dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier De stakiipÉsten te Hcage Almeria beschoten Spaansch schip getorpedeerd Weenen dient Di\ Goebbels een kaakslag toe Dn Colijn kabinetsformateur REIST PER WACO UITGAVEi N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 65e JAARG. No. 8014 Italië en Duitschland treden uit de Londensche commissie Geen verdere Duitsche represailles Hevige gevechten tusschen politie en stakers Oostenrijk als verdediger van het Katholieke geloof Ook ontstemming te Rome over de kerkstrijd EERBERICHT DE BILT SEINTI De Tweede Kamer-verkiezingen AUTOBUSDIENSTEN naar HOORN, EDAM, AMSTERDAM en GEHEEL WEST-FRIESLAND HELDERSCHE COURANT DINSDAG 1 JUNI 1937 Berlijn verschaft zichzelf voldoening Officieel werd gisteren uit Berlijn gemeld: „Ter vergelding van den mlsdadi- gen aanslag van Roode bombarde mentsvliegtuigen op het voor anker liggende gepantserde schip „Deutsch land" is in de ochtenduren de ver sterkte haven van Almeria door Duitsche zeestrijdkrachten bescho ten. Nadat de havenwerken ver nield en de roode batterijen tot zwij gen gebracht waren, werd de ver geldingsmaatregel gestaakt". Nadere bijzonderheden De militaire commandant van Almeria heeft gisteren aan zijn regeering gemeld, „Hedenmorgen om 5 uur 30 werd ik ge waarschuwd, dat een Duitsch pantserschip en vier Duitsche torpedojagers uit de rich ting van Carthagena naar Almeria kwamen. Om 5 uur 45 bevonden deze vaartuigen zich op een afstand van twintig kilometer, en bewogen zij zich voort in de richting van Almeria. Toen zij zich op een afstand van 12 K.M. bevonden, openden zij zonder eenige waarschuwing of kennisgeving het vuur op de bevolking der stad. Zij trachtten niet een bepaald doel te treffen, hetgeen daaruit bleek, dat zij over de geheele oppervlakte yan de plaats, afschoten. De kustbatterijen beantwoordden het vuur met circa zestig kanonschoten, welke naar het schijnt een der torpedojagers raakten. Om 6 uur 50 staakte het Duitsche eskader het vuren en verwijderde zich onder beschut ting van een rookgordijn. De waarnemer van de kustbatterijen onderscheidde duidelijk de Duitsche kleuren op de aanvallende schepen De vaartuigen naderden Almeria langs Cabo Gata tot op de hoogte van Roquetas waar zij den steven wendden naar Almeria en zich in gevechtslinie plaatsten. Ook het vertrek geschiedde langs Cabo Gata in Oostelijke richting. Verscheidene gebouwen der stad zijn ver- Woest. Bij hét bombardement door de Duitsche oorlogsschepen kwamen negentien personen om het leven, waaronder vijf vrouwen en een kind. Vijfentwintig personen werden gekwetst. Negenendertig huizen zijn geheel vernield, talrijke anderen zijn gedeeltelijk ingestort. De stad werd beschoten door geschut van een kaliber van 205 mm. De Britsche torpedojager, die belast is met de controle van dit deel van de kust, woonde het bom bardement door het Duitsche eska der bij. De „Deutschland" huiswaarts. Aantal dooden thans 24. Het pantserschip „Deutschland" heeft uit Berlijn bevel gekregen terstond terug te keeren. Het schip is gistermiddag in ge reedheid gebracht om de thuisreis te aan vaarden. Inmiddels Is In het hospitaal nog^ een <ler opvarenden van de „Deutschland" aan zijn verwondingen bezweken, waarmede het totaal aantal dooden gebracht is op 24. Duitschland en Italië uit de Lon densche commissie. Waarborgen geëischt. De Duitsche vertegenwoordiger In de com missie voor de niet-inmenging heeft op dracht gekregen den voorzitter in kennis te stellen van de officieel vastgestelde toe dracht van het incident met de „Deutsch land" en hem daarbij mededeeling te doen van het volgende besluit der Rijksregeering De Rijksregeering zal niet aan Het stelsel van toezicht en aan_ de beraadslagingen van de commissie voor de niet-inmenging deelnemen, zoolang haar geen veilige waarbor gen tegen een herhaling van derge lijke gebeurtenissen gegeven zpn. De rijksiregeering zal. zooals van zelf spreekt naar eigen goeddunken 'beslissen over de maatregelen, die tegen de roode machthebbers geno men moeten worden in antwoord op den zeldzaam boosaardigen overval. JZii heeft bovendien haar eorlacs- schepen opdracht gegeven, zoolang deze toestand voortduurt, zich tegen ieder in de nabijheid komend rood Spaansch vliegtuig of oorlogsschip met de wapenen te verdedigen. Ook Italië heeft besloten zijn schepen niet langer te laten deelnemen aan de interna tionale controle ter zee. zoolang geen waar borgen tegen herhaling van aanvallen zul len zijn verkregen. Schepping van „veiligheids zones" overwogen? De kanselarijen te Parijs en Londen hebben gisteren hoofdzakelijk haar aan dacht gewijd aan de vraag, welke waar borgen aan Duitschland zouden kunnen worden verleend, opdat dit land en Italië hun plaats in de controle en in de Londen sche commissie hernemen. Men1 zou op het oogenblik de instelling van veiligheidszones overwegen, waar buiten- landsche schepen niet het gevaar zouden loopen va.n een aanval van de zijde van een der strijdende partijen. Olie op de golven. In welingelichte Duitsche kringen te Lon den is men van meening. dat de represailles van Duitschland tegen Valencia zich zullen bepalen tot het bombardement van Almeria, indien zich tenminste geen nieuwe inciden ten voordoen. De voornaamste vraag, welke men zich thans stelt is, welke zijn de voor waarden, welke Duitschland zal stellen om weer toe te treden tot den arbeid van de niet- inmengingscommissie. Enkele verzekeringen voor veiligheid zal men waarschijnlijk niet voldoende achten. Waarschijnlijk zal Duitsch land verlangen dat alle vloten, welke deeine men aan de controle, zich solidair zullen ver klaren voor het geval wederom schepen zul len worden aangevallen. Verder wijst men er op, dat Duitsch land zich niet geheel uit de niet-in menging heelt teruggetrokken en dat de Duitsche koopvaardijschepen voort zullen gaan met het aan boord nemen van waarnemers van de niet- inmengingscontrole. Vervolgens is men van meening, dat de term „naderen" welke in het officieele com muniqué wordt genoemd in verband met de instructie aan Duitsche oorlogsbodems het vuur te openen op vliegtuigen en oorlogs bodems, meer beteekent dan aangevallen worden en meer „dreigen" beteekent. Men denkt hierbij aan het voorbeeld van den Duitschen kruiser „Leipzig", waarop begin Mei torpedobooten hun lanceerbuizen richt ten. In een dergelijk geval zullen in het vervolg Duitsche oorlogsbodems gemachtigd zijn het vuur te openen. Daarentegen zullen schepen, welke op vreedzame wijze naderen, niets te vreezen hebben. Spanje protesteert. De vertegenwoordiger van Spanje in den volkenbondsraad, minister Del Vayo, heeft den secretaris-generaal een nota overhan digd waarin hij hem verzocht de staten, le den van den Bond, zoo spoedig mogelijk op de hoogte te stellen met de gebeurtenissen te Ibiza en Almeria, welke volgens de Spaansche regeering een nieuwen aanslag zijn tegen de onafhankelijkheid en integri teit van Spanje. In haar nota deelt de Spaansche regee ring mede, dat bij het bombardement van Almeria negentien personen werden gedood waarvan vijf vrouwen en een kind. De Spaansche regeering wacht de ontwik keling van de debatten in de niet-inmen- gingscommissie te Londen af, alvorens te besluiten of zij, overeenkomstig haar recht, verzoeken zal den volkenbondsraad drin gend bijeen te roepen. Begrafenis der slachtoffers. Gisterenmiddag zijn de bij den bomaanval op de „Deutschland" om het leven geko men matrozen te Gibraltar ter aarde be steld. De plechtigheid werd bijgewoond door den Britschen gouverneur van Gibraltar, Sir Charles Harington, en de Schouten-bij nacht Evans en Wells, alsmede door dele gaties van alle in de haven liggende Brit sche oorlogsschepen, van den Turkschen torpedojager „Kocatepe" van een Nederland- sche duikboot en een Amerikaanschen tor pedojager. Het standpunt van Berlijn. Het bombardement van Almeria is de eerste interventie van Duitschland in Spanje Het tal ook de laatste zijn, indien zich geen nieuwe gebeurtenissen voordoen. Aldus kon gisteravond de meening samengevat wor den van Duitsche politieke kringen, die den geheelen dag de grootste terughoudendheid aan den dna hadden aelcad-. VOLGENS BARCELONA DOOR EEN ITALIAANSCHE DUIK BOOT. Volgens een te Barcelona verstrek te mededeeling is het Spaansche koopvaardijschip „Ciudad de Barce lona" door 'n duikboot tot zinken ge bracht. Vijftig personen zouden daar bij zijn verdronken. De torpedeering had plaats om half zes Zondagmorgen bij Malgrat. De kopstukken der Catalaansche regee ring, waaronder president Luis Campa- nys, hebben zich volgens Un Press in aller ijl naar Malgrat begeven, om aan het onder zoek inzake het incident deel te nemen. Het schip, zoo heet het, zonk in enkele minuten. Desniettemin kon een aantal ge wonde passagiers nog uit de golven gered worden. De woordvoerder van de Catalaansche re geering overhandigde aan de pers een nota- waarin de torpedeering van de „Ciudad de Barcelona" beschreven wordt. In de nota wordt beweerd, dat de duikboot, die het Spaansche schip in den grond boorde, van Italiaansche nationaliteit was. Ook uit Valencia is te Barcelona bericht ontvangen, omtrent den ondergang van de „Ciudad de Barcelona". Een duikboot van on bekende nationaliteit, zoo wordt in dit be richt gezegd, heeft Zondag het stoomschip „Ciudad de Barcelona" door het afvuren van torpedo's tot zinken gebracht. Twee vliegtuigen, die het schip escorteer den en het moesten beschermen, zouden de duikboot hebben aangevallen en haar ge noodzaakt hebben, onder water te gaan. Reeds vroeger in den ochtend had even eens een duikboot men veronderstelt dat het dezelfde was het Spaansche schip „Zorroza" aangevallen en daarop twee tor pedo's afgevuurd. Dit schip werd evenwel niet getroffen. Nog een Spaansch schip door on bekende duikboot aangevallen. Officieel wordt medegedeeld, dat dezelfde onderzeeboot, die het passagiersschip „Ciu dad de Barcelona" heeft aangevallen, daar voor reeds zonder succes het Spaansche vrachtschip „Torroxa" had aangevallen. La ter beschoot de duikboot het zeilscheepje „Granada", waarbij een lid der bemanning om het leven kwam en twee gewond wer den. SPAANSCHE AMBASSADEUR UIT MEXICO TERUGGEROEPEN. De Spaansche ambassadeur in Mexico, Fe- lix Gordon Ordas. is door den Spaanscben minister-president Juan Negrin naar Valen cia teruggeroepen. Hij is Zondag uit Mexico vertrokken en zal de reis maken met de „Normandië". Nadat het reeds Zondag bij een nog in bedrijf zijnde fabriek der Republic Steel Corporation te Chi- cago tusschen de politie en een aantal stakers tot een botsing was gekomen, waarbij twee personen ge dood en negentien gewond werden, zijn er gisteren eveneens te Chica- go nog ernstiger ongeregeldheden geweest. Tien betoogers trachtten volgens Reuter een fabriek van de Rep. Corp. binnen te dringen waar zij de stakingsposten aanvie len. Toen de politie versterking had ge kregen, ontstond een algemeen gevecht, waarhij van vuurwapenen gebruik werd ge maakt. Volgens officieele cijfers zijn 66 menschen, onder wie 23 politie-agen ten in een ziekenhuis opgenomen. Vier personen zijn om het leven ge komen. Ooggetuigen hebben ver klaard, dat vier- of vijfhonderd schoten zijn gelost. De politie zou eerst een waarschuwingsschot heb ben gelost om vervolgens op de be toogers aan te leggen. Volgens den geneesheer-directeur van het ziekenhuis zijn de meeste personen door slagen met gummiknuppels gewond. Vijf dooden. De ongeregeldheden van Zondag vonden haar oorzaak in het feit, dat 1500 stakers, nadat zij in een vergadering verschillende toespraken hadden ngehoord, zich in op tocht naar een fabriek begaven om de werk willigen te verdrijven. Op honderd meter afstand van de hoofdpoort kwamen zij in hotsing met tweehonderd politic-agenten. De vechtpartij duurde ongeveer twintig minuten. De politie verklaart, dat de sta kers het eerste schot hebben gelost. Nog een van de stakers, welke Zondag hij de onlusten bij de Republic Steel fabrie ken werd gewond, is overleden, zoodat thans in totaal vijf stakers het leven hebben ver loren. Ingangen van het hoofdgebouw der fa brieken worden door eenige honderden po litiemannen bewaakt en ook de stakers heb ben het posten voor de fabriek, waar onge veer 1400 werkwilligen zijn opgesloten, her vat. Naar het Hlsbld. verneemt, beschuldigen de vertegenwoordigers der vakbonden de politie van Zuid-Chicago ervan, dat zij sym pathiseert met de directie der staalmaat- schappijen. Harerzijds verklaart de politie echter, dat de stakers een bombardement Zooals wij gisteren reeds in het kort meldden heeft de Oostenrijksche re geering de invoer en verspreiding verboden van alle Duitsche kranten, welke de rede van Dr. Goebbels over de zedelijkheidsprocessen bevatten. Van Papen de Duitsche gezant te Weenen heeft tegen dit besluit met klem geprotes teerd. Het schijnt echter dat Schuschnigg voet bij stuk wil houden en paal en perk wil stel len aan de antiKathoIieke jropaganda, wel ke Berlijn door middel van zijn pers ook in Oostenrijk voert. Naar wij uit betrouwbare bron vernemen, heeft het Bonds-Kabinet ernstig in overwe ging genomen om blijvende strenge censuur- maatregelen te treffen tegen de nationaal- socialistische anti-clericale propaganda. Ook uit Rome komen berichten welke gewagen van een steeds toe nemend verzet tegen de houding van Berlijn ten opzichte van het kerk vraagstuk in Duitschland. Welingelichte diplomatieke kringen al daar meenen, dat de laatste rede van Goeb bels wel eens de druppel kon zijn, welke de beker doet overloopen. Men ontkent niet, dat de as—Berlijn— Rome uit politiek oogpunt bezien zekere voordeelen biedt, ook voor Italië, maar meent, dat men tenslotte niet blijvend zal kunnen samengaan met een land dat niet nalaat de Roomsehe kerk voortdurend en op hoogst ongepaste wijze te beleedigen. Uit part:-"':Te co—^ennndentie vftrr»ompu wij dat de verdachtmakingen tegen Duitsche priesters ook in sommige streken va" Duitschland zelf op verzet stuiten. Men voelt achter de onsmakeliike be richten de regie van den propaganda-mïnis- ter, die een nieuwe taak heeft gekregen: het godloos maken van Duitschland. Nog vreest „n de maatregelen van de Duitsche rvvutie. maar het is duidelijk, dat men heimelijk mokt tegen de brutale aanslag on het geloof. Hier en daar kwam het reeds mt ongere geldheden. welke echter met kracht werden onderdrukt. Het is duidcliik, dat de snorkende woor den van Goebbels tegenstand uitlokken en men bereid is de verdedi" ,-an de Kerk te nrganiseeren. Wij teekenen hierhii aan, dat het inder daad duide.R'k is dat d« propagan da, welke wii ons zoo goed ho";""nren uit den tiid der Jodenvervolging zirh thans te gen de 1"-" heeft gekeerd. De minderwaardige bestrijdingswijze van een Streicher, die geen daad te min achtte voor het Duitsche Jodendom, wordt ditmaal gericht tegen de Katholieke geestelijkheid, die in groote massa niets te maken heeft met de aanhangige processen, maar er met de haren wordt bijgesleept, nu tegen enkele leden der Clerus bezwaren zijn naar voren gebracht. De „Maasbode" zegt naar aanleiding hier van: Goebbels komt in zijn rede voortdurend terug op de „ontelbare priesters en kloos terlingen"; op de duizenden en nogmaals duizenden gevallen, welke ter kennis van de justitie zijn gekomen en welke „slechts een perentage van den werkelijken om vang van deze zedelijke verwildering en slechts een symptoom beteekenen voor het Igemeene verval (gesamtverfall)". Hier valt zelfs Goebbels uit zijn rol; want als het in derdaad zoo erg zou zijn bij wat dan toch nog altijd de elite van het Duitsche volk vormt, hoe diep moet dan het geheele Duitsche volk gevallen zijn. Maar dat zou werkelijk een beleediging van Duitschland zijn, door Goebbels zelf aangedaan, J Verwachting: zwakke tot matige veranderlijke wind, gedeelte lijk bewolkt, weinig of geen regen, weinig verandering in temperatuur. Verdere vooruitzichten: vrij koel met kans op enkele regen buien. Barometerstand hedenmorgen 8 nar 77.1 met steenen, spijkers en andere voorwerpen openden. Verwarring op de staalmarkt. Volgens de berichten in de dagbladen heeit de staking bij de onafhankelijke maat schappijen tot verwarring op de staalmarkt geleid. Productie en afleveringen zijn ver traagd en wel zoodanig, dat de afnemers der bij de staking betrokken maatschappij en ongerust beginnen te worden. Indien de staking langer zou duren, dan zouden deze verbruikers gedwongen zijn hun behoefte bij andere leveranciers te dekken. Zij zul len echter ook daar weinig kans hebben om geholpen te worden, omdat de andere staalfabrieken in het algemeen volop werk hebben. Vrijheid om in verschillende richting naar een oplossing te zoeken. Hedenmorgen heeft HM. de Ko ningin Dr. H. Colijn, minister van Staat, ontvangen en hem opdracht gegeven tot vorming van een kabi net. Dr. Colijn heeft verzocht die op dracht in beraad te mogen houden. Naar aanleiding van de mededeeling, dat H. M. de Koningin Dr. Colijn opdracht heeft gegeven tot vorming van een kabinet heb ben wij ons tot dr. Colijn gewend met de vraag wat de formule waarin de opdracht is vervat, beteekent. De formule aldus Dr. Colijn komt overeen, als ik mij goed her inner, met de formule, waarin in 1918 de opdracht aan den heer No- lens was vervat, in 1923 de opdracht aan den heer Kooien en in 1925 de opdracht aan mijzelf. Uit den aard der zaak laat die formule aan den formateur de vrijheid om in ver schillende richtingen naar een op lossing te zoeken, wat intusschen niet wegneemt, dat ik uiteraard be gin met te zoeken naar een oplos sing, waarbij redelijkerwijze mag worden verwacht, dat een te vormen kabinet door de personen, die het bevat en door zijn werkprogram in de Staten-Generaal voldoenden steun zal vinden. De minister van Staat, Dr. H. Colijn, heeft gistermiddag om half vijf ten departemen- te van Koloniën ontvangen den voorzitter der Tweede Kamerfractie van de R.K. Staatspartij, Mr. C. M. J. F. Goseling. Het Centraal Stembureau te 's-Gravenhage heeft in een gisterenmiddag gehouden open bare zitting den uitslag van de verkiezingen voor de Tweede Kamer vastgesteld, welke uitslag dezelfde is als de reeds gepubliceerde. Ten aanzien van de heeren Albarda en Mussert, die tweemaal gekozen zijn, had de loting tengevolge, dat alsnog gekozen wil den verklaard de heeren C. J. van Lienden (S.D.) te Eindhoven en M. V. E. H. J. M. Graaf de Marchant et d'Ansembourg (N.S.B.) te Amstenrade. Indien de heer De Marchant et d'Ansem bourg zijn benoeming tot Lid der Tweede Kamer aanneemt, zal hij in de Eerste Ka mer worden opgevolgd door Ds. G. van Duvl te Utrecht. Inlichtingen WACO Kanaalw. 137, Den Helder, tel. 773

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 1