Volkenbonds vergadering geopend Pygmeeënonderzoek in West Equatoriaai-Afrika DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Loodsbooten bewapend De stichter der Tsjecho-Slowaaksche Republiek heengegaan N.V. WACO - Hoorn J UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 EN 412. POSTGIROREKENING 16066 Generaal C. J* Snijders 85 jaar De Aga Khan voorzitter Abessinië niet vertegenwoordigd Dit nummer bevat 8 pagina's EERBERICHT DE BILT SEINT: Griekschc bankroovers gepakt Bloedgroep-onderzoek der Bakoladwergen heldersche courant President Masarijk overleden President Masarijk is op kasteel Lany, hedenochtend te 3.29 uur overleden. J>e stichter van de Tsjecho-Slowaaksche ïepubliek Thomas Masarijk werd geboren te Hodanin in Moravië op 7 Maart 1850. Zijn vader was koetsier van een keizerlijk domein. De jonge Thomas bezocht eerst de Tsjechische school te Cejkonic, later de ■Duitsche school te Hustopec. Hier bleek zijn helder verstand. Hij wilde voor onderwij zer studeeren, doch hij was nog te jong en werd daarom in de leer gedaan bij een smid. iHer hield hij het niet uit, zoodat hij op vijftienjarigen leeftijd ging studeeren aan het gymnasium te Brno (Bruenn), Ver bolgens bezocht hij de universiteiten van Weenen en Leipzig. Hij voorzag in zijn le vensonderhoud met het geven van lessen. f MASARIJK. Te Leipzig leerde hij de dochter van den directeur van de Germania Insurancee Company, te New York, Charlotte Ca'rrigue, kennen, met wie hij in 1878 te Brooklyn in het huweiïjk trad. Later voegde hij haar ta- Biilienaam bij den zijne. In 1879 werd Masarijk privaat-docentste Weenen en toen in 1882 de hoogeschool te Praag werd gesplitst in een Duitsche en een Tsjechische afdeeling, werd hij benoemd tot hoogleeraar in de wijsbegeerte aan deze laatste afdeeling. Via de wetenschap kwam hij hier in de politiek en werd hij de op richter van de Tsjechische realistische par tij. In 1891 werd hij voor de eerste maal gekozen tot lid van den Oostenrijkschen rijksraad, doch na twee jaar trad hij af. Hij bleef strijden voor het Tsjechische ideaal, waarbij hij op groote moeilijkheden en tegenstand aan alle zijde stiet. Aan de een zijde schold men hem uit voor land- Verrader, aan de andere zijde voor Oosten rijker. Ook zijn strijd tegen het domme anti semietisme leverde hem moeilijkheden op. Hij hield vol en in 1907 werd hij opnieuw gekozen tot lid van den rijksraad. Hij ver zette zich thans tegen de expansie-politiek Van de dubbelmonarchie in den Balkan. XJit dezen tijd dateert ook het bekende Friedjung-proces, waarbij graaf von Aehren thal de nederlaag leed. Toen in 1914 de wereldoorlog uitbrak, Vluchtte Masarijk naar het buitenland, eerst haar Nederland, vervolgens naar Zwitser land, Italië, Frankrijk en Engeland. In Rot terdam stelde hij het memorandum op, waar in hij uiteenzette hoe hij zich de toekomst van zijn land had gedacht. In verscheidene hoofdsteden richtte hij centrale Tsjechische bureaux op, om te strijden voor de onaf hankelijkheid van Tsjechen en Slowaken. Toen hij in December 1914 te Rome vertoef de kreeg hij van den huidigen president Benesj een waarschuwing, dat hij niet naar Oostenrijk kon terugkeeren, aangezien men zijn arrestatie voorbereidde. Zijn vrouw en kinderen, die in Weenen waren gebleven, werden streng bewaakt, zoodat Masarvk niet met hen in verbinding kon treden. Al leen zijn dochter Olga vergezelde hem als Secretaresse op zijn tochten. In 1916 werd onder voorzitterschap van Masarvk de na tionale Tsjechische raad opgericht. Benesj Werd hiervan secretaris, Reeds in 1916 trachtten de Tsjechische krijgsgevangenen in Rusland een eigen le gioen te vormen om aan de zijde van de Russische troepen tegen de Oostenrijkers te strijden, doch door verschillende oorzaken slaagde men hierin niet. Eerst na de revo lutie in 1917 slaagde Masaryk er in met medewerking van Kerensky uit de Tsjechi sche en Slowaaksohe krijgsgevangenen in Rusland het bekende Tsjechische legioen te vormen, dat 92.000 man telde. F.enigen tijd streed dit legioen aan het Russische front on niet zonder succes, doch de revolutie gceep verder om zich heen. Kerensky viel eo Lenin maakte zich meester van de macht. De Bolsjewiki sloten vrede met de centrale mogendheden en het legioen kon Z|jn taak hier niet verder vervullen. Masa rvk sloot daarop met de bolsjewiki een over eenkomst. Het legioen kon dwars door Si berië naar Wladiwostok marcheeren. On der groote moeilijkheden werd deze tocht volbracht. De plaatselijke Sovjet-autoritei ten legden het legioen groote moeilijkhe den in den weg en op vele plaatsen moest het zich gewapender hand een doortocht verschaffen. Van Wladiwostok werd het le gioen naar Frankrijk vervoerd, waar het op enkele punten van het Westelijk front streed. Masaryk zelf begaf zich naar de Ver- eenigde Staten, waar hij de regeering wist te overtuigen van het goed recht der Tsje chen. Met steun van de Entente werd in October 1918 de Tsjecho-Slowaaksche repu bliek opgericht, waarvan de grenzen wer den vastgesteld bij de verdragen van Ver- sailles, Saint Germain en Trianon. Masaryk werd tot eerste president van de nieuwe republiek op 14 November geko zen. Driemaal werd hij herkozen tot hij op 14 December 1935 zijn functie neerlegde en werd opgevolgd door zijn vriend en leerling Benesj. Zoowel op politiek als op wetenschappelijk terrein zijn van zijn hand verscheidene wer ken verschenen, waaronder we noemen: de Tsjechische kwestie, Rusland en Europa, Nieuw Europa, de wereldrevolutie, over de hypnose, de zelfmoord als massaverschijnsel in de moderne beschavinig, Blaise Pascal, •Tan Huss en vele anderen. GESCHUT TE HOEK VAN HOL LAND AANGEKOMEN. UITZENDING VAN BERICHTEN VANAF DE SCHEPEN MOGE LIJK. Gisteren is te Hoek van Holland op een der loodsbooten reeds een stuk geschut ge plaatst. Dit kan, aldus het Hdbld., met wei nig moeite geschieden, omdat de loodsboo ten reeds een installatie aan boord hebben, waarin een klein kanon kan worden be vestigd. Tevens is een kanonnier aan boord van de bewapende boot gegaan. Het ligt, voorloopig althans, in de bedoeling, dat slechts een der buiten gaats vertoevende booten bewapend zal worden. In verband met de in stallatie van de bevestiging van het geschut, die reeds aan boord is, is het mogelijk, dat telkens als een der loodsbooten binnenkomt, het stuk geschut, dat zij aan boord heeft, kan worden overgeplaatst op een boot, die zal uitvaren. De radio-installaties der loodsbooten zijn mede herzien in verband met de plannen. De loodsbooten zullen in het vervolg niet alleen de voor haar bestemde tijdingen kun nen ontvangen, zij zullen ook mededeelin- gen kunnen uitzenden. Nader meldt de Msb., dat van de Artille rie-inrichting te Hembrug gisteren een vrachtauto te Hoek van Holland is aange komen met een zestal kanonnen, waarmede de loodsbooten zullen worden bewapend. Het zijn stukken geschut van 3,7 m.M., waar van er op elke loodsboot twee worden ge plaatst. De loodsboot 17, die met de 18 in dienst is, was tijdelijk naar den Hoek gekomen om een viertal kanonnen, twee voor de loodsboot 17 en twee voor de loodsboot 18 in ontvangst te nemen. De loodsboot 19, die laatst in aanvaring is geweest met 't Engelsche stoomschip Flim- ston en op de werf Wilton is gerepareerd, is naar Nieuwediep vertrokken. Ze zal ver vangen worden door de loodsboot, 16, die van Nieuwediep naar Den Hoek zal komen. De beide kanonnen voor deze boot zijn tij delijk te Hoek van Holland opgeslagen en zullen, zoo spoedig de 16 is gearriveerd, op deze boot worden geplaatst. Naar wij uit Hilversum vernemen, wenscht de gepensionneerde generaal C. J. Snijders zijn a.s. 85sten verjaardag f29 Sept. a.s.) liefst ongemerkt te laten voorbijgaan en zal hij zich in verband hiermede naar het buitenland begeven en aldaar enkele we ken vertoeven. GENERAAL SNIJDERS. Vanaf heden Zomerdienstregeling Onze uitgebreide dienst- en tariefregeling a 5 cent ver- krijgbaar bij de chauffeurs De achttiende zitting der Volken bondsvergadering is gistermorgen geopend in tegenwoordigheid van de vertegenwoordigers van 54 sta ten. Italië en Abessinië hebben geen delegatie gezonden. Te 11.25 uur werd de zitting geopend door Juan Negrin, minister-president van Spanje. Alle afgevaardigden hadden een schrijven van de „groep van Spaan- sche patriotten" ontvangen, waarin geprotesteerd werd tegen het voor zitterschap van Negrin, die er van beschuldigd wordt, aanstichter van het terrorisme in Spanje te zijn ge weest. Protest van Franco afgewezen. De Volkenbondscommissie heeft zich wel beziggehouden met een manifest, dat de her tog van Alva uit naam van het rechtsche Spanje had gezonden, In dit document werd geprotesteerd tegen het feit, dan Span je vertegenwoordigd wordt door Juan Ne grin, den minister-president van de regee ring te Valencia, wier gezag zich slechts uitstrekt over ongeveer een derde van het grondgebied van Spanje. De commissie was van oordeel, dat dit protest niet ontvanke lijk is, daar Negrin de vertegenwoordiger is van de wettige regeering van Spanje. Abessinië niet vertegenwoor digd. De Abessijnsche regeering zal niet vertegenwoordigd zijn in de huidige bijeenkomst van den Volkenbond, daar de agenda geen enkel punt vermeld, waarbij Abessinië direct belang heelt. Deze mededeeling is vervat in een schrijven van Haile Selassie aan den secretaris-gene raal van den Volkenbond, Avenol. Aga Khan voorzitter van de Volkenbondsvergadering. Aga Khan, de eerste gedelegeerde van Indië, is met algemeene stem men gekozen tot Voorzitter van de V olkenbondsvergadering. DINSDAG 14 SEPTEMBER 1937 65e JAARG. No. 8104 i I Verwachting: Zwakke tot matige wind, aanvankelijk uit uit- loopende, later uit Noorde lijke richtingen, zwaar be wolkt tot betrokken met waarschijnlijk regen, weinig verandering in temperatuur. Verdere vooruitzichten: Nog re genachtig. Beroep van China op den Vol kerenbond. Wellington Koo, de Chineesche vertegen woordiger te Geneve heeft een beroep van zijn land op den Volkerenbond overhandigd, waarin Nanking vast stelt, dat Japan China is binnengevallen en zijn inval heeft voort gezet met behulp van zijn geheele leger, vloot en luchtmacht. Rede van Negrin. De Spaansche premier Negrin heeft spre kende als voorzitter, zich er toe bepaald de groet over te brengen van Spanje en de verzekering te geven dat zijn land meer dan ooit vertrouwen heeft in het Volkerenbouds- ideaal. Hij legde de klemtoon op de noodzaak om doelmatige oplossingen te zoeken voor het verdrijven van de vrees voor oorlog en hoop te dat de tijd zou komen, dat in de interna tionale betrekkingen de beginselen van het Volkerenbondspact: de goede trouw en de eerbiediging der overeenkomsten, zouden ze gevieren. Gestolen millioenen van de Staatsbank teruggevonden. De politie van Athene heeft een aantal arrestaties verricht in verband met een on langs in een filiaal van de Grieksche Na tionale Bank gepleegde diefstal van 18 mil- lioen drachmen. Al het gestolen geld is te ruggevonden. De leider van de dievenbende zou een oud-ambtenaar van de bank zijn, die vroeger lid van het parlement is ge weest. Toen de diefstal was gepleegd, werden alle bankbiljetten van 5.000 drachmen uit de circulatie gehald en was het publiek ver plicht deze biljetten aan het hoofdkantoor van de Grieksche Nationale Bank in te wisselen. Dr. Paul Julien in Nederland terug gekeerd. Dr. Paul Julien, de Utrechtsche spe cialist op het gebied der dwergvol ken, die ter voortzetting van zijn Pygmeeënonderzoekingen in W.-Equa- toriaal Afrika vertoefde, is gisteren na beëindigden arbeid te Utrecht te ruggekeerd. Het thans voltooide on derzoek vormde de directe voortzetting van den door dr. Julien in 1933 aan gevangen arbeid onder de Pygmeeën van het Itoeri-woud in Belgisch- Congo en die van de Midden-Dzjah- Rivier, in het grensgebied vann Ka meroen en Middel-Congo. De voor laatste expeditie in West Equatoriaal Afrika had resultaten opgeleverd, die een geheel nieuw licht op het vraag stuk van den samenhang der ver schillende dwerggroepen in Afrika wierpen, waardoor de bestudeering der westelijke Kameroen Pygmeeën tot een gebiedende noodzakelijkheid werd. In 1936 constateerde Dr. Julien dat de Bakah-Pygmeeën in Zuid-Oost Kameroen in ethnoserologisch opzicht volkomen afweken van de vroeger door hem onderzochte Efe- dwergen. 't Bleek toen, dat hij deze Pygmeeën groepen verschillen in de bloedgroepen voorkwamen, zoo groot als bij geen andere volken van Afrika. Dit feit maakte de tot nu toe algemeen gehuldigde opvatting, dat althans de Afrikaansche dwergen een on derling samenhangende groep zouden vor men, practisch onhoudbaar. Verder bleek dat de Bakah van zuid en zuidoost Kame roen zich ethnoserologisch zeer nauw aan sloten hij de door Pijper onderzocht, bosjes mannen. Het geval werd nog gecompliceer der door vondsten van ethnoserologischon aard. Zoo constateerde Dr. Julien aan den eenen kant vergaande ethnologische over eenkomst tusschen Efe en Bakah, aan den anderen kant diepgaande verschillen. Om slechts een voorbeeld te geven: boog en pijlen, steeds als de typische Pygmeeën- wapenen beschouwd bleken aan het jagers volk der Bakah onbekend te zijn. Het arbeidsgebied van de thans beëin digde expeditie omvatte Zuidwest Kame roen. In deze streek, als 't geheel genomen uiterst dun bevolkt,, is het voorkomen van Pygmeeën in bepaalde gelheden hekend, terwijl andere in dit opzicht geheel terra incognita zijn. Het geheele gebied is niet dichte woude overdekt, in sommige streken bergachtig met toppen, die de 1000 nieter benaderen, voor het grootste gedeelte echter vlak en, zooals Dr. Julien verzekerde van een neerdrukkende monotonie. De bos- schen worden doorsneden door een onnoe melijk aantal, meest kleine, riviertjes en moerassige kreken, die dikwijls buitenge woon moeilijk te passeeren zijn. Van de eenzaamheid van deze streken kan men een denkbeeld krijgen, wanneer men weet dat men in deze bosschen 80 Iv.M. en meer kan afleggen zonder een enkel boschpad fe kruisen. Wegen ontbreken volkomen. De expe ditie, in totaal uit c.a. 35 zwarten bestaan de, reisde te voet. De afstand, die te voet werd afgelegd, was iets grooter dan verle den jaar, namelijk c.a. 550 kilometer. Met behulp van een dragerskaravaan werden allereerst de gemakkelijker toe gankelijke bosschen der Minsola vallei ge ëxploreerd. aan de voet van het Ngoway- ang-gebergte uitstrekt en alwaar zich in het gebied van de stammen der Bakoko en F.woezok, Pygmeeën ophouden. De dwergen van dit gebied, wei nig talrijk en zeer verspreid levend, verkeerden in een erharmelijken toe stand. Gedecimeerd door ziekten dr. Julien kon vaststellen, dat een pokkenepidemie in begin 1937 c.a. een vijfde deel der nog aanwezige Pygmeeën uitroeide slijten de laatste dwergen der Minsola-vallei hun leven als vazallen der zwarten in een toestand van afhankelijkheid, die nauwelijks van slavernij verschilt. Hoewel niet overal de toestand even on gunstig is, acht de onderzoeker deze Ka- bola Pygmeeën, die is de naam die ze zich zelf geven toch ten doode opge schreven. In dit opzicht verschillen de Bakola dus van de Bakah, waar dr. Julien een zeer hoog geboortecijfer kon vaststel len, en waar ook de levensvoorwaarden der dwergen ongetwijfeld gunstiger zijn. Het totaal aantal dwergen noordelijk van de Lokundje schat hij op hoogstens 8 a 900, terwijl een voorzichtige becijfering der Bakah in het gebied der Beukrivier, der Boumba en der Midden-Dzjah reeds 3000 Pygmeeën oplevert. Het tweede gedeelte van het onderzoek voerde dr. Julien zuidelijk van de Lokundje uit, in de nagenoeg onbewoonde wouden tusschen de Boven-Lobe en de Bongola- rivier. Hoewel de bosschen hier buitenge woon rijk zijn aan het specifieke jachtdier der Pygmeeën, den olifant, de expeditie stuitte eiken dag op sporen van aanzienlij ke kudden bleek het aantal dwergen zeer gering te zijn, wat vermoedelijk samen hangt met het feit, dat de negerbevolking in dit gebied door voortdurende voedsel schaarste nauwelijks in staat is een ruil verkeer met de dwergen te onderhouden. Dat het den leider heel wat moeilijkheden veroorzaakte een uitgebreide dragerskara vaan in dit uiterst ijl bevolkte gebied da gelijks van het noodige voedsel te voor zien, behoeft geen betoog. Dat, zeide dr. Ju lien ons, is een probleem waarbij vergele ken alle andere vraagstukken ook de we tenschappelijke. kinderspel zijn. Trots allerlei moeilijkheden had dr. Ju lien echter de voldoening ook hier de aanwezigheid van Pygmeeën te kunnen vaststellen. De door hem ontdekte dwer gen, zeer gering in aantal tijdens een tocht van meer dan 250 K.M. kreeg men slechts 65 Pygmeeën te zien bleken nauw verwant aan die der Minsola-vallei. In totaal slaagde de onderzoeke.r erin bij meer dan 600 dwergen en bijna 900 negers bloedgroep en bloedfactor-bepalingen te ver richten, waartoe 3000 analvses noodig wa ren die alle te velde werden uitgevoerd. Het is wel overbodig te zeggen dat ook dit maal de sera, waarmee de expeditie was uitgerust, bereid waren door den Utrechtschen seroloog dr. A. B. F. A. Pond man. die. telken jare met de hem eigen toe wijding de moeilijke taak op zich neemt om testsera en immuunsera fe bereid-en, die onder de uiterst ongunstige klimaatscondi ties van het equatoriale woud houdbaar moeten zijn. Verleden jaar slaagde dr. Ju lien erin de sera gedurende een groot ge deelte van de reis bij 0 graden Celsius te bewaren, waartoe groote hoeveelheden ijs noodig waren; waarvan alleen reeds het vervoer per dragerskaravaan een probleem opleverde. In het dit jaar onderzochte ge bied was het onmogelijk zich voldoende ijs te verschaffen, wat den onderzoeker dus tot snel handelen dwong, wilde hij niet het risico loopen de activiteit der sera tijdiens den arbeid te zien terugloopen Doch de door dr. Pondman bereide sera doorstonden de proef schitterend en tot 't einde der reis bleef hun activiteit behou den. Laat men dat in 't buitenland Pond man eens nadoen... zeide dr. Julien. De aanzienlijke hoeveelheden menschelijk bloed, noodig voor de bereiding der sera konden ook ditmaal bijeengebracht worden door spontane medewerking van een groot aantal particulieren te Utrecht, hoofdzake lijk studenten der chemie en pharinacie, die ten behoeve van het onderzoek bloed af stonden. Als voorloopig resultaat der bloedstudies bleek dat de Baolka praktisch identiek zijn aan de Bakah. Waarschijnlijk zijn het twee takken van een groep. Echter volgt uit verschillende, voornamelijk linguistische, gegevens dat beide groepen al in een zeer ver verleden moeten gescheiden zijn. Tij dens de expeditie van 1936 kon vastgesteld worden dat de bakah, hoewel aan alle zijden door Ban toe volken omgeven, een niet-Bantoe taal spreken. De noordelijke Bakola echter spreken een Bantoetaal, nauw verwant aan de Ngoemba eb Nabea- talen en ook de door Dr. Julien ontdekte zuidelijke Bakola, die niet met Ngoemba- volken in contact leven, bleken dezelfde taal te spreken. Wanneer de onderzoeker hen in de Bakahtaal toesprak, bleken zij er geen woord van te begrijpen. Ook andere verschijnselen van ethnologischen aard we zen op een reeds zeer lange isolatie. Wat de verdere resultaten van deze expeditie betreft, kan vermeld worden dat bij ongeveer 1000 individuen de Phenylthioureum-reac- tie werd bestudeerd, waardoor het eerste onderzoek op dit gebied in Afrika op Ne- derlandsche naam werd gebracht. Benige duizenden metingen werden uitgevoerd, ter wijl ten behoeve van een onderzoek van dr. Dankmeijer te Leiden een 2400-tal vinger afdrukken verzameld werden. Van het da gelij ksch leven der dwergen, hun jachtge- woonten e.d. werd een uitvoerige film ver vaardigd, terwijl in ruim duizend fotogra fische opnamen een uitgebreide documenta tie, land en volk betreffende, werd vastge legd. Vooruitloopend op de defiinfieve pu blicatie van zijn gegevens stelt dr. .Tulien zich voor om in lezingen en film voordrach ten over de resultaten van zijn expeditie te berichten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 1