Agenda
Gemeenteraad
Maandag 4 October 1917
MvdinUuujLS
Geen dieseltreinen
tusschen Den Helder
en Alkmaar
De gevluchte zeevaart
scholier
Auto bij de Kooi
in Kanaal gereden
1 jaar ^Vaudelsport-
vereeniging »Volharding
asrr-s
Mooi succes
van Helders Mannenkoor
in Zeist
De heer P. Kreijger 25 jaar
getrouwd
Burgerlijke Stand van Den Helder
Weekoverzicht
Heldersche Visscherij
The Ramblers openen
Heldersch dansseizoen
Het optreden van de
„Flores"
Vertrek van pastoor
Th* Moleman
Tweede Blad
Rheumafiek 9
Wu toch wrijven
Wie zal het winnen?
De Duitsche kerkstrijd
D e kerkstrijd in Duitschland, die door de
politieke gebeurtenissen van de laatste maan
den op de tweede plaats gekomen was, heeft
in dien tijd aan scherpte niets verloren. In
tegendeel! De moeilijkheden tusschen de z.g.
Belijdenisbeweging en de overheid zijn belang
rijk toegenomen. De positieve Christenen in
Duitschland hebben den geestelijken strijd om
de vrije verkondiging van het evangelie, naar
Christus' bevel, gaarne aanvaard. Geen inhech
tenisneming kon verhinderen, dat den volgen
den Zondag weer een ander getuige op den
kansel stond. En wanneer er geen geestelijken
waren, die het Woord konden bedienen, dan
namen de leken de taak over. Het is dan ook
onbegonnen werk voor de Duitsche overheid
het getuigenis van tal van kansels te doen
zwijgen.
j Win ter dienstregeling
Directie Nederlandsche Spoorw. be
schikt afwijzend.
Naar wij van de autoriteiten der Neder-
landsche Spoorwegen vernemen, zal er
van het plan, op het baanvak Alkmaar-
Den Helder een Dieseltreindienst te laten
loopen, niets kunnen komen, aangezien
der Directie hierover afwijzend beschikt
heeft.
Een aantal Dieselwagons, aanvankelijk
vervaardigd voor genoemd traject, rijdt
thans tusschen Arnhem en Amersfoort
echter thans nog als stoomtrein, aange
zien zij niet geheel afgebouwd zijn.
Papa wil niet betalen.
Door H. Haan te Valthermond, gemeente
Odoorn, is aan het gemeentelijk internaat der
Zeevaartschool, alhier, verschuldigd een be
drag van 244.435, wegens kostgeld, school
geld, bij voorschot betaalde nota's en opspo
ringskosten, een en ander ten behoeve van
zijn zoon, die als leerling van de Zeevaart
school alhier in het internaat inwonend was,
in dien tijd verschillende schulden maakte, en
ten slotte, mèt een mede-leerling, zonder ken
nisgeving verdween, met de bedoeling om
zooals al spoedig uit mededeelingen van an
dere leerlingen bleek in het vreemdelingen
legioen dienst te nemen. Deze laatste opzet is
mislukt, doordat de jongens nog tijdig zijn
opgespoord. De hiervoor gemaakte kosten, be
grepen in bovengenoemd bedrag, beloopen
151.245.
Op Haan is, zoowel door B. en W.
rechtstreeks, als door bemiddeling van
den burgemeester van Odoorn, verschil
lende malen aandrang uitgeoefend tot be
taling van het verschuldigde; echter
slechts met het resultaat, dat hij genegen
is een bedrag van 29.20 te voldoen.
Daar de vordering naar de meening van B.
en W. volkomen rechtmatig is, hebben zij
over deze aangelegenheid het advies gevraagd
van Mr. M. S. Kalma, te Assen, aan wien zij
tevens verzochten op Haan druk uit te oefe
nen om hem alsnog tot betaling aan te zetten.
■Bovengenoemde rechtskundige deelt, bij
schrijven van 22 September j.1. mede, dat
Haan ook thans nog niet tot betaling bereid
is en gerust zijn dagvaarding voor den rech
ter zal afwachten. Mr. Kalma acht het ver
weer van Haan echter volkomen onjuist en is
van oordeel, dat stellig beslag gelegd kan
worden op het salaris der echtgenoote, doch
eerst na vonniswijzing.
In verband echter met het feit, dat een pro
cedure boven de 200.voor de rechtbank
moet dienen en een beneden 20Ö.voor het
Kantongerecht, komt het Mr. Kalma ge-
wenscht voor de gevorderde kosten terug te
brengen tot 200.— en daarvoor Haan aan
te spreken. Op de wijze als bovengemeld ad
viseert hij een procedure aan te vangen.
B. en W. geven den Raad in overweging het
advies op te volgen.
Maar alleen de broodjes verdronken...
Zaterdagmiddag stond bij De Kooij, vlak
voor den winkel van bakker Slikker, diens
auto in het gras van den wegberm; de knecht
had zich even binnenshuis begeven en v er
geten de rem vast te zetten. De gevo ^en
waren noodlottig: het vehikel geraakte m
weging en even later lag het m de
wateren
De voorraad brood vond een rampzalig
eindelater op den dag werd de op
„drift" geraakte auto weer op den weg ge
bracht.
Geslaagde feestavond in Musis
Sacrum.
Onze Wandelsportvereeniging Volharding'
opgericht 1 September van het vorige jaa^,
heeft Zaterdagavond in Musis feest
één-jarige bestaan h^dacht m^d stemming,
avond, die, gezien de uitsteKeuu
als geslaagd beschouwd mag woi
Het was de voorzitster, mevr Bruin, die
een woord van welkom sprak, welke
werking van de overige 8 nummers, wem
het program vormden, aanving.
Genoemd program stond goedd Js t,
teeken der propageermg van d te
en tal van jongelui kregen hier een
bewijzen, dat ze naast perfecte
loopsters ook over mm o n er 0nder
talent beschikken. Natuurlij leeren
di, beter »,V
(o.a. in het revue-tje.) m en kon_
meen was de zaak best vo ontvangst
den tal van hartelijke applau J aan
genomen worden. Een woord van
tevredenheid van allen ver p fgest
gedemonstreerd door het program
na afwerking van het offlc'e®ie Port|eZet
(circa half twaalf) met het bal voo
werd tot... 3 uur (zomertijd;.
"TT
De directeur van „Mannenkoor", de heer
A. J. Leewens
Een le prijs thuisgebracht.
Gisteren was het de dag, dat „Helder Man
nenkoor" deel moest nemen aan het Natio
nale zangconcours, hetwelk is uitgeschreven
door het Zeister-mannenkoor, in verband met
zijn 45-jarig bestaan; en waarvoor in totaal
niet minder dan 78 koren ingeschreven had
den.
Het is wel zeer verheugend, dat de leden
van het koor, onder leiding van den heer
Leewens, ook ditmaal weer bewezen heb
ben, zich te kunnen meten met de sterk
ste ensembles in den lande: men legde na
melijk beslag op den lsten prijs in de
afd. „Mannenkoor" en dat men niet min
der dan 301 punten.
Als verplicht nummer was gezongen „Waak
op", van Herman Altink, als vrij nummer
„De Rots in Zee", van Richard Hol.
Een hartelijk compliment aan directeur en
leden is hier zeker op zijn plaats.
De Wieringer Harmonie brengt haar
dirigent een serenade.
Gistermiddag werd onze stad verrast met
de komst van een muziekvereeniging „van
buiten" en wel de populaire Wieringer Har
monie. Met enkele bussen waren de 40 leden
van het ex-eiland naar hier gekomen, ten
einde hun directeur, den heer P. Kreijger voor
zijn woning in de le Vroonstraat een sere
nade te brengen in verband met het feit,
dat het huwelijksschip van genoemden diri
gent 25 jaar geleden zee gekozen had.
Eenige honderden Zondagsgangers liepen
natuurlijk mee, zoodat het in de le Vroon
straat een waar feest was. Nadat enkele num
mers gespeeld waren nam de voorzitter der
Harmonie, de heer C. Bosker, het woord en
roemde op enthousiaste wijze het leiderschap
van den heer Kreyger, die sedert 7 jaar de
vereeniging aanvoert. Als waardige onder
streeping bood hij tenslotte een schilderij aan.
van 2 October 1937.
GETROUWD: J. L. Nieuwenhuis en J. J.
Verfaille.
BEVALLEN: G. Geestmanvan den
Berg, z.
De vischaanvoer was de afgeloopen week
niet zoo ruim als we dat den laatsten tijd ge
woon waren. t
De kustvisscherij welke vanaf het voorjaar
tot aan het najaar wordt uitgeoefend, wordt
langzamerhand beëindigd. Het najaar met zijn
stormen laat niet toe, dat met kleine vaar
tuigen de Noordzee wordt bevischt. Daarom
maakt men zich gereed om garnalen te gaan
visschen, waarvoor het niet noodig is zoo ver
weg te gaan.
Bovendien kon men voorheen ook best met
de garnalenvisscherij een boterham verdienen.
Garnalen waren er altijd in overvloed te
vangen, en juist gedurende het najaar en den
winter was de garnalenhandel levendig en was
de marktwaarde hoog, zoodat de visschers
den winter met een gerust hart zagen nade
ren. Zoo was het voorheen!
Maar hoe staat het thans met de kans een
boterham met garnalenvisschen te verdienen
We hopen er het beste van en een voorbarig
pessimisme leidt tot niets, maar de verwach
tingen zijn zeker niet hoog gespannen wat dat
betreft. Van overvloed van garnalen is geen
sprake meer na de afsluiting van de voor
maliga Zuiderzee en wordt helaas nog steeds
minder. Bovendien zijn de garnalen hier niet
zoo groot van stuk als wel gewenscht ware,
wat vooral van beteekenis is voor de levende
garnalen welke per lit ongezeefd worden ver
handeld. Daarom visschen tal van onze vis
schers voor IJmuiden, waar de garnalen wat
grooter zijn en leveren daar hun waar af, wat
den omzet hier ter stede niet ten goede komt.
Hadden we voorheen een ruim afzetgebied
voor onze gekookte garnalen in Frankrijk, ook
dat is geweest. Invoerbeperking in sterke
mate, hooge onkosten en de lage koers van
den frank, het zijn alle zoovele obstakels in
het handelsverkeer, en niet het minst voor
den visch- en garnalenhandel. Maar we moe
ten rustig afwachten wat de naaste toekomst
voor onze visscherij zal brengen.
Momenteel gaan er geruchten die als ze op
waarheid zouden berusten, een gevoelig verlies
voor onze visschersvloot zouden beteekenen;
er wordt n.1. gefluisterd, dat er niet minder
dan 12 of 14 botters zouden zijn afgekeurd
voor de Noordzeevisscherij. We durven ons
niet verdiepen in wat de gevolgen zouden zijn
voor Den Helder, als visscherijplaats, en meer
in het bijzonder voor de visschers met hun
gezinnen zelve. Laat ons echter hopenj dat het
gerucht minder ernstig zal zijn als het klinkt.
Zooals gezegd de vischaanvoer was deze
week niet groot. Algemeen werd geklaagd
over weinig visscherij.
De marktprijzen waren over het geheel ge
nomen iets minder gunstig als de voorgaande
week. Tong en tarbot, schol, het is alles iets
teruggegaan in prijs; toch mochten de prijzen
nog bevredigend genoemd worden.
Garnalen, levende zoowel als gekookte,
werden alleen op bestelling gevischt.
Botaanvoer was van weinig beteekenis.
Als het dansminnend publiek de kwaliteit
van de „opening van het seizoen" als maatstaf
mag nemen van wat het dezen winter aan
dansmuziek tegemoet mag zien, dan ziet het er
goed voor die honderden uit. Want de Ram
blers, Nêerland's meest vermaarde dansorkest,
hebben voor een welgeslaagde inzet gezorgd.
Zij waren Zaterdag en Zondag in Casino en
beide dagen konden zij er zich over verheugen,
dat zij hier aan populariteit niets ingeboet heb
ben. Dat is trouwens begrijpelijk, want nog im
mer staan Theo Uden Masman en zijn boys
op een vrijwel eenzame hoogte, wat soortge
lijke nationale ensembles betreft. Sinds hun
vorige optreden op de Casino-planken was er
in de bezetting vrijwel niets veranderd, allemaal
bekende gezichten, toebehoorend aan evenzoo-
vele uitstekende krachten. Deze heeren zijn
wel zoo goed op elkaar ingespeeld, dat men
een samenwerking en onderling begrip, kortom
een eenheid aantreft als in geen ander Neder-
landsch dansorkest.
De wijze waarop zij de dansmuziek verzorg
den, was niet alleen voor de dansenden een ge
not, het stond voor de(n) toehoorder ook op
artistiek peil. Ook het oog kreeg zijn deel,
want als welkome intermezzi gaven de Ram
blers enkele amusante shows, waaronder een
nieuwe bewerking van het bekende „Radio
journaal".
Ongetwijfeld zal het hij dit her-optreden in
Den Helder niet blijven!
Aanvullin gsagenda
De aanvullingsagenda voor de vergadering
van den Raad der gemeente Den Helder, op
Dinsdag 5 October luidt als volgt:
Notulen.
Vaststelling der notulen van de vergadering
van 10 Augustus 1937. Grondbedrijf.
Voorstel tot het vaststellen van de waarde
van de eigendommen van het Grondbedrijf.
Rechtsgeding.
Voorstel tot het voeren van een rechts
geding. Schoolgelden.
Voorstel tot het wijzigen van de schoolgeld-
verordening voor den Franschen cursus.
Internaat.
Voorstel tot het huren en inrichten van
perceel Binnenhaven 46 als internaatsgebouw
voor de Zeevaartschool.
Onderwijs.
Voorstel tot het verleenen van medewerking
voor het aanschaffen van kachels voor de
school in de Koningstraat van de vereeniging
„Laat de Kinderkens tot Mij komen".
Voorstel tot het doen vervallen van het
leervak machineschrijven aan de gemeente
lijke handelsavondschol en dakrmede verband
houdende voorstellen.
Benoeming.
Voorstel tot benoeming in vasten dienst van
J. W. Lookman tot leeraar in vakteekenen
aan metaalbewerkers en van J. de Vries tot
leeraar in wiskunde, aan de gemeentelijke
avondvakteekenschool.
Ter inzage.
Ter inzage zijn gelegd stukken betreffende
de watervoorziening van perceelen aan den
Strooweg, zulks in verband met een vraag
van het lid van den Raad A. Uithol om in die
voorziening verbetering te doen aanbrengen.
Gewone, noodzakelijke politie
maatregel.
Ons nr. van Zaterdag bevatte een Aneta-
telegram, meldende, dat het marinevaartuig
„Flores" een Japansch visschersvaartuig, dat
tusschen Riouw en de Lingga-Archipel bin
nen de territoriale wateren vertoefde, door
middel van schoten tot stoppen heeft moeten
dwingen.
Dit is zoo is ons op ons verzoek om in
lichtingen meegedeeld, schrijft „De Vooruit"
een uitvloeisel van de bepaling, dat Japan-
sche visschers, om in de Nederlandsch-Indi-
sche territoriale wateren te visschen, een ver
gunning noodig hebben. Het doel van deze
bepaling is om smokkelen, bij voorbeeld van
opium, tegen te gaan. De Japansche visschers
overtreden het verbod, zonder vergunning in
territoriale wateren te visschen, herhaalde
lijk.
Juist Zaterdag meldde een ander Aneta-
telegram, dat de raad van justitie te Makas-
sar vonnis heeft gewezen in de zaak van de
Japansche visschers ,die te Sarmi op Nieuw-
Guinea de politie hadden overmand. De ge
zagvoerder van de Japansche motorschoener,
die in deze zaak betrokken was, werd tot twee
en een half jaar, de stuurman tot twee jaar
gevangenisstraf veroordeeld. De politie had
deze schoener, die in verbonden wateren
vischte, in beslag genomen en aan de ket
ting gelegd, waarna de thans veroordeelden
met het schip er vandoor waren gegaan en
eenige politie-agenten, die zich aan boord be
vonden, meegenomen en later ergens aan land
gezet hadden.
Dat Japansche visschers, om in de ter
ritoriale wateren te visschen, een vergun
ning behoeven, is, gezien het doei van
deze bepaling, een gewone politie-maat-
regel. Het schieten van de „Flores" is, zoo
verklaarde men ons, te vergelijken met
het schieten, waartoe de Nederlandsche
douane aan onze eigen grenzen wel eens
overgaat, als Nederlandsche grensbewo
ners smokkelen.
DE REIS VAN DE MIJNENVEGERS.
De divisie mijnenvegers, op weg naar Ned.-
Oost-Indië, is 30 September te Port Said aan
gekomen en vandaar vertrokken.
Morgen verlaat de pastoor van de O. Ka
tholieke gemeente, de Zeereerw. heer Th.
Moleman, onze stad, tengevolge van zijn be
roep naar IJmuiden, de grootste O. Katho
lieke gemeente van ons land.
Ongeveer 7 jaar heeft pastoor Moleman de
Heldersche parochie gediend. Dat hij ook over
de kerkmuren van eigen gemeente heen kon
kijken, blijft uit zijn actief deelnemen aan de
oecumenische beweging in onze stad. Steeds
was hij een van de sprekers in de gemeen
schappelijke diensten, die voor Chr. Feest
dagen gehouden werden. Ook tijdens het be
staan van de Alledagkerk was pastoor Mo
leman een van de medewerkers aan deze
diensten.
Behalve op het terrein van het geestelijke
leven in onze stad, heeft pastoor Moleman
zich ook op maatschappelijk gebied bewogen.
Hij zat in het bestuur van de Openbare Lees
zaal is lid geweest van het Dag. bestuur van
het Crisis-Comité, en later in het dag. bestuur
van de Commissie voor Bijz. Nooden. Hij was
vice-voorzitter van den Armenraad en had
zitting in het dag. bestuur van de Ver. tot
bestrijding van de t.b.c., van welke vereeni
ging hij ook eenigen tijd voorzitter is geweest.
Afscheid van de gemeente.
Donderdagavond 30 September kwam de
-Katholieke gemeente in het gebouw
O bijeen om daar afscheid te nemen van
ir pastoor. De heer J. Krul heeft namens
o-emeente den pastoor toegesproken en in
maar hartelijke bewoordingen de ge-
- van waardeering en liefde voor haar
enden herder uitgesproken. Verschil-
ie andere sprekers volgden. Zij allen dank-
pastoor Moleman voor zijn werk in gemeen-
>n vereeniging verricht. Zr. Smits bood hier-
met enkele vriendelijke woorden namens
Oud
U.S
haar
de
sobere,
voelens
scheidenden
lende
ten
te i
na
Th. Moleman, pastoor oud-kath. kerk.
de gemeente pastoor Moleman en zijn echt
genoote een enveloppe met inhoud aan, om
daarvoor in hun nieuwe omgeving een aan
denken aan Den Helder en de gemeente te
koopen. Namens de verschillende vereenigin-
gen werden den scheidenden enkele boekwer
ken en een ontbijservies aangeboden.
Na een korte pauze heeft toen pastoor
Moleman gesproken en o.m. harteUjk dank
gezegd voor de toegenegenheid, waarmee de
gemeente zijn echtgenoote en hem tijdens zrfi
ambtsperiode tegemoet was getreden. Met
het zingen van een speciaal voor dezen avond
gemaakt gezang, eindigde deze bijeenkomst.
Afscheidsdienst.
Zijn afscheidsdienst heeft pastoor Moleman
gisteren gehouden in de Oud-Katholieke kerk
in de Langestraat. Voor dezen dienst bestond
groote belangstelling. De prediking was aan
het afscheid gewijd.
Spreker wees hierin op de hechte banden,
die tusschen hem en de gemeenteleden waren
gegroeid. Daarom is er een zekere weemoed
nu. Deze weemoed van het heengaan bewijst
echter, dat het hem goed was in Den Helder
te zijn. Voor dit goede in zijn werk genoten
is bovenal dank verschuldigd aan den Heer
der Kerk, die hem thans voor den arbeid op
een ander akkerveld geroepen heeft. Deze ver
andering heeft hij niet gevraagd, noch heeft
hij er naar verlangd. Zijn gaan is echter geen
onoverkomenlijk iets. Immers het voor
naamste, dat waar het omgaat, blijft. „Heer,
uw dienaars gaan, maar Gij blijft". Daarom
moet een gemeente niet in de allereerste
plaats zien op haar herder, maar op Degene,
dien hij uitdraagt. Zoo is dan zijn werk ook
nooit anders geweest, dan wat Paulus zegt:
„Wij prediken niet ons zelf, maar den Heer
Jezus Christus".
Vervolgens sprak hij dankwoorden tot de
verschillende instanties der gemeente voor
hun trouwe medewerking. Ook beval hij den
nieuwen herder bij de gemeente aan. Met een
zegebede besloot pastoor Moleman tenslotte
zijn afscheidspreek.
Toen de dienst was geëindigd, bleef de ge
meente nog enkele oogenblikken in het kerk
gebouw aanwezig. Ds. F. W. van de Poel
heeft van deze gelegenheid gebruik gemaakt
om pastoor Moleman toe te spreken en hem
erkentelijkheid te betuigen voor zijn trouwe
medewerking bij de organisatie van de Alle
dagkerk en het houden van Oecumenische
dientsen. Hierna waren de gemeenteleden in
de gelegenheid om pastoor en Mevr. Mole
man voor het laatst de hand te drukken.
Laai U niet kwellen
door rheumatische
pijnen, d>® o.Vj1
maken vóór Uw tijd.
me! den geneeskrach*
ligen Kloosterbalsem
ii die ze snel verdrijft.
akkers Kloosterbalsem
dringt tol diep in de weefsels doorl^
Zoo schreef de Nw. Rott. Crt. dezer dagen
over den kerkstrijd in Duitschland:
De versterking van hun propagandistische
actie voor een nationale kerk leidde er toe,
dat hier en daar veronderstellingen werden
geuit, volgens welke op den Rijkspartijdag be
langrijke besluiten voor den uitwendigen vorm
van de protestantsche kerken zouden worden
bekend gemaakt.
Er waren evenwel verschijnselen, die
dit onwaarschijnlijk maakten en er op duid
den, dat het nationaal-socialisme nog
steeds geen definitieve bepaling van haar
kerkelijke politiek heeft kunnen vinden.
Arrestaties bleken voor de regeering geen
succes, al hebben er de laatste maanden ook
voortdurend ongeveer 125 predikanten en lee-
ken in voorloopige hechtenis gezeten.
Een nieuwe maatregel heeft de Duitsche
overheid genomen, zooals men in onze krant
heeft kunnen lezen:
Himmler heeft de eigen opleiding der pre
dikanten verboden en dit in een vorm, die vol
gens den Berlijnschen corr. van de Times bul
ten twijfel stelt, dat overtreding van de be
kend gemaakte verordening zal worden be
straft.
De genomen maatregel heeft de bedoeling
de oppositie te doen afsterven. Het zal niet
slagen! Hoe menigmaal heeft men in den loop
der eeuwen getracht het Christus-getuigenis
te doen verstommen. Het is evenzoovele malen
mislukt. Want in diepsten grond is het niet
de mensch, die de Kerk. en nu schrijven we
Kerk met een hoofdletter, omdat we met
haar bedoelen de leden uit alle kerken en
kringen, die positieve christenen zijn, in stand
houdt.
Vandaag vinden onze abonné's de
winterdienstregeling in de krant inge-
gelegd. Voor zoover dat noodig was zijn
de diensten aangevuld met nog ont-
brekende.
Wij vertrouwen dat het boekje, dat
I voor velen onzer lezers een waardevol
bezit is geworden en dat telkens ge-
raadpleegd wordt, ook nu weer zjjn
diensten zal bewijzen.
Voor eventueele op- en aanmerkin-
gen, die tot verbetering of verduide-
lijking zouden kunnen leiden, houden
wij ons gaarne aanbevolen.
Directie Heldersche Courant.
Bioscopen:
Rialto-theater, Spoorstraat, aanvang half acht
,,My man Godfrey" en „Ik zal je temmen".
Tivoli-theater, Spoorstraat: aanvang half 8:
„Corsicaansche liefde" met Tino Rossi en
„De man die wonderen kan doen".
Witte Bioscoop, Koningstraat, aanvang half 8:
Zöne'\eUWiê:e Strijd" en "In de gevaarlijke
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen.
Barometerstand Den Helder
Temperatuur zeewater
Temperatuur lucht
Hoogste temp. lucht gisteren
Laagste temp. lucht gisteren
Hoogwater (heden) 6 15
Laagwater (heden) o.OO
Hoogwater (Dinsdag) 6^55
Laagwater (Dinsdag) 0.50
Licht op (heden)
769.1
15.0
14.3
15.6
13.8
18.55
12.50
19.25
18.25
18.02
