dagblad voor den helder en hollands noorderkwartier Offensief in het zeemansgeest leeft nog Tegenstellingen in het Fransche Volksfront Front van Sjanghai was niet voorbereid N.V. WACO - Hoorn Verbindingswegen met Frankrijk bedreigd Kranige prestatie van zes Nederl. jongens Opmarsch naar links vertraagd UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR.. KONINGSTRAAT 78. DEN HELDER. TELEFOON 50 POSTGIROREKENING 16066 65e JAARG. No. 8144 ZATERDAG 30OCTOBER 1937 SPANJE Negentig dagen met gewaagde sleep op de wereldzeeën Dit nummer bevat 16 pagina's EERBERICHT de bilt seint. ft'rr FRONTMAN HUESCA-SARAGOSSA FW TPP.T. Alles wijst erop dat de nationalen beslis sende voorbereidingen zijn begonnen; voor een doorbraak in Arragon. Hun zeestrijd krachten zijn nu geconcentreerd te Palma, hoofdstad van het eiland Mallorca; vandaar uit zullen zij het aanstaand offensief onder steunen. Als eerste doeltreffend middel heeft Fran co een blokkade afgekondigd vanaf Mon- tril bij Almeria tot Rosas (20 k.m. vanaf de Fransche grens) een zone van 800 k.m. De regeering van Valencia is er zich van bewust, dat van Mallorca uit pogingen in het werk zullen gesteld worden om troepen aan de Catalaansche kust te zetten; en ver wachten doorbraak van Teruel naar de kust Vandaar dat zij met spoed den regeeringsze- tel naar Barcelona zal verplaatsen. Het Noord-Oost front (ook wel het Huesca-Sara- gossa-Teruel front genoemd) heft een lengte van 430 k.m. en aan de nationalistische zijde is dit front aanzienlijk versterkt door vrijgekomen troepen van het Noordfront. De regeering heeft aan het Arragon front een troepenmacht in het veld gebracht van 200000 man. Veel waarde hecht de regeering aan de verbindingswegen naar Frankrijk; deze hebben een strategische beteekenis ge kregen, vooral de weg van Huesca via Bies- cas naar de Fransche grens. Op de kaart ziet men deze wegen aangegeven. De hoofdweg van Jaca naar Frankrijk wordt door de nationalen beheerscht, terwijl de 2e voornaamste verbindingsweg, die van Portbou naar Perpignan, voortdurend door luchtbombardementen bedreigd WOrdt. Men is in Spanje in het algemeen de verwach ting toegedaan, dat de nu komende opera ties beslissend kunnen zijn. Van alle punten van het Rechtsche Spanje komen vlg. Havas ber. binnen over slecht weer. Alle rivieren treden buiten haar oe vers, waardoor overal aanzienlijke schade wordt aangericht. Bovendien worden de krijgsverrichtingen er door bemoeilijkt. De stellingen aan het front staan onder wa ter en achter het front belemmeren de door weekte wegen de levensmiddelenvoorziening en de troepenbewegingen. Eerstdaags loopt Ie baggermolen Beverwijk 16 te IJmuiden bin nen. Gistermiddag is van de reede van Cowes bij het eiland Wight (Engeland) naar IJmuiden vertrok ken de Nederlandsche baggermolen „Beverwijk 16", gesleept door de slechts 35 meter lange Nederland sche sleepboot „Beverwijk 20", ten einde het laatste traject af te leg gen van een sleepreis, die zelfs voor ons land, waar men op het gebied van sleepvaarten over langen af stand toch heel wat qewend is, en zelfs op dit terrein een internatio nalen faam heeft, van bijzonderen aard mag worden geacht. Omstreeks 1922 zond de „Hollandsche Maatschappij voor aannemingen" te Be verwijk een hoeveelheid materiaal naar Ar gentinië voor het verrichten van werkzaam heden ten behoeve van het aanleggen en verbeteren van havens. Het werk werd na eenigen tijd gestaakt en de genoemde maat schappij ging in andere handen over. Aan net in Argentinië achtergebleven materiaal schreef men, aangezien het sedert het se dert het staken der werkzaamheden onge- bruikt was gebleven, geen al te groote aarde meer toe, zeker niet voldoende om de kosten voor het vervoer naar Nederland er aan te spendeeren. In het vroege voorjaar van dit jaar vertrokken echter drie jongelui uit Nederland naar Argentinië om eens na to gaan 0f Pr aan de achterge bleven goederen niet toch nog iets kon worden gedaan om althans een deel van de verloren waarde te red den. Het waren de 26-jarige H. van Giffen, die in het bezit is van zijn stuurmanscertificaat, 23-jarige S. Jongeling en de 19-jarige W. H. Mel- lema. Zij wisten, dat in Argentinië waren achter gebleven de in 1914 gebouwde Nederlandsche baggermolen „Beverwijk 16", lang 53 meter, •breed 9.35 meter, en hol 3.50 meter, alsmede de Nederlandsche sleepboot „Beverwijk 20", lang 35 meter, breed 8 meter en hol 3.80 me ter, voorzien van een machine van 850 p.k. Zij vonden dit materiaal echter niet te Bue nos Aires. Het bleek geheel onbeheerd te zijn achtergelaten op het verwijderde Tigre-ei- land, waar men over vrijwel geen hulpmid delen, noch over werkplaatsen beschikte. Op een verlaten gedeelte van het strand van Tigre eiland, waarachter het bosch be gint, nabij een verwaarloosde, uit golfijzeren platen gebouwde loods, lagen de beide vaar tuigen aan een steiger, die geheel vergaan was. Met ijzeren energie hebben de drie Hol landsche jongens nu de beide schepen opge kalefaterd, en een nieuwen steiger gebouwd. Schepen weer geheel zeewaardig. In het begin van Juli waren zij zoo ver gevorderd, dat zij met de beide vaartuigen naar Buenos Aires konden vertrekken, waar sleepboot en baggermolen in het dok gingen voor het verrichten van de noodige werk zaamheden aan de onderwaterdeelen. De twee vaartuigen, waarvan men in Nederland reeds had geloofd, dat zij als oud-roest afgeschreven moesten worden, bleken te voldoen aan alle eischen, die gesteld worden, voor 't verkrijgen van de Lloyds- attesten. Baggermolen en sleepboot waren weer ten volle zeewaardig. Een gewaagd plan. Het plan, dat de jongelui misschien tijdens het harde werk op Tigre-eiland reeds toen voor oogen stond, nam vasten vorm aan. Zij bepleitten het zoo vurig, dat men er in Ne derland mee accoord ging, en twee Neder landsche machinisten en een Nederlandsche stuurman werden -naar Buenos-Aires gezon den, opdat er althans zes Nederlanders zou den zijn die leiding konden geven om het gewaagde transport uit te voeren.. De 26-ja- rige van Giffen zou daarbij als gezagvoerder optreden» Kapitein van Giffen en Mellema Jr. kre gen daarbij echter nog eerst gelegenheid, te toonen dat zij niet alleen waardige nazaten waren van de oude Hollandsche zeevaarders, maar ook van de roemruchte Hollandsche kooplieden, want zij hadden al hun handels talenten noodig om niet de dupe te worden van de velen, die in een haven als Buenos Aires trachten van elk schip, waarmee iets gebeuren moet, graantjes mee te pikken. Te overwinnen moeilijkheden. Dat de sleepreis zelf een zware en avontuurlijke onderneming zou worden, stond van tevoren vast. Men moest te Buenos Aires een bemanning monsteren en had daarbij niet al te veel keus, zoodat men een samenraapsel kreeg van zeelieden van verschillende nationaliteiten, die niet de minste routine hadden op het gebied van sleepreizen, zoodat de zes Nederlanders aan boord naast hun verantwoordelijke taak van officier dikwijls moesten meehelpen bij het verrichten van het eenvoudigste matro- zenwerk Daarbij komt, dat de 35 m. meten de sleepboot „Beverwijk 20" aanzienlijk blijft beneden de afmetingen van de sleep- booten, die gewoonlijk voor lange afstands- reizen worden gebruikt, terwijl men dit keer niet van Nederland om de Zuid ging, met het voordeel van wind en stroom, maar in omgekeerde richting, vrijwel steeds te gen wind en stroom in, in een voor een dergelijk transport al zeer ongunstig jaar getijde, nl. winter in het Zuiden, najaar in het Noorden. Hachelijke avonturen. Ge wonde aan boord. Men heeft dan ook aan boord wel hache lijke oogenblikken meegemaakt. Einde Juli vertrok men uit Buenos Aires. Reeds terstond, nadat men bui ten de La Plata-rivier was, had men met zwaar weer te kampen, dat zoo danig verergerde, dat men na 4 a 5 dagen tijdens een hevigen storm den molen dreigde te verliezen. In het hartje van den nacht brak de sleeptros, alle hens aan dek om de zaak te klaren. Vrij spoedig ziet men de lichten van den baggermo len op de golven dansen en vindt men den molen terug, waarna men begint de sleeptros te hieuwen. De zes Hollanders werken het hq^dst, omdat zij de eenige werkelijke zeelui "met ervaring blijken te zijn. Bij dat werk breekf de eerste machinist een been en een ma troos wordt zoodanig over dek geslagen, dat hij blijft liggen, Terwijl eenerzijds de ge wonden moeten worden geholpen, moet men anderzijds trachten, bij den teruggevonden molen te blijven, en de sleeptros weer bin nen te krijgen, wat ondanks de duisternis en huizenhooge golven gelukt'. Den volgenden morgen kan men weer een normale verbinding tot stand brengen. Dat was het eerste avontuur. Men liep Rio de Janeiro binnen met de voorpiek van de sleepboot vol water. De geleden schade werd hersteld en twee dagen later was men weer onderweg, naar Pernambuco om te bunkeren. De jongens konden hun onge duld nauwelijks, bedwingen. Na één dag begon men de lange reis naar het Antillen- eiland St. Vincent Het was een moeilijk traject, voortdurend tegen den wind in en met een beperkten voorraad kolen aan boord. Veelal liep men niet harder dan 3 mijl per uur. De overtocht over den Atlanti- schen Oceaan begint., Scheur buik onder de bemanning. Slechts twee dagen bleef men in St. Vincent. Toen begon de over tocht over den Atlantischen Oceaan, met als doel Madeira. Dagen lang zag men slechts lucht en water en had men te worstelen met tal van moeilijkheden. Door harden tegenwind haalde men Ma deira niet en met het laatste beetje kolen kwam men te Las Palmas op de Kanarische eilanden aan. Eenige leden van de beman ning leden aan scheurbuik en moesten aan wal worden gebracht. Groote hoeveelheden vruchten en versche groenten werden inge slagen. Opnieuw werd gebunkerd, en na twee dagen vertrok men, in de hoop, in één ruk IJmuiden te kunnen halen. Dat dit niet gelukt is, moet geweten wor den aan het zeer zware weer in de Golf van Biscaye en in het Engelsche Kanaal. Men had de grootste moeite om van de Fransche kust te komen. Van de sleepboot sloeg een reddingboot, die op de brug stond, stuk, ter wijl het dekhuis van den baggermolen af sloeg en de molen bovendien lek raakte. Niettemin bracht kapitein van Giffen vier dagen geleden het transport veilig op de reede van Cowes. Het lek werd gevonden en alles geklaard. Na een reisduur van meer dan negentig dagen is thans het laatste gedeelte begonnen. Nog slechts eenige dagen en het transport, dat den overtocht over den Atlantischen Oceaan heeft vol bracht, zal de Noordzee zijn overgestoken en te IJmuiden aankomen. Het zal een mooie dag zijn voor deze Hol landsche jongens, die op kranige wijze ge toond hebben dat, wat er ook aan uiterlijke dingen mag ijn veranderd, dat ondanks de vervanging van het zeilschip door het stoom- en het motorschip, de geest der oude zeevaarders ook bij de jongere generaties van ons volk nog altijd levend is. China zal zich op andere linies verdedigen. hiterview met Tsjang Kai Sjek. Het front van Sjanghai mag er voor de Chineezen niet zoo gunstig^uitzien, in wer kelijkheid is het niet zoo slecht, verklaarde generaal Tsjang Kai Sjek in een gesprek met Reuter's hoofdcorrespondent in Noord- China. Hij erkende, dat de terugtrekking der Chineesche troepen naar een nieuwe li nie teleurstellend was, maar, zoo vervolgde hij, wat aan het front van Sjanghai en in Hopei gebeurd is, moet niet van overwe gend belang worden geacht voor den ver- Verwachting: Zwakke tot mati ge wind uit Zuidelijke richtingen, half tot zwaar bewolkt, weinig of geen re gen, iets koeler. Verdere vooruitzichten: Onzeker Met ingang van 3 October winter- dienst. Zomeidienstregeling 1937 blijft onveranderd gehandhaafd als winterdiensiregeling. Dienstregelingen a 5 cent verkrijg baar bij onze chauffeurs. deren duur van den oorlog want de fronten van Sjanghai en Hopei waren niet voorbe reid. De werkelijke verdedigingsoorlog zal niet aan deze fronten gevoerd worden. De Chineesche soldaten zijn vastbesloten zich te blijven ver zetten en opofferingen te getroosten. Hp geest kan niet vernietigd wor den. De gewone soldaat weet, wie zijn vijand en wie zijn vriend is. China is het Britsehe volk dankbaar voor het betoonde medeleven en voor de actie om Japansche goederen te boycotten. Maar waarom laat het Britsehe volk toe, dat zijn Regeering niets doet, ter wijl zijn rechten en belangen door de Ja pansche blokkade worden geschonden Waar om speelt de Britsehe marine niet haar traditioneele rol en beschermt zij niet de vrijheid ter zee in den Stillen Oceaan? Wij verwachten niet., dat Engeland met Japan een oorlog aangaat, maar we mogen wel verwachten, dat Engeland zich houdt aan het Negenmogen dhedenverdrag, dat zij vrij willig heeft onderteekend. Mijn boodschap aan de conferentie van Brussel is deze: China hoopt, dat de letter en de geest van het negenmogendhedenver- drag zullen worden geëerbiedigd. Radicaal-socialisten blijven solidair. Het 34ste congres van de radicaal-socia listische partij wordt ditmaal te Lille vandaag geopend. Ongeveer een week later, n.L op 6 en 7 November hou den de sociaal-democraten te Parijs en de aanhangers van de democratische allian tie, de in de oppositie zijnde groep van Flandin, te Nizza hun partijdagen. Van de beide in het kabinet-Chautemps vertegen woordigde groote Volksfront-partijen zijn dus de raricaalsocialisten het eerst aan de beurt, om hun partijprogramma voor het komende jaar en hun verdere houding tegenover het Volksfront vast te leggen. Het gematigde midden De besluiten en debatten van Lille zullen niet zonder grooten invloed op de beslis singen* van de sociaal-democraten in het begin van November kunnen blijven. De kan tonale verkiezingen hebben in ieder geval het bewijs geleverd, dat de opmarsch der marxisten in Frankrijk tot stilstand is ge bracht en dat de verschuiving naar links haar hoogtepunt reeds overschreden schijnt te hebben. Sociaal-democraten en commu nisten konden niet de door hen verwachte resultaten boeken en hoewel de radicaal- socialisten tegenover 1931 naar verhouding de grootste verliezen leden, is toch de par tij ook ditmaal als de sterkste uit de stem bus gekomen. Het gematigde midden wint m Frankrijk weer aan invloed en dit feit zal zeker niet zonder gevolgen blijven op het radicaal-socialistische congres te Lille. Volksfront blijft behouden. Heden wordt het Partij-Congres dooi den minister van oorlog Daledier ge opend. De eerste dag is geheel aan de besprekingen van sociale vraagstukken, het onderwijs, de nationale landsverdediging en de positie van de ambtenaren gewijd. Op 29 October wordt het financieele probleem gron dig besproken. Georges Bonnet persoonlijk zal over de belangrijkste vraagstukken spreken. Op den laatsten dag tenslotte, op 30 Oct. wordt de binnen- en buitenlandsche politieke situatie behandeld. Het debat daarover wordt in politieke kringen met de grootste spanning tegemoet gezien. Men ver wacht, dat dit debat buitengewoon levendig zal worden. Een aantal congresvertegen woordigers zal ongetwijfeld scherpe aanval len op de communistische partij richten en ook tegenover de andere partijen van het Volksfront zal de critiek niet altijd even vriendelijk zijn. Anderzijds zullen ook de Volksfront-enthousiasten zich het zwijgen niet opleggen en het zal de taak van de partijleiding zijn, om der wille van de een heid bemiddelend tusschen de beide stand punten op te treden, wijl tenminste voor het oogenblik een zuiver radicaal-socialistisch kabinet niet mogelijk is. De verdere instandhouding van het Volks front aldus meent men in politieke krin gen door de radicaal-socialisten is eenvou dig een rekenkundige noodzakelijkheid, wat echter niet wil zeggen, dat de partij in het Volksfront zelf moet afzien van een ver sterking harer positie. Integendeel verwacht men op grond van de reeds door het kabinet-Chautemps be haalde successen en niet in de laatste plaats ook op grond van den uitslag der kantonale verkiezingen, dvat de radicaal-socialisten niet zullen toepeven aan de wenschen naar een uitbreiding van het Volksfront programma vart uiterst links, maar zullen blijven vasthouden aan het oorspronkelijke, betrekkelijk beperkte Volksfrontprogramina. Natuurlijk is het moeilijk, ten aanzien van deze kwestie het juiste te voorspellen en verrassingen naar do eene of andere zijde zijn altijd mogelijk. Onder de huidige omstandigheden is het echter wel zoo goed als uitgesloten, dat de radicaal-socialisten zouden afzien van 'n verdere samenwerking met de andere partijen van links. Evenzeer staat wel vast, dat het reeds in de laatste zes maanden van de „pauze" zeer verlangzaamde marschtemix) van het Volksfront nog meer aan scherpte zal verliezen, want de eerste voorwaarde voor een verdere samenwerking der radicaal socialisten met de sociaal-democra ten en communisten is een gelijk stelling van de rechten van den burger met die van den arbeider, de erkenning van het particulier eigendom, onbeperkte vrijheid van arbeid, de instandhouding van rust en orde de stijging van de industri- eele productie en een gezond even wicht tusschen de inkomsten en uit gaven van den staat Wat zullen de andere partijen doen? De vraag is nu, hoe in de eerste Novem- berweek Blum en zijn sociaal democraten op deze radiciial-socialistische eischen zul len antwoorden en of de communisten bij dergelijke magrere kansen, om in troebel water te kunnen visschen, niet opnieuw uit de parlementaire meerderheid zullen trach ten te ontsnappen en aldus een regeerings- crisis te doen ontstaan.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1937 | | pagina 1