dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier Bloedige botsingen Barcelona te Duitschland en Italië willen den vrede dienen Moordaanslag te Rotterdam Buiienlandsch Overzichi De muggendans begint Mola's opmarsch gestuit Hitier zendt Schacht naar Parijs üITGAVE* N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR., KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 65e JAARG- No. 7993 WOENSDAG 5 MEI 1937 Anarchisten in Katalonië doen een greep naar de macht Companys vraagt hulp aan Valencia Duitsch-Italiaansch streven Steun aan tuinders SPANJE LDERSCHE COURANT Uit Katalonië komen alarmeeren- de berichten. De anarchisten doen een hernieuwde poging zich van de macht meester te maken. In een groot deel van Barcelona zouden ze hierin zijn geslaagd. De generaliteit zou de regeering te Valencia om hulp hebben gevraagd. Havas meldt uit Perpigan, dat er tenge volge van een botsing te Bellver in Katalo nië, waarbij de leider van het anarchis tisch comité van Puigcerda, Antonio Mar tin, om het leven is gekomen, een gespan nen toestand tusschen de gematigde partijen «n de anarchisten heerscht. Vierhonderd Carabineros en Guardia de Asalto zijn door de Generaliteit in opdracht ,yan de regeering te Valencia naar Puig cerda gezonden om de douaneposten en de grensbewaking te verzorgen. De anarchis ten van Puigcerda en Seudurgell hebben al hun gewapende aanhangers verzameld en wachten op een teeken om de macht te ver overen. De Volksfronttroepen hebben alle maatregelen genomen om een verrassing te voorkomen. De weg van Puigcerda naar Seudurgell is met loopgraven en prikkel draadversperring versperd en men is bezig een ring van versterkingen rond Puigcerda aan te leggen. Volgens uit Katalonië ontvangen bericht was de spanning tusschen de Overheid en de F.A.I. (Iberische Anarchistische Federa tie) den laatsten tijd kritiek geworden o.m. te Barcelona. De incidenten van Bellver had den de regeering te Valencia er toe gebracht de Generaliteit van Katalonië te verzoeken op te treden. Er werd toen een termijn ge steld aan de F.A.I. om de wapens neer te leggen. Toen deze termijn was verstreken, werden versterkingen van Guarda de Asalto en Carabineros gezonden naar de plaatsen, waar de anarchisten het heft in handen hadden. In Barcelona kregen de Guardias bevel zich meester te maken van de telefooncentrale, die door de anar chisten bezet gehouden werd. Na een korten strijd werden de Guardias teruggeslagen. Zij maakten echter eenige gevangenen. De anarchisten trachtten toen een overval te doen, waarbij zij onder bedreiging met re volvers agenten van politie arresteer den. De regeering der Generaliteit moest de gevangen genomen anar chisten toen weer op vrije voeten stellen. Na deze gebeurtenissen bra ken te Barcelona relletjes uit, waar bij dooden en gewonden vielen. Volgens deze berichten zou Companys een beroep gedaan hebben op fronttroepen uit Aragon. De grens in den bergpas van Per- thus is gesloten. De anarchisten weigerden hier hun posten te verlaten en af te staan aan de Guardia de Asalto. Gistermiddag hebben de officieele radio stations van de Generaliteit van Katalonië een dringenden oproep der Katalaansche re geering uitgezonden, waarin alle burgers worden opgewekt zich aan de zijde der loyale strijdkrachten te scharen ter bestrij ding van de „gewapende benden, die de openbare orde dreigen te verstoren." Barcelona in handen der anar chisten. Un. Press seint nog uit Pcrpignan dat de Anarchistische federatie in zijn geheel tegen de officieele regeering van Catalonië in op stand is gekomen* Uit de jongste berichten valt op te maken, dat de macht in Barcelo na zich op het oogenblik practisch in handen van de anarchisten en communisten bevindt. Om vijf uur gisternamiddag werd over den radiozender van de Cata- laansche hoofdstad een oproep aan de arbeiders van Catalonië uitgezon den, die onderteekend was door Mar- ty Ibanez, lid van de F.A.I., die op zijn beurt Aurelio Fernandez, lid van den F.A.I.-raad in de generali teit vertegenwoordigt, en Bevira Tusso, leider van de communistische partij. De oproep luidde als volgt: „De opperste raad van de militaire organisatie van Barce lona heeft den Catalaanschen arbeiders aan geraden, zich niet langer op te offeren. De gevechten tusschen arbeiders onderling kleu- COMPANYS. ren de straten van Barcelona rood van bloed De ziekenhuizen zijn overvol met dooden en gewonden." Gewapende afdeelingen van de F.A.I. heb ben, volgens nadere berichten, de kazernes van de politie, carabineros en guardia de asalto, die achter de generaliteit staan, om singeld. Ook het gebouw van de generaliteit zou geheel geisoleerd zijn. De regeering had tevoren zwaar bewapen de afdeelingen van de stormgarde naar het centrale telegraafkantoor gezonden, waar de F.A.I. haar hoofdkwartier heeft gevestigd. De anarchisten zouden een aanval van de stormgardisten hebben afgeslagen en daarna de telegraaf- en telefoonverbindingen met 't buitenland hebben verbroken. - Een bevestiging hiervan is te vinden in het bericht, dat het den prefect van het depar tement van de Oostelijke Pyreneeën gister niet gelukt is, zich met den Franschen consul in Barcelona telefonisch in verbin ding te stellen. Het anarchistische blad „Solidaridad Obre- ra' zou een extra-editie hebben gepubliceerd, waarin de arbeiders worden aangespoord de bevelen van de generaliteit te verwaar- loozen. hun wapens niet uit te leveren en zich gereed te houden om het anarchisti sche comité te verdedigen. Militie-afdeelingen hebben de grens naar Frankrijk versperd. Verhaal van een ooggetuige. Volgens het - getuigenis van een persoon, die in Frankrijk per vliegtuig uit Barcelo na is aangekomen, is de toestand in de Catalaansche hoofdstad op het oogenblik ais volgt: De regeering van Valencia had de benoe ming voorgesteld van een generaal die het commando zou moeten voeren over de Ca talaansche strijdkrachten. De anarchisten weigerden evenwel deze benoeming van een militair te aanvaarden. De regeering van Valencia wilde toen dit veto van de anarchisten eenvoudigweg negeeren, waarop de strijd onmiddellijk uitbrak. Op verschil lende punten van de stad werden tanks en mitrailleurs in stelling gebracht. Het schijnt vast te staan, dat de regeering van de generaliteit meester is van het cen trum van de stad, terwijl de Iberische anarchistische federatie meester is van de voorsteden en van de periferie der stad. Om twee uur gistermiddag telde men, nog steeds volgens denzelfden ooggetuige, reeds een honderdtal dooden, terwijl de ziekenhui zen overvol waren met gewonden. Aangezien de telefonische verbindingen met Barcelona echter verbroken zijn, is het onmogelijk een bevestiging van dit cijfer te verkrijgen. De klop op de deur. 65-jarig huizenverhuurder leelijk toege takeld. Gisteren omstreeks 1 uur is op de achtste verdieping van 't Witte Huis te Botterdam een moordaanslag ge pleegd op den 65-jarigen houder van een huizenverhuurkantoor, H. Maus. Nadat één van de beide aanvallers den man met een zwaar voorwerp een klap op het hoofd had toegediend moesten zij, daar het slachtoffer nog om hulp kon roepen, het hazenpad kiezen. Beiden wisten te ontkomen. Omstreeks één uur vervoegde zich bij den heer Maus een man, die voorgaf een wo ning te willen huren. Over een en ander ontwikkelde zich een gesprek, tijdens het welk op de deur geklopt werd. De heer Maus, die met zijn rug naar de deur zat, keek om, waarop de vermeende huurder hem plotseling met een zwaar voorwerp een klap op het hoofd gaf. De aangevallene schreeuwde om hulp, maar zakte ineen. Het bleek dat degene die geklopt had een hand langer van den eersten man geweest moest zijn, want toen er door het hulpgeroep van den getroffene alarm gemaakt was, zijn beide mannen de acht trappen afgehold en er in geslaagd zich uit de voeten te maken. Op het hulpgeroep kwam de vrouw van den conciërge, mej. Voorrecht, die op de negende étage woont, naar beneden geloopen Toen zij op het portaal van de achtste ver dieping arriveerde, kwam juist de vreem deling in zeer opgewonden toestand de deur uitloopen. Op haar vraag wat er aan de hand was, zei hij: „Er wordt iemand ver moord!" Op dat oogenblik liep hij weg, doch de juffrouw, die de zaak niet vertrouwde, greep hem bij zijn jas. Hij wist zich los te rukken en rolde van de trap tot de zevende étage. Daarna stond hij op en liep in groote haast de trappen af naar buiten, zijn hoed en zijn handschoenen achterlaten. Buiten gekomen sprong hij op de fiets en koos het hazenpad. Van den anderen dader, die op de deur had geklopt, was ook geen spoor meer te beken nen. Toen de medehuurders van de achtste étage in de apartementen van Maus aan kwamen, bleek deze reeds het bewustzijn te hebben verloren. Ciano en Von Neurath spreken elkaar toe. Gisteren heeft de Italiaansche mi nister van buitenlandsche zaken, graaf Ciano, zijn Duitschen collega von Neurath een diner aangeboden. Ciano zeide in zijn redevoering, dat men het zelden zag, dat twee landen door zulke nauwe banden verbon den waren als Duitschland en Ita lië. Deze goede betrekkingen heb ben hun wortels in twee belangrijke historische gebeurtenissen, die Eu ropa hebben vernieuwd: de revolutie van de zwarthemden en de revolutie van de bruinhemden. Zij zijn geba seerd op een gemeenschappelijk ideaal van onze beide volken en op een grootsche taak, die onze beide landen vol moed vervullen, name lijk, die van de verdediging van de Europeesche beschaving. Ciano vestigde er verder de aandacht op, dat von Neurath juist naar Rome gekomen was op het oogenblik dat men zich daar gereed maakt om den verjaardag van het Italiaansche imperium te vieren en hij her innerde aan de vriendelijke houding van Duitschland jegens Italië tijdens het Ita- liaansch-Abessijnsche conflict, zoomede aan de spoedige erkenning van de Italiaansche souvereiniteit in Ethiopië door Duitschland. „Ik ben er zeker van dat de beide landen verlangend zijn samen te werken met an dere staten, zooals ik er van overtuigd ben dat er tegenover onze samenwerking geen enkele oppositie of tegenwerking bestaan kan, die niet te overwinnen zou zijn., in dien er maar begrip aanwezig is. Onze sa menwerking zal voortduren zoowel in het belang van Europa als in het bijzondere belang van Duitschland." Hierna nam de Duitsche minister van buitenlandsche zaken het woord, die den tijd, dat hij Duitsch ambassadeur te Bome was in herinnering bracht en die gewaagde van zijn bewondering voor het fascistische Italië en zijn leider. Hij zeide met groote voldoening gezien te hebben wat het Itali aansche volk had gewrocht en hij was er van overtuigd, dat dit volk niet tevreden was met het bereikte, doch voort zou gaan op zijn weg van vooruitgang op ieder gebied Hij wenschte namens het nieuwe Duitsch land het jonge Italië geluk met den ver jaardag van de vestiging van het Imperium en hij zeide overtuigd te zijn, dat Italië op zijn beurt aan de zijde van Duitschland zou zijn bij de pogingen van dit land om zijn groote doelstellingen te verwezenlijken in den zelfden geest van samenwerking als Duitschland tegenover Italië wenscht tot uiting te brengen. Deze samenwerking is, gelijk zooeven gezegd werd, niet alleen in het belang van de beide naties doch evenzeer in dat van den algemeenen vrede. Evenals de Itali aansche regeering, is de Duitsche regeering van meening. dat de hinderpalen die nog een samenwerking vol vertrouwen van alle volkeren in den weg staan opgeruimd kunnen worden. Terecht heeft de Italiaansche minister dan ook gezegd, aldus von Neurath, dat alle volkeren het bewijs kunnen leveren, van dienzelfden geest van wederzijdsch begrin voor elkanders vitale belangen, die reeds dong rondslae vormt van de Italiaansch Duitsche betrekkingen. Dit zal de meest zekere weg zijn om op een grondslag van samenwerking tusschen allP volkeren een rechtvaardigen vrede te bereiken. De band tusschen Duitschland en Italië wordt den laatsten tijd wel stevig aange haald, dat blijkt het beste aan de drukke be zoeken die Duitsche ministers aan Rome brengen. Na de Duitsche minister-president, is het de Duitsche minister van buitenland sche zaken geweest, die met Mussolini ge confereerd heeft en hij zal opgevolgd wor den door den Duitschen rijksweerminister. De Nw. Rott. Crt. meent dat niettegen staande dit drukke bezoek er toch geen wer kelijke alliantie in de bedoeling ligt, maar dat wel in beide landen de wensch leeft de cultureele en economische betrekkingen te versterken. Het blad schrijft daaraan toe de uitgebreidheid van de delegatie, die von Neurath vergezeld. Daarnaast vormt ook de ontwikkeling van den toestand in Spanje, een voortdurend zorgenkind. Nog steeds houdt men in som mige hoofdsteden rekening met de mogelijk heid, dat te Rome over een beslissende ge meenschappelijke actie in de Spaansche kwestie zal worden gesproken en dat daar bij tot vergaande stappen zou worden be sloten. Nog steeds dus zou Spanje dreigen als een gevaar voor den vrede van Europa want een actie van Duitschland en Italië zou toch waarschijnlijk verzet uitlokken van den kant van Engeland en Frankrijk. Hoe wel, Duitschland is bang voor Engeland en zal zich dus niet zoo spoedig tot een stap laten verleiden, die het in Engeland tot ongenade zou doen vervallen'. De Nw. Rott. Crt. wijst echter op den weerslag, die deze Italiaansch-Duitsche be sprekingen zullen hebben op de situatie in Midden-Europa. De Duitsch-Italiaansche vriendschap stip pelt hier haar politiek vrij duidelijk uit. Zuid Slavië was tot dusverre een der landen, dat beweerde niet gekozen te hebben voor de een of andere samenwerking, maar deze beslissing te willen openhouden om zich op het beslissende moment te kunnen richten naar hem, die het land de meeste voordee- len biedt. Duitschland en Italië nu trachten op deze beslissing vooruit te loopen. Door het aanbieden van gunstige voorwaarden hopen zij Zuid-Slavië te kunnen losrukken uit het verband der Kleine Entente en in hun gelederen te kunnen doen plaats ne men. Daarom ook moeten Oostenrijk en Hongarije bewerkt worden niets te onder nemen, dat in strijd is met de belangen van Zuid Slavië. De beide leiders van de voormalige Donau- monarchie hebben gelegenheid te over om eens te overwegen of de samenwerking in de spil Rome-Berlijn, wel voldoende rende ment oplevert, meent het blad. De moeilijkheid is slechts, dat hun vrij wel geen andere keuze openstaat. Frankrijk speelt op het oogenblik in dit gebied geen rol van belang en Engeland heeft nog steeds nagelaten zijn houding vast te leg gen. Zou een dezer beide landen zich ech ter kunnen opwerpen als de promotor van een compromis met de Kleine Entente, dan zou daaruit een geheel nieuwe groepeering kunnen ontstaan. Maus, die hevig bloedde had een ernstige hoofdwond en vermoedelijk een hersenschud ding. De fotografische dienst van de politie die spoedig na de ontdekking ter plaatse ver scheen, heeft opnemingen van de situatie gemaakt. Maus is in het ziekenhuis aan den Coolsingel opgenomen. De apartementen zijn voor onderzoek af gesloten. Het staat vast, dat de aanvallers het op het geld van den heer Maus gemunt hadden. Zij wisten blijkbaar dat hij des middags al tijd alleen in het kantoor was. Daar het slachtoffer echter, tegen hun verwachting in, nog al lang bij kennis bleef, hadden zij geen gelegenheid meer, eenige buit mee te nemen. De vrouw van den conciërge heeft een signalement van eén der mannen kunnen ge ven. Tot heden heeft men echter nog nie mand kunnen aanhouden. De eerste zwermen plaaggeesten gesignaleerd Beangstigende groei van het groene leger. Een nieuwe muggenplaag kondigt zich aan! Gedurende de laatste dagen hebben de Noordoosten- en de Oostenwind groote hoe veelheden muggenlarven in de richting van de Oranjesluizen gedreven, aldus het Ilsb., dank zij het warme zomerweer zijn er thans reeds duizenden ontpopt. De groene diertjes nu zwermden gisterenochtend langs de kust en streken neer in 't gras langs den dijk en tegen de gebouwen. Een muur van het gemeenlandshuis van het hoogheem raadschap Zeeburg en Diemerdijk zag van ochtend groen van louter muggen. De spreeuwen uit de omgeving doen zich te goed aan de diertjes en ook de groote spinnen, die reeds vrij talrijk zijn, tooncn zich ijverige verdelgers. Zij zullen het nog druk krijgen dit jaar, want deze eerste zwerm is pas een klein begin Een geleerde, die op bepaalde plaat sen in het IJsselmeer onderzoekin gen heeft verricht, is tot de ont stellende slotsom gekomen, dat het aantal larven per vierkante meter bodemoppervlakte gestegen is van 4 op2500! De millioenen groene muggen, die men in den zomer van 1936 op de kusten rondom de ont- zilte binnenzee heeft waargenomen, dreigen dezen zomer bijaldien in 'n nog veel grooter aantal uit het wa ter op te stijgen. Voor de kustbewoners is dit een allesbe halve prettig voruitzicht Een oplossing ter voorkoming van den muggenplaag is nog niet gevonden. Ook op den Afsluitdijk zijn de eerste zwer men reeds waargenomen. Bedrijfssteun geen beletsel voor gemeentelijken steun, zegt de Minister. De Minister van Binnenlandsche Zaken heeft op verzoek van zijn ambtgenoot voor Landbouw en Visscherij aan de Gedeputeer de Staten der verschillende provinciën ver zocht de gemeentebesturen in hun gewest er van in kennis te stellen, dat 't niet juist is de aanvrage om hulp van den tuinder, die voor zijn gezin behoefte heelt aan steun in geld of natura, in beginsel te weigeren, op grond van het feit, dat hij een steuntoe- slag op zijn producten heeft of alsnog zal ontvangen. Deze steuntoeslag immers dient als een deel der bedrijfsinkomsten te wor den beschouwd, die op de grootte der ge zinsinkomsten slechts indirecten invloed hebben. De regeeringstroepen beter geor ganiseerd. De stilstand in den rechtschen opmarsch naar Bilbao, gemotiveerd door de behoefte om de stellingen te consolideeren, na het zeer snelle verloop der operaties, vindt me de zijn oorzaak in een betere militaire or ganisatie bij den tegenstander. Het is er mee gegaan als met de verdediging van Madridï het dreigende gevaar heeft de ontbindende elementen onder de regeeringsgetrouwen op den achtergrond gedrongen. Daarvan getui gen nu de berichten van Baskische zijde, waar zij zeggen: „De situatie verheldert zich De grootste moeilijkheid voor de republikein- sche troepen is tot dit oogenblik geweest het gebrek aan militaire organisatie. Acht da gen heeft men gewerkt om de daarmee sa menhangende problemen op te losen. Thans houden de krijgsraden dagelijks zitting om gevallen van verraad en inbreuken op de krijgstucht te vonnissen. De uitspraken wor den aanstonds uitgevoerd en reeds begint de nieuwe organisatie haar vruchten af te werpen. Nu geen plotseling op de vlucht slaan meer van troepenafdeelingen in de vuur linie tot pijnlijke verrassing van het com mando. Het is mogelijk geworden een be langrijk operatieplan te ontwikkelen met na me in den sector Bermeo-Mundaca (nabij de kust, Westelijk van de baai van Guernica) waar de vijand zich in een kritieke positie bevindt, hoewel versterkingen aankomen om de Italiaansche troepen bij te staan. De re geeringstroepen, die nu hun bevelhebbers gehoorzamen, weten de vijandelijke aanval len te weerstaan." Basken verruimen het front. De Basken hebben gisteren het front rond om Bermeo verruimd door de verovering van den Eneato-berg, bestaande uit een tweetal toppen, welke Mundaca overheer- schen. Voor het overige leverde de dag geen bijzondere gebeurtenissen op, al schij nen de Basken in de overige sectoren we derom het initiatief te hebben hervat en hun stellingen iets te hebben verbeterd. Britsche en Fransche oorlogs schepen in de Golf van Biskaje. Het Engelsche slagschip „Royal Oak" en de Fransche torpedobootjager „Terrib le" zijn gistermiddag van St. Jean de Luz- vertrokken om in de Golf van Biskaje te kruisen. De Britsche jager „Fury' bevindt zich eveneens aan de Baskische kust. De torpedoboot „Faulknor" died en consul van Bilbao en het personeel van het consulaat heeft overgebracht, ligt op de reede van St. Jean de Luz. Voor opening der Duitsche afdee ling op de wereldtentoonstelling. Thans wordt officieel bevestigd, dat rijks bankpresident Schacht zich in opdracht van den Führer naar Parijs zal begeven voor de opening van de Duitsche afdeeling op de wereldtentoonstelling, die op 26 Mei plaats heeft

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 1