Chineesch-Japansch incident
voorloopig geregeld
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Geen oplossing van het
Non-interventie vraagstuk
Frankrijk kondigt regeeringmaatregelen aan
Mishandeling
van Inlanders
Groote Kerk te Alkmaar
dreigt in te storten
I
Amoer-conflict nog niet
van de baan
Frankrijk handhaaft dc
neutraliteit
N.V. WACO - Hoorn
UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066
Z ATERDAG
10 JULI 1937
65e JAARG. No. 8048
Engeland aanvaardt de rol van bemiddelaar
Grandi's verklaring.
EERBER1CHT
DE BILT SEINT,
heldersche courant
De verschillende delegaties heb
ben in de vergadering van de niet-
inmengingscommissie gistermorgen
in deze volgorde de standpunten ha
rer regeeringen bekend gemaakt:
Grandi ving aan met het voorlezen
van een lange uiteenzetting. Na
hem sprak Corbin een redevoering
uit; hij werd gevolgd door den Por-
tugeeschen gedelegeerde dr. Montei-
ro, na wien de Russische ambassa
deur Maisky het woord voerde. Von
Ribbentrop, de Duitsche ambassa
deur, was de laatste spreker van de
ochtendzitting.
Grandi dan las een .verklaring voor uit
naam zijner regeering, waarin de opvat
tingen van Rome nader omschreven wer
den. Dit document bestond uit 28 getypte
bladzijden en vormde een recapitulatie van
de gebeurtenissen in Spanje., zooals de Ita-
liaansche regeering die interpreteert, en een
rechtvaardiging van de politiek, die tot dus
verre door Italië gevoerd is.
Rome staat op het standpunt dat pa
trouillediensten niet noodig zijn om een
doeltreffende controle te handhaven.
Italië noch Duitschland verlangen afschaf
fing van het toezicht op de schepen. Inte
gendeel wenschen zij het aantal waarne
mers te zien uitgebreid.
Grandi verzekerde nog, dat sedert
20 Februari ,toen de overeenkomst
betreffende de vrijwilligers werd ge-
teekend, geen enkele vrijwilliger
Italië heeft verlaten. Bovendien
kan het terugtrekken van vrijwilli
gers, gezien het aantal strijdenden
geen invloed meer uitoefenen op
den duur van het conflict.
Namens zijn regeering weigerde Grandi
tenslotte er mede accoord te gaan, dat de
geheele controle zou worden uitgeoefend
door een Fransch-Britsche vloot, omdat hij
er niet van overtuigd was, dat dit toezicht
in waren zin neutraal zou zijn, daar beide
regeeringen vriendschappelijke betrekkin
gen met de Spaansche regeering te Valen-
cia onderhouden.
Grandi ontkende, dat dit plan Franco zou
bevoordeelen. Indien beide partijen als oor
logvoerenden werden erkend, zou toepassing
van het internationaal recht mogelijk zijn,
waardoor beide partijen volledige verant
woording zouden dragen jegens de neutrale
staten, de moeilijkheden ontstaan door
schepen onder Spaansche of niet-Europee-
sche vlag zouden kunnen worden ondervan
gen en beide partijen als het ware met de
commissie zouden kunnen samenwerken.
Het standpunt van Frankrijk.
Voor Frankrijk hield de Fransche gezant
te Londen, Corbin, een rede, waarin hij zei-
de, dat zijn land alles had gedaan om de
niet-inmenging te doen slagen.
De nieuwe voorstellen van Rome en Ber
lijn zijn dan ook ernstig bestudeerd, doch
zij beteekenen in de practijk bevoordeeling
,van een der strijdende partijen.
De Fransche regeering ziet geen nieuwe
gebeurtenissen, die haar zouden kunnen
brengen tot erkenning van beide partijen als
oorlogvoerende.
Is dus deze erkenning niet moge
lijk, evenzeer is het voor Frankrijk
onaanvaardbaar de vlootcontrole te
laten vervallen, aangezien deze con
trole berust op het. principe dat de
goede trouw van de contracteeren-
de partijen geen voldoenden waar
borg vormt voor de uitvoering van
de verplichtingen. Daarom is men
overgegaan tot een internationale
controle te land en ter zee. De
Duitsch-Italiaansche voorstellen ech
ter zouden tengevolge hebben, dat
het evenwicht werd verstoord, het
geen de Fransche regeering niet kan
aanvaarden. Corbin brengt in herin
nering dat de Fransche regeering een
controle op eigen gebied heeft aan
vaard, terwijl een andere regeering,
die eveneens grenst aan Spanje
(Portugal, Red.), de volledige toe
passing van dit systeem heeft gewei
gerd. De Duitsche en de Italiaansche
regeering stellen thans voor de land-
controle te handhaven, waarin de
Fransche- regeering gaarne toestemt,
LORD PLYMOUTH.
op voorwaarden dat de Spaansch—
Portugeesche grenscontrole, die sinds
eenige dagen is opgeschort, wordt
hersteld en de zeecontróle, wordt
fend wordt gemaakt.
Franco meer dan 100.000 helpers?
Maiski, de Russische vertegenwoordiger,
verklaarde, dat een volledige controle ter
zee onmisbaar was voor ieder systeem van
non-interventie. Meer dan 100.000 man hel
pen Franco, niet als vrijwilligers, maar als
georganiseerde troepen. I-Iet Italiaansch
Duitsche optreden moet worden beschouwd
als een zeer treffend geval van agressie te
gen een anderen staat, lid van den Volken
bond. Erkenning als oorlogvoerende partij
zou een sanctioneering van deze agressie
zijn.
Het betoog van von Ribbentrop kwam in
de hoofdzaken op hetzelfde neer als wat
Grandi gezegd had. In het bijzonder keerde
de ambassadeur zich ook tegen den Sowjet-
vertegenwoordiger. Hij zeide o.a. dat de
Sovjet-Unie tracht onrust te zaaien waar zij
kan, omdat zij hiermede de wereldrevolutie
vooruit wil drijven. Von Ribbentrop ontzegde
derhalve de Sovjet-Unie de mogelijkheid on
partijdig inzake de Spaansche kwesties te
kunnen oordeelen. De Komintern heeft
overeenkomstig de leer van Lenin de on
lusten in Spanje steeds benut om daar
aan de macht te komen, teneinde van daar
uit Frankrijk, Europa en tenslotte de wereld
te kunnen veroveren. Honderden agenten
zijn naar Spanje gezonden om dit doel te be
reiken.
Von Ribbentrop verklaarde verder, dat 't
Italiaansch—Duitsche plan beter is dan het
oude. Het toekennen van de rechten van
oorlogvoerenden aan beide strijdenden zou
zonder twijfel het beginsel van de niet-in
menging versterken.
Tenslotte verklaarde Von Ribbentrop, dat
Duitschland de handhaving van de niet-in
menging wenscht.
Lord Plymouth aan het woord.
De voorzitter der niet-inmengingscommis-
sie, Lord Plymouth, deed een dringend be
roep op de partijen tot medewerking ten
einde uit de impasse te geraken.
Groot-Brittannië moet de critiek af
wijzen, die uitgeoefend is op zijn
beleid in het Spaansche conflict. In
dien andere mogendheden de letter
en den geest van het accoord ge
ëerbiedigd hadden evenals Enge
land dat gedaan heeft, dan zou de
toestand in Spanje er geheel an
ders uitzien.
Er zijn maar twee mogelijkheden: óf de
bres in het controlestelsel open te laten en
daarmede het geheele systeem waardeloos
te maken, óf de bres aan te vullen. Daar en
kele regeeringen niet overtuigd waren van
de Engelsche onpartijdigheid, heeft het Ver-
eenigd Koninkrijk goedgevonden, dat neu
trale waarnemers zouden worden geplaatst
op de patrouilleerende oorlogsschepen. De
Engelsche regeering heeft geen enkel land
uitgezonderd van deze lijst van waarne
mers. Het Italiaansch-Duitsche plan is on
aanvaardbaar. Het is niet mogelijk het toe
kennen van belligerente rechten in plaats
te stellen van de controle ter zee,, omdat
daarmede ongeëvenredigde hulp zou wor
den verschaft aan die partij, die het sterk
ste ter zee zou zijn.
Een Nederlandsch voorstel.
De Nederlandsche vertegenwoordiger con
stateerde dat de besprekingen niet tot 'n de
finitief accoord zouden leiden. Hij was ech
ter zeer onder den indruk door het ontwij
felbare verlangen van alle vertegenwoordi
gers om de kwestie tot een bevredigend
einde te brengen en hij stelde voor dat de
commissie iemand zou belasten de kwestie
ter hand te nemen. De Nederlandsche ver
tegenwoordiger deed geen voorstel inzake
den vorm waarin dit zou geschieden, doch
ten aanzien van den weg om het doel te be
reiken. twijfelde hij niet, of de regeering
van het Vereenigd Koninkrijk was hiertoe
het meest geëigend.
„Laat de regeering van het Vereenigd
Koninkrijk en vooral de voorzitter van de
commissie belast worden met het pogen de
beide standpunten tot elkaar te brengen".
Dit voorstel werd eenstemmig aangeno
men.
Nadat Lord Plymouth de taak om een
weg uit de moeilijkheden te zoeken had
aanvaard, dankte de vertegenwoordiger van
Nederland alle leden van de commissie
voor den steun aan zijn voorstel verleend.
Rusland dient weer een scherp
protest in tegen de bezetting der
eilandjes door Japanners.
De Russische volkscommissaris van
buitenlandsche zaken, Litwinof,
heeft den Japanschen ambassadeur,
Sjigemitsoe, bij zich ontboden en
hem een scherp protest overhandigd
in verband met het bezetten van de
eilandjes in de Amoer, S^nnoefa en
Bolisjoi, door Japansche troepen, na
dat deze eilandjes, ter regeling van
het conflict door de Russische pa
trouilles ontruimd waren.
Aangezien bij de onderhandelingen over
eengekomen was. dat de toestand van voor
het conflict zou worden hersteld ziet de Rus
sische regeering in deze bezetting een schen
ding van de overeenkomst of een illovaal
nakomen daarvan, aangezien voor het ont
staan van het incident in het geheel geen
Japansch-Mandsjoerijsche troepen op de
eilandjes aanwezig waren. Rusland erkent
de eilandjes niet als Mandsjoerijsch gebied
en zal dit niet doen, weshalve het de aan
wezigheid van Japansch-Mandsjoerijsche
troepen aldaar onwettig acht. Wanneer de
Japansche regeering er inderdaad naar
streeft conflicten te vermijden, verwacht
Sowjet Rusland ,dat onmiddellijk de Ja
pansch-Mandsjoerijsche troepen van de ei
landjes zullen worden teruggetrokken.
Tokio ontkent dat er Japansche
militairen op de eilandjes zijn.
Het ministerie van buitenlandsche
zaken te Tokio deelt op grond van
officieele informatie mede, dat zich
geen enkele Japansche of Mandsjoek
wosche soldaat op Kansjatsoe (Sen-
noefda) en Sjinamocho (Bolisjoi in
den Amoer bevindt.
Deze mededeeling spreekt de Russische he
wering, dat Japansche troepen op de beide
eilandjes zouden zijn geland, na het terug
trekken der Sowjet-Russische troepen der
halve tegen.
Beantwoording van vragen door
den Minister.
Ten vervolge op de beantwoording
van vragen van den heer Effendi
in verband met de berichten, vol
gens welke te Larantoeka op groot e
schaal mishandelingen van inheem-
•schen door verantwoordelijke ge-
zagsbekleeders zouden hebben plaats
gehad, heeft de minister van kolo
niën medegedeeld, dat het hem be
kend is, dat de beide destijds-te La
rantoeka aangestelde bestuursambte
naren in de eerste maanden van het
vorig jaar zich hebben schuldig ge
maakt aan mishandelingen van in
de gevangenis aldaar in preventie
ve hechtenis gestelde verdachten
van inheemschen landaard.
In verband met deze feiten is tegen de
bedoelde bestuursambtenaren een justiti
eel .onderzoek ingesteld, dat nog niet is be
ëindigd. Tntussrhen is één van de betrokken
bestuursambtenaren, die in verband met
een hem verleend, doch later ingetrokken
buitenlandsch verlof zijn betrekking reeds
had neergelegd, onder nadere kwalificatie
uit zijn betrekking ontslagen, terwijl de
andere in de uitoefening, zijner functiën
is geschorst.
Aan de hand van het resultaat van het
aanhangig gerechtelijk onderzoek zal nader
worden beslist, welke administratieve maat
regelen te hunnen aanzien verder dienen te
worden getroffen.
Tn de gestrengheid der correctie van de
schuldigen ziet de minister den meest doel
treffender waarborg tegen een herhaling
van dergelijke afkeurenswaardige feiten.
Overigens vindt hij. gelet op het geheel
incidenteele karakter van de gebeurtenissen
geen termen tot het treffen van maatrege
len van al.gcmeene strekking.
Steunbeeren bezweken en ge
scheurd.
Er bestaat op het oogenblik groot
gevaar voor instorting van de groote
of St. LaurenskerkNe Alkmaar.
Reeds eenige jaren geleden dreig
de het gevaar, toen de westelijke
muur scheuringen vertoonde. Men
heeft toen kostbare maatregelen ge
nomen, waardoor aan de verzakkin
gen en scheuringen een einde kwam
Maar toch waren die maatregelen
niet zoo, of er bleef gevaar, zoodat
de rondwandeling om de kerk ver
boden werd en een groote schutting
den toegang tot de achterzijde van
de kerk belette.
Woensdagmiddag nu heeft de
vrouw van den koster der kerk een
harden knal gehoord in of bij de
kerk. Ze ging terstond een onder
zoek instellen, maar kon niets vin
den. Daarop waarschuwde zij de
kerkvoogdij. De heeren F. H. Rin-
gers, architect, en Saai. president
kerkvoogd en eveneens architect,
hebben een 'zeer nauwkeurig onder
zoek ingesteld.
Dit onderzoek leidde tot ontstellende ont
dekkingen: een der z.g. steunbeeren is aan
den buitenkant over een lengte van meer
dan een meter ingestort en de steenen han
gen nog slechts door middel van het anker
eenigszins samen.
En aan den binnenkant dus in de kerk
zelf waren drie andere steunbeeren ge-
Verwachting: meest matige Z.W.
tot N.W. wind, aanv. zwaar
bewolkt tot betrokken, met
waarsch. eenige regen, la
ter opklarend, zelfde tem
peratuur.
Verdere vooruitzichten! koel
weer, met weinig of geen
regen.
Barometerstand hedenmorgea 8 aar i 76.4
scheurd en hier vond mien groote stukken
steen en kalk, die uit deze muren waren
gevallen.
Dit alles was niet gebeurd in den weste
lijken, maar in den zuidelijken muur, zoo
dat op het oogenblik twee groote muren
van het gebouw met instorting bedreigd
worden.
De deskundigen konden voorts consta-
(eeren, dat de geheele zuidelijke muur
„werkte" en dat in de muur een onbekende
spanning ontstaan is, die een uitwerking
naar buiten heeft.
Met het oog op het dreigende gevaar
besloot de kerkvoogdij de kerkdiensten in
deze kerk voorloopig te verbieden, terwijl
gistermiddag het departement telegrafisch
van het dreigende gevaar in kennis is ge
steld. Op last van bouw- en woningtoezicht
werd verder het plantsoen aan de zuidzijde
der kerk, waardoor de weg naar het post
kantoor loopt, voor het publiek afgesloten.
Men verwacht, dat Rijks Monumentenzorg
hedenochtend na een bezoek aan de kerk,
maatregelen zal nemen, om een instorting
te voorkomen.
De troepen ontruimen de Joeng-
iing-oevers Eerst ontbrand
den de gevechten echter op
nieuw.
Het incident van Wang Ping is
voorloopig geregeld. Zoowel de Chi-
neesche als de Japansche troepen
hebben zich teruggetrokken. De Chi
neesche militie heeft de Chineesche
troepen, voorzoover die stellingen in
namen, vervangen. Er schijnt tus-
schen de partijen thans een zone te
liggen, die breed genoeg is om ver
dere misverstanden voorloopig te
kunnen voorkomen. Voor het zoover
was, heeft de neiging elkander mis
te verstaan nog aanleiding gege
ven tot een aantal schietpartijen
tusschen de Japansche en de Chinee
sche militie een doode en vier ge
wonden kostte, doch tegen den a-
vond bleek dit alles gemakkelijk
te sussen en trokken beide partijen
zich terug.
Dat wil zeggen ook weer niet heelemaal,
want de Japanners schijnen het spoorweg
station te Noorden van Wang Ping dat zij
Donderdag bezet hebben, nog bezet te hou
den. Doch in ieder geval schijnen zij den
Oosteli j kon oever van de Joengting geheel
ontruimd te hebben.
Inmiddels is hiermede nog aller
minst gezegd dat ook de spanning
thans geheel is verdwenen en dat
het incident geheel en al tot het
verleden behoort.
Nader wordt gemeld:
De Chineesche troepen hebben den ooste
lijken oever van de Joengting thans geheel
ontruimd.
De woordvoerder van 't Japansche minis
terie van buitenlandsche zaken heeft intus-
schen verklaard, dat de Japansche troepen
de vrijheid hebben, manoeuvres te houden
in het gebied waar het incident zich heeft
voorgedaan, „omdat de Japansch-Chineesche
verdragen en overeenkomsten geen beper
king voor het houden van manoeuvres door
de in China gestationneerde Japansche troe
pen kennen."
Zoowel van Chineesche als van Japansche
zijde wordt verklaard, dat het incident van
Feng Tai langs vreedzamen weg geregeld
is. De spoorwegverbinding tusschen Peiping
en Tientsin is hersteld. Te Nanking ver
wacht men dat het accoord zal worden goed
gekeurd.
Kwantoengleger zal met „ijze
ren vastbeslotenheid" optreden.
Het Kwantoengleger heeft een communi
qué over de incidenten in Noord-China ge
publiceerd. waarin gesproken wordt over
een „onbeschaamde uitdaging'' van het Chi
neesche 29ste leger. Het Kwantoengleger ziet
zich genoodzaakt de verdere ontwikkeling
van den toestand aandachtig gade te slaan
en zoo noodig met „ijzeren vastbeslotenheid"
op te treden.
De berichten uit Noord-China in de plaat
selijke pers hebben tevoren de censuur der
Japansche militaire autoriteiten te Tientsin
gepasseerd.
Japan beschuldigt de Chineezen
Het Japansche kabinet heeft in
een Vrijdagmorgen gehouden bijeen
komst zijn positie bepaald ten aan
zien van de gebeurtenissen in Pei-
ping.
Na het rapport te hebben aangehoord
van den minister van buitenlandsche za
ken, den minister van oorlog en den minis
ter van marine, werd geconstateerd, dat de
schuld van de bloedige incidenten .aan Chi
neesche zijde ligt. Niettemin wil het kabinet
trachten een uitbreiding van de incidenten
zoo mogelijk te verhinderen, uitsluitend
echter onder voorwaarden, dat de Chineezen
hun standpunt wijzigen ten opzichte van
de jongste gebeurtenissen en ten opzichte
van de Japansche rechten in China. Zou het
conflict tegen de verwachting niet kunnen
worden bijgelegd, en zich eerder uitbrei
den, dan zou de Japansche regeering tot
krachtige maatregelen moeten overgaan.
Wegens den ernst van den toestand besloten
de ministers permanent gereed te blijven
voor buitengewone kabinetsbijeenkomsten.
Berichten over smokkelarij naar
Spanje tegengesproken.
Het Fransche ministerie van buitenland
sche zaken heeft een communiqué gepubli
ceerd, waarin de beweringen, welke in
het buitenland zijn gepubliceerd over het
niet naleven van de neutraliteit inzake
Spanje door Frankrijk worden tegengespro
ken. In genoemde beweringen was sprake
van het zenden van oorlogsmateriaal en
vrijwilligers met bestemming Valencia.
Het communiqué vraagt waar deze vrij
willigers dan de grens zouden zijn gepas
seerd en waarom de internationale contro
leurs dan de commissie van Londen niet
hebben gewaarschuwd. Verder wordt ver
klaard, dat Fransche marine nauwkeurig
waakt tegen het aan land zetten van vrijwil
ligers en oorlogsmateriaal aan dat deel van
de Spaansche kust waar zij de controle uit
oefent.
Deze Fransche verklaring is hoofdzake
lijk bedoeld tegen de door het Deutsche
Nachrichten Büro gedane „onthullingen"
inzake dc smokkelarij naar Spanje.
Vanaf heden Zomerdienstregeling
Onze uitgebreide dienst- en
tariefregeling a 5 cent ver-
krijgbaar bij de chauffeurs
