Fransch-Duitsch
Aan boord van de
„Canarias"
Amerika's
Woloorlog in Suiyuan
accoord mogelijk
nieuwste
radiosensatie
9
1 tr% «ai"-"
Als ze maar een dollar hadden
om
an't at ommgi\s<fhenlevetisJ
Shirley Temple kan slecht stilzitten. Zij heeft zich daarom, evenals de
groote „stars" een dubbelgangster aan geschaft, die bij langdurende opnamen
haar plaats inneemt.
DE DIPLOMATIEKE SUCCESSEN
VAN DELBOS. DUITSCHLAND
WEER GEÏSOLEERD.
PARIJS.
De afgeloopen week heeft een krachtig
offensief van de Quai d'Orsay te zien gege
ven. In de eerste plaats boekte Delbos een
succes door de samenwerking tusschen Po
len en de Kleine Entente in een construc
tieve fase te brengen. Ondanks de bekende
uiteenioopende belangen der beide West-
Slavische buur-staten is hij daarin geslaagd
De vriendschappelijke betrekkingen met
Engeland, die aan de oude dagen der En
tente Cordinale tusschen de beide groote
mogendheden herinneren, hielpen Delbos,
om het Oost-Europeesche bloc met Turkije,
uit te breiden. Men kon hieruit de conclusie
trekken, dat thans den lijn van den Fransch-
Engelschen invloed geheel Midden- en Oost-
Europa omvat, behalve Oostenrijk en Hon
garije, die met het Italiaansche systeem
sympathiseeren. Maar het in de laatste da
gen tot stand gekomen gentleman's agree-
ment tusschen Italië en Engeland, dat het
resultaat is van langdurige onderhandelin
gen tusschen Sir Eric Drummond en Graaf
Ciano, heeft aan de Fransoh-Italiaansche
betrekkingen iederen onaangenamen bij
smaak weggenomen. Mussolini heeft, zooals
trouwens was te verwachten, van ieder ge
vaarlijk avontuur afgezien, zoodra van En-
gelsche zijde de facto den toestand in Abes-
sinië was erkend. Frankrijk heeft niets on
gedaan gelaten, om deze Engelsch-Italiaan-
sche verzoeningspogingen in de hand te
werken, zoodat ook hiermede Delbos een
zeker succes heeft geboekt.
DELBOS.
DUITSCHLAND WEER
GEÏSOLEERD,
Geheel onverwachts heeft dus de politieke
toestand zich ten gunste van Frankrijk ge
wijzigd. Zeker waren de voorwaarden, die
deze wijziging mogelijk hebben gemaakt,
reeds lang voorhanden. Maar er was een
energiek initiatief noodig, om de voor
waarden en de mogelijkheden in een posi
tief resultaat om te zetten. Het thans ge
vormde blok zal heel wat harde slagen kun
nen opvangen.
Duitschland, dat met zijn buiten-
landsche politieke besluiten op zich
laat wachten, voelt zich thans op
nieuw geïsoleerd. De Duitsche inter
ventie in Spanje is in een gevaarlijk
stadium gekomen. Duitschland moet
nu kiezen. Wanneer na de diploma
tieke successen van Eden en Delbos
Duitschland door gaat, troepen naar
Spanje te sturen, doet het dit op
eigen risico, want op Italië kan het
niet geheel en al meer rekenen.
In Parijs is men ervan overtuigd dat de
nationaal-sorialistische partijleiding in ver
antwoordelijke militaire en diplomatieke
kringen van Duitschland maar zeer weinig
aanhang vindt. Dit zou ook de aanleiding
zijn van het ontslag van Admiraal Foerster
Niettegenstaande rte Fransche successen
van den laatsten tijd is Frankrijk bereid,
om aan de Duitsche aanspraken, voor zoover
deze juist zijn geargumenteerd, te voldoen.
Zoo werd dezer dagen te Parijs het koloniale
vraagstuk aan een grondig onderzoek onder
worpen. Voorwaarde voor een accoord op
dit terrein is klaarheid en nauwkeurige om
schrijving van de Duitsche eischen. Maar
deze klaarheid is nog verre te zoeken;
OPLOSSING DER MOEILIJK
HEDEN VERWACHT
De Kerstvacantie stond echter in het tee-
ken van een zekere ontspanning. Men meent
dat het in Januari tot de zoo hoog noodige
beslissingen zal komen. In Engeland rekent
men op een plotselinge wending in de poli
tiek van Duitschland, terwijl Parijs iets
minder optimistisch is. De openbare meening
houdt er rekening mede, dat uiteindelijk het
verstand zal zegevieren. Hierbij doet zich
dan de vraag voor, of de capitulatie van
Duitschland niet een reactie in het binnen
land teweeg zal brengen. HierVoor behoeft
men echter niet te vreezen, omdat de eco
nomische toestand van Duitschland een
spoedige oplossing van de politieke proble
men noodzakelijk maakt.
Het is dus zeer waarschijnlijk, dat Duitsch
land zich bij het Engelsch-Fransche initiatief
tot een volkomen isoleering van de strijdende
partijen in Spanje zal aansluiten, wanneer
het zekere toezeggingen over zijn deelneming
aan den economischen opbouw van Spanje
zal krijgen. Maar ook heeft Sovjet-Rusland
zijn „economische belangen" aangekondigd.
Daarbij komt nog, dat tot nu toe bijna geen
enkele mogendheid er over heeft nagedacht,
hoe het conflict in Spanje moet worden bij
gelegd. De kwestie wordt des te ingewikkel
der, al naarmate het prestige, dat met het
Spaansche vraagstuk verbonden is, belang
rijker wordt. Zooals reeds gezegd, zal een
capitulatie van Duitschland in Spanje, waar
schijnlijk binnenlandsch-politieke gevolgen
voor Duitschland hebben: hierop laat Enge
land het zelfs aankomen. Maar zoolang men
zich nog in de buitenlandsche politiek door
gevoelens laat leiden, en niet het verstand
laat spreken, kon er nog van alles gebeu
ren.
Een overeenkomst op reëel e basis
tusschen Duitschland en Frankrijk
is geenszins uitgesloten, maar helaas
zeer bemoeilijkt. Rationalisme en my
stiek zijn krachten, die met elkaar in strijd
zijn. Of zij een gemeenschappelijk doel heb
ben en tot een positief resultaat kunnen
leiden, moeten de komende dagen leeren.
IN DE ADMIRAALSKAJUIT
VAN HET VLAGGESCHIP.
FRANCO'S BLOKKADE.
CADIZ, December 1936.
In haar streven, de groote buitenlandsche
transporten te ondervangen, heeft de regee
ring-Franco aan de Europeesche groote mo
gendheden een nota overhandigd, waarin zij
het kustgebied van Oost-Spanje, van Kaap
Béar tot aan de golf van Valencia, tot oor
logszone verklaart. Dit richt de opmerk
zaamheid op de rol, die de marine in den
Spaanschen burgeroorlog speelt.
Van de 700 Spaansche marine-officieren,
hebben er ruim 500 het leven verloren. Dat
het Spanje van Franco thans nog over een
vloot beschikt, zij het, dat deze van geringe
strijdkracht is, dankt het hoofdzakelijk
aan den kapitein ter zee. Don Francisco Mo-
reno Fernandez. Het gelukte dezen officier
met behulp van tachtig manschappen het
marine-arsenaal te Ferral op de regeerings-
troepen te veroveren. Vier waardevolle sche
pen vielen daardoor den Nationalisten in
handen. Het waren de beide zware kruisers
„Canarias" en „Baleares", het linieschip
„Espana" en de lichte kruiser „Almiranto
Cerera". Bij deze vier eenheden werden nog
gevoegd de kanonneerbooten „Canovas" en
„Dato" en tenslotte de torpedojager „Velas-
co". De geheele, overige vloot, bestaande uit
het linieschip „Jaime I", de kruisers „Cer-
vantes", „Libentad", Mendez Hunnez". acht
moderne en twee andere torpedojagers, als
mede twaalf onderzeebooten en een aantal
hulpschepen, bevond zich in handen der
loyalen, die niet aarzelden, hiervan gebruik
te maken.
REORGANISATIE VAN
FRANCO S VLOOT.
De kapitein ter zee, Don Francisco More
no, die door de regeering-Franco uit erken
telijkheid voor zijn doortastend optreden
'ot admiraal werd benoemd, trad onmiddel-
ijk handelend op. Al dadelijk verliet de
ruiser „Almirante Cervere" het arsenaal.
Eerst verrichtte het schip belangrijke dien
den bij het overbrengen van Moren naar
Spanje; op een radiobericht van de Natio
nalisten vertrok het schip naar Gijon, waar
bet gedurende eenigen tijd de loyale troe
pen bombardeerde. Tenslotte was het zoo
ver. dat de „Espana" kon uitvaren, en beide
Roem, die men gemakkelijk ver
werft.
Lilt jongens, typistes en kranten-
verkoopers voor den microfoon.
De luistervinken helpen nieuwe
sterren ontdekken.
Hebt U een slecht humeur? Zet U dan
Zondagsavonds om 8 uur de radio maar aan
op de „National Broadcasting Corporation",
en in Uw slaap zult IJ nog tranen lachen!"
Wat is dat voor een uitzending, waarmee
de Amerikaansche radio-maatschappijen zoo
een groote reclame maken, en waarmee ze
het getal van hun luistervinken zoo gewel
dig vergrooten konden? Een wereldberoem
de komiek, een filmster, die de nieuwste
schlagers zingt, een groote tenor? Neen, niets
van dat alles. Er treden op: een onbekende
heer Smith, een onbekende juffrouw Brown.
Menschen uit het gewone leven, die anders
achter hun schrijfmachine zitten of achter
de toonbank staan, en zij zijn het, die de
populairste radio-uitzending in de Vereenig-
de Staten bestrijken.
Majoor Bowes heet de man, die, zooals
men daar in Amerika zoo mooi zegt, de
Amerikanen een kans gaf. Hij lanceerde het
amateursuurtje, en welk een succes deze in
val had, kan men wel daaruit zien, dat men
onlangs een straat in New-York naar hem
genoemd heeft. Maar niet alleen het publiek
houdt van hem en dankt aan hem de leukste
conversatie, maar ook de radio-maatschap
pijen achten hem als een persoonlijkheid,
wien het gelukte, wat de duurste radiozan
gers en de bestbetaalde opera-zangeressen
niet konden: de balans actief maken.
Hoe gaat dit optreden van onbe
kenden? Iederen ochtend kan men
zich bij Majoor Bowes aanmelden. Ie
der, die de drang en de roeping in
zich voelt, voor de microfoon op te
treden, wordt toegelaten. Dan ziet
men in den wachtkamer eensgezind
naast elkaar zitten, krantenverkoo-
pers, typistes, boekhouders, manne
quins, liftjongens, huismoeders, pak
jesdragers, schooljongens, advocaten,
brievenbestellers, dokters, dienst
meisjes en dames uit de beste gezel
schappen- en kringen. Zij willen al
lemaal gedichten opzeggen, liederen
zingen, een instrument bespelen, een
voordracht houden, moppen ver
tellen, diergeluiden nadoen, muziek
stukken uitvoeren, verhalen vertel
len, kortom, zij droomen er van,
voor den microfoon ontdekt te wor
den, carrière te maken en spoedig
een geliefde radioster te zijn. En voor
de eerste maal vinden zij hiertoe nu
de gelegenheid. Want sedert deze in
stelling in de U.S.A. zijn een heele
reeks onbekende namen bij het pu
bliek populair geworden.
Zoo was er bijvoorbeeld de werkelooze
steno-typiste, Doris Webster. Drie maanden
geleden zong zij een klein liefdes-liedje voor
den microfoon. Veertien dagen later was zij
de ster van het grootste cabaret van New-
York. Want de leiders van tooneel, en film
verzuimen natuurlijk niet, de aandacht van
het publiek op het debuut van een onbeken
de te richten. De arme zangleerares Mar-
guerite Rvan wilde, nadat haar huwelijk
mislukt was, zelfmoord plegen. Eerst probeer
de zij haar geluk nog eens voor den micro
foon. Het wonder geschiedde. Men was ver
rukt over haar zachte diepe stem. En on
langs heeft de kleine, onbekende Margue-
rite den weg naar Hollywood ingeslagen.
Nog sprookjesachtiger is de carrièrevaneen
werklooze, die te voet van Chtcago naar
New-York gegaan was, °m ™°r hij nog
op te treden. Na zijn aankomst had hJJ^nog
maar voor drie dagen geld. Z J
van beroemde tijdgenooten, die
radio spreken, hadden zoon succes clat hij
in een ommezien door een theater g
BeNAtuurHjk is het steeds maar één van de
honderd, die succes heeft. Maar de ge egen-
heid is er voor iedereen. Aan de anc
kant verheugen ook de luisteraars zie 1
deze gebeurtenis, zoodat de filmen zich a
over een slecht bezoek op Zondagavond be
klaagd hebben. Want het amateureuurtje is
van zelfsprekend vol conusche intermezzos.
Men schudt van het lachen wanneer een oud
heertje in een voordracht de jongenmanne
waarschuwt voor de slechte eigenschappen
van de meisjes, of wanneer ee1n„k.aPp®rf,a<J®
aria uit de „Barbier van Sevilla ten beste
geeft. Aan de andere kant voelen de luister
vinken: hier staat een van de onzen, ie
mand, die 't zelfde geheime verlangen voelt,
wat wij ook hebben. Wie zou ook niet eens
graag, wanneer hij met zijn vilten pantoi-
fels aan voor de radio zit, Clark Gable of
een Grace Moore wezen? Men weet immers,
dat in Amerika krantenjongens vaak million-
nair werden? En dit bewustzijn prikkelt den-
gene die voor de microfoon optreedt.
Iedere amateur, die voor den microfoon
wil optreden, moet voor Majoor Bowes
eerst een proeve van bekwaamheid afleg-
gen. Eerst, wanneer hij deze proef door-
staan heeft, krijgt hij zijn uitnoodiging om
op te treden. Tegelijkertijd verneemt hij
dan, hoeveel tijd men voor zijn optreden,
dat natuurlijk kort zijn moet, beschikbaar
heeft. Dan verschijnt de candidaat in zijn
Zondagsche jas, want niet alleen zijn stem
hoort men voor den eersten keer, maar
ook zijn persoon ziet men voor den eereten
keer. In Amerika is het namelijk de gewoon
te, dat bij alle uitzendingen ook publiek
aanwezig is. Onder de toeschouwers bevin
den zich ook vaak fimregisseurs, schouw-
burgdirectueren, en tanpressario's, die ho
pen, dat ze hier een sluimerend talent ont
dekken.
Het hoogtepunt van zoo'n uitvoering is
het oordeel van de luistervinken. Ieder, die
een radio bezit, neemt hartstochtelijk deel
aan de critiek en geeft, meestal direct tele
fonisch, of den volgenden dag op een brief
kaart, zijn meening ten beste, welke amateur
hem het best bevallen is, Bij duizenden ko
men de oordeelvellingen binnen, en de tele
foonjuffrouwen hebben gedurende dit uur
de handen vol. Wie de meeste stemmen
krijgt, kan er op rekenen, dat hij carrière
maakt. Hij wordt in ieder geval door de
„Broadcasting" zelf geëngageerd, om nog
meer opvoeringen te geven, en zijn foto ver
schijnt in de kranten. En daarmede is de
eerste schrede op den weg der roem ge
maakt.
CHINEESCHE INDUSTRIE MET
ONDERGANG BEDREIGD.
In de provincie Suiyuan is een conflict ont
staan tusschen Mongoolsche en Mandsjoe-
rijsche ongeregelde troepen, welke, naar
men beweert, versterkt zijn met eenige Ja-
pansche afdeelingen en de troepen der cen
trale regeering. Het conflict betreft de be
langrijke wolexjiort uit het Oostelijk deel van
Binnen-Mongolië. Als gevolg van dit conflict
wordt de oer-oude Chineesche tapijten-in
dustrie met ondergang bedreigd en de ge
heele Chineesche wolmarkt is er door ge
desorganiseerd.
Suiyuan produceert n.1. ongeveer 90 der
uitstekende, fijn en zachte wol, welke het
materiaal voor de bekende Peking- en
Tientsin-tapijten levert. Verder worden ge
weldige hoeveelheden van deze wol voor in-
dustrieele doeleinden van allerlei aard naar
alle deelen-der wereld gezonden. Vroeger
kreeg Amerika hiervan het leeuwenaandeel;
in de laatste twee jaar, en vooral in de af
geloopen twaalf maanden, is hierin echter
aanzienlijke wijziging gekomen en verreweg
het grootste deel van de wol wordt door Ja
pan gekocht en daar voor militaire doelein
den gebruikt. Dit heeft zoodanige vormen
aangenomen, dat de Noord-Chineesche ta
pijt- en wolfabrikanten aarzelen, grootere on*
drachten aan te nemen, omdat zij er niet Z6!
ker van zijn, of wel genoeg wol voorradig js
Thans hebben de exporteurs en agenten od
dracht gekregen, geheel geen bestellingen
meer aan te nemen en geen zaken meer te
doen, tot het resultaat van het conflict in
Suiyuan bekend wordt en een overzicht over
den toestand is verkregen.
Aangezien de tapijt- en wolindustrie een
belangrijk deel van de Chineesche economie
uitmaakt, zou haar ondergang een zwaren
slag zijn voor China. Anderzijds heeft Japan
de wol voor zijn leger noodig en het ont
breekt niet aan waarnemers, die er van
overtuigd zijn, dat Japan alles in het werk
zal stellen te voorkomen, dat de Chineesche
regeeringstroepen de ongeregelde troepen, die
Suiyuan binnengedrongen zijn, te verdrijven
en de provincie weer geheel en al in het
bezit van de Centrale regeering te brengen
De gebeurtenissen in Suiyuan, die van
veraf gezien, iets onduidelijks hebben, zijn
dus van niet te onderschatten beteekenis
en er is maar heel weinig noodig om het
conflict in een oorlog om te zetten.
Men vroeg verschillende acteurs en actri
ces in Hollywood, wat zij zouden doen, wan-
neer ze nog maar één dollar op zak hadden.
Dat de meeningen nogal uiteenliepen,
blijkt wel uit de volgende antwoorden:
Clark Gable: „Ik zou het geld gebruiken
om mij netjes te laten kappen en scheren
en dan zou ik naar een nieuw baantje uit
zien."
Jeanette MacDonald: „Ik zou den dollar
aan den eersten den besten bedelaar geven
in de hoop, dat het mij geluk zou brengen.
William Powell: „Als ik nog maar één
dollar had, zou ik kunnen ophouden met
aan mijn belasting te denken!"
Jean Harlow: „Ik zou naar de beste bios
coop in de stad gaan en probeeren mijn zon
gen te vergeten".
Robert Montgomery: „Ik zou den dollar
inwisselen tegen centen om mijzelf te doen
gelooven, dat ik een boel geld op zak had."
Myrna Loy: „Ik zou eens ernstig erover
gaan nadenken, hoe ik van dien éénen dollar
twee kon maken."
Louise Rainer: „Ik zou een plaats nemen
voor een operavoorstelling, om te probeeren
inspiratie te krijgen."
Wrginia Bruce: „Ik zou mijn kennissen en
familie te telegrafeeren om me te helpen.1*
Groucho Marx: „Wat is een dollar?"
Maureen O'Sullivan: „Erg practisch ben il{
niet aangelegd, maar ik geloof, dat ik voor
dien dollar voedsel in blik zou koopen, en
dan uitzien naar een baantje.
Johnny Weissmuller: Ik zou naar een
zwembad gaan en een demonstratie geven
voor elk bedrag."
Madge Evans: „Ik zou de tram pakken
naar de beste modehuizen in de stad en
daar solliciteeren naar een baantje als man«
nequin."
Cester Morris: ,Ik zou het geld bij' de races
op het beste paard zetten"
Rosalind Russel: „Ik zou hals over kop
Hollywood verlaten, om ergens anders m'n
brood te verdienen."
r
.nSpel.nd ^d;0;gS99er.
„w auto- ee te gro01
schepen werden toen naar San Sebastiaan
gestuurd, om daar de versterkingen te bom
bardeeren.
Intusschen maakte de uitrusting van de
„Canarias" en de „Baleares" goeden voort
gang. Van de moeilijkheden, die overwon
nen moesten worden, heeft de leek geen
voorstelling. De grootste moeilijkheid was
de kwestie der bemanning. Ben zeer groot
deel van de vroegere bemanning was we
gens onbetrouwbaarheid gearresteerd, ter
wijl het gedeelte, dat Franco gunstig ge
zind was, al over andere eenheden was ver
deeld. Aldus was men op vrijwilligers aan
gewezen en is het te verklaren, dat een aan
zienlijk deel der bemanning van de oor
logsbodems, die in handen der Nationalis
ten zijn, uit academisch gevormden bestaat.
Terwijl het meerendeel der vijandelijke
schepen door ernstige defecten in de ha
vens ligt, is de nationalistische vloot met
haar bemanning, waarvan slechts 20 pro
cent inderdaad zeelieden is, slagvaardig.
DON MORENO VERTELT.
Met ded man, die dit werk heeft volbracht,
zit ik in de admiraalskajuit van de .Cana
rias het vlaggeschip der nationalistische
vloot, Don Francisco Moreno Fernandez is
een slanke verschijning, met een energiek
voorkomen. Wij spreken over de blokkade.
„Gelooft U, Admiraal dat U met de U ter
beschikking staande schepen een effectieve
blokkade op Spanj es Oostkust kunt door
voeren? luidt mijn vraag.
De drie officieren lachen, dan begint Don
rrancisco Moreno:
„Ik wil U wel zeggen, wat ik ervan denk.
u weet, dat over onze mogelijkheden fan
tastische voorstellingen in omloop zijn. Men
gelooft, omdat ik erin geslaagd ben, deze en
-
.v.
De eerste onderwaterkrachtcentrale ter wereld bij Belgrado in Pomma
een paar andere schepen weer zeewaardig té
maken, dat thans het vraagstuk der blok"
kade is opgelost en de vijandige havens
reeds hermetisch zijn afgesloten. De Oost"
kust van Spanje is enkele duizenden mijlett
lang. Haar in één lijn te blokkeeren JS
slechts met een zeer groote vloot mogelijk-
Maar, zooals u weet, zijn van de Baleareö
Mallorca, Ibiza en Formentera in ons bezit,
terwijl Menorca rood is. De blokkade-lijn kan
dus ingekrompen worden. Maar ook dan zal
het nog de vraag zijn, of de blokkade wel
inderdaad effectief is. Thans is nog een deel
van onze vloot bezig met de blokkade van de
haven in Asturië en in het Baskenland. IK
heb deze schepen echter hier dringend noo
dig.
BLOKKADE WEINIG EFFECTIEF?
Onze vijand weet meestal zeer nauwkeu
rig, wat wij van plan zijn. Ofschoon ik me
mijn schip altijd 's nachts uitvaar en stee
met gedoofde lichten, weet men het twee
uren later reeds in Barcelona, zoo uitsteken®
werkt hun spionnagedienst; onmiddejui
stuurt Barcelona dan een paar vliegtuig®
op ons af, welke tegelijkertijd de naar Bare
lona varende transportschepen door hen
signalen waarschuwen. De transportschep®
vluchten dan in de Golf van Lion onder ae
Fransche kust, waar zij den dag afwacht®'1'
om vervolgens binnen de drie-mijlzone naa
erpignon te varen. Daar wachten zij w
tot het donker wordt en slippen op een gu
stig oogenblik den haven van Barcelona
binnen.
Even zwijgt de gcadmiraal. Een ordonnans
komt binnen, die een opvallende gelijken
net den admiraal vertoont. Moreno schij
nijn gedachten te raden. „Mag ik mijn neei
voorstellen?"
Ik vraag verder: „welke officieren dienen
bij de rooden?" n
„Hun namen ken ik nauwelijks, wij weten
mechts, dat er niet meer zijn dan 25. Ik
schouw ze als de grootste martelaren v
onze beweging." De admiraal noodigt ons m»
net hem het schip te bezichtigen. 1
"et er keurig uit. We gaan naar de com
nandobrug en zien het vliegveld van Ca -
De scheepsklok luidt. De vlaggcparade neen"
n aanvang. De vlag wordt neergelaten. Trom
nels roffelen en langzaam daalt de nac
over zee..»m
