Vuurzee in Rotterdam
„Bataljon des doods" trekt zich terug
DAGBLAD VOOR DEN HELDER EN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
Overstromingsramp
in Syrië
Japanners steken de Soetsfau over
Spanning tusschen
Japan en Engeland
Economische
Een kaaiman in bed
UITGAVE. N.V. DRUKKERIJ EN UITGEVERIJ V/H C. DE BOER JR., KONINGSTRAAT 78, DEN HELDER. TELEFOON 50 POSTGIROREKENING 16066
1 NOVEMBER 1937
65e JAARG. No. 8145
Vier pakhuizen branden als fakkels
Watergordijn.
Televisie op zee
Honderd dooden; voor
een half milliard schade
vrijheid van Duitschland
Dit nummer bevat 8 pagina's
EERBERICHT
DE BILT SEINT:
Opheffing ambtenaren
verbod
HELDERSCHE COURANT
MAANDAG
Brandweer rukt met al het be
schikbare groot materiaal uit.
Hedennacht is in de pakhuizen
.van de N.V. Pakhuismeesteren te
Rotterdam een brand uitgebroken,
•welke in korten tijd een geweldigen
omvang heeft aangenomen.
Aan de Rijnhaven N.Z. staan vier groote
pakhuizen dezer N.V., n.1. de panden „Cele
bes', „Borneo", „Java'' en „Sumatra".
Dit gebouwcomplex is ongeveer 100
meter lang en ruim 40 meter diep.
Groot alarm.
In deze gebouwen lagen groote partijen
tabak, koffie en stearine opgeslagen. De
brand is uitgebroken in het pand „Java"
en vandaar overgeslagen naar het pand
„Sumatra". Reeds onmiddellijk liet het
zich aanzien, dat men hier met een brand
van buitengewonen omvang zou te doen
krijgen, zoodat men groot alarm maakte,
waarop een aantal slangenwagens, enkele
motorspuiten, een paar drijvende brand
spuiten, de autoladder en beide reserve
auto's naar de Rijnhaven uitrukten.
Het licht brandbare materiaal
werd in een oogwenk door het vuur
aangetast en dit greep zoo ontzag
lijk snel om zich heen, dat nog
voordat een enkele slang uitge
legd was, het dak van het pand „Ja
va" reeds doorgebrand was.
Uit dit pand steeg een dikke rookwolk
op, welke door de enorme vlammenzee hel
rood werd verlicht en aan de overzijde van
de i'ivier af geleek het alsof achter de ge
bouwen der Holland-Amerika-lijn een fan
tastisch groote fakkel te branden stond.
Hoog sloegen de vlammen boven de
brandende gebouwen uit en een dichte
vonkenregen, dwarrelde iri hoofdzaak neer
op de loodsen van de H.A.-lijn, ten deele
ook op het achterschip van de „Staten
dam", welk passagiersschip aan den stei
ger aan de Wilhelminakade gemeerd lag,
maar dat zeer waarschijnlijk met het oog
op het dreigend gevaar zoo spoedig moge
lijk zal worden verhaald.
Het Westelijk aangrenzend pand „Su
matra" was spoedig aangetast. Door de
vele openingen in den gevel aan cftn kant
van de Rijnhaven N.Z. had de vrij straffe
wind gemakkelijk vat op de vlammenzee
en ook aan de Wilhelminakade kon men
groote steekvlammen naar buiten zien op
laaien.
Toen ook het dak van laatst
genoemd pand doorgebrand was,
werd de fakkel welke hoog boven
het oude havencomplex aan den
Linkermaasoever oprees nog eens
zoo groot.
Brandweer aan het werk.
Van het groot materiaal waren de mo
torspuiten 1 en 5 het eerst ter plaatse en
werden opgesteld op de kade van den
Rijnhaven, alwaar ze op open water kon
den werken. Hier arriveerde ook weldra
een van de havendienstbooten welke slan
gen naar het brandend gebouwcomplex
uitlegde.
Tegen vijf uur werd op dit punt met ze
ven stralen op de motorspuiten en de drij
vende stoommotorspuit het vuur bestreden,
terwijl men bezig was meer slangen uit te
leggen naar de zijde van de Wilhelmina
kade waar een derde autospuit stond opge
steld. Hiervan koppelde men één straal aan
de autoladder en met eenige andere stra
len werd van de straat af- een groote massa
water op het laaiende vuur geworpen Dit
had aanvankelijk maar weinig resultaat.
Loodsen der H.A.-lijn loopen
gevaar.
Bovendien werd op de Wilhelminakade
nog gewerkt met stralen op de drie leidin
gen van de H.A. lijn en voorts werd nog
met 'n aantal stralen op de waterleiding wa
ter gegeven op de loodsen der H.A. lijn, wel
ke niet enkel door den vonkenregen en de
enorme hitte maar af en toe ook door de
ver uitstralende felle vlammen van uit de
panden aan de overzijde van de straat ern
stig gevaar liepen mede door het vuur te
worden aangetast
„Borneo" vat vlam.
Inmiddels had de brand zich ook aan
de andere zijde uitgebreid en begaf ook de
scheiding tusschen de panden „Borneo en
„Java" zich. Eerstgenoemd pand stond bin
nen weinige oogenblikken van onder tot
boven in vlammen.
Tegen vier uur werd besloten vrij
wel al het groote materiaal, waar
over de Rotterdamsche brandweer
beschikt, zoowel de zes autospuiten
als alle drijvende stoomspuiten te
ontbieden aangezien het er alle kans
van had dat ook het vierde pand
zou worden aangetast en mede om
dat het gevaar voor de loodsen van
de H.A. lijn, noch dat voor het ge
bouw van den Volksbond tegen
drankmisbruik, dat aan de overzijde
van de derde Zwanegatstraat staat,
geenszins was geweken.
Bij het blusschingswerk was het voltallig
corps van de Rotterdamsche hoofdlieden
aanwezig en ondanks het nachtelijk uur
trok deze brand buitengewoon veel publieke
belangstelling
Hedenochtend te vijf uur was er van be
dwingen van den brand nog geen sprake:
integendeel, de roode gloed welke den nach
telijken hemel kleurde was nog feller ge
worden.
Precies te vier uur kwam met een ge
weldige klap de pinakel (geveltje) met
ijzeren hijschbalk in de derde Zwanegat
straat naar beneden en tezelfder tijd breid
de het vuur tegen den wind in zich ook uit
naar de zijde van het pakhuis Borneo, dat
spoedig ook in vlammen stond.
Toen waren de drie panden Java Su
matra en Borneo één laaiende vuurzee ge
worden zoodat de brandweer, wilde zij
althans trachten de loodsen van de H.A. jijn
te sparen nog meer materiaal noodig had.
Tegen vijf uur werkten dan ook in totaal
aan de zijde vn de Wilhelminakade alleen
16 stralen van het groote materiaal onder
steund door eenige tientallen kleine stralen.
Ondanks al deze maatregelen bleek het
niet mogelijk het pand Celebes te kunnen
behouden, want zelfs tegen den wind in
breidde het vuur zich met ongekende snel
heid uit zoodat ook hier spoedig de vlam
men naar buiten sloegen.
Toen bleek het noodig dat de brandweer
een z.g. watergordijn moest vormen voor de
loodsen van de H.A. lijn omdat de tabak
en parafine, in het pand Celebes opgeslagen
zoo fel brandden, dat de vlammen tot over
de loodsen heensloegen.
Met man en macht wordt aan de blus-
sching deelgenomen.
Reeds thans valt te constateeren, dat de
financieel© schade, door dezen brand ver
oorzaakt, aanzienlijk is.
Stemmen in het Japansche par
lement om de betrekkingen met
Engeland te verbreken.
Talrijke leden van het Japansche
parlement, in het bijzonder afgevaar
digden van de Sieiyoekai-partij, profes
soren, zakenlieden en officieren heb
ben een resolutie aangenomen,
waarin afbreken der betrekkingen
tot Engeland wordt geëischt, aange
zien Engeland schuldig geacht wordt
aan de verscherping van den
toestand in het Verre Oosten.
Deze resolutie heeft in politieke
kringen te Tokio groot opzien ge
baard.
In verband met deze opzienbare resolutie
wordt nog bekend dat de resolutie aange
nomen is door den kort geleden opgerich-
ten „raad tot bestudeering van de huidige
situatie".
Deze raad eischt het in het leven roepen
van een volksbeweging met het doel eens
en voor altijd de betrekkingen met Engeland
te verbreken.
Engeland heeft andere mogendheden on
der dekking v. d. Volkenbond gedreven tot
bijeenroepen van de negenmogendheden con
ferentie naar het schijnt met de bedoeling
een internationale inmenging in het Verre
Oosten te doen ontstaan. Engeland heeft ook
China aanleiding gegeven samen te zwe
ren met de Komintern. Zoolang Engeland
dergelijke houding niet wijzigt, zullen de
Japanneezen gedwongen zijn een zeker „ern
stig" besluit tegen Engeland te nemen on
danks de zestigjarige vriendschap tusschen
beide landen.
Ontvangproeven op Engelsch
schip goed geslaagd.
Naar de officieele Engelsche draadlooze
dienst, volgens de N.R.Ct. meldt, hebben
Vrijdag ontvangproeven plaats gehad op de
Britannic van de Cunard White Star-lijn, ter
wijl dit schip zich in bet Kanaal bevond. De
televisie-uitzendingen van Alexandre Palace
te Londen konden in een van de salons aan
boord, zoowel des ochtends, als des avonds
uitstekend gevolgd worden. De uitzending
des avonds kon gevolgd worden tot de Bri
tannic zich dertig mijl Zuid van Hastings
bevond. Bij deze proeven heeft Londen het
eerste „zichtbare" radio-telegram aan den ka
pitein, de passagiers en de bemanning van
het schip gezonden, in den vorm van ge
drukt schrift, dat voor het opneemapparaat
te Londen gehouden werd.
O
Zware wolkbreuken de oorzaak.
Aanhoudende regens hebben in
Syrië ten Noord-Oosten van Damas-
cus een overstroomingsramp ver
oorzaakt, welke een ontzetende om
vang heeft aangenomen.
Een bizondere correspondent van het Duit-
sche nieuwsbureau, die naar Syrië is gezon
den, schat het aantal slachtoffers, dat om
het leven is gekomen op meer dan duizend.
Aangezien de hevige regenval Zaterdag
nacht heeft voortgeduurd, is de ramp nog
grooter geworden en vreesde men, dat nog
meer wolkbreuken den toestand erger zou
den maken. Deze sombere vermoedens zijn
echter geen waarheid geworden.
Het dorp Domeir, dat meer dan achtdui
zend inwoners telde, is door het water vol
komen weggespoeld, zes andere dorpen,
welke aan den voet van de berg Kalamoen
liggen, zijn evepeens geheel vernield, het
water staat hier vijf meter hoog en aange
zien geweldige rotsblokken door het water
werden meegesleurd, is geen huis heel ge
bleven.
De lijken die aanspoelen worden door sol
daten onmiddellijk begraven, om epidemieën
te ovorkomen Ook zijn aanzienlijke hoeveel
heden medicijnen bijeengebracht en zijn tal
rijke geneesheeren naar het getroffen gebied
gezonden om eventueele epidemieën onmid
dellijk krachtig te bestrijden.
De materieele schade wordt op een half
milliard frank geraamd.
De regeering heeft voor de onmiddellijke
hulp een millioen frank ter beschikking ge
steld.
Havas deelt mede, dat op een opper
vlakte van tienduizend vierkante ki
lometer geen dorp ongedeerd is ge
bleven. De aardrijkskundige gesteld
heid van het land is zoodanig veran
derd, dat men genoodzaakt is den
weg van Damascus naar Aleppo over
een afstand van verscheidene kilo
meters te wijzigen.
De oorzaak van de ramp wordt gezocht
in het steenachtige gebied van de Kala-
moen-keten, dat het water niet vasthoudt,
Door de overstrooming zijn meer dan
vijftigduizend personen zonder levensmid
delen, aangezien het water de voorraden
voor dit jaar heeft medegesleurd, ook
de veestapel is vernield, evenals de te velde
staande gewassen.
Ontstellende aanblik.
Het door de overstroomingen geteisterde
gebied levert een ontstellenden aanblik op.
Een groot aantal dooden heeft men nog
niet uit den modder, waarin zij een graf
hebben gevonden, kunnen bergen Het dorp
Maadanie wordt doorkruist door een twee
K.M. breeden stroom, die soms een diepte
van tien meter bereikt. Het water sleurt
op zijn weg alles mede, zelfs huizen.
Men heeft het reddingswerk met kracht
ter hand genomen. Troepen verleenen hier
bij hun medewerking. In het Oosten
schijnt thans elk gevaar geweken, doch
in het Noordelijk gebied, den kant uit van
Aleppo, is de toestand nog steeds ernstig.
Men heeft nog steeds geen nieuws van het
dorp Nebex, dat volkomen door het water
geisoleerd is.
Nog voortdurend worden lijken van
slachtoffers te voorschijn gebracht. In het
dorp Sadnaja zouden volgens den corres
pondent gevallen van typhus zijn geconsta
teerd. Verscheiden ten gevolge van het
hoo^e water van de buitenwereld afgesne
den dorpen worden uit de lucht geravitail
leerd.
De minister-president en de ministers
van financien en van binnenlandsche zaken
hebben zich naar het geteisterde gebied
begeven.
De politiek van Schacht tegen
strijdig aan die van Goering.
Staat Hitier achter Schacht?
Te Berlijn zijn geruchten in omloop, dat
zeer binnenkort op voorstel van Goering,
den commissaris van het vierjarenplan, door
de Rijksregeering zeer belangrijke besluiten
worden genomen.
Hieromtrent meldt Havas dat het in de
Palts verschijnende nationaal-socialistische
orgaan „Rheinfront" deze veronderstellin
gen bevestigt. Dit blad schrijft:
„Het oogenblik is gekomen om
concrete maatregelen te nemen,
maatregelen, die geschikt zijn om
een eenhoofdige leiding te verze
keren, welke ten volle de ©economi
sche organisatie ten goede komt.
Het groote doel de oeconomische
vrijheid van Duitschland, nadat de
politieke vrijheid is verkregen. Al
les moet aan dit doel ondergeschikt
worden gemaakt."
Geheimzinnigheid rondom de
ontslagaanvrage van dr. Schacht
De kwestie van de ontslagaanvrage van
dr. Schacht welke sinds eenige dagen Duit-
sche en buitenlandsehe kringen bezig houdt,
neemt volgens Havas zeer mysterieus© vor
men aan.
Gezaghebbende kringen verzekeren, dat in
de positie van dr. Schacht, die de functie
van rijksminister van oeconomische zaken
ad interim en van president van de rijks
bank blijft vervullen, niets is veranderd.
Reeds eerder hebben deze zelfde krin
gen beweerd, dat de aftreding van Schacht
tot de waarschijnlijkheden behoorde en de
minister had zelf in het openbaar verklaard
dat hij was afgetreden.
Uit het laatste artikel van Goering in het
tijdschrift „Vierjarenplan" en uit artikelen
in de bladen komt tot uitdrukking, dat er
een principieel© tegenstelling bestaat tus
schen de oeconomische politiek van Schacht
en die van Goering.
Verwachting: Zwakke tot mati
ge wind uit Oostelijke rich
tingen, meest zwaar bewolkt
met kans op regen, weinig
verandering in temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Nog
zacht weer met kans op re
gen.
Wanneer Schacht in functie blijft,
schijnt het, dat deze oplossing moet
worden toegeschreven aan de per
soonlijke tusschenkomst van Hit-
Ier, die het ontslag van zijn minis
ter geweigerd zou hebben en op
nieuw zijn vertrouwen in Schacht
zou heben uitgesproken.
Tot nu toe is in deze aangelegenheid geen
enkele mededeeling gedaan.
In een hotel te Praag heeft een kamer
meisje tot haar ontzetting een levende kaai
man in een bed gevonden, dat zij wilde op
maken. Het dier was slechts iets meer dan
30 c.M. lang, maar het rheisje was zoo ont
daan, dat zij het spraakvermogen verloor
en naar een ziekenhuis vervoerd moest
worden, waar zij gelukkig weer spoedig
herstelde.
Bij nader onderzoek bleek, dat de kaai
man toebehoorde aan een Amerikaansch
bezoeker, die verklaarde, dat het zijn lie
velingsdier was en dat hij het op al zijn
reizen meenam.
Er komt een ander verbod voor
in de plaats.
Naar aanleiding van het bericht in enkele
bladen, dat binnenkort het ambtenarenver
bod zal worden opgeheven en tot den vroe
ger bestaanden toestand zal worden terugge
keerd, vernemen wij, dat de Regeering inder
daad overweegt het z.g. ambtenarenverbod
in den vorm, waarin dit thans is geregeld in
te trekken, doch dat het in haar voornemen
ligt deze regeling door een andere te ver
vangen.
Zaterdagavond heeft het Chinee-
sche „bataljon des doods", dat zich
nog in oen pakhuis in Tsjapei ver
dedigde, zich op bevel van Tsjang-
Kai-Sjek teruggetrokken in de inter
nationale concessie, waar zij hun
wapens inleverden. De comman
dant, Hsieh Tsjin Yoean, die als
laatste was vertrokken, kwam met
tranen in de oogen in de concessie
aan.
Tijdens de ontruiming van het
pakhuis bestookten de Japanneezen
met hun machinegeweren de terug
trekkende Chineezen, waardoor een
aantal gedood en omstreeks veertig
gewond werden. Zij bombardeerden
tegelijkertijd het pakhuis, dat het
bataljon ontruimde.
De Japanners beweren, dat de Britten
het „bataljon des doods" tijdens hun ver
weer van levensmiddelen hebben voorzien.
Maarschalk Tsjang Kai Sjek heeft over
ste Hsieh Tsjing Yoean en alle officieren
van het „bataljon des doods" bevorderd.
De Chineesche regeering heeft besloten alle
soldaten te decoreeren en de families der
gesneuvelden te pensionneeren.
Den geheelen dag is de Japansche artil
lerie in actie geweest. De Chineesche stel
lingen langs de Soetsjau kreek werden he
vig bestookt.
Overal leggen de Chineezen thans loop
graven aan. 7aj maken hun verdedigings
linies gereed in afwachting van het Japan
sche offensief.
Bij de ontploffing van een ver
dwaalde granaat, welke terecht
kwam in het westelijk deel van den
Britschen sector, zijn Zondag drie
Britsche soldaten gewond. In de
buurt van dezen sector woedt een he
vig gevecht. De Chineezen probeeren
den Japanneezen te beletten de
Soetsjau-kreek van de noordzijde uit
over te steken.
Toch moet, naar vernomen wordt,
een detachement Japansche troepen
er in geslaagd zijn, de Soetsjau-
kreek over te steken op een plaats,
welke op 3 mijl afstand is gelegen
van de westelijke grens der interna
tionale concessie. Zij hebben gebruik
gemaakt van rookgordijnen. Zij trok
ken over noodbruggen, welke gedu
rende geschutvuur waren geslagen.
Volgens de Japanneezen zou de afdeeling
vasten voet op den anderen oever hebben
gekregen. De Chineezen daarentegen bewe
ren, dat slechts 80 man de kreek zijn over
gestoken, van wie 50 man zouden zijn ge
dood, terwijl de overigen gedwongen wer
den terug te trekken.
Geen Japansche vredesvoorstellen.
Het Chineesche agentschap Central News
heeft medegedeeld, dat de woordvoerder van
het Chineesche ministerie van buitenland
sehe zaken heeft ontkend, dat de geruchten
over Japansche vredesvoorstellen, welke
door een buitenlandsch blad werden ver
spreid, waar zijn. De regeering van Japan
heeft geen vredesvoorstellen gedaan aan
maarschalk Tsjang Kai Sjek.
Het comité van verzet tegen Japan publi
ceert in samenwerking met andere organisa
ties een proclamatie, waarin wordt ver
klaard, dat China's eenige wensch is, de toe
passing der beginselen van het negen mo-
gendhedenverdrag, d.w.z. het herstel van den
status quo ante, hetgeen inhoudt de eerbiedi
ging van de Chineesche souvereiniteit, de
onafhankelijkheid en territoriale en admi
nistratieve onschendbaarheid van China en
een collectieven en duurzamen vrede. Het
manifest voegt hieraan toe, dat China een
manken en vernederenden vrede zal wei
geren.
Hevige gevechten ln Sjansi.
De Chineesche bladen maken melding van
hevige gevechten, die zich hebben afgespeeld
in het oosten van Sjansi, in het gebied van
Yangtsjoean, (dat de Japanners volgens een
bericht van Japansche zijde al bezet zouden
hebben), ten W. van den Niangtskwan-pas,
waar de Chineezen den Japanschen aanval
zouden hebben afgeslagen, zoodat de Japan
neezen zich met zware verliezen moesten
terugtrekken.
In Noord-Sjansi zouden de Japanneezen
langs den weg Yenmenkwantatoeng naar
het noorden terugtrekken.
Het Chineesche agentschap Central
News meldt, dat Japansche vliegtuigen een
nieuwen aanval op Taiyoean hebben onder
nomen, waarbij meer dan 100 huizen wer
den verwoest en tal van slachtoffers vielen.
Mongolië los van Nanking.
Volgens berichten van Chineesche zijde
heeft Prins Teh den ouden Mongoolschen
staat, onafhankelijk van Nanking, hersteld.
De prins heeft verklaard, dat de nieuwe
regeering, die met steun van Japan en
Mandsjoekwo tot stand is gekomen, tot
taak heeft, te waken tegen het opdringen
der communisten in Buiten-Mongolië. Men
zal mettertijd ook aanspraak maken op de
souvereiniteit over Buiten-Mongolië, dat on
der bescherming staat van de Sovjet-Unie