zal ons straks rcgccrcn?
De ramp van den
Hindenburg
Fransch vliegtuig door
rechtschen neergeschoten
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Een Rechtsche coalitie?
Rood-Roomsch
Doret en Micheletti
Strijd tegen Ford
begonnen
Egypte lid van den
Volkerenbond
De positie van de
Britsche marine
Of op breede basis?
Londensche autobussen
gaan weer rijden
Vijfduizend Russische
officieren verbannen
bij het eindpunt gestrand
Duitsch paviljoen op
Parijsche tentoonstelling
geopend
REIST PER WACO
UITGAVEi N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR„ KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
DONDERDAG
Engelschc parlementsleden
krijgen meer salaris
Hongarije's
buitenlandsche politiek
SPANJE
Nieuw offensief in Baskenland
yj/EERBERICHT
DE BILT SEINTi
Fakir van Ipi spoorloos
verdwenen
AUTOBUSDIENSTEN
Inlichtingen WACO
Kanaalw.137, Den Helder, tel. 773
HELDERSCHE COURANT
x
27 MEI 1937
65e JAARG. No. 8010
Welke combinatie
De strijd Is gestreden!
Ze ging niet, zooals voorheen tusschen
links en rechts, tusschen Roomsch en Pro
testant, maar in hoofdzaak voor of tegen de
«dictatuur.
En als wij den uitslag, zooals ze thans
yoor ons ligt, uit die gezichtshoek bezien,
dan is het duidelijk, dat de democratie een
Verpletterende overwinning heeft behaald en
5i« autocratie voor langen tijd uit ons va
derland heeft verbannen.
Maar het eenheidsfront, dat bewust en
Onbewust is gevormd tegenover de uitersten
van links en de fascisten heeft gemaakt, dat
de anti-revolutionairen met belangrijke zetel
winst zijn gaan strijken. Natuurlijk heeft de
figuur van Dr. Colijn ook zijn bekoring uit
geoefend op vele vrijzinnige kiezers, die van
meening waren, dat de Bestuursperiode van
onzen Minister President diende te worden
Verlengd,
Hierdoor Is de Anti-revolutionnaïre partij
echter zóó sterk geworden, dat de mogelijk
heid van een overwegende rechtsche coali
tie grijpbaar is.
Of Dr. Colijn, die zeker voorstander is van
een regeering op zoo breed mogelijke basis,
in eigen partij krachtig genoeg zal zijn, om
deze neiging, die ongetwijfeld zal opkomen,
te keeren, dient te worden afgewacht.
Een dergelijke oplossing zon zeker in strijd
zijn met de inzet van de verkiezingsactie
die immers voor alles bedoelde, slag te
leveren tegen fascisme en communisme.
Wij nemen dan ook aan dat Dr.Colijn
zal trachten den weg, door hem met zooveel
energie in de afgeloopen vier jaar bewan
deld, te blijven volgen en dat hij opnieuw
een kabinet zal vormen, dat is samengesteld
uit een zoo groot mogelijk aantal partijen.
Ja, zelfs achten wij het niet onmogelijk,
dat de sociaal-democraten zullen worden
uitgenoodigd van dit kabinet deel uit te
maken.
Een krachtige, zelfbewuste democratische
regeering kan uit het stembusresultaat wor
den opgebouwd en wij twijfelen er niet aan
of de kabinetsformateur zal dezen weg vol
gen, liever dan thans door een coalitieregee-
ring een wig te drijven, in het democratische
afweerfront tegen uiterst links en de
N.S.B.'ers.
w
Natuurlijk blijft de mogelijkheid open dat
Rood en Roomsch elkaar vinden.
Beide partijen zijn versterkt uit den strijd
te voorschijn gekomen en beider verlangens
gaan naar sterkere ordening van het eco
nomische leven.
De sociaal-democraten hebben reeds her
haaldelijk blijk gegeven een dergelijk sa
mengaan te wenschen, doch tot dusver heeft
Rome de herhaalde aanzoeken steeds van
de hand gewezen.
Zal zij dat blijven doen óf zullen wij door
een Rood-Roomsche combinatie tot ordening
van het bedrijfsleven komen?
Deze mogelijkheid is zeker niet uitgeslo
ten, maar toch hellen wij er meer toe over
te gelooven aan een nieuw Kabinet Colijn
op breede basis.
Verklaringen van leden der be
manning.
De commissie van onderzoek naar het ver
gaan van de Hindenburg heeft gisteren
voor het eerst leden der bemanning, die ge
wond in het Asburypark-ziekenhuis liggen,
gehoord. De eerste electrotechnicus verklaar
de, dat het schakelbord geen kortsluiting aan
wees. De assistent van den radio-officier ver
klaarde, dat hij bij de landingsmanoeuvre
geen ongewone radioseinen had opgevangen.
Men tast, en zoekt.
Professor WhiteKead heeft In de commissie
Van onderzoek naar de oorzaken van de
ramp van de „Hindenbug" als zijn meening
uitgesproken, dat de theorie, dat een St. El-
mus-vuur, een bolbliksem of korte golven
het ongeluk zouden hebben veroorzaakt, niet
Steekhoudend is.
Dr. Taylor, radio-ingenieur van het mari
nelaboratorium te Lakehurst, heeft ver
klaard, dat men heeft vastgesteld, dat zich
in de in de gashouder aangebrachte electri-
sche gasmeters een kleine vonkvorming
Voordoet. Of deze evenwel voldoende is om
waterstof tot ontbranding te brengen, kon
spreker niet mededeelen.
Het wrak vrijgegeven.
We woordvoerders van het departement
Van handel deelt mede, dat het wrak van de
Hindenburg" door de marine-autoriteiten
zal worden vrijgegeven en ter beschikking
zal worden gesteld van de verzekerings
maatschappijen.
Eckener over de heliumbehoefte.
Voor de militaire commissie van den Se
naat heeft Dr. Eckener gisteren een uitvoe
rige verklaring afgelegd, waarin hij een
pleidooi leverde voor het verschaffen van
heliumgas aan de Duitsche luchtscheep
vaart, opdat het volgende voorjaar weer
met het luchtverkeer kan worden aange-
Vafigen.
Dr. Eckener zeide niet in staat te zijn de
Verantwoording verder te dragen voor het
gebruik van waterstofgas.
Men meent te weten, dat het Engelsche
Kabinet goedkeuring heeft gehecht aan een
voorstel tot verhooging van de schadeloos
stelling der parlementsleden van ^00 op
Pond sterling per jaar.
STAKING GEËINDIGD. MOR
GEN WORDT HET WERK HET-
VAT.
Na wekenlang confereeren zijn de
b.eide partijen van de Londensche
autobusstaking dan gisteren einde
lijk tot een vergelijk gekomen. Mor
genochtend zal het autobuspersoneel
het werk hervatten.
Het besluit, dat het Londensche autobus-
personeel Vrijdag a.s. het werk moet hervat
ten, werd genomen na een bespreking, die
gisteravond met den minister van Arbeid
was gehouden. Medegedeeld werd, dat de
stakers Vrijdag hun oude werk weer moe
ten opnemen, en dat de stakingsperiode
niet beschouwd moet worden als een on
derbreking van hun dienst.
Zoodra het autobuspersoneel het werk zal
hebben hervat, zullen de partijen overgaan
tot het opstellen van een nieuw accoord op
de grondslagen van 't opgestelde memoran
dum, d.w.z. de beide partijen aanvaarden
het voorloopig rapport van het onderzoe-
kingsrecht.
Overplaatsing naar Siberië.
De „Morning Post" verneemt van een
correspondent, dat maarschalk Toechats-
jevski getracht zou hebben zelfmoord te ple
gen terwijl hij zich in een sanatorium be
vond. Hij zou tot deze poging zijn gebracht
door de vernedering, die hem is aangedaan
toen hij van zijn post als plaatsvervangend
commissaris van defensie werd ontheven en
tot garnizoenscommandant in het onbelang
rijke militaire district Koesbvsjet (Samara.
aan de Wolga) werd benoemd. Naar wordt
beweerd wordt de maarscbalk door zijn ge
zondheidstoestand voorloopig verhinderd zijn
nieuwe functie uit te oefenen.
Het schijnt nu wel vast te staan, dat Toe-
chatjevski niet zal verschijnen voor een
rechtbank en dat hij niet za! worden be
trokken bij de actie tesen Jagoda en andere
„Trotskisten." Stalin zou gezwicht zijn voor
den aandrang van de zijde van de maar
schalken Worosjillov en Jegarov en beslo
ten hebben Toechatsjevski met het oog op
zijn vroegere verdiensten te pensioneeren.
Volgens een anderen correspondent van
bet zelfde blad zullen ongeveer vijfduizend
officieren, die niet geheel betrouwbaar wor
den geacht. gepensioneerd en naar verschil
lende plaatsen in Siberië worden gezonden.
Zij worden vervangen door jongeren.
Beide vliegers gewond.
De Fransche vliegers Doret en Mi
cheletti, die een vlucht naar Tokio
maken, zijn in het gezicht van de
haven gestrand. Zij hebben een nood
landing moeten maken op het Japan-
sche eiland Sjikokoe. Beiden zijn ge
wond.
Doret, die zwaar gewond is, en Mi
cheletti, die lichtere kwetsuren heeft
opgeloopen, zijn overgebracht naar
het ziekenhuis te Kotsji.
Over de laatste uren van den vliegtocht
van Doret en Micheletti zijn nog eenige bij
zonderheden bekend geworden. Het radiosta
tion van Koema Moto (eiland Kyoesjoe)
heeft meegedeeld dat het tot kwart over in
verbinding was gebleven met Doret. Deze
had op twintig meter hoogte in den dikken
mist boven het eiland Foetagosjima gevlo
gen. Hij volgde daarbij zijn kaart.
Het radiostation van Kagosjima had even
eens om half vier een bericht opgevangen,
waarbij de vliegers verzochten de richting
op te geven. Dit station bezit evenwel nog
geen zender en het moest er zich derhalve
toe bepalen schepen te verzoeken den vlie
gers den weg aan te geven.
Om kwart over zes deelde Doret mede, dat
hij den koers was kwijt geraakt en dat hij
in een dikken mist vloog.
Verschillende andere stations hebben ook
medegedeeld, dat hii de eilanden Sjichina en
Tsoenima, ten zuidoosten van Korea, was
gepasseerd.
De beide vliegers hebben niet laten we
ten, dat zij de door de schepen uitgezonden
radiografische mededeelingen hebben op
gevangen.
Doret werd in het gezicht en aan een
arm en een been gewond. Micheletti heeft
schaaf- en snijwonden opgeloopen.
Om acht uur gisteravond (pi. tijd) zijn zij
uit Hobara naar Okotsji overgebracht.
De daling geschiedde op een bij de kust
gelegen duin. Het vliegtuig is ernstig be
schadigd.
Volgens de geneesheeren zullen de beide
vliegers over een tiental dagen hersteld zijn.
Dr. Schacht bespreekt de Duitsch-
Fransche verhouding.
Gisterenochtend heeft dr. Schacht het Duit
sche paviljoen op de wereldtentoonstelling
geopend. Hij begon zijn rede met namens
den Fuehrer en het Duitsche volk de groe
ten over te brengen aan de Fransche regee
ring en het Fransche volk. Hij schetste ver
volgens de plaats van Parijs in de geschie
denis van de internationaie tentoonstellin
gen. Hierna behandelde hij de politiek, wel
ke leidde tot den wereldoorlog, waarop
twaalf jaar herstelpsychose en zes jaar cri
sis volgden. Dit ongeluk kan niet meer on
gedaan gemaakt worden, doch de gevolgen
kunnen uit den weg geruimd worden. De
Duitsche regeering is het met de Fransche
eens, dat de clearingbepalingen minder
zwaar moeten worden.
Verder zeide Dr. Schacht, dat behalve Zwit
serland, Duitschl. 't eenige land ter wereld is
dat niet beschikt over voldoende inheem-
sche of koloniale voedingsbodem voor zijn
bevolking. Ieder die meehelpt hieraan een
einde te maken helpt mede den vrede in
Europa te verzekeren. Duitschland wil
deelnemen aan den opbouw van 'n gezonden
wereldhandel en spreker achtte het een goed
voorteeken, dat juist deze tentoonstelling
wordt gehouden in de hoofdstad van een
land, dat een der voornaamste tegenstan
ders was van Duitschland. Duitschland wil
hier toonen, dat het Duitsche volk een volk
van arbeid en dus een volk des vredes is.
Gelijkheid van rechten moet
werkelijkheid worden, zegt Ka-
nya.
Minister de Kanya heeft in de Hongaar-
sche Kamer een rede uitgesproken over de
buitenlandsche politiek, waarvan het groot
ste deel gewijd was aan de Kleine Entente
en haar betrekkingen tot Hongarije, waar
over hij o.m. zeide, dat Hongarije slechts
wenscht, dat de Kleine Entente de door haar
in de verdragen aanvaarde verplichtingen
in acht neemt. De gelijkheid van rechten
moet niet alleen beginsel blijven, maar wer
kelijkheid worden.
Het probleem der Hongaarsche minderhe
den moet geregeld worden.
De eventueele toenadering tot de Kleine
Entente moet overeenkomen met de proto
collen van Rome. Hoe ook verder de ont
wikkeling moge zijn, Hongarije zal voort
gaan zijn vreedzame doeleinden met vreed
zame middelen na te streven.
Staking in een zijner fabrieken
uitgebroken.
Ten gevolge van een staking,
waarbij 1800 arbeiders zijn betrok
ken, is een laschfabriek van Ford
te Ridmond (Californië) gesloten.
„De staking is het eerste kanon
schot in den oorlog tegen Ford", zou
de plaatselijke leider der U.A.W.
volgens Reuter gezegd hebben.
Uit Canton (Ohio) wordt gemeld, dat ten
gevolge van stakingen zeven fabrieken van
de „Republic Steel Corp", zijn gesloten.
De „Republic Steel" is zooals men weet
een der onafhankelijke staalmaatschappij-
en, die geweigerd hebben het A. W. O. C.,
dat bij Lewis' C. I. O. is aangesloten te er
kennen.
Piloot ernstig gewond.
Een Fransch vliegtuig van de
luchtvaartmaatschappij Pyreneeën,
dat den dienst onderhoudt tusschen
Bayonne en Bilbao werd gisteroch
tend om elf uur ter hoogte van So-
pelana door jachtvliegtuigen der op
standelingen op het oogenblik, dat
deze toestellen boven Bilbao en om
streken opereerden, omlaag gescho
ten.
De bestuurder van het Fransche
vliegtuig werd ernstig, een passagier
licht gewond. Het toestel is gedeel
telijk vernield.
Tegenover een bijzonderen correspondent
van Havas Jiepft. de hestuurder van het neer
geschoten Fransche verkeersvliegtuig ver
klaard, dat hij eerst werd aangeyalleo door
drie jachtvliegtuigen en vervolgens door vijf
of zeven andere, welke naar hij denkt, van
het merk Fiat wdreh. In iéder geval heeft
hij gezien, dat de toestellen de fascistische
teekens droegen. -
„Denkende dat het om een dwaling
hunnerzijds ging, zoo verklaarde de
piloot verder, liet ik mijn toestel
draaien om hen zich duidelijk reken
schap te laten geven van het feit, dat
het hier een Fransch toestel betrof.
Deze manoeuvre diende tot niets, de
toestellen schoten zes maal op ons.
Weldra gehoorzaamde het toestel
niet meer aan de stuurinrichting en
besloot ik te landen, waar ook!"
Voorts verklaarde hij, dat kogels uit de
mitrailleurs der aanvallende vliegtuigen
zijn rechtermotor hadden doen stoppen en
den vleugel hadden doorboord. Hij had vijf
vliegtuigen geteld, hoewel het er ook meer
geweest zouden kunnen zijn.
De correspondent van Reuter voegt hier
aan toe, dat hem bij onderzoek is gebleken
dat de vliegtuigen der opstandelingen het
Fransche toestel na de noodlanding met hun
mitrailleurs bleven beschieten en eveneens
de dorpelingen van Sopelana, die toeliepen
om hulp te verleenen, beschoten. Volgens
ooggetuigen werd de aanval door Heinkel-
vliegtuigen uitgevoerd.
De opstandelingen hebben aan het Baski-
sche front tusschen Barambio en Orduna,
ten zuiden van Bilbao, een nieuw offen
sief ontketend. Na tot driemaal toe te heb
ben aangevallen, slaagden de infanterie der
rechtschen er in. de Basken uit de stellin
gen in de bergen te verdrijven, zoodat deze
zich op hun tweede verdedigingslinie terug
moesten trekken. De eerste twee aanvallen
der infanterie werden na verscheidene uren
van verwoeden strijd afgeslagen, ondanks
de krachtige voorbereiding door de artillerie
en de luchtbombardementen.
De strijd bij Madrid.
Gisterochtend vroeg trachtten de troepen
van Franco hun kameraden in de Universi-
toitswifk van nieuwe voorraden te voor
zien. Zij hadden hiertoe kleine vlotten
gemaakt. Door een weglgericht. vuur op
dp brug der Fransrhen trachtten zij de aan
dacht van de regeerinsstroepen af te lei
den: zij slaagden hierin niet en zij moesten
de vlotten in den steek laten.
Ten Zuiden van de Taag trachtten de
rechtschen bij Toledo aan te vallen. De ar
tillerie van de regeering nam Toledo en
de bruggen over de Taag onder vuur en
richtte aanzienlijke s'ch'ade aan.
De luchtmacht van de regeering voerde
verkenningsvluchten uit hoven de provincie
Guadalaj'ara en bombardeerde de stellingen
van'de rechtschen bij Las Navas.
EXECUTIE DUITSCHE VLIEGERS
UITGESTELD.
De Baskische reoeerinq heeft besloten de
terechtstelling der drie ter dood veroordeel
de Duitsche vliegers uit te stellen.
-t
-i
I
t
Verwachting: matige tot zwakke
westelijke tot zuidwestelijke
wind, aanv. zwaar bewolkt
met groote kans op onweer,
later opklarend, aanv. veel
koeler.
Verdere vooruitzichten: iets war
mer, met weinig of geen re
gen.
Barometerstand hedenmorgen 8 our 77.4
Toespeling op de positie van
Abessinië.
De Turksche minister van buiten
landsche zaken, Rustu Aras, is met
46 van de 49 stemmen tot voorzitter
der volkenbondsvergadering gekozien
Men meldt ons nader uit Genève. dat het
beroep van de Spaansche regeering op den
Volkenbond, morgenmiddag om 5 uur door
den Volkenbondsraad in openbare behande
ling zal worden genomen.
Het protest van Franco tegen de aanwe
zigheid van den vertegenwoodiger van Va-
lencia te Genève, is nog niet door het secre
tariaat ontvangen. Verder verklaart men in
Volkenbondskringen, dat een dergelijk pro
test niet ontvankelijk is, aangezien geen do
cumenten, welke afkomstig zijn van niet-er-
kende regeeringen gepubliceerd worden.
Egypte lid.
De Volkensbondsvergadering heeft een
stemmig Egypte opgenomen in den bond.
Dit besluit werd met luid applaus begroet.
De Volkerenbond telt daardoor weer 58 le
den, evenveel als in het begin van het jaar.
Door het uittreden van Paraguay was dit
gedaald tot 57.
Nadat voorlezing was gedaan van het
rapport der commissie inzake de verificatie
der volmachten, heeft de Poolsche gedele
geerde een verklaring afgelegd, waarin hij,
blijkbaar met en toespeling op Abessinië,
zeide, dat hoewel zijn regeering direct noch
indirect eenig belang heeft in dat deel der
wereld en zij zich uitsluitend bezig houdt
met de toekomst der internationale samen
werking binnen het kader va den Volken
bond, die zijn bestaan moet baseeren op
realiteiten, zij deze kwestie als afgehandeld
beschouwt.
De vertegenwoordiger van Mexico, Fabel-
las, verklaart, dat Polen geen concrete voor
stellen heeft gedaan, doch dat hij er op
wenscht te wijzen, dat zijn delegatie tegen
ieder voornemen is de uitsluiting van een
lid uit den Volkenbond voor te bereiden.
Quevedo wenscht vervolgens Rustu Aras
geluk met zijn benoeming.
Hoare geeft een overzicht op de
Rijks conferentie.
In de bijeenkomst van de rijksconferentie
heeft Sir Samuel Hoare een overzicht gege
ven van de maatregelen, welke genomen zijn
om de sterkte en de doeltreffendheid der
marine te vergrooten, zoomede van de rol,
welke de marine in de rijksverdediging
speelt.
Men deelt mede, dat zeer goede voortgang
is gemaakt en dat, naar men meent te we
ten, de samenwerking op het gebied der ver
dediging tusschen de verschillende deelen
van het rijk is geregeld.
Er is een commissie in het leven geroe
pen ter bestudeering van de kwesties van
wederzijdsch belang op het gebied van de
levering en vervaardiging van wapens en
oorlogsmateriaal en levensmiddelen.
Deze commissie zou de duurzame band
kunnen worden tusschen het Vereenigd Ko
ninkrijk en de dominions, maar zij zal geen
politieke kwesties behandelen.
Naar de bladen uit Britsch Indië melden,
is de fakir van Ipi, die maandenlang aan
het hoofd der opstandelingen van Waziris-
tan den Engelschen troepen tegenstand ge
boden heeft, spoorloos verdwenen en weet
men niet waarheen hij zich begeven heeft.
naar HOORN, EDAM, AMSTERDAM
en GEHEEL WEST-FRIESLAND
