, de bocht van Algeciras en
scherp geteekende Spaansche kust. Rechts in
de haven dobberde nog steeds alleen en ge
meden de „Betty Bonn". Paarvoor verhief
zich de „Frisco" achter een stapel zakken.
Maar ik geloof dat wij niet veel van dit
alles zagen. In ons beiden weis de spanning
der komende scheiding.
Wij keken elkaar niet aan. Wij spraken
nauwelijks een woord met elkstó.r, alleen om
elkaar niet te latep merken, wat in ons om
ging.
Misschien gevoelden wij beiden al zoo iets
van schaamte, omdat wij stan onze innigste
wenschen zoo gemakkelijk toegegeven hadden
Maar we konden niet meer terug. De een
voor de andere niet. Zoo kwamen wij aan
boord van de „Frisco".
Hier ging alles veel eenvoudiger, dan ik mij
voorgesteld had.
Spurling kwam ons zeer beleefd tegemoet,
toen wij de trap naar de kajuit afgingen, en
zoo bleef hij gedurende ons heele gesprek.
Spurling zei niet veel.
Dit liet hij aan den stuurman over, dien hij
er bij geroepen had. Maar over zijn heele we
zen lag een bijna mild verdriet.
De scherpte van zijn stem en van zijn zin
nen was gebroken, niet omdat hij in onze
voelde ik duidelijk, het kwam van binnen uit.
tegenwoordigheid het niet durfde, maar dit
De opheffing van het onderzoek en van het
bergloon scheen niet alleen een zware druk
van hem te hebben afgenomen, waaronder hij
tot op heden geleefd had, mEiar waarschijn
lijk had hij hierin ook een genoegdoening ge
vonden, die zijn zelfbewustzijn gesterkt had.
Het weinige, dat hij zei: was helder en
zeker. Hij deed geen oogenblik verwonderd of
opgewonden over Nancy's wensch om mee te
varen, ja, hij behandelde haar zelfs met een
ietwat hoekige, vaderlijke hoffelijkheid.
Crane sprak natuurlijk des te meer. Maar
daar Spurling van te voren reeds geen enkele
bedenking geopperd had en den stuurman
alles overliet, was er natuurlijk niets voor
hem recht te praten. Hij zou zijn hut vrij
maken voor Nancy en bij de bemanning gEian
wonen. Voor mij wilde hij een opklapbaar bed
in de kajuit opslaan.
Dat zou natuurlijk niet zoo gemakkelijk
zijn, vooral bij hooge zee niet, maar bij dit
mooie Januariweer en een gunstigen wind
rekende Crane hoogstens een dag of vier
zeilen. Ook over den prijs waren wij het direct
eens want het was eenvoudig belachelijk in
vergelijk met den prijs van welke stoomboot
dan ook.
Ik betaalde wat verlangd werd en nam mij
in stilte voor, de fooien niet te sparen.
Wordt .vervolgd.