De R.K. Kerk in Duitschland
De oorzaak van de ramp
te Tyler
De stakingen in de
automobielindustrie
Binnenland
Koning Lcopold te
Londen
Braddock-Schmeling te
Berlijn
De linkschen nog steeds
Twee onderzeebooten naar
de Zuid Europeesche
wateren
De conservendiefstal
Berlijn loochent schending
van het concordaat
De „Normandie' het
snelste schip
in den aanval
Drama te Tilburg
SPANJE
Het lood der daken voor
munitie
De Rijksregeering heeft haar
houding nog niet bepaald
Sensationeele bekentenis
van den directeur
Wallstreet pessimistisch
gestemd
Duitsche Kruisers sterker dan
de Engelsche
Duitschland Hal verhoogt
aanbod tot 350.000 dollar.
het
Zooals bekend heeft de Duitsche kampi
oen Schemering, die op het oogenblik in
Vereenicde Staten vertoeft, onlangs
dollar geboden, indien het gevecht, dat 1 j
met den wereldkampioen in het zwaarge
wicht James Braddock om den titel zou
hebben, in Berlijn zou worden gehouden.
De manager van den Duitschen uitdager,
Joe Jacobs heeft medegedeeld, dat de
Duitschland Hal te Berlijn dit aanbod thans
op 350.000 dollar heeft gebracht. Naar men
weet staat in het contract tusschen beide
boksers vermeld, dat de ontmoeting op 3
Juni a.s. te New York zou plaats vinden.
Aangezien H.Ms. „O 16
lange reis achter den rug
lang naar Nederland zal
ren, worden heden twee
booten uit Den Helder ter
naar de Zuid-Europeesche
gedirigeerd.
die een
heeft, eer-
terugkee-
onderzee-
aflossing
wateren
ALEÏÏAAR.
Hoe de daders werden geknipt.
In verband met den grooten diefstal van
conserven ten nadeele van de N.V. Hoogen-
straaten te Alkmaar, kan nog worden me
degedeeld, dat de politie aldaar sinds eeni-
gen tijd nasporing deed naar de daders van
een paar diefstallen van een partij lood,
waarvan vermoed werd, dat deze vervoerd
zouden worden naar Amsterdam, met behulp
van een vrachtauto.
In verband hiermede werd door de Zaan-
damsche politie een verscherpt toezicht uit
geoefend op het rijverkeer op de pont van
de Hembrug. Bij dit toezicht werd opge
merkt, dat op een morgen, zeer in de vroeg
te, een vrachtauto uit Alkmaar met doozen
blikgroenten deze pont in de richting van
Amsterdam passeerde, hetgeen de politie te
Alkmaar werd medegedeeld, en haar zeer
verdacht voorkwam, daar zoo vroeg des
morgens gewoonlijk geen conserven werden
geëxpedieerd.
De politie combineerde zulks met het
vinden van een houten achterschot van
een vrachtauto op den Stationsweg op dien
zelfden morgen, hetwelk blijkbaar van di8
auto was afgevallen en waardoor de inden-
titeit van den vrachtauto-eigenaar, alsme
de eenige bijzonderheden omtrent dien rit,
kwamen vast te staan.
Een en ander had tot gevolg, dat, mede
door de medewerking en opmerkzaamheid
der Amsterdamsche politie, kon worden
vastgesteld, dat deze vrachtauto gezien was
in den vroegen morgen vóór een groentehal
in de Jordaan te Amsterdam.
Inmiddels had de politie door de firma
Hoogenstraaten kunnen doen vaststellen,
dat zij een groot manco in haar magazijn-
voorraad had, waarvoor geen andere ver
klaring dan ontvreemding kon worden ge
geven, zoodat hiermede wel vaststond, dat
de waargenomen vrachtauto met de ver
missing aan de fabriek in verband stond.
Een en ander had tot gevolg, dat de aan
dacht viel op de gedragingen, van de in
middels aangehouden verdachten, wat tot
hun aanhouding en den inval in de groen
tehal te Amsterdam geleid heeft.
Nu oud metaal meer waarde
heeft.
Nadat oude metalen, zooals lood, staal en
ijzer, langen tijd vrijwel waardeloos waren
geweest, is de prijs hiervan den laatsten
tijd aanmerkelijk gestegen en de gevolgen
hiervan tredÓn bijna dagelijks aan het licht
in den vorm van talrijke kleine metaaldief
stallen.
Herhaaldelijk maakten wij in de afgeloo-
pen weken reeds melding van diefstallen
van lood, dat zelfs van de daken werd ge
sloopt, van oud ijzer, dat op fabrieksterrei
nen werd ontvreemd, enz. enz. In den regel
gaat het om slechts kleine hoeveelheden, die
ondanks de prijsstijging, geen groote waarde
vertegenwoordigen.
Ook in de afgeloopen dagen kwamen de
politie weer dergelijke diefstallen te oore,
In de omgeving van de Spaarndammerstr-
werden Zondag twee mannen aangehouden,
die op een bakfiets een partij metalen bui
zen vervoerden. Het onderzoek wees uit,
«lat de mannen, die uit Zaandam kwamen,
de buizen daar gestolen hadden. Zij zijn
dan ook ter beschikking van de politie
daar ter stede.
De eigenaar van een woning aan de Kei
zersgracht, welke op 't oogenhlik leeg staat
ontdekte bij een inspectie, dat van het dak
een hoeveelheid lood, ter waarde van bijna
honderd gulden, was gesloopt en verdwenen
De dieven hadden zich door het verbreken
van een raam toegang verschaft. Aangifte
hiervan is gedaan aan het bureau Raam
poort.
De Duitsche rijksregeering heeft
nog niet definitief de houding be
paald, welke zij tegenover den Hei
ligen Stoel zal aannemen naar aan
leiding van de pauselijke encycliek,
welker tekst wij gisteren reeds pu
bliceerden.
Er zijn drie mogelijkheden ten
aanzien van de toekomstige betrek
kingen tusschen Duitschland en het
Vaticaan:
1. Het Rijk zou zwichten voor de
eischen van den Heiligen Stoel en
zijn kerkelijke politiek wijzigen.
Deze veronderstelling wordt even
wel niet waarschijnlijk geacht;
2. Het Rijk zou het concordaat
opzeggen;
3. Het Rijk zou de zaken laten
zooals zij staan en voortgaan het
concordaat te overtreden naar letter
en geest, zonder het op te zeggen.
De veronderstelling, dat Hitier zou
overwegen het concordaat op te zeg
gen, is waard ernstig de aandacht
te vragen. De uiterst krachtige be
woordingen, waarin de encycliek is
opgesteld en de kracht der veroor
deeling hebben in Duitsche officieele
kringen een levendige beroering ge
wekt. Deze kringen zien er een be
roep in van den paus op de twintig
millioen Duitsche katholieken tot
verzet tegen den staat.
Zekere raadgevers van Hitier zouden ge
neigd zijn deze daad gelijk te stellen met een
poging „tot samenspanning tegen de veilig
heid van den Staat", hetgeen een van die
heftige antwoorden, welke Hitier zoo dik
wijls reeds heeft doen hooren, zou recht
vaardigen.
Meer gematigde diplomatieke kringen ge
ven te kennen, dat een eenzijdige opzegging
van het concordaat ernstige gevolgen zou
kunnen hebben voor de buitenlandsche po
litiek van Duitschland.
De opzegging van het concordaat zou met
name van invlopd zijn op de betrekkingen
van het Duitsche rijk met Oostenrijk en de
Spaansche nationalistische katholieken.
De derde mogelijkheid schijnt derhalve de
meest waarschijnlijke. De rijksregeering zou
haar politiek van unificatie van het onder
wijs voortzetten, ondanks de uit het concor
daat voortvloeiende verplichtingen, en zou
alle acties dulden, welke volgens het
episcopaat leiden tot ontkerstening van de
jeugd.
De Duitsche pers onthoudt zich van ieder
commentaar op de encycliek, waarvan het
zelfs het bestaan niet vermeldt.
De priesters, niet de Duitsche
staat, hebben 't Concordaat ge
schonden.
De apostolische brief over den toestand der
Roomsch-Katholieke kerk in Duitschland
heeft in politieke kringen opzien gebaard
en leedwezen gewekt, Men is van meening,
dat de kansel noch de pers van een niet-Duit-
schen staat de geschikte plaats is voor het
oefenen van critiek door een partij die met
de Duitsche regeering een overeenkomst
heeft gesloten, op de wijze, waarop Duitsch
land zijn verplichtingen nakomt. L'it het
feit, dat de Heilige Stoel dezen vorm heeft
gekozen, blijkt niet bepaald, aldus zegt men
te Berlijn, dat een vreedzame gedachtenwis-
seling verlangd wordt. Bovendien komt deze
stap neer op een onmiddellijke inmenging
in binnenlandsche Duitsche aangelegenhe
den. In toonaangevende kringen heeft men
het altijd al moeilijk te verdragen geacht,
dat vele katholieke priesters in Duitschland
van den kansel gebruik maken om onder de
bescherming van het concordaat de katho
lieke openbare meening door niet steekhou
dende beschuldigingen tegen staat en partij
op te zetten. Men hoopte echter steeds, dat
de Heilige Stoel zelf de priesters onder het
oog zou brengen, dat aan dergelijke metho
den, die in strijd zijn met het concordaat,
een eind moest komen. Door zijn thans van
den kansel voorgelezen brief schijnt de Paus
echter het gedrag van een deel der Room-
sche geestelijkheid, dat de vrede tusschen
staat en kerk bedreigt, te bevorderen.
De Paus, aldus zegt men in Duitsche krin
gen, komt met beschuldigingen, die geen
rechtvaardiging kunnen vinden in den wer-
kelijken toestand der Roomsche kerk in
Duitschland. Slechts met oprechte bezorgd
heid en groote verwondering kan van Duit
sche zijde geconstateerd worden, dat de Paus
de zaken zóó tracht voor te stellen, alsof de
katholieke kerk en haar geloovigen in
Duitschland een lijdensweg hebben af te leg
gen. Er zijn landen, waar men terecht van
een vervolging der katholieke kerk kan spre
ken; men behoeft slechts naar Spanje of
Sovjet-Rusland te zien.
Dat de roomsche kerk in Duitsch
land voor zulke vervolgingen door
het goddelooze communisme ver
schoond is gebleven, is juist te dan
ken aan de overwinning der bewe
ging, die door den Heiligen Stoel
met miskenning van de feiten be
schuldigd wordt van onderdrukking
der kerk en haar leerstellingen. Hoe
vrij en ongebonden de roomsche
kerk zich in Duitschland voelt, wordt
het beste bewezen door het feit, dat
zij meent zich te kunnen veroorloven
steeds weer op te ruien tegen de par
tij aan welke zij de voortduring van
haar bestaan in Duitschland dankt.
Als thans deze weinig vreedzame en on
dankbare houding door de hoogste kerkauto-
riteiten ook nog wordt bevorderd, rijst de
ernstige vraag, of men in het Vaticaan van
het concordaat met Duitschland niet reeds
lang genoeg heeft en het daarom doelmatig
acht, voor een mogelijk falen van de over
eenkomst de schuld op Duitschland te schui
ven.
Gestapo grijpt in. - Eenige exem
plaren van 's Pausen encycliek
in beslag genomen.
Naar Un. Press verneemt, heeft de ge
heime staatspolitie gisteren in de lokalen
van het bisschoppelijk ordinariaat te Berlijn
een aantal exemplaren van de pauselijke
encycliek aan het Duitsche episcopaat in
beslag genomen.
In welingelichte kringen gelooft men, dat
de encycliek eerst Zaterdag via de Vati-
caansche diplomatieke kanalen naar
Duitschland is verzonden., hier vermenig
vuldigd en vervolgens aan de pastoors is ter
hand gesteld met de verplichting hun co-
pieën na de voorlezing terug te geven, om
ze niet in verkeerde handen te laten vallen.
•Van belang is de vraag, of het pauselijk
schrijven in de katholieke kerkelijke week
bladen zal mogen worden afgedrukt.
Van de zijde van het propaganda-ministe-
rie wordt verklaard, dat „een dergelijk ver
bod, hetwelk overigens in strijd zou zijn met
het concordaat, niet is uitgevaardigd."
De dagbladpers zwijgt over de geheele aan
gelegenheid.
CLANDESTIEN NATUURGAS
AAN PIJPLEIDINGEN ONT
TROKKEN.
William Shaw, de directeur van
de door een gasexplosie verwoeste
school te New-London, heeft voor
een militaire oommissie van onder
zoek een sensationeele verklaring
afgelegd.
De directeur verklaarde namelijk,
dat de schooldirectie een maand ge
leden, in de meening de verwar-
mingskosten aldus te kunnen ver
lagen, de gasbuizen van een parti
culiere maatschappij, welke onder 't
schoolgebouw liepen, heeft doen af
takken. Op deze wijze werd, zonder
medeweten van de betrokken maat
schappij, stookgas betrokken.
Shaw, wiens eigen zoon, zooals men weet,
bij de explosie werd gedood, gaf toe, dat
verscheidene deskundigen hem tegen dit
gevaarlijke gas gewaarschuwd hadden. Bo
vendien meende hij, dat een groot aantal
der verwarmingsbuizen geen ventiel had
den en eenvoudig in de muren eindigden.
Het uit de niet goed sluitende verwar
mingsbuizen stroomende gas is waarschijn-
Ondanks het gerechtelijke ont
ruimingsbevel houden te Detroit
6.000 „Sitdown" stakers de Chrysler
fabrieken bezet, waardoor 150.000
arbeiders in de automobielindustrie
tot werkloosheid gedoemd zijn.
Zooals men weet, heeft Homer Mar
tin, de president van de United
Automobile Workers of America,
met algemeene staking gedreigd,
indien de autoriteiten doorgaan
met de fabrieken met geweld te
ontruimen. Door deze algemeene sta
king, die vandaag zou kunnen uit
breken, zouden 2.000 automobielfa
brieken te Detroit getroffen wor
den, waardoor het aantal stakers
met 100.000 zou toenemen. Volgens
de leiders van den vakbond, zouden
zij 150.000 tot 175.000 posters kunnen
mobiliseeren „om de fabrieken te
verdedigen".
De politie doet de kleine bedrij
ven ontruimen.
Intusschen gaat de politie voort de sta
kers die de kleinere fabrieken bezet hou
den, met geweld daaruit te verdrijven, on
danks de dreiging van een algemeene sta
king.
Be beurs somber gestemd.
Industricele deskundigen in Wallstreet
gaven gisteren volgens de N.R. Crt. in par-
lijk door een electrische vonk, die in «en
lichtschakelaar ontstond, ontbrand.
De directeur heeft na het afleggen van
zijn bekentenis zijn zelfbeheersching volko
men verloren en is thans een gebroken man.
De bekentenis bevestigd.
De commissie belast met het onderzoek
naar de verantwoordelijkheid voor de ont
ploffingsramp in de school van Tvler heeft
gister sensationeele inlichtingen ontvangen.
Clark, opzichter bij een groote petroleum-
maatschappij verklaarde namelijk, dat de
architecten, die de verwarmingsinstallatie
van dp school hadden ingericht, „zonder toe
stemming van de maatschappij" het reser
voir van de school hadden aangesloten op
de pijpen, welke dienen om bij boring van
nieuwe petroleumbronnen het natuurgas
na extractie van de petroleum af te voeren.
Clark verklaarde, dat dit vaak voorkwam
in streken, waar petroleum wordt gevonden
en waar particulieren dan gratis natuurgas
ontvangen.
Clark deelde verder mede, dat hij Donder
dag alleen van deze gewoonte op de hoogte
was en dat hij na de ontploffing een inge
nieur had uitgezonden om het buizennet
der maatschappij te inspecteeren. Deze in
genieur had een aftakking ontdekt, welke
bedekt was met aarde, die ongeveer twee
maanden geleden was omgewoeld. Hij had
daarop bevel gegeven het secudaire bui
zennet af te sluiten, maar het was toen te
laat. Het schijnt dus zeker te zijn, dat een
aanzienlijke hoeveelheid natuurgas in de
wanden der school is binnengedrongen en
dat de ontploffing hiervan het gebouw als
een kaartenhuis deed instorten.
De bevolking, die weet. dat er talriikr
personen in de streek zijn, die zonder
toestemming natuurgas gebruiken, vreest,
dat de ontploffingsramp zal worden her
haald.
Het snelheidsrecord heroverd.
Gemiddelde uursnelheid van
30.99 knoop.
De Compagnie Generale Transatlantique,
de reederij van de Normandië, heeft gis
terenavond een radiotelefonische mededee-
ling ontvangen, van den gezagvoerder van
de „Normandië" Thoreux, die mededeelt,
dat zijn schip om 18 uur 42 min. 56 sec.
Bishop Point is gepasseerd en daarmede
den .afstand van het lichtschip „Ambrose"
(2.967 mijlen) heeft afgelegd in vier dagen
zes minuten, en 23 seconden, d.i. met een
gemiddelde uursnelheid van 30.99 knoop,
en het record voor den overtocht over den
Atlantischen oceaan op zijn naam heeft
gebracht.
De marinemedewerker van de „Morning
Post" wees er gisterochtend op, dat de veer
tien kruisers, welke Engeland overeenkom
stig het programma voor 1936 en '37 op sta
pel heeft gezet, minder gevechtswaarde heb
ben dan de Duitsche kruisers, welke op het
oogenhlik op stapel staan, De nieuwe Brit-
sche kruisers zijn van twee typen, n.1. 8000
ton en 5300 ton, beiden bewapend met ka
nonnen van zes duim. Duitschland heeft
daarentegen drie kruisers van 10.000 ton,
bewapend met geschut van acht duim op
stapel gezet.
JAPANSCH MAILSCHIP GEZONKEN.
55 passagiers verdronken.
Het Japansche mailschip „Meijoe Maru"
is in de haven van Reisni in Korea gezon
ken, vijf en twintig opvarenden konden
worden gered. 55 passagiers verdronken.
ticuliere gesprekken toe, dat men ten op
zichte van de arbeiderssituatie in Detroit
en andere plaatsen zeer pessimistisch ge
stemd is. In Detroit zijn thans „sit-down"
stakingen uitgebroken in bijna alle takken
van industrie. President Martin van de
U.A.W. heeft de officieele instanties van
de stad Detroit medegedeeld, dat wanneer
voort zal worden gegaan met de geweldda
dige verwijdering van „sit-down" stakers
hij een algemeene staking in Detroit zal
uitroepen. Een verder bewijs voor Martin's
houding is de oproep tot het houden van
een massavergadering van 200.000 personen
welke heden in een park te Detroit zal
plaats vinden. De massavergadering zal
protesteeren tegen het verdrijven van „sit-
down"stakers in de fabrieken van kleine
maatschappijen, die niets met de automo
bielindustrie uitstaande hebben.
De gemeenteraad van Detroit
heeft geweigerd toestemming voor
deze massavergadering te geven.
Hierop heeft Martin geantwoord,
dat de vergadering door zal gaan
met of zonder toestemming, omdat
de wet een vrije vergadering en het
vrije woord garandeert.
Martin heeft duizenden strooibiljetten in
de fabrieken van Detroit en omgeving doen
verspreiden, waarin de arbeiders worden
opgeroepen aan deze massavergadering
deel te nemen. Verder wordt medegedeeld,
dat vier verkoopskantoren der firma C.
Murthy in Pittsburg en omgeving gesloten
moesten worden tengevolge van een sit-
down staking. Aan den anderen kant zou
den eenige detailzaken in Providence op
Rhodes Island hun zaken gesloten hebben
als protest tegen de pogingen van het C.
I.O. om de textiel en andere massa indus
trieën in New Engeland te unificeeren. Het
C.I.O. is thans ook te New York een cam
pagne begonnen om de arbeiders aldaar
tot lidmaatschap te bewegen. Onder de fa
briek en die hierbij betrokken zijn, belmo
ren o.a. de Consolidated Edison, do Brook-
lin Union Gass, de I.ong Island Lighting
en de States Island Edison.
9
BRADDOCK.
Slecht weer belemmert de krijgs
verrichtingen.
In den sector van Guadalajara hebben de
r.egeeringstroepen gisteren den opmarsch
voortgezet en daarbij alle gestelde doelen
bereikt. Op sommige plaatsen kwamen zij
in contact met den vijand, die slechts zwak
ken tegenstand bood. De indeeling van het
belangrijke oorlogsmateriaal dat is ver
overd, gaat voort. Verschillende verkennings
vluchten werden uitgevoerd ter verzekering
•van de veiligheid der troepen. Nog steeds
blijven zich vele vluchtelingen uit het
kamp der opstandelingen bij de regeerings-
troepen aanmelden.
De weerstand der opstandelingen-troepen
in den sector ten Noorden van Guadala
jara is gistermorgen intusschen nog duide
lijker uitgesproken geworden. De bedrijvig
heid van het regeeringsleger is echter zeer
krachtig. 0.m. bij den weg naar Aragon,
waar het er in geslaagd is door te dringen
in nieuwe linies der tegenstanders, die ge
dwongen waren te wijken. Ten Westen van
den weg naar Guadaiajara zetten de loyale
troepen hun opmarsch voort. Zij zijn gister
morgen doorgedrongen in de plaatsjes Casas
de San Galindo en Val Fermoso de las Mon-
jas. In dit gedeelte van het front is meer
dan de helft van het verloren terrein door
de loyalen heroverd. Het optreden der
vechtwagens en tanks bleek zeer doelmatig
vooral bij de nadering van het dorp Val
Fermoses de las Monjas, van waaruit de
weg, die leidt naar Casas de san Galindo on
der vuur kan worden gehouden. Het vaak
regenachtige weer stelde de luchtmacht
slechts tot een actie van geringen omvang
in staat.
Politiek is het doel van zijn be
zoek.
Koning Leopold, die gistermorgen
in gezelschap van graaf Pare en ba
ron Capelle van het Brusselsche
Noorderstation was vertrokken, is
om 4.26 uur op het Victoria-station
te Londen gearriveerd.
De koning werd verwelkomd door
vertegenwoordigers van het Foreign
Office en hooge dignitarissen van de
Belgische ambassade.
Een groote menigte begroette den
Belgischen koning op hartelijke
wijze.
De Belgische ambassadeur, baron de Car
rier de Marchienne, heeft ter eere van den
koning gisterenavond een diner gegeven.
Vandaag zal koning Leopold een partij golf
spelen en op Buckingham Palace in gezel
schap van het Britsch koningspaar dineeren.
De koning wordt niet vergezeld door zijn
minister van buitenlandsche zaken, noch
door zijn minister-president, doch men acht
het zeer waarschijnlijk, dat hij tijdens zijn
bezoek een onderhoud zal hebben met mi
nister Eden.
HEEFT MARTIN GEBLUFT?
Gisterochtend heerschte te Detroit een
stemming van onzekerheid. De gouverneur
van den staat Michigan, Murphy, en Dewev,
de bemiddelaar van het Dep. van Arbeid'
trachten een overeenstemming te bereiken!
De autoriteiten beschouwen de bedreiging
met een algemeene staking als bluf. Momer
Marlin, de leider van de United Automobile
Workers, heeft aan de plaatselijke leiders
van den hond getelegrafeerd, dat de bond
beslissende maatregelen zou nemen. Men
mag evenwel zonder nadere bevelen niet
handelend optreden.
Vrouw en twee kinderen ver
mist. Het lijkje van een der kin
deren uit het water opgehaald.
Sinds het einde der vorige maand worden
te I ilburg vermist een vrouw L., met twee
kinderen van twee en vijf jaar.
Gistermiddag werd in de Piushaven het
lijkje van een jongetje gevonden, dat aan
vankelijk niet geidentificeerd kon worden,
liet lijkje moet reeds verscheidene dagen
in het water hebben gelegen. Later is ge
bleken, dat men >'ieF te doen heeft met het
lichaam van een der vermiste kinderen.
Daar het vermoeden is gerezen, dat ook de
«rouw en het andere kind te water zijn ge*
taakt, is den geheelcn dag de haven afge-
diegd. Er werd echter niets gevonden.
