Zomer in de bergen 't HOEKJE OUDERS 'i 1 -dl Bent U psychologisch aangelegd? Wat eten wij vandaag Ultra-violette stralen en de zuivere berglucht zijn weldadig voor den mensch Radium in den mensch Helix Timmermans en de Wijn VOOR DE 'jo-mz'i oJjp het tand Een menschenziel is teer Zo-tidaq, ïïlacuuLaq. Qitildag, W&enldaq, Donderdag, Uïgdag, Zaleidag Laten wij ons eens voorstellen, dat wij, uit zee opstijgend, de aarde in groote trek ken zouden kunnen overzien. Van het blonde zand zwerven onze blikken over de rijke vegetatie der kusten, over de groene weiden van een vruchtbaar achterland, waardoor zich als zilveren linten de rivie ren slingeren en waarin meren als vloei bare spiegels de oogen der aarde op blinken. Stijgen wij hooger, dan gaat het lichte groen der loofbosschen over in het donkef der dennenwouden, de aarde wordt kaler, rossig en grauw en stijgt omhoog tot de eenzaamheid van rotskammen en berg- massieven. En tusschen deze hoogalpine wereld met haar schaarsche vegetatie en het middenland, dus op ongeveer 1600 me ter boven den zeespiegel, spant de aarde nog eenmaal al haar krachten in, om een overdaad van bloeiend leven voort te bren gen. Het landschap straalt in lichteren glans, want het ligt reeds boven de onder ste wolkenlaag en steekt als een eiland in de nevelzee uit boven het waas van het la ger gelegen middenland. De lucht voert nog den ademtocht der gletschers in de zomersche warmte en wat het klimaat be treft, paart zich hier de milde warmte van het Zuiden aan de koelte van het hoogge bergte. Zulk een eiland is het hooggelegen dal van Davos. Het zou zich, als wij de aarde zoo in vogelvlucht konden beschou wen, aan onzen blik vertoonen als een door bergen en Alpenweiden omsloten bekken, badend in de zonneschijn, die al les met haar stralen koestert, het meer, de donkere dennenbosschen, de bloeiende weiden, het schitterende gesteente. De om ringende bergen beschutten het dal tegen den sterken wind en op deze hoogte komt in dit beschutte dal de kracht van de zon tot haar volle recht. Haar stralen bereiken ons hier zuiverder dan in het laagland, waar zij gezeefd en verzwakt zijn door een duizend meter dikke laag van mist, rook, stof en nevel, zich in een diffuus licht verliezen. Bergpassen. Kunstig aangelegde bergpassen geven verbinding met het Engadin, eens roman tische slingerwegen, waar de drijvers in dienst van den wijnhandel met hun last dieren langs trokken, thans autowegen met een druk verkeer, die in enkele uren het landschap van de eeuwige sneeuw met het lachende, lokkende Zuiden verbinden. Zoo ligt Davos juist op een grenslijn in de Al pen: te hoog, om het afmattende klimaat van het Zuiden te hebben, en tevens ten Noorden van de Alpen, nog omwaaid door den verfrisschenden wind van de eeuw;ge sneeuwtoppen. En op deze zeldzaam gun stige ligging: naar het Zuiden open voor de zon, naai het Noorden tegen den wind beschut, berust dan ook het heilzame kli maat van het dal van Davos, ofscnoon ook nog andere factoren hiertoe bijdragen, die de wetenschap als bijzondere kenmerken van dit klimaat in den loop der jaren heeft ontdekt. Ultra-violette-stralen. Het zijn vooral de droogte van de lucht, de duur en de intensiteit van den zonne schijn en de voor de vorming van de roode bloedlichaampjes zoo buitengewoon be langrijke ultra-violette stralen, die in ver- eeniging met de zuivere, dunne berglucht voor kinderen die aan bloedarmoede lij den, van zoo onscnatbare waarde zijn. Daar dit Kurort sinds meer dan een halve eeuw beroemd is om zijn buitengewone re sultaten bij verschillende ziekten der adem halingsorganen, vergeet men wel eens, dat Davos niet alleen een plaats voor zieken en herstellenden is. doch dat het een van de allergrootste sportcentra der aarde is, en wel 's zomers evenzeer als 's winters. Ontelbaar zijn de wedstrijden en sporteve nementen, die elkaar hier in snel tempo opvolgen. Voor den tennisspeler is even zeer gezorgd als voor den bezoeker van de golflinks. Wie in zijn vacantie wil zwem men en den heelen dag aan het strand in de zon liggen, kan dat hier op 1600 meter hoogte even goed doen als aan onze Hol- landsche kust. De berg-sport. De wandelaar vindt hier een wegennet van meer dan honderd kilometer lengte met onnoemelijk veel variatie. Van de heer lijke, lange „hooge' promenade, waarin geen centimeter stijging is, tot de gewaagd ste gletschertochten, waarbij men met tou wen aan elkaar gebonden slechts onder leiding van een gids de eeuwige-sneeuw- toppen kan bereiken, staan den onderne- menden toerist de meest verscheiden mo gelijkheden open. En voor wie het klim men bezwaarlijk mocht zijn, dien staan de bergspoortjes, de Parsenn- en de Schatz alplijn, ten dienste, die hem over malsche weiden en met bloemen bezaaide berghel lingen heen tot aan de grens van de eeuwi ge sneeuw brengen. De eeuwige sneeuw, die de bewoners van dit bloeiende dal, vol bruisend leven, als een eeuwige verlok king van de grillige toppen der omringen de bergen tegenwenkt. Een Amerikaanse professor heeft mede gedeeld, dat ieder mens in zijn lichaam on geveer 1/1 000 000 gram radium bezit. Maar zelfs deze geringe hoeveelheid kan met de moderne meetinstrumenten tame lijk gemakkelijk vastgesteld en gemeten worden. 't Was op een avond, al laat dat de be kende Vlaamsche schrijver Felix Timmer mans in gezelschap van den Limburgschen kunstkring vertoefde te Maastricht. De kunstenaars, waaronder bekende Lim- burgsche schilders, dichters en drukkers, hadden een bijeenkomst in een hotel aan de Groote Markt en de stemming was er danig in. Doch... het uur van sluiting naderde en met leedwezen wilde men scheiden, toen plots de schilder Han Jelinger op het idee kwam .een excursie te maken naar een Maastricht- schijn wijnkelder, vlak in de buurt. Met en thousiasme werd dit denkbeeld onVvangen en ondanks het vergevorderde uur bleek deze excursie mogelijk. Met Felix Timmermans voorop toog men er heen, Felix, kort, gezet manneke, onder breedge- randen zwarten hoed, dampend pijpke in het goedmoedige gezicht, daalde langzaam de trappen af en bevond zich toen plotseling in de nachtelijke stilte en rust van een Lim burgschen wijnkelder. De oude flesschen Bordeaux en Bourgogne zullen wel even geschrokken zijn van deze nachtelijke stoornis, maar Felix stelde hen gerust: Maar dat is muziek, al die wijnen, dat is muziek.' Hij werd er gansch stil van... En terwijl zijn kunstbroeders, in min of meer uitgelaten stemming, zich te goed de den aan een glas fijnen Moezel (wat kan men beter schenken aan een vroolijk gezelschap, wanneer men geen tijd heeft een Bordeaux te chambreeren) vereerde Felix het gast boek met het volgende gedicht naar hij later verzekerde de éénige poëzie, die hij ooit schreef: In Maestricht ligt in een kelder te groot voor patatten en selder, de wijn, de edelen wijn te zingen, in de stilte den donkeren en de kilte. Hoort hun mystiek muz ek. in flesschen en in tonnen 't gevangen ligt van zomersonnen! Een symphonie! 't Is poëzie, het is louter geluk en den dirigent is Mhr Sauter! En hij schonk ons daar een moezelwijl lijk er geen tweede kan zijn! Zingende zonneschijn Zoo iets lijk de harp van David die gesmolten in de flesschen zit! Een alledaagsch druk aan de wasch. tooneeltje: Moeder is Ze loopt en draaft en moet bijna overal tegelijk wezen: Het eten staat op, daar gaat de bel weer, wacht, even kijken naar dit of dat... „Toe, Jantje, niet zoo druk zijn, hoor! Je ziet toch wel, dat Moeke het druk heeft?" Ja. Jantje ziet dit mogelijk wel, maar... hij heeft het zelf ook druk. Als Moeke hem nu maar eens eventjes .wilde helpen met dat touwtje vast te houden, dan was-ie klaar! Drukke moeders en drukke kinderen. Op waschdagen vooral kan moeder zich niet veel bemoeien met de kleuters. Nu is dat op zichzelf niet zoo erg. Ik vind het heele- maal niet vreeselijk, als de kinderen zich zelf vroeg moeten leeren bezighouden. Het is nu eenmaal onmogelijk, dat we altijd met onze kinderen bezig zijn. Ons werk laat dit niet toe en het behoeft ook niet. Kinderen mogen gerust aan hun lot worden overge laten. Het is juist in gezinnen met weinig kinderen en veel hulp in de huishouding een verkeerd verschijnsel, dat Mama altijd maar weer op pad is met de kleinen, altijd maar weer op visite is met Jantje en Saartje. In groote gezinnen komt dit weinig voor. Moeder heeft het druk en soms den geheelen dag druk bezig met huishoudelijk werk. Meèrmalen heb ik het gezien, hoe dan de jongste kleuters in een box of in een kamer zich maar moesten vermaken. En ze leerden dit! Een kind wil bezigheid. Bezigheid is voor een kind een belangrijk iets. We moeien er dan ook steeds op uit zijn, onze kinderen bezigheid te verschaffen. Stille kinderen zijn doorgaans droomers, wier geest wel bezig is, doch die het leven beschouwend leven, als we dit zoo eens noemen mogen. Nu kan er uit droomers iets groeien. Heel wat dichters waren in hun kinderjaren droomers! Maar doorgaans is het verschijn sel niet normaal. In vele gevallen mogen we onzelf terdege afvragen, of ons kind, dat altijd maar zoo stil voor zich uit zit te staren,, wel lichamelijk gezond is en of het geen ziekelijke neiging vertoont. De volks mond noemt een kind gezond, wanneer het druk en levendig is. Een gezond kind kan nu eenmaal niet stil zitten, het moet wat te doen hebben! Maar zooals ik reeds zeide, kan die druk heid wel eens vervelend zijn, wanneer men het zelf druk heeft. Het beste is dan ook, dat we onze kinderen leeren, zoo vroeg mo gelijk met zichzelf bezig te zijn. In grootere gezinnen biedt dit niet zooveel moeilijk heden. Daar zijn broertjes en zusjes, waar mede de kleuter spelen kan en die voor hem de beste speelkameraadjes zijn. Op het platteland heeft men eveneens minder moeilijkheden met de kinderen. Men zet ze buiten in een box op een grasveldje en geeft ze wat om mee te spelen. Een geitje, konijntjes, kippen, een hondje, enz. zijn voor de kleuters reeds gauw goede speelkameraadjes! Niet, dat ze deze dieren in de box moeten hebben om er mee te spelen in praktijk vaak dikwijls: plagen! Neen, het kijken naar deze dieren verschaft een kind reeks vermaak. Het zal hun ge luiden gaan nabootsen, het zal de sprongen van het speelsche geitje nadoen en het zal zich verlustigen in het gedraaf van de snelvluchtende konijntjes! Omgang met die ren heeft, ik het de vorige maal reeds ge zegd, groote opvoedkundige beteekenis. In de steden is dit alles niet mogelijk en is het probleem van kinderen bezig leeren zijn ook veel moeilijker. Toen kan ook daar met wat goeden wil veel tot stand komen. Een zandbak, hij behoeft zoo groot niet te zijn, verschaft de kleuters al een aardige bezigheid. Het vormen van zandkoekjes is voor alle kinderen al een allerprettigste bezigheid. Van groot belang is ook het speelgoed, dat we aan onze kinderen geven. Er is heel wat mooi, doch zeer onpractisch speelgoed. Dé eisch, welke we aan kinderpeelgoed moeten stellen is deze: Geeft het het kind gelegenheid tot fantaseeren? Laat het voor het kind ruimte over, zelf wat uit te den ken? Een stokje vervormt het kind tot een paard, een houten hoepel tot een stuur rad van een auto en een plankje met een touwtje eraan, wordt een boot of een wa gen. Het moderne speelgoed is perfect en vormt dikwijls kleine producten van ont wikkelde techniek... maar het is voor kin deren ondeugdelijk, omdat het hun geen voedsel geeft voor hun kinderlijke fatasie. Vandaar ook, dat een eenigst kind met al zijn mooie speelgoed, zich nog zeer vervelen kan! Kinderen leeren bezig zijn is dikwijls niets anders, dan hun leeren, hun fantasie vrijen loop te geven. Geeft daarom het kind eenvoudig speelgoed. Blokken, oude doosjes, kopjes en vormpje om zandtaartjes te bou wen. een paar plankjes en een kistje om er een auto uit te maken, enz. Ge zult bemerken, hoe vlug ze dan zich leeren yermaken en hoe blij ze zijn met het in uwe oogen onbeduidende speelgoed! Misschien zijn de meeste psychologisch- aangelegde mensehen wel diegenen, die zich van deze gave allerminst bewust zijn, ja, in wier gedachtengang en vocabulaire het woord „psychologie" zelfs niet voorkomt. Een menschenziel is teer, en de psycholo- gisch-aangelegde mensch ontziet de men schenziel intuïtief, zonder er moeite voor te doen en zonder er ingewikkelde theorieën over te houden. Wanneer wij te zeer verdiept zijn in de krenkingen, die onze eigen ziel ondervindt om ervoor te zorgen, dat wij andere men- schenzielen ontzien, dan zijn wij nog te egocentrisch om psychologisch op te treden. Een psychologisch aangelegde mensch be waart de harmonie in welhaast elke om geving: hij zal dikwijls die harmonie weten te bewaren waar zij dreigt verbroken te worden, en deze zelfs menigmaal herstellen, waar zij al verbroken is. In moeilijke situa ties vindt hij of zij het woord, dat kalmeert, geruststelt of verzacht. Psychologie is het. meeste noodig tegen over menschen, wier evenwicht verstoord is. Gezonde opgewekte menschen, die het voor den wind gaat, hebben niet zooveel behoefte om psychologisch aangepakt te worden. Waardoor is iemand's evenwicht ver stoord Daarvoor kunnen verschillende redenen bestaan. Hij kan verdriet hebben, een te leurstelling ondervonden hebben, onvoldaan zijn over zijn levensomstandigheden in het algemeen. Maar in elk geval kunnen wij wei aannemen, dat de mensch wiens evenwicht op een oogenblik verstoord is, iets mist. Hij heeft iets noodig. Een psychologisch-aangelegde mede- mensch kan hem meestal op eenig gebied behulpzaam zijn: deze kan waarschijnlijk niet het gemis in letterlijken zin aanvullen, hij kan niet als bij tooverslag een verloren genegenheid vergoeden, noch een betrek king verschaffen of een bedrag in contan ten. Maar wèl kan kan hij zelfvertrouwen geven, kalmeeren, een riem onder het hart steken. Om dit laatste te doen is het dik wijls al voldoende, wanneer wij iemand die in moeilijke of verdrietige omstandigheden verkeert het gevoel kunnen geven, begre pen te worden, het besef dat een ander het zelfde heeft doorgemaakt en weet, wat het zeggen wil. Elk mensch, wiens evenwicht verstoord is, leeft onder spanning, en degene in zijn omgeving, die psychologisch denkt en han delt zal bijna altijd kunnen zorgen dat die spanning, zooal niet opgeheven, dan toch verminderd wordt. Wanneer men iemand niet vermag te troosten, dan vermag men het wellicht, zjjn aandacht op tactvolle wijze af te leiden van hetgeen hem drukt. De psychologisch-aangelegde mensch handelt als volgt tegenover menschen in moeilijkheden: hjj gedraagt zich kalm, en doet op rustige en onopvalende wijze dat gene, wat hem als noodig voorkomt. Heeft degene, die in moeilijkheden is, wenschen of gedragingen, die eenigszins van het gewone afwijken, dan aanvaart hy deze alsof ze wèl gewoon waren. Hij voelt intuïtief aan, hoe een ander is. en hoe deze op bepaalde omstandigheden reageert en het beste geholpen kan wor den. Wat er noodig is om psychologisch te kunnen optreden? Niet zoo heel veel. Wat door eigen ervaring en observatie verkegen menschenkennis, de gave om zich te verplaatsen in de reacties van diverse menschentypen en hoofdzaak: een onbaat zuchtige belangstelling in dat verwonde»! derlijk teere en gecompliceerde iets: de menschenziel, die toch tegenover degene die in liefde tracht te helpen, zoo eenvoudig en doorzichtig kan worden. Dr. JOS DE COCK. PARIJSCHE WERELDEXPOSITIE TREKT VEEL BEZOEKERS. Ofschoon ook thans nog niet de geheele Wereldtentoonstelling te Parijs gereed is, trekt de expositie toch zeer vele bezoekers. Zij kan zich met den dag op een grooter aantal bezoekers verheugen. Twee en vijftig dagen, nadat de Fransche minister-president Lebrun de expositie had geopend bezochten reeds vijf millioen menschen het terrein. Merwaardig is het, dat ondanks dit hoog bezoekersaantal er nog verschillende expo- seerende landen zijn, die het schijnbaar niet noodig achten wat meer haast achter de tot standkoming van hun paviljoens te zetten. Pouletsoep Ossenhaas Snijboonen Gemengde vruchtensla Koud vleesch met remoulade- saus Kropsla Gebakken aardappelen Runderlapjes Andijvie Griesmeelrand met gestoofde bessen Tomaten gevuld met gehakt Ommelet Spinazie Karbonade Bloemkool Custard met rabarbervla Bloemkoolsoep Tarbot met gewelde boter Worteltjes Fruit Gebakken spek Tuinboonen Hangop

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 9