Be watercatastrofe
in Aierika
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Wyshinski eischt de
doodstraf
Frankrijks
eeuwige angst
De Britsche
De strijd om het
Duitsche kind
troonopvolging
Wauters, opvolger van
Hei water daalt
Vandervelde
Buitenlandsch
Overzicht
Engelands verdedigings
systeem
UITGAVE! N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
V R IJ D A G
29 JANUARI 1937
65e JAARG. No. 7912
Echter nieuwe regenval
verwacht
Het Radek-proces
BELGIE
Bewapeningswaanzin
Grieksch stoomschip nabij de
Noordhinder in nood
HELDERSCHE COURANT
Honderdduizenden bewoners van de dalen
ivan Ohio en Mississippi hebben gister met
yreugde kunnen constateeren, dat het wa
ter allengs daalt.
Het was een verademing na dagen van
panischen angst en verschrikkelijke drei
ging.
Vast staat, dat tot dusver 235 personen bij
de overstroomingsramp om het leven zijn
gekomen, doch ongetwijfeld zullen, zegt Gn.
Press, de lijken van nog tallooze andere
slachtoffers worden aangetroffen, zoodra het
water tot normaal niveau zal zijn gedaald.
Het gigantische evacuatie-plan, waarom
trent gister melding werd gemaakt, is geheel
uitgevoerd.
Alle steden en dorpen, die in een omtrek
van tachtig kilometer links en rechts van
de Mississippi zijn gelegen, zijn ontruimd.
Het betrof hier een afstand van niet minder
dan 2300 kilometer, van Cairo tot New Or-
leans.
De influenza en longontsteking
breiden zich op tal van plaatsen
verder uit en nemen allengs een epi
demisch karakter aan.
Het gevaar voor typhus en dysen-
tery blijft eveneens nog steeds groot
aangezien geen zuiver drinkwater te
bekomen is.
Het is den ingenieurs gelukt, Cairo voor
een algeheele verwoesting te behoeden.
Niettemin zijn de dijken, welke enkele mij
len ten Noorden van de stad zijn .gelegen,
doorgebroken, tengevolge waarvan twee
dorpen volkomen zijn overstroomd.
Vooral in Cincinnati en Pittsburgh is het
water aanzienlijk teruggeloopen, terwijl ook
bij Louisville een lichte daling viel waar te
nemen.
In den staat Indiana is het water echter
weer gestegen, zoodat andermaal tien dor
pen moesten worden ontruimd. In allerijl
heeft zich een groot aantal hulpmanschappen
derwaarts begeven, teneinde het gevaar zoo
veel mogelijk te bestrijden.
De burgemeester van Memphis heeft alle
volmachten bekomen, teneinde de door hem
noodzakelijk geachte maatregelen te treffen.
Duizenden vluchtelingen uit allerlei streken
hebben in de stad een toevlucht gezocht.
Memphis vormt dan ook het hulp-centrum
voor het overstroomde gebied van de Bene-
den-Missisippi.
Manschappen van het Roode Kruis hebben
rond de stad een tentenkamp ingericht, waar
500.000 vluchtelingen kunnen worden opge
nomen.
Nieuwe regenval verwacht.
Ondanks het feit, dat het water van de
boven Ohio langzaam terugloopt, wordt een
verergering van den overstroomingsramp
gevreesd, daar nieuwe regenval voorspeld
is en de Mississippi steeds meer water toe
gevoerd krijgt. Met koortsachtige haast ver
sterkt men de dijken van de Mississippi en
zelfs veroordeelden helpen hierbij de troepen
en vrijwilligers. Tot dusver zijn 500 dooden
geteld, doch men gelooft dat ziekten boven
dien nog duizenden slachtoffers hebben ge-
eischt, waarvan vele begraven zijn zonder
dat men hun identiteit heeft kunnen vast
stellen. Pas over eenige weken zal men pre
cies kunnen zeggen hoe groot het aantal
dooden is. Men is van meening, dat het mil-
liarden dollars zal kosten om de getroffen ge
bieden weder in orde te brengen. Te Cincin
nati wordt de schade geraamd op 10 tot 15
millioen dollar en te Louisville op 100 mil-
lioen.
DE BEKLAAGDEN ONBEWOGEN.
Na de beëindiging van het plei
dooi, dat vier-en-een-half uur duur
de, eischte, naar Un. Press meldt, de
procureur-generaal van de Sovjet-
Unie, A. I. Wyshinski, in het op
zienbarende politieke proces, dat
daar gevoerd wordt, tegen alle ze
ventien beklaagden de doodstraf.
Bij het stellen van dezen eisch
verklaarde Wyshinski: „De wet
eischt in geval de schuld bewezen
wordt, den dood door den kogel,
welke straf alleen onder verzachten
de omstandigheden gewijzigd kan
worden".
Alle beklaagden hoorden den eisch
onbewogen aan. In de voor de toe
hoorders bestemde ruimte werden
de woorden van den procureur-gene
raal met luid applaus onderstreept.
Het requisitoir.
In zijn requisitoir van gisteren, zeide
Wyshinski, dat het proces als een schijnwer
per licht heeft gebracht in alle meest duiste
re en afschuwwekkende hoeken van de
Trotzkistische onderwereld. Hij wees er op,
in welk een verschrikkelijken afgrond het
contra-revolutionnaire Trotzkisme tenslotte
onherroepelijk verzonken is en hoe het reeds
lang tot de ergste baanbreker van het inter
nationale fascisme is geworden.
Wysjinski laat dan de verschillende be
klaagden de revue passeeren. Eerst de min
der belangrijke en daarna' de leiders Pjata-
kow, Radek en Sokolnikow, waarvan hij een
uitvoerige DOlitieke biografie geeft. Na er °P
gewezen te hebben dat de beklaagden zich
voor ieder als een politieke partij trachtten
voor te doen, verklaarde Wysjinki: men kan
zich er gemakkelijk van overtuigen, dat dit
geenszins een politieke partij is, doch een
bende misdadigers, die het agentschap van
een buitenlandsche spionnagedienst vormt.
Herinnerend aan de talrijke slachtoffers hun
ner sabotage, riep Wysjinski uit: hier voor
u zitten de moordenaars. Met deze bende
moordenaars, brandstichters, roovers, spion
nen, saboteurs en documentenvervalschers
kan wellicht de middeleeuwsche camorra
vergeleken worden.
Wysjinski geeft dan een opsomming van
de verschillende punten van het program
ma van het Trotzkistische anti-sovjet cen
trum o.a. samenwerking met het fascisme,
openlijke erkenning van de noodzakelijk
heid der restauratie van het kapitalisme in
de sovjet unie en de these betreffende den
nederlaag des sovjet-unie in den oorlog.
Op sterke bewapening
drongen.
aange-
Gisterenochtend 9.35 uur is de kamer bij
eengekomen ter bespreking van de lands
verdediging.
De links-republikeinsche afgevaardigde
Beauguitte vroeg, volgens Havas, wat Frank
rijk stelde tegenover de strategische we
gen, welke Duitschland aan zijn Westgrens
bouwt. Hij verlangde, dat in het grensge
bied autowegen worden aangelegd van mins
tens 12 meter breed.
Oud-minister De Chappedelaine achte het
noodig, dat Frankrijk den verloren tijd in
de aanvulling van de oorlogsvoorraden in
haalt. Tevens verlangde hij, dat het we
genstelsel verbeterd wordt, teneinde de mo
bilisatie te vergemakkelijken.
In het verder verloop van de de
batten over de landsverdediging
vroeg de links-democratische afge
vaardigde Coquillaud waarom men
in Frankrijk zes jaar noodig heeft
om een kruiser te bouwen, terwijl
men dit in Duitschland in drie of
zelfs in twee jaar doet.
Spreker spoorde de regeering aan, deel te
hemen aan den bewapeningswedloop.
Vervolgens sprak de radicaal-socialist
PotUt over de en rnrnWatie
van het leger. De grenzen moeten niet al
leen worden verdedigd door een defensie
systeem doch ook moet de mogelijkheid be
staan van een bliksemsnel beantwoorden
van een plotselingen aanval.
Verder drong hij aan op een verbetering
van de militaire opleiding en een verbete
ring van het materieel.
Nadat tenslotte nog Wiedeman Goiran
had aangedrongen op een verbetering van
het materieel van de luchtmacht, werd het
debat opgeschort tot hedenmiddag half 4.
De Maginot-linie niet voldoende
Quenette, onafhankelijk republikein, sprak
de meening uit, dat de Maginot-linie niet
voldoende is, omdat de vijand er iri het
Noorden omheen kan trekken. Daarom moet
er een mobiele, sterke strijdmacht zijn, die
tegenaanvallen kan doen. Er moeten tal
rijke aanvalswagens komen.
Nar aanleiding van een opmerking van
één der afgevaardigden zette minister Cot
dan uiteen, dat hij voorstander is van het
in de practijk brengen van eenheid der
luchtafweer in het land
Frédéric Dupont van de republikeinsche
federatie verklaarde vervolgens, dat naar
zijn meening de luchtmacht in Frankrijk
niet sterk genoeg is. Daladier bestreed dit.
Dupont verweet de Fransche luchtmacht
niet zoo actief te zijn als de Duitsche en
Italiaansche.
Voorts verweet spr. den minister van lucht
vaart gevolg te geven aan inblazingen van
het communistisch orgaan „Humanité" het
geen minister Cot weerlegde.
De rad.soc. afgevaardigde Archimbaud
vroeg dan naar de voornemens der regee
ring ten aanzien van de Duitsche bewa
peningen, waarbij hij vooral den nadruk
legde op de kwestie van het troepenaantal
a.t in PnUcz-blnnd zoo veel grooter is.
Elisabeth Kroonprinses.
Het wetsontwerp betreffende het regent
schap waarvan de tekst gister is gepubli
ceerd, bepaalt, zegt Reuter, dat een regent
schap zal worden ingesteld ingeval een
vorst den achttienjarigen leeftijd nog niet
heeft bereikt, of wanneer de vorst door
ziekte niet in staat is zijn functie uit te
oefenen. Regent zal zijn de persoon, die in
de orde der troonopvolging eerste in rang
is. De regent zal niet de bevoegdheid heb
ben goedkeuring te hechten aan een wets
ontwerp, waarin de orde der troonopvol
ging wordt gewijzigd of besluiten worden
genomen aangaande denProtestantschen
godsdienst. Wanneer de vorst jonger is dan
achttien jaar en niet gehuwd zal zijn moe
der regentes zijn.
Kroonprinses Elisabeth.
Verder voorziet het wetsontwerp in de
eventueele voogdij over den persoon van
den vorst en in het geval dat de vorst be
paalde koninklijke functies kan delegeeren,
waarbij is bepaald, dat de bevoegdheid om
het parlement te ontbinden niet kan wor
den gedelegeerd, tenzij de vorst hiervoor
uitdrukkelijk Opdracht heeft gegeven.
Havas meldt nader 'ui! Londen dat de mi
nister van binnenlandsche zaken gister in
het Lagerhuis op een desbetreffende vraag
heeft geantwoord, dat de regeering niet het
voornemen heeft een wetsontwerp in te die
nen om te bepalen dat Prinses Elisabeth de
eenige troonopvolgster is, aangezien daar
omtrent geenerlei twijfel bestaat.
Hulde aan de aftredende.
Om twaalf uur gistermiddag heeft Van
Zeeland koning Leopold rapport uitge
bracht over den politieken toestand met het
oog op het aftreden van Vandervelde.
De koning heeft het ontslag van Vander
velde aanvaard en de benoeming van Ar-
thur Wauters, directeur van „Le Peuple"
als diens opvolger goedgekeurd.
Het kabinet is vanmiddag te kwart voor
twee onder presidium van Van Zeeland bij
eengekomen.
De mnister-president heeft tijdens de zit-
ting een verklaring afgelegd over het aftre
den van minister Vanderveld.
Hij zeide, dat er nooit een tegenstelling
had bestaan tusschen Vandervelde en de
regeering op belangrijke punten en dat alle
door het kabinet genomen besluiten met
algemeene stemmen aangenomen waren.
Niettemin heeft minister Vandervelde, om
in de lijn te blijven van de nationale een
heid, bij zekere maatregelen, waartoe door
de regeering werd besloten, zijn gevoelens
geweld moeten aandoen.
De gewetenscrisis, waarmede Vandervelde
sinds verscheidene maanden te kampen had,
kon niet zonder gevolg blijven voor de wijze
waarop hij tegelijkertijd zijn eigen taak en
de ontwikkeling van de regeeringsactie zag.
De schakeeringen, die aan den dag traden
tusschen zijn eigen opvattingen en de ge
dragslijn, die spr. noodzakelijk achtte voor
een nationale regeering, werden duidelijker
Onder deze omstandigheden herhaalde
Vandervelde zijn verzoek tot ontslag, dat hij
tevoren reeds had gedaan.
Voortgaande bracht de premier hulde aan
Vandervelde, waaraan hij toevoegde, dat
Vandervelde van opvatting is, dat niets is
gewijzigd in de diepgaande redenen, die de
drie groote partijen verplichten, haar sa
menwerking in het belang van het land
voort te zetten.
EEN NIEUW BRITSCH BOMBARDE
MENTSVLIEGTUIG.
Op het oogenblik worden de proefnemin
gen met den eendekker „Arrow" voortge
zet. Men beschouwt dit toestel als een van
de zwaarste tot nog toe gebouwde bombar
dementsvliegtuigen. Alles is gereed om f it
type vliegtuig in serie te fabrieeren.
Wij hebben van de week mogen wijzen op
eenige lichtteekenen aan den overigens nog
dreigenden Europeeschen politieken hemel.
Daar was bij verschillende groote mogend
heden het verlangen naar toenadering. Het
gunstige commentaar van Duitschland, op
de redevoering van den Franschen minister
president, Blum, was een van de verschijn
selen daarvan. We hebben nog op andere
kenmerken gewezen. Het was verheugend
deze klanken te mogen beluisteren in het
Europa-orkest, dat overigens nog zoo somber
van toon is.
Vandaag moeten we wijzen op eenige ver
schijnselen, die niet bemoedigend zijn en
geen reden geven tot optimisme voor de
toekomst. We bedoelen de bewapeningswaan
zin, die deze week op nieuw de aandacht
vroeg, door de stappen die afgevaardigden
in de Fransche Kamer, zoowel als in het
Engelsche Lagerhuis hebben gemeend te
moeten doen, om bij hun regeeringen op een
versnelling en uitbreiding der bewapening te
moeten aandringen. Als oorzaak daarvan
moet beschouwd worden de Duitsche bewa
pening, terwijl de ervaringen in Spanie er
waarschijnlijk ook niet vreemd aan zullen
zijn.
Nu bewapenen Frankrijk en Engeland na
tuurlijk... defensief, en Duitschland doet dat
ook. Rusland en Italië bewapenen zich, naar
zij beweren, met hetzelfde doel. Maar onder-
tusschen wordt Europa een kruitvat en de
geringste uitbarsting kant een lont erin wer
pen, die tot de zoo gevreesde en ontzettende
uitbarsting leidt.
In beide landen (Frankrijk en Engeland),
zoo schreef de Nw. Rott. Crt. gisterenavond,
vervult het de bevolking met zorg, dat de
particuliere wapenindustrie niet meer in
staat is het tempo der bewapening bij te
houden. In Engeiand heeft de vliegtuigin
dustrie het voor de plannen benoodigde aan
tal vliegtuigen niet kunnen leveren. Sir Tho
mas Inskip heeft een overzicht gegeven van
den stand der uitbreiding van het productie
apparaat.
De Fransche ministerraad gaat nog dras
tischer te werk. Dinsdagmorgen besloot hij
tot de onteigening van vliegtuigfabrieken,
terwijl hij tegelijkertijd een decreet goed
keurde, waarin de financieele deelneming
van den staat in wapenfabrieken wordt ge
regeld.
Dat is een somber beeld. De N. R. Crt. zegt,
in een artikel over de „bewapeningswedloop
o.m.:
Nimmer was de bewapeningswed
loop feller dan thans. Desondanks
wordt voortdurend druk geoefend om
die snelheid te verhoogen. Dat wijst
erop, wat men in sommige landen
van de versterking van de weer
macht verwacht, hoezeer men in an
dere landen een oorlog vreest
Men pleegt aan te nemen, dat in een toe-
komstigen oorlog het materiaal een veel
grootere rol zal spelen dan in vroegere oor
logen. Het materiaal, dat thans gebruikt
wordt, is van veel ingewikkelder constructie
dan ooit tevoren is gebruikt.
Sinds den grooten ootlog hebben
wij de droevige ervaring moeten op
doen, dat nieuwe technische vindin
gen en verbeteringen voor alles in
de weermacht worden toegepast.
De invloed van de techniek op de effec
tieve kracht van de weermacht is dan ook
zeer groot. De strijd tusschen aanvals- en af-
weerwapen wordt in belangrijke mate door
de techniek beheerscht. Dit kan zijn invloed
op de wapeningspolitiek der landen niet
missen.
Verkiezfngsboodschap van Baldwin
Baldwin heeft den conservatieven candi-
daat, Grant Ferris, voor de tusschentijdsche
verkiezing in St. Pancras een boodschap ge
zonden, waarin hij o.m. het volgende zegt:
BALDWIN.
„De op het oogenblik overheerschende
kwestie is het behoud van den vrede. Voor
het waarborgen van onze veiligheid is het
van essentieel belang, dat wij een machtiger
verdedigingssysteem hebben, ofschoon wij
allen gelooven, dat de tijd nabij is, waarop
wij de andere naties zullen kunnen overre
den een overeenkomst aan te gaan betreffen
de gemeenschappelijke bewapeningsvermin
dering.
De nationale regeering heeft in den afge-
loopen tijd niet zonder succes voor den vrede
gewerkt. Terwijl andere overijlde oplossin
gen kunnen bepleiten, zooals inmenging in
den Spaanschen burgeroorlog, wenscht de
nationale regeering voor den toekomstigen
vrede te werken.
Het land immers is noch voor het fascis
me, noch voor het communisme gemaakt en
wenscht geenszins te worden betrokken in
een conflict tusschen deze twee extremisti
sche ideologieën:
Twee sleepbooten derwaarts ver
trokken.
Het Grieksche stoomschip „Phaeton", ge
bouwd in 1913, groot bruto 4168 en netto 2570
registerton, toebehoorende aan de reederij
N. G. Livanos te Piraeus, varende met be
stemming van Nechochea naar Antwerpen,
vroeg gisteren dringend sleepbootassisten-
tie. De positie van het schip was 51 graden
32 minuten noorderbreedte en 2 graden 27
minuten oosterlengte, d.i. ongeveer nabij het
lichtschip Noord-Hinder.
De sleepbooten „Noordzee' en „Goliath"
uit Vlissingen zijn onmiddellijk naar het
schip vertrokken. De zee was zeer onstuimig
en er staat een zeer krachtige oostenwind.
Naderhand bleek, dat het schip geen sleep
boothulp meer noodig had. Het had aan den
grond gezeten, doch was op eigen kracht,
zonder lekkage op te loopen, vlot gekomen.
Het stoomde op eigen kracht naar Antwer
pen; de sleepbooten keerden naar hun ba
sis, Vlissingen, terug.
Kanselverklaringen in de Beier-
sche kerken.
Zondag J.l. is volgens de Msb. in de R.K.
kerken \an de Beiersche hoofdstad Muen-
chen van den kansel een verklaring voorge
lezen, welke zich uiterst scherp keert tegen
de propaganda van nationaal socialistische
zijde voor de gemeenschapsschool.
De verklaring luidt:
„Aan de katholieke ouders van Muenchen.
Zondag a.s. vindt te Muenchen de inschrij
ving plaats voor de scholen. Reeds in de af-
geloopen week zijn de leerkrachten van of
ficieel e zijde aangespoord tot het voeren van
propaganda voor de gemeenschapsschool. De
ouders werden tot dit doel uitgenoodigd, op
de scholen te komen of tehuis bezocht. Par
tijinstanties kwamen voor de propaganda in
actie en zelfs de kinderen werden op onver
antwoordelijke wijze in den schoolstrijd be
trokken.
Wij zouden ons geweten zwaar belasten
indien wij in dit beslissend uur zouden zwij
gen. Want het is niet waar, wanneer u ge
zegd wordt, dat in de gemeenschapsschool
de godsdienstige opvoeding even goed ver
zekerd is als in de bijzondere school
Reeds b.v. heeft men in een ge
meenschapsschool te Regensburg
den katholieken kinderen het ma
ken van het H. Kruisteeken en het
vouwen der handen bij het bidden
verboden. Reeds heeft men hier en
daar het Kruis uit de scholen ver
wijderd. Reeds werd van verant
woordelijke zijde tijdens een ver
plichte bijeenkomst der onderwij-
zere te Munchen de grondwaarheid
van het christendom belachelijk ge
maakt.
Aan zulke gevaren een einde te maken
is den katholieken ouders een recht en een
plicht. Het is hun recht, want de bijzondere
school is staatsrechtelijk gewaarborgd. Het
is een plicht, want slechts in de bijzondere
school zijn alle opvoedende krachten, ook de
godsdienstige tot een sterke eenheid sa
mengevat en daardoor alleen is de wegnaar
een werkelijk godsdienstige opvoeding ver
zekerd.
Daarom katholieke oudere, laat u niet mis
leiden en blijft trouw aan de bijzondere
school. Schoolfeesten en spelen en zelfs ge
schenken voor uw kleinen mogen u niet
weerhouden, den ernst van uw beslissing in
te zien. Meldt uw kinderen (Zaterdag a.s.)
aan voor de bijzondere school.
Meldt de kinderen die reeds de gemeen
schapsschool bezoeken, weer aan voor de
bijzondere school. Handteekeningen, welke
vóór den wettelijken inschrijvingstermijn
van u gevraagd worden, zijn wettelijk niet
geldig! In het bewustzijn van onze verant
woordelijkheid tegenover God en geleid door
liefde en zorg voor de katholieke jeugd, spo
ren wij u dringend aan: Zendt uw kinderen
naar de „bijzondere school"!
t