dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
De verjaardag van de
volksfrontregeering
Beveiliging van de
Qostenrijksch kardinaal
protesteert
Arrestaties in Rusland
duren voort
De Russen aan de
Noordpool
Fransch vakverbond achter
de regeering
Berlijn en Rome willen
blijven medewerken
„Sarkanf met bemanning
vrijgelaten
Vlaag van zinsverbijstering?
de bilt seint.
Vakonderwijs aan
jeugdige arbeiders
Politiek van het Volksfront
gehekeld
MAANDAG
7 JUNI 1937
65e JAARG. No. 8019
De „pauze" is slechts
een wapenstilstand
Directe tegenactie als
voorwaarde gesteld
Dc „Perkoefoef ongelukkig
geland
EERBERICHT
Waar de dictatuur het
hoofd stootte
Japansch bewind overgedragen
HELDERSCHE COURANT
UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
Ter gelegenheid van den eersten verjaar
dag van het ministerie Blum heeft de depar
tementale commissie van het volksfront te
Clermont Ferrand een demonstratie georga
niseerde, waarop Jouhaux een rede heeft ge
houden. Hij prees zien gelukkig, dat op het
oogenblik de macht in handen van het volk
is. Het vakverbond zal naast de regeering
blijven staan. Het vakverbond is niet af
hankelijk van een partij, en indien de regee
ring door parlementaire gebeurtenissen ten
yal zou worden gebracht, zou het vakver
bond dit niet aanvaarden. Het tijdperk van
de politiek is voorbij.
Het vakverbond zal de sociale hervormin
gen doen eerbiedigen in het belang van de
arbeiders.
Jouhaux verklaarde verder, dat de „pau
ze" is aanvaard als noodzakelijk; dit is
evenwel een „wapenstilstand" om nieuwe
middelen te zoeken, ten einde de grondbe
ginselen ten uitvoer te leggen; het fascisme
mag niet winnen. Hierom is iets anders noo-
dig dan hervormingen in bijzaken, er moet
een einde worden gemaakt aan de olichar-
chie en de plutocratie om het bewind te leg
gen in de handen van de democratie.
De tegenstanders van het vakverbond heb
ben nog niet ontwapend, Een van beiden
moet de overwinning behalen en dat zal het
vakverbond zijn. Het vakverbond zal in
Frankrijk en in de geheele wereld de voor
uitgang en de sociale rechtvaardigheid door
voeren. Het vakverbond staat naast het
volksfront en het heeft een speciale opdracht
op zich genomen, waarvan vrede en vrij
heid de prijs zullen zijn.
Veel gewijzigd.
In zijn gistermiddag gegeven
overzicht van hetgeen de volksfront
regeering tot stand heeft gebracht,
heeft Blum er o.m. op gewezen, dat
zonder buiten de wet te zijn getreden
in zeer korten tijd een geheel van
maatregelen tot stand is gebracht,
welke dieper ingegrepen hebben in
het menschelijk bestaan en dat der
arbeidersklasse dan de regeering
zelve had bemerkt.
De Matignonovereenkomsten bevatten heel
het reeds gedane en nog te verrichten werk.
Niet alleen de materieele toestand der ar
beidersklasse, ook haar moreele en juridi
sche is thans gewijzigd. Wij hebben gewerkt
aldus spr., en zullen blijven werken zoowel
voor den boer als den handelsman en den
handwerker. Tegelijkertijd wekten wij het
begin van het economisch herstel op, nog on
voldoende, zoodat het nog geconsolideerd en
verruimd moet worden. Ondanks alle moei
lijkheden is een financieel en monetaire cri
sis vermeden. Temidden van de gevaarlijk
ste crisis, die Europa ooit heeft gekend,
hebben wij den vrede gehandhaafd en wij
zullen hem blijven handhaven, met behoud
van de onaantastbaarheid van alle essen-
tieele belangen des lands. De moeilijkheden
lullen zich blijven voordoen. Dagelijks kan
de regeering voor nieuwe hinderpalen ko
men te staan.
Laten wij ons daarom dit voorbehouden:
wij moeten zoodanig handelen, dat wanneer
wij morgen zouden ophouden te bestaan als
regeering hetgeen ik geenszins verwacht
wij ondanks alles een voorspoediger
Frankrijk achterlaten, een beter geconsoli
deerde vrijheid, een hechter versterkten
vrede en een sterker socialistische partij.
Zijn rede beëindigende, maakte Blum een
toespeling op de hypothese van een mis
lukking van het experiment van het volks
front: „Men zou dan gedwongen zijn zich
af te vragen, of er niet een diepe ondeugd,
een verborgen gebrek bestaat, of het werke
lijk niet mogelijk is binnen het kader, ge
holpen door de democratische instellingen,
door een coalitie der partijen den vooruit
gang en de rechtvaardigheid, welke de
volksmassa's verwachten, te verschaffen,
Dit zou een ernstige vraag zijn. Voor het
oogenblik echter wil ik niets dergelijks on
der oogen zien. Wij beginnen vreugdevol,
met vertrouwen en trots een tweede jaar,
zeker door u gesteund te worden, zooals
wij dit in het eerste jaar werden. Óver een
jaar zien wij elkaar hier weer."
Vooraanstaande leden van de
partij in hechtenis?
Sedert ongeveer veertien dagen
gaan te Moskou geruchten, dat de
vroegere ambassadeur van de Sov
jet Unie te Ankara, Karakhan en
Rosenberg, de vroegere ambassa
deur van de Unie in Spanje gearres
teerd zouden zijn, de een wegens
Trotskistische senmpathiën, de an
der wegens het mislukken van zijn
opdracht in Spanje.
Tot nu toe zijn deze geruchten nog niet
bevestigd en het pers-departement ontkent
ze, hierbij opmerkend, dat deze geruchten
in het buitenland in omloop zijn gebracht.
Havas merkt evenwel op, dat in de Sov
jet-Unie verscheidene vormen van arrest
bestaan, varieerend tusschen gevangen ne
men en bewaking thuis.
Na de zelfmoord van den oud-ondervolks-
commissaris van oorlog, Gamarnik, deden
geruchten de ronde, dat de maarschalken
Toechatsjefki en Blucher gearresteerd zou
den zijn en deze geruchten worden des te
hardnekkiger nu de Pravda heeft medege
deeld, dat Gamarnik is ontmaskerd als een
aanhanger van Trotsky en een spion in bui-
landschen dienst. In tegenspraak hiermede
is evenwel, dat men kort geleden maar
schalk Blucher in volle vrijheid in een van
de groote hotels van Moskou heeft gezien.
Ook is sprake van een arrestatie van den
vice-volkscommissaris van justitie, een oud
vicevolkscommissaris van buitenlandsche
zaken, Krestinski, alsmede van Stern, chef
van de Duitsche sectie van het volkscommis
sariaat van buitenlandsche zaken. Hoewel
het niet mogelijk is deze geruchten te con
troleeren, is het toch een feit, dat met den
dag de leiders in de Sovjet-Unie worden
verwisseld. Zoo heeft Pravda medegedeeld,
dat Ostrovsky en Comsa, respectievelijk on
dervolkscommissaris der Sovchosen en chef
van het politieke departement derSovchosen
zijn vervangen door Temnik en Koedriavt-
sef.
Het Duitsche antwoord op de voor
waarden tot herstel van de controle
op de Spaansche kusten, die de Brit-
sche regeering Woensdagavond aan
Berlijn, Parijs en Rome heeft voor
gelegd, is thans te Londen overhan
digd. Het is volgens de inlichtingen,
die in politieke kringen te verkrij
gen waren, minder ongunstig, dan de
toon van de Duitsche pers deed ver
moeden. Ondanks het incident met
de „Deutschland" wil Berlijn de con
trole opnieuw in werking gesteld
zien.
Omtrent het antwoord worden de volgende
bijzonderheden vernomen: .n„.
,lo. De instelling van veiligheidszones
^°or de schepen, die aan de controle.
men, wordt zonder voorbehoud door Ber
lijn goedgekeurd.
2o. Wat de door de beide partijen in den
Spaanschen burgeroorlog te verstrekken
waarborgen betreft, heeft Duitschland slechts
matig vertrouwen in de garantie, die Valen-
cia zou kunnen geven. Dit punt levert slechts
formeele moeilijkheden op.
3o. Ten aanzien van de derde kwestie, die
van de absolute veiligheid der schepen, die
aan de controle deelnemen, zijn de moeilijk
heden grooter.
Het schijnt, dat men te Berlijn het voor
stel, dat de vier bevelhebbers der vloten on
derling overleg moeten plegen, niet voldoen
de acht. Zulk overleg, zegt men, vergt tijd
en maakt het niet mogelijk, dat onmiddellijk
op eventueel e agressie geantwoord wordt.
Berlijn wil verder gaan en verlangt, dat,
zooals in het geval van de „Deutschland
de vlootcommandanten zelf repressaillemaat-
regelen kunnen nemen tegen overtreders van
het internationale recht.
Het Italiaansche antwoord is geheel ge
lijk aan het Duitsche. Ook dit acht direct
ingrijpen der vlootvoogden gëwenscht.
Von Hibbentrop heeft besprekin
gen te Berlijn.
Van bevoegde zijde wordt bevestigd, dat de
Duitsche ambassadeur te Londen, von Rib-
bentrop, Zaterdag te Berlijn is aangekomen
om een reeks hangende kwesties te bespre
ken. Men vergist zich waarschijnlijk niet, als
men aanneemt, dat het in de eerste plaats
de Britsche garantievoorstellen voor de sche
pen die toezicht in de Spaansche wateren
uitoefenen, betreft. Er behoeft niet in het bij
zonder den nadruk op gelegd te worden, dat
de bestudeering dezer voorstellen geschiedt
in overleg met de Italiaansche autoriteiten.
Mazoeroek aangekomen.
Ook de Russische vlieger Mazoe
roek, die verscheidene dagen door
het slechte weer op zijn landings
plaats. 50 K.M. van het eigenlijke
Noordpoolkamp is opgehouden, is
thans, naar 't Sowjettelegraafagent
schap meldt, behouden bij het
Noordpoolstation gedaald. Alle vier
de vliegtuigen hebben hun doel be
reikt.
Volgens een bericht van Schmidt, begin
nen de ijsvelden in de buurt van t Noord
poolstation te bereiken. Rondom het ijsveld,
waarop het station zich bevindt, vormen
zich smalle ijsvrije gedeelten, die gebruikt
worden voor het verrichten van hydrolo
gische werkzaamheden.
liet ijsveld, waarop de expeditie zich
bevindt, loopt voorloopig geen gevaar, daar
de drift in de richting van Groenland, die
de laatste dagen voortduurde, zwakker ge
worden is.
Op 4 Juni bevond het ijsveld zich op 88
gr. 57 min. N.B., 30 gr. W.L.
Het. was. toen Schmidt dit radiogram ver
zond, nog altijd geen weer, waarin te vlie
gen viel. De lucht was algeheel bewolkt,
het was mistig en de temperatuur was
nog maar 3 gr. beneden hét vriespunt.
Onder de bewoners van het Noordpool
station is eenige sensatie verwekt door het
verschijnen van een zeekoet, die over een
spleet in het ijs vloog. De zeekoet is een
watervogel met een zwarten rug en witte
vleugels, waarvan men tot dusver aannam,
dat hij niet voorbij den Sisten breedte
graad te vinden was. Het is buitendien
reeds de tweede vogel, die aan de Noord
pool aangetroffen is, daar men een paar
dagen eerder een sneeuwhoen had aange
troffen.
Aanvankelijk dacht men, dat men dezen
vogel op de een of andere manier met een
der vliegmachines had meegebracht, maar
nu er nog een andere vogel op het ijs ver
schenen is, heeft men deze veronderstel
ling laten varen.
Prof. Manteufel, de directeur van de
Moskousche diergaarde, heeft het denkbeeld
geopperd, dat de vogels wellicht door de
radiogolven in de richting van de Pool zijn
gelokt. Het is reeds herhaaldelijk waarge
nomen, dat postduiven onder den invloed
van radiogolven van hun weg zijn afge
dwaald.
Station op Rudolfeiland.
Schmidt heeft gisterochtend medegedeeld,'
dat de expeditie in den nacht op Rudolf
eiland gereed was gekomen met het inrich
ten van het poolstation. Des nachts te twee
uur was in het licht van de poolzon het
station plechtig geopend en was de Sovjet-
vlag geheschen.
Verder verklaarde Schmidt, dat de Pool
zeer gastvrij is geweest voor de Russische
expeditie. Ook de tocht naar Rudolfeiland
werd zonder ongelukken volbracht.
De vliegenier Alexejef is ter zijde van den
85stcn breedtegraad gedaald. Het ijs is
slecht, doch hij slaagde er in zijn toestel
zonder ongelukken neer te zetten. Op Ru
dolfeiland wordt een vliegtuig gereed ge
maakt om Alexejef benzine te brengen.
Warme golfstroom aan de Pool.
De Sovjet-Russische Pool-onderzoekers,
die in het Noordpoolgebied blijven overwin
teren, hebben Zaterdag een radiogram naar
Moskou gezonden, waarin zij melding ma
ken van de eerste resultaten van hun
proeven met water in het Pool-gebied. De
thermometers hebben uitgewezen, dat een
betrekkelijk, warme waterstroom, welke
blijkbaar van den Atlantischen Oceaan af
komstig is, het midden van de IJszee pas
seert. Een chemisch onderzoek zal het ver
band tusschen dezen warmen stroom en den
golfstroom kunnen doen vaststellen. Tot nu
toe heeft men niets geweten over het be
staan van warm water in de IJszee.
De Poolonderzoekers zijn er in geslaagd
verscheidene schaaldieren te vangen. Hier
bij is een tamelijk groot exemplaar.
f
De regeeringspersdienst meldt:
Op het departement van Buiten
landsche Zaken is een officieele me
de deeling binnengekomen van H.
Ms. gezant te Tanger, waarin wordt
bericht dat van de Spaansche autori
teiten een officieele mededeeling
is ontvangen, inhoudende, dat het
s.s. „Sarkani", evenals de bemanning
vrijgelaten zal worden. De datum
van vertrek is nog niet bekend.
Bij het departement van Buitenlandsche
Zaken is bericht binnengekomen, dat de
Spaansche autoriteiten hebben besloten, dat
de bemanning van het onder Panameesche
vlag varende s.s. „Hordena" uit Spanje zal
worden uitgewezen. Het vertrek van de be
manning uit Spanje kan binnenkort tege
moet worden gezien.
Tegen Kerkvervolging in Duitschland.
Volgens een bericht van de officieuse Ka
tholieke „Korrespondenz Austria" heeft Z.
H. Em. Kardinaal Innitzer bij de Bonifa-
ciusfeesten een rede gehouden, waarin hij,
naar D.N.B. meldt, „scherpe aanvallen tegen
Duitschland richtte".
Hij betitelde den strijd tegen Duitsche
kloosteringe, die van immoraliteit beschul
digd worden, als een strijd tegen den chris-
telijken godsdienst, die in de geschiedenis
bijna zonder wederga is, en gaf uiting aan
de opvatting, dat er slechts weinige pries
ters zijn, die hun plichten niet ernstig ver
vullen.
Volgens Havas heeft kardinaal Innitzer
in een rede voor een Katholieke vergadering
verklaard, dat de strijd tegen de Kerk in
Duitschland het prestige van het Duitsche
volk neerhaalt.
Hij bevestigde, dat de Oostenrijkers soli
dair zijn met de Duitsche geestehikheid
en protesteerde tegen den invoer in Oosten
rijk van Duitsche bladen, die als voermid-
del dienen voor de campagne tegen de
Kerk.
Naar een „U.P".-bericht uit Weenen nog
meldt, is de veroordeeling van de Duitsche
nationaal-socialistische politiek tegen de
Kerk door kard. Innitzer van des te meer
beteekenis, wijl den kardinaal door nazis
sinds langen tijd ten onrechte sympathie
voor 't nationaal-socialisme werd toege
schreven.
Bij onlangs gehouden anti-semietische
betoogingen te Weenen riepen nationaal-
socialistcn: „Heil Innitzer!"
Bisschoppelijke delegatie naar
Rome?
De „Corrispondenza" meldt, dat in ver
band met de spanning in de betrekkingen
tusschen Duitschland en de H. Stoel een
delegatie van het Duitsche episcopaat onder
leiding van den aartsbisschop van Keulen,
Kardinaal Schulte, naar Rome zal gaan om
gedachtenwisselingen te voeren met den
paus en den Kardinaal-staatssecretaris.
Ds. Niemoeller heeft aan het einde van
zijn preek gisteren verklaard, dat de re-
geering haar belofte niet hield aangaande
volledige vrijheid ten aanzien van de han
gende kerkverkiezingen. Een aantal predi
kanten, zoo zeide hij, hebben een verbod
tot spreken gekregen .terwijl pamfletten,
die ten doel hadden de gemeenteleden in
te lichten, geconfisqueerd zijn en huiszoe
kingen zijn gehouden in de bureaux der
gemeenten en in particuliere woningen.
Ds. Niemoeller protesteerde tegen deze on
rechtvaardigheid en verklaarde zich soli
dair met de 'predikanten, die gearresteerd
zijn en met hen, wien verboden is te pre
diken of in het openbaar te spreken.
Monteur door vleugel geraakt.
Het K.L.M.-toestel PHAKP, „Perkoetoet"
bestuurd door den vlieger Nomen is Zater
dagmiddag, komende uit Groningen (even
na de landing op Schiphol, vlak voor het
stationsgebouw, door het linkerwiel gezakt,
waardoor het toestel met den linkervleugel
op den grond terecht kwam en vrij ernstig
werd beschadigd. Een monteur, die gereed
stond om diensten te verrichten, zoodra het
toestel stilstond, kreeg den vleugel op het
linkerbeen, dat licht gekneusd wërd.
De linkervleugel van de machine is, zoo
als gemeld, ernstig beschadigd. Het 'vleugel-
eind is omhoog gebogen; verder is de ge
heele vleugel danig gedeukt en verbogen.
De machine is naar een der loodsen gesleept
waar zij gerepareerd zal worden.
17-jarige jongen steekt gewezen
vriend in den buik.
Zaterdagavond heeft te Zaandam een tra
gische gebeurtenis plaats gehad. Een zeven
tienjarige jongen D. S., die bekend stond als
niet geheel normaal, verkeerde de geheele
afgeloopen week reeds in een zeer nerveuze
stemming.
Men zegt, dat hij pogingen heeft aange
wend iemand uit zijn omgeving te verwon
den, doch daar deze pogingen tot niets ern
stigs schijnen te hebben geleid, duchtte men
verder geen gevaar van den jongeman.
Zaterdag is echter geblekpn, dat slechts
een kleinigheid noodig was, om den jongen
tot een daad !e drijven, die hem later berou
wen zou. Des avonds trok hij er met de fiets
op uit en ontmoette op den hoek van de
Stationsstraat en de Westzijde een clubje
jongelui, waar hij vroeger omgang mee had
gehad. De vrienden hadden hem echter een
beetje links laten liggen, toen zij merkten,
dat D.S. afwijkingen had. Dit schijnt D. S.
met goed te hebben kunnen verkroppen.
Een der gewezen vrienden J. St., riep S. iets
toe, wat, weten wij niet; in ieder geval
sprong S. hierna plotseling van zijn fiets en
ging den ander met een mes te lijf. Hij
bracht hem een diepen steek in den buik
toe, waarna hij zich uit de voeten maakte.
Dr. Banning verleende het slachtoffer de
eerste hulp. Het bleek dat het buikvlies is
geraakt. Overbrenging naar het gem. zieken
huis was noodzakelijk.
Zooals begrijpelijk verwekte het treurig in
cident groote opschudding in Zaandam.
De jeugdige dader is intusschen gear
resteerd.
Verwachting: zwakke verander
lijke wind, meest licht be
wolkt, droog warm weer, be
houdens kans op onweer.
Verdere vooruitzichten: toene
mende kans op onweer.
Barometerstand hedenmorgen 8 nor77.1
Ruimere toepassing van het ar
tikel in de Arbeidswet gevraagd.
De Hooge Raad van Arbeid heeft op een
verzoek van enkele leden tot ruimere toe
passing van art. 12 der Arbeidswet, een rap
port uitgebracht, waarin deze kwestie onder
het oog wordt gezien.
Het genoemde artikel heeft betrekking op
de verplichting van den werkgever om jeug
dige personen, die in zijn onderneming ar
beid verrichten, op een namens hen gedaan
verzoek, in de gelegenheid te stellen gedu
rende hoogstens 8 uur per week de lessen
te volden in inrichtingen van godsdienst-,
voorgezet-, herhalings- of vakonderwijs.
De Raad is in haar rapport o.m. van oor
deel, dat art. 12 in de practijk van weinig
beteekenis is gebleken. Terwijl van gebrek
aan medewerking der werkgevers niet ge
sproken kan worden, neemt de prikkel tot
het volgen van onderwijs af, omdat groo-
tere vakkennis meestal niet extra betaald
wordt. Gelegenheid tot het volgen van vak
onderwijs is echter in voldoende mate aan
wezig.
Oprichting van nieuwe aanvullende vak
cursussen in speciale vakken met rijkssteün
verdient aanbeveling, waarin zooveel mo
gelijk de bestaande vakscholen zullen moe
ten worden ingeschakeld.
Uitbreiding van het leerlingstelsel, ver
bonden met theoretische vakcursussen,
moet van groot belang geacht worden. Met
name in combinatie met een fabrieksschool
zijn zeer goede resultaten bereikt.
Het vraagstuk van het heerschende tekort
aan geschoolde arbeiders voor sommige
takken van industrie, verdient bijzondere
belangstelling, terwijl ook gebrek aan ge
reedschapsmakers, fijn-bankwerkers en an
dere gespecialiseerde metaalbewerkers voor
de Nederlandsche industrie een vraagstuk
van niet te onderschatten beteekenis is ge
worden.
Artikel in „New York Times"
over democratie.
Naar aanleiding van het feit, dat de volks
frontregeering in Frankrijk deze week een
jaar aan het bewind is geweest, wijst de
New York Times er op, dat de democratie in
Frankrijk op hechter grondslag berust dan
zekere kringen dachten. Tot nu toe is de
dictatuur niet in staat geweest een natie,
welke reeds een democratischen regeerings-
vorm had, te bekeeren. De dictatuur heeft
zich meester gemaakt van Duitschland en
Rusland, doch heeft schipbreuk geleden in
Frankrijk, België, Zwitserland, Nederland,
Groot-Brittannië, de Scandinavische landen
en de Vereenigde Staten.
Door de Federation Bepublicaine,
In de op het congres van de Federation
Republicaine te Parijs aangenomen partij
verklaring wordt felle kritiek geoefend op
de binnen- en buitenlandsche politiek der
regeering van het Volksfront. Er wordt o.
a. in gezegd, dat de partij bereid is tot iede
re samenwerking om het land te behoeden
voor het doodelijk gevaar, waarin de com
munistische voogdij het brengt. Tenslotte
wordt in de verklaring de toetreding der
partij tot het „Vrijheidsfront" gerechtvaar
digd en een stemming verlangd over de her
vorming van het kiesrecht, op den grond
slag van de volkomen evenredige verte
genwoordiging.
Prins Konoje neemt het roer
in handen.
Hajasji heeft Zaterdagmorgen het bewind
overgedragen aan Prins Konoje, den nieu
wen Minister-President.
Ook de andere leden van het afgetreden
kabinet hebben hun bevoegdheden aan hun
opvolgers overgedragen.