dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier
Een bres in de controle
ter zee
Motorschip gezonken
Braddock had niet
veel in te brengen
Spaansche regeering
Geschil met kerk
in Polen
N.V. WACO - Hoorn
Duitschland en Italië treden uit
Geruchten over nieuwe Italiaansche troepenzendingen
Ministers worden
heden beëedigd
OL/EERBERICHT
DONDERDAG
24 JUNI 1937
Nog geen breuk met de niet-inmengings-commissie
Duitschland en Italië trekken
hun schepen om Spanje samen
niet vijandig tegen
vlootdemonsfraties
DE BILT SEINT:
K1T..DERSCHE COURANT
UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR„ KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 65e JAARG- Na 8034
Minister Eden heeft gistermiddag onder doodsche stil
te in het Lagerhuis een mededeeling verstrekt over het
onderhoud, dat baron von Neurath te Berlijn met den Brit-
schen gezant Sir Nevile Hehderson heeft gehad en waarin
de Duitsche minister de opzegging van Duitschland's me
dewerking aan de controle in Spaansche wateren heeft
aangekondigd.
Baron von Neurath heeft gezegd, dat het Duitsche be
sluit genomen was met de speciale bedoeling om de moge
lijkheid van verscherping van den reeds bestaanden ernstï-
gen toestand te ontgaan en de Engelsche regeering had
met genoegdoening van deze verzekering kennis genomen.
Baron von Neurath had er bijgevoegd dat de Duitsche re
geering zich tot deze daad zou beperken, waaruit spr. dus
meende te mogen afleiden, dat Duitschland niet van plan
was ook de medewerking in de afzijdigheidscommissie te
staken. Ook dit stemde voor het oogenblik tot tevreden
heid.
Duitsche nota aan de controle
commissie.
Motiveering van het standpunt
van Berlijn.
Gisteren heeft de Duitsche ambassadeur te
Londen, von Ribbentrop, namens zijn regee
ring, aan de niet-inmengingscommissie een
nota overhandigd, waarin het volgende
wordt gezegd:
1. Duitschland koestert ten aanzien van
Spanje geen territoriale bedoelingen. Het is
Duitschlands wensch dat op de puinhoopen
van thans een vrij Spanje zal herrijzen.
Beslissend is, dat niet het nationaal-soci-
alistische Duitschland van Spanje een pro
vincie van het Duitsche rijk of een gouw
van de nationaal-socialistische beweging wil
maken, doch dat het bolsjewistische Moskou
er naar streeft, Spanje te maken tot een sec
tie van de Komintern.
Het is echter evenzeer in het belang van
Europa, ja van de geheele wereld, dit te ver
hinderen als het in het belang van Duitsch
land is. Alle andere beweringen over speci
ale bedoelingen van Duitschland ten aan
zien van Spanje, Marokko of zijn andere ko
loniale bezittingen, zijn door de handlangers
en de helaas vooral in de westelijke staten
zittende vrienden der bolsjewisten verzon
nen leugens.
2. Duitschland heeft zich, evenals Ttalië,
van het begin van de Spaansche crisis af,
verzet tegen iedere poging tot politieke, fi-
nancieele, militaire of andere inmenging.
Deze opvatting werd echter juist door de de
mocratische en bolsjewistische statenvan de
hand gewezen. Zij begonnen vrijwilligers te
te werven, organiseerden geldinzamelingen
en leverden oorlogsmaterialen.
3. Desondanks heeft Duitschland zich be
reid verklaard, mede te werken aan de ver
wezenlijking van de non-interventie en aan
de controle, die echter, voor zoover het de
voorziening der bolsjewisten met krijgstuig
en vrijwilligers betreft, zonder resultaat is
gebleven.
4. De bolsjewistische machthebbers te Va-
lencia hebben desniettemin getracht, de con
trole ter zee in de war te, sturen. Verwezen
Wordt naar de aanvallen op Duitsche, En
gelsche en Italiaansche schepen en op het
geval met de „Deutschland". Naar aanlei
ding van dit geval, zoo wordt dan verder
verklaard, heeft de Duitsche regeering den
noodzakelijken en voor een groote mogend
heid vanzelfsprekenden vergeldingsmaatre
gel genomen.
5. Nadat van Duitsche zijde hevel was
gegeven, voortaan op alle naderende Dnk-
sche zee- of luchtstrijdkrachten direct het
vuur te openen, besloot Valencia do con-
troleschepcn thans met onderzeebooten aan
te vallen. Op 15 en 18 Juni, aldus vervolgt
het communiqué, zijn toen minstens v,®r
duidelijk en ondubbelzinnig vastgestelde
b'nksche duikhootaanvallen op den kruiser
..Leipzig" gedaan. Een bijzonder ongeluk-
kig schot op de „Leipzig" had niet 31,
doch 500 of meer menschen het leven kun
nen kosten.
6. Overeenkomstig de op 12 Juni g -
troffen overeenkomst heeft de Duitsche re
geering de drie andere bij de controle tet
s&e betrokken mogendheden om een direc e
beslissing ten aanzien van de gedachte ge
hieenschappelijke tegenmaatregelen ver
zocht.
7. Bii de toen volgende besprekingen
verklaarden de Engelsche en de Franscne
vertegenwoordiger, dat. eerst een ondei-
z°ek moest worden ingesteld, m.a.w., a
controlecommissie trekt ondanks alle
dersluidende verklaringen, door he
derzoeken van de juistheid der mede
lingen van een in de controlecommissie
vertegenwoordigde mogendheid, de -
ringen van deze in twijfel, en maakt daan
door bij voorbaat de argumenten dei
aanvallers tot de hare. Want, het plan, alle
verdere stappen eerst van een internatio
naal onderzoek afhankelijk te m'aken, staat
tot het doel en de overeenkomst van 12
Juni in lijnrechte tegenspraak.
Een dergelijk onderzoek zou bovendien-
veel te veel tijd in beslag hebben genomen
8. Om het uiterste te doen om tot over
eenstemming te geraken, heeft de Duitsche
regeering bij de besprekingen te Londen
afgezien van iederen practischen vergel
dingsmaatregel, alsmede van de internee-
ring van de linksche Spaansche duikboo-
ten en nog slechts de directe gemeenschap
pelijke vloofdomonstratie en waarschuwing
van de machthebbers te Valencia ge-
eischt.
9. Ook deze verzachte voorstellen zijn
echter van de hand gewezen.
Onder deze omstandigheden heeft
de overeenkomst van 12 Juni geen
zin, doch is zij integendeel nadeelig.
Ook echter is de geheele controle
onmogelijk geworden.
De Duitsche regeering heeft daar
om besloten, zelf haar belangen te
behartigen en haar schepen met alle
middelen, die daartoe geschikt zijn,
te beschermen.
Ten slotte wordt er op gewezen, dat de
opvattingen der Duitsche regeering volko
men door de Italiaansche regeering gedeeld
worden.
Nieuwe Italiaansche troepenzen
dingen?
Te Londen zijn gisteravond telegrammen
uit Gibraltar ontvangen, volgens welke te
Melilla, in Spaansch-Marokko, gisteroch
tend 7000 man Italiaansche troep-en geland
zijn. Te Rome is dit gerucht, waarvan de
herkomst nog niet te controleeren is, met
alle beslistheid tegengesproken.
Andere berichten spreken van een Itali-
aansch troepentransport uit Civita Vecchi
van 50.000 man
In de Middellandsche Zee vindt op het
oogenblik een aanzienlijke concentratie van
Duitsche oorlogsschepen plaats, die door
Berlijn gemotiveerd wordt met de verkla
ring, dat de Duitsche belangen in de Mid
dellandsche Zee moeten worden beschermd
De pantserkruiser „Admiral Scheer", de
kruisers „Neurenberg" en „Karlsruhe", drie
torpedojagers en een transportschip, die op
de Portugeesche Taag lagen, kregen op
dracht naar de Middellandsche Zee op te
stoomen. Zij zijn in de baai van Lagos aan
gekomen. Gisteren heeft eveneens de „Ad
miral Graf Spee" Duitschland verlaten, ten
einde de Duitsche belangen in de Middel
landsche Zee te beschermen.
De commandant van het eskader heeft
begroetingen uitgewisseld met de autori
teiten van Lagos. Bekend gemaakt werd,
dat het eskader nog 's avonds naar de Mid
dellandsche Zee zal vertrekken met uitzon
dering van de Admiral Scheer, die heden
ochtend vertrekken zal.
Uit Gibraltar verluidde gisteravond, dat
een groot aantal Duitsche oorlogsschepen,
die eergisteren reeds bij Algeciras waren ge
concentreerd, gisteren met onbekende be
stemming zijn vertrokken. Daartoe behoor
den de „Leipzig" en de „Köln", benevens
een aantal torpedojagers. Een Duitsch tank
schip deed gisteren Tanger aan.
H.M. de Koningin heeft het be
sluit geteekend, waarbij de dooi
den kabinetsformateur Dr. Colijn
voorgedragen leden van het kabi
net met ingang van heden als zoo
danig zijn benoemd.
De nieuwe ministers zijn heden
ochtend te 10 uur op het Huis Ten
Bosch beëedigd.
Ook in de Italiaansche vloot is beweging
gekomen. Men seint uit Gibraltar, dat een
sterk Italiaansch smaldeel voor de kust van
Catalonië kruist.
Opluchting te Londen.
Naar Reuter verneemt, beschouwt men in
diplomatieke kringen te Londen het besluit
van Duitschland, zich terug te trekken uit
het stelsel van de controle ter zee, als een
welkome oplossing om uit de ontstane im
passe te geraken. Men voelt zich opgelucht,
nu er nimmer sprake van represailles ge
weest blijkt te zijn.
Men spreekt er zijn voldoening over uit,
dat zoowel Duitschland als Italië aan het
werk van de niet-inmengingscommissie blij
ven deelnemen.
Uit Duitsche perscommentaren valt op te
maken, dat het Derde Rijk weer ten volle
achter de Italiaansche politiek zal gaan
aanstevenen.
De orienteering op Londen schijnt voor-
loopig gedaan.
De vraag welke men zich in Volken
bondskringen stelt is of de gezamenlijke
vloten van Duitschland en Italië zich zullen
bepalen tot machtsvertoon, dan wel een
blokkade van de Spaansche kust zullen be
ginnen, waardoor de positie der Spaansche
regeering vrijwel hopeloos zou worden.
Een dergelijk besluit zou echter vrijwel
zeker ernstige gevolgen hebben, daar het
door Rusland en mogelijk ook door Frank
rijk zou worden uitgelegd alse en partij
kiezen in de Spaansche burgeroorlog.
Een der minst ernstige gevolgen zou dan
zijn, dat de niet-inmenging zou worden te
niet gedaan en de burgerkrijg nog meer
dan thans zou ontaarden in een strijd tus-
schen aanhangers van verschillende ideo
logieën.
Dat een dergelijke toestand zeer gemak
kelijk zou kunnen ontaarden in een Euro-
peesche krijg, behoeft geen nader betoog.
Vanaf heden Zomerdienstregeling
Onze uitgebreide dienst en
tariefregeling a 5 centv er-
krijgbaar bij de chauffeurs
Zijn lange periode van rust werd
hem noodlottig.
Gisteren meldden wij reeds in het
kort, dat Joe Louis in de Dinsdag te
Chicago gehouden bokswedstrijd om
het wereldkampioenschap, zijn tegen
stander Braddock in de achtste ron
de knockout sloeg.
Wij geven hieronder nog de volgende bij
zonderheden: Er waren plm. 55000 toeschou
wers en de inkomsten bedroegen ongeveer
750.000 dollar.
Tijdens den wedstrijd was het goed weer.
Onder de vele toeschouwers bevonden zich
de vroegere wereldkampioenen Dempsey en
Tunney. Braddock en Louis hadden onge
veer hetzelfde gewicht (893^ k.g.) en wer
den bij het betreden van den ring luide
toegejuicht.
In de eerste ronde werd de strijd
geopend door Braddock. Louis nam
spoedig de leiding over, doch werd
plotseling door een rechtsche ge
troffen en ging even neer. Hij kon
echter onmiddellijk weer opstaan.
Deze eerste ronde was voor Braddock
Ook in de tweede ronde kwamen de eerste
aanvallen van den kant van Braddock, doch
daarna ging Louis tot den aanval over en
domineerde. Deze ronde was duidelijk voor
Louis.
Ook in de derde ronde is Louis overwe
gend sterker. Braddock's linker oog is getrof
fen.
In de vierde ronde valt Braddock op raad
van zijn verzorgers weer aan, terwijl Louis
er uitsluitend naar schijnt te streven een
overwinning door k.o. te veroveren. Deze
ronde is wegens de afwachtende houding
van Louis voor Braddock.
In de volgende ronde weet Braddock
eenige correcte stooten te plaatsen. De neus
Spanje zal nog geen waarbor
gen voor controle-schepen geven
In een onderhoud met buitenlandsche
journalisten over het incident met de „Leip
zig" heeft de Spaansche minister van bui
tenlandsche zaken, Giral, verklaard van
meening te zijn, dat Duitschland en Italië
gebruik hebben gemaakt van een bedrie-
gelijk«voorwendsel om hun volledige vrij
heid van optreden te hernemen, na dc wei
gering van Engeland en Frankrijk mede
te werken aan een „vlootdemonstratie" voor
Valencia.
Minister Giral deed opmerken,
dat wanneer een demonstratie be
perkt blijft tot een eenvoudig defile
van schepen huiten de kust, de
Spaansche regeering niets zal doen,
dat als een vijandige daad kan wor
den uitgelegd, maar ingeval van
een agressie zou de Spaansche re
geering zich gerechtigd achten haar
recht en souvereiniteit te verdedi
gen met alle middelen waarover zij
beschikt.
De minister voegde hieraan toe, dat de
Spaansche regeering nog niet antwoordt op
de laatste Engelsche nota over de controle
ter zee, waarin gevraagd wordt of waarbor
gen gegeven kunnen worden aan de sche
pen die de controle uitvoeren. Daar Duitsch
land en Italië zich terugtrokken uit het
controlesysteem, vervalt deze vraag.
Het principieele antwoord der
Spaansche regeering zal zijn, dat
men bijna niet kan spreken van
waarborgen voor bij de controle be
trokken schepen, zoolang men niets
zal hebben gezegd over waarbor
gen tegen agressie van den kant
van deze zelfde schepen, zooals het
recente bombardement van Alme-
ria.
De Spaansche regeering blijft van mee
ning, dat de controle niet ten uitvoer moet
worden gelegd door gewapende wachtsche
pen, zooals die door talrijke landen gebruikt
worden voor onderdrukking van smokke
larij.
SCHIPPER EN
DOCHTERTJE
KEN.
TIENJARIG
VERDRON-
Vanmorgen omstreeks half zes is
het tachtig ton metende motor
vrachtschip „Eben Haëzer" in het
Merwedekanaal juist op de grens
tusschen de gemeenten Vreeswijk en
Jutfaas gezonken. De 48-jarige schip
per J. van Dam en zijn tienjarig
dochtertje Cornelia zijn hierbij om
het leven gekomen.
De „Eben Haëzer", thuis behoorende te
Vreeswijk, voer, dfep geladen met een la-
JOE LOUIS
van Louis begint te bloeden. Ook deze ronde
is voor Braddock.
De zesde ronde brengt bijna de beslissing
Louis gaat tot den aanval over en Braddock
wordt tweemaal rechts en links zwaar van
boven getroffen en wankelt. Zijn linkeroog
is dichtgeslagen. Hij bloedt en aan het einde
van deze ronde wordt hij nogmaals ernstig
gesonneerd. Deze ronde is ver voor Louis.
In de zevende ronde slaat Braddock wild
om zich heen. doch hij ziet geen afstand
meer en kan niet meer timen. Louis ont
wijkt zijn tegenstander, stoot slechts nu en
dan, doch treft dan steeds goed. Aan het
einde van deze ronde blijkt Braddock zeer
vermoeid. Hij heeft dan nog een linkschen
uppercut te inoasseeren. Deze ronde is even
eens voor Louis.
De achtste ronde brengt de beslis
sing. Louis vecht zeer voorzichtig
zonder risico te nemen. Een hagel
van slagen komt op Braddock neer,
die zijn dekking lager brengt; op dat
zelfde oogenblik plaatst Louis echter
twee zware rechtsche op de kaak.
Braddock gaat neer en wordt uitge
teld.
De laatste ronde duurde slechts een min.
en twee seconden.
Verwachting: matige tot zwakke
vind uit noordelijke richtingen,
toen. bewolking, waarschijnlijk
Iroog weer, met eenige kans op
onweer in het Zuiden, zelfde
temperatuur.
Verdere vooruitzichten: wind uit
noordelijke richtingen, koel weer
Barometerstand hedenmorgen 8 uur i 76.9
ding zand, op het Merwedekanaal in de
richting Utrecht. Van tegenovergestelde
richting naderde een motormosselvisschers-
vaartuig uit Zierikzee. Beide schepen hiel
den goed stuurboord.
Even voordat de beide motorvaartuigen el
kaar waren genaderd, werd de „Eben Haë
zer" opgeloopen door het ongeveer 300 ton
metende motorvaartuig „De Schelde" uit
Vlissingen.
Tengevolge van de zuiging liep het
kleine motorschip uit zijn roer, bot
ste nog even tegen „De Schelde" en
stootte toen tegen den wal. Het schip
maakte iet of wat slagzij en liep ten
gevolge daarvan onmiddellijk vol
water. De schipper greep zijn 10-ja-
rig dochtertje en sprong met haar
te water. Hoewel hij goed kon zwem
men, verdwenen hij en het kind in
de diepte.
Een 18-jarige zoon van den schipper wist
op „De Schelde" over te springen.
De vrouw van den schipper en een 8-
jarig dochtertje waren eveneens te water
gesprongen, doch konden gelukkig door
den 18-jarigen zoon aan boord van „de
Schelde" worden getrokken. Een 16-jarige
zoon van den schipper wist eveneens op
„de Schelde" te springen. Hij probeerde
zijn vader nog te grijpen, doch pakte alleen
diens pet.
Direct na het ongeval werd de gemeente
veldwachter van Vreeswijk, de heer H.
Kruythoff, die op ongeveer 500 meter af
stand van de plaats van het ongeluk
woont, gewaarschuwd. Hij was spoedig ter
plaatse. Tegen zes uur zijn de lijken van
den schipper en zijn dochtertje opgehaald
Zij zijn naar de woning van den schipper
te Vreeswijk vervoerd.
Het gezonken motorschip ligt gevaarlijk
voor de scheepvaart. De schepen kunnen
op de plaats van het ongeval elkaar in
het Merwedekanaal niet meer passeeren.
Ambtenaren van den rijkswaterstaat rege
len ter plaatse het scheepvaartverkeer.
Minister-president dient zijn ont
slag in.
Een ernstig conflict is ontstaan
tusschen de Poolsche regeering en
den aartsbisschop van Krakau, mgr.
Sapieha, hetgeen voor generaal
Skladkowski, den minister-president,
aanleiding is geweest om zijn ontslag
in te dienen. De president van de re
publiek, Moscicki, heeft dit ontslag
niet aangenomen.
Mgr. Sapieha had gelast, dat het stoffelijk
overschot van maarschalk Pilsoedski van de
Crypte van Sint Leonard zou worden over
gebracht naar de Crypte onder den klokke-
toren, doch de president der republiek ver
zocht den bisschop hiermede te wachten tot
de werkzaamheden aan den toren beëindigd
zouden zijn. De aartsbisschop weigerde.
Hierop diende de minister-president zijn ont
slag in, omdat hij „niet had kunnen voorko
men, dat een onderdaan gehoorzaamheid
weigerde aan het staatshoofd op het gebied
van den nationalen eeredienst".
De bisschop motiveerde zijn beslissing
met hierop te wijzen, dat binnenkort de
Orthodox-Roomsch-Katholieke Koning Carol
van Roemenië naar Krakau zou komen, zoo
dat hij hem als roomsch-katholiek bisschop
met alle eer zou moeten ontvangen hij zijn
bezoek aan het graf van Pilsoedski. De
crypte van Sint Leonard bevindt zich binnen
de kathedraal, terwijl de klokketoren hier
buiten ligt.
Kabinetsraad keurt houding pre
mier goed.
De Poolsche Kabinetsraad is gisteravond
bijeengekomen en heeft met algemeene
stemmen de houding, die de minister-presi
dent had aangenomen in het conflict met
den aartsbisschop van Krakau, Mgr. Sapieha,
goedgekeurd.
In regeeringskringen spreekt men formeel
de lezing tegen, volgens welke de houding
van den aartsbisschop zou zijn ingegeven
door den wensch in de kathedraal geen be
zoek te ontvangen van den orthodoxen Ko-
ning^ Carol, die op 30 Juni hulde zal komen
betuigen aan de nagedachtenis van maar
schalk Pilsoedski.
Er worden pogingen in het werk gesteld
het conflict tusschen de regeering en den
aartsbisschop te regelen door tusschen-
komst van den Poolschen primaat, mgr.
Hlond en ook, naar men zegt, door tus-
schenkomst van het Vaticaan.
Het resultaat van deze demarches is nog
niet bekend.