dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
De belachelijke
onzijdigheid
Rust aan het front in
Biscaye
OPRUIMING.
%n wat naait mag, 5taan wij toe.
25,000 man in staking
Kapitaal en arbeid in
Duitschland verzoend
Plan voor een
„Wereldreconstructie"
REIST PER WACO
Fa T. eems>|-«Ao ur K, «.i z er sV raa-V \S,
BuUerilandsch
Overzicht
UITGAVE: N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
ZATERDAG
1 MEI 1937
65e JAARG. No. 7990
Regeering stelt een Hof
van onderzoek in
SPANJE
Opnieuw vliegtuigbotsing
in Engeland
VILLARREAL
AUTOBUSDIENSTEN
naar HOORN, EDAM, AMSTERDAM
en GEHEEL WEST-FRIESLAND
Inlichtingen WACO,
Kanaalw. 137, Den Helder, tel. 773
Ingevolge wettelijk voorschrift ïs aan
vergunning verleend
te
tot het aankondigen als opruiming van
een verkoop te houden in de lokaliteit
KciZtrsWaoi is van ij. h. *>j tot uiterlijkj^_5^7_
MW
k;
3 edet aïlikelmag timen 8
MEN STAAT VERBAASD
Dat kan alleen wegens overdracht van zaken.
Dus alles moet weg!
Alles onder volle GARANTIE.
HAAST U, dan voorkomt U
een groote teleurstelling!
jFBEEMfTERBOER
De Zelfstandigheidspolitiek van
België
Groote overstroomingen
in Zuid-Slavië
HELDERSCHE COURANT
Londen zonder autobus-verkeer
De conferentie van gedelegeerden
van het personeel der Londensche
autobussen, heeft gisteren eenstem
mig besloten, het autohuspersoneel
instructie te geven, het werk om
twaalf uur in den afgeloopen nacht
neer te leggen.
Het besluit, in staking te gaan, is
van toepassing op alle Londensche
autobussen, doch het geldt niet voor
de diensten, welke hun eindpunt
hebben buiten de stad, noch voor
de reiswagens van de „Gemeen
schappelijke Transporten" in het
Londensch gebied.
Men schat, dat 25.000 man busper-
soneel het werk vannacht hebben
neergelegd.
De bestuurders en conducteurs der auto
bussen in de graafschappen ten Zuid-Oosten
Oosten en Noordoosten van Londen zijn
reeds in staking. Deze staking wordt even
wel niet door de federatie van transport
arbeiders erkend.
De conferentie der arbeidersgedelegeerden
ging eerst gisterenmiddag om vijf üur uiteen,
nadat de volgende resolutie aangenomen
was: „Na ampele bestudeering van de rap
porten omtrent de onderhandelingen, welke
de laatste dagen zijn gevoerd, heeft de ge
delegeerde-conferentie de op 25 Maart j.1. ge
nomen beslissing, dat het personeel heden
nacht om twaalf uur het werk zou neerleg
gen, bekrachtigd".
Na afloop van de conferentie heeft Bevin,
die namens het autohuspersoneel de bespre
kingen voert, nog een bezoek gebracht aan
het ministerie van arbeid. Na dit onderhoud,
dat drie kwartier duurde, weigerde hij eeni-
ge nadere verklaring af te leggen, doch be
paalde zich ertoe eenvoudig te zeggen, dat
het conflict was uitgebroken.
Het ministerie van arbeid heeft
inmiddels een communiqué uitge
geven, waarin ten aanzien van het
stakingsbe^luit der transportarbei
dersfederatie gezegd wordt, dat de
minister van arbeid met het oog op
het ongemak voor het publiek, be
sloten heeft een commissie van on
derzoek in te stellen, bestaande uit
drie personen, die rapport zullen
moeten uitbrengen over de kwestie
der arbeidsuren, arbeidsvoorwaar
den, enz., van het autohuspersoneel.
Het verluidt, dat de minister van arbeid
aan Bevin gevraagd heeft of het mogelijk
zou zijn de staking op te schorten, tot de
commissie van onderzoek de omstreden
kwesties zou hebben bestudeerd.
Bevin heeft hierop geantwoord, dat dit niet
mogelijk was.
Londen, 30 April t'R.O.). Het executieve
comité van gedelegeerden, die 120.000 man
autohuspersoneel in de provincie vertegen
woordigen, heeft op een bijeenkomst te
Chelmsford in Essex besloten, het autobus-
personeel te verzoeken het werk hedennacht
om twaalf uur neer te leggen uit sympathie
met de autobusstaking in tien graafschap
pen, welke niet door de federatie van trans-
portpersoneel wordt erkend.
Hoe lang nog? Open brief van
Van der Velde aan Blum.
„Le Peuple" publiceert een open brief van
Emile van der Velde aan Leon Blum. De
leider der Belgische werkliedenpartij schrijft
hierin: Op dezen vooravond van den eer
sten Mei, onder den indruk van de gruwe
lijke gebeurtenissen, die zich hebben afge
speeld in Biskaje, en van de vernieling van
Guernica, stel ik vast, dat een beweging
van verzet, uit naam van de menschelijk-
heid, bezig is in Engeland aan den dag te
treden. Schr. vraagt of slechts daar een reac
tie zal ontstaan, en vervolgt dan: „Onze
beide internationales, de vakvereenigings-
internationale en de politieke, waren een
parig van meening, dat wanneer in korten
tijd de buitenlandsche strijdkrachten, die
in Spanje opereerden, niet werden terugge-
VAN DER VELDE.
hokken, de z.g.n. niet-inmengingspolitiek
dan definitief gefaald zou hebben, zoodat er
geen andere oplossing meer zou zijn dan een
restitueeren aan de rechtmatige regeering
van Spanje van het elementaire recht zich
Vrijelijk hare verdedigingsmiddelen te ver
schaffen.
Madrid wordt voldoende voorzien, maar er
2ijn de Basken, geisoleerd, afgesneden van
de rest van Spanje."
Van der Velde besluit: „Hoe lang nog zal
hol onl-> nl i! lm i-innorf lirll ffllPl fl hftWfirBIl UGIT
bah
erk'
en -
rk u te zeggen, gij, die als socialist en mi^
nister voor 100 pet. een socialistisch mimstei
;e be-
deze
Hitier voert het woortl op bij
eenkomst van Rijksarbeids
kamer.
Gisteren is een bijeenkomst gehouden
van de Rijksarbeidskamer, die behalve door
den Füh'rer, door talrijke ministers en leden
van het diplomatieke korps werd bijge
woond.
De Führer hield een rede, waarin hij
zeide, dat in Duitschland de fictie, dat
werkgevers en werknemers noodzakelijke
tegenstellingen zijn, afgedaan heeft. De de
finitieve samenvatting der scheppende Duit-
sche menschen in een gemeenschap is een
opvoedingstaak, waaraan generaties moeten
arbeiden. Thans is het resultaat eehter
reeds overweldigend.
Hitier wees er voorts op, dat terwijl een
geheele wereld rond Duitschland onder
waanzinnige economische conflicten gebukt
gaat, Duitschland hiertegen immuun is,
daar de nationaal-socialistische staat door
de organisatie zijner volksleiding de voor
waarden geschapen heeft voor de oplossing
dezer economische problemen.
an der Velde besluit: „tme iang uuS
belachelijke onpartijdigheid beweren den
balans in evenwicht te houden tusschen de
erkende regeering van een bevriende natie
?n de pronunciamentisten van 1936? Behoef
ik u te zeggen, gij, die als socialist en mi^
nister voor 100 pet. een socialistisch mimstei
2fit gebleven, met welk een ongeduldige be
klemming in onze arbeiderskringen deze
Wagen gesteld worden en welk een vurige
hoop rnen op u stelt, dat door de democra
tische regeeringen een bevredigend antwooiu
worrlpn gee"ven°"
Een samengaan der groote An
gelsaksische landen.
Volgens Arthur Krock, correspon
dent van de New York Times te
Washington, zal president Roosevelt
gedurende zijn vacantie een memo
randum bestudeeren, dat door een
vooraanstaand parlementslid is op
gesteld en dat een plan tot een recon
structie van de wereld omvat, geba
seerd op de overeenkomst tusschen
Engeland en de Vereenigde Staten.
De opsteller van dit memorandum zou de
meening te Londen hebben gepolst en gun
stig ontvangen zijn.
In groote lijnen is het plan als volgt: het
sluiten van een stilzwijgend met-aanvalsver
drag tusschen Engeland en de Vereenigde
Staten, waardoor het de Vereenigde Staten
mogelijk zou zijn de vloot te concentreeren
in den Stillen Oceaan en zijn defensie in
den Atlantischen' Oceaan zou kunnen ver-
waarloozen. Verder stabilisatie van dollar
en pond sterling op permanenten grondslag,
waarbij automatisch de landen van het ster-
ling-bloc en zoo mogelijk ook Frankrijk wor
den betrokken. Tenslotte het bijeenroepen
van een wereld-conferentie ter bestudeering
van alle vraagstukken, welke betrekking
hebben op het tot stand komen van een in
ternationale overeenstemming. Hiertoe moet
een Britsch-Amerikaansche overeenkomst tot
stand komen, voor de conferentie bijeen
wordt geroepen.
Drie Britsche legervliegtuigen
vernield. Een vlieger omgeko
men.
Nabij Stoketown in Zuid-Engeland zijn
drie legervliegtuigen tegen elkaar gebotst.
De drie toestellen zijn vernield. Een vlie-
"T is hierbij om het leven gekomen.
ENGELAND EN DE ONTRUI
MING VAN BILBAO.
Na de succesvolle opmarsch van Franco's
troepen in Biskaye is een stilstand in de
krijgsoperaties ingetreden.
Óf dit te wijten is aan een verhoogde weer
stand der Baskische krijgsscharen, dan wel
aan de noodzaak voor de aanvallende troe
pen, om van eenige dagen rust te genieten,
is moeilijk te zeggen.
Bilbao seint dat de offensieve reacties van
hare troepen het offensief tot staan heeft
gebracht en het front, heeft verstevigd. In
enkele sectoren maakten wij ons, zegt het
bericht, zelfs van enkele belangrijke stellin
gen meester. Onze troepen strijden met het
grootste enthousiasme en de algemeene in
druk is uitstekend.
Twee journalisten door de recht-
schen aangehouden.
De voorposten van de rechtsche troepen
op den weg naar Bilbao hebben een auto
aangehouden, warin zich een redacteur van
de „Liberal de Bilbao" en een verslaggever
van de „Tierre Vasca" bevonden. De beide
journalisten verklaarden,, dat zij in op
dracht van het commando der regeerings-
troepen te Bilbao een verslag moesten ma
ken over den toestand in het gebied tus
schen Durango en Elorrio. Dit schijnt er
op te wijzen, dat het commando te Bilbao,
in het geheel niet op de hoogte is van den
toestand.
De beide journalisten worden streng be
waakt.
Van het Aragoneesche front.
Een speciale correspondent meldt:
Gisteren heeft een zekere bedrijvigheid
geheerscht in alle sectoren van het Arago
neesche front. De regeeringstroepen hebben
getracht een aanval te ondernemen in
•den sector van Saragossa, doch werden
door de opstandelingen teruggeslagen.
Talrijke aanvallers werden gedood of ge
wond.
KlmO 1 6 0 10
MONDRAGON
OCHANDIANO
De evacuatie van vrouwen en
kinderen en ouden van dagen
uit Bilbao.
De Britsche marine zal in volle zee de
Baskische schepen bescherming verleenen,
,die ouden van dagen, vrouwen en kinde
ren zullen evacueeren. De Britsche consul
te Bilbao zal de inscheping der uitwijkelin
gen leiden en er voor waken, dat werkelijk
ouden van dagen, vrouwen en kinderen
vervoerd zullen worden.
De Baskische autoriteiten hebben de Brit
sche regeering verzocht deze bescherming
te verleenen bij de evacuaties. De Britsche
regeering heeft in haar antwoord de ver
zekering gevraagd, dat de evacuatie een
zuiver humanitaire maatregel zou vor
men. Verzekeringen, die door de Britsche
regeering beschouwd worden als bevredi
gend zijn thans ontvangen. Men neemt te
Londen aan dat Franco geen enkel bezwaar
zal maken tegen het evacuatieplan.
v»«üar_
den
i9 y
DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN
VOOR HOLLANDS'NOORDERKWARTIER.
Voorzitter.
Secretaris»
Alles is duurder geworden na de devaluatie,
ook goud en zilver en wel met meer dan 25 °/0.
En Beemsterboer gaat opruimen met 30 tot
60 °/0 korting op prijzen van VOOr de devaluatie.
Hoe kan dat?
Ziet onze drie groote étalageshonderden en nog eens honderden
koopjes voor prijzen, die Den Helder nog nooit gekend heeft.
ONZE ENORME VERKOOP BEWIJST HET I I
EEN NIEUWE GREEP IN DE NIEUWE KOOPJES.
GOUDEN ENGELSCHE HEERENRING met vurige BRILLANT
Gouden broche met DIAMANT
Gouden broche met BRILLANT
ZWAAR ZILVER TRANCHEERSTEL
Zwaar gouden Heeren-zakhorloges
met massief gouden springdeksel
Gouden Kinderringen
Alleen verkoop a contant.
Geen zichtzendingen.
van f 85.voor
f 57.80
- 47.50
29.60
26.50
14.60
„32.50
19.60
23.50
11.80
95.—
48—
3.25
0.98
JUWEL1FR-HORLOGER-DEN HELDER
Naar het Nederlandsche voorbeeld
We hebben van de week gewezen op het
feit, dat België er genoeg van heeft groo
te mogendheid te spelen en dat' het, naar
Nederlandsch voorbeeld, eigen weg wil
gaan en eigen standpunt wil bepalem Het
ligt, als een bufferstaat tusschen Duitsch
land en Frankrijk en dat is in 1914 zijn on
geluk geweest, omdat het daardoor gewor
den is het slagveld van den grooten oor
log. En dat was niet voor het eerst dat het
Europeesch slagveld werd.
België heeft zich losgemaakt van Locar-
no, we hebben dat van de week in een
overzicht behandeld. De moeilijkheid was
echter nog art. 16 van den Volkenbond, dat
spreekt over de verplichtingen, die het
Handvest van den Volkenbond oplegt ten
aanzien van het verleenen van het recht
van doortocht.
De Belgische minister van buitenlandsche
zaken, Spaak, heeft nu het Nederlandsche
standpunt in dit opzicht ingenomen en
zich aangesloten bij de verklaringen, afge
legd door minister de Graeff, onze, minis
ter van buitenlandsche zaken, die hij afge
legd heeft in de beide Kamers. Minister de
Graeff heeft bij hef begrootingsdobat in de
Eerste Kamer o.m. gezegd, dat het Volken
bondsverdrag een ander karakter draagt
dan een gewoon civiel contract, waarin de
doode letter vaak beslist.
„Het Volkenbondspact ïs een le
vend pact, dat door tradities, con
venties, interpretaties e.d. zich in
den loop der jaren heeft ontwik
keld. De vaststelling van een nieu
wen tekst kan dan den sluitsteen
vormen, wanneer zich in den loop
der jaren een bepaalde opvatting
omtrent den omvang en beteekenis
der artikelen en een bepaalde iuris-
prudentie hebben gevestigd. De her
ziening van den tekst zal dan ook
niet op onoverkomelijke moeilijk
heden stuiten."
Minister de Graeff herinnerde toen aan
de verklaring van de groep der ex-neutra
len, waarbij zij fe kennen gaven, zich niet
meer verplicht te achten automatisch eco
nomische sancties tegen een aggressor tos
te passen.
_Wij willen ons, evenals ten aan
zien van de militaire sancties,
voortaan voor elk geval een zelf
standig oordeel voorbehouden, of
wij al dan niet aan oeconomische
sancties zullen deelnemen en op die
wijze in de gelegenheid zullen zijn
zelf te beoordeelen, of deelneming
aan oeconomische sancties de vitale
belangen van het eigen land al dan
niet in die mate zal schaden, dat
het onverantwoord zou zijn om
ons bij den boycot van het aggres
sorland aan te sluiten."
Ook over de bepaling van het doorlaten
van troepen op grond van artikel 16 had
minister de Graeff in die vergadering ge
sproken. Uit de verklaring van de z.g. ex-
neutralen te Genève van het vorige jaar
bleek wel, dat zij van oordeel waren, nim
mer door artikel 16 gedwongen te ziin een
dergelijken doortocht toe te laten. De mi
nister wees erop, dat voor een klein land
het toelaten van doortocht van vreemde
troepen niet minder dan zelfmoord zou be-
teekenen, om dat zulks erop neer zou
komen, dat de aggressor de aankomst van
die troepen niet op eigen gebied zou af
wachten, maar het kleine land zou binnen
rukken en dit tot strijdtooneel zou maken.
Deze laatste verklaring van minister de
Graeff, heeft de Belgische minister uitdruk
kelijk tot de zijne gemaakt door te zeggen,
daf, voor wat de Belgische regeering be
treft, er twee essentieele voorwaarden ver
vuld moeten worden wil het recht van
doortocht door Belgisch grondgebied wor
den toegepast.
Als eerste voorwaarde geldt, dat
in geen geval het recht van door
tocht aan België kan worden opge
legd huiten zijn toestemming. De
tweede voorwaarde Is, dat van deze
toestemming slechts sprake kan zijn,
wanneer het gaat om de uitvoe
ring eener gemeenschappelijke actie
Geheele dorpen ontruimd.
De overstroomingen van de Save, Morava
en de Donau in Joego Slavië, hebben zich
thans uitgebreid over een gebied van 60
duizend H.A.
Geheele dorpen moesten worden ontruimd.
He dijken bij Obrenovz zijn bezweken
vliegtuigen verrichtten waarnemingen bo
ven de geteisterde gebieden. Zij geven in
lichtingen voor de hulpverleening, welke
arbeid leiding staat van den minister van
'r/