Onze Heldersche Visscherij
Het Kuitje
Bespreking van de regeeringsmaatregelen
ten aanzien van het vischtuig
Dinsdag 17 Augustus 1937
Tweede Blad
Haring voor Rusland
Onze Heldersche jeugd
in actie
Zomerconcert
Wim Beuning wint Franschen
prijs van Fr, 5000
/ff f r i
Waar iedere Nieuwediepscke jongen een
herinnering aan zijn jeugd liet
De Japansche apenliefde
tot China
Jlyenda
Wij vervolgen onze reportage over
het visscherij-vraagstuk met een serie
artikelen van een specialen medewerker
Deze artikelen van onzen medewerker
gaan verder op het vraagstuk in en
zullen als he. .renningsteeken drie
sterren dragen
De Heldersche Courant wijdt wel zeer
bijzondere aandacht aan het visscherij bedrijf
alhier en dit lijkt ons juist gezien.
Onze visscherij toch beleeft wel een zeer
critieken tijd en verkeert onder zoo moeilijke
omstandigheden.
Bij het uitblijven van zeer afdoende hulp,
is het niet uitgesloten te achten, dat dit, nu
reeds zeer verkommerd bedrijf, binnen afzien-
baren tijd goeddeels niet meer zal zijn uit te
oefenen.
Naast den slechten algemeenen toestand
met zijn bijna gesloten grenzen, zijn binnen-
landsche verarming en daardoor sterk ver
minderde koopkracht, die door de ingetreden
opleving niet noemenswaard nog is verbeterd,
zijn er drie oorzaken aan te wijzen, die den
grooten achteruitgang van ons visscherij be
drijf en zijn slechte voortuitzichten veroor
zaken. Die oorzaken zijn:
le. De Regeeringsmaatregelen ten aan-
aanzien van het vischtuig en wat hierop
noodwendig nog volgen zal.
2e de inspectie der visschersvaartuigen,
die, hoe goed ook bedoeld, in dezen tijd
uitgevoerd, fnuikend werkt op het be
drijf.
3e. De afsluiting der Zuiderzee.
Het samentreffen dezer drie maatregelen
in dezen tijd maakt de uitoefening onzer
visscherij in haar tegenwoordigen vorm straks
onmogelijk.
Wij stellen ons voor in eenige artikelen deze
drie maatregelen nader te bezien met al hun
noodlottige gevolgen, om tenslotte een weg
te wijzen naar beter.
De maatregelen ten aanzien van
het vischtuig.
De Noordzee, bekend om haar grooten visch-
rijkdom, wordt zoo intensief bevischt, dat alge
meen de vrees gekoesterd wordt, dat binnen
afzienbaren tijd aan deze rijkdom een eind kan
komen. Het behoeft dan ook geen verwonde
ring te baren, dat de belanghebbende landen
overleg plegen voor het nemen van maat
regelen, om deze verarmnig tijdig te voorko
men.
Besluiten intern, congres
Zoo werd er, met instemming hunner
regeeringen, in Juni 1934 te Kopenhagen een
congres belegd van visscherijdeskundigen uit
Duitschland, België, Denemarken, Finland,
Frankrijk, Groot-Brittanië, Noorwegen, Ne
derland, Polen, Portugal en Zweden.
Dit congres besloot aan de betrokken re
geeringen te adviseeren:
le. maatregelen te treffen ten aanzien
der minimummaaswijdte van de netten,
2e. een verbod uit te vaardigen van aan
voer van bepaalde vischsoorten beneden
zekere maat.
De internationale conventie.
In 1936, daarna in begin 1937, werd te
Londen een Internationale Conventie gesloten
tusschen de hierboven genoemde landen en
Noord Ierland, den Ierschen Vrijstaat en
IJsland.
De voornaamste bepalingen dezer conventie
waren:
le. een minimummaaswijdte der visch-
netten van 7 cm,
2e. een minimummaat van kabeljauw
24 cm, schelvisch 24 cm, hake 30 cm,
schol 23 cm, tong 21 cm, tarbot 25 cm,
griet 23 cm en schartong 23 cm.
De eerste bepaling, een maaswijdte van 7
cm voor de vischnetten, is sedert voor ons
land tot uitvoering gekomen.
De tweede, een minimum lengte voor be
paalde vischsoorten, is met stelligheid alsnog
te verwachten, omdat de eerste maatregel op
zichzelf geen nuttig effect van groote betee-
kenis zal hebben en omdat de Ned. Vissscherij
centrale te Den Haag in een harer adviezen
aan de regeering schrijft:
„Het sparen der jonge visoh uitslui
tend door het stellen van eischen, waar
aan de vischnetten moeten voldoen, is
dan ook uitgesloten te achten".
En de ingevoerde maaswijdte van 7 cm
alleen reeds is voor onze vloot van niet te
onderschatten nadeel.
Eerste contract voor vangst 1987
gesloten.
Naar het „Hbl." verneemt, heeft de Ree-
dersvereeniging voor de Nederlandsche Ha-
ringvisscherij heden haar eerste contract ge
sloten met Rusland voor de levering van
haring vangst 1937.
Het betreft hier een partij van 26.000
Schotsche vaten. Hiervan moeten 13.000 vaten
worden geleverd in de eerste helft van Sep
tember, het restant in de tweede helft van
die maand. De levering geschiedt f.o.b. Rot
terdam.
De gevolgen van het kotterbedrijf.
Naar ons verstrekte, betrouwbare gegevens
vermindert de besomming per Jaar voor een
kotter:
aan tong minstens 700.
aan wijting minstens 200.—
aan poon, pieterman minstens 50.
Alzoo in totaal een nadeel van ongeveer
1000.—
Naar de voorstanders van de vergrooting
der maaswijdte beweren, zou tegenover uit
nadeel een voordeel staan aan vermeerdering
van gewicht en verkoopswaarde der vangst
van ongeveer 4 der tegenwoordige besom
ming, wat voor onze kotters een bedrag zou
beteekenen van 500 tot 700.ongeveer.
Er blijft voor onze kotters nu dus reeds een
jaarlijks nadeel, dat zich zal bewegen tus
schen 500.en 300.
Wij zeiden reeds, dat deze vergrooting der
maaswijdte alleen geen merkbaar effect op de
verbetering van den vischstand der Noordzee
kan hebben.
Zij zal dus ongetwijfeld gevolgd worden door
de vaststelling van een minimummaat voor de
aan te voeren visch, wat in wezen een puf-
verbod beteekent.
Geschiedt dit, dan worden de nadeelige ge
volgen nog aanzienlijk grooter en zijn zij voor
een kotter alhier, te stellen op een bedrag,
zich bewegend tusschen 1300.— en 1800.
jaarlijks of op vrijwel 10 der geheele be
somming.
Het nadeel voor het bottprbedrjjf.
Uit meerdere opgaven is ons gebl ken, dat
voer het botterbedrijf hetzelfde percentage
vrijwel is aan te houden, hierbij een vermeer
derde handelswaarde der visch aannemende,
die wij onder de bestaande omstandigheden
nog zeer problematisch achten.
Voor onze botters komt alzoo, bij uitvaar
diging van een pufverbod een jaarlijksch na
deel van 300.tot 700.Op dit oogen-
blik, nu alleen de maaswijdte nog is vergroot,
loopt dit jaarlijksch nadeel per botter zeker
van 150.tot f 400.
Onkosten aan de netten.
Hierbij komt nog, dat de vergrooting der
maaswijdte dadelijk reeds onkosten aan de
netten tengevolge had. Gewoonlijk behoefden
de vooreinden der kornetten geen verandering.
Anders was dit echter met den zoogenaamden
zak. Voor het drietal netten, dat deze vis-
schers veelal aan boord hebben, zullen hunne
onkosten bij de tegenwoordige prijzen hebben
moeten varieeren tusschen 60.en minstens
120.—.
Tengevolge van de crisissteunbeschikking
1936 voor de kleine zeevisscherij zouden deze
visschers over zekere bedragen hebben kun
nen beschikken, ware niet de bepaling ge
troffen, dat deelnemers aan de garnalenvis-
scherij hier, voorloopig althans, buiten vielen.
De vergrooting der maaswijdte geeft dus
dubbel nadeel: zij vergde terstond een niet
onbelangrijke uitgave, terwijl zij telken jare
weer een beduidend geldelijk nadeel beteekent,
dat bij uitvaardiging van een volledig pufver
bod, waarmee een verbod van aanvoer van
ondermaatsche visch gelijk staat, nog aan
zienlek zal worden vergroot.
Maatregel ondragelijk en resultaat
twijfelachtig.
De toestand van onze vloot is tengevolge
der veeljarige malaise en van de afsluiting
der Zuiderzee een zoodanige geworden, dat de
maatregel der vergrootte maaswijdte zonder
meer niet te dragen is.
Hierbij komt nog, dat het aan zeer ge
rechte twijfel onderhevig is, of deze ver
grootte maaswijdte, straks gevolgd stellig
door verbod van aanvoer van ondermaatsche
sche visch, wel aan de bedoeling, het in
standhouden van den vischrijkdom der
Noordzee, zal kunnen beantwoorden. De
trawlvisscherij toch zal, ook bij een maat op
aan te voeren visch, op de oude wijze haar
bedrijf blijven uitoefenen. Bij lederen trek
van het trawlnet zal de ondermaatsche visch
overvloedig worden gevangen en wel weer
overboord worden gezet maar in zoo^anigen
toestand, dat hiermee voor 't overgroote deel
dezer visch van voortleven daarna wel geen
sprake meer zal kunnen zijn.
De groote vernietiging der ondermaatsche
visch neemt dus goeddeels geen einde met
invoering eener maaswijdte van 7 cm en ook
niet bij verbod van aanvoer van te kleine
visch.
Het bedrijf onzer visschers wordt dus,
waarschijnlijk op grond van minder juiste
overwegingen, al weer belangrijk benadeeld.
Het is de plicht van allen, die hierbij
belang hebben, allereerst van den Bond
van Kustvisschers, dan van eendenhou
ders en vischmeelfabrikanten, met de
grootste klem in dezen bij onze nieuwe
regeering op te treden. Hoe eer, hoe
beter.
In het blad van Zaterdag 21 Augustus a.s.
zullen wij onze beschouwingen vervolgen.
Aangifte werd gedaan, dat een bord bij de
werfbrug, waarop de asbelasting vermeld
staat, in het kanaal hadden geworpen. Verder
deed een bewoonster van de Spoorstraat aan
gifte, dat de emaille termometer, die aan
haar muur hing, was afgerukt. Bij onderzoek
van de politie bleek, dat deze euveldaden door
dezelfde jongelui waren gepleegd. Het is te
hopen, dat deze jongens eens een gevoelige
les krijgen.
Harmoniekapel „Winnubst".
Hedenavond, bij gunstig weer, geeft de Har
moniekapel Winnubst haar 3e zomerconcert
onder leiding van den heer H. B. Schenkels,
directeur, van 8.30 tot 10 uur in het Juliana-
park.
Programma:
1. Washington Grays, Marsche C. S. Grafulla
2. Ein Morgen, ein Mittag, ein Abend
in Wien Fr. von Suppé
3. Geschichten aus dem Wiener-Wald
Joh. Straus
4. Ungarische Tanze no. 5 en 6
5. Ballet D'Isoline
(bestaande uit 4 deelen)
6. Suite Oriëntale
1. Les Bayaderes
2. Au bord du Gange
3. Les Almêes (Danse)
4. Patrouille
7. Marsch. Finale
Joh. Bramhs
A. Messager
Fr. Popy
Opmerkelijke prestatie van
stadgenoot.
oud-
Een oud-stadgenoot, Wim Beuning, eenige
jaren geleden scholier van de R.H.B.S. en leer
ling van den heer Beekhuis van Til, heeft
zich dezer dagen dusdanig onderscheiden, dat
hem de Fransche prijs van 5000.francs
gewerd, uitgeloofd door de bekende firma
Conté te Parijs.
Wim Beuning nam in het begin van dit jaar
deel aan een teekenconcours, waarvan de re
sultaten der deelnemers geëxposeerd werden
bij Arti et Amicitiae te Amsterdam. In een der
afdeelingen (van 18 tot 24 jaar) behaalde hij
den eersten prijs, de groote zilveren medaille
van de Koningin en een reis naar Parijs,
waarvoor de Fransche regeering 1000 francs
beschikbaar gesteld had.
De 3 prijswinnaars zonden vervolgens hun
werk op naar de Fransche hoofdstad, om
aldaar mee te dingen naar den internationalen
prijs, waarvoor niet minder dan 32 landen
ingeschreven hadden.
Het resultaat was wel zéér verrassend:
Wim Beuning verkreeg met zijn werk (Volen-
damsche boerin) wederom den eersten prijs,
bestaande uit 5000 francs, beschikbaar gesteld
door Conté.
'i'"
LJkri'-i -■'■H iJtfj, -
DE INTERNATIONALE HIPPISCHE WEDSTRIJDEN IN AAKEN.
Vorige week werden in Aaken internationale hippische wedstrijden gehouden, waaraan
door enkele ruiters, o.w. luitenant Greter met groot succes werd deelgenomen. Dit is een
overzicht van het wedstrijdterrein.
Op het Kuitje hebben wij gewandeld.
Een paar dagen geleden, op een avond,
die in de eerste schaduwen neersteek over het
rimpellooze vlak ir. de verte en de strakge
spannen schorren vlakbij.
Het Kuitje... is er één plaats in deze oude
Jutterveste, die meer tot ons hart spreekt
van datgene, wat voorbij is? Is het Kuitje
niet onverbreekbaar verbonden met alles wat
zich thans in onze harten gaat distilleeren tot
restant van onze jeugdherinneringen? Het
Kuitje... dat blijft voor iederen Nieuwedieper
een stukje, dat niet méér Nieuwedieps kan
zijn.
En we zaten op dat oude Kuitje: voor ons
de schorren, verderop de wijde watervlakte,
rimpelloos.
Het is goed voor een ouderwordend
Helderschman hier op een verstilden zomer
avond te zitten en een paar uur te verdroo-
men Hier een stuk halfvergeten jeugd voorbij
te laten trekken, hier, met de schoonste denk
bare Heldersche entourage.
Voor ons ligt het water, Het is niet diep,
maar de avond kleurt het blauw. Diep blauw,
van de kleur die men wel ziet op de prent
briefkaarten van de Italiaansche meren. Er is
geen schuim van branding hier, er is haast
geen stroom. Bezonkenheid, verstilling,
eenzaamheid.
Vlakbij liggen de restanten van datgene,
wat eens een oesterput was. De kanten en
walletjes staan nog op. In de omgeving lig
gen nog wat schalen en schelpen te blinken.
De put zelf is vol water. Het groent om de
halfvergane balken, die reeds ingerot en ver
vreten zijn door tijd en zeedieren. Het slik
borrelt en blaast hier. De modder geurt zoe
tig. Bliekjes schieten kris-kras door datgene
wat eens het domein was van oesters. Waar
bleef de tijd...?
Vroeger hebben wij hier nog naar oesters
gezocht. Op vacantiemiddagen hebben wij er
een nat pak en zeker een paar natte voeten
aan gewaagd. We hebben gesprongen van
balk tot balk, geloopen langs onwaarschijn
lijk smalle paadjes, dwars over de kolk. En
er zijn kerels gekomen, die ons toeriepen, dat
we verz... zouden..Maar geen noot! We waren
toch Nieuwediepers!
Toen we ouder werden hebben we hier pie
ren gestoken. Pieren steken op de schorren.
Als het water terugtrok, meter na meter en
de platen droog kwamen te liggen. Als er
honderden en honderden meters ver niets
meer was dan een dampende, borrelende tn
blazende brei van de Zuiderzeemodder.
Waarop de meeuwen en wulpen neerstreken,
zoekend uit het bezonken plankton het voed
sel, dat hier in ontzaglijke overdaad achter
bleef. Met scherpe spaden hebben we de klei
uit elkaar gerukt. De groote bonken cn
plakken kletsend neergekwakt. En gezocht
naar pieren. Die kropen naar boven; groote
roode, met bruine en gitzwarte buiken. Pie
ren, van voren en van achter als een priem
eindigend, maar in het midden fantastisch
dik. Diep in ons welde de vrees voor deze
vreemde dieren, met hun bloedgezwollen
lijven en hun wriemelend staartstuk, maar
met den moed der wanhoop grepen wij hen
aan ,het rosse vocht sijpelend tusschen onze
vingers.
Honderdduizenden pieren vonden den onder
gang, zoowel door jeugdige handen als door
die van van grijsgebaarde visschers. Maar
hun aantal minderde nooit, en soms vroeg je
je af of er willicht in de onbekende duister
heden van de schorren zich een pierenbrakend
wezen als een tweede Loch Ness-monster
ophield.
Het Kuitje... dat zijn nu geworden duizend
herinneringen aan dt jaren van weleer. Hoe
we n o g later er zonder vrienden neentogen,
zonder vrienden, maar met een vriendin.
Maar laat ons hierover zwijgen. Dat ligt té
ver in de schuilhoeken onzer zielen opgeslo
ten...
De jaren gingen. We werden ouder en het
Kuitje werd ouder. Het zag nieuwe gezich
ten. Veel van de entourage verdween, en het
werd op veel plaatsen een nieuw Kuitje. Wat
blééf dat waren de schorren, iederen dag van
ieder jaar droogloopend en overvloeiend. Dat
waren de meeuwen en wulpen, zoekend naar
voedsel. En de pierenzoekers en de verliefden,
die er ook nu nog komen. Op stille zomer
avonden.
Men kan op het Kuitje over al deze dingen
nadenken. Gezeten in het hooge gras, vlak
voor het glanzend water, waarin de eerste
sterreschitteringen terugkaatsen.
Als het duister wordt komen de nevels van
de landzyde. Groote lappen slaan over het
groen van het land en het blauw van het
water. Dan wordt het kil op het Kuitje en
ga je terug. Over smalle sluisdeurtjes, en
kierende steigerplanken.
Eenzaam blijft het Kuitje achter. Bij een
op z'n kop gezetten vlet stoeien een paar
honden. Anders niets. Stilte.
De kerkstrijd in Duitschland.
Echèc van minister Kerrl?
Japan heeft een nieuw en prachtig argu
ment om zijn „apenliefde" tot China, verder
uit te strekken. Het is immers de bedoeling
van Japan orde te scheppen in den chaoti-
schen toestand, die in China heerscht. Het
was geenszins het streven van Japan grond
gebied te annexeeren. Althans zoo wil Japan
het ons diets maken en het is maar jammer,
dat de wereld er zoo weinig van wil gelooven.
Het gaat de Japanners precies als Mussolini
in Abessinië, men waardeerde zijn bescha-
vingstaak evenmin. Zoo is de wereld nu een
maal.
Het nieuwe argument voor de noodzakelijk
heid van zijn taak vindt Japan nu in het feit,
dat Chineezen, die Japansche oorlogsschepen
met bommen uit de lucht wilden bestoken,
per ongeluk bommen hebben laten vallen op
de Fransche concessie in Sjanghai, met zeer
droevige gevolgen, zooals men weet. Japan
kan nu dus optreden als beschermer van de
vreemdelingen in Sjanghai. M'n liefje, wat
wil je nog meer. Of de buitenlandsche mo
gendheden deze hulp zullen weten te waar-
deeren is een tweede. Maar daarnaar vraagt
Japan niet.
Wat zullen de mogendheden doen? Waar
schijnlijk de noodige oorlogsschepen sturen
voor de bescherming van hun onderdanen en
eventueele voor het opnemen van hen. Ons
land heeft althans ook zijn maatregelen ge
nomen, door het zenden van de „Van Galen".
Maar het onrecht van Japan tegenover
China zal zijn gang kunnen gaan. De
mogendheden zullen niet ingrjjpen, de
Volkenbond zal weer een onmachtsdemon-
stratie geven. En zoo leven we maar
weer verder in een wereld van rechtsver
krachting.
Geruchten loopen te Berlijn, dat van ver
dere vervolging der in hechtenis verkeerende
predikanten en andere voormannen van de
Niemöller-beweging zal worden afgezien. Het
departement van justitie moet op grond van
de verwarde kerkelijke toestanden, die het
onmogelijk maken om te zeggen, welke ver
ordeningen de predikanten moeten gehoor
zamen en welke niet, bij het ministerie voor
kerkelijke aangelegenheden (minister Kerrl)
bezwaar hebben gemaakt, terwijl ook werd
aangekondigd, dat om dezelfde reden de
meeste processen vermoedelijk op vrijspreken
zouden uitloopen.
Worden deze geruchten bewaarheid, dan
zou minister Kerrl een vrij groot echèc te in-
casseeren hebben, dat anderzijds echter hem
groote winst zou brengen. Het is voor ieder
ter zake kundige immers reeds lang vast
staande, dat de maatregelen van Minister
Kerrl om de kerkelijke oppositie te dwingen
in de richting van minister Kerrl aan de voor
bereiding der kerkelijke verkiezingen mede te
werken, niet tot dit doel kunnen leiden en
veeleer de omgekeerde uitwerking hebben.
Het is bekend, dat Hitier het met Kerrl niet
eens is ter zake. Toen Kerrl in Februari aan
kondigde dat hij de oppositie wel tot orde
zou dwingen, werd hij door Hitier gedesa
voueerd, en verordende deze kerkelijke verkie
zingen, die in alle vrijheid gehouden zouden
moeten worden. Sindsdien heeft minister
Kerrl tegen Hitiers bedoeling in toch zijn ge
zichtspunt doorgedreven en de verkiezingen
uitgesteld, teneinde eerst zijnerzijds de toe
standen te ordenen. Het resultaat is echter,
dat de toestanden moeilijker zijn geworden dan
toen Hitier zijn verordening uitvaardigde en
het standpunt van Hitier door den gang van
zaken als juist bevestigd wordt.
Aquarium Zoöl. Station. Voor het publiek
geopend: dagelijks van 912 en van 13.30
17 u. Zaterdags van 912 uür.
Bioscopen
Rialto-theater, Spoorstraat, aanvang half 8:
„De laatste nacht" en „De lieveling der
vrouwen".
Tivoli-theater, Spoorstraat: aanvang half 8:
„Oranje Hein" en „Sing baby sing".
Witte Bioscoop, Koningstraat, aanvang half 8:
„Watt en Halfwatt als circusgasten" en „De
held van Silver City".
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen,
Hoogwater (heden
Laag water (heden)
Hoogwater (Woensdag)
Laagwater (Woensdag)
Licht op (heden)
Barometerstand Den Helder
Temperatuur zeewater
Temperatuur lucht
Hoogste temperatuur lucht gisteren
Laagste temperatuur lucht gisteren
3.35
16.10
9.35
22.10
4.45
17.35
10.55
23.52
20.37
752.2
17.4
15.0
17.0
13.8
GESLAAGD. Te Den Haag slaagde voor
de Nijverheids-akte N III (bouwkunde) onze
plaatsgenoot de heer H. G. Moen.
GESLAAGD. Onze plaatsgenoote mej. M.
E. C. de Wit, slaagde te Utrecht voor het
examen Engelsch L.O.
