Openbaar lichaam voor
de Wieringermeer
Nieuw vliegveld
fe Gilze-Rijen
Buitenland
Felle strijd tegen
Roosevelt
Egypte wapent
Nederland en de niet
inmenging
De vliegtocht van Ir. de
Kok volbracht
Doodslag te Hoofddorp
Nieuw wereldrecord 400 M-
schoolslag dames
Jonge arts te Spakenburg
verdronken
Minister Slotemaker de Bruine
complimenteert Toscanini
Plaquette voor de Piet Hein
Oud President Masaryk 87 jaar
Dc kerkstrijd in Duitschland
EEN LANDSBELANG.
De eerste spade Ln. den grond ge
stoken.
Onder zeer groote belangstelling van ci
viele militaire autoriteiten is hedenochtend
een begin gemaakt met den aanleg van het
nieuwe vliegveld „Nerhoven" te Gilze Rijen
N.-Br.
De eerste spade is vandaag in den grond
gestoken en de minister van sociale zaken,
Z.Exc. Mr. M. Slingenberg, heeft de Neder-
landsche driekleur geheschen boven het ter
rein, waar binnen afzienbaren tijd civiele en
militaire toestellen hun motorgeronk zullen
doen hooren.
Nadat de burgemeester van Tilburg, de
heer Vonk de Both een korte rede had ge
houden, waarin hij den-minister en de
overige autoriteiten welkom heette, was het
woord aan minister Slingenberg voor het uit
spreken van de openingsrede, waarin Z.Exc.
o.a. zeide:
„In een vrij kort tijdsbestek heeft 't vlieg-
wezen ook in ons land zich snel en sterk
ontwikkeld en ontstond, gelijken tred hou
dende met die ontwikkeling, op verschillende
plaatsen van ons land de behoefte aan vlieg
velden.
Door de vereeniging van werkverschaf
fing en bevordering van dit nuttige werk
was het mogelijk om in het noorden, in het
westen, in het centrum en ook in het zui
den van ons land verschillende vliegvelden
aan te leggen of bestaande te vergrooten.
Ook hier in Noord-Brabant, waar wij nu
staan op het terrein van het toekomstige
vliegveld Nerhoven, zal deze combinatie toe
passing vinden, opdat een aan de noodige
eischen voldoend vliegveld tot stand kome en
de economische belangen van dit nijvere ge
deelte van ons land zal kunnen worden be
vorderd.
De aanleg en exploitatie van dit vliegveld
zat geschieden door een naamlooze vennoot
schap, welke door de gemeenten Tilburg,
Breda en Gilze-Rijen in het leven is geroe
pen. Van alle kanten is medewerking ver
kregen niet alleen van de zoo juist genoem
de gemeentebesturen, maar ook van het De
partement van Defensie, dat een landsbelang
zag in de totstandkoming van dit vliegveld.
Men heeft mij verzocht als symbolieken
daad voor den aanvang van de werkzaam
heden, de eerste spade in den grond te ste
ken, ik voldoe gaarne aan dit verzoek en
spreek daarbij den wensch uit, dat het
gebruik van het vliegveld moge het zijn
veelvuldig met vredelievende bedoelingen
zal strekken tot nut in het bijzonder van
de ingezetenen van de provincie Noord-
Brabant, en tot bevordering van de belan
gen van dit gewest".
Aan het einde van zijn toespraak werd
de Nederlandsche vlag geheschen, ten tee-
ken van aanvang der werkzaamheden.
Vervolgens voerden nog het woord Z. Exc.
Jhr. Mr. Dr. van Rijckevorsel, commissaris
der Koningin in Noord-Brabant en Dr.
Sweens, burgemeester van Gilze-Rijen:
's Middags vereenigden de autoriteiten zich
aan een noenmaal.
Het vliegveld.
De grootte van h'et vliegveld waarvan de
aanleg in werkverschaffing wordt uitge
voerd, bedraagt ongeveer 64 H.A. Het ter
rein is hoofdzakelijk bestemd voor de ci
viele luchtvaart. Met defensie wordt echter
een overeenkomst gemaakt.
De duur van het werk is niet precies aan
te geven, daar deze afhankelijk is van het
aantal tewerkgestelden, dat voorloopig zes
tig zal bedragen.
Om aan het terrein de noodige hardheid
te geven, wordt dit met bepaalde grassoor
ten beplant, een bewerking, die eenige ma
len dient te worden herhaald. Het vliegveld
zal volledig worden geoutilleerd met
hangars, een douanelokaal, een restaurant
en tennisbanen.
Gep. vice-admiraal J. de Graaf
reeds sinds Woensdag in Lon
den.
De Londensche corr. van de N.R.Crt. weet
te melden, dat gep. vice-admiraal J. de
Graaf nu definitief benoemd is tot hoofd
administrateur voor het controleplan te
land en ter zee, het hoofdkwartier te Lon
den Gep. schout bij nacht J. S. C. Olivier
is benoemd tot hoofdadministrateur voor de
VICE-ADMIRAAL J. DE GRAAT.
V
zeecontrole. De Deensche generaal Lunn
wordt hoofdadministrateur voor de controle
aan de Fransch-Spaansche grens.
Vice-admiraal de Graal is sinds
Woensdag te Londen, ten einde de
vergaderingen van de sub-commis
sie bij te wonen. Men verwacht dat
hij heden weer naar Nederland zal
vertrekken.
Naar de correspondent voorts mededeelt,
neemt de heer D. Hudig L. Jzn., directeur
van de K.N.S.M., als regeerings-gedelegeer-
de zitting in de Londensche sub-commissie
voor niet-inmenging. Ook hij vertoeft, op
het oogenblik reeds te Londen.
Aankomst en begroeting op
Ypenburg.
Op 3 Februari des ochtends tegen kwart
over acht vlogen ir. J. E. F. de Kok, direc
teur van de Koninklijke Petroleum Maat
schappij en Hein Schmidt Crans, van Ypen
burg, op weg naar Ned. Indië.
De heenreis duurde tien dagen, het ver
blijf in Indië 16 dagen en gisterochtend te
gen 12 uur landde de sierlijke Havilland.
Dragon op het besneeuwde vliegveld onder
de gemeente Rijswijk.
De tocht was volbracht in een tempo,
tot nu toe nog nimmer door een sport
vlieger bereikt.
Overweldigend was de belangstelling
voor deze aankomst.
Het gebouw van de Haagsche en Rotter-
damsche Aeroclubs en het restaurant van
het vliegveld waren geheel gevuld met hen,
die den heer de Kok en zijn reisgenoot wel
kom in het vaderland kwamen wenschen.
Wat Schmidt Crans vertelde.
De heer Schmidt Crans was, nadat de
eerste drukke oogenblikken van de ont
vangst voorbij waren, gaarne bereid het
een en ander over den terugtocht mede te
deelen. Hij was een en al lof over de wijze
waarop de machine zich gehouden had.
Geen enkele moeilijkheid van eenige be-
teekenis hadden zij met de motoren gehad.
Met het weer en vooral in Europa
hadden de vliegers het echter minder goed
getroffen en naarmate men Holland nader
de. werden de weersomstandigheden slech
ter. Het laatste traject, ParijsDen Haag,
was dan ook wel een der zwaarste, zoo
niet hèt zwaarste stuk van de geheele rou
te.
In 7% dag zijn de heeren van Medan
naar Den Haag gevlogen, een record voor
sportvliegers.
En dit record zou nog sprekender geweest
zijn, als het alleen van de capaciteit der
machine of van het uithoudingsvermogen
der vliegers had afgehangen. In de vliegerij
spelen echter ook andere factoren een rol,
onder welke de weersomstandigheden wel
van beslissende beteekenis zijn. Endezefac
tor heeft ons aldus de heer Schmidt
Crans nog al eens in den steek gelaten.
Zaterdagmiddag om drie uur heeft zich
te Hoofddorp een drama afgespeeld, waar
van de 45-jarige P. van Damme het slacht
offer is geworden. Van Damme, die van
vrouw en kinderen gescheiden leefde, had
een huishoudster met zes kinderen in huis.
De vorige week vertrok het zevental, doch
gisteren keerde de vrouw met haar kinde
ren terug. De achttienjarige oudste zoon
was het hiermede heelemaal niet eens
en trachtte zijn moeder te overreden niet
haar intrek opnieuw bij van D. te nemen
Van D. bedreigde daarop den jongeman, die
in drift ontstak, een dolk greep en van D.
eenige steken toebracht, waarvan er een
de long raakte. De gestokene vluchtte bij
buren binnen, die de politie terstond waar
schuwde. De jeugdige dader, die gunstig
bekend stond, liet zich zonder verzet naar
het bureau leiden. Van Damme is naar het
ziekenhuis te Haarlem vervoerd, waar hij
in den loop van den avond is overleden.
Nog slechts een derde deel ver
pacht. Dorpskernen lijn
ruim opgeiet.
Aan het verslag der commissie van rap
porteurs uit de Tweede Kamer over het
wetsontwerp tot instelling van een open
baar lichaam voor de ingepolderde Wierin
germeer en nader aan te wijzen ingepol
derde of in te polderen gedeelten van het
IJsselmeer, met betrekking tot het door de
commissie gepleegde mondelinge overleg
met de regeering, is het volgende ont
leend:
De commissie stelde de vraag, of bij de
bepaling van de grootte van de bedrijven
de nadruk zal worden gelegd op de be
hoefte in Nederland aan kleine zelfstandige
bedrijven, dan wel op de grootbedrijven.
De regeering antwoordde, dat bij de in
deeling van de cultuurgronden in den Wie
ringermeerpolder in landbouwbedrijven
uit den aard der zaak rekening moet wor
den gehouden met de bestaande verkaveling
De normale verkaveling bestaat uit percee-
len van ongeveer 20 tot ongeveer 25 H.A.
Daarnaast wordt in het Zuid Westelijke
deel van de Wieringermeer over een be
langrijke oppervlakte een verkaveling met
grootere perceelen aangetroffen, varieeren-
de van ongeveer 30 tot ongeveer 70 H.A.
terwijl hier en daar langs de wegen per
ceelen van ongeveer 7H tot ongeveer 14
H. A. voorkomen. Om ook aan het kleine
bedrijf een plaats in te ruimen, voorziet
men zooveel mogelijk elk dezer kleine ka
vels van een boerderij terwijl ook op de
grootere verkaveling elk perceel een af
zonderlijk bedrijf zal uitmaken.
De regeering zeide op een nadere vraag
der commissie, dat ter beoordeeling van de
beteekenis der kleine bedrijven tegenover
die der groote bedrijven niet alleen de op
pervlakte voor heide soorten bedrijven be
schikbaar gesteld als maatstaf mag gelden,
doch tevens, stellig niet in mindere mate het
aantal dier bedrijven. In dit verhand ver
dient aandacht, dat tot nu toe 156 bedrij
ven verpacht zijn, waarvan niet minder
der dan 48 zijnde ruim 30 pet., ter grootte
van maximum 26 H.A. in totaal een opper
vlakte van ongeveer 850 H.A. beslaande.
Hierbij moet in aanmerking worden ge
nomen, dat in de eerste jaren reeds 65
ontginningsboerderijen werden gebouwd,
welke, in verband met den opzet, voor ex
ploitatie van middelgroote bedrijven zijn
aangewezen, waarbij het kleinbedrijf niet
in aanmerking kwam, In dit licht be
schouwd meende de regeering te mogen
handhaven, dat aan de stichting van kleine
bedrijven voldoende aandacht wordt ge
schonken.
Aangeteekend zij, dat tot nu toe
nog slechts ruim een derde deel
van de totale beschikbare opper
vlakte is verpacht, voornamelijk de
lichtere en de zwaardere gronden
omvattend, zoodat nog een belang
rijke oppervlakte, geschikt voor ge
mengd bedrijf, beschikbaar blijft,
De ervaring heeft geleerd, dat het
klein bedrijf voor zoo gunstig mo
gelijke financieele resultaten op
exploitatie als gemengd bedrijf is
aangewezen.
Gevraagd werd of bij de voorgenomen
regeling van de uitgifte van gronden ge
dacht is aan het beschikbaar stellen van
gronden aan de toekomstige burgerlijke en
kerkelijke gemeenten, teneinde haar in de
gelegenheid te stellen, haar taak naar be-
hooren te verrichten.
Bij haar antwoord wees de regeering er
op, dat de dorpskernen in de Wieringer
meer ruim zijn opgezet. Binnen de dorps
plannen is een flink sportveld ontworpen
terwijl voldoende terreinen beschikbaar
zijn voor uitbreiding van de bebouwing ge
durende een reeks van jaren. Voor het ge
val in de verre toekomst deze terreinen
onvoldoende mochten blijken, kunnen aan
sluitende terreinen zonder eenig bezwaar
in de dorpsplannen worden opgenomen.
Evenzoo zal het steeds mogelijk blijven, aan
de burgerlijke gemeente de beschikking
over voldoenden grond te geven, om haar in
staat te stellen, haar taak naar behooren
te verrichten.
Uit den aard der zaak zal met de
toekomstige burgerlijke gemeente
een regeling moeten worden ge
troffen ten aanzien van de over
dracht in eigendom, beheer en on
derhoud van verschillende werken.
ZWEMMEN.
Martha Genenger brengt het op
6 min. 19-2 sec.
Tijdens Internationale z™e™w?dstn,ide"
te Kopenhagen slaagde de Duitsche zwem
ster Mevr. Martha Engfeldt-Genenger er in
het 'wereldrecord over 400 M. schoolslag ooi
dames met 5.6 sec. te verbeteren en te bren-
gen op 6 min. 19.2 sec. Het oude wereldre
cord stond sedert 1 October 1933 op naf1"
van de Japansche Olympische kampioe
Hideko Mayehatta met een tijd van b min.
24.8 sec., te Tokio gevestigd.
In hoeverre daaromtrent in een of
anderen vorm een financieele te
gemoetkoming zal moeten worden
verleend, zal eerst kunnen worden
overzien, wanneer de toestanden
en verhoudingen in de Wieringer
meer zich eenigermate zullen heb
ben geconsolideerd, waarvan thans
nog geen sprake is. Voorhands zal
het Zuiderzeefonds terzijde staan
om nadeelige saldi van het gemeen
telijke bestuur op te vangen.
Voor bouw van kernen zijn in de dorpen
eveneens ruime terreinen beschikbaar ge
steld, waarvoor slechts een lage canon, nl.
1 cent per vierkante meter, wordt gevraagd
Ook voor begraafplaatsen zijn buiten de
dorpen flinke terreinen gereserveerd.
In den onmiddellijken omtrek van de
dorpen is terrein beschikbaar voor landar-
beidersperceelen.
Gevraagd werd, of, nu de regeering van
de oprichting van een aaneengesloten groot
bedrijf afziet, met een staatsexploitatie van
veel minder dan 3000 H.A. kan worden vol
staan.
Ten einde van de staatsexploitatie zooveel
mogelijk profijt te trekken, is het noodig,
aldus de regeering, daarvoor een behoorlijk
oppervlak ter beschikking te hebben, zoodat
het niet gewenscht wordt geacht met veel
minder dan 3000 H.A. te volstaan.
Als bijkomstige overweging heeft hierbij
gegolden, dat een oppervlakte van ongeveer
3000 H.A. het mogelijk maakt, den inventa
ris van de landbouw-cultuurmaatschappij in
de Wieringermeer een nuttige bestemming
te geven.
De regeering verklaarde nog. dat het
geenszins in haar voornemen ligt, de in
stelling van een corps agrarische rijksamb
tenaren met vaste aanstelling salaris en
pensioen te bevorderen.
Gevraagd werd, of er geen bezwaren te
vreezen zijn van de bepaling van art. 14,
dat als voorzitter van de bestuurscommis
sie ook optreedt de directeur.
De regeering antwoordde, dat het leggen
van het directeur-voorzitterschap in één
hand voordeelen heeft, omdat juist in het
tijdperk, gedurende hetwelk het openbare
lichaam is ingeschakeld, vele en velerlei
aanrakingspunten tusschen rijks- en wa-
terschapszorg eenerzijds en gemeentelijke
zorg anderzijds zullen bestaan en gegronde
verwachting bestaat, dat tegenselling van
belangen zonder groote moeilijkheden kan
worden opgelost.
MARTHA GENENGER.
Ook het Deensche zwemstertje Inge Soe-
rensen bleef met een tijd van 6 min. 20.8 s.
precies 4 seconden benéden het wereldre
cord van de .Tapansche zwemster.
Op de 200 M. vrije slag vestigde Ragnhild
Hveger een nieuw Deensch record door de
zen afstand in den tijd van 2 min. 26.5 sec.
te zwemmen.
Het wereldrecord op dezen afstand staat
op naam van Willy den Ouden met een tijd
van 2 min. 25.3 sec., in hetzelfde zwembad
in 1935 gevestigd.
Vermoedelijk van den
gewaaid.
zeedijk
Zondagmorgen is te Spakenburg de 25-ja-
rige arts H. uit Amsterdam op tragische wij
ze om het leven gekomen.
De heer H., die sinds enkele dagen de prac-
tijk waarnam van een der plaatselijke docto
ren te Spakenburg, die kort geleden een
operatie heeft ondergaan, had omstreeks
half negen zijn woning verlaten om per fiets
een aantal patiënten te bezoeken. Toen hij
na eenige uren niet terugkeerde, ontstond
ongerustheid. Onder leiding van dokter
Warmolts en de politie ging men op onder
zoek uit en zocht men den omtrek af. Een
inwoner van Spakenburg heeft omstreeks
het middaguur op den zeedijk ten zuiden
van de haven de vreeselijke ontdekking ge
daan, dat het lichaam van den vermiste
onder aan den dijk in het water lag, terwijl
het rijwiel zich nog op 't droge bevond. Hij
heeft den drenkeling onmiddellijk op den
kant getrokken, doch de levensgeesten ble
ken te zijn geweken. Het lijk van het slacht
offer is daarop naar de begraafplaats ver
voerd, waar het is opgebaard.
Men vermoedt, dat de heer H. door den
harden wind van zijn fiets is gewaaid, te
gen den steenen glooiing is geslagen, welke
een hoogte heeft van anderhalven meter en
vervolgens in het water is terecht gekomen.
Aangezien het ter plaatse slechts ongeveer
zestig centimeter diep is, neemt men aan,
dat de heer H. door den val bewusteloos is
geraakt en daarna in het water is gestikt.
Het ongeluk moet tegen negen uur zijn ge
beurd.
Groote campagne tegen hervor
ming der rechtspraak in voor
bereiding.
De strijd om de plannen van pre
sident Roosevelt tot hervorming
van de rechtsspraak, neemt, volgens
Un. Press, geleidelijk steeds groote
ren omvang aan en overtreft mis
schien zelfs in heftigheid den kamp,
welke indertijd is gevoerd om de
prohibitie en het toetreden der Ver-
eenigde Staten tot den volkenhond.
De tegenstanders van Roosevelt in
het congres hebben Zaterdagavond
besloten in het geheele land een
campagne te gaan voeren tegen de
hervormingsplannen van Roosevelt,
welke campagne onder leiding zal
staan van den democratischen sena
tor Burton K. Wheeler.
De eerste aanval tegen Roosevelt's plan
nen binnen het kader van deze campagne
kwam van den democratischen senator Ed-
ward R. Burke, die in een radiorede Zater
dagavond antwoordde op de rede welke Roo
sevelt onlangs voor de radio heeft uitgespro
ken.
Burke richtte zich in zijn rede tot de far
mers, de arbeiders, de kleine zakenlieden
en de arme bevolkingsklasse en spoorde hen
aan, „vuur met vuur te bestrijden."
In het verder verloop van zijn toespraak
verklaarde Burke o.a.: „Van een compromis
kan geen sprake zijn. Als het plan van Roo
sevelt slaagt, zullen er voor de farmers en
de arbeiders een reeks wetgevende maatre
gelen in het leven worden geroepen van een
soort, zooals het land zich op het oogenblik
zelfs niet droomen kan."
De tweede aanval op Roosevelt zal wor
den ondernomen door senator Wheeler, die al
zijn krachten verzamelt, om Woensdagavond
a.s. te Chicago een brandrede tegen den
president te houden.
Tenslotte zal Vrijdag een derde aanval te
gen Roosevelt worden ontketend op een mas;-
sa-vergadering te New York. Op deze verga
dering zullen vier bekende democratische
senatoren het woord voeren, namelijk Burke,
David Walsh, Copeland en Walter F. George,
als vertegenwoordigers van het Oosten, Wes
ten, Zuiden en Middenwesten van Amerika,
Zooals uit deze aankondigingen blijkt, be
vinden zich talrijke democraten- in de oppo
sitie, die vanzelfsprekend krachtigen steun
ontvangen van de zijde der renublikeinen.
Intusschen is Roosevelt vastbesloten, den
strijd tot het uiterste door te zetten. De steun
van de heide groote vakvereenigingen is hem
nogmaals toegezegd. Dinsdag zal de presi
dent voor de tweede maal een redevoering
houden voor de radio, waarin hij, naar al
gemeen verwacht wordt, zijn hervormings
plan rechtstreeks ter sprake zal brengen.
Voorts zijn verscheidene leden van het ka
binet en tal van hooge staatsbeambten voor
nemens, Roosevelt krachtdadig te steunen*
De minister van Onderwijs, K. en W.,
prof. Slotemaker de Bruine heeft Zaterdag
avond het Toscanini-concert in de Doelen
zaal te Amsterdam bijgewoond. De groote
zaal was tot in den nok gevuld met een en
thousiaste menigte, die den grooten kunste
naar herhaaldelijk een warme ovatie bracht.
Bij het aanbreken van de pauze heeft de
minister het podium beklommen en onder
stormachtige toejuichingen van de stamp
volle zaal, Toscanini langdurig de hand ge
schud.
Het bericht, dat ingevolge den wensch van
Prinses Juliana en Prins Bernhard het Prin
selijk jacht den naam zal voeren van „Piet
Hein", Neerland's meest populairen zeeheld
heeft luj inwoners van oud Delfshaven het
plan doen opkomen een plaquette te laten
vervaardigen met den beeldenaar van de
zen grooten Delfshavenaar, teneinde deze
aan te bieden aan hei algemeen comité van
het Nationaal Huwelijksgeschenk ter plaat
sing in het jacht.
ITALIAANSCHE MILITAIREN ONDER
LAWINE BEDOLVEN.
Aan de Brenner-grens heeft een lawine
een Italiaansche militaire patrouille on
ski s nabij Brennerhad, op Italiaansrh grond
gebied, meegesleurd. Twee militairen kwa
men om het leven, terwijl twee anderen
ernstig gewond werden. cn
Amnestie voor politieke misda
digers.
Gisteren heeft de vroegere president der
Tsjecho-Slowaaksche Republiek, Prof. Ma
saryk, zijn 87sten verjaardag gevierd.
MASARYK.
In het geheele land is die dag feestelijk
herdacht.
President Benesj heeft amnestie afgekon
digd voor alle politieke misdaden, met uit
zondering van spionage of verraad.
34 predikanten uit hun gemeente
verbannen.
N,wm preck' die de bekende predikant
*'steren in zi'n kerk in de Ber-
HSV-°orstad Dahlem heeft gehouden,
heWo mede' dat 3* de oppositie
7i1n ude Predikanten uit hun gemeente
nm iD° ""en of dat hun de bevoegdheid
kerkpliifi i^en- ontnomen, terwijl drie
den vin vAUtonteifcen, die beschuldigd wor
sith, »;üv, en der kerkelijke oppo-
karn'pen bevinden°°BCnblik in conceatratie"
-m' 'i mruw!SC^e kabinet heeft een bedrag
den é'ini P0nd Sterling gevoteerd voor
vIicgtuigen.°P Van °°rloSsinateriaal, o.a.