Keizerstraat 10/
WEE
Stadsnieuws
Het „Bondsgebouw" wordt geveild
DOllWE
EGBERTS
Hr. Ms. „Java" naar
WIJ GAAN VERBOUWEN
Dinsdag 18 Mei 1937
Hoe het gebouw overging in burgerhanden
tijdelijk verhuizen
ofi3 punten
wtefc!
1753
Spithead vertrokkken
Heldersche Courant
Tweede Blad
Dame met rijwiel in de sloot
Nieuwe vuurleiding voor
Hr. Ms. „Java"
Legerberich ten
Verbod aan militairen om het te bezoeken
ANNO
Zal de Spaansche oorlog
nog lang duren?
Rectificatie
Jongetje in de Buitenhaven
gevallen
Burgerlijke Stand van Den Helder
Marineberichten
Een vroolijk afscheid voor korten duur
Maandagmorgen Pinkster-twee.
Weer trekken aan den Buitenkant om
10 uur reeds vele honderden naar de stei
gers, om straks het uitvaren van Hr. Ms.
„Java" gade te slaan, die zich naar Spit
head zal begeven, om aldaar de vloot
revue bij te wonen.
Het Is echter ditmaal geen reis voor langen
duur. Integendeel, voor luttele dagen slechts
en reeds begin volgende week komen de op
varenden weer thuis en gaat hun maand
tropenverlof in.
Daar waren twee factoren, die men als oor
zaak van de overweldigende belangstelling
Kon aanwijzen; ten eerste was daar het uit
gezochte lenteweer, een voorjaarsdag, bijna
zonder wind en met alle beloften van den
komenden zomer, en ten tweede was het een
feestdag, die uit den aard der zaak vele hon
derden vreemdelingen naar Den Helder ge
bracht had.
Hr. Ms. „Java" ligt nog aan de kade ge
meerd. Helder wit zijn de gespannen zonne
tenten op de dekken, Hollandsch-schoon is de
heele schuit geboend en geschilderd. Zij zal
een goeden indruk daar straks maken, bij
Spithead
Om half 12 embarkeert vice-admiraal
T. L. Kruys, vergezeld van zijn adjudant.
Op hetzelfde moment gaat de admiraals
vlag in top, de driekleur met de witte
sterren in het rood.
Even later komen de sleepbooten aanzet
ten; de „Hector" en „Nestor" van Wijsmuller.
Lijntjes gaan over en terwijl de „Hector"
achter vastmaakt (hetgeen de v o o rzijde van
de „Java" is), maakt de „Utrecht" verbinding
met het gedeelte dat vóór in de haven ligt.
Aan de dekken staan de Jantjes en de
overige opvarenden te zwaaien en te roe
pen, als gold het al weer een vaarwel
voor een jaar of vier
Maar van treurigheid is er ditmaal wei
nig te bespeuren. Integendeel, op de maat
van vroolijke marschen, gespeeld door
onze Marinekapel, die zich aan boord van
den kruiser bevindt, wordt hier en daar
pittig meegezongen, zoodat het eigenlijk
een prettig afgescheid.
Om 12 uur glijdt de kruiser voorbij de
»,Harssens" en enkel honderden meters ver
der reeds wordt losgegooid.
Meteen wordt er een gangetje ingezet en
is de reis naar Spithead aangevangen.
Op de sleepboot kunnen wij nog net de over
gewaaide klanken van de muziek hooren. Een
daverende marsch, overgedragen door den
luwen zeewind, die het Marsdiepwater nau
welijks rimpelt.
Vermelden wij nog dat commandant van
Hr. Ms. „Java" is overste J. J. A. van
Staveren.
Zondagmiddag, omstreeks 3 uur, kwam een
dame per fiet3 het pad afgereden, hetwelk
zich bevindt voor het Theehuis van den heer
Klop bij de Donkere Duinen.
De dame kwam met vrij groote snelheid
de kluft afgereden en kon, bij het oversteken
van den weg, haar snelheid niet meer tem
peren.
De gevolgen waren zoowel voor dame als
den jongen, die achterop de fiets zat, nood
lottig. Beiden kwamen namelijk in de sloot
terecht, en moesten zich later drijfnat in een
taxi laten thuisbrengen.
Naar wij vernemen zal Hr. Ms. kruiser
„Java" na terugkeer van de vlootrevue te
Spithead een gedeeltelijke moderniseering
ondergaan.
Men heeft namelijk besloten de eenigs-
zins verouderde centrale vuurleiding te
doen vervangen door een meer modernere,
en welk vrij langdurig karwei is opge
dragen aan de bekende firma Rietschoten
en Ouwens te Rotterdam, de maat
schappij, die reeds zoovele malen voor
onze marine dergelijke werkzaamheden
Verzorgde.
Of deze alhier zullen plaatsvinden kon
men ons nog niet mededeelen.
OEFENINGEN TE DEN HELDER.
Naar wij vernemen, zal een gedeelte der
alhier voor oefeningen gedetacheerde troepen
van de Landmacht worden ondergebracht in
Marinekazerne aan de Buitenhaven.
Het faillissement was tenslotte niet meer te ontgaan
en daarom
naar
Onze zaak is van Woensdag
<ot Vrijdagmiddag gesloten
J- V. d. WITTE, Keizerstraat103
Het jaar 1933
Toen brak het jaar 1933 aanhet jaar
van de onverkwikkelijke geschiedenis met de
„Zeven Provinciën". Verschillende opvallende
maatregelen werden getroffen, waarvan we in
dit bestek slechts willen noemen den eisch tot
ontbinding van het C.A.M.B.O. en het verbod,
dat voortaan burgers deel van het bestuur
van den Bond van Minder Marine Personeel
zouden uitmaken. Bovendien stonden de auto
riteiten niet meer toe, dat het gebouw door
burgers bezocht werd, wat er practisch op
neerkwam, dat geen enkele verloofde of ge
huwde matroos of korporaal meer naar het
Bondsgebouw ging, omdat dit verboden
domein was voor zijn meisje, resp. echtge-
noote. Elke beïnvloeding van de burgerij op
het heerschende gezag wilde de regeering uit
sluiten; vandaar deze strenge maatregelen.
Dat was een heele klap voor het gebouw,
waarvan de goede gang van zaken thans
danig verstoord werd. Immers tot nu toe was
de exploitatie naar bevrediging verloopen,
maar door het gememoreerde verbod, ging
wat men noemt „de gang er uit", het gebouw
begon te verloopen......
Eisch tot ontbinding van den
Bond van M.M.P.
Het werden moeilijke dagen voor den Bond
van M.M.P., want korten tijd nadat bovenge
noemde maatregelen genomen waren, werd
er bij de Rechtbank te Alkmaar een vorde
ring ingesteld, tot ontbinding van den Bond.
Deze vordering was gebaseerd op een overtre
ding van het Burgerlijk Wetboek, of liever
gezegd, op het feit, dat het bestuur van den
Bond in strijd gehandeld zou hebben met de
bepalingen van de statuten, welke Koninklijk
goedgekeurd waren.
De Bond zou afgeweken zijn van zijn oor
spronkelijke doelstelling en zou uitgegroeid
zijn tot een politieke organisatie.
Intusschen ging het met de exploitatie van
het Bondsgebouw steeds slechter en tenslotte
werd het zoo, dat het bestuur er wel van af
wilde, omdat er te veel op toegelegd moest
worden.
Het gebouw gaat over naar de
nieuwe Stichting.
Men denke zich dus goed den toestand in.
Eenerzijds was er de eisch tot ontbinding van
den Bond, anderzijds was er een poging van
dien Bond om van het gebouw af te komen.
De burgers, die deel uitgemaakt hadden van
het bestuur van den Bond van M.M.P., ver-
eenigden zich met anderen tot een Stichting
„Het Marinebondsgebouw": het gebouw werd
door den Bond van M.M.P. aan deze Stichting
verkocht!
Hoe ging het intusschen met den eisch tot
ontbinding
De Rechtbank te Alkmaar wees den eisch
toe, doch onmiddellijk ging het bestuur tegen
deze uitspraak in hooger beroep bij het Hoog
Gerechtshof. Echter ook deze instantie was
het met den eisch tot ontbinding eens, zoodat
de Bond van M.M.P. ontbonden werd. Ter af
wikkeling van de loopende zaken van den
Bond werden twee curatoren benoemd, n.1.
Overste Klaassen alhier en Mr. v. d. Loos te
Alkmaar. Het gebouw was intusschen over
gegaan in het bezit van de Stichting „Het
Marinebondsgebouw", welke opgericht was
per notarieele acte van 26 Mei 1933 en welke
zich ten doel gesteld had om de maatschap
pelijke en zedelijke belangen van de militairen
te behartigen en hen een tehuis te verschaffen.
Opdat men zoo groot mogelijke zekerheid
wilde hebben, dat deze doelstelling inderdaad
nagestreefd zou worden, werd bepaald, dat
alleen oud-schepelingen deel van het bestuur
mochten uitmaken.
De marine-autoriteiten hebben de werk
wijze van de Stichting niet afgewacht. De
militairen, die ten tijde van de overdracht
lid van het bestuur waren, werden uit den
dienst ontslagen, terwijl aan alle militairen
verboden werd om het Bondsgebouw te be
treden!
Pogingen om het gebouw aan de
Stichting te onttrekken.
Ofschoon door de curatoren van den „Ma-
trozenbond" nimmer de rechtmatigheid, van
de overdracht van het gebouw werd betwist,
heeft men toch de eerste de beste gelegenheid
ix-plke zich voordeed om te trachten het ge-
bouw aan de Stichting te onttrekken, aan
gegrepen. Men moet weten, dat de Bond van
M.M.P. een 2e hypotheek had op het gebouw,
waarvan de curatoren dus elk jaar rente moe
ten ontvangen.
Het gebeurde, dat de Stichting eens een
dag te laat was met de rente betaling: den
volgenden dag waren te Amsterdam al de
bescheiden, waarin de hypotheek opgeëischt
werd, gedeponeerd, terwijl de Bank alhier de
opdracht gekregen had om de rente niet meer
te accepteeren! De Stichting stortte toen het
geld in de z.g. consignatiekas bij de recht
bank te Alkmaar, maar diezelfde rechtbank
veroordeelde de Stichting reeds bij voorbaat.
Was de Stichting hiertegen niet in hooger
beroep gedaan, dan zou zij het bedrag van
de 2e hypotheek hebben moeten opbrengen
ofhet gebouw zou geëxecuteerd zijn ge
worden! Het Gerechtshof stelde de executie
echter uit, waarna een langdurige procedure
tusschen de curatoren van den Bond van
M.M.P. en de Stichting begon, welke tot het
begin van dit jaar zou duren.
Heel wat malen zijn de partijen te Alkmaar
en Amsterdam voor de rechters verschenen;
men mag veilig aannemen, dat het daar lang
niet prettig toegegaan is! De Alkmaarsche
rechtbank stelde de eischers in het gelijk,
maar door het Hof werd deze uitspraak weer
teniet gedaan.
Intusschen ging 't in die jaren met de
exploitatie van het gebouw niet best, hetgeen
begrijpelijk is, als geen militair er een voet
over den drempel mag zetten. Het Stichtings
bestuur was van meening, dat het in betere
tijdsomstandigheden wèl zou gaan en het is
de hoop, dat deze betere tijden spoedig zouden
aanbreken, welke het bestuur en dan met
name de secretaris-penningmeester, de heer
P. S. v. d. Vaart, er toe gebracht heeft, om
de exploitatie nog zoo lang voort te zetten.
Voor goed begrip van zaken zij hier gecon
stateerd, dat het bestuur absoluut geen
va-banque politiek gevolgd heeft, hetgeen
overigens thans wel blijkt, want er is maar
weinig schuld op het gebouw bijgekomen. Drie
jaar lang heeft het bestuur zich aan de
statuten gehouden, steeds, zoo deelde het ons
mede, heeft het de exploitatie neutraal ge
houden. Het ging echter steeds slechter
De faillissementsaanvrage.
Op 5 December van het vorige jaar bleek,
dat het niet langer ging, de Stichting kon
de hypotheekrente niet betalen en zij heeft
toen zelf haar faillissement aangevraagd.
Juist waren de pleidooien, welke tusschen de
rechtsgeleerden van den Bond v. M.M.P. en
de Stichting voor het Hof zouden worden ge
houden, voorbereid, welke echter thans niet
behoefden door te gaan. Tot curator in dit
faillissement werd benoemd Mr. Arnold Veld
man, die besloot de exploitatie van het gebouw
tijdens de afwikkeling van het faillissement
niet te doen voortzetten. Vandaar dat het ge
bouw sinds 5 December 1.1leeg staat!
Door Mr. Veldman werd besloten het ge
bouw te doen veilen, om uit de opbrengst voor
zoover mogelijk de hypotheekhouders en
andere crediteuren te voldoen. Eerste hypo
theekhouder is de Alg. Ned. Diamantbewer-
kersbond, welke het recht had het gebouw te
verkoopen en zichzelf te voldoen, van welk
recht zij echter eigenaardig genoeg
geen gebruik gemaakt heeft.
Wat gaat er met het gebouw ge
beuren
En zoo staan de zaken er thans voor: a.s.
Woensdag des avonds 8 uur zal het Bonds
gebouw in Musis Sacrum door notaris Engel
man geveild worden. Behalve de menschen
voor wie het gebouw een rol in hun leven
gespeeld heeft, zullen er zeer velen zijn, wie
het niet onverschillig blijft, wat er met
Kramer's fraaie schepping zal gebeuren. Naar
wij meenen te weten, is er nogal belangstel
ling, zoowel van binnen als buiten de ge
meente, en zijn er ook geweest, die onder
handeld hebben over een onderhandschen ver
koop. Wie zal het gebouw koopen? En wat
wordt zijn bestemming? Uit artistiek oog
punt bekeken, zou het jammer zijn, als het
karakter aan het gebouw zou worden ont
nomen, b.v. als er een winkel van gemaakt
werd. Maar ja, dat heeft men niet in de
hand. We zullen maar afwachten in wiens
handen het valt: laat ons hopen, dat het zijn
eigen karakter zal kunnen behouden!
Het begon niet bijster gelukkig dien Zater
dagavond vóór Pinksteren. Het was koud,
regen, wind en tegen den avond zoo mogelijk
nóg meer regen. En de weerberichten waren
vrijwel in mineur gesteld en wij allen lieten
de hoop varen en we dachten er het onze van,
van dat Hollandsche Pinksterfeest.
Maar zie, daar kwam de vroege Pinkster
morgen, en was daar al geen pralende zon en
een stovende voorjaarswarmte, het was droog
en düs waren wij dankbaar.
Velen trokken er dien dag op uit. Op de
fiets, per auto en ook wel per bus. Want ten
slotte is het Pinksterfeest de eigenlijke ouver
ture van den zomer en er moet heel wat ge
beuren, wil men thuis blijven.
Het is droog gebleven, maar de z o n heeft
zich niet vertoond op dien eersten Pinkster
dag. In den namiddag werd het Zelfs vrij
koud, vooral voor diegenen, die zich jas-Joos
naar het strand en de duinen begeven hadden
en waarvan er velen in de meest letterlijke
beteekenis van het woord „van een kouwe
kermis thuiskwamen"
Het was druk op Huisduinen... het was druk
op het strand bij de Donkere Duinen... Overal
wandelden de clubjes uitgaanders, vroolijk het
feest van Pinksteren vierend.
Op Huisduinen, waar het kermis was, kon
men vooral 's middags over de hoofden
loopen. En de trek hield tot den avond aan,
zoodat de exploitanten en caféhouders onge
twijfeld tevreden geweest zullen zijn.
In de Donkere Duinen is nu ook weer het
oude spel begonnen: de jeugd bij het vijvertje,
attractie voor de 'jongeren, maar in wezen
een niet mindere voor de ouderen. Daar is
een massale belangstelling en men mag af en
toe met groote vreeze vreezen, of de goud-
visschen, karpers en andere meer-bewoners,
geen gevaar loopen inwendige darmstoringen
op te loopen van de vele sausjes, brood
korstjes en andere delicatessen, die des kin
derhands zijn
Tusschen de dennen in de duinen was het
luw. En dus zaten de bankjes vol en lagen er
hier en daar al velen op het gras.
Later op den avond blauwde de hemel op
en het weerbericht was veelbelovend: nacht
vorst; dat beteekende dus helder weer den
anderen dag.
Pinkster-Twee.
En zóó is het ook geworden, een Pinkster-
Twee met veel zon, met een haast verdacht
zoelen voorjaarswind. En wéér trok men er op
uit en wéér was daar in de duinen en aan het
strand het vroolijke spel van zand en zee
en zon.
Op Huisduinen werden wederom goeie
zaken gedaan, en het bleek ons, dat alle café's
en lunchrooms aardig volk hadden. Zoodat
we hopen, dat ook hier tevreden stemmen
zullen gehoord worden.
Des morgens stond het vertrek van Hr. Ms.
„Java" als punt één op het programma, des
middags een bezoek aan de Huisduiner ker
mis. Honderden en honderden kwamen hier
een kijkje nemen en namen de gelegenheid
tevens te baat om een wandeling langs het
strand te maken.
De zee zag er kostelijk uit. Met de zon er
boven, een prachtige, gladde baan van zilver.
Hoog daarboven de wolkenflarden, die naar
de kim trokken.
Het bleef dien dag lang licht, zoodat velen
er een langen Pinkster-twee van gemaakt
hebben. Laat eerst keerden ze huiswaarts, en
er waren heel wat auto's en fietsen, die met
kransen en narcissen omhangen waren. Dat
waren zij, die naar de bollenvelden geweest
waren, die thans ook in vollen kleurenrijkdom
ginds staan te pralen.
En maken wij balans op van het Pinkster
feest, dan kan niet anders gezegd worden,
dan dat het best meegevallen is en dat men
zeker geen reden heeft ontevreden te zijn.
Tenminste... als men de verwachtingen van
dien Zaterdag in oogenschouw neemt.
Het zal ons heusch niet verwonderen, of er
zijn tal van lezers voor wie de burgeroorlog
in Spanje al zoo gewoon is, dat ze er eigen
lijk geen aandacht meer aan schenken. Hun
interesse is al weer lang voor andere dingen
opgevraagd. Men slaat de rubriek Spanje in
de krant maar over. Ja, in het begin was dat
anders, toen heeft men fel meegeleefd, heeft
men de kansen van de beide partijen gewo
gen, heeft men zijn verontwaardiging en af
keer over het gruwelijk gebeuren uitgespro
ken. Maar nu de strijd maanden en maanden
duurt en er nog geen uitzicht is op beëindi
ging, nu praat men er niet meer over, leest er
niet meer van en heeft het gebeuren „voor
kennisgeving aangenomen". En toch, er wordt
in Spanje nog even bitter geleden en gestre
den, de ellende van al die duizenden vrou
wen en kinderen is eer to«- dan afgenomen.
De gruwel is nog even groot.
De meeste menschen, we moeten onszelf
daar ook telkens op betrappen, leven maar
zeer aan de oppervlakte. Wie denkt er nog;
aan den Negus van Abessinië? Zijn naam is
vergeten en het onrecht, dat Italië zijn land
heeft aangedaan, ach, men denkt er niet meer
aan. Maar in Londen loopt een man rond, die
nog hoopt op de mogelijkheid van eerherstel
voor zijn land en volk. En in Abessinië zijn
er duizenden die treuren over hen, die ze ver
loren hebben in den strijd.
We dwaalden af. We wilden trachten de
vraag te beantwoorden of de oorlog in Spanje
nog een korten of langen levensduur heeft.
Er zijn er toch zeker nog onder onze lezers,
die voor de beantwoording van deze vraag in
teresse hebben. Een positief antwoord daar
op te geven is niet mogelijk, alleen al oni
de doodeenvoudige reden dat ons de profe
tische blik ontbreekt. Maar op grond van ver
schillende feiten kunnen we toch wel een
conclusie trekken en die is niet gunstig voor
een spoedige beëindiging van het leed in
Spanje.
Het kabinet van Caballero, de huidige
premier, is Zaterdag plotseling afgetre
den. Voor dit aftreden worden twee rede
nen aangevoerd. In de eerste plaats zou
Caballero, door het aanbieden van zijn
ontslag een zekere pressie hebben willen
uitoefenen op de vorming van een krach
tige regeeying, die is ingesteld op een
oorlog vah langen duur. AnderSzijds zou
den ook de bekende gebeurtenissen in Ca-
talonië, van invloed geweest zijn.
Caballero heeft, van president Azana, op
nieuw opdracht gekregen tot het vormen van
een kabinet. Hij heeft die opdracht aanvaard
en gezegd, dat de regeering, die hij zal vor
men, evenals de vorige een van breede con
centratie zal zijn, doch die zal steunen op de
politieke partijen en niet meer op de vak-
vereenigingen.
Dit alles wijst er op, dat de huidige re
geering nog geen oplossing verwacht van
het bestaande conflict en dat de strijd
nog lang zal kunnen duren. Immers, nu
Italië en Duitschland, Franco niet open
lijk meer zullen steunen, zijn de strijdende
partijen aan elkaar gewaagd en het is
dus zeer waarschijnlijk, als de groote
mogendheden geen kans zien de strijdende
partijen tot een compromis te brengen, de
burgeroorlog nog maanden zal duren.
RAADSELRUBRIEK 15 MEI.
Bij de opgegeven lettergrepen van het Let
tergreepraadsel staat in den ondersten regel
2 maal „ton".
Dit moet zijn: „ton, tok".
De versregel is. zooals de lezers wel begre
pen zullen hebben, van Staring,
Voor het laatste te Utrecht en Den Haag
gehouden examen van de „Vereeniging van
Gasfabrikanten in Nederland", slaagde voor
het diploma „Gastechnicus" onze stadgenoot
de heer Jb. Schol Jr., smid-bankwerker aan
de Gemeente-Gasfabriek alhier.
Gelukkig gered.
Gistermorgen was oudergewoonte weer eens
een kleine jongen op de vlotten aan he spelen
aan de Buitenhaven, nabij het Havenkantoor,
Het was ongeveer een uur voor het vertrek
van Hr. Ms. „Java" en er waren dus gelukkig
heel wat menschen op den buitenkant. Het
spelende knaapje verloor op een gegeven mo
ment zijn evenwicht en viel juist tusschen 2
vloten in het water. Onmiddellijk schoten
wandelaar toe en wisten den knaap op het
droge te brengen.
Dit geval is gelukkig goed afgeloopen;
moge het niettemin nog eens ter waarschu
wing dienen voor ouders om hun kinderen op
het hart te drukken, niet op de vlotten te
gaan spelen!
Van 15 Mei 1937.
BEVALLEN: M. A. Voermande Regt, z,
HR. MS. „VAN MEERLANT".
Blijkens een bij het departement van Defen
sie ontvangen telegram is Hr. Ms. „Van Meer-
lant" 14 Mei te Oostende aangekomen.
fi H
