van den Japanner Nomura
iHlMJiJi
1
Een uitvinding in dienst van den vrede
De strijd
met de mug
RISKEERT NIETS!
PBOBeenr u MAAR
i|!
Klanten vatt het qaede iaoAt.
Van de noodzaak van adverteeren ben ik absoluut overtuigd.
Het is mij opgevallen, dat het bijna altijd goede klanten zijn
die ik met min advertenties in de courant heb gewonnen. En
dit is niet slechts een vermoedendoch telkens bleek mij dit
bii controle der resultaten van mijn reclame
Zoo liet de heer de chef van een middenstandsbedrijf m
een onzer provinciesteden zich onlangs uit.
g3 -
Lg2
0—0
Tijdschriften
Bxj&kbiAjiAtJkmq,
De diepzeeboot
(Van onzen V.P.B.-correspondent.)
„Met mijn diepzee-duikboot wil ik als
een boschwachter, die door het bosch j
gaat en als goed houtvester en jager j
den stand van al wat er leeft kent, door i
den planten- en dierenwereld op den bo-
dem der zee gaan en met deze uitvin- J
ding des vredes de schuld aflossen, die
de duikboot, tot nog toe het verschrik- j
kelijkste wapen ter zee, door zijn tal-
looze verwoestingen heeft achterge-
laten." Dit is het oordeel van den uit-
vinder, den Japanner Nomura, over zijn
diepzee-duikboot.
De Japanner Masuzo Nomura is voorzitter
van het Japansche Visscherijverbond. Hij
besefte, welke ongekende mogelijkheden er
zich voor de visscherjj zouden openen, indien
men er in slaagde, tot de diepzee door te
dringen. De experimenten van den Ameri
kaan Beebe met zijn stalen duikkogel lieten
Nomura niet met rust. Rusteloos werkte hij
aan diepzee-duikbootmodellen voort, tot hij
eindelijk in het voorjaar van 1935 zoo ver
was, dat hij de Japansche werf Mitsubishi
den bouw van een dergelijk vaartuig kon op
dragen. Met de uitvoering van deze opdracht
verstreek ruim een jaar. In Juni 1936 begon
nen de proefvaarten. Sindsdien heeft de boot
meer dan 200 geslaagde duikproeven uitge
voerd, meer dan 400 uur op de meest ver
schillende diepten, tot ruim 600 m (2000
voet) doorgebracht. De uitvinding staat te
boek als: duikboot voor de opsporing van
aanvullingsbronnen voor de visscherij en zal,
nadat bij de proefvaarten de onvermijdelijke
fouten en kinderziekten aan den dag zijn ge
komen en verbeterd, door de werf in serie-
bouw worden genomen.
Een groote, stalen sigaar.
De boot ziet er uit als een groote stalen
sigaar. Zij is 6 meter lang en nog geen 3 me
ter in doorsnee. De aandrijfkracht voor het
varen aan de oppervlakte van het water
wordt geleverd door een 100 P.K. Dieselmotor,
die de "boot een oppervlaktesnelheid van 12
knoopen en een van een moederschip onaf
hankelijk vaartradius van 600 mijl geeft.
De aandrijfkracht voor het varen onder wa
ter wordt geleverd door twee 5 P.K. electro-
motren, die door batterijen worden gevoed.
De bemanning bestaat uit drie koppen, waar
van er twee de boot zelf en de derde de ob
servatie-instrumenten zooals schijnwer
pers, fototoestellen, meetinstrumenten en
dergelijke bedienen.
De romp van de boot bestaat uit elec-
trisch gelaschte platen van 8 duim dikte. De
boot is zoo zwaar, dat zij slechts 10 der
positieve drijfkracht bezit, als zij aan de op
pervlakte ligt. Voor het duiken worden wa
tertanks gevuld, die de boot zoo diep doen
zinken, dat zij nog maar 2 van de positie
ve drijfkracht heeft. Van daar af geschiedt
"het verder duiken en de diepzeevaart door
electromotorische aandrijving en diepzeebe
sturing, welke laatste op hetzelfde principe
berust als het hoogtestuur van een vliegtuig.
Daar het wegens den geweldigen druk- on
mogelijk zou zijn, de duiktanks op een diepte
van meer dan 500 voet leeg te maken, blijft
tijdens de geheele diepzeevaart de twee pro
cents drijfkracht behouden, waarbij de op-
waartsche kracht door het diepteroer en de
motorische kracht wordt overwonnen. Als de
boot weer wil opduiken, worden de electro-
motoren eenvoudig afgezet en laat men de
boot omhoog komen, tot de druk van het wa
ter zoover verminderd is, dat de duiktanks
kunnen worden leeggemaakt. Dit geschiedt
door middel van geperste lucht.
Diepzeevisch vangst.
Terzijde en in den spits van den toren, zoo
wie als van voren en van achteren in de
boot-wanden zjjn achtduims kwartsvensters
aangebracht, waarachter zich de machtige
fotografische lenzen, foto-apparaten en
sclijjnwerpers bevinden.
Als de boot met deze scherpe diepzee-oog en
iets interessants waarneemt en fotografeert,
wordt overlegd, of men het betreffende dier
of de plant in zijn bezit wil hebben. Is dit het
geval dan schiet een door geperste lucht uit
geworpen nét met stalen grijpers toe en pakt
de buit tot op een afstand van vijf meter.
Doch er zijn ook tal van vastzittende
crustaceeën, mosselen, zwammen, enz. op den
bodem der zee, die niet met het net gevan
gen kunnen worden. Ook voor deze dingen
interesseert zich de diepzee-duikboot. Om
deze te kunnen vangen, is de romp van de
boot voorzien van drie paar grijpers, die met
stalen vingers, bijna als een menschenhand,
deze wonderen der diepzee grijpen en hen in
een buiten boord aangebrachten decompres-
siekamer laten gljjden. In deze kamer wordt
de druk van buiten heel langzaam verzwakt,
zoodat de bewoners van de diepzee onverlet
Tegen hoofdpijn, griep, rheumotielr, tandpijn,
kiespijn en menstruatiepijnen
VOOI NEDEtlHNO
DUT1M OEGSTGEEST
lij «BOtHEBEN EN OBOGISTEN
IN BOEOEI. CACHET. EN T «EtEI ÏOBM
aan de oppervlakte komen. De boot heeft b\j
proefvaarten meermalen op diepten van 1500
tot 2000 voet zes k acht uur gewerkt.
De uitvinder wil echter in de diepte niet
alleen rondvaren, maar ook blijven staan. Om
stil te staan op den bodem der zee heeft de
boot van voren en van achteren twee kleine
propellers, die juist sterk genoeg zijn, om de
opwaartsche kracht te kunnen overwinnen.
Bij het opduiken doen deze propellers dienst,
om de opwaarsche beweging al naar believen
te vertragen af te versnellen. Het eerste is
van veel belang, om het geweldige verschil in
druk beneden en boven te nivelleeren. Plan
ten en dieren van de diepzee scheuren en
spatten uiteen, als ze te snel naar boven ge
bracht worden. Om ze ongeschonden boven
te krijgen, moet men ze heel langzaam en
voorzichtig decomprimeeren.
De verdere plannen.
De werf Mitsybishi te Nagasaki bouwt
thans nog vier van deze diepzee-duikbooten
en maakt daarvan gebruik van alle tot dus
verre opgedane ervaringen. De kosten bedra
gen ongeveer 5000 pond sterling per boot.
Het is geen toeval, dat deze uitvinding in
Japan is gedaan, want voor den Japanner
beteekent de visscherij meer dan voor eenig
ander volk. Sedert duizend jaren leeft het
Japansche volk, behalve van rijst, van de
voortbrengselen der zee en op het gebied van
de vischvangst .ijn de Japanners erkende
meesters. Zij zijn de beste jagers en hoeders
van de zee en de diepzee-duikboot beteekent
een onbegrensde uitbreiding van de mogelijk
heden voor de vischvangst. Honderdduizen
den Japanners verdienen hun brood met de
vischvangst. De visscherij met de recht
streeks of indirect daarbij betrokken bedrij
ven, zooals scheepsbouw, netten- en zeil
makerij, conservenfabrieken, fabrieken voor
vischtuig, enz. behoort tot de voornaamste
takken van het economisch leven van Japan.
De groote visscherijverbonden en -maatschap
pijen zullen zich langzamerhand zulke diep
zeebooten zelf gaan aanschaffen. De kleinere
zullen ze per dag of per week tegen een ma
tige vergoeding huren. Ook Noorwegen en de
Vereenigde Staten onderhandelen reeds met
de Mitsubishi-werf over het Nomura-patent.
Grootsche perspectieven.
„Mijn duikboot," vertelt de uitvinder No
mura, „is een vredesinstrument en ik ver
heug mij erover, dat deze booten niemand
kwaad zullep doen, doch er slechts toe zullen
dienen, voor millioenen menschen voedsel uit
de zee te halen. Volgend jaar hoop ik een
laboratorium te hebben, waar de sluier over
menig diepzeegeheim zal worden opgelicht.
Maar wat noemen wij menschen op het
oogenblik al diepzee? Een mijl onder de op
pervlakte - dat noemen wij al diepzee! Dat
is nog niets. Misschien zal het ons eens ge
geven zijn, een boot te bouwen, waarmede
wij tot op den bodem van de diepste zeeën
kunnen komen.
Dit mag toekomstmuziek zijn. Maar mijn
bescheiden boot opent al perspectieven van
diepzee-onderzoek aan kabels, van werk
zaamheden aan vergane schepen ter berging
van schatten, die daar in de diepte verbor
gen liggen. Vier vijfde van onze planeet is
met water bedekt en alles, wat daar onder
ligt, is nog onbekend. Met een kleine boot
hebben wij den sleutel gevonden, die ons de
poorten zal ontsluiten tot een onmetelijk
tooverland, voor de bestudeering van welks
geografie, fauna, flora en geologie de mensch
eeuwen en eeuwen noodig zal hebben."
door
N. D. SANTIFORT.
EEN MOOI SPEL.
Volgens het Engelsche blad „Brige-Maga-
zine" werd onderstaand spel in een wedstrijd
gespeeld doro iemand die nog nooit contract-
bridge maar zeer veel en goed Auction-bridge
gespeeld had. De eigenaardigheid was, dat
hem vooruit was verteld, hoeveel tricks in de
diverse kleuren moeten worden gemaakt voor
game, waardoor hij eigenlijk te hoog geboden
had, alleen maar om de game uit te bieden.
S. b.9.7.5.4.
H. a.8.2.
R. a.h.3.
K. b.6.
N.
S. a.h.v.6.2.
H. 7.6.3.
R. v.7.6.3.
K. 5.
W.
O.
S. 10.8.3.
H. b.9.5.4,
R. 9.4.
-1. h.v.9.2.
Z.
s.
H. h.v.10.
R.b.10.5.2.
K. a.10.8.7.4.3.
Na ëenig over en weer bieden, waarbij W.
natuurlijk zijn S. liet hooren, bood onze man
op de Zuidplaats, ofschoon hij in die kleur
niet door den partner was gesteund, 5 K..
omdat hij er nu eenmaal 5 voor een manche
noodig had. O, die flink met troef tegen zat,
wilde echter dit niet verraden en doubleerde
dus niet.
W. kwam met S. uit en de kaarten van
den blinde kwamen open.
't Is vrij eenvoudig om na te gaan, dat in
de troefkleur hoogstwaarschijnlijk 2 slagen
zullen moeten worden afgegeven, hoe deze
ook verdeeld zitten, voor ons, die alle kaar
ten zien, is het nog zekerder, zoodat het con
tract alleen te maken zou zijn, indien in R.
4 slagen kunnen worden gemaakt, waarvoor
het echter weer noodig is, dat de R. v.
slechts 2de zit, of hoogsten 3de bij W.
De uitgekomen S. werd natuurlijk onmid
dellijk in de hand getroefd en de R. 10 on
middellijk nagespeeld, W. legde klein en in
N. werd ook een kleine gelegd, waardoor de
slag aan de hand bleef. Vervolgd werd met
een kleine R. uit de hand en R. heer van
tafel, daarna R. aas, dat echter door O. met
K. 2 werd afgetroefd. Menigeen zou de moed
in de schoenen zijn gezakt, doch onze man
speelde rustig verder en troefde de nage
speelde S. weer in.
Hoe zou U verder hebben gespeeld? Onze
man wilde in elk geval geen slag in R. ver
liezen, zonder dat dit tevens een troef kostte
aan de tegenspelers en speelde zijn laatste
R. na, waarop W. de v., de blinde de K, b.
legde, die prompt die O. werd overgenomen
met K. v.
Door deze speelwijze' is het contract ge
maakt, als nu maar geen slag in troef be
hoeft te worden verloren, want in R. kan
nu geen slag meer worden verloren en de
andere kleuren zijn ook safe. De door O. na
gespeelde S. werd wederom in de hand ge-
troe d, waarna de blinde aan slag werd ge
bracht met H. aas en de kleine troef ge
speeld. O. legde eveneens klein en met een
triomfontelijk gebaar sneed Z. met K. 10,
welke snit hield, zoodat de K. h. onder het
nagespeelde aas moest vallen en de rest van
de slagen voor de 2 hooge H. en de laatste
troef waren!
Alweer een bewijs, dat ook een ongunstige
troefverdeeling bij de tegenpartij er toe kan
medewerken, dat een contract te maken is.
CINE-ËN FOTO HANDEL
«üf
ha» rS
ÓNYwiK^ELËN- AFDEUKKEN- VERhftOOTEN
De oplossing van het probleem van Blake
is 1 Db6. Er dreigt dan Td4t enz. Na Pb3:
komt Pf6f, na Db6: komt Lc2f, na hg4: komt
Db7:f. De oplossing van het probleem van
Cofman is 1 Lh3. Er dreigt dan Pe7f. Na Pg4
of f5 volgt c4f, na Dh3:, De4f, na Pc4, Pb4f
en na Pd4 Pb6f.
W. von Holzhausen.
Deutsche Schachzeitung 1927.
2.
3.
4.
5.
20.
21.
22.
23.
Wit begint en geeft mat in drie zetten.
Wit: Khl, Da7, Ph2 en h8, pi h4.
Zwart: Kh5, Th6, pi f6.
Aangezien ikzelve bij voorkeur de Reti
opening speel, mag ik misschien een enkele
partij uit mijn schaaknotie's overnemen.
Uit de afgeloopen winterwedstrijd van
Morphy:
Feenstra K,
1. Pf3
c4
Meer agressief is
Ld6, waarmee het
New-York systeem
werkt.
6. d4 Pbd7
Wit heeft hier de
vrije hand.
7. c5
Niet juist.
8. Lf4
9. Pc3
Geen mooie plaats
voor een paard.
10. Ld2 g6
11. b4 0—0
Overweging ver
diende Lh6 om de ro-
chade te belemmeren.
12. e4 de4:
13. Pe4: Pdf6
14. De2 Pe4:
15. De4: Dd5
Zwart hoopt af te
ruilen en tot remise
te komen!
16. Dd3 Df5
Kwak.
Pf6
e6
d5
c6
Le7
Dc7
Dd8
Ph5
18. Ph4 Dg4
De dame is lang
zamerhand bijna in
gesloten en ontsnapt
nauwelijks.
19. h3 De2
Dh5 dan Lf3.
Tfel Da6
Lh6 Td8
a4 Fd5
Db2 Lh4:
De dame schept
weer moed, maar dit
maal is zij ten doode
opgeschreven!
25. Ld 2 f6
Da6? dan b5, cb5:,
ab5:.
26.
27.
28.
29.
Lfl
Lc4:
Dc3
Dd2:
Pe3
Pc4:
Pd2:
e5
Nog enkele wan.
hoopszetten.
30. Da2f
de5:
ef6:
Db2t
Db3t
Opgegeven.
Ook Lh3 gaat nog
verloren.
31.
32.
33.
34.
Kg7
Lh3:
Kf6:
Kf7
17. Dc3 Pf6
Dr. P. Feenstra Kuiper.
Middeleeuwsche nachtelijke foltering.
Wat is een mug
Die het niet weet, kan er Winkler Prins
op naslaan: hij zal daar kunnen genieten van
een volledige beschrijving en zal daarna zijn
wijsheid aangevuld weten met de navolgende
feiten:
dat het een groep is van twee-vleugeligen,
die meestal lange, veelledige antennen
bezitten, gewoonlijk slank van lichaamsbouw
zijn;
dat de monddeelen zuigend of stekend zijn;
dat de groep talrijk is en uit wel 15 fami
lies ontstaat
dat ze lastig en gevaarlijk zijn
Kortom, men zal precies weten wat er van
dit product te vertellen valt.
Maar dit is alles tenslotte niet meer dan
boekenwijsheid. Het blijft aan de oppervlakte
en van het wezen van dit verfoeilijk gediert',
dat zich in de schepping onder den naam
„mug" vertoont, zal men niets, maar dan ook
niets weten.
Dat alles naar aanleiding van een nachte
lijke ontmoeting met een mug, een verhaal,
dat niet onsproten is aan een fantastisch
brein, noch aan den drang om in den kom
kommertijd een modern „Greuel-marchen" te
vertellen, doch integendeel, aan een nacht,
zwoel van duldelooze foltering.
Het is nacht en ik lig in bed.
De nacht is donker. Zóó flonker, als een
vochtige-Augustusnacht maar kan zijn: geen
maan. geen sterren. Alleen duisternis. Inkt
zwarte duisternis.
Het raam staat open, in verband met de
heerschende zwoelte.
Na 10 minuten soezen komt de God des
Slaaps, die men in oude boekskens Morpheus
-oemt. Hij strijkt over het bed en met Mor-
oheus trek ik ter eeuwige jachtvelden.
Samen vertoeven wij gedurende 10 minuten
genoemde velden, doch in den aanvang van
i het elfde komt Het.
Tusschen slaap en waakzaamheid voel ik,
dat er iets door het raam binnen komt. Een
wezen, lang, dun, schraal, met lange pooten,
en een gluiperig uiterlijk. Een mug.
Zoemend als een Douglas cirkelt het ele
ment door de kamer. Nu eens hier, dan weer
daar de boel verkennend. Rakelings over den
grond, en hoog tegen het plafond.
Het ding zoekt. Het ruikt m'n bloed en
speurt naar een uitval-mogelijkheid.
Hij krijgt mij in de gaten: loert venijnig
naar z'n slachtoffer en neemt een duik. Pre
êies op het kruintje van den nog sluimeren
den menscheschedel.
Het zoemen houdt op en Morpheus neemt
de beenen. Klaar wakker ben ik. Ik voel iets
boven in m'n lichaam... voel een stekende
pijn en besef welk monster zich gewaagd
heeft in de jonkmannelijke slaapkamer. M'n
hand maakt een opwaartsche beweging en...
komt onzacht op de rust- en hoorplaats des
muggenlijfs terecht. Maar op het zelfde mo
ment heeft genoemd lijf de beenen genomen
en zoemend, trillend en treiterend knorrend,
vangt de cirkelgang weer aan.
Zij komt terug: maar iok ben waakzaam.
Lig klaarwakker, gereed toe te slaan. Lager
komt zij... nog lager. Het kriebelt nu op
m'n neusdan schiet m'n hand uit. Een
formidabele mepen zoemend drijft den
schurk weer weg. Door een tactische fout
mijnerzijds heeft de aterling het veege lijf nog
door de vlucht kunnen redden.
M'n bloed jaagt als gazcuse door het
lichaam: vastbesloten ben ik, den indringer
geen kans te geven en haar deze snoode ter
ging met den dood te doen bekomen.
Weer nadert ze: de verpersoonlijking van
alles wat gluiperig, laf en valsch is. Een be
grip van gemeenheid en kwaadaardigheid.
Nu op m'n wang: een prik... wéér komt
m'n hand neer, precies op de neuspunt, die
zich hierover onaangenaam getroffen voelt. Ik
luister gespannenis zij reeds in de gele
deren der doode muggen ingelijfd?
Maar als door een wonder gered heeft zij
den slag weten te ontloopen en met als het
ware met juichend gezoem danst ze een halve
meter boven het bed. Een foltering, der mid
deleeuwen waardig.
Waarom verder te vertellen? Waarom te
trachten een beschrijving te geven van de
tientallen malen dat het dier zich op mijn
lichaam ternederzette en van de eVenzoovele
malen dat ik naar het element sloeg en
missloeg. Als door een wonder werd het
steeds gered, en zoo lag ik daar te bedde:
roodgeslagen, gekneusd, doodelijk vermoeid.
De nacht voltrok zich: uur na uur. Soms
werd een korte sluimering toegestaan, maar
dan kwam de Booze weer terug. Steeds met
frissche energie, verzot op m'n bloed. Een
nachtmerrie, wat zeg ik, 10 nachtmerries. Een
duldelooze pijniging, een zwartè ellende.
Ik ging uit bed en joeg met doeken lang
den grond en plafond. Ik stak lampen aan
om het zoo, listiglijk te verschalken, ik zette
het raam open om het uit te laten, maar na
1 meter kwam ziweer terug. Ik lag klaar
met twee zakdoeken als een seinersmaat,
maar ze vloog tusschen de plooien weg. Ik
klapte in m'n handen om haar daar tusschen
te vangen, met het resultaat, dat m'n goede
moeder dien dag daarop informeerde, waarom
ik dien nacht applaudisseerde. Ik kroop onder
twee dekens, doch stikte van de warmte. Ik
gooide alle dekens weg, met het gevolg, dat
ik de Booze op m'n kuiten voelde scharrelen
en prikken.
ïa. wat deed ik in dien nacht der
nachten nietalles, letterlijk alles wat
een mensch ooit op dit ondermaansche ge
daan kan hebben om zich van een mug te
bevrijden.
Tegen den morgen verdween het rampzalige
dier. Ik zag het tusschen twee waakdroomen
in zitten op de vensterbank. De genius des
kwaads, een kleine cycloop, een vuigaard, wie
mijn vloek tot in het zevende en achtste ge
slacht zal volgen.
Langzaam verrees ik, een lange sok lag
klaar. Ik grijp ernaar, maar vóórdat ik de
snoodaard benaderd heb, spreidt ze de vleu
gels en gaat er vandoor. Juichend zoemend
oneindig gemeen zoemend. Ze ziet er dik en
vet uit: vol bloed is dit muggenlichaam.
Menschenbloed
Dien dag heb ik een preparaat gekocht en
hg nu iederen nacht met het hoofd op een
kleedje. Voor het vet-worden van de peul"
Muggen komen ook nu nog binnen, maar
blijven op anderhalve meter afstand. Ze kun
nen de lucht niet meer „luchten".
En ze beschouwen me als „taboe"....
HOTEL - CAFÉ - RESTAURANT
„DE TOELAST"
PRIMA CONSUMPTIE - GEZELLIG ZITJE
TEL. 187 - U KLAS BILJARTS
„De Wandelaar" van Augustus.
K. Hulsbos en zijn vrienden brachten een
snikheeten Juni-dag door op een kale zand
vlakte tusschen de Horst en Onrust. En dat
is maar gelukkig, want „De Wandelaar"
is er een fraai geillustreerd artikel over
Texel's vogelleven rijker door geworden. „Het
roode paradijs" heet een artikel van A. Stolk.
Het gaat slecht over een sloot met zwane
bloemen, maar „het leven bruist er in, als in
een bergstroom". Jul. Terlingen schrijft (bij
eigen teekeningen) een en ander over „een
stervend beroep", daarbij doelende op den
kruidenzoeker Kees Wingelaar te Loosdrecht.
H. W. Derksen geeft het slot van zijn verhan
deling over „Tropische vlinders", terwijl van
J. W. M. van de Wall's „Valkerij in Neder
land" eveneens het laatste stuk werd opge
nomen. Daarmede is een uitvoerige en oor
spronkelijk Nederlandsche studie over dit on
derwerp compleet gekomen. Dr. A. C. de
Koek behandelt in zijn maandelijksch astro
logisch overzicht het sterrenbeeld Pegasus,
terwijl de fotoredactie nuttige wenken geeft
over de behandeling van vacantiefoto's. Ver
der bevat de aflevering nog artikelen over
stinkzwammen (door R. J. van de Linde),
over Cadzand-Haven, door A. Leeflang, met
reproducties van diens werk rijk geillustreerd,
over den kwartel, door Herman van Venne.
TT
„Het Kind", veertiendaagsch blad voor
ouders en opvoeders, uitgave C. A. Spin en
Zn., Amsterdam.
Het nummer van 21 Augustus opent met
een treffend gedichtje: „Later" van Catherine
Roskes. No.- 8 van „Boschkinderen heden en
in verleden" behandelt het boschjongetje van
San Salvador, dat in 1935 door een blanken
kolonist gevonden werd. In dat zelfde jaar
troffen boscharbeiders in de Karpaten een
15-jarig meisje, slapend in een hol, aan. Na
dat de foto van het kind in de pers versche
nen was, werd het, dank zij een litteeken,
door de moeder herkend.
In „Godsdienst begrijpen of inpompen?" zegt-
Oosterhuis o.a., dat men in de eerste plaats
van het bestaan van God overtuigd moet zijn,
wil men onderwijs kunnen geven in het die
nen van God. M. J. Premsela toont in het ar
tikeltje „Joodsche en Christelijke opvoeding"
aan, dat er inzake liefde, moraal en ootmoe
digheid niets door het Christendom aan het
Jodendom toegevoegd kan worden.
Er komen overigens nóg enkele interessante
verhandelingen in dit nummer voor, waaraan
toegevoegd zijn de bijbladen „Het Indische
Kind" en „Kleuter en Zuigeling".
Kapitein Aart Luteyn, door Herman de
Man, uitgave Bosch en Keuning, Baarn, prys
2.90, gebonden.
Een ieder van ons heeft wel eens iemand
ontmoet, die als het ware voorbestemd schijnt
te zijn om zijn leven lang te zorgen en in zor
gen te zitten. Wij allemaal kennen onze zor
gen, natuurlijk, maar deze zijn niet perma
nent en met zucht van verlichting zullen w\j
ze van ons afzetten, zoo gauw we er de kans
te krijgen. Zijn heele leven door zorgen, en
vooral zwére zorgen, geducht te zien, zou den
doorsnee-mensch zwaar, ja in vele gevallen
te zwaar, vallen. In flagrante tegenstelling
hiermee is de figuur, welke door den Neder-
landschen acteur Herman de Man, geteekend
is, in „Kapitein Aart Luteyn". Deze Aart
Luteyn, voortgesproten uit een geslacht van
beurtvaartschippers en knechts, is een een
voudig, Godvreezend en beschaafd man, zoo
geheel anders als zijn doorsnee-collega's. Hij,
en met hem zijn zusters en broers, hebben
reeds vroeg den orderlijke zorg moeten der
ven, doch zij vonden een toegewijd plaatsver-
vangenden „moeder" in hun „tante Da", die
hun een voorbeeldige opvoeding gaf. Helaas
was die niet aan alle kinderen even goed be
steed, integendeel. De een na den ander
maakte fouten in zijn leven, behalve Aart, die
het op de „Volharding VII" van dekknecht
tot kapitein bracht. Buiten zijn werk vroegen
alleen de zusters en broers zijn aandacht, de
een na de(n) ander moest hij helpen, bijstaan
in moeilijke uren of redden van den onder
gang. Het is haast aandoenlijk, te lezen met
welk een opofferingsgezindheid en ware zelf
verloochening deze eenvoudige beurtschipper
zich telkens weer op leniging van den nood
der anderen werpt. Hij voelt en ziet dit als
een roeping, God heeft hem deze taak op de
schouders gelegd en hoe zwaar ook, hij zal
niet versagen in het trachten door de onover
komelijk schijnende moeilijkheden te komen.
Hij was een mensch, die uitsluitend leefde
voor anderen.
Herman de Man heeft in mooie klare tagl
van dezen merkwaardigen mensch verteld en
wel zóó, dat na het lezen Aart Luteyn ons
bijblijft als een levend mensch. Het is alsof
wij hem persoonlijk gekend hebben.
slechts zouden wij willen opmerken, dat
hier en daar de dialoog wat te didactisch is
en daardoor wat onnatuurlijk aandoet. Maar
o\ ?r ïgens alle waardeering voor dit boek, dat
ons bovendien een leerzaam kijkje geeft in
het reilen en zeilen der binnenscheepvaart.
