Verwijten tot de
Fransche regeering
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Japan wil geen oorlog
met Rusland
Reorganisatie der
Roemeensche
regeering
Het verdrag met de Sovjets
becritiseerd
Italië zal de Britsche
Kroning boycotten
Builenlandsch
Overzicht
Russische spionage
in Noorwegen
Dc Olympische Spelen in
1940 te Tokio
WOENSDAG
24 FEBRUARI 1937
uv.. A\ NV. DRUKKERIJ IN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR„ KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 65e JAARG- No. 7934
Hechte Fransch-Britsche
Vriendschap
Een nieuwe dictatuur
heldersche courant
Besprekingen van de buitenland-
sche politiek in den Senaat.
Parijs, 23 Februari: Gisterenmiddag
zijn in den Franschen Senaat de interpella
ties van de leden Armbruster en Marcel
Plaisant inzake de buitenlandsche politiek
behandeld, in tegenwoordigheid van den mi
nister van buitenlandsche zaken, Delbos.
De onafhankelijke senator Armbruster be
handelde de vriendschap van Frankrijk met
de landen, welke in den oorlog aan zijn zijde
streden. De minister-president verklaarde te
Genève dat de banden van vriendschap met
Frankrijk nog steeds even hecht waren, doch
eenige weken later verklaarde de Koning van
België, dat zijn land voornemens was zijn
volledige onafhankelijkheid te hernemen of
te bewaren. Verder zeide Armbruster, dat de
Kleine Entente verdeeld schijnt. Terwijl de
banden met Joegoeslavië en Italië weer zijn
aangeknoopt, verwijdert zich Roemenië van
de politiek van Titulescoe. Tsjechoslovakije
blijft trouw aan Frankrijk, doch het vraagt
zich sedert de bezetting van het Rijnland
met ongerustheid af, of het in geval van een
aanval kan rekenen op doeltreffenden steun
van Frankrijk. Ten aanzien van Polen zeide
spreker dat dit land wordt gekweld door de
herinnering aan de „Poolsche deelingen" en
zich beurtelings keert tot Frankrijk en
Duitschland. Inzake de betrekkingen tot
Italië zeide Armbruster dat het Stresa front
is verbroken en de betrekkingen worden nog
steeds gehinderd door de kwestie van de er
kenning van den koning als keizer van
Ethiopië.
Vervolgens besprak de senator het
bolsjewisme, dat hij een dictoriaal
bewind van den eersten rang noem
de. Aan het verdrag van Frankrijk
met de Sovjet-Unie dankt men de
bezetting van het Rijnland, het Ja-
pansch-Duitsche verdrag en den
oorlog in Spanje. Spreker verlangt
dat het verdrag met de Sovjet-Unie
herzien wordt. Hij betreurt verder,
dat de niet-inmenging in Spanje
eerst zoo laat tot stand is gekomen.
Tenslotte wees spreker er op, dat Duitsch
land reeds alle clausules van het vredes
verdrag, behalve die welke betrekkingen
hebben op de verdeeling van het grondge
bied heeft te niet gedaan. Tegen deze laatste
clausule is thans een veldtocht op touw
gezet, waarin Hongarije wordt meegesleept.
Ministerpresident Blum heeft een verbazing
wekkend optimisme betoond in zijn droom
over een ondeelbaren vrede. Armbruster
hoopt, dat de ministerpresident niet door
een algemeenon oorlog uit dezen droom zal
worden gewekt.
Hierna interpelleerde Senator Marcel Plai
sant, die zich beperkt tot het Britsch-Ita-
liaansch verdrag en de Middellandsche Zee-
politiek. Hij zeide o.a. dat het prestige van
Frankrijk in de Middellandsche Zee afhangt
van de wijze waarop de niet-inmengings-
overeenkomst van Londen door de regeering
wordt uitgevoerd.
Als Italië een eiland is in de
Middellandsche Zee, zooals de Duce
1 November zeide, en als Engeland
zijn verbindingswegen moet bescher
men, dan heeft Frankrijk het recht
hier op te antwoorden, dat het drie
kusten heeft aan de Middellandsche
Zee, nl. het moederland zelf, Noord-
Afrika en Syrië, welke verdedigd
moeten worden en waarheen de ver
bindingswegen ook beschermd moe
ten worden.
Senator Plaisant vroeg vervolgens of het
eilandje Ibiza nog steeds door de Italianen
bezet is en of het waar is, dat het eilandje
Portelleria sedert eenigen tijd aanzienlijk
versterkt is. Dit eilandje ligt tegenover de
kust van Tunis. Tenslotte raadde hij aan de
Duitsch-Fransche betrekkingen nogmaals
grondig in den senaat te bespreken.
Vervolgens besprak senator Bergeon. Hij
behandelde het Britsch-Italiaansche gentle
mens argreement en bsimurde dat Frankrijk
bierbij niet was uitgenoodigd. Bij deze over
eenkomst wordt bepaald dat status quo in
de Middellandsche Zee gehandhaafd blijft,
doch dit is geen garantie tegen het feit, dat
dommige strategische punten in handen zijn
van een derde mogendheid.
Hior interrumpeerde de communist Cahin,
die verklaarde, dat Italiaansche vliegtuig^
bases zijn gevestigd op de Balearen en dat
Fhiitsche agenten Spaansch Marokko en de
Kanarische eilanden bewapenen.
Bergeon beveelt verder aan de kusten te
versterken en vliegtuigbases op 1* richten
te Casa Blanca en Dakar.
Na een korte onderbreking antwoordde
minister Delbos op de-ze interpellaties.
DELBOS.
Zich in het bijzonder richtend tot senator
Armbruster verklaarde de minister even
eens de kwestie van de Fransche Ambas
sade te Rome te betreuren. De minister deel
de mede, dat de Italiaansche regeering in
September j.1. haar toestemming gaf tot de
benoeming van de Saint Quentin tot ambas
sadeur, doch tevens vroeg dat in de geloofs
brieven den koning den titel van keizer van
Ethiopië zou worden gegeven.
Aangezien een dergelijk verlangen aan de
Vereenio-de Staten niet te kennen was ge
geven, kon Frankrijk deze achteruitzetting
niet aanvaarden. Bovendien is de regee
ring van meening, dat zij te kort komt in
haar verplichtingen aan den Volkenbond
door op deze wijze de verovering van
Abessinië te erkennen.
Ten aanzien van het gentlemens agree-
ment verklaarde Delbos. dat Frankrijk een
algemeene overeenkomst wenscht, teneinde
een hegemonie in de Middellandsche Zee on
mogelijk te maken. Dqor den Spaanschen
burgeroorlog is dit verlangen op het
oogenblik niet te verwezenlijken. Door den
hierdoor geschapen toestand is het niet mo
gelijk -oote problemen in het algemeen
en de kwestie van de Middellandsche Zee
in het bijzonder, te bestudeeren.
De minister wees er op, dat de
Britsch-Italiaansche overeenkomst
tot stand is gekomen door het ver
langen de oude moeilijkheden afge
scheiden te houden van de nieuwe
en zooveel mogelijk de grieven,
welke door de Abessijnsche crisis
in het leven waren geroepen, uit
de weg te ruimen Daarom verzette
Frankrijk zich er niet tegen.
De minister zeide verder, dat het regelen
van een kwestie, waarbij Frankrijk zoo
nauw betrokken is, zonder dit land, een
belachelijkheid zou zijn. Ten aanzien van
de niet-inmenging wees minister Delbos op
de verschillende phases van de Fransche
actie dienaangaande. Ook wees hij er op,
dat bij de verdragen, welke Frankrijk heeft
gesloten, geen gevallen zijn voorzien als
den burgeroorlog in Spanje Spreker wenscht
zich geluk met de niet-inmengingsovereen-
komst van Londen. De regeering heeft de
Fransche zaak goed gediend.
Ten aanzien van de vriendschappen van
Frankrijk zeide de minister dat Frankrijk
de toekomst met vertrouwen tegemoet kan
gaan.
Nooit was de solidariteit met Engeland zoo
groot en dit is de beste garantie voor den
vrede in Europa. Het verdrag tusschen
Frankrijk en de Sovjet-Unie behoudt zijn
waarde, evenals de verdragen met de Kleine
Entente Ook het verbond met Polen heeft
zijn volle kracht bewaard. Tenslotte groe
peert Frankrijk te Geneve alle landen rond
om zich, die een gelijk ideaal en gelijke
hoop hebben en het uur schijnt gekomen om
den vredeswil tusschen Frankrijk en
Duitschland, welke zoo dikwijls is uitge
sproken, o.a. door de oudstrijders nader uit
te werken.
Het leger moet zich van politiek
onthouden.
Tijdens de besprekingen in de begrootings-
commissie der Japansche Kamer heeft zich
een discussie ontsponnen tusschen Ryozo
Makino, lid van de Seyoekai-partij, een Soe-
giyama, minister van Oorlog, die gesteund
werd door Hayashi, over den rol der leden
van het leger in de regeeringspolitiek. Ma
kino uitte verwijten over de inmenging van
leden van het leger in politieke zaken en
vroeg nadere verklaringen over de toespe
ling van den minister op corruptiefeiten.
Soekiyama sprak de woorden van
den afgevaardigde tegen, maar gaf
toe, dat de leden van het leger zelfs
het recht niet zouden moeten kun
nen hebben een meening uit te spre
ken over politieke zaken.
Hayashi gaf uiting aan de hoop, dat de
leden van het parlement er naar zouden
streven het volk beter te doen begrijpen
van welken aard de tegenwoordige behoef
ten van de nationale verdediging zijn.
Makino vroeg vervolgens waaruit de z.g.
„Vastelandspolitiek" der regeering bestond.
De ministers antwoordden, dat die niet be
stond. Het eenige, dat het leger wil is de
ontwikkeling van Mandsjoekwo beter te
verzekeren, de betrekkingen met dezen
staat hechter te maken en den vrede in 't
Verre Oosten te verzekeren door de econo
mische welvaart tusschen China, Mandsjoe-
rije en Japan te versterken.
Tsjoe Foenada, lid van de Seyoekaipartij,
vroeg vervolgens of het voornemen tot mi
litaire herwapening van Japan aanleiding
gaf te veronderstellen, dat oorlog tusschen
Japan en Rusland onvermijdelijk is. De mi
nisters antwoordden, dat de sterkere bewape
ning slechts ten doel had te verhinderen,
dat een oorlog zou uitbreken en dat er
geen aanleiding was de hoop te laten va
ren, dat een regeling der betrekkingen met
Rusland tot stand zou kunnen komen, wan
neer Rusland terugkwam van zijn houding
door af te zien van bewapeningen in het
Verre Oosten en van communistische be
drijvigheid in Mandsjoerije en China.
Geen verdere landhonger.
Havasji verklaarde, dat de houding van
Japan ten aanzien van Noord-China als
volgt was: Japan begeerde geen enkel ge
bied, maar vreesde dat Noord-China een
operatiebasis zou worden voor de tegen
standers van Japan en Mandsjoekwo. Hij
voegde hieraan toe, dat hij wenschtc, dat
Noord-China open zou blijven voor de uit
breiding van de economische en cultureele
betrekkingen van den rest van China met
Mandsjoekwo en Japan. Havasji besloot
zijn verklaringen met te zeggen, dat de
autonome regeering van Oost-Hopei en de
politieke raad van Hopei en Tsjahar in het
leven konden worden geroepen dank zij de
hierboven vermelde omstandigheden. ..Wan
neer de Nanking-regeering een beslissing
zou nemen, die in strijd zou zijn met de Ja
pansche desiderata, zouden de betrekkin
gen met Japan verscherpt kunnen worden,
maar iets dergelijks zal niet geschieden-."
NEGUS MAG NIET VAN DE
PARTIJ ZIJN.
De „British United Press" heeft te
Rome uit gezaghebbende bron ver
nomen, dat Italië besloten beeft, de
kroningsplechtigheid van George VI
te boycotten, indien de uitnoodiging
aan Hailé Selassié wordt gehand
haafd.
De ochtendbladen zouden, volgens het
Hdbld. over deze kwestie niets hebben ver
meld, doch de vroege edities van de avond
bladen zouden verontwaardigde commenta
ren hebben gegeven onder vlammende op
schriften als „De klucht gaat door" enz.
De „Giornale d'Italia" acht het een onbe
schaamdheid, den vertegenwoordiger van
den Koning van Italië op gelijke hoogte te
plaatsen als den vertegenwoordiger van den
slavenhandelaar Tafari, terwijl verder in of-
ficieele kringen wordt betreurd, dat het strikt
vasthouden aan vormen het langzaam op
bouwen van vriendschap en vertrouwen tus
schen Groot-Brittannië en Italië tegenhoudt.
Het is of Groot-Brittannië niet wenscht,
aldus wordt in deze kringen betoogd, dat de
vriendschap wordt hersteld. De uitnoodiging
van den Negus wordt als een duidelijke be-
leediging opgevat. De bedoeling was ge
weest kroonprins Umberto naar de kronings
plechtigheid af te vaardigen, doch daar zal
thans vermoedelijk niets van komen.
Intusschen moet een zegsmans van de re
geering hebben verklaard, dat als ook andere
„onttroonde vorstenzooals b.v. ex-koning
Alfonso worden uitgenoodigd, Italië toch
wel een vertegenwoordiger zal zenden.
Zoo niet, dan moeten wij," aldus de zegs
man, „den toestand van alle kanten onder
oogen zien en de diplomatieke beslissingen
nemen, welke wij noodzakelijk achten."
Uitnoodiging aan den Negus be
vestigd.
De legatie van Abessinië bevestigt, dat de
Negus de uitnoodiging heeft ontvangen zich
bij de kroningsplechtigheden te laten ver
tegenwoordigen. De naam van dezen verte
genwoordiger zal later worden bekend ge
maakt.
DE DUISTERE BEDOELINGEN VAN
ENGELAND.
De bijeenkomst van den grooten fascis-
tischen Raad op 1 Maart a.s. acht men te
Rome van groote beteekenis. Men heeft zij
delings vernomen, dat Haite Sclassie zich
bij de kroningsfeesten te Londen zal doen
vertegenwoordigen door Dr. Martin of door
zijn eigen zoon. Zoolang geen nadere gege
vens zijn verkregen, zal de Italiaansche re
geering naar het schijnt, het nemen van een
beslissing inzake de vertegenwoordiging bij
de plechtigheden te Londen uitstellen. Tot
dusver meende men, dat de Prins en Prin
ses van Piemont het Huis van Savoye zou
den vertegenwoordigen.
Rome ziet bovendien in de Engel-
sche bewapening een aanwijzing
van duistere bedoelingen van Enge
land. Het staat vast, dat de aan
staande zitting van don grooten
raad gedeeltelijk aan de bestudee
ring van dezen kant van de nieu
we Britsche politiek zal zijn gewijd.
POLEN IN DE RIJ DER TO
TALITAIRE STATEN
We gaan hoe langer hoe meer den weg op
van de totalitaire staten. Men mag dit wil
len ontkennen, omdat men het niet wenscht,
maar Europa gaat toch dat is niet te ontken
non, de laatste jaren steeds meer tanden
tellen, die door één wil geregeerd worden.
In Spanje wachten we nog af welke richting
het op zal gaan, maar dat het of fascisme
of communisme wordt, dat is in ieder geval
wel zeker.
En nu volgt Polen in de rij van de totali
taire staten. Het politiek program, dat kolo
nel Adam Koe Zondag j.1. in heel Polen per
radio en per manifest heeft gelanceerd, kan
worden beschouwd als een inleiding tot de
dictatuur van maarschalk Smigly Rydz over
een totalitair Polen, zoo schreef het Hdbld.
gisterenavond. Kolonel Koe, de bevelhebber
van de Poolsche Legionnaires, kreeg 24 Mei
van het vorig jaar van maarschlk Smigly
Ridz, de opdracht, om voor de naar aan
hangers zoekende regeering een program
op te stellen, „bevattelijk geconcipieerd en ge
schikt voor de tegenwoordige belangen" van
den Poolschen staat.
Koe kan worden beschouwd als de groo
te vertrouwensman van maarschalk Smig-
ly-Rydz die omhangen met den breeden
mantel van wijlen den dictator Pilsoedski,
er naar streeft, in diens geest Polen's lot
verder te bestieren. Uit de bewoordingen
van de opdracht, welke Koe uit de handen
van Smiglv-Rydz heeft ontvangen, kan dat
ten overvloede blijken.
Den staat kan men slechts orga-
niseeren, wanneer de wil uit een
centraal punt wordt geleid. Het
komt er zeker op aan, dat een ieder
zijn bete broods krijgt; dat is iets,
waarover niet meer behoeft te wor
den gesproken, maar dat is niet
voldoende, er moet nog een hoo-
ger doel zijn, waarnaar wij stre
ven. De eenige oplossing, welke voor
ons moet uitschijnen, is de verdedi
ging van Polen."
Het centrale punt in het door kolonel
Koe ontvouwde program is inderdaad de
verdediging van Polen, en het doel van het
program is klaarblijkelijk, het nationale
bewustzijn van alle Polen op te wekken, die
bereid zijn om, zooals in den strijd voor de
onafhankelijkheid en in den Poolsch- Rus-
sischen oorlog, persoonlijke en materieele
overwegingen ondergeschikt te maken aan
het algemeen welzijn van het land.
Er moet een eind komen zoo heet het
- aan alle onvruchtbare en demoraliseerende
discussie, aan alle meeningsverschil over
doctrine, aan overdreven individualisme,
aan politieken strijd. Dat wil practisch zeg
gen, dat voortaan één wil wet is: die van
den nieuwen dictator Smigly Rydz.
Het communisme wijst Smigly Rydz af
als „volkomen vreemd aan den geest van
Ijet Poolsche volk", evenals ,alle invloeden
van buiten die pogen vreemden druk op
het politieke en sociale leven van Polen uit
te oefenen"
Verscherpte strijd tegen de fas
cistische bonden.
Na den Koning de lijst te hebben aange
boden van zijn nieuw ministerie heeft mi
nister-president Tataresco tegenover de pers
een verklaring afgelegd volgens welke hij
de leiding van het ministerie van binnen-
landsche zaken heeft overgenomen om een
persoonlijke bijdrage te leveren tot het
werk van de administratieve consolidatie
des lands. Hij heeft voorts uitdrukking ge
geven aan zijn wil den volledigen eerbied
te verzekeren voor de gezagsidee.
Tataresco verklaarde met name: In het
land heerschen kalmte en orde en de be
volking verheugt zich derhalve in het begin
van een zichtbare welvaart op ieder gebied
van het oeconomisch leven.
tegenstander van de beweging der
„ijzeren garde". Voorts verheugt hij
zich in het vertrouwen van de kroon
Zijn benoeming tot medewerker van Tata
resco in diens nieuwe functie aan het mi
nisterie van binnenlandsche zake wijst
naar de algemeene opvatting op het vaste
voornemen van Tataresco voortaan energiek
op te treden tegen illegale activiteit. Ove
rigens, aldus besluit Havas, is dit de geest
der verklaringen, welke Tataresco tegenover
de pers heeft afgelegd en uiteengezet in
een circulaire van het ministerie van bin
nenlandsche zaken aan de provinciale gou
verneurs.
TATARESCO
Ik zal niet toestaan, dat deze kalmte en
orde worden bedreigd door eenige haarden
van agitatie welke in het leven zijn geroe
pen door lieden zonder verantwoordelijkheid
en ik zal niet dulden, dat de goede reputatie
van het land zal worden geschaad door een
zeer kleine minderheid van agitatoren, die
niets gemeen hebben met den geest en de
behoeften van de volksmassa.
Eenheid in de liberale partij.
De reconstructie van het ministerie is
het einde van een crisis, welke sinds lan
gen tijd latent was in de liberale partij met
name ten aanzien van de houding der re
gcering tegenover de extremistische groe
pen der rechterzijde. Onlangs hebben tal
van parlementsleden een memorandum on
derteekend, waarin de aandacht van den
minister-president werd gevestigd op de
gevaren, welke de „politiek van buitenspo
rige verdraagzaamheid" voor liet constitu-
tioneele en democratische stelsel verwekte
en gevraagd met spoed maatregelen te ne
men welke het gezag van den Staat zouden
kunnen herstellen.
In verband hiermede schijnt de be
noeming van generaal Gabricl Ma-
rinesco tot onderstaatssecretaris be
last met de algemeene veiligheid in
staat de ongerustheid weg te nemen
die met name in liberale kringen
was teweeggebracht door de geweld
daden en toenemende agitatie der
extremisten.
Marinesco was tot nu toe hoofd
commissaris van politie te Boeka
rest hij gaat door voor een verwoed
De geheimzinnige vliegtuigen
zijn geen spookverschijningen,
Belgonen legt een bekentenis af.
De Noor Belgonen, die eenige weken ge
leden in hechtenis is genomen, verdacht van
spionage voor de Sovjet-Unie, heeft voor
den rechter-commissaris te Vadsoe een uit
voerige bekentenis afgelegd. Hij moest vol
gens zijn verklaringen zijn berichten in code
doorgeven aan zijn opdrachtgevers in Rus
land. O.m. moest hij onmiddellijk kennis ge
ven van de aanwezigheid van vreemdelin
gen in Noord-Noorwegen. Ter vergemakke
lijking van de berichtgeving stond hij voort
durend in radiotelegrafische verbinding met
zijn oom, die kapitein op een Russisch
wachtschip is.
Het schijnt, dat Belgonen in Noord-Noor-
wegen handlangers heeft gehad.
Generaal Erichsén heeft tegenover de pers
verklaard, dat het Noorsche volk nu einde
lijk moet inzien, dat bij de geheimzinnige
vliegtuigen en duikbooten, die boven het
land en langs de kust gezien zijn, geen spra
ke is van spookverschijningen, het is bitte
re ernst.
MEIJI TEMPELPARK ALS PLAATS
VOOR DE SPELEN GEKOZEN.
Het Japansche organisatiecomité der Olym
pische Spelen, is gisteren bijeen gekomen
om te bepalen, welke terreinen en gebou
wen den athleten in 1940 als strijdperk
zullen dienen.
Zooals te verwachten was, viel de keus
op het Meiji-stadion dat in de z.g. Meiji-
tuinen is gelegen. Deze tuinen ontleenen
hun naam aan het belangrijkste heiligdom
van Japan: den tempel van Keizer Meiji in
het centrum van Tokio.
Zoowel het stadion voor de athletiek als
het zwemstadion zullen geheel verbouwd
worden en men denkt den tijd tot 1940 ten
volle noodig te hebben voor de enorme uit-
brending van deze stadia In deze bijeen
komst, welke door prins Tokoegawa werd
voorgezeten, werd verder het besluit geno
men, dat de hockey-, polo-, voetbalwed
strijden enz. op de terreinen van de vroege
re militaire schietbanen zullen worden ge
houden, welke ten dien einde zullen wor
den uitgebreid Voor de werkzaamheden aan
het stadion voor de athletiek en aan het
zwemstadion te verrichten, heeft de regee
ring reeds een bedrag van K) millioen yen
toegezegd,