dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Stalin lijdt aan
vervolgings-waanzin
Amerika's zakenleven lijdt
onder de stakingen
Bilbao in de greep der
rechtschen
De dictator bevreesd voor hartaanvallen
Onrust in Moskou
Oorlogstoestand dreigt in
Noord China
Duitsche import heeft niet
geleden van depreciatie
De wolfsangel in
de rechtszaal
UITGAVE, N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR., KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 6Se JAARG' No.8025
Arbeiders protesteeren tegen de
mobilisatie der troepen
Zes en twintig menschen
op Toba-meer verdronken
„IJzeren Gordel" op twee plaatsen doorbroken
U^EERBERICHT
DE BILT SEINTi
HELDERSCHE COURANT
MAANDAG
14 JUNI 1937
De slechte gezondheid van den sovjet-dictator wordt,
naar de Weensche correspondent van de „Daily Express"
meldt, in de medische kringen der Oostenrijksche hoofd
stad beschouwd als een der oorzaken van Stalin's mee-
doogenloos optreden.
Toen dr. Hans Eppinger, een der meest vooraanstaan
de Weensche specialisten verleden week naar Moskou
werd ontboden voor een consult, constateerde hij, dat Sta
lin's gezondheidstoestand erbarmelijk slecht was. De nor
male bloeddruk bedraagt 120. Stalin's bloeddruk was tot
200 gestegen.
Dr. Eppinger verklaarde, dat slechts de ontembare
geestkracht van den dictator hem in staat stelt zijn plich
ten waar te nemen.
Stalin lijdt aan angina pectoris. Hij leeft in voortdu
rende doodsangst voor een herhaling van de uiterst pijn
lijke aanvallen, waarmede deze ziekte gepaard gaat.
Een Weensche specialist heeft verklaard: „Het psy
chologisch gevolg van angina is, dat de lijders wantrou
wend en vreesachtig worden. Zij zijn geneigd, de menschen
in hun omgeving ervan te verdenken dat zij hen bedriegen
of vervolgen. Het is in werkelijkheid een soort van vervol
gingswaanzin."
Dr. Eppinger heeft Stalin absolute rust voorgeschre
ven en hem geadviseerd het Kremlin voorloopig niet te
verlaten.
De correspondent van de „Daily Mail" te
Warschau meldt, dat het proces tegen
Toechatsjefski en zijn medebeklaagden in
het Kremlin gevoerd is. Uitgebreide voor
zorgsmaatregelen waren genomen, aldus
deze correspondent, om een opstandige bewe
ging onder de aanhangers van den maar
schalk te verhinderen. Toechatsjefski heeft
zijn arrestatie te wijten aan het feit, dat hij
te zeer gesteld was op het gezelschap der da
mes. Een zijner vriendinnen, die voor reke
ning van een buitenlandschen spionnage-
dienst werkte, werd door de Gepeoe ontmas
kerd: zij deed toen mededeelingen over een
militaire samenzwering. Het schijnt overi
gens, aldus de „Daily Mail", dat Toechats
jefski en zijn medeplichtigen inderdaad met
behulp van het leger een einde aan de heer
schappij van Stalin wilden maken.
Het proces is in het diepste geheim ge
voerd. Aan het einde der zitting, aldus ver
neemt de correspondent, beschuldigden de
echtgenooten van de generaals Toechatsjefski
en Poetna deze beklaagden van verraad, uit
vrees, dat de wraak der machthebbers haar
kinderen zou treffen. De beschuldigden wa
ren voor de terechtzitting militair gedegra
deerd.
Een der correspondenten van de
„Daily Mail" te Moskou, die Zater
dagavond te Londen is aangekomen,
vertelde, dat er sinds eenige dagen
in de Russische hoofdstad groote op
winding heerscht.
Veroordeelden terechtgesteld.
Officieel wordt uit Moskou gemeld,
dat, het vonnis aan de veroordeelde hoofd
officieren is voltrokken.
Legerorde van Worosjilof.
Eenige uren na de officieele mededeeling
van de terechtstelling van Toechatsjefski en
de overige opperofficieren, heeft de volks
commissaris van landsverdediging, Woros
jilof een legerorder uitgevaardigd, waarin
m.i het proces bespreekt. O.a. zegt hij hierin
dat van 1 tot 4 Juni de opperste krijgsraad
beeft vergaderd in tegenwoordigheid van de
'eden der regeering. Na het fusileeren van
de verraders kan het roode leger thans ge-
r'Jst zijn. Worosjilof noemt de terechtgestelde
officieren „schoften uit de bende van Sinof-
■lef-Kamenef-Trotsky". Hij beschuldigt hen
»'0t eiken prijs en met alle middelen het
sovjet-regiem te hebben willen omverwer
pt en de regeering der arbeiders en boeren
hebben willen vernietigen, om het land
veer te plaatsen onder het juk van de groot-
fh'ondbezitters". Hiertoe wilden zij de leiders
jan de partij vermoorden. Zij wachtten hier-
'oor op de hulp van hun meesters, d.w.z. de
ascistische militairen van een buitenland
se he mogendheid. Om deze hulp te verkry-
«fn waren zij bereid de Oekraiene af te
staan.
De voornaamste leiders, die in onmiddel
lijke verbinding stonden met de generale sta-
h v.^n de burgerlijke en fascistische lan
en zijn ontmaskerd en hebben de straf ge
stegen welke zij verdienen. Het roode leger
eeft snel de zweer, welke zich aan zijn ge-
*°bd lichaam had gehecht, afgesneden. Onze
'tanden hebben zich misrekend, zij zullen
fcen nederlaag van het roode leger zien, dit
,en blijft onoverwinnelijk. Het roode
Rt steeds het vleesGh en het bloed van het
volk zijn, dat het nieuwe sociale leven heeft
opgebouwd.
Een Italiaansch oordeel.
Onder het opschrift „schemering", schrijft
de Popoio d'Italia o.m., naar aanleiding van
de terechtstelling van Toechatsjefski c.s.: een
leger, welks chefs gefusileerd worden, of zij
nu spionnen waren of onschuldig, is een le
ger, dat niet kan duren, dat uiteen moet val
len, dat niets kan ondernemen voor zijn
grenzen en op de hulp waarvan Frankrijk
niet meer kan rekenen. Voorts schrijft het
blad: wanneer overigens Spanje niet tot op
stand zou zijn gekomen en wanneer de Ita-
liaansche legionarissen niet vrijwillig held
haftig waren komen strijden in naam van
Rome tegen Moskou, zou het Sovjet-Rusland
zijn barbary naar de Middellandsche zee
hebben overgebracht.
Vroegere communistische rijks
dagleden ter dood gebracht?
Het Duitsche nieuwsbureau bericht, dat
omtrent het lot van de vroegere Duitsche
communistenleiders, die in der tijd naar
Rusland zijn uitgeweken, weinig twijfel
meer bestaat. Naar alle waarschijnlijkheid
zullen zoowel Max Hoelz als Heinz Neu-
man en nog elf andere oudleden van den
rijksdag in de kelders van de Gpoe gevange
nis aan het Loebljankaplein gedood zijn door
het gebruikelijke schot in den nek.
Chineesche troepen in opstand.
Japan zendt troepen.
Uit Chineesche bron wordt gemeld, dat
de toestand in Jehol en Oost Sjahar drei
gend is. Ongeregelde troepen hebben met
burgers een „Volksleger' gevormd om
zich te verdedigen tegen Mongoolsche,
Mandsjoerijsche en Japansche troepen.
De Japanners zouden een aanzienlijke
troepenmacht naar dit gebied willen zen
den. De eerste versterkingen der a.Tpanners
zijn te Dolonor en Esjang Pei aangekomen.
Mandsjoerijsche en Mongoolsche autori
teiten hebben besloten de troepen te reor-
ganiseeren en een leger te vormen onder
bevel van Prins Teh.
In Noord Ejahar is de staat van beleg
afgekondigd.
De militaire autoriteiten van Soei Yoean
treffen voorbereidingen. Een groot aantal
personen is, verdacht van spionnage, gear
resteerd.
Omtrent de opstandige beweging in Tsja-
her kan nog gemeld worden dat hier een
revolutie zou hebben moeten uitbreken in
groot verband. De opstandige beweging
kwam echter slechts sporadisch tot ontwik
keling tengevolge van een aan het licht
komen der plannen.
Verscheidene dorpen bezet.
Naar verluidt zijn de Chineesche troe
pen in Noord Tsjahar in opstand gekomen.
Verscheidene dorpen ten zuiden van Koe
.Toean aan de grens van Jehol zouden door
de opstandelingen zijn bezet.
Driehonderd manschappen van de Natio
nale Garde, gekleed in veldtenue, zijn uit
Lansing naar Monroe vertrokken om er tij
dens de betooging, welke de stakers er tegen
gisteren op touw hadden gezet, de orde te
handhaven.
Gouverneur Murphy van Michigan, heeft
den burgemeester van Monroe gemachtigd
200 man als hulpagenten in dienst te stel
len.
De arbeiders protesteeren.
Gistermiddag heeft te New York de vak-
vereeniging der automobielarbeiders een
groote bijeenkomst georganiseerd om te pro
testeeren tegen de mobilisatie van de natio
nale garde, waartoe een besluit is genomen
door zekere staatsgouverneurs. Militairen en
politie met mitrailleurs handhaven de orde
in de stad. Om vijf uur gistermiddag had
zich geen enkele wanordelijkheid voorge
daan.
De beurs gedrukt.
De arbeidsconflicten, welke zich meer en
meer over 't geheele bondsgebied uitbrei
den, beginnen, volgens Un. Press, het eco
nomisch herstel, dat in de Vereenigde Sta
ten waar te nemen viel, ernstig te belem
meren. De stemming in Wallstreet is uit
gesproken pessimistisch.
Het aantal aandeelen. dat Zaterdag ver
handeld werd. was het kleinste sinds de
depressie haar laagste punt bereikt heeft.
Stakingsrelletjes.
In Michigan zijn ruim 43.000 arbeiders in
de auto-industrie werkloos wegens het
gebrek aan staal of doordat zij staken uit
sympathie met de arbeiders in de staalnij-
verheid. Te Flint zijn 14.000 arbeiders
zonder werk, te Detroit 12.000, te Pontiac
9700, te Saginaw 5500. Hoewel de toestand
hier en daar zeer gespannen is, is slechts
van enkele gewelddadigheden melding ge
maakt. Een vliegtuig, dat werkwilligen in
een fabriek der Republic Steel te Warren
in Ohio levensmiddelen, moest brengen,
werd op een geweersalvo vergast. Vleugels
en stuurhut werden door veertig kogels
getroffen. Te Pontiac hebben stakers een
niet georganiseerd arbeider in een kuip
met kokende teer geworpen, zoodat de on
gelukkige ernstige brandwonden opliep.
Een plotselinge windval deed de
boot omslaan.
Naar de Deli-courant uit Balige
verneemt, is een groote prauw met
vier en dertig Batakschepasargan-
gers ten gevolge van een plotselin-
gen windval op het Tobameer omge
slagen. Hierbij zijn zes en twintig
inzittenden verdronken.
Verslag van de Ned. Kamer van
Koophandel voor Duitschland.
Het jaarverslag van de Nederland-
sche Kamer van Koophandel voor
Duitschland vermeldt o.m., dat de
Duitsche import in Nederland in de
erste maanden na de depreciatie
naar de hoeveelheid op peil is geble
ven, voornamelijk door het zich aan
passen van de prijzen, in goud uit
gedrukt.
Met eenig voorbehoud kan mei wel zeggen,
dat de Duitsche import zich heeft kunnen
handhaven, al hebben de typische Duitsche
uitvoerproducten ook, om hun markt te be
houden, met het feit rekening moeten hou-
Toch behalen de regeeringstroepen enkele successen.
De speciale (Verslaggever van Havas aan het front voor Bilbao
meldt, dat de troepen van de eerste brigade van Navarre Zaterdagmid
dag over een breedte van drie kilometer de tweede en laatste verde
digingslinie van den „IJzeren gordel" van Bilbao hebben doorbroken.
De toestand van de stad wordt als critiek beschouwd, ofschoon
men haar nog niet verloren acht, aldus een telegram van Reuter.
Een speciale correspondent van Havas meldt nog dat de druk der
opstandelingen gisteren zeer hevig voortgeduurd heeft in de sectoren
van Lezame, en Larrabueza. De regeeringstroepen verdedigen zich met
minder krachtige middelen dan waarover de aanvallers beschikken.
De luchtmacht der opstandelingen heeft verscheidene vluchten gemaakt
boven de stad. Vijftien maal gaven de sirenes alarmsignalen. Zij bom
bardeerden de omgeving van Bilbao, Larrion, Las Arenas en Portu-
galete, waarbij 34 huizen vernield werden. Men weet nog niet hoeveel
slachtoffers zijn gevallen.
Radio National heeft bij het mededeelen
van de berichten uit het rechtsche hoofd
kwartier over het front van Biskaye o.m.
gezegd, dat de tegenstand van den vijand
volkomen gebroken is. De rechtschen ach
tervolgen de vluchtende vijanden van zeer
nabij. Het buitgemaakte materiaal is zoo
overvloedig, dat het nog niet nauwkeurig
kan worden nagegaan. Een trein van vijf
tien wagons munitie is genomen bij Leza-
ma. Gisteren om vijf uur bedroeg het aantal
krijgsgevangenen ruim 1000. onder wie zich
een der chefs van den generalcn staf be
vindt van de troepen, die den „IJzeren
Gordel" verdedigen. De rechtschen zijn nog
nauwelijks drie kilometer van Bilbao.
pr0vi4u0eerk6
LOOPGRAVEN
ét AAUVALLEU OEP
NAriOUALtSTEV
le>rou»
vemoi II r
am0re9ieta
tjYURRC
Succes der regeeringstroepen.
Uit Andujar wordt gemeld, dat na een
geslaagden overval door republikeinen,
die opereerden in den sector van Penarroya
de heuvel Naval Carezo werd bezet. De
opstandelingen hebben ernstige verliezen
aan manschappen en materiaal geleden.
De regeeringstroepen hebben in den sec
tor van Ovejo het dorp Vacar bezet. De
spoorwegverbindingen tusschen Cordoba,
Villaharta, Espicl, Belmez, Pueblo Nuevo,
Penarroya en Fuente Ovejuna zijn afge
sneden.
De rechtsche troepen hebben getracht de
bezette plaatsen te heroveren. Zij werden
evenwel met zware verliezen afgeslagen.
De regeeringstroepen maakten een hon
dertal gevangenen en verder veroverden zij
vijf mitrailleurs en meer dan veertig ge
weren.
Baskische regeering naar San
tander.
Radio Recjuetees meldt, dat generaal Fran
co, vergezeld van d' Avila en Varela Zater
dag persoonlijk de eerste phase van het
rechtsche offensief aan het front van Bis
kaye heeft bijgewoond.
Te Salamanca wordt medegedeeld, dat de
Baskische regeering zich naar Santander
teruggetrokken heeft. Voorts wordt gezegd,
dat de rechtsche troepen zich gistermiddag
vier uur op drie kilometer afstand van Bil
bao bevonden.
(De redactie van Havas te Parijs teekent
hierbij aan, dat tot dusverre nog geen enkel
telegram uit Bilbao is ontvangen, dat het
terugtrekken der Baskische regeering naar
Santander bevestigt).
Bommen op Bilbao en Saragossa
Rechtsche vliegtuigen van Duitsche en Ita-
liaansche types hebben een reeks vluchten
ondernomen boven Bilbao, waar zij den ge-
heelen dag rondvlogen. Zij bombardeerden
de voorstad Las Arenas, waar de buitenland
sche consuls hun villa's hebben. Een bom
heeft het huis van den vroegeren Britschen
vice-consul, James Innex, totaal vernield.
Volgens het blad La Humanitat zouden Za
terdagmiddag zeven driemotorige toestellen
der regeering vergezeld door verscheidene
jachtvliegtuigen verschillende deelen in de
stad Saragossa bestookt hebben. Een van
de doelen was het vliegveld San Gregorio,
waar 200 bommen neergeworpen werden.
Een luchtgevecht werd geleverd tusschen
rechtsche en regeeringstoestellen, waarbij 2
rechtsche toestellen zouden zijn getroffen en
neergestort.
Verwachting: zwakke tot matige
veranderlijke wind, later uit
westelijke richtingen, gedeel
telijk bewolkt, weinig of geen
regen, iets koeler.
Verdere vooruitzichten: weinig of
geen regen, later weer iets
warmer.
Barometerstand hedenmorgen 8 nnr 77.3
den, dat het prijsniveau in Nederland slechts
langzaam en weinig gestegen is.
In ieder geval is sinds Maart 1937 de toe
stand geheel veranderd en voor Duitschland
veel gunstiger geworden. Het toenemende
verbruik in Nederland en over de geheele
wereld stijgende prijzen, hebben het Duitsch
land waarschijnlijk niet alleen mogelijk ge
maakt de oude prijzen in Reichsmark weer
te bereiken, maar ook om ten deele de ver
hoogde kosten van de grondstoffenvoorzie-
ning te compenseeren. Hierover zal echter
pas aan het einde van dit jaar meer kunnen
worden gezegd.
Vervolgens deelt het jaarverslag mede,
dat de samenwerking met de verschillende
Duitsche en Nederlandsche autoriteiten uit
muntend was. Veel moeite gaf de Kamer
zich ook voor de nog in Duitschland uit
staande zg. oude vorderingen.
Nederland en de eLipziger Messe.
De kamer deed het mogelijke voor een goe
de Nederlandsche vertegenwoordiging op de
Leipziger Messe in het voorjaar van 1937.
Door de geringe belangstelling van de be
treffende firma's in Nederland mocht zij
hier echter niet in slagen. De kamer is niet
temin van plan voor een behoorlijke verte
genwoordiging op de Frühjahrmesse 193S
zorg te dragen.
Voortdurend ondersteunde de Kamer hare
leden bij hun moeilijkheden betreffende be
talingsvraagstukken enz.
Uiting van een bepaald staat
kundig streven
Tegen den monteur J. B. en den loswerk-
man J. C. B. is op 17 April proces-verbaal
opgemaakt, omdat zij op het Valkenbosch-
plein te 's-Gravenhage met reclameborden
hebben geloopen, waarop aan beide kanten
een afbeelding van ir. A. A. Mussert voor
kwam met de toevoeging: „Zonder dezen
man heeft Nederland geen toekomst meer'"
In de vier hoeken waren wolfsangels in
fel rood op zwarten achtergrond afgebeeld.
Zaterdagochtend diende deze zaak voor
de derde maal.
De verdediger overhandigde den kanton
rechter nu de door de politie verleende ver
gunningen, die verdachten voor het loo-
pen met deze borden verkregen hadden.
De ambtenaar van het o.m. betoogde in
zijn requisitoir, dat de op de borden voor
komende wolfsangel door de N.S.B. ge
bruikt wordt als een teeken van een be
paald staatkundig streven. Spr. vroeg voor
ieder der verdachten een boete van f 0.50
subs. 1 dag hechtenis.
Mr. Panqui zette in zijn pleidooi uiteen,
dat het onjuist is om den wolfsangel te
beschouwen als een specifiek kenteeken van
de N.S.B. In alle mogelijke oude wapens
komt dit teeken voor. Spr. herinnerde o.m.
aan de verkiezingsactie der RK Staatspar
tij, die pamfletten verspreidde, waarop niet
alleen een wolfsangel voorkwam, maar ook
het bolsjewistische embleem.
De verdediger herinnerde er aan, dat de
platen goedgekeurd waren door de politie.
De dragers van de borden waren dus volle
dig gedekt. Spr. concludeerde tot vrijspraak.
De kantonrechter, Mr. Fontein, onmiddel
lijk vonnis wijzend, betoogde, dat de ambte
naar volledig het recht had een vervolging
in te stellen, ondanks het feit, dat de politie
de vergunning had verleend.
Spr. deelde mede, dat hij voor de verkie
zingen nog nooit van het woord „wolfsan
gel had gehoord. Ook het teeken had hij
nooit eerder gezien. Nu eerst had hij van de
beteekenis van het embleem kennis kunnen
nemen.
De kantonrechter meende, dat de wolfs
angel niet kan worden beschouwd als een
opzichtig kenteeken, uiting gevend aan een
bepaald staatkundig streven. Hij sprak bei
de verdachten van het hun ten laste gelegde
vrij.
TIEN MEISJES VERDRONKEN.
Te Edesheim in de Palts zijn bij een he
vig onweer eenige meisjes, die aan het
zwemmen waren, door de plotselinge aan
gezwollen watermassa's, meegesleurd. Tien
meisjes zijn verdronken.