Geen vrijwilligers meer
naar Spanje
De presidentsverkiezing
in Finland
Geen afstand
Heeft Franco de
meeste kans?
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Communistische
van Britsch gebied
Dantzig bij
Duitschland
BuUenlandsch
Overzicht
Samenwerking van alle
groote mogendheden bereikt
REIST PER WACO
16 FEBRUARI 1937
UITGAVE. N.V, DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 65e JAARG- No. 7927
Accoord reeds Zaterdag
a«s. van kracht
propaganda in Engeland
Verstandige houding van den
Oostenrijkschen Bondskanselier
Ook Polen ontkent
Amerika wenscht geen
kapitaalinvoer
AUTOBUSDIENSTEN
Inlichtingen WACO,
Kanaalw.137, Den Helder, tel. 773
DINSDAG
HELDERSCHE COURANT
Gisterenmiddag om 16 uur 30 is in
het Foreign Office, onder praesidium
van lord Plymouth, de sub-commissie
van de ambassadeurs, bijgestaan
door hun deskundigen, bijeengeko
men, teneinde de situatie te bespre
ken, welke geschapen is door de wei
gering van Portugal, zich te onder
werpen aan de voorgenomen controle
op de maatregelen tot niet-inmenging
in den Spaanschen burgeroorlog.
Men is volgens Havas tot overeen- 1
stemming gekomen op twee be
langrijke punten:
lo. ten aanzien van het verbod van
vrijwilligerstransporten naar Span
je, welk verbod met ingang van Za
terdag aanstaande effectief zal wor
den;
2e. ten aanzien van de algemeene
lijnen van 'n controleplan hetwelk
na in bijzonderheden te zijn uitge
werkt, met ingang van 6 Maart a.s.
zal kunnen worden toegepast.
Naar Reuter nog meldt voorziet het con
trole-ontwerp de instelling van een bewa
kingscordon ter zee en te land rond Spanje,
teneinde iederen toevoer van oorlogsmate
riaal of zending van vrijwilligers onmoge
lijk te maken.
Eventueele pogingen tot schending der
overeenkomst zullen onmiddellijk ter kennis
worden gebracht van de niet-inmengingscom-
missie.
De voorstellen van het ambassadeurs-co
mité zullen morgen aan de plenum-zitting
van de interventie-commissie nog worden
voorgelegd, maar het is zeker, dat ze ook
daar zullen worden goedgekeurd.
Opmerkelijk was in de zitting van het
ambassadeurs-comité de eensgezinde samen
werking van alle groote mogendheden.
De Portugeesche gedelegeerde is nog steeds
niet in 't bezit van nieuwe instructies zijner
regeering. Men weet dus nog niet, of de jong
ste pogingen van de Britsche regeering, om
Portugal zijn verzet tegen de plannen der
non-interventie-commissie te doen opgeven,
te Lissabon succes hebben gehad.
Britsche torpedobootjagers
schoten.
be-
Voor de eerste maal zijn, volgens een Un.
Press bericht, in den Spaanschen burgeroor
log Britsche zeestrijdkrachten tot gevechts
handelingen gedwongen. Een groot vliegtuig
wierp gisteren zes bommen in de nabijheid
van de beide Britsche torpedojagers „Ha-
vack" en „Gipsy", zonder echter een treffer
te maken.
De torpedojagers zagen zich genoodzaakt
het vuur te beantwoorden.
De gebeurtenis speelde zich 1520 mijlen
van Kaap Tenes af.
De opperbevelhebber van de Britsche
homefleet, Sir Rodger Backhouse, heeft den
Britschen consul in Palma verzocht, ener
giek bij de Spaansche nationalistische auto
riteiten te protesteeren tegen de bombardee
ring van twee Britsche destroyers door witte
Vliegtuigen aan de Algerijnsche kust.
Soortgelijke instructies heeft de Engelsche
ambassadeur in Spanje, sir Henry Chilton,
die momenteel in Hendaye vertoeft, ontvan
gen.
De beide Britsche destroyers bevonden zich
naar verluidt, op weg van Gibraltar naar
Malta, toen nationalistische vliegtuigen ver
schenen en zes bommen naar omlaag
Wierpen.
De Engelsche eenheden hebben, zooals ge
weld, den aanval met artillerievuur beant
woord.
Daarop verdwenen de vliegtuigen in de
richting van de Balearen.
Hevige gevechten aan de oevers
der Jarama.
Ook gisteren werd op de slagvelden van
Nieuw-Castilië, aan de oevers van de Jara
ma, hevig om het lot van de Spaansche
hoofdstad gestreden.
De troepen van generaal Franco zetten,
volgens Un. Press, hun offensief voort met
het doel, alle wegen, welke van de Levant-
kust naar Madrid voeren, in hun bezit te
krijgen.
Het verbitterst wordt momenteel om Ar-
ganda gevochten, waar een afdeeling der
internationale brigade, welke ter verster
king van de aanzienlijk gedecimeerde re-
geerings miliciens op dit strategisch belang
rijk punt was geconcentreerd, vertwijfelden
tegenstand bood.
Uit het hoofdkwartier van generaal Va-
rela wordt gemeld, dat de aanvallers de
stellingen der regeeringstroepen, die in het
bezit waren van drie tanks, hebben over
rompeld en het gebied tuschen Arganda en
het Zuidelijker gelegen plaatsje Pezales de
Tajuna zijn binnengedrongen.
Ten Zuiden van Madrid, vlak voor de To-
ledobrug, ondernamen de regeeringscolon-
nes een aanval op de vlak voor Madrid lig
gende Franco-troepen. Met zware verliezen
moesten de roode aanvallers naar hun uit
gangsposities terugkeeren.
Uit de gevechtshandelingen van gis
teren op het Jarama-front conclu-
deeren militaire deskundigen, dat het
doel van Franco hierin bestaat, de
verbinding tusschen de Levantkust
en de hoofdstad volkomen te onder
breken. Het is waarschijnlijk, dat de
troepen van den rechter-vleugel van
de armee van generaal Franco be
vel zullen krijgen, niet slechts den
hoofdweg Madrid-Valencia te bezet
ten, doch tevens alle zijwegen ten
Noorden van deze voor de levens
middelenvoorziening van de hoofd
stad zoo belangrijke route.
Vermoedelijk zal daarenboven een offen
sief in Noord-Oostelijke richting worden ge
opend tegen het Campo Real.
Daardoor zouden de belangrijke zijwegen
van den verbindingsweg Madrid-Guadala-
jara onder controle der witten komen.
Van het Zuidelijk front worden geen noe
menswaardige acties gemeld.
Generaal Queipo de Llano heeft verklaard
dat alvorens zijn troepen den opmarsch
naar Almeria zullen voortzetten, zij alle
veroverde stellingen zullen consolideeren en
de Siërra Nevada van de verspreide regee-
ringscolonnes zullen zuiveren.
Hij zal alles in het werk stellen, teneinde
een flankaanval op zijn colonnes tijdens den
opmarsch naar Almeria onmogelijk te ma
ken.
De Britsche regeering protesteer
de reeds in Moskou.
Londen 15 Febr. (Havas A.N.P.) In het
Lagerhuis vestigde gister de conservatieve
kapitein Ramsay de aandacht van de regee
ring op het nauwe verband tusschen de re
geering van de Sovjet-Unie en de derde in
ternationale en op de activiteit van dit
lichaam, welke tegenstrijdig is met de Brit
sche belangen en de politiek en de idealen
van den volkenbond.
Lord Cranborne verklaarde te weten, dat
de. derde internationale door middel van de
Britsche communistische partij propaganda
voert in Engeland. Dit is reeds herhaalde
malen ter kennis van de Russische regeering
gebracht, doch deze wees alle verantwoorde
lijkheid van de hand. De Britsche regeering
antwoordde hier op, dat zij dit antwoord
niet kon aanvaarden en zal ook in de toe
komst energiek blijven protesteeren.
Lord Cranborne voegde hieraan toe, dat
het hem niet wenschelijk leek de activiteit
van de derde internationale ter sprake te
brengen te Geneve.
177 van de 300 stemmen voor
Kallio.
De verkiezing van minister-presi
dent van de Finsche republiek, ge
schiedde bij de tweede stemming,
toen Kallio 177 van de 300 stemmen
verwierf.
Hoe de verkiezing geschiedde.
Stahlberg bij de eerste stemming
bijna gekozen.
Bijna alle leden van het diplomatieke
corps en tal van persvertegenwoordigers
hebben de verkiezing voor het president
schap der republiek bijgewoond.
Kallio presideerde als minister-president
de bijeenkomst der kiesmannen. Bij de
eerste stemming behaalde Svinhoefvoed (af
tredend) 94 stemmen, (18 van de vader-
landsche volksbeweging, 68 van de lijst-
Svinhoefvoed en acht „Zweedsche stem
men" Kallio verwierf slechts 56 stemmen
van zijn partijgenooten, terwijl de vroegere
president Stahlberg 150 stemmen verkreeg,
d. i. juist 1 stem minder dan de vereischte
meerderheid.
Bij de tweede stemming verklaarden de
socialisten, die eerst Stahlberg hadden ge
stemd, zich voor Kallio, die daardoor 177
stemmen behaalde.
Stahlberg verkreeg slechts 119 stemmen en
Svinhoefvoed 104 stemmen.
Kallio zal on 1 Maart a s. fn functie tre-
Het probleem is te Londen niet
in overweging genomen.
In het Lagerhuis heeft, volgens
de Londensche corr. van het Hsbl.,
de conservatief Vyvyan Adams den
onderminister van Buitenlandsche
Zaken de vraag gesteld, of hij be
reid was. ten einde „misplaatste ver
wachtingen uit den weg te ruimen",
in onomwonden bewoordingen te
verklaren, dat de regeering er niet
aan denken kan aan Duitschland
eenig grondgebied af te staan dat
thans onder Britsch beheer staat."
Het antwoord van Lord Cranborne
was: „Zooals ik reeds eerder heb
medegedeeld heeft de Britsche re
geering dit probleem niet in overwe
ging genomen.
Adams vroeg daarop of er geen discussies
over deze kwestie konden worden gehou
den. waarop Cranborne antwoordde, dat dit
in zijn antwoord besloten was.
In antwoord op een vraag van Olliver
Locker Lampson zeide de onder-minister,
dat de onlangs gehouden besprekingen tus
schen lord Halifax en Von Ribbentrop in
geen enkel opzicht werkelijke onderhande
lingen konden worden genoemd. Het waren
louter gedaehtenwisselingen over een aantal
belangrijke kwesties geweest.
De conservatief Duncan Sandvs: „Heeft
de onder-minister begrepen met hoeveel vol
doening het volk zal vernemen, dat in weer
wil van de vele verklaringen in Duitschland
over de koloniale kwestie worden afgelegd,
de Britsche regeering het geen oogenblik
noodig heeft geacht de zaak in overweging
te nemen?"
Sir Henry Page Croft: „Wil de ondermi
nister ons de verzekering geven, dat stap
pen zullen worden genomen om het ver
spreiden van berichten te verhinderen, die
de politiek der regeering niet weergeven?"
Lord Cranborne: „Dit is' geen vraag die tot
mij moet worden gericht,"
De heer Duncan Sandvs heeft na afloop
een motie in het Lagerhuis ingediend in de
volgende bewoordingen: „Het Huis stelt
met voldoening vast. dat den Duitschen
kolonialen eischen ten spijt, de Britsche re
geering den afstand van grondgebied niet
in overweging neemt," Hij verwacht groo-
ten steun voor deze motie.
TREIN ONTSPOORD IN ENGELAND.
De expres-trein YorkLowestoft is bij
Sleaford, in het graafschap Lincoln ont
spoord. De locomotief en zes wagons reden
tegen een blokhuisje, waarin spoorwegarbei
ders waren gezeten. Drie der arbeiders wer
den gedood, drie gewond. Ook talrijke reizi
gers liepen verwondingen op. De locomo
tief en de zes wagens werden vernield.
ECHTSCHEIDING AAN HET DEENSCHE
HOF
Officieel wordt medegedeeld dat de Deen-
sche Koning op verzoek van Prins en Prin
ses Erik hun huwelijk heeft ontbonden. Ten
gevolge van deze echtscheiding verliest de
echtgenoote van den Prins haar Prinselijke
Hoogheid en de titel barones van Rosen-
borg en maakt zij geen deel meer uit van de
Koninklijke familie.
Svinhoefvoed, aftredend president van
Finland.
den. Men verwacht, dat de tegenwoordige
regeering dan direct zal aftreden en dat
een nieuwe regeering wat meer naar links
georienteerd zal zijn.
Kyösti Kallio werd in 1873 geboren en is
thans dus 63 jaar oud. Hij is landeigenaar
en sinds 1904 lid van den Finschen Land
dag. Sedert 1920 is hij 14 zittingsperioden
van het Huis voorzitter geweest. Van 1917
—1922 was hij Minister van Landbouw en
in 1925 Minister van Verkeerswezen. Bo
vendien was hij Minister-president van 1922
—1924, van 1925—1926, van 1929—1930 en ook
in het thans nog zittende kabinet, dat in
October j.1. aan het bewind kwam.
Voorts heeft Kallio een belangrijke positie
in de Bank van Finland. Kallio spreekt
slechts het Finsch, terwijl hij tegen de in
voering van het Zweedsch is. De in 1918 in
gevoerde Landbouwwet is naar hem ge
noemd.
Geen experimenten die Oosten
rijk in een of andere richting
drijven.
Schuschnigg, de Oostenrijksche bondskan
selier, heeft het noodig geacht, voor de
komst van den Duitschen Minister van bui
tenlandsche zaken, von Neurath, nog eens
even de positie en de koers van Oostenrijk
te bepalen. Dat heeft zijn nut, omdat in Oos
tenrijk twee sterke stroomingen bestaan, die
van een dergelijk bezoek misbruik zouden
kunnen maken in een of andere bepaalde
richting. Schuschnigg heeft daarom duide
lijk te kennen gegeven dat hij in geen ge
val experimenten wenscht.
Men kan niet genoeg den nadruk
leggen op het besluit paal en perk te
stellen aan de Groot-Duitsche propa
ganda, op het oogenblik dat Weenen
zich gereed maakt den Duitschen
minister van buitenlandsche zaken
te ontvangen, zoo zeide de bondskan
selier in een rede te Weenen, voor
1500 leiders van het Vaderlandsche
front gehouden.
Dat was 'de houding naar het eene front
in Oostenrijk. Het andere gevaar voor het
land is de te sterke monarchistische stroo
ming, waarvoor het land nog niet rijp is.
De monarchistische propaganda
moet ondergeschikt blijven aan de
binnen- en buitenlandsche politiek
van het nieuwe Oostenrijk zoo heette
het voor deze groep. Alleen de leiders
van den staat kunnen eventueel
door een volksstemming een be
slissing uitlokken. Op deze wijze
handelt men in het belang van het
volk, het land en het huis van
Oostenrijk, betoogde de bondskan-
zelier.
Het is goed, zoo zeiden we in het begin,
dat Schuschnigg, zich zoo duidelijk uitge
sproken heeft en dat beide groepen weten
waar ze aan toe zijn. Want niet alleen voor
Oostenrijk is een zwenking naar een van
de beide kanten, aansluiting bij Duitschland
of herstel van de monarchie, van beteekenis
maar in het bijzonder ook voor de Kleine
Entente en daardoor ook voor Europa.
De landen der Kleine Entente staan voor
een uiterst moeilijk dilemma, zoo schreef de
N.R.Crt. gisterenavond, in verband met deze
geschiedenis. Het blad vervolgt dan:
De Anschlusz beteekent een verscherping
van den Duitschen invloed in het Donau-
hekken, die op zichzelf onaangenaam is.
Maar de invloed hiervan is minder direct
dan die van het herstel der Habsburgers
Want daarmede zou voor Tsjechoslowakije
en Zuid-Slavië opnieuw de zoo moeizaam
verkregen en nog steeds groeiende vereeni-
ging der verschillende groepen in den staat
in gevaar gebracht worden. Een katholiek
Oostenrijk kan nu eenmaal op de katholie
ke deelen van de bevolkingen der nabuur-
staten een zekere aantrekkingskracht oefe
nen.
Ook is in deze landen de vrees levendig,
dat een eventueele restauratie zich niet tot
Oostenrijk zal beperken. Men zal dus deug-
delü1-" garanties verlangen, dat dit niet tot
de wedergeboorte van de dubbele monarchie
za] i"-earvoor men zeer bevreesd is.
Het zal intusschon interessant zijn te
vernemen, hoe von Neurath de belangen
van zijn land zal verdedigen, nu de Oosten
rijksche bondskanselier zoo duidelijk in een
richting stuurt, die niet de Duitsche is,
meent het blad.
We mogen dus wel de komst van von Neu
rath met belangstelling ter— - zien, even
als het resultaat van de te voeren bespre
kingen.
VERONTWAARDIGING TE BER
LIJN OVER DE VERSPREIDE
GERUCHTEN.
Het van Fransche zijde verspreide bericht,
dat tijdens de aanstaande politieke jacht
partij in Polen de beslissing zou vallen
over een definitieve aansluiting van
Dantzig bij Polen wordt thans op heftige
wijze door de Duitsche pers tegengesproken.
Meer dan 24 uur, zegt Havas, heeft de
Duitsche pers over die berichten gezwegen,
maar gistermiddag is haar verontwaardi
ging plotseling losgebroken, echter zij be
antwoordt de buitenlandsche perscommen
taren uitsluitend met beleedigingen.
Aanleiding tot de commentaren en ver
onderstellingen, in de buitenlandsche bla
den, nopens Duitschlands bedoelingen in
Dantzig was de Vrijdag j.1. door Goebbels
in de Deutschland-Halle te Berlijn voor een
auditorium van twintigduizend menschen
gehouden rede.
De Duitsche minister zeide daar o.m.
„Wij zijn er in geslaagd, dragelijke relaties
te vestigen tusschen Duitschland en Po
len. Wii hopen zelfs dat thans de Dantzig-
kwestie voor goed kan worden opgelost".
Deze mededeeling werd door de duizenden
toehoorders met een storm van applaus be
groet. In een, een dag of acht te voren te
Hamburg gehouden rede had Goebbels wel
over Polen, echter niet over Dantzig, ge
sproken.
Ook Polen dementeert.
Het Poolsche telegraafagentschap publi
ceert het volgende officieele communiqué:
„In verband met de aankondiging van het
bezoek van minister-president Goering aan
Polen, waar hij zal deelnemen aan de jaar-
lijksche jachtpartij van den president der
republiek in de wouden van Bialowit3ja,
heeft de buitenlandsch pers dwaze berich
ten verspreid aangaande Danzig; een veel-
beteekenend feit op het oogenblik, dat het
probleem der vrije stad na de laatste be
raadslagingen van den volkenbondsraad op
nieuw in normale banen is geleid en de
nieuwe hooge commissaris van den volken
bond zich naar Danzig begeeft om zijn post
te gaan bezetten...
De verspreiding van berichten, welke te
gelijkertijd alarmeerend en uit de lucht ge
grepen zijn, kan op zoo'n oogenblik slechts
ten doel hebben, de openbare meening op
een dwaalspoor te brengen."
Belasting overwogen.
Morgenthau, de Amerikaansche Staats
secretaris van financiën, onderstaatssecreta
ris MagilL die een deskundige is op belas
tinggebied en Eccles, de president van de
Federal Reserve Board, hebben gedurende
twee uur gesproken over maatregelen den
invoer van kapitaal te belemmeren. Het is
mogelijk, dat men een belasting zal heffen op
het invoeren van buitenlandsche kapitalen
in de Vereenigde Staten.
f
Eden verwacht een zege der na
tionalisten.
Het is een correspondent van de „Secoio
della Sera" gelukt, het vacantieverblijf van
den Britschen minister van buitenlandsche
zaken Eden te ontdekken. Deze vertoeft te
Saint Jean du Cap Ferrat bij Nice, waar hij
logeert bij zijn zuster, de hertogin van War-
wick.
Eden stond den correspondent toe, hem
enkele vragen te stellen. Deze vroeg, welke
beteekenis men in diplomatieke en politieke
kringen toekent aan het jongste accoord tusr
schen Italië en Engeland.
Eden antwoordde, dat deze overeenkomst
een definitieve regeling in de Middelland-
sche Zee mogelijk maakte, terwijl 't de ver
betering der handelsbetrekkingen zou bevor
deren. Daarom wordt dit accoord in Enge
land zoo op prijs gesteld.
Ten aanzien van het onderhoud tusschen
Ciano en den Turkschen minister van bui
tenlandsche zaken Rüstü Aras, zeide Eden,
dat dit een logisch gevolg was van het
BritschItaliaansche accoord. Een Itali-
aansch—Turksche overeenkomst zal er toe
bijdragen den vrede in de Middellandsche
Zee te handhaven.
Op een desbetreffende vraag, ant
woordde minister Eden, dat men er
in Engeland tegenwoordig van over
tuigd is, dat Italië de Britsche belan
gen in Oost-Afrika zal eerbiedigen.
Sprekende over de non-interventie zeida
Eden, dat de Duitsche en Italiaansche nota's
zeer duidelijk waren geweest, ten aanzien
van den wensch om de interventie in Spanje
te doen beëindigen. Vervolgens vroeg de cor
respondent of Eden de eischen van Rusland
om aan de controle der Spaansche kusten
deel te nemen, beschouwde als een poging
om de non-interventie te torpedeeren. Eden
antwoordde, dat dit verzoek van Rusland
niet het karakter draagt van een conditio
sine qua non.
Sprekende over den toestand in Spanje,
zeide Eden: „De recente successen van Fran
co hebben bewezen, dat zijn positie sterker
is dan die van zijn tegenstanders. Ik hoop,
dat de burgeroorlog weldrabeëindigd zal wor
den door de overwinning van de gerechtig
heid en de menschelijkheid."
naar HOORN, EDAM, AMSTERDAM
en GEHEEL WEST-FRIESLAND
