Gemeenschappelijke Duitsch-
Italiaansche verklaring
rij van een regeeringscommissaris
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Snelle opmarsch
in het Noorden
Amelia Earhart in
zee gestort?
Belgisch minister
mishandeld
N.V. WACO - Hoorn
Handhaving der non-interventie
Julius Streicher liep te hard
van stapel
Polen wil ook koloniën
Z ATERDAG
3 J U L I 1937
65e JAARG. No. 8042
Erkenning van beide partijen als oorlog
voerende» - Geen patrouillediensten ter zee,
maar de Fransch-Spaansche grens dicht
Voorstel beteekent be
voorrechting van Franco
Frankrijk cn Engeland
wijzen het voorstel a£
SPANJE
Minister Deckers helpt!
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Het Amoer-incident
geregeld
Geen staking in hef
Fransche hotelbedrijf
HE LDERSCHE COURANT
UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR., KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
In de vergadering van het subcomité voor
de niet-inmenging die gisterenmorgen bij
een is gekomen is een gemeenschappelijke
Duitsch-Italiaansche verklaring afgelegd,
Waarin wordt gezegd:
De regeeringen van Duitschland en Italië
hebben de laatste dagen beraadslaagd over
den feitelijken toestand der niet-inmenging
in Spanje. Zij zijn vastbesloten het begin
sel der niet-inmenging in stand te houden.
Het Engelsch-Fransche voorstel van 29 Ju
ni kan door de Duitsche en Italiaansche 're
geeringen niet worden beschouwd als een
bevredigende oplossing van dit probleem,
op grond van de redenen, die reeds in de
yorige vergadering uiteengezet zijn.
De Duitsche en Italiaansche regeering
2ijn zich bewust van de ernstige moeilijk
heden van den toestand en zijn derhalve
van opvatting, dat het de plicht is van allen
nieuwe middelen en methodes te zoeken
om de non-interventie zoo doeltreffend mo
gelijk te maken.
Met het oog op deze voornaamste gedach
te komen zij overeen aan het comité de
volgende, nieuwe, constructieve voorstellen
.voor te leggen.
1. Alle betrokken mogendheden komen
Overeen aan de beide Spaansche partijen de
rechten van oorlogvoerenden toe te kennen.
Een zoodanige beslissing zou tot onmiddel
lijk gevolg hebben, dat de nietinmengings-
politiek werd versterkt, aangezien inder
daad alle Europeesche mogendheden aan
haar verplichtingen als onderteekenaars
van de nietinmengingsovereenkomst de
plichten zouden toevoegen, die rusten op
neutrale staten krachtens* de beginselen van
het internationale recht, welke van toepas
sing zijn op den bij zonderen toestand in
Spanje. De voorgestelde maatregelen zouden
bovendien de 'volgende voordeelen geven:
a. door toekenning van een internationaal
fetatuut aan beide partijen in Spanje zouden
deze tegenover de neutrale staten de volle
dige verantwoordelijkheid op. zich nemen
voor de oorlogsvoering in de lucht, te land
en ter zee.
b. de vlootcontrole door de vier mogend
heden, die geheel mislukt is, zou evenals
ieder ander systeem van vlootpatrouille,
overbodig worden.
c. de belangrijke bressen, die in het vori
ge systeem aanwezig waren, zouden worden
uitgeschakeld, aangezien de schepen, welke
de Spaansche vlag of de vlag van niet-Euro-
peesche landen voeren, door de beide par
tijen aan een effectieven vorm van controle
zouden worden onderworpen.
2. Met uitzondering van het patrouille-
systeem, dat zooals reeds uiteengezet is,
een volkomen mislukking is gebleken en
derhalve niet kan worden voortgezet, zou
het huidige controlesysteem, zooals 't door
het comité is goedgekeurd, behouden blij
ven. De Duitsche en Italiaansche regeeringen
stellen derhalve voor, dat zoowel de controle
der Spaansche grenzen te land als ook het
systeem der controle, zoowel in de havens
als door waarnemers, die zich aan boord
der nietinmengingsschepen bevinden, in
stand gehouden zullen worden.
3. De Duitsche en Italiaansche regeerin
gen zouden ieder verder voorstel op dezen
grondslag toejuichen^
Het Duitsch-Italiaansche voorstel komt er
op neer, dat de wapenaanvoer over land
via Frankrijk onmogelijk blijft, door de in
ternationale controle terwijl daarentegen de
opstandel'inge zich volop van oorlogstuig
zullen kunnen voorzien omdat ze de baas
op zee zijn.
Met indirecte steun van de Italiaansche
en Duitsche vloten zou Franco misschien
zelfs in staat zijn een soort blokkade te
leggen voor de Spaansche Oostkust.
Het voorstel komt er dus op neer dat de
Franschen en Engelschen indirect Franco
gaan steunen.
De vertegenwoordiger van Frankrijk in
de commissie van niet-inmenging zeide
naar aanleiding van het voorstel, dat het
toekennen van de rechten van oorlogvoe
renden aan beide partijen in Spanje duide
lijk een kwestie van politiek is, waarvan
het gevolg zou zijn, dat de verhoudingen in
Spanje gewijzigd zouden worden en de op
standelingen verheven zouden worden tot
het peil van de wettige regeering.
Corbin kon nu reeds mededeelen,
dat zijn regeering niet bereid is
dezen weg in te slaan.
Het is welbekend, dat de vlootkrachten
Van beide partijen niet gelijk zijn en 0
controle zou worden uitgeoefend door den
sterkste. Ook is welbekend, dat geen ian
beide partijen een doeltreffende blokkade
zou kunnen uitoefenen. Hierdoor zou de
wettige internationale handel ernstig \\<h
den geschaad en een dergelijke toestand
zou tot ernstige incidenten kunnen leiden.
De vertegenwoordiger van Italië uitte
vervolgens de hoop, dat alle regeeringen
zouden instemmen met het voorstel van
Duitschland en Italië.
De vertegenwoordiger van de Sovjet-Unie
bevestigde dat zijn regeering de Fransch-
Britsche voorstellén zou steunen. Hij moest
evenwel de houding van zijn regeering
voorbehouden te naanzien van de voorstel
len van Duitschland en Italië. Hij noemde
dit plan 'destructief en het aannemen hier
van zou een doodelijken slag toebrengen
aan de niet-inmenging.
De vertegenwoordigers van Italië en
Duitschland antwoordden op deze woorden.
Vervolgens stelde de vertegenwoordiger van
Portugal voor, de vergadering te verdagen,
teneinde een mogelijkheid te zoeken opdat
de vier betrokken mogendheden volledig zul
len kunnen samenwerken.
Lord Plymouth zeide, dat het
plan een essentieel punt zou mis
sen, indien de controle ter zee zou
worden opgeheven. Hiervan zou
slechts een van de beide partijen
voordeel hebben en het zou niet on
partijdig zijn.
Het voorstel van Duitschland en
Italië is voor de Britsche regeering
niet aanvaardbaar. Hij herhaalde,
dat het Fransch-Britsche voorstel
gehandhaafd zou blijven.
De vertegenwoordiger van Italië verklaar
de tenslotte, dat hij opdracht had de com
missie mede te deelen, dat tot nader order
de Italiaansche koopvaardijschepen voort
zouden gaan de controlehavens aan te
doen en waarnemers aan boord te nemen
terwijl ook het Italiaansch personeel, dat
werkzaam is op de bureaux van den niet-
inmengingsraad gehandhaafd zal blijven.
Indien de commissie een nieuw controle
plan aanneemt, is de Italiaansche regee
ring bereid de positie van haar waarnemers
opnieuw in studie te nemen.
Verder verklaarde hij, dat de Italiaansche
regeering gaarne bereid is het voorstel tot
onmiddellijke evacuatie van de niet-Spaan-
sche gewonden aan te nemen.
Hij belasterde 'n Duitschen graaf
en dat kostte hem een verloren
proces.
De gouwleider van Franken en uitgever
van de Stürmer, .Tulius Streicher, is dezer
dagen naar het Prager Tagblatt van 24
•Tuni j.1. uit Berlijn verneemt door het
Landgerecht te Berlijn veroordeeld tot her
roeping van een in zijn blad gedane bewe
ring, die achteraf in strijd met de werkelijk
heid bleek te zijn. In de Stürmer was n.1.
vermeld, dat graaf Ilcnckel von Donners-
marek „verjoodscht" zou zijn, omdat zijn
echtgenoote, Therese Lachmann een Jodin
zou zijn, waardoor hij zedelijk zou zijn ver
vallen en ten ondergegaan.
Het vonnis veroordeelt Streicher niet
slechts tot het afdrukken van de herroeping
van jleze mededeelingen op de eerste pagina
van 'de Stürmer, doch bovendien tot het on
kenbaar maken van de betreffende kolom
men in de archiefexemplaren en de aan
hechting van een dekblad aan al deze exem
plaren, waarop de herroeping is afgedrukt.
Daarmede heeft de zoon van den door de
Stürmer aangevallen vorst Henckel von Don-
nersmarek een moeilijk proces gewonnen.
De vorst was gehuwd met een bekende fi
guur uit de Parijsche society, de weduwe
van den Portugeeschen markies Paiva. In
anti-Joodsche verzamelwerken als de „Semi-
Gotha" en de „Semi-Kürschner", was ver
meld, dat mevrouw Paiva's meisjesnaam
Therese Lachmann was, dat zij uit Rusland
afkomstig en van .Toodsche afstamming zou
zijn. De Stürmer verspreidde deze mededee
lingen onder toevoeging van een aantal be
schimpingen.
Het Ncues Wiener Tagblatt voegt hieraan
nog toe, dat de Stürmer ter staving van zijn
beweringen naderhand nog een aantal „be
wijsstukken" publiceerde, hetgeen echter
niets heeft gebaat. De zoon van den over
leden graaf, vorst Guidotto von Donncrs-
marek zu Rottach-Egern begon een proces,
waarbij hij de „Arische" en Duitsche afstam
ming van de gravin bewees. De Stürmer
trachtte zich daartegenover te beroepen op
de verdediging van rechtvaardige belan
gen", i.c. op de Duitsche rassenwetgeving,
die hij voorgaf te dienen.
In de motiveering van het vonnis wordt
echter juist dit beroep door het Landgerecht
bestreden, doordat het college zich op het
standpunt stelt, dat bij de behartiging van
belangen als die, welke samenhangen met
de raspolitiek van partij en Rijksregeering,
een pijnlijke en onvermijdelijke betrouwbaar
heid vereischt is. En deze betrouwbaarheid
was klaarblijkelijk in het onderhavige ge
val niet aanwezig
Rust bij Madrid. Alleen de lucht
macht actief..
De troepen van generaal Franco
zetten hun opmarsch naar Santan
der met succes voort. In de stréek
gelegen tusschen Valmaseda en Or-
duna hebben zij de Baskische mili
tie geheel omsingeld. 300 van hen
gaven zich over. De opmarsch langs
den weg ValmasedaSantander
wordt eveneens met succes, voort
gezet. Villaverde de Trucios, gele
den op een 10 k.m. afstand van
Valmaseda is thans in rechtsche
handen. Twee dagen geleden was
dit nog het hoofdkwartier der re-
geeringstroepen.
Burgos gebombardeerd.
Een watervliegtuig van de basis op de Ba
learen heeft in een luchtgevecht een water
vliegtuig van de regeering neergeschoten.
Het toestel viel in zee en de bestuurder
kwam om het leven.
De luchtmacht van de regeering
bestookte Burgos, waarbij 18 perso
nen werden gedood en 21 gewond,
op twee na zijn alle slachtoffers
vrouwen en kinderen.
Het communiqué van het groote hoofd
kwartier voegt hieraan toe, dat dit met
„rechtvaardige" represailles zal worden be
antwoord.
Rechtsche vliegtuigen boven
Madrid.
Gisteren om half zeven en tegen elf uur
hebben tien vliegtuigen der opstandelingen
boven Madrid gevlogen. Het afweergeschut
dwong hen echter de wijk te nemen.
Het was gisteren volkomen rustig aan
het Madrileensche front. Slechts aan den
weg naar La Coruna hebben de regeerings-
troepen hun stellingen versterkt en het door
de opstandelingen achtergelaten oorlogstuig
bijeengebracht.
Een aanval der rechtschen in den sector
van de Jarama, die ten doel had den cir
kel om Morata de Tajuna te verbreken, is
afgeslagen.
De regeering meldt: Het ministerie van
oorlog heeft medegedeeld, dat de artillerie
van Franco wederom Madrid en Aranjuez
heeft gebombardeerd, waardoor slachtoffers
zijn gevallen onder de burgerbevolking.
Bij Teruel beantwoordde de artillerie der
regeering het vuur van de rechtschen en be
rokkende hun scha Ie.
Neemt Aguirre de wijk?
Uit Hendaye wordt gemeld, dat de Bas
kische president Aguirre te Santona is aan
gekomen. Engeland zou hebben goedgevon
den dat hij zich aan boord van een Britsch
schip kan begeven, wanneer hij Spanje zou
willen verlaten.
ZONDER BENZINE BOVEN
DEN STILLEN OCEAAN.
New York, 2 Juli. Amelia Earhart heeft
draadloos medegedeeld, dat zij nog slechts
voor een half uur benzine had, terwijl zij
negens land zag. Zij bevindt zich tusschen
Hawai en de Fidji-eilanden.
De kotter „Itasca" van de kustwacht,
welke gestationeerd is op Howland Island
is uitgevaren om haar te zoeken.
AMELIA EARHART.
IN ZEE GESTORT?
San Francisco, 2 Juli. Volgens draad-
looze berichten van de kustwacht van Ho-
noloeloe is de aviatrice Amelia Earhart ver
moedelijk in den Stillen Oceaan gestort op
nog geen honderd mijl afstand van het
eiland Howland.
Donderdagavond 20 uur Greenwichtijd be
vond zij zich ongeveer 160 K.M. van het
eiland, waar zij een uur later werd ver
wacht.
(Howland ligt nog juist oostelijk van de
datumgrens, zoodat het daar nog Donder
dag is, wanneer men in Europa Vrijdag
heeft. (Red.).
Een zéér typeerend staaltje van de
wijze, waarop onder het bewind van
mr. Deckers met het geld werd om
gesprongen, deelt, aldus het HJbld.,
het verslag van de Alg. Rekenkamer
mede.
De toenmalige Regeeringscommissaris
voor de Melkveehouderij, die in 1932 werd
aangelegd, vroeg met ingang van 17 De
cember 1935 eervol ontslag.
Wanneer hij 10 jaren zou hebben gediend,
zou hij pensioengerechtigd zijn en een pen
sioen van f 4000 hebben ontvangen. Zoon
crisisfunctie blijft echter geen 10 jaar be
staan, maar om de één of andere reden heeft
minister Deckers zich voor den finantieelen
welstand van bedoelden commissaris zeer
veel moeite gegeven en deden hij en zijn be
schermeling niet anders dan zich inspannen
voor het behoud van een goed jaargeld.
Ten eerste zou de ontslagene een baantje
krijgen van 6 jaren als „Raadsadviseur bij
het Dep. v. Landbouw", waarbij hij tot
taak kreeg landbouw-economische adviezen
uit te brengen en de crisiswetgeving te boek
te steleln. Hiervoor ontwierp min. D. een
wetsontwerp, waarin hij voorstelde f8000.—
per jaar beschikbaar te stellen, doch toen,
begrijpelijkerwijs de Tweede Kamer hier niet
op inging, stelde de min. voor, het hono
rarium voor den nieuwbakken raadsadviseur
uit het Landbouwcrisisfonds te betrekken!
Ook deze vlieger ging niet op!
Ondertusschen was aan de Reken
kamer gebleken, dat de ex-regee-
ringscommissaris geheel vrijwillig
een verzekering had gesloten, om
zijn pensioen te verhoogen en dat de
premie daarvan werd betaald uit het
Landbouwcrisisfonds!
Ook hiermede ging de Alg. Rekenkamer
natuurlijk niet accoordi
Nadat zij haar weigering aan den min.
had kenbaar gemaakt, verscheen in de
„Staatscourant" van 19 November 1936 een
Kon. Besluit, dat nota bene was gedateerd
op 15 Augustus 1936 (dus drie maanden eer
der!), waarbij het ontslag als Regeerings
commissaris en de benoeming tot „Raad
adviseur" werden ingetrokken en het ont
slag uitgesteld tot 1 September 1936, dus 8/4
maand.
Waarom werd het ontslag met te
rugwerkende kracht uitgesteld?
Waarom werd het Kon. Besluit drie
maanden geantidateerd? Waarom
geheel deze manoeuvre? De Reken
kamer geeft het antwoord: „Klaar
blijkelijk was met de bekendmaking
van het Kon. Besluit gewacht, tot
dat bij Alg. Maatregel van Bestuur
de mogelijkheid was geschapen,
om dezen gewezen Regeeringscom
missaris een wachtgeld te verlee-
nen". En inderdaad: op 17 Novem
ber verscheen zulk een Staatsblad
tot wachtgeld-toekenning aan be
doelden Regeeringscommissaris.
De Rekenkamer achtte echter ook een
wachtgelderschap voor den betrokkene on
rechtmatig. Zij merkte op, dat in de begroo
ting van het Landbouwcrisisfonds van
wachtgelden geen sprake was en ook, dat
wachtgeldjaren niet meetellen voor de be
rekening van pensioenen. „Wellicht zou dus
thans eeni verzekering voor verhoogd pen
sioen gesloten worden met nog hooger pre
mie", aldus de Rekenkamer.
Het wachtgelderschap zou bovendien even
veel kosten als het raadsadviseurschap, met
dit verschil, dat in het eerste geval geen
„arbeid" gepresteerd zou worden!
Min. Deckers trachtte zijn „cliënt" schoon
te praten, door te beweren, „dat de geschied
schrijving toch nauw verband hield met de
uitvoering der steunmaatregelen".
De Rekenkamer adviseerde hierop min.
D. voor bedoelde geschiedschrijving, welke
toch slechts voor de toekomstige regeerin
gen van nut zou zijn, geld bij het parle
ment aan te vragen!
Tot nog toe zijn dus de pogingen van mi
nister Deckers om een crisisambtenaar
schap kunstmatig in 't leven te houden, ten
koste eerst van den Staat en daarna van
het Landbouwcrisisfonds, jammerlijk ge
strand.
Met belangstelling wachten wij af, hoe
de nieuwe minister dit varkentje zal was-
schen!
f
Verwachting: zwakke tot matige
wind uit zuidelijke richtin
gen, half tot zwaar bewolkt
of betrokken, aanv. droog,
later toenemende kans op
regen of onweer, aanvanke
lijk warm.
Verdere vooruitzichten: toene
mende kans op regen of on
weer.
Barometerstand liedenmorgei 8 onr i 77.2
De Japansche ambassadeur te Moskou, Sji-
gemitsoe heeft medegedeeld, dat het incident
van de Amoer, waarbij oorlogsbodems der
Sovjet Unie slaags raakte met Mandsjoe-
kwo-Japansche troepen, is geregeld.
Sjigemitsoe heeft gisteren een tweede on
derhoud gehad met Litwinof, wien hij ver
zekerde, dat zich op het oogenblik geen en
kele Mandsjoekwo-strijdmacht bevindt in de
betrokken wateren. Litwinof beloofde, dat de
Sovjet-regeering onmiddellijk bevel zou ge
ven de troepen en schepen bij Bolsjoi en
Sennoefa terug te trekken.
Men zal zich herinneren, dat Litwinof had
beloofd de Sovjet-strijdmacht terug te trek
ken, zoodra hij de verzekering zou hebben
ontvangen, dat zich geen Mandsjoekwo-Ja-
pansche strijdmacht meer in het betrokken
gebied bevond.
Het incident is hiermede geregeld, doch
de nieuwe afbakening van de grens in de
Amoer zal het onderwerp van langdurige
besprekingen vormen.
Te kwart voor een hedennacht werd me
degedeeld, dat een overeenkomst tot stand
is gekomen tusschen werkgevers en werk
nemers in het hotelbedrijf.
Het. woord voerend in een bijeenkomst
van de parlementscommissie voor kolonisa
tie en emigratie heeft de minister van han
del nog eens den nadruk gelegd op de ko
loniale eischen van Polen: Hij wees op de
noodzakelijkheid, een Poolsch-politiek pro
gram op te stellen betreffende de grond
stoffen.
Het regeeringsorgaan Express Poranny
publiceert een artikel getiteld: „Wij heb
ben koloniën noodig", Daarin wordt ge
zegd: „De Poolsche industrie stuit op een
hinderpaal: het gebrek aan grondstoffen.
Weliswaar biedt het buitenland ons deze
aan, doch in ruil voor deviezen, die wij
niet mogen verspillen. Aan den anderen
kant is Polen overbevolkt en neemt de be
volking jaarlijks met 40.000 zielen toe.
Slechts toegang tot de grondstoffen in kolo
niën, die aan Polen zouden behooren, en
waarheen het land het overschot van zijn
productie en van zijn bevolking zou kun
nen zenden, kan het vraagstuk oplossen".
Betooging tegen amnestie te
Bergen.
Oudstrijders en andere betoogers, met na
me rexistische afgevaardigden hebben den
Minister van Justitie Delaveleye bij den in
gang van het gerechtsgebouw te Bergen
(in België) uitgejouwd.
De politie en de gendarmerie kwamen
tusschenbeide. Er werden over en weer
klappen uitgedeeld.
Bij het verlaten van het gerechtsgebouw
werd de minister opnieuw uitgejouwd. Hij
werd door een vuistslag in het gelaat bloe
dend gewond.
Onder bescherming van politieambtenaren
kon hij tenslotte, zijn auto bereiken, waar
mede hij naar Brussel terugkeerde. In de
buurt van het gerechtsgebouw was het nog
geruimen tijd rumoerig en moest de politic
nog eenige malen handelend optreden,
Vanaf heden Zomerdienstregeling
Onze uitgebreide dienst- en
tariefregeling a 5 centv er-
krijgbaar bij de chauffeurs
