JRoosevelt's klaroenstoot kwam te rechter tijd" Bange voorgevoelens omtrent Italië's houding DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER Oostenrijk zal een Handhaving van den vrede is Engelands hoofddoel Geen botercake Fransch schip door vliegtuigen aangehouden Duitsche politiek volgen Lijdt de Britsche vloot aan zinsbegoocheling Aanschaffing van militaire vliegtuigen De wijziging der Dienstplichtwet N.V. WACO - Hoorn UITGAVE, N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR., KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50", POSTGIROREKENING 16066 ZATERDAG 9 OCTOBER 1937 65e JAARG. No. 8126 Vijf Rijnschepen beschadigd Geen Fransche mijnwerkers over Duitsche grens meer in Duitschland! Italië versterkt Libye Dit nummer bevat 16 pagina's EERBERICHT DE BILT SEINTt De terugtrekking van de Holl, Mij, van Landbouw uit het Werktuigenbureau HELDERSCHE COURANT In zijn rede voor een massavergade ring der conservatieve partij te Scarborough gehouden, heelt de Britsche minister-president Cham- berlain warme instemming betuigd met de rede van Roosevelt, waarin deze aandrong op eerbiediging der verdragen en verzet tegen agressie „Het sohijnt, zeide hij, dat wij ons tegen woordig niet langer dan voor enkele dagen kunnen losmaken van de internationale vraagstukken, die middellijk of onmiddellijk onze belangen betreffen en die ontstaan zijn door omstandigheden, waarop wij geen in vloed hebben. Voor onze politiek en ons optreden ten aanzien van deze vraagstukken draagt Eden een verantwoordelijkheid van den eersten rang en er is geen minister, die in zulk een voortdurende en uitputtende spanning verkeert als hij". Na hulde te hebben gebracht aan de ener gie en de ervaring die Eden aan de hand ha ving van den vrede en het welzijn van liet land wijdt, gaf Chamberlain een over zicht van de ernstigste vraagstukken, die de aandacht bezig houden. Hoewel er in geen enkel geval van een formeele oorlogsverklaring sprake is geweest worden er in feite twee oorlogen gevoerd, in Spanje en in China. De minister-president herinnerde aan de bedroevende en afschuw inboezemende bom bardementen van niet-strijders en zeide, dat het naar zijn meening eenigszins gevaarlijk zou zijn, wanneer het natuurlijke mensche- lijke gevoel van verontwaardiging niet op het juiste punt gericht zou zijn, namelijk op de misdaad, die men begaat door zijn toe vlucht te nemen tot geweld, in strijd met de plechtig aanvaarde verplichtingen, zon der zelfs een vreedzame regeling van het geschil door besprekingen en onderhande lingen te zoeken. CHAMBERLAIN. Chamberlain sprak vervolgens over het geen hij „het hoornsignaal van de andere zijde van den Atlantischen Oceaan" noem de. Dit zeide hij is te juister tijd verno men, tot dusverre had men geloofd, dat de Vereenigde Staten, het machtigste land ter wereld, zich tevreden zouden blijven stellen met een politiek van isolatie, maar Roose velt ziet nu, dat geen enkel land voor aan vallen veilig zou zijn, indien de besmettelij ke ziekte van minachting voor het recht zich zou uitbreiden. Als hij verklaart, dat het noodzakelijk is terug te keeren tot het vertrouwen in het gegeven woord en in de heiligheid der verdragen, geeft hij uiting aan de overtuiging, dat zoowel in dit land als in zijn eigen staat heerscht en bij zijn oproep tot een gemeenschappelijke inspan ning voor de zaak van den vrede steunt de Britsche regeering hem gaarne. Ten aanzien van de plannen tot het hou den van een conferentie zeide Chamberlain er vrijwel niet aan te twijfelen, dat de Ame- rikaansche regeering, na de rede van Roose velt, zich op de conferentie zou doen ver tegenwoordigen met de andere mogendheden beraadslagen over een oplossing voor het conflict in het Verre Oosten. Bij dezen stand van zaken zou het in het oog loopend voor barig zijn, wanneer de Britsche regeering op een of andere afzonderlijke wijze op trad. Ik wensch slechts te zeggen, aldus de premier, dat het hoofddoel der Britsche regeering nog steeds het herstel en de handhaving van den vrede en samenwerking ter berei king Van dit doel is. Chamberlain zeide verder, dat de aan dacht tijdelijk van de gebeurtenissen in de Middellandsche Zee is afgeleid door den toestand in het Verre Oosten. „Wij verheu gen ons, aldus vervolgde hij, oprecht over het accoord met Italië ten aanzien van den patrouilledienst en voelen ons bemoedigd in de hoop, dat deze overeenkomst zou kun nen worden gevolgd door andere besprekin gen, tusschen de drie mogendheden, die ten doel hebben de politiek van niet in menging werkelijk doeltreffend te maken. „De minister verklaarde oprecht te ver trouwen, dat het Italiaansche antwoord de eendracht zal kunnen vergrooten." „Indien wij voor een keer werkelijk een stap voor uit zouden kunnen komen in de kwestie van het Spaansche conflict, zou de weg vrijgemaakt zijn voor de besprekingen, die het onderwerp van mijn briefwisseling met Mussolini geweest zijn." Het overige doel van de rede was gewijd aan de vorderingen der wapening en aan binnenlandsche aangelegenheden. Aanvaring met Fransche sleep boot. Toen de groote sleepboot „Mainz" met drie aanhangvaartuigen stroomafwaarts voer, kwam ter hoogte van Urmitz plotse ling een dikke mist opzetten. Op hetzelfde oogenblik verscheen de Fransche sleepboot „Reims" met verscheidene aanhangvaar tuigen onder de brug van Urmitz. Om een gevaarlijke botsing te voorkomen, voer de „Mainz" over de sleepkabels heen van de „Reims", maar kon niet verhinderen, dat een aanvaring ontstond met het eerste aanhangvaartuig van de Fransche sleepboot en vervolgens met de andere booten. Hier door leden in totaal vijf vaartuigen min of meer zware averij en moesten terstond voor anker gaan. Hoewel geen persoonlijke ongelukken ontstonden, is de materieele schade zeer groot. Van vele Duitsche mijmwerkers uit Lau- terbach, in het Saargebied, die dagelijks de grens plachten te passeeren om in de Fran sche steenkolenmijnen te werken, zijn de passen door de Duitsche politieke politie in beslag genomen, zoodat zij thans werkeloos zijn. Men gelooft, dat deze maatregel is genomen omdat de Duitsche autoriteiten vreezen, dat de zuiverheid van de politieke overtuiging der mijnwerkers door het ver blijf in Frankrijk in gevaar gebracht wordt. Onder de Saarlandsche mijmwerkers die in Frankrijk arbeiden, heerscht thans ernsti ge bezorgdheid, daar men vreest, dat de strenge grenscontrole zal worden uitgebreid. Men schrijft ons uit Berlijn: In een voorname lunchroom laven wij ons aan thee met witte puntjes. Alle thee, die in Duitschland gedronken wordt, heeft overigens witte puntjes. Alleen in Hamburg en in Frankfurt a. Main drinkt men sterke thee gelijk in Nederland. Maar over de thee willen wij thans niet spreken. Wel over het stukje cake, dat wij erbij nuttigen. Het smaakt goed. Maar ons vergaat de eetlust, als ons oog, midden in een hapje, getroffen wordt door een groot plakkaat, waarop volgende letters voorko men: „In deze lunchroom wordt de koek met margarinb of met een ander spijsvet gebakken!" Wij vernemen, dat de politie dit eischt. Onmiddellijk na het optreden van Minister Darré werd bepaald, dat alle banketbakkers die met margarine en spijsvet bakken, dit op een stukje papier, dat op een goed zichtbare plaats moest zijn opgehangen, hadden mede te deelen. Banketbakkers, die slechts met boter bakten, deelden dit na tuurlijk ook triomfantelijk mee. Dat was echter geen plicht. Het was de bedoeling, dat dit plakkaat ook in lunchrooms, café's en andere loka len, waar koek werd verkocht, zou worden opgehangen. Daaraan werd echter niet de hand gehouden. Sederd' ecnigen tijd is ech ter een strenge controle ingevoerd. De eigenaar van de conditorci gaf ons in- tusschen de verzekering, dat er te Berlijn geen lunchroom is, waarin nog enkel met boter wordt gebakken. Ook al zouden wij het willen, aldus onze zegsman, zou het on mogelijk zijn. Want wij kunnen sledhts een gedeelte van de benoodigde boter krijgen. Wie werkelijk botercake wil eten, moet die door moeder-de-vrouw laten klaarmaken* Torpedojager met de Italiaansche vlag in top, helpt de vliegers. Fransche oorlogsbodem snelt te hulp. Het Fransche blad „Ce Soir" ver neemt uit Oran, dat het Fransche s.s. „Cassidaigne" Dinsdag tusschen Sete en Marseille door vliegtuigen van de luchtmacht van Franco ge dwongen is, koers te zetten naar Palma de Majorca. Bij de nadering van deze haven werd de begeleiding overgenomen door een torpedojager, die de Italiaansche vlag zou hebben gevoerd. Bij het verschijnen van den Franschen torpedojager Fantasque werd de Cassidaigne vrijgelaten. Omtrent den aanval op de „Cassidaigne" worden de volgende bijzonderheden gemeld, waaruit blijkt, dat het incident zich eeenigs- zins anders heeft toegedragen. Dinsdagmiddag j.1., omstreeks vier uur, vloog een vliegtuig van de luchtvloot van Franco over het Fransche schip, dat zich op ongeveer 33 kilometer ten noordwesten van Palma de Majorca bevond. Het vliegtuig cirkelde boven het schip en keerde naar zijn basis terug. Drie kwartier later verschenen vier watervliegtuigen, die door middel van lichtsignalen opdracht gaven naar Palma te stoomen. Tot tien uur in den avond werd het schip begeleid door het escadrille; op dit uur werd de bewaking overgenomen door een kanonneerboot en twee gewapende trei- lers. Deze oorlogsbodems gaven het vaanvater aan, zoodat het schip niet op een mijn kon loopen. Zoodra het schip te Palma aan kwam, protesteerde de kapitein bij den Franschen consul en bij de rechtsche auto riteiten. Den volgenden dag kwamen de rechtsche Spaansche autoriteiten aan boord met den Deenschen consul als getuige, de papieren en de lading van het schip wer den onderzocht. Na een kort onderzoek in het ruim te hebben ingesteld en na de identiteit van de bemanning te hebben vast gesteld, verlieten de Spanjaarden met hun getuige het schip en kreeg het verlof de ha ven te verlaten. In de haven van Palma lagen twee Brit sche kruisers en vijf Italiaansche schepen. Ongerustheid in Egypte. In het eerste nummer van het nieuwe Italiaansche tijdschrift „Informazione Diplo- matica" komt een artikel voor betreffende het zenden van nieuwe troepen naar Libye en de beroering, die dit in Egypte heeft ge wekt. Er wordt aan herinnerd, dat het be sluit hiertoe reeds in April is genomen, en dat het Egypte niet behoeft te veronrusten. Het artikel motiveert het zenden der ver sterkingen met redenen van internationalen aard. Redevoering van bondskanselier Schuschniqq Voor Vaderland- sche front. Bondskanselier Schuschnigg heeft gister avond in het gebouw van het Vaderlandsche Front te Weenen een redevoering uitgespro ken, waarin hij in de eerste plaats beves tigde vastbesloten te zijn, tot eiken prijs Oostenrijk in binnenland en buitenland vrede te zullen verzekeren en desnoods op te leggen en alle verwikkelingen, van waar zij ook mochten komen, ter zijde te stellen. De bondskanselier wenscht Oostenrijk zijn onafhankelijkheid te verzekeren in de con ceptie van een Duitsche politiek, welke „wij, aldus Schuschnigg, vrijwillig en spon taan toepassen overeenkomstig de richtlij nen van de geschiedenis van ons vaderland en niets op bevel". Schuschnigg bevestigde opnieuw den trouw van Oostenrijk aan de Oostenrijksch- Duitsche overeenkomst van 11 Juli 1036 en verklaarde van meening te zijn, dat de wrijvingen, welke zich hebben voorgedaan hun grond vinden in gekuip met name van in Duitschland verblijvende Oostenrijksche emigranten. DE TORPEDOJAGER BASI LISK NIET AANGEVALLEN. Hedennacht heeft de Britsche ad miraliteit medegedeeld, dat na een volledig onderzoek is vastgesteld, dat de Britsche torpedojager Basi lisk niet door een duikboot werd aangevallen. Moeilijk is aan te nemen, dat men zich aan boord zoo ernstig vergist heeft. Is het een eigen duikboot geweest, die voor een „zeeroover" is aangezien"? Of wil Londen .de zaak in de doofpot stop pen? Vraagstuk der vrijwilligers weer naar de non-interventie-commis sie? Frankrijk en Engeland voelen er niets voor. De „Popoio dTtalia" verwacht, dat het Italiaansche antwoord op de Britsch-Fransche nota vandaag zal worden overhandigd. Volgens dit blad, dat de meening onder de officieele Italiaansche krin gen weergeeft, zal Italië het vraag stuk van de terugtrekking der vrij willigers naar de niet-inmengings- commissie verwijzen. Italië schiint in ieder geval te willen dat Duitsch land aan de besprekingen deel neemt. In overleg met Berlijn is ook de Italiaansche antwoord-nota op gesteld. P Naar Reuter verneemt zal het Italiaan sche antwoord, indien het zal zijn, zooals de Popoio dTtalia verwacht, te Londen en te Parijs niet gunstig ontvangen worden, vooral schijnt het nieuwe voorstel de kwestie voor te leggen aan de niet-inmen- ginsrscommissie niet te voldoen. De stap, welke Frankrijk en Enge land Donderdag te Rome hebben ge daan, teneinde een spoedig ant woord te krijgen, is voor een deel geschied onder druk van de geruch ten, dat nieuwe luchtvaartverster king naar Franco was gezonden, en dat het mogelijk was dat ook andere versterking was gezonden. Verder wordt vernomen, dat de Spaansche regeering bereid zou zijn, wanneer de vrij willigers, die aan de zijde van Franco strijden teruggetrokken worden, ook toe te stemmen in het terugroepen van de vrij- Verwachting: Zwakke tot mati ge Noordoostelijke tot Noor delijke wind, zwaar bewolkt tot betrokken met weinig regen in het Westen, in het Oosten meer kans op regen, weinig verandering in tem peratuur. Verdere vooruitzichten: Tijdelijk opklarend, met weinig of geen regen. willigers, die aan haar zijde strijden, hier bij inbegrepen de internationale brigade. Ongeduld misplaatst, zegt de Giornale. Ten aanzien van het ongeduld van En geland en Frankrijk, schrijft de „Giornale dTtalia" dat dit ongeduld geheel misplaatst is. Indien de regeeringen van Frankrijk en Engeland zich een zeker aantal dagen voor behouden, om met elkaar in contact te tre den, om haar opvattingen te bespreken en haar nota op te stellen, dan acht de regee ring van Italië het noodig, de nota kalm te bestudeeren en de reegering te Berlijn te raadplegen, welke het recht heeft aanwezig te zijn bij een bespreking van Europeesche problemen, hoewel dit door de overige par tijen zonder reden werd vergeten. Het ongeduld van Engeland en Frank rijk is dés te meer ongerechtvaardigd, aan gezien zij verleden jaar niet enkele dagen doch eenige maanden hebben noodig ge had, om de voorstellen van Rome inzake de vrijwilligers te bestudeeren. Italië be waart evenwel zijn kalmte. De regeering zal heden het antwoord, dat na overleg met Berlijn is opgesteld, overhandigen. Naar aanleiding van het bericht omtrent het zich terugtrekken van het Hoofdbestuur van de Hollandsche Maatschappij van Land bouw uit het Werktuigenbureau, vernemen we heden nog het volgende: Eenerzijds is het inderdaad toe te schrij ven aan het -feit, dat verschillende leden van het hoofdbestuur inderdaad meer en meer tot det conclusie kwamen, dat de wenschen van den middenstand werkelijk gerechtvaar digd waren en dat de coöperatie hier paden ging betreden, welke ze diende te vermijden. Het is mogelijk, dat zich ook bezwaren heb ben voorgedaan bij voorkomende reparaties, hoe het zij, het standpunt van den midden stand begon zekere waardeering te vinden. Daarnaast echter ontstond ook een zekere vrees, dat het met het Werktuigenbureau niet geheel naar wensch ging. Wat de rol van den heer Burrmann betreft, deze schijnt in het oorspronkelijk lfericht van het Alg. Handelsblad niet geheel juist te zijn beoor deeld, althans een speciale accountant houdt hij er niet op na. Ieder handelslichaam loopt risico's en deze bestaan bij een organisatie voor een niet gering deel uit het blijven liggen van goederen. Deze worden er op den duur niet beter op, ze verouderen en moeten ten slotte geheel of ten deele worden afge schreven. Men meende nu te weten, dat het Werktuigenbureau omvangrijke onverkoop bare partijen goederen bevat en dit had ten gevolge dat de lust om er deel in te blijven houden afnam. Toen dus de gelegenheid werd geboden zich zonder schade uit liet Werktuigenbureau terug te trekken, schijnt men die bij de Hol landsche Maatschappij van Landbouw gre tig te hebben aangegrepen. Een belangrijke order zou bij de Nederlandsche vliegtuigenfa- briek (Fokker) te Amsterdam zijn geplaatst. Het Utr. Dgbl. vermeldde gister avond, dat de Nederlandsche regee ring een zeer belangrijke order heelt geplaatst bij de Nederlandsche Vliegtuigeniabriek (Fokker) te Am sterdam. Volgens liet blad gaat deze bestelling over vele tientallen vliegtuigen in vier verschil lende typen, nml. jachtvliegtuigen, ge vechtsvliegtuigen van het type G I en twee typen luchtkruisers. Van bevoegde zijde deelt men aan de N.R.Crt. mede, dat van een bestelling als zoodanig nog niet kan worden gesproken. Wel worden onderhandelingen gevoerd over de aanschaffing van militaire vliegtuigen, hetgeen blijkens de Millioenen nota tot het programma van het nieuwe kabinet be hoort. Wat de nieuwe typen betreft zouden van de militaire Fokker-vliegtuigen in aanmer king komen het jachtvliegtuig D 21 en het nieuwe type gevechtsvliegtuig G I, waarvoor nog niet het aangewezen motortype is ge vonden, aangezien het huidige type (His- pano Suiza) niet blijkt te voldoen. Wat de twee typen luchtkruisers betreft zal op de order van zestien twee-motorige luchtkruisers van het type T 5 waarschijn lijk een tweede serie volgen. Het andere type luchlkruiser betreft de T 8, welke op het oogenblik in teekening ge reed is en bestemd is om als watervliegtuig op drijvers te worden geconstrueerd. De T 8 is, naar men ons mededeelde, uit de T 5 ontwikkeld en bestemd om als zeeverkenner voor lange afstanden to worden gebruikt. Als zoodanig zou de T 8 in aanmerking kun nen komen voor de uitbreiding van het ma terieel van den Marine-vücgdienst. A.s. keuring houdt al rekening met verhooging van het contingent In afwachting van de beslissing der Staten-Generaal. De minister van defensie heeft aan de burgemeesters bericht, dat in afwachting van de beslissing om trent de bij de Staten-Generaal aan hangig gemaakte wijziging van de Dienstplichtwet, waarbij om. verhoo ging van het jaarlijksche contingent gewone dienstplichtigen -wordt voor gesteld, het in de bedoeling ligt, het getal ingeschrevenen, dat zich aan de keuring moet onderwerpen, be langrijk te verhoogen. In verband hiermede is het noodzakelijk gebleken, het aantal keuringsraden te ver hoogen van 18 tot het vroegere aantal: 33. Behoudens uitzonderingen bestrijkt elk der nieuwe raden het gebied van een van de vroegere raden. Echter zijn de nieuwe raden niet meer als vroeger, genummerd, dohc is er de voorkeur aangegeven, aan eiken raad de naam van een gemeente te geven, waardoor men in den naam fevens een aan duiding zal vinden van liet gebied van den raad. De minister doet de aanschrijving verge zeld gaan van een vernieuwde districtsbe schikking, waarin de noodige wijzigingen betreffende de verandering in de keurings- raden zijn- opgenomen. De minister hoopt spoedig nadere mede- deelingen te doen omtrent de a.s. keuringen, die vermoedelijk reeds in de tweede helft van November zullen aanvangen. Het ligt in de bedoeling dat deze keuringen voor zoo ver zij nog in 1937 zullen plaats hebbein, zullen dienen voor dc nog niet. gekeurde in geschrevenen van de lichting 1938 en dat in Januari 1938 en volgende maanden de keu ringen worden voortgezet voor de lichting 1939. 8 Met ingang van 3 October winter- dienst. Zomerdienstregeling 1937 blijft onveranderd gehandhaafd als winterdienstregeling. Dienstregelingen a 5 cent verkrijg baar bij onze chauffeurs.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 1