De Russen moeten eilandjes in
de Amoer ontruimen
Subcomité niet-inmenging
verdaagt zijn zitting
Santander nog middelpunt
van den strijd
Een nieuwe Fransche franc
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Antwoord^ binnen
24 uur geëischt
UITGAVE, N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
WOENSDAG
30 JUNI 1937
65e JAARG. No. 8039
Eerst moeten Duitschland en
Italië hun houding bepalen
SPANJE
U/EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Koers niet te handhaven* - De schatkist
uitgeput* - Frankrijk zegt het drie
mogendheden-pact op
ldersche courant
Japansch ultimatum
aan Sovjet-Rusland
De Japansche pers deelt mede, dat de Japansche am
bassadeur te Moskou, Sjigemitsoe een ultimatum heeft
overhandigd aan de Sovjet-regeering, waarin 24 uur wor
den toegestaan om te antwoorden op den eisch om de eilan
den Bolohoi en Senufa in de Amoer te ontruimen. Deze
eilanden zijn op 19 Juni door Sovjet-Russen bezet.
In welingelichte kringen wordt daarentegen verklaard,
dat de Japansche eisch de eilanden te ontruimen geen li
miet voor een antwoord bevat, hoewel de eisch in krach
tige bewoordingen is opgesteld.
De woordvoerder van het Japansche leger verklaar
de den correspondent van Havas, dat de berichten in de
pers, volgens welke Japan de eilanden gewapender hand
zou hernemen, in ieder geval voor het oogenblik op een
misverstand berusten. Evenwel zou dit toch morgen een
feit kunnen worden. „Het ontruimen van deze eilanden is
voor ons een prestige-kwestie", zoo zeide de woordvoerder,
„we kunnen geen Russischen inval dulden".
De woordvoerder van het Japansche ministerie van
buitenlandsche zaken heeft op zijn beurt verklaard, dat
het Kwantoenleger groot belang hecht aan de ontruiming
van de eilanden door de Sovjets, doch het is er zich wel
van bewust, dat het met geweld hernemen van de eilan
den een zeer ernstige zaak zou zijn. „Wij zijn ervan over
tuigd, zeide hij dat wij het incident langs diploma-
tieken weg zullen oplossen, hoewel de ondervinding ons
heeft geleerd, dat besprekingen met de Sovjets steeds van
langen duur zijn".
In de perscommentaren komt de ernstige
aard van het incident tot uitdrukking. De
„Mijako Sjimboem" zegt, dat tot dusver Rus
sische troepen in tai van gevallen de grens
op onwettige wijze hebben overschreden,
doch dat deze grensschendingen wegens de
onduidelijke grensafbakening, mogelijk niet
beschouwd behoeven te worden als een uit
daging.
Het blad acht de bezetting van de
eilandjes Bilisjoi en Sennoefa door
de Russische troepen echter een pro
vocatie, aangezien deze eilandjes
door de Russische regeering sedert
lang als gebied vaft Mandsjoekwo
werden erkend. Het blad is van
meening, dat Moskou de verantwoor
delijkheid voor eventueele ongeluk
kige consequenties moet aanvaar
den.
Uit Sjanghai wordt een nieuw grensinci
dent gemeld, dat Domei als een nieuwe pro
vocatie van Russische zijde aankondigt.
Aan de oostgrens van Mandsjoekwo is AKie
Teramoera, een Japansche provinciale be
stuursambtenaar, door Russische militairen
doodgeschoten, toen hij zich in een boot op
de rivier de Oesoeri bevond, waar deze ri
vier zich in verscheidene takken splitst,
welke op Mandsjoekwo'sch gebied liggen.
Voorts heeft een Russisch militair vlieg
tuig Zaterdagmorgen de oostgrens over"
schreden en een verkenningsvlucht van
minuten boven Mandsjoekwo sch giondge-
bied gemaakt.
De Japansche bladen wijden veel aandacht
aan de incidenten aan de grens tusschen
Mandsjoekwo en Rusland en brengen da
bij hun bezorgdheid tot uitdrukking.
De bezetting der eilandjes in de
grensrivier Amoer door Sovjetrussi-
sche troepen, geeft aanleiding tot
scherpe commentaren, waarin enkele
bladen zelfs schrijven: Indien de Sov
jets de eilanden, die deel uitmaken
van het grondgebied van Mandsjoe
kwo, niet vrijwillig ontruimen, zal
niets anders overblijven dan tot ge
weld over te gaan
Andere organen hervatten, asne^te-
gematigden toon, hun protestc. P -ets
gen de „provoceerende houding (illeristen
De „Asahi" verwijt hun, dat zli s
op den Amoer concentreerden, in plaats van
te antwoorden op de diplomatieke vertoogen
van Mandsjoekwo. De „Nitsji Nitsji" meldt,
dat de Gepeoe op 27 Juni met machinege
weren een jongen Japanner heeft laten om
brengen, die op de grensrivier Oussouri
rondvoer. De „Hotsji" signaleert, dat de Sov
jet-autoriteiten een JapanschRussische
visscherij-onderneming heeft verdreven uit
drie concessies aan de kusten van Kam-
sjatka.
Daarentegen heeft een persoon van
liberaler opvatting verklaard, dat het
nutteloos is groote beteekenis aan
deze incidenten te hechten. Het le
ger, zoo zegt deze persoon, is van
meening, dat men zich te veel bezig
houdt met de binnenlandsche poli
tiek, en dat de aandacht hiervan
moet worden afgeleid.
Bandieten met Russische instruc
ties.
Voorts is te Hsinklng opzien gebaard door
berichten, die in zekere kringen te Hsinking
ontvangen zijn en volgens welke de beken
de „bandietcnleiders" Lioe San Hsia
Pao Iao woe in Mei j.1. er in geslaagd zijn
over de oostelijke grens het Sovjetgebied
binnen te dringen en naar Mandsjoekwo te
ruggekeerd zijn met groote hoeveelheden wa
penen en munitie, die hun te Grodekovo door
de Russische militaire autoriteiten zouden
zijn geleverd. Lioe en Pao zouden, volgens
deze berichten, geheime instructies hebben
gekregen van de Russische militaire autori
teiten betreffende hun toekomstige operaties.
Ook Portugal tegen aanvulling der
controle door Frankrijk en Engeland
Duitsche en Italiaansche officieren
waarnemers uit controleplan terug
getrokken.
Het subcomité van de non-inter
ventiecommissie heeft gistermorgen
zijn zitting verdaagd tot Vrijdag a.s.
In dien tusschentijd zal het Britsch
Fransche plan in zake de uitoefe
ning van de controle aan de Spaan-
sche kusten aan de verschillende
betrokken regeeringen worden voor
gelegd.
In het communiqué, dat over de gisteren
gehouden vergadering van het subcomité
voor de niet-inmenging is gepubliceerd,
wordt volgens Reuter o.m. gezegd, dat lord
Plymouth een overzicht heeft gegeven van
zekere voorstellen betreffende het reorgani-
seeren van het plan tot controle ter zee. De
Engelsche en de Fransche regeering zijn
bereid de verantwoordelijkheid op zich te
nemen voor de functioneering van het plan
tot controle ter zee ten opzichte van de ge-
heele Spaansche kust en gaan er in begin
sel mede accoord, dat neutrale waarnemers
aan boord van de patrouilleerende schepen
worden geplaatst.
De Engelsche en de Fransche regeering
zijn verder overeengekomen, dat dan de
Britsche regeering verantwoordelijk zal zijn
voor de controle over de gedeelten der Spaan
sche kust, welke thans in handen zijn van
de Spaansche regeering en dat de Engelsche
en de Fransche regeering de verantwoor
delijkheid zullen deelen voor de controle
over de deelen der Spaansche kust, welke
zich thans in handen van generaal Franco
bevinden, zulks op een basis, die tusschen
de twee regeeringen overeengekomen zal
worden.
Het grootste deel van de in handen van
Franco zijnde kust zou onvermijdelijk voor
in belangrijke mate vallen in de Fransche
zone.
De vertegenwoordigers van België,
Tsjechoslowakije, Zweden en Rus
land aanvaardden namens hun re
geeringen de Britsch-Fransche voor
stellen. De Italiaansche en de Duit
sche vertegenwoordigers verklaar
den zich weliswaar bereid aan hun
regeeringen de BritschFransche
voorstellen over te brengen, maar ga
ven tevens te kennen, dat er in be
ginsel krachtige bezwaren bestonden
tegen ieder voorstel, niet gebaseerd
op het evenwicht, dat noodig is om
een volstrekte onpartijdigheid van
de controle te waarborgen. Voorts ga
ven deze vertegenwoordigers te ken
nen, dat hun regeeringen besloten
hadden hun onderdanen, die thans
werkzaam zijn als officieren-waar-
nemers krachtens het controleplan,
als zoodanig af te treden.
Belangrijke stelling gevallen.
Activiteit aan de Jarama ge
luwd.
Niettegenstaande het slechte weer
en den slechten toestand, waarin
de regeeringstroepen de wegen heb
ben gelaten, rukken de troepen
van Franco in het Noorden verder
op. Van het Zuiden en het Oosten
zijn de troepen opgerukt naar de
belangrijke stelling Valmaseda en
gisteravond deelde Radio Nacional
mede, dat de plaats bezet was. De
provincie Biskaye bevindt zich
thans bijna geheel in handen der
rechtschen. De tegenstand welke de
regeeringstroepen nog bieden, is
zeer gering.
De regeering van Valencia deelt mede, dat
uit Santander vernomen werd, dat de regee
ringstroepen bij Valmaseda een tegenaanval
hebben gedaan en zich meester hebben ge
maakt van Alto de Cruz Bij Somorostro zijn
de Basken er in geslaagd de troenen van
Franco iets terug te dringen.
De evacuatie van Santander.
In het Engelsche Lagerhuis heeft Attlee
aan het einde van het vragenuur Eden ge
vraagd of Engelsche oorlogsschepen thans de
evacuatie van vluchtelingen uit Santander
beschermen.
Eden bracht in herinnering, dat deze be
scherming afhing van de toelating door de
Fransche regeering van naar de Fransche
havens gezonden vluchtelingen.
Hij voegde hieraan toe: ik meen te weten,
dat de Fransche regeering in beginsel be
reid is opnieuw vluchtelingen op haar ge
bied toe te laten en ben naar Valencia en
Barcelona te dirigeeren Eerst moet wor
den vastgesteld, dat uitsluitend vrouwen en
kinderen zullen worden geëvacueerd.
Rust aan Jaramafront weerge
keerd.
Gistermorgen was het aan vrijwel het ge-
heele Jaramafront kalm. De opstandelingen
zijn bij de aanvallen, die zij sedert vier da
gen ondernomen hadden op zulk een tegen
stand gestooten. dat zij voor het oogenblik
van hun pogingen hebben afgezien. De liniën
der regeeringstroepen zijn intact gebleven.
De regeeringstroepen zijn op alle punten,
waar de opstandelingen hen bedreigden,
meester van het terrein gebleven.
Volgens van het front ten zuiden van de
Taag ontvangen berichten hebben de opstan
delingen een aanval ondernomen op de stel
lingen bij Sie'-ra de Alarcon en Argallanes.
Drie uren lang hebben de regeeringstroe
pen na een krachtige voorbereiding door de
artillerie verscheiden opeenvolgende aanval
len van de troepen van Franco afgeslagen
Een tegenaanval bracht geen wijziging in de
in dezen sector gelegen regeeringslinies. Het
schijnt, dat de opstandelingen hun strijd
krachten, welke ten Zuiden van de Taag
opereeren, wenschen te vereenigen met die
van Estremadura.
Verwachting: meest matige
noordwestelijke wind, ged.
bewolkt, weinig of geen re
gen, koeler.
verdere vooruitzichten: ged. be
wolkt, koel weer.
Barometerstand hedenmorgen 8 oor i 76.9
Aan het einde van de besprekingen zeg
den alle vertegenwoordigers toe onmiddellijk
hun regeeringen in kennis te stellen van de
Britsch-Fransche voorstellen.
Von Ribbentrop heeft, naar volgens het
D. N. B. uit Londen aan Berlijnsche bladen
wordt gemeld, in de bijeenkomst van het
sub-comité, in verband met zijn bezwaren te
gen het FranschBritsche voorstel in over
weging gegeven of men niet een beter con
trolestelsel dan het tegenwoordige kon in
voeren. Hij stelde de vraag, hoe men het in
Frankrijk en Engeland zou opvatten als de
controle alleen aan Duitschland en Italië
opgedragen werd.
De bladen deelen nog mede, dat
ook de vertegenwoordiger van Por
tugal zich heeft aangesloten bij de
door Duitschland en Italië ingebrach
te bezwaren tegen het voorstel van
Engeland en Frankrijk.
Chautemps zeer koel door het
parlement ontvangen. Vol-
machtenwet door de Kamer aan
genomen.
Zooals reeds in ons blad van gisteren
medegedeeld, zou Chautemps, de nieuwe
minister-president van Frankrijk gisteren
zijn nieuwe kabinet aan de Kamer voor
stellen en tevens machtiging vragen tot het
nemen van ingrijpende finantieele hervor
mingen.
Dat dit eerste optreden van het kabinet
Chautemps een onverdeeld succes is ge
worden, zal wel niemand beweren.
Van een paniekstemming was geen spra
ke, maar toch was het velen duidelijk, dat
de gevaren, welke de franc bedreigen, een
diepe indruk op de afgevaardigde hebben
gemaakt.
Die sombere stemming wa s nauwelijks
weg te werken door de snaaksche uitvallen
van Chautemps, die als naar gewoonte de
lachspieren wist te prikkelen.
De minister-president was bijzonder op
dreef en las met heldere duidelijke stem de
regeeringsverklaring voor, waarin het ka
binet van zijn vaste wil getuigde om geen
enkele aanslag te zullen dulden op de be
langrijke nieuwe sociale wetgeving.
Dat deze verklaring enthousiaste toe
juichingen aan de socialisten en communis
ten ontlokte is begrijpelijk.
Minder opgetogenheid bleek van die zijde
toen Chautemps een brandend beroep deed
op de republikeinsche meerderheid van bei
de Kamers opdat haar loyale en moedige
medewerking de dringende reddingspoging
ondersteune, noodig om een ineenstorting
van het economisch leven te voorkomen.
Chautemps wond er allereerst doekjes om
en zeide er van overtuigd te zijn dat de
volksvrijheden en de democratie slechts te
redden waren door ingrijpende finantieele
hervormingen.
Bij deze woorden een gejuich van rechts
doch een doodsch stilzwijgen van het lin
kerfront.
Men voelde daar klaarblijkelijk dat de re
kening der sociale hervormingen en der sta
kingen thans aan het volk diende te wor
den aangeboden en was blijkbaar bevreesd
voor verlies aan populariteit. In het alge
meen viel het nieuwe kabinet een koele
ontvangst ten deel.
De machtigingswet.
De machtigingswet, die Chautemps daar
na indiende, bestaat slechts uit één artikel,
dat als volgt luidt:
„De regeering wordt tot 31 Augustus 1937
gemachtigd, bij decreten, waarover in den
ministerraad beraadslaagd wordt, alle maat
regelen te nemen, die ten doel hebben de
onderdrukking van de benadéeling van het
staatscrediet, den strijd tegen de speculatie
het oeconomisch herstel, toezicht op de
prijsvorming, het in evenwicht brengen
van de begrooting en de schatkist en de ver
dediging van den goudvoorraad van de
Bank van Frankrijk zonder valutacontrole.
Deze decreten zullen ter ratificatie aan de
Kamers worden voorgelegd binnen drie
maanden na afkondiging van deze wet en
in ieder geval op de eerste bijeenkomst van
de buitengewone zitting van 1937,"
DE FRANC NIET TE HAND
HAVEN.
Bonnet heeft, volgens de Msb., voor
de financieele commissie van de
Kamer verklaard, dat de franc op 't
huidige niveau niet langer meer ge
handhaafd kan worden. Daarom zal
de regeering besluiten de laagste
grens van den franc-koers, zooals de
ze in het drie mogendheden-pact is
vastgelegd op te heffen.
Naar verluidt heeft Bonnet nog
gisterenavond de drie mogendheden
valutaovereenkomst door Frankrijk
laten opzeggen.
Deze opzegging van het drie mo-
gendhedenpact zou met toestemming
van Morgenthau, den Amerikaan-
schen minister van financien, en
van den Engelschen minister-president
Chamberlain geschieden.
Wat zal de nieuwe Fransche
franc doen?
De verklaringen van Bonnet voor de fi
nancieele commissie van de Kamer laten
aan duidelijkheid niets te wenschen over.
De onzekerheid, welke langen tijd rond den
franc heeft bestaan, is thans weggenomen.
Hetgeen in broeden kring reeds werd ver
moed, is werkelijkheid geworden. Frankrijk
kan zijn munt op het huidige koersniveau
niet langer handhaven.
Zooals bekend verkreeg bij de laatste de
valuatie in Frankrijk de franc een goudge
halte varieerend tusschen 49 milligram en
43 miligram, terwijl voor 26 September 1936
het goudgehalte van den franc 65Yi mil
ligram bedroeg met een gehalte van 0.9 fijn
goud.
Thans ongeveer negen maanden na de
jongste devaluatie moet de nieuwe Fransche
minister van financiën verklaren, dat zelfs
het laagste goudniveau van den franc n.1.
43 milligram niet langer te handhaven is,
ondanks het feit, dat in September j.1. nog
een stabilisatiefonds gecreëerd was van frs.
10 milliard.
De Fransche franc wordt dus nu een zwe
vende valuta, niet meer aan een laagtegrens
gebonden, en het is dan ook te verwachten,
dat, gezien het weinige vertrouwen dat de
situatie van de arbeidsmarkt in Frankrijk
inboezemt, „de weg omlaag" wel eens naar
een groote diepte kan voeren.
Een zwevende valuta behoeft, wij zien dat
aan ons eigen land, niet tot een catastrophe
te leiden. Dan dient echter de regeering
krachtig stelling te nemen tegen eischen die
het evenwicht der begrooting in gevaar
brengen.
Zal de regeering Chautemps die kracht
bezitten?
Even voor het afdrukken van dit blad
komt het volgende telegram binnen:
PARIJS, 30 Juni: De Kamer heeft het
financieele volmachten-ontwerp met 380 te
gen 228 stemmen aangenomen.
Op een voorloopig succes kan Chautemps
dus bogen, hoewel de stemmenverhouding
niet wijst op een sterk regeeringsfront. De
rechterzijde blijft blijkbaar vol wantrouwen,
hetgeen een veeg teeken is voor de komen
de behandeling in de Senaat.
