Een gedachten
leesmachine
Binnenland
Het vergaan van de
„Jonge Jacobus"
Buitenland
Vreemde dingen uit
verre streken
Onrust in Britsch Indië
Het bergen van de
Lutinelading
Gouden jubileum Leger des Heils
Het eerste kievitsei
Bijzonderheden over het draad
loos contact met het s.s. „Achll-
les", vóór het andere schip ten
onder ging.
In verband met het feit dat Zater
dagnacht j.1. het vrachtstoomschip
„Achilles" van de Kon. Ned. Stoom
boot-Mij., hetwelk voortdurend met
de „Jonge Jacobus" in draadlooze
verbinding is geweest, te Amster
dam is aangekomen, kunnen wij
thans nadere bijzonderheden mede-
deelen over het vergaan van de
Jonge Jacobus", d.d. 27 Jan. j.1. Deze
bijzonderheden werpen een schril
lieht op den strijd, die de opvaren
den van de „Achilles" zelf met de
elementen hebben moeten voeren om
in veilige haven binnen te komen.
Het voorspeL
Wij vernamen dat, toen de „Achilles" op
27 Januari op weg was van Vigo naar Lis
sabon, het weer na 12 uur 's nachts dermate
slecht was dat te ongeveer half vier op halve
kracht moest worden gevaren. Uit de
bewolkte lucht sloegen voortdurend felle re
genbuien neer, terwijl het schip zoo hevig
stampte en slingerde, dat het vrijwel geen
vaart liep. Tusschen 4 uur 's ochtends en 12
uur 's middags, sloegen telkens zware stort
zeeën over deklast en luiken en zoo hevig
was de kracht der golven dat in deze pe
riode op last van kapitein C. A. A. J. Putman
geregeld olie werd gestort-
De „Jonge Jacobus" zendt nood
seinen.
De moeilijkheden, waarmede de be
manning tot dusver te kampen had
gehad, bleken slechts het voorspel te
zijn van den strijd, welke haar na
dien te wachten stond. De storm nam
de kracht aan van zwaren storm.
De zee was een kokende massa, waar
tegen vrijwel niet viel op te tornen,
met het gevolg, dat er geen koers
meer kon worden gestuurd. Terwijl
voortgegaan werd met het storten
van olie, ontving de kapitein van
den marconist de mededeeling, dat
op 20 graden ten westen van de Bur-
lings door het stoomschip „Jonge Ja
cobus," S.O.S.-seinen werden uitgezon
den. Er werd scheepsraad gehouden,
waarbij men tot de conclusie kwam,
dat, mede in verband met den dek
last, het een te gevaarlijke onderne
ming zou zijn om de „Achilles" volle
kracht te doen loopen, waarbij tevens
de overweging gold dat gebleken was
dat er grootere schepen waren, wel
ke gemeld hadden, dat zij, zoo mo
gelijk, de „Jonge Jacobus" assistentie
zouden verleenen.
Na den middag werd het weer nog slech
ter. Voortdurend sloegen stortzeeën over de
„Achilles", welke het zwaar te verantwoor
den had, dermate zwaar zelfs, dat een ge
deelte van de brug door een breker werd
weggeslagen. De équipage was op het voor
schip niet meer veilig en moest zich mid
scheeps terugtrekken om het veege lijf te
bergen.
Cornelis
golven.
Kuyt verdwijnt in de
Na acht uur 's avonds werd opnieuw
scheepsraad gehouden, waarin besloten
werd pogingen in het werk te stellen, de uit
vaten benzine en vaten koolteer bestaande
deklading overboord te zetten.
Drie matrozen ondernamen het waagstuk,
naar voren te gaan. Kort nadat zij daar be
zig waren, kwam een zware breker over,
waardoor een der matrozen verwond werd,
terwijl een der beide anderen, Cornelis Kuyt,
uit Katwijk aan Zee, die zich vermoedelijk op
de deklading bevonden had, verdwenen bleek
te zijn.
De „Jonge Jacobus" verloren...
Ofschoon de kokende zee met een speciaal
zoeklicht werd afgezocht, werd van den on
gelukkige niets meer gezien. Overigens was
het weer te slecht om nog verdere reddings
pogingen te ondernemen.
In dien tusschentijd had de marconist van
de „Achilles" nog eenige malen contact ge
had met de „Jonge Jacobus",
Te acht uur 's avonds werd van
laatstgenoemd schip de mede door
andere schepen opgevangen mede
deeling geseind, dat de „Jonge Ja
cobus" als verloren moest worden
beschouwd en dat de gedachten der
opvarenden voortdurend bij hun fa
milie waren geweest-
Pogingen om alsnog te trachten, het schip
te bereiken, mochten niet meer baten. Tot
ruim 10 uur 's avonds bleef de „Achilles"
met de „Jonge Jacobus" in draadlooze ver
binding, de hoop was toen weer wat leven
diger, omdat de geluidssterkte der -seinen
krachtiger was en men dus mocht aanne
men, dat men zich dichter bij het met on
dergang bedreigde schip bevond.
Van de „Jonge Jacobus" werd echter niets
gezien en ook de draadlooze liet zich na
kwart over tien niet meer hooren
De „Achilles" zelf mocht, gehavend maar
behouden, Lissabon bereiken,
HET WEERZIEN.
Hallo, ouwe jongen, je ziet er goed uit.
i iln je winterj asl
ESTHER DE BOER—VAN RIJK NEEMT
AFSCHEID VAN HET TOONEEL
Mevrouw Esther de Boer-Van Rijk is
thans van haar ziekte hersteld en de diverse
gecontracteerde voorstellingen in April en
Mei a.s. zullen nu weder geregeld gespeeld
worden.
Maar na een bijkans 65-]arlge tooneel-
loopbaan heeft mevrouw de Boer—Van Rijk
het voornemen opgevat, nu zij weder haar
oude kracht terug gewonnen heeft, thans
afscheid van het tooneel te nemen met een
slot-tournée, welke in het begin van het
aanstaande tooneelseizoen 19371938 zal
plaats vinden.
Met welk stuk deze tournée georganiseerd
wordt, is nog niet definitief vastgesteld.
DOOR EEN DAKRUIT GEVALLEN.
De 16-jarige v. d. N., wonende in de Zorg-
vlietstraat te 's-Gravenhage was met eenige
vrienden op het dak van de fabriek van
Paul Kaiser geklommen om naar ballen te
zoeken, toen zij door den bewaker verjaagd
werden lette de jongen niet op, waardoor
hij door een glazen, dakruit viel. Hij kwam
terecht op den steepen vloer van een wa-
genlöods'. Hij brak beide polsen, kreeg een
schaafwond aan het hoofd en bekwam ver
moedelijk een hersenschudding. Hij werd
door den G.G.D. overgebracht naar het zie
kenhuis aan den Zuidwal.
MUSKETIERS
IN HET BOSCH.
d'Artagnan volgde het tweetal op ©enigen
afstand en toen ze in de nabijheid van het
bosch kwamen, haalde hij de twee mannen
zoo vlug mogelijk in.
„Neemt U mij niet kwalijk mijnheer",
zoo begon hij, „maar U staat misschien wel
toe, dat ik Uw vergunning om over te ste
ken eerst benut",
„Wat bezielt U, dat is al te gek. Ik heb
zestig mijlen in vier en veertig uur afgelegd
en moet morgenmiddag in Londen zijn!"
„Misschien", zei d'Artagnan, „ik heb over
denzelfden afstand veertig uur gedaan en
reeds morgenochtend verwacht men mij te
Londen. Daarom: hier met die vergunning!"
„Welk een brutaliteit!" riep de edelman en
werd doodsbleek.
„Planchet!" riep d'Artagnan opgewonden,
terwijl hij zijn degen trok, „jij neemt den
bediende!"
Reeds had de bediende kennis' gemaakt
met de aarde en in een minimum van tijd
was het gevecht met den edelman beslist.
70.
BIJ DEN HAVENMEESTER.
Met vereende krachten droegen ze nu den
edelman naar den bediende, die gekneveld
aan een boom was vastgebonden. De over
tocht-vergunning was door den kardinaal op
naam van zekeren Graaf de Wardes ge
steld. d'Artagnan stak de papieren van den
graaf bij zich en ging daarmee naar den
havenmeester, die hem aanvankelijk onvrien
delijk behandelde, maar als een blad om
sloeg, toen hij de onderteekening van den
kardinaal ontdekte.
„Zoo, nu is alles ln orde," meende de
man, toen hij zijn handteekening onder
het document had gezet. „De kardinaal
wil zeker bepaalde personen verhinderen
naar Engeland over te steken?"
„Juist, een zekeren d'Artagnan, die met
drie vrienden op weg is naar Londen",
„Kent U hem?"
„Ja, zelfs zeer goed!", antwoordde d'Ar
tagnan.
Concessie
Bergings
verleend.
aan
Ml].
van Wienen's
thans officieel
De directie van Van Wienen's Bergings
Mij. deelt ons het volgende mede:
De pogingen om de lading der „Lutine"
te bergen zullen in den zomer van 1937 we
der worden aangevat. De concessie hiervoor
is door Lloyd's te Londen officieel verleend.
Het werk zal worden uitgevoerd met toepas
sing van Van Wienens duiktoren, welke
zooals bekend is, reeds tijdens de uitvoering
van het herstellingswerk aan den zinker in
den bodem van het Noordzeekanaal te Vel-
sen zijn groote bruikbaarheid voor dergelij
ke werkzaamheden onder water en zand
heeft bewezen.
Het alom in den lande bekende Leger des
Heils van William Booth zal in Mei van dit
jaar zijn 50-jarig bestaan in Nederland her
denken. Naar wij vernemen worden voorbe
reidingen op groote schaal getroffen om de
ze gebeurtenis op waardige wijze te vieren.
Het hoogtepunt van de viering zal bestaan
in een „mammouth"-samenkomst in het
R.A.I.-gebouw te Amsterdam op den Hemel
vaartsdag.
Zondag vond de heer W. Assink te Joppe,
onder de gemeente Gorssel, het eerste kie
vitsei. Hij heeft dit aan H.M. de Koningin
gezonden.
Hoe werkloozen een vischmarkt
in het leven riepen.
Er wordt van alles gedaan om de werk
loozen aan het werk te zetten en hen, zoo
mogelijk, nog iets te laten verdienen daar
enboven. Het is echter den regeerders een
voortdurende, angstvallige zorg, de ver
diensten van werkloozen nauwkeurig te re-
gistreeren, opdat geen cent te veel in de
platte beurzen der steuntrekkers vloeie. Wij
kunnen ons echter voorstellen, dat de con
trole op de extra-inkomsten soms tot een
onbehaaglijke stemming in de gelederen
der werkloozen aanleiding geeft.
Daar is b.v., in Zuid-Holland een visch-
vergunning voor werkloozen. Wel eens van
gehoord? Het gaat hier niet om hen, die,
in gedwongen ruste, den lieven langen le
digen dag doorbrengen aan den oever van
een stillen vliet, teneinde den tijd te ver
drijven. Voor hen gelden, als voor de henge
lende renteniers, de gewone ge- en verbo
den inzake de beestjes, die zij aan den haak
willen slaan en het vischwater, waarop zij
den dobber willen laten drijven.
Neen, we hebben hier de werkloozen-vis-
schers, op het oog, die hun vangst niet voor
de braadpan van moeder-de-vrouw bestemd
hebben, doch den buit verknopen, om hun
ega's met het geldelijk resultaat te verblij
den.
In het stadje Gorinchem heeft dit ver
schijnsel den gemeenteraad zeer bezigge
houden. In de jongste raadsvergadering
kwam het weer eens ter sprake.. De minis
ter van Sociale Zaken heeft nl. kort geleden
góedkeuring verleend aan een regeling be
treffende het visschen van zalm door werk
loozen. De opbrengst van deze visscherij
schijnt zoo belangrijk te zijn, dat een con
trole daarop zeer noodzakelijk blijkt. Doch
dat is niet zoo gemakkelijk! Het is ondoen
lijk eiken zalmvisscher een ambtenaar in
het schuitje mee te geven of een palfrenier
achter de vischkar. Een bepaling werd ge
maakt, dat èlle zalmen, die in de netten der
werkloozen terecht kwamen, aan de gemeen
telijke vischmarkt ten verkoop moeten wor
den aangeboden. Doch Gorinchem bezit mo
menteel niet een dergelijke markt! En nu
doet zich het eigenaa'rdige feit voor, dat de
vischmarkt van het Zuid-Hollandsche stad'
je door de werkloozen hersteld wordt. Want,
teneinde de controle op de verkochte zalm-
mootjes grondig te doen geschieden,heeft de
raad van Gorinchem zoo juist eenparig be
sloten. de markt in haar oude eer te herstel
len! Het is te verwachten, dat de aldus ge
controleerde werkloozen een rekening bij >'e
gemeente indienen voor het herstichten n
weder doen bloeien van een vischmarkt fciq-
nen de veste]
EEN NEDERLANDSCHE JOOD IS EEN
DUITSCHE ARIëR.
Ra-ra, hoe kan
dat?
Bijna dagelijks vernemen wij iets over ri
positie der Duitsche Joden in het Derrt
Rijk. Hoe het de Nederlandsche Joden in
Duitschland vergaat, daarover hooren wb
zeer weinig.
Dezer dagen heeft de vereeniging Hol
landia" te Berlijn aan de Duitsche onder
wijsautoriteiten de volgende vraag gesteld"
„Hoe staat het met de rechtspositie van dé
Nederlandsche niet-Arische leerlingen der
Duitsche middelbare scholen?" In enkele
Nederlandsche bladen is er n.1. op geZjn.
speeJd, dat het voor deze leerlingen praoé
tisch onmogelijk zou worden, langer mid
delbare scholen te bezoeken.
Wij vernemen dat het antwoord op de ge
stelde vraag letterlijk luidde:
„De Nederlandsche niet-Ariërs behoeven
zich niet ongerust te maken. Immers, vol-
gens de Duitsche schoolwetgeving worden
zij niet als Joden, maar als Nederlanders
zonder meer beschouwd en Nederlanders
zijn met Duitsche Ariërs gelijkgesteld.
Ook kinderen van Nederlandsche Joden
kunnen dus de Duitsche middelbare scholen
blijven bezoeken."
Een Nederlandsche Jood verandert dus
na zijn Nederlanderschap in een Duitsch
Ariër] Een knap staaltje van ras-metamor-
phose.
Ook hier de hand van Moskon?
In het gebied van Waziristan in *t Noord.
westen van Britsch-Indië hebben opstandige
Mohammedanen rooftochten ondernomen,
waarbij zij in drie dorpen de bazars be
stormden en leeghaalden en negen Hindoe,
sche kooplieden alsmede een meisje mede-
namen. Het is den autoriteiten niet gelukt
de gevangenen in vrijheid te doen stellen.
Naar verder verluidt, heeft de beruchte fa-
kir van Ipi een hem van Engelsche zijde
gedaan vredesvoorstel van de hand gewe
zen. Men meent te Londen dan ook op ver»
dere ernstige onlusten in het Noordweste.
lijk grensgebied te kunnen rekenen.
De Morning Post verneemt uit Calcutta,
dat de voorzitter der Congrespartij, Pandit
Mehru, verklaard heeft, te streven naar de
volledige afscheiding tusschen Indië en
Groot-Brittannië. Gandhi daarentegen ver
tegenwoordigt een meer gematigd standpunt
Ook zou het radicale standpunt van Pan
dit Mehru niet door de andere congresle.
den gedeeld worden, daar Pandit een te dui.
delijk communistisch oogmerk zou nastre-
ven.
DE HERTOG VAN WINDSOR.
De patentbrief waarmee ex-koning Ed-
ward benoemd wordt tot Hertog van Wind.
sor heeft dezer dagen rechtsgeldigheid ge
kregen. Het nieuwe hertogdom is in tegen
stelling tot andere hertogdommen met geen
andere titels verbonden. Eventueele kind©,
ren van den Hertog worden prins of prin.
ses van Windsor genoemd, en hun kinderen
eenvoudig Lord en Lady, tenzij de Koning
hun een hoogeren titel verleent-
Gedachten zijn niet meer tolvrij.
In Amerika worden machines tot het op
sporen van leugens gebruikt.
Een jong Fransch geleerde, Fes-
sard geheeten, heeft, aldus de N.R.
Crt., naar eigen zeggen een toestel
uitgedacht, dat in breede trillingen
op een scherm de menschelijke ge
waarwordingen en zelfs gedachten
opteekent. Hij is volstrekt geen beun
haas. Een redacteur van de Intran-
sigeant heeft hem in het laborato
rium van professor Piéron in het
Collége de France gesproken en van
de werking kennis genomen.
Hij ging uit van de electrische verschijn
selen in de cellen, waaruit het lichaam is
opgebouwd en van de ontdekkingen van den
Duitscher Berger en de Engelschen Adrian
en Matthews. De groote moeilijkheid was
deze stroomen van een duizendste of mil-
lioenste Volt te materialiseeren ten einde et
de verschillen van te kunnen registreeren.
De uitvinding van den oscillograaf is hem
te stade gekomen. Het kan niet de bedoeling
zijn al die stroomen tegelijk te ontvangen,
Men zou den indruk krijgen van een abon»
né van de telefoon, die tegelijk op alle lij"
nen zou aangesloten zijn.
De proef bestaat daaruit, dat er in een
soort metalen kluis electroden op den sch©<
del gelegd worden boven het uiteinde van
de gezichtszenuwen. De hersenen worden al
dus een soort element, waarvan de oneindig
zwakke stroom in een radio-ontvanger over
gaat, die hem versterkt. Hij kan dan in
klank, beweging of licht worden omgezet.
Het kloppen van het hart en de bewegingen
van de spieren worden gehoord alsof ze fo-
noplaten geworden waren, evenzoo als iets
den proefpersoon door het brein gaat! En
dit toestel, dat ook zou kunnen dienen om
gezwellen in de hersenen op te sporen, wordt
op de a.s. wereldtentoonstelling te Parijs
in werking getoond.
DE GEZONDHEIDSTOESTAND VAN KO
NINGIN MARIA VAN ROEMENIë
Van geloofwaardige zijde wordt vernomen
dat Koningin Maria van Roemenië minder
snel herstelt, dan men eerst verwachtte.
Men voegt hieraan toe dat men nog niet
kan zeggen, wanneer het gevaar geweken
zal zijn. Eerst scheen het niet erg duidelijk
aan welke ziekte de Koningin leed, doch
thans word vernomen, dat zij lijdende is
aan een maagbloeding tengevolge van
«riep,