RAADSREFLEXEN
Agenda
Boutade van een Huisduiner
banneling
Donderdag 7 October 1937
Tweede Blad
Een vergadering met weinig muziek. Dr. Feenstra Kuiper zet het
college schaakmat. De burgemeester bespeelt den snaar
van den humor. De heer Terra vecht om Huisduinen
uit zijn isolement te verlossen. Nog dit jaar
behandeling der gemeentebegrooting 1938
lorine bleekCwitter
Een geschenk der koopvaardij
aan de Marine
Uitslag aanbesteding
Hr. Ms» „Wachtschip" versleept
Gemeentijke Cursus voor
Machineschrijven
Amerika en Europa
M,
Burgerlijke Stand van Den Helder
MtacUnieuiM
Het was Dinsdag een weinig dankbare ver
gadering voor den overzichtschrijver. Een ver
gadering zonder belangrijke discussies. Een
vergadering zonder muziek en als tenslotte
niet de Burgemeester, zoo tegen half elf, de
snaar van den humor was gaan bespelen, dan
was de heele vergadering, de opposant Schoef-
felenberger incluis, in slaap gesukkeld.
Het begon anders zoo gezellig, 't Was voor
de pers en voor allen, die op het schellinkie
zaten, precies of de vroede vaderen in de be
sloten vergadering, die tot negen uur geduurd
had, de meeste prettige dingen hadden behan
deld onder het genot van opwekkender drank
dan aqua destillata, het vocht, dat de opper-
bode De Ruiter met kwistige hand ronddeelt,
tijdens de vergaderingen van ons edelachtbaar
college.
De heer Smith (s.-d.) maakt een geestige
aanmerking op de notulen, die een hartelrjken
lach ontlokte, 't Was jammer, dat de heer
Bregman er niet was, want dan hadden de
Kanaalwegbewoners mee kunnen genieten van
de vroolijkheid. Nu bleef die binnen de gren
zen van onze raadszaal.
Maar dat was slechts een oogenblik, want
toen het serieuze spel begon, stond dr. Feen
stra Kuiper op, die een simultaan séance
speelde met het College van B. en W. en na
twee minuten den burgemeester, wethouder
Van der Vaart en de overige leden van het
dagelijksch bestuur, benevens secretaris en
waarnemend secretaris schaakmat zette. Het
ging over de balans met winst- en verlies
rekening van den dienst van Sociale Zaken
en van den Vischafslag, die gemist werden
bij de balansen van de gemeentebedrijven, die
den Raad waren aangeboden in het algemeen
rapport.
Het heele College zat practisch met de
handen in het haar, voor zoover dat mogelijk
was, omdat ook onder de leden van ons dage
lijksch bestuur een slachtoffer is, die met
spons en zeemlap zijn hoofdbehandeling doet.
Wethouder Van der Vaart meende de
situatie nog te kunnen redden door de leden
van de raadscommissie, die het rapport had
den samengesteld, voor het forum te roepen,
doch het „toeval" wilde, dat geen der heeren
ter vergadering was!
Tenslotte nam dr. Feenstra Kuiper genoe
gen met de mededeeling, dat de cijfers opge
nomen zijn in de algemeene begrooting. Maar
het spel, waarschijnlijk was het voor den heer
F. K. een vooroefening voor zijn simultaan-
schaakwedstrijd, tijen hy gisterenavond moest
spelen, beviel den vertegenwoordiger van
Gem.-Belang zoo, dat hij het College voor een
nieuwe puzzle plaatste met zijn vraag naar
aanleiding van het voorstel tot het wijzigen
van de verordening op de besmettelijke ziek-
tenwet. Het was op den keeper beschouwd
een kwestie van weinig beteekenis, maar toch
smaakte de heer F. K. het genoegen (en het
was een zichtbaar genoegen!), dat hij B. en
W. weer in verlegenheid bracht.
De heer Terra (r.-k.) en Uithol (Nat. Her
stel) boekten weinig succes met hun aanval
op het vergunningsrecht, naar aanleiding van
de adressen, respectievelijk van de heeren
Nypels en Burger.
De burgemeester onderschreef hun klacht
over de hooge lasten, waaronder deze bedrij
ven gebukt gaan. Maar dat was hierbij niet
aan de orde, daar moesten ze dan maar mee
met de begrooting komen. Zouden de heeren
dan inderdaad succes boeken?
Evenmin gelukkig was de heer Schoeffelen-
berger (opp.) met zijn agitatie tegen den aan
koop van een vijftal huizen in het Doolhof.
Hij had weinig waardeering voor het feit, dat
het gemeente-bestuur een particulier in den
arm genomen had, om deze huisjes op de vei
ling te koopen.
„Ik ken de trucjes op de verkoopingen", zoo
beweerde hij en het College had daarom beter
„een raadslid in den arm kunnen nemen", een
„deskundige". Hij bedoelde zichzelf.
Nu was het ongeluk voor den heer Schoef-
felenberger, dat de kooper voor het gemeente
Schijnt de ton dan. Josepne.
Feller op jouw bleekveld soms
„Nee", zegt trotsch Ma Josepne.
,,'k bleek hun kleertjes met Glorine
Daar kan geen zon en geen gras-
bleek tegen op! Glorine is zoo
zuiver, dat ze bleekt zonder het
goed aan te tasten. De prijs is
slechts 16 cent, voldoende voor
5 flinke wasschen. Neem geen
risico met goedkoope bleek
middelen. Vraag steeds Glorine
het wondermiddel.
HANDELSONDERNEMING EMKA APELDOORN
bestuur een deskundige was en bovendien
iemand, die zich niet met trucjes zou te
pakken laten nemen en daarenboven nog als
„volkomen eerlijk en betrouwbaar" bekend
stond.
De mond van den opposant werd dan ook
spoedig gesnoerd. Hij had ook werkelijk wel
wat meer waardeering aan den dag mogen
leggen voor het streven van het College voor
stadsverfraaiing, ook in een buurt, die al
zeer arm aan groen is. Het sloopen van
deze huisjes, die goedkoop gekocht zijn, het
aanleggen van een parkje, zal het Doolhof
een ander, een vriendelijker aanzien geven.
En daar mogen wel een paar centen voor ge
offerd worden. Er is in dit opzicht nog meer
goed werk te doen, want ook „de vischbuurt"
bezit krotten en stegen, die voor bewoning
niet meer geschikt zijn. Ook daar zou „een
verruiming", een boompje en een bloemetje
wat fleurigheid kunnen brengen.
De schoolhoofden, die in ambtswoning hui
zen, krijgen een gemoderniseerde woning,
't Was noodig, daarover waren allen het
roerend eens.
Mag het trekken voor de afdeelingen
voor het onderzoek der begrooting 1938,
de veronderstelling wettigen, dat de ge
meente-begrooting nog dit jaar in behan
deling zal komen? Het is bijna niet te
gelooven, maar desalniettemin niet
onwaarschijnlijk.
Het voorstel tot het huren van een woning
aan de Binnenhaven voor Internaatsgebouw
voor de Zeevaartschool, bracht de wensche-
lijkheid opnieuw naar voren van een nieuw
internaatsgebouw. Het was de heer Bot (chr.-
dem.), die daarvoor een lans brak.
De noodzakelijkheid van een nieuw gebouw
wordt sterker gevoeld naarmate onze Zee
vaartschool zich, door den goeden naam, die
ervan uitgaat en de handige propaganda, die
de directeur er voor voert, uitbreidt. Maar
het internaatsgebouw, waarvan de teekening
klaar ligt, komt er nog niet. Men wil de zaak
nog even aanzien en is nog niet tot overeen
stemming gekomen met Waterstaat, die den
grond wel in erfpacht wil geven, doch niet
verkoopen wil. En dat is gevaarlijk. Een zoo
kostbaar gebouw behoort „vast" te staan.
Van de baan is de Zeevaartschool-flat dus
geenszins.
Via diverse benoemingen en het stokpaardje
van den heer Uithol, de watervoorziening aan
den Strooweg, die niet beter zal worden dan
ze is, omdat het de gemeente op bijna 5000
gulden voor twee gezinnen zou komen te
staan, kwamen we bij de rondvraag.
Een dankbare gelegenheid voor de edelacht
bare heeren om hun hart eens voor de kiezers
uit te storten met allerlei min of meer (meest
min!) belangrijke klachten en opmerkingen.
De heer Uithol nam het nog eens voor
Ford op. Waarom heeft het gemeentebestuur
nu toch de dure Chevrolet gekocht. „Omdat
die heele aankoop natuurlijk een doorgestoken
kaart was en wij al van tevoren tot den aan
koop van den Chevrolet hadden besloten", zei
de burgemeester cynisch en tot groot vermaak
van den Raad en meester Hoek, die zijn ge-
Fransche slagkruiser „Strasbourg"
Op de Marinewerf in Saint-Nazaire wo
„Strassbourg" afgebouwd. Het geweldige
nadert zijn voltooiing.
rdt thans de nieuwe Fransche slagkruiser
oorlogsschip meet niet minder dan 26.000 ton.
noegen over dien zet niet onder stoelen of
banken stak.
Maar toen kwam de burgemeester ook met
„degelijke argumenten" en de heer Uithol
zweeg
Nog wilde de heer Uithol de straatnaam
bordjes een kwastje verf laten geven, omdat
ze 's avonds onleesbaar zijn. De wethouder
zou er de schilderskwast over laten halen.
Wat denkt de heer Van der Vaart van een
kwastje phosphor? We geven ons idee gratis.
De heer Van der Veer (a.-r.) klaagde over
eenige honden met misdadige neigingen, die
een jacht op schapen maakten. Hij wilde maar
liefst alle losloopende honden op staanden
voet doodschieten. Maar daarvoor voelde de
burgemeester al zeer weinig. Getracht zal
worden de misdadigers te grijpen èn zoo ze
op heeterdaad betrapt worden oogenblikkelijk
neer te schieten.
Als slotnummer van den avond kwam het
isolement van Huisduinen ter sprake. Het was
de heer Terra, die een lans brak voor een
goede busverbinding. En hij had daarbij stil
zwijgend den heelen Raad achter zich, terwijl
de burgemeester zich openlijk uitsprak voor
een verlossing uit zijn isolement van onze
badplaats.
Maar dan moet de busverbinding goed
zijn, want daar ontbrak nog al eens wat
aan. Verschillende klachten hadden het
gemeentebestuur bereikt over de onregel
matigheid van den dienst. Het College
zou trachten, in overleg ook met de
T.E.S.O. tot een bevredigende oplossing
te komen.
t
Wij hopen, dat men den noodigen spoed zal
betrachten. De bewoners van Huisduinen zien
verlangend uit naar dè eerste bus, die hun
uit hun isolement zal verlossen. Naar wjj
vernemen is er een comité benoemd, dat den
chauffeur feestellijk zal inhalen.
Uit erkentelijkheid voor de ver
leende convooidiensten.
De Ned. Reedersvereeniging heeft het voor
nemen aan de Kon. Ned, Marine voor de aan
de koopvaardij in de Middellandsche Zee ver
leende convooidiensten een geschenk aan te
bieden. In overleg met het Departement van
Defensie stelt het bestuur thans aan de leden
voor het tafelservies in zilver voor den in
aanbouw zijnden flottieljeleider „Tromp" aan
te bieden.
De uitslag der dezer dagen door den inten
dant der Zeemacht in de Stelling van Den
Helder gehouden openbare aanbesteding voor
de levering van 21.900 kg. versch varkens-
vleesch in deelen van varkens ten behoeve
van de Zeemacht, het Koninklijk Instituut
voor de Marine en het Marine-Hospitahl, is
als volgt:
(prijs per 100 kg).
Bernard Koomen, Alkmaar 86.
Gebrs. v. d. Toorn, Rotterdam 93.67
N.V. Vleeschexport, Amsterdam 95.40
D. v. d. Stam, Amsterdam 98.—
N.V. Uithoornsche Baconfabrieken
Uithoorn 98.40
J. Slikker, Den Helder 100.-
C. G. Scholten, Poeldijk 104.50
Hedenborgen te omstreeks 9 uur is door
de sleepboot „Utrecht" Hr. Ms. Wachtschip
„Emma" van zijn plaats gesleept en de Ma
rinewerf opgebracht.
Aldaar zal in het dok gedurende eenige
dagen de jaarlijksche schoonmaak plaats
vinden.
In een advertentie ln dit blad wordt be
kend gemaakt, dat aanmelding van leerlingen
voor den gemeentelijken cursus in het
machineschrijven dagelijks plaats kan hebben
bij den directeur der Gemeentelijke Handels
avondschool.
Men raadplege de betreffende advertentie.
SCHOORSTEENBRANDJE.
Gisterenavond om ongeveer half zeven had
in een perceel in de Middenstraat een schoor
steenbrandje plaats. Doordat de brandweer
spoedig ter plaatse verscheen, werd het ge
vaar voor uitbreiding voorkomen.
Nu de tijd voor kachels en haarden weer is
aangebroken, verdient het wellicht aanbeve
ling om de schoorsteenen eens te controleeren.
Het ontstaan van dergelijke brandjes is n.1.
te wijten aan roetaf zetting, zoodat een schoor
steenbrand vrijwel uitgesloten is, wanneer
men zijn schoorsteen laat schoonmaken.
Huisduinen is geisqleerd en van de
wereld afgesloten, want eensklaps, totaal
onverwachts en daarop geenszins voorbe
reid, zijn de Huisduiners bus-loos ge
worden. En wat een gemis is dat! Zoolang
men iets in zijn bezit heeft, waardeert men
het niet zoo, maar is er eenmaal het ge
mis, dan voelt men terdege wat het bezit
beteekende. Wat al prettige herinnerin
gen zijn er aan die Huisduiner Express
verbonden; wat een pret en somwijlen uit
bundige lol hebben wij in de bus gehad,
als hij Zaterdagsavonds afgeladen naar
Huisduinen stevende. De chauffeur, bij
den Burgerlijken Stand van Den Helder
bekend als Jaap van de Bus, was altijd
gelijkmatig gehumeurd, en fooi of geen
fooi hij voldeed aan alle wenschen van
zijn passagiers.
Op verzoek van angstige, zenuwachtige
dames reed hij niet zoo hard, en tijdens
dezelfde rit gooide hij er, op verzoek van
heeren, die haast hadden, een schepje op:
hij reed dan hard en zacht tegelijk, en
welke chauffeur doet hem dat na? En
waar is nu de gelegenheid om de schan
daaltjes te behandelen en uit te pluizen,
of de afwezigen te becritiseeren; vooral de
dames, waarvan wij er sommigen sterk
van verdenken, dat zij alleen daarom van
de bus gebruik maakten, moeten dit
vreeselijk missen. En weer komt Jaap op
de proppen; de Jaap, die alles maar grijns
lachend aanhoorde, en toch nooit wat van
een ander wist. En hoeveel ontelbare
malen brachten wij uit de onvolprezen bus
ongevraagde visite mede? En dan 's avonds,
de bioscoop-bus; al was je zelf niet bij
Piet van Twisk geweest, toch beleefde je
de geheele Watt en Half Watt-film en
gierde je mee met de na-lachers in hun
dolle na-pret.
Nog een belangrijke vraag, wij worden
bijna vragens-moede, maar hoe slepen de
dames voortaan hun boodschappen van
Den Helder naar Huisduinen? Albert
Heyn, de Gruyter, Simon de Wit en Kales
niet te vergeten, zij allen behoorden tot
de vaste bemanning van de bus. En hoe
moet dit nu? Hoe krijgen de dames die
geweldige, omvangrijke pakken en zakken
tegen den Zuidwester in op Huisduinen?
Waar, vraag ik U, hebben wij ooit zoo
.gezellig gezeten" als in de bus, en hoe
moeten wij nu van de treinpassagiers te
weten komen, met wie zij „gerezen"
hebben? En hoe moet het met de kleine
Engelsche terriërs, de Fransie's en de
Tommy's die oogluikend voor niets-
niemendal mee-gingen en die uit pure
dankbaarheid dan een plasje in de bus
deden?
Vergeten wij ooit van zijn leven de
laatste bus, afgeladen met jolige passa
giers? Daar waren aanwezig de passa
giers. die om zoo te zeggen een vaste,
besproken plaats in de Huisduiner Diesel
hadden; je was hoogst verwonderd, als
je sommige vaste klanten niet aantrof;
dacht dan direct aan Spaansche griep,
alastrim, en dergelijke gevaarlijke dinsig-
heden. En dan de vroege-morgen-bus met
altijd dezelfde menschen, lijdende aan de
vreeselijke morgenziekte. Waar blijft nu
de bus, die volgens sommige, steeds
kankerende, menschen bijna altijd „over
tijd" was, doch die je nooit te laat op je
bestemming afleverde, want Jaap bracht
alles altijd en steeds toch weer voor elkaar;
reed, als het moest, hard en zacht tegelijk;
Jaap was chauffeur en bezorgde voor de
Heldersche leveranciers pakjes, enfin Jaap
was ons Manusje-van-alles. Hoeveel liefde
banden zijn daar in die bus niet aange
knoopt; hoe kon het ook anders, als je
zoo 's avonds alleen met z'n tweeën" in
de maar matig verlichte bus zat; en Jaap
was je reinste koppelaar, die zag of hoorde
niets; hij is er zelf trouwens ook het slacht
offer van geworden.
Kom, Gemeentebestuur, tast eens in de
buul, om Huisduinen weer een verbinding
met de stad te bezorgen; komt U zelf eens
overtuigen, op welk een rampzalige wijze
de plat-voeters en de door likdoorns en
eksteroogen geplaagde en de op steunzolen
voortstrompelende Huisduiner menschheid
nu vanuit de stad Huisduinen moet be
reiken. Maar kom dan 's avonds, vooral
in den avond. Want de weg naar Huis
duinen is uitsluitend „rijweg"; op voet
gangers is die weg niet berekend; ziet ze
dan her- en derwaarts van den rijweg in
de sloot, of in het gunstigste geval in het
natte gras langs den slootkant springen,
als de auto's van de Luchtdoel en Genie en
de vele particuliere auto's, fietsen, race
fietsen en tandems voorbij razen. Geef ons
weer een kerk-, spoor- en bioscoop-bus;
een bus voor de Heldersche danslustigen
in het Badpaviljoen, en de eters bij Kreu-
ger; een bus, waarmede de Huisduiners
naar het stadhuis kunnen rijden om te
trouwen of een kindje aan te geven; de
Gemeente zal toch moeten dokken: óf een
bus, óf een voetpad
Maar wacht vooral niet te lang; wacht
niet tot de laatste Huisduiner is dood
gereden op de alleen op het snelverkeer
berekende verkeersbaan naar zijn dorp;
wacht niet. tot alle Huisduiners bij Simon
Zwaan gebracht zijn!
De waarschuwende stem van Roosevelt.
et groote bezorgdheid volgt Ame
rika de gang van zaken aan den over
kant van den Oceaan. Met bezorgdheid,
omdat het de eenheid der dingen voelt,
omdat het weet, dat een catastrofe in
Europa, zijn weerslag zal hebben op
Amerika. Daar komt bij, dat ook de toe
stand in het Verre Oosten, waar Amerika
groote belangen heeft, uncle Sam zorg
baart.
Amerika wordt zich bewust, dat het alles
moet doen om den vrede ook in Europa en
de overige wereld te bevorderen, dat het
zich niet isoleeren kan. Er is een tijd ge
weest, dat Amerika zich terugtrok van de
besognes van Europa. Het had teveel leer
geld, ook in den letterlijken zin, betaald met
den grooten oorlog en voelde er weinig voor
om opnieuw voor consequenties geplaatst te
worden die het moreel en financieel belang
rijke offers zou kosten. Toen trok het zich
terug, het had bovendien genoeg aan eigen
moeilijkheden, om ook nog de zorgen van
Europa mee te dragen.
Maar Amerika ziet, dat het verkeerd
gaat in de oude wereld. Het heeft zijn
waarschuwende stem al eens eerder doen
hooren. Evenwel niet zoo krachtig als
Dinsdag te Chicago. En de stem van
Roosevelt is tot Europa doorgedrongen.
Met instemming heeft men naar de woor
den geluisterd, met een zekere vreugde
heeft men er kennis van genomen, dat
Amerika bereid is „iets'te doen" om den
vrede te bevorderen, mits Europa bereid
is terug te keeren van zijn dwaalweg.
Het is noodzakelijk, dat het geloof in het
gegeven woord en in de waarde van het ver
drag weerkeert en dat men erkent, dat de
moraal van volken even belangrijk is als die
van het individu, zoo heeft de president ge
zegd, en daarmede debiteerde hij een waar
heid, die zoo oud is als de weg van Rome,
maar waarop toch niet genoeg de nadruk
gelegd kan worden.
Vertrouwen moet er komen in elkanders
woord. De minachting voor het internationale
recht is zoo groot geworden, dat de funda
menten der beschaving daardoor bedreigd
worden.
Is Europa al niet te ver op dezen heil-
loozen weg gegaan om er nog van terug
te keeren? Wij vreezen er voor. Het
Verre Oosten is door het Europeesche
voorbeeld besmet geworden en is ook een
oorlog begonnen zonder oorlogsverklaring.
Het heeft als Italië in Abessinië een on-'
schuldige bevolking bestrooid met bommen
en granaten, het heeft moord en dood
gebracht onder vrouwen en kinderen.
En in Europa. Ach, we zullen niet herhalen.
Zonder eenige gemotiveerde reden worden
schepen door verraderlijke duikbooten aange
vallen. Het recht is zoek, de beschaving gaat
ten onder.
De internationale anarchie vernielt alle
grondslagen van den vrede en brengt de
veiligheid van iederen staat, klein of-
groot, ln gevaar. Het is dus voor de
Vereenigde Staten van het grootste be
lang, dat het heilige karakter der inter
nationale verdragen en de internationale
moraal hersteld worden.
Roosevelt's stem, we vreezen het, zal als
de stem des Roependen in de Woestijn zijn.
Misschien als hij bij zijn waarschnuwing ook
de gepantserde vuist opheft, dat Japan nog
tot rede gebracht zal kunnen worden, dat
Italië en Duitschland nog zullen inbinden
Maar anders geldthet recht van den
sterkste.
Aquarium Zoöl. Station. Voor het publiek
geopend: dagelijks van 912 en van 13.30
17 u. Zaterdags van 912 uur,
Bioscopen:
Rialto-theater, Spoorstraat, aanvang half acht
„My man Godfrey" en „Ik zal je temmen".
Tivoli-theater, Spoorstraat: aanvang half 8:
„Muiterij op de Bounty".
Witte Bioscoop, Koningstraat, aanvang half 8:
„De Eeuwige strijd" en „In de gevaarlijke
Zóne".
Luth. Kerk, 8 uur, openbare vergadering
„Bond tegen het schenden door het vloeken
van Gods heiligen naam".
Opgenomen om 8 uur hedenmorgen.
Barometerstand Den Helder 764.4
Licht op (heden) 17.53
van 6 October.
ONDERTROUWD: P. Catshoek en A. E. J.
Polling: J. S. Westra en W. C. Th. Verheul;
J. P. Quant en E. W. van Twuijver.
GETROUWD: H. W. Baars en S. L. Droo-
gendijk.
BEVALLEN: C. H. Koopalde Jongh, z.;
J. C. M. Puister—rde Man, U.